-
1 post quam
postquam ( posquam, Att. ap. Non. 109, 26, acc. to Rib. Trag. Rel. v. 118; id. Verg. A. 3, 463; cf. Munro ad Lucr. 4, 1186; Rib. Prol. ad Verg. p. 442; also separately, post quam), conj.I.After that, after, as soon as, when (class., but rare in Cic., who commonly writes postea quam; v. postea); constr. usually with histor. pres., or perf. or imperf. indic., or subj.; rarely with pluperf. (v. Zumpt, § 507, b; cf. Weissenb. ad Liv. 22, 1, 1;II.Krebs, Antibarb. p. 889): abeo ab illis, postquam video, me sic ludificarier,
Plaut. Capt. 3, 1, 27; id. Most. 3, 3, 22; Ter. Hec. 5, 3, 28:postquam res eorum satis prospera videbatur,
Sall. C. 6, 3; cf. id. J. 13, 5 al.:eo postquam Caesar pervenit, obsides, arma poposcit,
Caes. B. G. 1, 27:post quam armis disceptari coeptum est de jure publico, nihil esse actum cum dignitate,
Cic. Fam. 4, 4, 3:postquam id difficilius visum est neque facultas perficiendi dabatur, transierunt, etc.,
Caes. B. C. 3, 60, 5:postquam divitiae honori esse coepere, et eas gloria sequebatur,
Sall. C. 12, 1; cf. id. J. 70, 5:undecimo die postquam a te discesseram,
Cic. Att. 12, 1, 1:quod post accidisset, quam dedissem ad te liberto litteras,
id. ib. 6, 3, 1:quartum post annum, quam redierat,
Nep. Dion, 10, 3.—With post:postquam comedit rem, post rationem putat,
Plaut. Trin. 2, 4, 15.—With an accessory idea of cause, since, because, inasmuch as (rare and mostly poet.):nunc ego illam me velim convenire, postquam inanis sum,
Plaut. Bacch. 3, 6, 2; id. Most. 3, 3, 22:postquam poëta sensit, scripturam suam Ab iniquis observari,
Ter. Ad. prol. 1 (postquam pro quoniam, Don.):postquam suas terras sedem belli esse viderent, verterunt, etc. (= cum),
Liv. 22, 1, 1: sed periit, postquam cerdonibus esse timendus Coeperat;hoc nocuit, etc.,
Juv. 4, 153; Tac. A. 1, 68. -
2 post-quam or post quam
post-quam or post quam conj, after that, after, as soon as, when: postquam convenere, S.: postquam Caesar pervenit, obsides poposcit, Cs.: post quam armis disceptari coeptum est: undecimo die postquam a te discesseram: quod post accidisset, quam dedissem ad te, liberto tuo, litteras: quartum post annum, quam redierat, N.— Since, because, inasmuch as: Postquam sensit observari, etc., T.: postquam suas terras sedem belli esse viderent, verterunt, etc., L. -
3 post
post (viell. zu altindisch paçc
hinten), hinten, hinter, I) Adv.: A) v. Raume = hinten, hintennach (Ggstz. ante), qui post erant, Cic.: ante aut post pugnare, Liv. – bei Verben der Bewegung = nach hinten zu, hinterwärts, post curvantur, Plin.: neque post respiciens neque ante prospiciens, Varro fr. – B) übtr.: 1) v. der Zeit – hernach, nachher (Ggstz. ante), Cic. u.a.: paulo post, Cic., od. post paulo, Caes. u. Liv., bald nachher: multo post, lange nachher, Cic.: neque ita multo post, Nep.: post non multo, Nep.: haud multo post, Tac.: aliquanto post oder post aliquanto, eine geraume Zeit nachher, Cic.: multis annis post, Plaut., od. multis post annis, Cic., in vielen Jahren nachher, nach vielen Jahren: paucis post annis, Curt.: anno post, das Jahr darauf, Cic.: biennio post, Cic.: biduo post, Caes.: paucis diebus post, Plaut., od. post paucis diebus, Liv., od. paucis post diebus, quam discesserat, Cic.: paucos post dies, paucas post horas, Liv.: horā post, eine Stunde danach, Cic.: longo post tempore, Verg.: non magno post tempore, Iustin.: post non longo tempore, Gell.: haud longe post, Gell. – post quam, s. post-quam. – verb. post deinde, Ter. u. XII. tabb. bei Gell., od. deinde post, Vell., od. post inde, Lucr. u. Vopisc. – 2) v. der Reihenfolge u. v. Range: a) v. der Reihenfolge, α) im Raume, hinten, zuletzt, prima Cyrene est, ac deinceps duae Syrtes, deinde Philaenon arae, post aliae Punicae urbes, Sall. – β) in der Zeit, nachher, primo... post, Cic.: deinde... tum... post, Cels. – γ) in der Aufzählung = postremo, kurz, Plaut. mil. 648; Men. argum. 6. – b) vom Range = hinten, post fuere, wurden hintangesetzt, Sall. Cat. 23, 7. – II) Praep. m. Acc.: A) vom Raume, hinter (Ggstz. ante), post me erat Aegina, ante me Megara, Cic.: post equitem sedet atra cura, Hor.: post hunc consequitur sollerti corde Prometheus, Catull.: collocare impedimenta post legiones, Caes.: post principia, Sall.: post alqm esse, Caes.: post eos, Sall. – B) übtr.: 1) von der Zeit = nach, seit (Ggstz. ante), post paucos dies, Phaedr.: post hominum memoriam, seit Menschengedenken, Cic.: post Troiae excidium, Eutr.: post Brutum cunsulem, Cic.: classis proximum post alqm praefectum esse, Cic.: post diem septimum, am siebenten T., Caes.: post diem tertium, am dr. T., Liv.: sexennio post Veios captos, Cic.: post devictum Hannibalem, Liv.: dah. post id, Plaut., oder post ea, Cic., od. post illa, Ter., od. post haec, Cic., hernach, nachher, nach diesem. – m. folg. quam (als), post annum quartum, quam expulsus fuerat, das vierte Jahr nachher, als er usw., das vierte Jahr, nachdem er usw., Nep.: post diem tertium... quam dixerat, Cic. – 2) v. Range, a) nach, nächst, ut nemo tibi post te videatur, si aliquis ante te fuerit, Sen.: erat Lydia post Chloën, Hor.: hic secundus post Tarquinium fuit, qui dux contra patriam suam esset, Eutr.: honor ei post Romulum secundus delatus est, Eutr.: id Vespasiano convenire, ut ceteri post Sabinum haberentur, Tac. hist. 3, 64. – b) außer, post sidera caeli sola Iovem Semele vidit, Calp. ecl. 10, 22. – / post von seinem Kasus getrennt, post enim Chrysippum, Cic.: postve eos censores, Liv.: post autem mortem, Nep.: post autem elephantos, Auct. b. Afr.: und hinter demselben, hunc post, Cic. Tusc. 2, 15. – arch. Nbf. a) poste, Plaut. asin. 915. Men. 839 Sch.; merc. 370; most. 290; Stich. 380. Enn. ann. 230. – b) pos, Corp. inscr. Lat. 1, 1454; 5, 4056; 9, 1681. Quint. 9, 4, 39 (pos meridiem nach Ritschls Verbesserung). Avien. phaen. 202 u. 538. Hieron. in psalm. 68, 28 codd. GRW bei Lagarde. Itala (Taurin.) Matth. 15, 23; mehr Belege s. Rönsch Collect. philol. S. 22. Vgl. übh. (für poste u. pos) Ritschl opusc. 2, 541 bis 556. -
