Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

proteus+o

  • 1 Prōteus

        Prōteus (disyl.), eī, acc. ea, voc. eu, m, Πρωτεύσ, a sea-god of changeable form, V., H., O.: Protei columnae, i. e. the boundary of Egypt, V.: Quo teneam voltūs mutantem Protea modo? i. e. How bind one so fickle! H.: Effugiet haec vincula Proteus, i. e. the cunning rogue, H.

    Latin-English dictionary > Prōteus

  • 2 Proteus

    Prōteus (dissyl.), ĕi and ĕos, m., = Prôteus, a sea-god who often changed his form; he was in the service of Neptune, and kept his sea-calves, Ov. M. 8, 731; 2, 9; id. A. A. 1, 761; Hor. C. 1, 2, 7; Verg. G. 4, 388; Ov. F. 1, 367:

    Protei columnae,

    i. e. the boundary of Egypt, Verg. A. 11, 262.— Transf., of a fickle person:

    Protea tenere,

    Hor. Ep. 1, 1, 90;

    of a cunning person,

    id. S. 2, 3, 71; cf. Amm. 29, 1, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > Proteus

  • 3 ambiguus

        ambiguus adj.    [ambi + 1 AG-], going two ways, wavering, uncertain: per ambiguum favorem gratiam victoris spectare, by showing equal favor to both sides, L.: Proteus, assuming different forms, O.: Ambiguam tellure novā Salamina futuram, i. e. the name would be of double application, H.— Fig., wavering, vacillating, uncertain, doubtful: si dudum fuerat ambiguom hoc mihi, T.: haud ambiguus rex, L.: Ambiguum Clymene precibus Phaëthontis, an irā Mota magis, uncertain whether, O.: imperandi, Ta.—Of speech, obscure, dark, ambiguous: verba: oracula. — Of character, uncertain, not trustworthy, doubtful: fides, L.: domus, V. — As subst n., doubt, uncertainty, a dark saying: servet in ambiguo Iuppiter, H.: ambiguorum complura sunt genera.
    * * *
    ambigua, ambiguum ADJ
    changeable, doubtful, ambiguous, wavering, fickle; treacherous, unethical

    Latin-English dictionary > ambiguus

  • 4 dī-lābor

        dī-lābor lapsus, ī, dep.,    to fall asunder, go to pieces, melt away, dissolve: glacies dilapsa: nix, L.: Volcanus (i. e. ignis), H.: Fibrenus, et divisus aequaliter rapideque dilapsus, flowing apart: ungula in quinos dilapsa unguīs, divided, O.: (Proteus) in aquas dilapsus abibit, melting, V.: dilabente aestu, retiring, Ta. — To move apart, flee, escape, scatter, disperse: exercitus dilabitur, S.: intellegebat (copias) dilapsuras, N.: ab signis, L.: vigiles e stationibus dilapsi, L.: in sua quemque dilabi tecta, L.—To fall to pieces, decay, tumble: (aedes) vetustate dilapsa, L.: cadavera tabo, V.: corpora foeda, O.: fax in cineres, H.—Fig., to go to decay, go to ruin, perish, be lost: male parta male dilabuntur, light come, light go, poët. ap. C.: ne omnia dilabantur, si unum aliquod effugerit: divitiae, S.: vectigalia publica negligentiā dilabebantur, L.: de meā memoriā, vanish: dilapso tempore, in the lapse of time, S.

    Latin-English dictionary > dī-lābor

  • 5 trānsfōrmis

        trānsfōrmis e, adj.    [trans+forma], changed in shape, transformed: (Proteus) transformis, O.: corpora, O.
    * * *
    transformis, transforme ADJ

    Latin-English dictionary > trānsfōrmis

  • 6 adultero

    ădultĕro, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [id.], to commit adultery, to pollute, defile.
    I.
    Lit., absol. or with acc.:

    latrocinari, fraudare, adulterare,

    Cic. Off. 1, 35:

    jus esset latrocinari: jus adulterare: jus testamenta falsa supponere,

    id. de Leg. 16, 43:

    qui dimissam duxerit, adulterat,

    Vulg. Matt. 5, 32:

    matronas,

    Suet. Aug. 67; cf. id. Caes. 6.—Also of brutes:

    adulteretur et columba milvio,

    Hor. Epod. 16, 32.—As verb. neutr. of a woman:

    cum Graeco adulescente,

    Just. 43, 4.—Freq.,
    II.
    Fig., to falsify, adulterate, or give a foreign nature to a thing, to counterfeit:

    laser adulteratum cummi aut sacopenio aut fabā fractā,

    Plin. 19, 3, 15, § 40:

    jus civile pecuniā,

    Cic. Caecin. 26:

    simulatio tollit judicium veri idque adulterat,

    id. Lael. 25, 92; id. Part. 25, 90:

    adulterantes verbum,

    Vulg. 2 Cor. 2, 17.— Poet. of Proteus:

    faciem,

    changes his form, Ov. F. 1, 373.