4 post
post (viell. zu altindisch paçchinten), hinten, hinter, I) Adv.: A) v. Raume = hinten, hintennach (Ggstz. ante), qui post erant, Cic.: ante aut post pugnare, Liv. – bei Verben der Bewegung = nach hinten zu, hinterwärts, post curvantur, Plin.: neque post respiciens neque ante prospiciens, Varro fr. – B) übtr.: 1) v. der Zeit – hernach, nachher (Ggstz. ante), Cic. u.a.: paulo post, Cic., od. post paulo, Caes. u. Liv., bald nachher: multo post, lange nachher, Cic.: neque ita multo post, Nep.: post non multo, Nep.: haud multo post, Tac.: aliquanto post oder post aliquanto, eine geraume Zeit nachher, Cic.: multis annis post, Plaut., od. multis post annis, Cic., in vielen Jahren nachher, nach vielen Jahren: paucis post annis, Curt.: anno post, das Jahr darauf, Cic.: biennio post, Cic.: biduo post, Caes.: paucis diebus post, Plaut., od. post paucis diebus, Liv., od. paucis post diebus, quam discesserat, Cic.: paucos post dies, paucas post horas, Liv.: horā post, eine Stunde danach, Cic.: longo post tempore, Verg.: non magno post tempore, Iustin.: post non longo tempore, Gell.: haud longe post, Gell. – post quam, s. postquam. – verb. post deinde, Ter. u. XII. tabb. bei Gell., od. deinde post, Vell., od. post inde, Lucr. u. Vopisc. – 2) v. der Reihenfolge u. v. Range: a) v. der Reihenfolge, α) im Raume, hinten, zuletzt, prima Cyrene est, ac deinceps
————duae Syrtes, deinde Philaenon arae, post aliae Punicae urbes, Sall. – β) in der Zeit, nachher, primo... post, Cic.: deinde... tum... post, Cels. – γ) in der Aufzählung = postremo, kurz, Plaut. mil. 648; Men. argum. 6. – b) vom Range = hinten, post fuere, wurden hintangesetzt, Sall. Cat. 23, 7. – II) Praep. m. Acc.: A) vom Raume, hinter (Ggstz. ante), post me erat Aegina, ante me Megara, Cic.: post equitem sedet atra cura, Hor.: post hunc consequitur sollerti corde Prometheus, Catull.: collocare impedimenta post legiones, Caes.: post principia, Sall.: post alqm esse, Caes.: post eos, Sall. – B) übtr.: 1) von der Zeit = nach, seit (Ggstz. ante), post paucos dies, Phaedr.: post hominum memoriam, seit Menschengedenken, Cic.: post Troiae excidium, Eutr.: post Brutum cunsulem, Cic.: classis proximum post alqm praefectum esse, Cic.: post diem septimum, am siebenten T., Caes.: post diem tertium, am dr. T., Liv.: sexennio post Veios captos, Cic.: post devictum Hannibalem, Liv.: dah. post id, Plaut., oder post ea, Cic., od. post illa, Ter., od. post haec, Cic., hernach, nachher, nach diesem. – m. folg. quam (als), post annum quartum, quam expulsus fuerat, das vierte Jahr nachher, als er usw., das vierte Jahr, nachdem er usw., Nep.: post diem tertium... quam dixerat, Cic. – 2) v. Range, a) nach, nächst, ut nemo tibi post te videatur, si aliquis ante te fuerit, Sen.: erat Lydia post Chloën, Hor.: hic————secundus post Tarquinium fuit, qui dux contra patriam suam esset, Eutr.: honor ei post Romulum secundus delatus est, Eutr.: id Vespasiano convenire, ut ceteri post Sabinum haberentur, Tac. hist. 3, 64. – b) außer, post sidera caeli sola Iovem Semele vidit, Calp. ecl. 10, 22. – ⇒ post von seinem Kasus getrennt, post enim Chrysippum, Cic.: postve eos censores, Liv.: post autem mortem, Nep.: post autem elephantos, Auct. b. Afr.: und hinter demselben, hunc post, Cic. Tusc. 2, 15. – arch. Nbf. a) poste, Plaut. asin. 915. Men. 839 Sch.; merc. 370; most. 290; Stich. 380. Enn. ann. 230. – b) pos, Corp. inscr. Lat. 1, 1454; 5, 4056; 9, 1681. Quint. 9, 4, 39 (pos meridiem nach Ritschls Verbesserung). Avien. phaen. 202 u. 538. Hieron. in psalm. 68, 28 codd. GRW bei Lagarde. Itala (Taurin.) Matth. 15, 23; mehr Belege s. Rönsch Collect. philol. S. 22. Vgl. übh. (für poste u. pos) Ritschl opusc. 2, 541 bis 556. -
5 post
post (form poste, Enn. An. 235; Plaut. Most. 1, 3, 131; id. Stich. 2, 2, 56), adv. and prep. [root pas-; Sanscr. pac-kas, behind; Gr. pumatos (for posmatos); Lat. pone, postremus].I.Adv.A.Of place, behind, back, backwards (class.):B.ante aut post,
Liv. 22, 5, 8:servi, qui post erant,
Cic. Mil. 10, 29:lacertis priora genua post curvantur,
backwards, Plin. 11, 45, 102, § 249: sed ubi periculum advenit, invidia atque superbia post fuere, remained behind, were forgotten, Sall. C. 23, 7:post minor est,
i.e. shorter when seen from behind, Juv. 6, 504. —Of time, afterwards, after: nunc et post semper, old poet in Plin. 35, 10, 37, § 115.—2.Ante... post, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 47 Vahl.):II.post duobus mensibus,
Ter. Hec. 3, 3, 33:initio... post autem,
Cic. Fam. 7, 5; id. Dom. 55, 140; Sall. J. 55, 8: duxi probum, erravi, post cognovi, Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38 (Trag. v. 160 Vahl.):multis post annis,
many years after, Cic. Fl. 23, 56:paucis diebus post,
Plaut. Men. prol. 36:multis annis post,
id. ib. 5, 9, 72:biennio post,
Cic. Brut. 91, 316: quam te post multis tueor tempestatibus? after how long a time? Pac. ap. Non. 414, 3:aliquanto post,
some time after, shortly after, Cic. Caecin. 4, 11:post aliquanto,
id. Or. 30, 107:paulo post valens,
a little later, id. Fam. 16, 5, 2:post paulo,
soon after, Caes. B. C. 1, 29:multo post quam,
long after, Cic. Att. 12, 49; cf. Liv. 24, 3, 14 Weissenb.:post tanto,
so long after, Verg. G. 3, 476:post non multo,
not long afterwards, Nep. Paus. 3, 1:neque ita multo,
and not very long afterwards, id. Cim. 3, 4.—With inde, deinde, and afterwards, and then: et post inde, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 59 Müll. (Ann. v. 11 Vahl.):inde pedes et crura mori, post inde per artus, etc.,
Lucr. 3, 529:primum... post deinde,
Ter. And. 3, 2, 3; Nep. Eum. 5, 5.—Prep. with acc., behind.A.Of place: post me erat Aegina, ante Megara, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 4; Plaut. Ep. 2, 2, 52:2.post nostra castra,
Caes. B. G. 2, 9:post tergum,
id. ib. 7, 88:post carecta,
Verg. E. 3, 20:post montem se occultare,
Caes. B. G. 7, 83:post se alligare,
Plin. 26, 9, 58, § 91:post equitem sedet atra cura,
Hor. C. 3, 1, 40.—Trop., beneath, inferior to, less important than:B.neque erat Lydia post Chloen,
Hor. C. 3, 9, 6:tantus erat ambitionis furor, ut nemo tibi post te videatur, si aliquis ante te fuerit,
Sen. Ep. 104, 9:ut sua necessaria post illius honorem haberent,
Sall. J. 73, 6; Plin. 33, 2, 8, § 34.—Of time, after, since:C.aliquot post menses,
Cic. Rosc. Am. 44, 128:maxima post hominum memoriam classis,
since the memory of man, Nep. Them. 5, 3:post M. Brutum proconsulem,
after the proconsulate, Cic. Phil. 2, 38, 97.—So with part. constr.:post urbem conditam,
since the city was founded, Cic. Cat. 4, 7, 14:post homines natos,
id. Brut. 62, 224; id. Mil. 26, 69:sexennio post Veios captos,
after the taking of Veii, id. Div. 1, 44, 100 al. —Put after the noun:hunc post,
Cic. Tusc. 2, 6, 15.—With quam:decessit post annum quartum quam expulsus fuerat,
Nep. Arist. 3, 3; cf.:post annum quintum, quo expulsus erat,
id. Cim. 3, 3: post id, post illa, after this, after that, afterwards:post id cum lassus fueris,
Plaut. Cas. 1, 42: qui foret post illa natus, Enn. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. v. 67 Vahl.):eum numquam post illa vidi,
Plaut. Curc. 4, 2, 43:post illa,
Ter. Phorm. 2, 2, 33:post haec deinde,
then after this, and next, Col. 3, 4:post Hectora,
Ov. M. 12, 607.— -
6 post
post adv. [POS-].—Of place, behind, back backwards: ante aut post, L.: servi, qui post erant: ubi periculum advenit, invidia atque superbia post fuere, i. e. were forgotten, S.: post minor est, i. e. shorter when seen from behind, Iu.—Of time, afterwards, after, later: post duobus mensibus, T.: initio... post autem: rursus... post, S.: multis post annis, many years after: aliquanto post, somewhat later: paulo post valens, a little later: multo post quam, long after: post tanto, so long after, V.—Of order, afterwards, next: primum... post deinde, T.: primo... inde... post, S.* * *Ibehind, afterwards, afterIIbehind (space), after (time); subordinate to (rank) -
7 post
[st1]1 [-] post, adv.: - [abcl][b]a - derrière, en arrière, par-derrière. - [abcl]b - puis, après, ensuite, depuis.[/b] - post... quam: postquam. - post annum quartum quam Themistocles Athenis erat expulsus, Nep.: quatre ans après que Thémistocle avait été exilé d'Athènes. [st1]2 [-] post, prép. + acc.: - [abcl][b]a - derrière. - [abcl]b - après, depuis, à partir de. - [abcl]c - après (marquant le rang).[/b]* * *[st1]1 [-] post, adv.: - [abcl][b]a - derrière, en arrière, par-derrière. - [abcl]b - puis, après, ensuite, depuis.[/b] - post... quam: postquam. - post annum quartum quam Themistocles Athenis erat expulsus, Nep.: quatre ans après que Thémistocle avait été exilé d'Athènes. [st1]2 [-] post, prép. + acc.: - [abcl][b]a - derrière. - [abcl]b - après, depuis, à partir de. - [abcl]c - après (marquant le rang).[/b]* * *Post, Praepositio, accusatiuo casui iungitur. Horat. Apres.\Annum post quintumdecimum creati Consules. Liuius. Le quinzieme an apres, Au bout de quinze ans.\Nunquam hercle iterum defraudabis me quidem post hunc diem. Plaut. Jamais d'ici en avant je ne, etc.\Post diem quartum, quam ab vrbe discessimus. Cic. Quatre jours apres que, etc.\Post genus humanum natum pauci reperti sunt, qui, etc. Cic. Depuis que les hommes sont hommes.\Post iudicia haec constituta. Cic. Depuis que, etc.\Post hominum memoriam paratissimi, magnificentissimique ludi. Cic. Les plus magnifiques qu'on ait veu depuis que les hommes sont hommes, ou de la souvenance des vivants.\Post homines natos, Idem. Cic. Depuis que le monde est creé. Budaeus.\Longe post homines natos improbissimus. Cic. Le plus meschant paillard que oncques fut.\Post tempus consulere. Plaut. Apres que c'est faict, Trop tard.\Tu post carecta latebas. Virgil. Derriere.\Post tergum. Caesar. Ne nostros post tergum adorirentur, timebant. Par derriere.\Post, suo casui non seruiens, aduerbium est. Plaut. Post scies. Tu le scauras puis apres.\Longo post tempore venit. Virgil. Long temps apres.\Cum AEquis post aliquanto pugnatum est. Liu. Un peu apres.\Hora post, Antonium Gabinium nescio quem, etc. condemnarunt. Cic. Une heure apres.\Post haud multo ad me venit. Plaut. Non pas fort long temps apres.\Tanto post cur potius, quam continuo queri maluit? Cic. Si long temps apres. -
8 quam
quam (archaic form quamde or quande:B.quamde pro quam usos esse antiquos, cum multi veteres testimonio sunt, tum Ennius... et Lucretius (1, 640),
Fest. p. 261 Müll.; cf. Enn. Ann. v. 29, and v. 139 Vahl. So, too, Naev. ap. Fest. s. v. topper, p. 352 Müll.), adv. [qui], in what manner, how, how much, as much as:quam nihil praetermittis in consilio dando! quam nihil tamen, quod tibi placeat, explicas!