    Lewis & Short latin dictionary > adultero

  • 7 ambiguum

    ambĭgŭus, a, um, adj. [ambigo], going about, hither and thither.
    I.
    Lit.:

    per ambiguum favorem gratiam victoris spectare,

    i. e. in that they show equal friendliness to both sides, Liv. 21, 52:

    ambiguus Proteus,

    who sometimes takes one form, sometimes another, changeable, Ov. M. 2, 9:

    ambiguus fuerit, modo vir, modo femina, Scython,

    id. ib. 4, 280:

    Inque virum soliti vultus mutare ferinos Ambigui prosecta lupi,

    they sometimes assume the form of a wolf and sometimes that of a man, id. ib. 7, 271:

    promisit Ambiguam Salamina, h. l. = alteram,

    a second Salamis, Hor. C. 1, 7, 29. —
    II.
    Transf.
    A.
    Uncertain, doubtful (syn.: dubius, incertus): ambiguum est quod in ambas agi partes animo potest. Hujusmodi apud Graecos amphibola dicuntur, Paul. ex Fest. p. 17 Müll.:

    quidquid incerti mihi in animo prius aut ambiguom fuit, Nunc liquet, nunc defaecatum est,

    Plaut. Ps. 2, 4, 69: etiam si dudum fuerat ambiguom hoc mihi, * Ter. Hec. 4, 4, 26:

    difficile et ambiguum,

    Vulg. Deut. 17, 8:

    haud ambiguus rex, i. e. sine dubio rex futurus,

    Liv. 40, 8.— Subst.: ambĭgŭum, i, n., doubt, uncertainty:

    in ambiguo est,

    Plaut. Trin. 2, 4, 193:

    in ambiguo relinquere,

    Lucr. 4, 1133: non habui ambiguum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 11:

    servet in ambiguo Juppiter,

    Hor. Ep. 1, 16, 28:

    non sane alias magis in ambiguo Britannia fuit,

    Tac. Agr. 5.—Also in acc. absol. in the Gr. manner: Ambiguum Clymene precibus Phaëthontis an irā Mota magis, it being uncertain whether, etc., Ov. M. 1, 765 (so, incertum, Tac. Agr. 7:

    dubium,

    id. A. 1, 5).—
    B.
    Of discourse, obscure, dark, ambiguous:

    scriptum,

    Cic. Top. 25:

    verba ambigua distinximus,

    id. Or. 29, 102:

    oracula,

    id. Div. 2, 56:

    responsa,

    Suet. Tib. 24:

    divinatio,

    Vulg. Ezech. 12, 24.— Subst.: ambĭgŭum, i, n., an obscure, dark saying:

    ambiguorum complura sunt genera,

    Cic. de Or. 2, 26, 111; 2, 61, 250; Auct. ad Her. 1, 6; 1, 12 al.:

    voces,

    Verg. A. 2, 98.—
    C.
    Trop., uncertain, wavering; not to be relied on, untrustworthy. —So of moral conduct:

    esse ambiguā fide,

    Liv. 6, 2:

    puer acris ingenii sed ambigui,

    Plin. Ep. 4, 2:

    femina bonis atque honestis moribus, non ambiguā pudicitiā,

    Gell. 3, 16:

    per ambiguas vias,

    Ov. H. 10, 62:

    domum timet ambiguam Tyriosque bilinguis,

    Verg. A 1, 661.—Of fortune, changing, fluctuating: ambiguarum rerum sciens, Tac. A. 1, 64.
    In Tac.
    with gen.:

    ambiguus imperandi,

    irresolute, Tac. A. 1, 7:

    pudoris ac metus,

    wavering between shame and fear, id. ib. 2, 40:

    futuri,

    id. H. 3, 43.— Adv.: ambĭguē, doubtfully, ambiguously, Cic. de Or. 2, 26; id. N. D. 1, 31; Aur. Vict. 35:

    pugnare,

    with doubtful success, Tac. A. 2, 21 al.

    Lewis & Short latin dictionary > ambiguum

  • 8 ambiguus

    ambĭgŭus, a, um, adj. [ambigo], going about, hither and thither.
    I.
    Lit.:

    per ambiguum favorem gratiam victoris spectare,

    i. e. in that they show equal friendliness to both sides, Liv. 21, 52:

    ambiguus Proteus,

    who sometimes takes one form, sometimes another, changeable, Ov. M. 2, 9:

    ambiguus fuerit, modo vir, modo femina, Scython,

    id. ib. 4, 280:

    Inque virum soliti vultus mutare ferinos Ambigui prosecta lupi,

    they sometimes assume the form of a wolf and sometimes that of a man, id. ib. 7, 271:

    promisit Ambiguam Salamina, h. l. = alteram,

    a second Salamis, Hor. C. 1, 7, 29. —
    II.
    Transf.
    A.
    Uncertain, doubtful (syn.: dubius, incertus): ambiguum est quod in ambas agi partes animo potest. Hujusmodi apud Graecos amphibola dicuntur, Paul. ex Fest. p. 17 Müll.:

    quidquid incerti mihi in animo prius aut ambiguom fuit, Nunc liquet, nunc defaecatum est,

    Plaut. Ps. 2, 4, 69: etiam si dudum fuerat ambiguom hoc mihi, * Ter. Hec. 4, 4, 26:

    difficile et ambiguum,

    Vulg. Deut. 17, 8:

    haud ambiguus rex, i. e. sine dubio rex futurus,

    Liv. 40, 8.— Subst.: ambĭgŭum, i, n., doubt, uncertainty:

    in ambiguo est,

    Plaut. Trin. 2, 4, 193:

    in ambiguo relinquere,

    Lucr. 4, 1133: non habui ambiguum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 11:

    servet in ambiguo Juppiter,

    Hor. Ep. 1, 16, 28:

    non sane alias magis in ambiguo Britannia fuit,

    Tac. Agr. 5.—Also in acc. absol. in the Gr. manner: Ambiguum Clymene precibus Phaëthontis an irā Mota magis, it being uncertain whether, etc., Ov. M. 1, 765 (so, incertum, Tac. Agr. 7:

    dubium,

    id. A. 1, 5).—
    B.
    Of discourse, obscure, dark, ambiguous:

    scriptum,

    Cic. Top. 25:

    verba ambigua distinximus,

    id. Or. 29, 102:

    oracula,

    id. Div. 2, 56:

    responsa,

    Suet. Tib. 24:

    divinatio,

    Vulg. Ezech. 12, 24.— Subst.: ambĭgŭum, i, n., an obscure, dark saying:

    ambiguorum complura sunt genera,

    Cic. de Or. 2, 26, 111; 2, 61, 250; Auct. ad Her. 1, 6; 1, 12 al.:

    voces,

    Verg. A. 2, 98.—
    C.
    Trop., uncertain, wavering; not to be relied on, untrustworthy. —So of moral conduct:

    esse ambiguā fide,

    Liv. 6, 2:

    puer acris ingenii sed ambigui,

    Plin. Ep. 4, 2:

    femina bonis atque honestis moribus, non ambiguā pudicitiā,

    Gell. 3, 16:

    per ambiguas vias,

    Ov. H. 10, 62:

    domum timet ambiguam Tyriosque bilinguis,

    Verg. A 1, 661.—Of fortune, changing, fluctuating: ambiguarum rerum sciens, Tac. A. 1, 64.
    In Tac.
    with gen.:

    ambiguus imperandi,

    irresolute, Tac. A. 1, 7:

    pudoris ac metus,

    wavering between shame and fear, id. ib. 2, 40:

    futuri,

    id. H. 3, 43.— Adv.: ambĭguē, doubtfully, ambiguously, Cic. de Or. 2, 26; id. N. D. 1, 31; Aur. Vict. 35:

    pugnare,

    with doubtful success, Tac. A. 2, 21 al.

    Lewis & Short latin dictionary > ambiguus

  • 9 Carpathos

    Carpăthus ( - ŏs, Mel. 2, 7, 13), i, f., = Karpathos, an island in the Ægean Sea, between Crete and Rhodes, now Scarpanto, Plin. 4, 12, 23, § 71; 5, 31, 36, § 133.—
    II.
    Deriv.: Carpăthĭus, a, um, adj., = Karpathios, Carpathian:

    mare,

    the sea named from Carpathus, Mel. 2, 7, 13; Plin. 4, 12, 23, § 71; Prop. 3 (4), 7, 12; Verg. A. 5, 595; Hor. C. 4, 5, 10:

    gurges,

    Verg. G. 4, 387;

    and pelagus,

    Hor. C. 1, 35, 8; Col. 8, 16, 10:

    undae,

    Prop. 2, 5, 11:

    vates,

    i. e. Proteus, who had his abode there, Ov. M. 11, 249; cf. Verg. l. l. and Serv.;

    so also senex,

    Ov. Am. 2, 15, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > Carpathos

  • 10 Carpathus

    Carpăthus ( - ŏs, Mel. 2, 7, 13), i, f., = Karpathos, an island in the Ægean Sea, between Crete and Rhodes, now Scarpanto, Plin. 4, 12, 23, § 71; 5, 31, 36, § 133.—
    II.
    Deriv.: Carpăthĭus, a, um, adj., = Karpathios, Carpathian:

    mare,

    the sea named from Carpathus, Mel. 2, 7, 13; Plin. 4, 12, 23, § 71; Prop. 3 (4), 7, 12; Verg. A. 5, 595; Hor. C. 4, 5, 10:

    gurges,

    Verg. G. 4, 387;

    and pelagus,

    Hor. C. 1, 35, 8; Col. 8, 16, 10:

    undae,

    Prop. 2, 5, 11:

    vates,

    i. e. Proteus, who had his abode there, Ov. M. 11, 249; cf. Verg. l. l. and Serv.;

    so also senex,

    Ov. Am. 2, 15, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > Carpathus

  • 11 dilabor

    dī-lābor, lapsus, 3, v. dep. n., to fall asunder, go to pieces, melt away, dissolve (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    glacies liquefacta et dilapsa,