Cic. Att. 9, 2, A, 1:ut se accusari nolunt! quam cupiunt laudari!
id. Fin. 5, 22, 61:quam multa, quam paucis!
id. Fam. 11, 24, 1:quam sint morosi, intellegi potest,
id. ib. 7, 15, 1:quam vellet, cunctaretur,
id. Div. 1, 26, 56:memoriā tenetis, quam valde universi admurmurarint,
id. Verr. 2, 5, 16, § 41:quam quisque potest,
as much as each one can, Ov. Tr. 3, 4, 75:quam potuit,
as far as he was able, Val. Max. 4, 1, 5.—With possum and a sup.:concede huc ab isto, quam potest longissime,
as far as possible, Plaut. Men. 5, 2, 81:quam possunt mollissime,
as gently as possible, Cic. N. D. 2, 52, 129.—Also without possum:quam maximas, quam primum, quam saepissime gratias agere,
Cic. Fam. 13, 6, 5:ut quam angustissime Pompeium contineret,
Caes. B. C. 3, 45.— With posit. (post-Aug.):tum Manlius... quam poterat clarā voce denuntiavit,
Val. Max. 6, 4, 1; 3, 2, 1 ext.; 4, 5, 1:dixi de philosophiā quam breviter potui,
Lact. 3, 17, 1:tusa cribrataque vino, quam possit excellenti,
as excellent as possible, Plin. 20, 24, 100, § 264; 18, 28, 68, § 274.—In dependent clauses, indirect questions, etc.:II.est fidei nostrae, declarare, quam memores simus,
Cic. Phil. 14, 11, 29:scio, quam timida sit ambitio,
id. Mil. 16, 42:quam id ratum sit, tu judicabis,
id. Att. 6, 1, 7:id quam injustum esset, non videbat,
id. Off. 3, 21, 82:dici non potest quam sim disputatione tuā delectatus,
id. Tusc. 2, 4, 10; id. N. D. 2, 20, 52; id. Ac. 2, 17, 52; id. Fin. 1, 11, 37; 1, 20, 65; 5, 12, 35; id. Verr. 2, 1, 18, § 47; 2, 1, 21, § 52; 2, 4, 44, § 98:videte quam iniqui sint,
Sall. J. 85, 25; 62, 9:ut sentias quam vile sit corpus,
Liv. 2, 12, 3; 24, 5, 2; Nep. Timoth. 4, 2.—In partic.A.In comparisons, as, than.1.With tam:2.tam ego ante fui liber, quam gnatus tuos,
Plaut. Capt. 2, 2, 60; cf. id. ib. 3, 4, 11:si era me sciat tam socordem esse quam sum,
id. Cist. 4, 2, 5:tua est imago: tam consimilis est, quam potest,
id. Men. 5, 9, 4:tam esse clemens tyrannus quam rex importunus potest,
Cic. Rep. 1, 33, 50; id. Div. 1, 6, 10 et saep.; v. tam.—With ellipsis of corresp. tam:3.homo non, quam isti sunt, gloriosus,
not so celebrated as those, Liv. 35, 49:claris majoribus, quam vetustis,
rather than, Tac. A. 4, 61.—With sup. and a corresp. tam, by how much the more, the more: quam acerbissima olea oleum facies, tam oleum optimum erit, the bitterer the olives, the better will be the oil, Cato, R. R. 65, 1:4.quam paucissimos reliqueris, tam optimi fiunt,
Varr. R. R. 2, 9:quam quisque pessume fecit, tam maxume tutus est,
Sall. J. 31, 14.—With magis:5.quam magis... tam magis,
the more... the more, Plaut. Bacch. 5, 1, 5.—With tam omitted:quam magis exhausto spumaverit ubere mulctra, Laeta magis pressis manabunt flumina mammis,
Verg. G. 3, 309.— With the second magis omitted:quam magis te in altum capessis, tam aestus te in portum refert,
Plaut. As. 1, 3, 6.—In the reverse order: tam magis... quam magis,
the more... the more, Verg. A. 7, 787. —With tanto:6.quam magis... tanto magis,
the more... the more, Plaut. Men. 1, 1, 19; so Lucr. 6, 460.—With a double comp.:7.ne libentius haec in illum evomere videar, quam verius,
with more freedom than truth, Cic. Mil. 29, 78:non acrior quam pertinacior impetus Romanorum,
Liv. 31, 35:discrimen me occupavit, meliore hostium quam meo tempore,
Curt. 7, 7, 9.—Tam... quam, with the comp. for the posit., so... as:8.per dexteram te istam oro non tam in bellis et proeliis, quam in promissis et fide firmiorem,
Cic. Deiot. 3, 8.—After comparatives or words of comparison, than:9.nobis nihil est tlmendum magis quam ille consul,
Cic. Att. 7, 9, 3:his igitur, quam physicis potius credendum existimas?
id. Div. 2, 16, 37; Cassius ap. Cic. Fam. 15, 19, 1; Cic. Pis. 26, 62:majorem pecuniam praetori polliceri, quam quantam hic dedisset,
id. Verr. 2, 2, 29, § 70; id. de Or. 1, 36, 167:qui plures milites eorum occidisset, quam quot superessent,
Liv. 35, 12.—So after verbs which imply comparison, verbs of preference, excellence, etc.; after praestat, Caes. B. G. 7, 17, 4; after malo:esse quam videri bonus malebat,
Sall. C. 54, 5:an est quod ego malim quam?
Cic. Par. 1; after statuo, Nep. Dat. 8, 1; after probo, Tac. A. 1, 58; after volo ( = boulomai ê), Liv. 3, 68, 11; 25, 29, 6.— Rarely quantus is used to strengthen quam, after comp.:de re majore quam quanta ea esset,
Liv. 30, 23, 2:implere homines certioris spei, quam quantam fides promissi humani subicere solet,
id. 26, 19, 2 Weissenb. ad loc.;22, 2, 19.— But quam is often omitted after plus, minus, amplius, etc., without changing the case: minus duo milia hominum effugerunt,
Liv. 24, 16, 4:plus partem dimidiam hominum caesam,
id. 36, 40, 5; cf. id. 29, 25, 2:cum decem haud plus milibus militum,
id. 28, 1, 5:ut hoc nostrum desiderium ne plus sit annuum,
Cic. Att. 5, 1, 1:ferre plus dimidiati mensis cibaria,
id. Tusc. 2, 16, 37:plus quingentos colaphos infregit mihi,
Ter. Ad. 2, 1, 45; Prop. 2, 19, 18 (3, 17, 32); v. Zumpt, Gram. § 485.—With sic ( poet.):10. 11.quam multā grandine nimbi Culminibus crepitant, sic densis ictibus heros pulsat, etc.,
Verg. A. 5, 458.— With sic omitted, Verg. A. 6, 309 sqq.—After contra, otherwise... than, not so... as:12.contra faciunt, quam professi sunt,
Cic. Leg. 2, 5, 11.— So after secus:ne me secus honore honestes quam ego te,
Plaut. Capt. 2, 1, 50. —After alius, with a preceding negative, not otherwise than, no other than:13.nil aliud agens quam ut, etc.,
nothing else than, Liv. 44, 27, 12:neque aliud totā urbe agi quam bellum apparari,
id. 4, 26, 12; Nep. Hann. 10, 1:ob nullam aliam causam, quam ne,
from no other cause than, Liv. 45, 25; 34, 2, 12. — Rarely with alius affirmatively (for ac):ipse me paulum in aliā quam prius habuerim opinione nunc esse confiteor,
Quint. 3, 6, 63. —After aliter, otherwise than:14. 15. 16.ne aliter, quam ego velim, meum laudet ingenium,
Cic. Verr. 2, 1, 9, § 24:ne aliter quam si, etc.,
Col. 4, 2, 2.—After diversum, otherwise than:17.pransus quoque atque potus diversum valent quam indicant,
something altogether different from what, Quint. 1, 4, 29; cf., after advorsum, only Plaut. Trin. 1, 2, 139 Brix ad loc.—After words denoting number or quantity, which serve for comparison: dimidium tributi quam quod regibus ferre soliti erant, populo Romano pendere, the half of what, half as much as, Liv. 45, 18:18.multiplex, quam pro numero, damnum est,
too great for, greater than, id. 7, 8:ferramenta duplicia, quam numerus servorum exigit,
twice as many as, Col. 1, 8, 8.—So, too, after designations of time:die vigesimā, quam creatus erat, dictaturā se abdicavit,
on the twentieth day after, Liv. 6, 29: tabellarii venerunt post diem sextum, quam a vobis discesserant, Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 1:postridie venissemus, quam... fuissemus,
Cic. Ac. 2, 3, 9:postero die quam illa erant acta,
id. de Or. 2, 3, 12:saeculis multis ante... inventa sunt, quam, etc.,
id. ib. 2, 5, 21. —After the sup.:19.bellum gerere cum tyranno, quam qui unquam, saevissimo et violentissimo in suos,
the most cruel that ever was, Liv. 34, 32.—So with rel. and sup. after tam:20.tam gratum mihi id erit, quam quod gratissimum,
Cic. Fam. 13, 3:tam sum amicus rei publicae quam qui maxime,
id. ib. 5, 2, 6:ego sum tam mitis, quam qui lenissimus,
id. Sull. 31, 87.—Sometimes with magis or potius to be supplied, more... than:B.tacita mulier semper, quam loquens,
Plaut. Rud. 4, 4, 70 dub.:pacem quam bellum probabam,
Tac. A. 1, 58. —In mere intensive expressions, exceedingly, very, quite, indeed:admodum quam saevos est,
very cruel indeed, Plaut. Am. 1, 3, 43:nimis quam formido, ne, etc.,
id. Most. 2, 2, 79:nimis quam cupio,
id. Capt. 1, 2, 17:quam familiariter,
Ter. And. 1, 1, 109: nam suos valde quam paucos habet, very few indeed, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 3:mire quam,
Cic. Att. 1, 11, 3:sane quam refrixit,
id. Q. Fr. 2, 6, 5. -
9 post-eā or post eā
post-eā or post eā adv., after this, after that, hereafter, thereafter, afterwards, later: qui in exercitu P. Sullae, et postea in M. Crassi fuerat, Cs.: postea cum nihil scriberetur: post ea loci consul pervenit in oppidum, S.: postea aliquanto, a little while after: paucis postea mensibus: per brevi postea mortuus est: legati deinde postea missi ab rege, L.: inde postea, L.: postea deinceps, L.— With quam (less correctly as one word, posteaquam), after that: postea quam ego in Siciliam veni: postea quam nuntii venerint, Cs.: postea vero quam accepit, etc., S.—Then, after that, in view of that, in fine: nonne haec iusta tibi videntur postea? T.: quid postea? what then? T., L.: quid postea, si Romae adsiduus fui? what follows? -
10 quam
quam, Adv. (Akkusativform von qui, analog mit tam), auf welche Weise, wie, emphatisch – in welchem Grade, wie sehr, I) in der Korrelation: A) in Vergleichungen, a) in der Korrel. mit tam, s. 1. tam. – m. ausgelassenem tam: homo non, quam isti sunt, gloriosus, Liv.: exibit quam saepe, time, Tibull.: quam si = tamquam si, gleich als wenn, als ob, wie, Cic. Planc. 60. – So, mit u. ohne tam, namentlich α) bei possum (queo), zB. tam consimilis (imago) est, quam potest, so ähnlich wie möglich, möglichst ähnlich, Plaut.: tam confido, quam potest, so sehr wie möglich, Plaut. – gew. mit ausgelassenem tam, tusa cribrataque vino qu. possit excellenti, so ausgezeichnetem wie möglich, Plin.: öfter beim Superl., qu. maximā possum voce dico, mit so sehr starker St. wie möglich, Cic.: qu. queas minimo, Ter.: quam verissime potero, Sall.: quam maximis potest itineribus, Caes.: qu. celerrime potuit, Caes. – u. elliptisch ohne possum, möglichst, recht sehr, gar sehr, bei Adii. u. Advv. im Posit. u. Superl., cena quam opima, Auct. b. Hisp.: sementes quam maximas facere, Caes.: quam plurimi colles, Caes.: quam plurimi dies, Plin. ep.: hortor, ut quam plurima proferas, Plin. ep.: quam plurimo (möglichst teuer) vendere, Cic.: suos valde quam paucos habet, gar sehr wenige, Brut. in Cic. ep.: nimis quam, möglichst sehr, gar sehr, Plaut.: quam familiariter, Ter. – qu. maximus numerus, eine möglichst große Z., Caes.: qu. saepissime, möglichst oft, Cic.: qu. maxime, s. māximē( unter magis) no. I, B, a: qu. primum, sobald wie möglich, möglichst bald, Cic. u.a. – bei Verbb.: nam, quod de Pompeio Caninius agit, sane quam refrixit, Cic. ad Q. fr. 2, 4 (6), 5 – β) (mit ausgelass. tam): quam longus est, so lang... ist, d.i. der (die, das) ganze lange, nocte, quam longa est, die ganze lange N., Verg.: hiemem, quam longa (est), den g. l. Winter, Verg – b) in der Korrel. mit tantus, tanti, tanto, s. tantus. – c) in der Korrel. mit sic: quam multā grandine nimbi crepitant, sic heros... pulsat, Verg. Aen. 5, 458 sq.; u. mit ausgelass. sic, Verg. Aen. 6, 305 sqq. – d) in der Korrelation mit einem Komparativ und mit Begriffen, die eine vergleichende Beziehung zulassen, wie, als, maior pecunia, qu. quanta, Cic.: plures, qu. quot, Cic., u. bl. plures, quam, Liv.: plus, quam quod, Cic.: nihil est magis timendum, quam etc., Cic.: his quam physicis potius credendum, Cic.: prius quam, s. prius. – u. quam qui, quam ut nach dem den zu hohen Grad bezeichnenden Komparativ, maior sum, quam cui possit etc., zu groß, als daß usw., Ov.: indulgebat sibi liberius, quam ut etc., Nep. – nach magis mit Positiv zur Umschreibung des Komparativs, magis audacter, quam parate, Cic.; u. nach dem Komparativ st. magis mit Positiv, vehementius quam caute, Tac. – regelmäßig auch im zweiten Gliede der Komparativ des Adi. u. Adv. (wo im Deutschen der Positiv steht), wenn angegeben werden soll, daß die erste Eigenschaft die zweite überwiegt, deutsch gew. mehr mit Positiv... als mit Positiv, longior quam latior, Cic.: libentius qu. verius, Cic. – durch eine Art Anakoluth beide Adii. im Positiv, indem die vergleichende Beziehung, die anfänglich nicht berücksichtigt wurde, nachträglich hinzugefügt wird (vgl. Passows griech. Handwörterb. unter ἤ), tacita bona est mulier quam loquens, mehr als eine, Plaut.: claris maioribus quam vetustis, mehr als von alten