    Cic. N. D. 2, 10, 26; cf.

    nix,

    Liv. 21, 36, 6:

    nebula,

    id. 41, 2, 4:

    calor,

    Verg. A. 4, 705:

    Vulcanus (i. e. ignis),

    Hor. S. 1, 5, 73:

    aestus,

    Tac. A. 14, 32 et saep.—Of a river, to flow apart, flow away, hoc quasi rostro finditur Fibrenus, et divisus aequaliter... rapideque dilapsus cito in unum confluit, Cic. Leg. 2, 3, 6:

    amnis presso in solum alveo dilabitur,

    Curt. 5, 4, 8; cf. Mütz. ad h. 1.— Poet.:

    ungula in quinos dilapsa ungues,

    divided, Ov. M. 1, 742:

    (Proteus) in aquas tenues dilapsus abibit,

    melting, Verg. G. 4, 410.—
    B.
    In partic.
    1.
    In the historians, of persons, esp. of soldiers, to move away in different directions, to flee, escape, scatter, disperse:

    exercitus amisso duce brevi dilabitur,

    Sall. J. 18, 3;

    so,

    absol., id. C. 57, 1; Nep. Eum. 3, 4; Liv. 9, 45; Front. Strat. 2, 1, 18 al.— With ab:

    ab signis,

    Liv. 23, 18; cf. id. 37, 20.—With ex or e, Liv. 6, 17; 24, 46, 4.— With in:

    in oppida,

    Liv. 8, 29; cf. id. 21, 32; 40, 33; Front. Strat. 3, 8, 3.—With ad, Suet. Calig. 48; Front. Strat. 3, 6, 3:

    domum,

    id. ib. 2, 12 fin.:

    ab eo,

    desert, Vulg. 1 Reg. 13, 8.—
    2.
    Pregn., to tumble down, i. e. to fall to pieces, go to decay:

    monumenta virum dilapsa,

    Lucr. 5, 312;

    so of buildings,

    Liv. 4, 20 Drak.; Tac. A. 4, 43; id. H. 1, 68; 86 fin. al.:

    navis putris vetustate,

    Liv. 35, 26:

    supellex,

    Col. 12, 3, 5:

    cadavera tabo,

    Verg. G. 3, 557; cf.:

    corpora foeda,

    Ov. M. 7, 550:

    fax in cineres,

    Hor. C. 4, 13, 28 et saep.
    II.
    Trop. (acc. to I. B. 2.), to go to decay, go to ruin, perish, be lost: male parta male dilabuntur, like our light come, light go, Poëta ap. Cic. Phil. 2, 27 (for which, disperire, Plaut. Poen. 4, 2, 22):

    ne omnia dilabantur, si unum aliquod effugerit,

    Cic. Tusc. 4, 5, 10:

    praeclarissime constituta, respublica,

    id. Off. 2, 23, 80:

    res familiaris,

    id. ib. 2, 18, 64:

    divitiae, vis corporis, etc.,

    Sall. J. 2, 2:

    res maxumae (opp. crescere),

    id. ib. 10, 6:

    omnis invidia,

    id. ib. 27, 2:

    tempus,

    i. e. to slip away, id. ib. 36, 4:

    vectigalia publica negligentiā,

    i. e. to fall into confusion, Liv. 33, 46 fin.:

    curae inter nova gaudia,

    to vanish, Ov. P. 4, 4, 21 et saep.:

    sunt alii plures fortasse, sed meā memoriā dilabuntur,

    vanish, Cic. Phil. 13, 5, 11.—
    2.
    Of time, to glide away, pass:

    dilapso tempore,

    Sall. J. 36, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > dilabor

  • 12 facies

    făcĭes, ēi (old form facies, rarely facii, Gell. 8, 14, 1:

    facie,

    Plaut. Mil. 4, 4, 36; dat. facie, facii, Gell. l. l.; plur. very rare; nom. and acc. facies, Vulg. Thren. 5, 12; id. Jer. 42, 12; dat. faciebus, Hier. Eph. 3, 5), f. [root fa- of fari, strengthened fac-; cf. fax, facetus].
    I.
    Orig., make, form, configuration, figure, shape.
    A.
    In gen. (= universa corporis forma; cf.: figura, species): Quidam faciem esse hominis putant os tantum et oculos et genas, quod Graeci prosôpon dicunt: quando facies sit forma omnis et modus et factura quaedam corporis totius, etc., Gell. 13, 29: Sardinia in Africo mari facie vestigii humani, Sall. H. ap. Gell. l. l.; Plaut. Poen. 5, 2, 151 sq.; cf. Non. 52, 27 sq.:

    non est formosa, cujus crus laudatur aut brachium, sed illa, cujus universa facies admirationem singulis partibus abstulit,