Ahnen, Tac. – ebenso in der Vergleichung zweier Subst., nec me mea ars, quam benevolentia perturbat, mehr als, Curt.: cedere loco consilii quam formidinis arbitrantur, mehr als der F., Tac. – in der Korrel. mit einem Superl. in der Bedeutung eines gesteigerten Compar., cum tyranno, quam qui umquam saevissimo, Liv. – nach den eine Vergleichung zulassenden Verben malle und pleon. magis malle, potius malle, s. mālo: nach praestat, Caes. b. G. 7, 17, 4: nach statuo, Nep. Dat. 8, 1: nach probo, Tac. ann. 1, 58: nach volo, Liv. 3, 68, 11; 25, 29, 6. – nach den eine Vergleichung zulassenden Begriffen, wie nach aeque (ebenso), nach plus (mehr), supra (mehr), ultra (weiter), contra, secus, alius, aliter, alibi, dissimilis, diversus, s.d. WW. – mit ausgelassenem alius, ne quis Asiae rex sit quam ille, keiner (= kein anderer) als usw., Curt.: quid est compati, quam cum alio pati, was ist M. (anderes) als usw., Tert. – so auch nach Zahlbegriffen, haud centesimam partem laudat, quam etc., Plaut.: intra quintum, quam affuerat, diem, Suet.: ut vix dimidium, quam quod acceperat, tradiderit, Liv.: ferramenta duplicia, quam numerus servorum exigit, Colum. – endlich quam pro mit Ablat. eines Subst. nach Komparativen u. Zahlbegriffen, um anzugeben, daß der verglichene Ggstd. mit dem zur Vergleichung gezogenen im Mißverhältnisse steht, deutsch als im Verhältnis zu usw. als man nach Verhältnis des u. des usw. erwarten durfte, proelium atrocius quam pro numero pugnantium editur, Liv.: multiplex quam pro numero damnum est, Liv. – B) in der Korrelation mit Zeitbegriffen, als, nachdem, postero die od. postridie quam etc., Cic.: pridie quam etc., Cic.: saeculis multis ante, quam etc., Cic.: venerunt post diem sextum, quam etc., Cic. fil.: septimo die, quam etc., Liv. – II) außer der Korrelation, zur Bezeichnung des Grades, wie, in welchem Grade, wie sehr, wie wenig, wie so gar nicht, a) in indirekter Rede, α) bei Advv. u. Adii.: memoriā tenetis, quam valde admurmurarint, Cic.: nescis, quam magnum flagitium admiseris, Petron.: quam sint morosi, qui amant, vel ex hoc intellegi potest, Cic.: ut illud, quod cupiat, ostendatur, quam leve, quam contemnendum, quam nihil (wie wenig wert) sit omnino, Cic. – β) bei Verben: nescis, quam doleam, Ter.: illuc intendenda mens, quam omnia ad victoriam spectent, Quint. – attende iam, quam ego defugiam auctoritatem consulatus mei, wie wenig ich meine konsularische Wirksamkeit verleugne, Cic. – b) in der Frage u. im Ausruf, α) bei Advv. u. Adii.: quasi ego, quam dudum? rogem, Ter.: quam multum? Quint. – quam cito illa omnia ex laetitia et voluptate ad luctum et lacrimas recĭderunt! Cic.: quam nihil est totus homuncio! wie so gar nichts, Petron.: quam nihil praetermittis in consilio dando! Cic.: quam multa quam paucis! Cic. – β) bei Verben: quam gaudeo! Ter.: quam timeo, quorsum evadas! Ter.: ut se accusari nolunt, quam cupiunt laudari! Cic.: quam hoc non curo! wie wenig kümmere ich mich darum! Cic.
-
11 quam
quam, Adv. (Akkusativform von qui, analog mit tam), auf welche Weise, wie, emphatisch – in welchem Grade, wie sehr, I) in der Korrelation: A) in Vergleichungen, a) in der Korrel. mit tam, s. tam. – m. ausgelassenem tam: homo non, quam isti sunt, gloriosus, Liv.: exibit quam saepe, time, Tibull.: quam si = tamquam si, gleich als wenn, als ob, wie, Cic. Planc. 60. – So, mit u. ohne tam, namentlich α) bei possum (queo), zB. tam consimilis (imago) est, quam potest, so ähnlich wie möglich, möglichst ähnlich, Plaut.: tam confido, quam potest, so sehr wie möglich, Plaut. – gew. mit ausgelassenem tam, tusa cribrataque vino qu. possit excellenti, so ausgezeichnetem wie möglich, Plin.: öfter beim Superl., qu. maximā possum voce dico, mit so sehr starker St. wie möglich, Cic.: qu. queas minimo, Ter.: quam verissime potero, Sall.: quam maximis potest itineribus, Caes.: qu. celerrime potuit, Caes. – u. elliptisch ohne possum, möglichst, recht sehr, gar sehr, bei Adii. u. Advv. im Posit. u. Superl., cena quam opima, Auct. b. Hisp.: sementes quam maximas facere, Caes.: quam plurimi colles, Caes.: quam plurimi dies, Plin. ep.: hortor, ut quam plurima proferas, Plin. ep.: quam plurimo (möglichst teuer) vendere, Cic.: suos valde quam paucos habet, gar sehr wenige, Brut. in Cic. ep.: nimis quam, möglichst sehr, gar sehr, Plaut.:————quam familiariter, Ter. – qu. maximus numerus, eine möglichst große Z., Caes.: qu. saepissime, möglichst oft, Cic.: qu. maxime, s. maxime ( unter magis) no. I, B, a: qu. primum, sobald wie möglich, möglichst bald, Cic. u.a. – bei Verbb.: nam, quod de Pompeio Caninius agit, sane quam refrixit, Cic. ad Q. fr. 2, 4 (6), 5 – β) (mit ausgelass. tam): quam longus est, so lang... ist, d.i. der (die, das) ganze lange, nocte, quam longa est, die ganze lange N., Verg.: hiemem, quam longa (est), den g. l. Winter, Verg – b) in der Korrel. mit tantus, tanti, tanto, s. tantus. – c) in der Korrel. mit sic: quam multā grandine nimbi crepitant, sic heros... pulsat, Verg. Aen. 5, 458 sq.; u. mit ausgelass. sic, Verg. Aen. 6, 305 sqq. – d) in der Korrelation mit einem Komparativ und mit Begriffen, die eine vergleichende Beziehung zulassen, wie, als, maior pecunia, qu. quanta, Cic.: plures, qu. quot, Cic., u. bl. plures, quam, Liv.: plus, quam quod, Cic.: nihil est magis timendum, quam etc., Cic.: his quam physicis potius credendum, Cic.: prius quam, s. prius. – u. quam qui, quam ut nach dem den zu hohen Grad bezeichnenden Komparativ, maior sum, quam cui possit etc., zu groß, als daß usw., Ov.: indulgebat sibi liberius, quam ut etc., Nep. – nach magis mit Positiv zur Umschreibung des Komparativs, magis audacter, quam parate, Cic.; u. nach dem Komparativ st. magis mit Positiv, vehementius quam————caute, Tac. – regelmäßig auch im zweiten Gliede der Komparativ des Adi. u. Adv. (wo im Deutschen der Positiv steht), wenn angegeben werden soll, daß die erste Eigenschaft die zweite überwiegt, deutsch gew. mehr mit Positiv... als mit Positiv, longior quam latior, Cic.: libentius qu. verius, Cic. – durch eine Art Anakoluth beide Adii. im Positiv, indem die vergleichende Beziehung, die anfänglich nicht berücksichtigt wurde, nachträglich hinzugefügt wird (vgl. Passows griech. Handwörterb. unter ἤ), tacita bona est mulier quam loquens, mehr als eine, Plaut.: claris maioribus quam vetustis, mehr als von alten Ahnen, Tac. – ebenso in der Vergleichung zweier Subst., nec me mea ars, quam benevolentia perturbat, mehr als, Curt.: cedere loco consilii quam formidinis arbitrantur, mehr als der F., Tac. – in der Korrel. mit einem Superl. in der Bedeutung eines gesteigerten Compar., cum tyranno, quam qui umquam saevissimo, Liv. – nach den eine Vergleichung zulassenden Verben malle und pleon. magis malle, potius malle, s. malo: nach praestat, Caes. b. G. 7, 17, 4: nach statuo, Nep. Dat. 8, 1: nach probo, Tac. ann. 1, 58: nach volo, Liv. 3, 68, 11; 25, 29, 6. – nach den eine Vergleichung zulassenden Begriffen, wie nach aeque (ebenso), nach plus (mehr), supra (mehr), ultra (weiter), contra, secus, alius, aliter, alibi, dissimilis, diversus, s.d. WW. – mit ausgelassenem alius, ne quis————Asiae rex sit quam ille, keiner (= kein anderer) als usw., Curt.: quid est compati, quam cum alio pati, was ist M. (anderes) als usw., Tert. – so auch nach Zahlbegriffen, haud centesimam partem laudat, quam etc., Plaut.: intra quintum, quam affuerat, diem, Suet.: ut vix dimidium, quam quod acceperat, tradiderit, Liv.: ferramenta duplicia, quam numerus servorum exigit, Colum. – endlich quam pro mit Ablat. eines Subst. nach Komparativen u. Zahlbegriffen, um anzugeben, daß der verglichene Ggstd. mit dem zur Vergleichung gezogenen im Mißverhältnisse steht, deutsch als im Verhältnis zu usw. als man nach Verhältnis des u. des usw. erwarten durfte, proelium atrocius quam pro numero pugnantium editur, Liv.: multiplex quam pro numero damnum est, Liv. – B) in der Korrelation mit Zeitbegriffen, als, nachdem, postero die od. postridie quam etc., Cic.: pridie quam etc., Cic.: saeculis multis ante, quam etc., Cic.: venerunt post diem sextum, quam etc., Cic. fil.: septimo die, quam etc., Liv. – II) außer der Korrelation, zur Bezeichnung des Grades, wie, in welchem Grade, wie sehr, wie wenig, wie so gar nicht, a) in indirekter Rede, α) bei Advv. u. Adii.: memoriā tenetis, quam valde admurmurarint, Cic.: nescis, quam magnum flagitium admiseris, Petron.: quam sint morosi, qui amant, vel ex hoc intellegi potest, Cic.: ut illud, quod cupiat, ostendatur, quam leve, quam contem-————nendum, quam nihil (wie wenig wert) sit omnino, Cic. – β) bei Verben: nescis, quam doleam, Ter.: illuc intendenda mens, quam omnia ad victoriam spectent, Quint. – attende iam, quam ego defugiam auctoritatem consulatus mei, wie wenig ich meine konsularische Wirksamkeit verleugne, Cic. – b) in der Frage u. im Ausruf, α) bei Advv. u. Adii.: quasi ego, quam dudum? rogem, Ter.: quam multum? Quint. – quam cito illa omnia ex laetitia et voluptate ad luctum et lacrimas recĭderunt! Cic.: quam nihil est totus homuncio! wie so gar nichts, Petron.: quam nihil praetermittis in consilio dando! Cic.: quam multa quam paucis! Cic. – β) bei Verben: quam gaudeo! Ter.: quam timeo, quorsum evadas! Ter.: ut se accusari nolunt, quam cupiunt laudari! Cic.: quam hoc non curo! wie wenig kümmere ich mich darum! Cic. -
12 post
post praep. with acc. [1 post].—Of place, behind: post urbem in viā Pompeiā: post tergum, Cs.: post montem se occultare, Cs.: post equitem sedet atra cura, H.—Of time, after, since: post factam iniuriam, T.: aliquot post mensīs, some months later: maxima post hominum memoriam classis, since the memory of man, N.: post M. Brutum proconsulem, after the proconsulate: post urbem conditam, since the foundation of Rome: post homines natos: alii post me, future poets, V.: post illa, afterwards, T.: post Hectora, O.: hunc post: decessit post annum quartum quam expulsus erat, N.—Fig., after, beneath, inferior to, less important than, next to: post hunc Apollinem (colunt), Cs.: neque erat Lydia post Chloën, H.: sua necessaria post illius honorem ducere, S.* * *Ibehind, afterwards, afterIIbehind (space), after (time); subordinate to (rank) -
13 post ea
postĕā (in some edd. also separately, post ĕa), adv. [post- and acc. plur. ea, orig. eā, Corss. Ausspr. 1, 769].I.After this or that, hereafter, thereafter, afterwards:II.P. Considius, qui in exercitu P. Sullae, et postea in M. Crassi fuerat,
Caes. B. G. 1, 21; Cic. N. D. 2, 35, 90; id. Brut. 3, 12:postea, cum mihi nihil scriberetur, verebar ne, etc.,
id. Fam. 2, 19, 1:postea vero quam equitatus in conspectum venit,
Caes. B. G. 4, 37; Cato, R. R. 156. —With abl. of difference of time (class.):postea aliquanto,
a little while after, Cic. Inv. 2, 51, 154:paucis postea mensibus,
id. Clu. 47, 130:brevi postea mortuus est,
id. Verr. 2, 5, 54, § 142:non multo postea,
not long after, id. Cat. 1, 6, 15:paulo postea,
Amm. 26, 10, 5:multo postea,
id. 28, 4, 3.— So with adv. of time (post-class.):non diu postea,
Amm. 14, 11, 24:haud longe postea,
id. 14, 7, 17:longe autem postea,
id. 17, 4, 5.—With deinde, inde, or deinceps, then, [p. 1405] after that, afterwards:legati deinde postea missi ab rege,
Liv. 41, 24:inde postea,
id. 44, 24:postea deinceps,
id. 45, 14.— postea quam (also as one word, posteaquam), after that (very freq. in Cic.):postea quam ego in Siciliam veni,
Cic. Verr. 2, 2, 56, § 138:posteaquam honoribus inservire coepi,
id. Off. 2, 1, 4; 3, 2, 8:postea quam nuntii venerint,
Caes. B. G. 6, 10; 7, 82; 5, 32:posteaquam Agesilaum misere,
Just. 6, 2, 7.—Rarely with pluperf.:postea quam tantam multitudinem conlegerat emblematum,
Cic. Verr. 2, 4, 24, § 54 (cf. Zumpt, §507 b).—So, too, postea vero quam,
Caes. B. G. 4, 37; Cic. Fam. 3, 7, 5; Sall. J. 29, 3; Nep. Dion, 4, 3 al.; cf.:postea autem quam ei nuntiatum est,
Cic. Clu. 67, 192:postea (or post ea) loci for postea: post ea loci consul pervenit in oppidum,
Sall. J. 102, 1.—Transf.A. B.Then, in consequence of this:nonne haec justa tibi videntur postea?