    Sen. Ep. 33; cf. Lucr. 5, 1169 sq.; Hor. S. 1, 2, 87.—
    2.
    Of things: Dae. Dicito, quid insit, et qua facie, memorato onmia... Pa. Sunt crepundia. Dae. Qua facie sunt? Plaut. Rud. 4, 4, 105 and 111:

    curvata in montis faciem circumstetit unda,

    Verg. G. 4, 361:

    haec facies Trojae, cum caperetur, erat,

    Ov. Tr. 1, 3, 26; cf.

    urbium,

    Plin. Ep. 2, 17 fin.:

    antequam Vesuvius faciem loci verteret,

    Tac. A. 4, 67:

    arboris,

    Plin. 12, 14, 31, § 55:

    vehiculi,

    Gell. 15, 30, 3:

    alia illi caeli,

    Plin. 6, 17, 21, § 58:

    ossa contusa in faciem pulveris,

    Gell. 10, 18, 3:

    longa quibus facies ovis erit,

    Hor. S. 2, 4, 12 et saep. —
    3.
    Prov.: verte omnes tete in facies, i. e. resort to every expedient (an expression borrowed from, and alluding to, the changes of Proteus), Verg. A. 12, 891.—
    B.
    In partic., face, visage, countenance (most freq. in class. Lat.;

    syn.: os, vultus, frons, lineamenta): facies homini tantum: ceteris os aut rostra,

    Plin. 11, 37, 51, § 138:

    in facie vultuque nostro cum sint decem aut paulo plura membra, etc.,

    id. 7, 1, 1, § 8:

    non quaeruntur ea, quae nobis non possumus fingere, facies, vultus, sonus,

    Cic. de Or. 1, 28, 127:

    prorsus in facie vultuque vecordia inerat,

    Sall. C. 15, 5:

    qua facie, qua statura,

    Cic. Phil. 2, 16, 41: uretur facies;

    urentur sole capilli,

    Tib. 1, 9, 15: cf. id. 1, 5, 43:

    sumit utrumque Inde habitum facies,

    Juv. 9, 20:

    peregrina,

    Plaut. Ps. 4, 2, 9; cf.:

    affers faciem novam,

    Cic. Fl. 29, 70:

    liberali (homo),

    Ter. Eun. 3, 2, 20:

    egregiā (virgo),

    of rare beauty, id. Phorm. 1, 2, 50:

    hispida,

    Hor. C. 4, 10, 5:

    cicatricosa,

    Quint. 4, 1, 61:

    adversa,

    id. 2, 13, 9:

    curvo nec faciem litore demovet,

    Hor. C. 4, 5, 14:

    de facie quidem nosti,

    Cic. Pis. 32, 81:

    recta facie loqui,

    i. e. boldly, Juv. 6, 401 et saep.— Poet.:

    cura dabit faciem, facies neglecta peribit,

    a beautiful face, beauty, Ov. A. A. 3, 105.— Prov.: perfricare faciem, to lay aside shame, Plin. H. N. praef. § 4; cf. Quint. 11, 3, 160.
    II.
    Trop., external form, look, condition, appearance (class.):

    set qua faciest tuus sodalis,

    Plaut. Capt. 3, 4, 113; id. Rud. 2, 7, 7:

    fateantur, in Maeandrii persona esse expressam faciem civitatis,

    Cic. Fl. 22, 13; cf.:

    (C. Popilius) senatus faciem secum attulerat auctoritatemque Populi Romani,

    id. Phil. 8, 8, 23:

    una senum facies, cum voce trementia membra, etc.,

    Juv. 10, 198:

    quibus rebus immutata facies urbis erat,

    Sall. C. 31, 1:

    loci,

    Tac. A. 4, 67:

    formam quidem ipsam et tamquam faciem honesti vides,

    Cic. Off. 1, 5, 14; Quint. 3, 6, 88; 4, 1, 42 Spald.:

    quarum (causarum) varia ac nova semper est facies,

    id. 2, 4, 28:

    plures eloquentiae facies,

    id. 12, 10, 69:

    (inventiunculae) facie ingenii blandiuntur,

    id. 8, 5, 22:

    nec ulla facies mali erat,

    Curt. 3, 11, 22:

    ad istam faciem est morbus qui me macerat,

    has that form, is of such a nature, Plaut. Cist. 1, 1, 73.—
    2.
    In partic., in Tac. for the class. species, external appearance, as opposed to reality, a pretence, pretext; publici consilii facie (= specie), Tac. H. 2, 54; id. A. 13, 28; Amm. 20, 5.—
    B.
    Transf., poet. and in post-Aug. prose, for the class. aspectus, look, sight, aspect: quae scelerum [p. 715] facies? Verg. A. 6, 560:

    subita,

    Sil. 7, 367:

    decora,

    Plin. Pan. 56, 5:

    memoranda,

    id. ib. 35, 1:

    foeda,

    id. ib. 82, 8:

    vineae unam faciem contexunt,

    id. Ep. 5, 6, 9:

    exceptio, quae prima facie justa videatur,

    at first sight, Gai. Inst. 4, 1:

    prima facie,

    Dig. 16, 1, 13; Sen. Ep. 87, 1; id. Contr. 5, 10, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > facies

  • 13 pecus

    1.
    pĕcus, pecŏris, n. [Zend, pacu, cattle; cf. Goth. faihu; Angl.-Sax. feó, cattle; Germ. Vieh; Engl. fee. Fick refers the word to root pag- of pango, etc.], cattle, as a collective, a herd (opp.: pecus, pecudis, a single head of cattle).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    bubulum pecus,

    horned cattle, Varr. R. R. 2, 1, 13; Col. 6, 13, 2:

    ovile,

    sheep, id. 1 prooem.:

    caprile,

    id. ib.:

    pecus majus et minus... de pecore majore, in quo sunt ad tres species naturā discreti, boves, asini, equi,

    Varr. R. R. 2, 1, 12:

    equinum,

    a stud, Verg. G. 3, 72: setigerum pecus, the bristly herd, i. e. the herd of swine, Ov. M. 14, 288:

    flammatum pecus,

    the thirsty steeds, Stat. Th. 4, 733:

    volatile pecus,

    fowls, hens, Col. 8, 4:

    ignavum fucos pecus a praesepibus arcent,

    i. e. the drones, Verg. G. 4, 168.—So of bees, Col. 9, 8, 6.—Of seals:

    omne cum Proteus pecus egit altos Visere montes,

    Hor. C. 1, 2, 7; cf.

    of fish: aquatile,

    Col. 8, 17, 7.—
    B.
    In partic, of sheep, small cattle, a flock:

    pecori et bubus diligenter substernatur. Scabiem pecori et jumentis caveto (shortly after: frondem substernito ovibus bubusque),

    Cato, R. R. 5, 7: boni pastoris est pecus tondere non deglubere, Tiber. ap. Suet. Tib. 32:

    balatus pecorum,

    Verg. G. 3, 554; Plin. 8, 47, 72, § 187.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of a single animal:

    inque pecus magnae subito vertare parentis = pecudem,

    the young lion, Ov. Ib. 459; Mos. et Rom. Leg. Coll. 6, 7, 9.—In late and eccl. lat. the distinction [p. 1323] between pecus, f., and pecus, n., nearly disappears, and the latter is found in all senses of the words; cf. Vulg. Lev. 20, 15; id. 2 Par. 14, 15; id. Isa. 66, 3.—
    B.
    Contemptuously, or as a term of abuse, of persons, cattle:

    mutum et turpe pecus,

    Hor. S. 1, 3, 100:

    o imitatores, servum pecus,

    id. Ep. 1, 19, 19:

    simul ite, Dindymenae dominae vaga pecora,

    Cat. 63, 13:

    sed venale pecus Corythae posteritas,

    Juv. 8, 62.
    2.
    pĕcus, ŭdis ( masc.: pecudi marito, Enn. ap. Prisc. p. 659 P. or Trag. v. 336 Vahl.— Nom. sing., Caesar ap. Prisc. p. 719; cf. Charis. p. 72.— Plur. collat. form, neutr., pecuda, Att., Sisenn., and Cic. ap. Non. 159, 11; v. infra), f. [same root with pecu and pecus, ŏris], a single head of cattle, a beast, brute, animal, one of a herd (opp.: pecus, pecŏris, cattle collectively; different from animal, which includes man).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    Neptuni pecudes terrestres pecudes,

    Plaut. Ps. 3, 2, 45:

    squammigerum pecudes,

    the fishes, Lucr. 2, 343:

    genus aequoreum, pecudes pictaeque volucres,

    land animals, Verg. G. 3, 243:

    genera pecudum ferarum,

    Varr. R. R. 2, 1: anates buxeis rostris pecudes, Varr. ap. Non. 460, 9:

    quā pecude (sc. sue) nihil genuit natura fecundius,

    Cic. N. D. 2, 64, 160:

    quantum natura hominis pecudibus reliquisque bestiis antecedat,

    domestic animals, id. Off. 1, 30, 105:

    ista non modo homines, sed ne pecudes quidem mihi passurae esse videntur,

    id. Cat. 2, 9, 20; id. Att. 1, 16, 6.— Plur. neutr. pecuda: vagant, pavore pecuda in tumulis deserunt, Att. ap. Non. 159, 11; Sisenn. ap. Non. 159, 17: cum adhibent in pecuda pastores, Cic. Fragm. ap. Non. 159, 13.—
    B.
    In partic.
    1.
    A head of small cattle, one of a flock:

    at variae crescunt pecudes armenta feraeque,

    Lucr. 5, 228.—
    2.
    A sheep:

    haedi cornigeras norunt matres, agnique petulci balantum pecudes,

    Lucr. 2, 369; Ov. F. 4, 903:

    pecudem spondere sacello Balantem,

    Juv. 13, 232:

    pecus et caprae,

    Plin. 24, 11, 53, § 90.—
    3.
    Collectively, = 1. pecus, id genus pecudis, horses, Col. 6, 27, 13.—
    II.
    Transf., as a term of reproach for an ignorant, stupid, or filthy person, a beast, brute:

    istius, pecudis ac putidae carnis consilium,

    Cic. Pis. 9, 19:

    istius impurissimae atque intemperantissimae pecudis sordes,

    id. ib. 29, 72; id. Phil. 8, 3, 9; cf.:

    Gaius Caesar pecudem auream eum appellare solitus est,

    Tac. A. 13, 1.
    3.
    pĕcus, ūs, m., i. q. 1. pecus, Lucil. ap. Gell. 20, 8, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > pecus

  • 14 phoca

    phōcă, ae, and phōcē, ēs, f., = phôkê, a seal, sea-dog, sea-calf (pure Lat. vitula marina), Verg. G. 4, 432:

    deformes phocae,

    Ov. M. 1, 300; so id. ib. 2, 267; Plin. 9, 7, 6, § 19. Proteus had a span of seadogs:

    Protea huc rexisse vias junctis super aequora phocis,

    Val. Fl. 2, 319. A grandson of Cephisus is fabled to have been changed by Apollo into this animal, Ov. M. 7, 388.

    Lewis & Short latin dictionary > phoca

  • 15 phoce

    phōcă, ae, and phōcē, ēs, f., = phôkê, a seal, sea-dog, sea-calf (pure Lat. vitula marina), Verg. G. 4, 432:

    deformes phocae,

    Ov. M. 1, 300; so id. ib. 2, 267; Plin. 9, 7, 6, § 19. Proteus had a span of seadogs:

    Protea huc rexisse vias junctis super aequora phocis,

    Val. Fl. 2, 319. A grandson of Cephisus is fabled to have been changed by Apollo into this animal, Ov. M. 7, 388.

    Lewis & Short latin dictionary > phoce

  • 16 transformis

    transformis, e, adj. [id.], changed in shape, transformed ( poet.):

    (Proteus) transformis,

    Ov. F. 1, 373:

    corpora,

    id. M. 8, 871.

    Lewis & Short latin dictionary > transformis

  • 17 transformo

    trans-formo, āvi, ātum, 1, v. a., to change in shape, transform ( poet. and in post-Aug. prose; syn. verto).
    I.
    Lit.:

    (Proteus) Omnia transformat sese in miracula rerum,

    Verg. G. 4, 441:

    in vultus sese aniles (Alecto),

    id. A. 7, 416:

    membra in juvencos,

    Ov. M. 10, 237:

    cuncta In segetem,

    id. ib. 13, 654:

    gemmas novem in ignes (i. e. stellas),

    id. F. 3, 515:

    (Scylla) in scopulum Transformata,

    id. M. 14, 74; Vulg. 2 Cor. 3, 18.—
    II.
    Trop.:

    hunc (animum) transformari quodammodo ad naturam eorum, de quibus loquimur, necesse est,

    Quint. 1, 2, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > transformo

  • 18 unda

    unda, ae, f. [Sanscr. root ud-, und-, to be wet; whence, uda, water; Angl. -Sax. ydhu, wave; Slav. voda, water; Gr. hudôr, huades; Goth. vatō, water], a wave, billow, surge (syn. fluctus).
    I.
    Lit.:

    mare plenum undarum,

    Plaut. Mil. 2, 6, 33: unda, cum est pulsa remis, purpurascit, Cic. Fragm. ap. Non. 162, 30:

    via, quae fert Acherontis ad undas,

    Verg. A. 6, 295; Lucr. 1, 374; 1, 380; 3, 494; Hor. C. 1, 12, 32; 4, 14, 20; id. Ep. 2, 2, 176; Ov. M. 1, 570.—

    Collect.: prora remissa subito navem undae adfligebat,

    Liv. 24, 34, 11.—
    B.
    Transf.
    1.
    In gen.
    a.
    Water, moisture (mostly poet.; cf.:

    aqua, lympha): (Proteus) flumen eras, interdum undis contrarius ignis,

    Ov. M. 8, 737:

    fontis in undā,

    id. ib. 4, 98; cf.:

    fons tenui perlucidus undā,

    id. ib. 3, 161:

    (Noti) canis fluit unda capillis,

    id. ib. 1, 266:

    nivales,

    snow-water, Mart. 14, 118, 1: ignem Pollux undamque jugalem Praetulit, fire and water, as symbols of housekeeping, Val. Fl. 8, 245, hence, faciunt justos ignis et unda viros, i. e. real, proper husbands, Ov. A. A. 2, 598.—
    b.
    A fluid, liquid. manans naribus unda Sangninis, Sil. 10, 245:

    preli,

    i. e. oil, Plin. 15, 1, 2, § 5:

    croci,

    Mart. 8, 33. 4;

    13, 40, 1.—Cf the lava from Ætna,

    Lucil. Aet. 303.—
    2.
    Of wavelike things ( poet.): aëriae, i. e. the air, Lucr. [p. 1930] 2, 152:

    quā plurimus undam Fumus agit,

    Verg. A. 8, 257.—Of a lion's mane, Mart. 8, 55, 10.—
    3.
    In architecture, for the Gr. cymatium (kumation, a little wave), a talon, ogee, Vitr. 5, 7.—
    II.
    Trop., of the wavelike agitation of a multitude, etc., a surge, billow, stream, tide, = aestus:

    campus atque illae undae comitiorum,

    Cic. Planc. 6, 15:

    nunc agilis fio et mersor civilibus undis,

    Hor. Ep. 1, 1, 16:

    adversis rerum immersabilis undis,

    id. ib. 1, 2, 22:

    curarum,

    Cat. 64, 62:

    bellorum,

    Claud. in Eutr. 2, 507:

    salutantūm unda,

    a stream, crowd, throng, Verg. G. 2, 462; so,

    undae Boiorum,

    Sil. 4, 159.

    Lewis & Short latin dictionary > unda

См. также в других словарях:

  • Proteus — bezeichnet: Proteus (Mythologie), Gestalt aus der griechischen Mythologie Vom alten Proteus, Erzählung von Wilhelm Raabe (1875) einen Menschen mit undeutlichem, wechselndem Charakter, siehe proteische Persönlichkeit Proteus Syndrom, Erkrankung… …   Deutsch Wikipedia

  • proteus — ● proteus nom masculin Genre bactérien comprenant des bacilles à Gram négatif appartenant à la famille des entérobactéries. proteus n. m. MICROB Bactérie intestinale qui provoque des infections essentiellement urinaires. ⇒PROTEUS, (PROTEUS,… …   Encyclopédie Universelle

  • PROTEUS — (satellite) Pour les articles homonymes, voir Proteus. Vue d artiste Calipso Proteus est le nom de la plate forme mu …   Wikipédia en Français

  • Proteus — Saltar a navegación, búsqueda Proteus puede referirse a: Proteus, género de enterobacterias causante de infecciones del tracto urinario; Proteus anguinus, animal anfibio y único representante del género Proteus; Proteus, software para el diseño… …   Wikipedia Español

  • Proteus — Proteus: Европейский протей (Proteus anguinus)  хвостатая амфибия семейства протеев, единственный вид рода Протеи. Proteus (англ.)русск. мультипротокольний клиент мгновенного обмена сообщениями для Mac OS X. Proteus (подводный… …   Википедия

  • PROTEUS — Deus marinus, Neptuni et Phoenices fil. teste Tzetze hist. 44. Chil. 2. qui in Pharo Alexandriae habitavit, Toronenque ex Aegypto in Phlegram Pallenes profectus uxorem duxit, ex qua filios suscepit Tmylum ac Telegonum, de quibus Eurip. in Hecuba …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Proteus — {{Proteus}} 1. Ein alter, kluger, wandlungsfähiger Meergott, der auf der ägyptischen Insel Pharos Robben hütete. Menelaos** zwang ihn dazu, ihm die Zukunft zu verkünden (Odyssee IV 364–570). Der Name des Proteus wird heute noch gelegentlich… …   Who's who in der antiken Mythologie

  • Proteus — c.1400, from Gk. Proteus (see PROTEUS (Cf. Proteus)) …   Etymology dictionary

  • Proteus — [prō′tē əs] n. [ME Protheus < L Proteus < Gr Prōteus] 1. Gr. Myth. a minor sea god and servant of Poseidon: he can change his form or appearance at will 2. [often p ] a person who changes his or her appearance or principles easily …   English World dictionary

  • Proteus — Género de bacilos gramnegativos móviles que con frecuencia se asocian a infecciones nosocomiales y que se encuentran habitualmente en las heces, en el agua y en el suelo. Proteus puede provocar infecciones de vías urinarias, pielonefritis,… …   Diccionario médico

  • proteus — protèus m DEFINICIJA zool. čovječja ribica, v. čovječji ETIMOLOGIJA lat. proteus, v. Protej …   Hrvatski jezični portal

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»