Ter. Ad. 4, 5, 26.—Hence, quid postea?
what next? what further? what then? Ter. Eun. 4, 7, 23:quid postea, si Romae assiduus fui?
Cic. Rosc. Am. 33, 94:at enim nemo post reges exactos de plebe consul fuit: quid postea?
Liv. 4, 4. -
14 quam
[ABCU]A - adv.: [st1]1 [-] inter.: combien. - quam multis custodibus opus est: combien de gardes faut-il? [st1]2 [-] exclam.: combien! comme! que! à quel point! - quam macer est: comme il est maigre ! - quam multa, quam paucis! Cic. Fam. 11, 24, 1: combien de choses en combien peu de mots] = que de choses en si peu de mots! - quam + adj. ou adv. (dans quelques expressions): tout à fait, complètement. - mire quam: [étonnamment combien] = étonnamment. - sane quam (valde quam, nimis quam, admodum quam, oppido quam): complètement. - nimis quam formido, Plaut. Most. 2.2.79: j’ai bien peur. - nimis quam cupio, Plaut. Capt. 1.2.17: je souhaite ardemment. [ABCU]B - quam, conj.: que. - (tam...) quam: autant (aussi)... que. - quam... tam...: autant... autant... - tam esse clemens tyrannus quam rex importunus potest, Cic. Rep. 1, 33, 50: un tyran peut être aussi clément qu'un roi peut être dur. - homo non, quam isti sunt, gloriosus, Liv. 35, 49: homme, qui n’est pas aussi vantard que ces-gens-là. - quam fortis tam prudens est: autant il est courageux, autant il est prudent. - tam sum amicus rei publicae quam qui maxime, Cic. Fam. 5, 2, 6: je suis l'ami de la république [autant que celui qui l'est le plus] = autant que qui que ce soit. - doctior est quam tu: il est plus savant que toi. - felicior est quam peritior: il est plus heureux qu’habile. - quam avec ou sans le verbe posse + superl.: autant que possible. - quam maxime: le plus possible. - quam primum: le plus tôt possible. - oratio sit quam brevissima: que le discours soit le plus bref possible. - vino, quam possit excellenti, Plin. 20, 24, 100: avec du vin le meilleur qu'on puisse trouver. - quam avec des mots marquant la comparaison, la différence ou la préférence. - esse quam videri bonus malebat, Sall. C. 54, 5: il aimait mieux être un homme de bien que de le paraître. - praestat mori quam servire: mieux vaut mourir que d'être esclave. - alius quam = alius atque: autre que. - nihil aliud quam: rien d'autre que, seulement. - nihil aliud quam ludit: il ne fait que jouer. - dimidium quam quod acceperat: la moitié de ce qu'il avait reçu. - potius quam → potior - quam sans mots marquant la comparaison, la différence ou la préférence. - corpora condire quam cremare e more Aegyptio (est eis) cura, Tac. H. 4: ils préfèrent embaumer les corps selon la coutume des Egyptiens plutôt que de les brûler. - pacem quam bellum probabam, Tac. A. 1, 58: j'étais partisan de la paix plutôt que de la guerre. - tacita bona est mulier quam loquens, Plaut.: la femme qui se tait vaut mieux que celle qui parle. - quam pro, quam ut + subj.: trop... pour. - laetitia major quam pro victoria: la joie fut trop grande pour une telle victoire. - severior est quam ut eum amenus: il est trop sévère pour que nous l'aimions. - quam avec une expression de temps. - die vigesimā, quam creatus erat, dictaturā se abdicavit, Liv. 6.29: le vingtième jour de sa nomination, il se démit de la dictature. - pridie quam venerat: la veille de son arrivée. - quelques tournures particulières. - quam quisque pessume fecit, tam maxume tutus est, Sall. J. 31, 14: plus on est scélérat, plus on est à l'abri. - bellum gerere cum tyranno, quam qui unquam, saevissimo, Liv. 34, 32: faire la guerre contre le tyran le plus cruel qui fut jamais. - nihil antiquius ducere quam + inf.: n'avoir rien de plus à coeur que de. - nihil antiquius habere quam ut + subj.: n’avoir rien de plus à coeur que de [ABCU]C - quam: [st2]1 [-] pron.-adj. à l’acc.: laquelle, que; celle que. [st2]2 [-] relatif de liaison: une conj. de coord. + eam. [st2]3 [-] interr. laquelle ? quelle ? [st2]4 [-] indéf. après si, nisi, ne, num: quelqu’une, une, quelque.* * *[ABCU]A - adv.: [st1]1 [-] inter.: combien. - quam multis custodibus opus est: combien de gardes faut-il? [st1]2 [-] exclam.: combien! comme! que! à quel point! - quam macer est: comme il est maigre ! - quam multa, quam paucis! Cic. Fam. 11, 24, 1: combien de choses en combien peu de mots] = que de choses en si peu de mots! - quam + adj. ou adv. (dans quelques expressions): tout à fait, complètement. - mire quam: [étonnamment combien] = étonnamment. - sane quam (valde quam, nimis quam, admodum quam, oppido quam): complètement. - nimis quam formido, Plaut. Most. 2.2.79: j’ai bien peur. - nimis quam cupio, Plaut. Capt. 1.2.17: je souhaite ardemment. [ABCU]B - quam, conj.: que. - (tam...) quam: autant (aussi)... que. - quam... tam...: autant... autant... - tam esse clemens tyrannus quam rex importunus potest, Cic. Rep. 1, 33, 50: un tyran peut être aussi clément qu'un roi peut être dur. - homo non, quam isti sunt, gloriosus, Liv. 35, 49: homme, qui n’est pas aussi vantard que ces-gens-là. - quam fortis tam prudens est: autant il est courageux, autant il est prudent. - tam sum amicus rei publicae quam qui maxime, Cic. Fam. 5, 2, 6: je suis l'ami de la république [autant que celui qui l'est le plus] = autant que qui que ce soit. - doctior est quam tu: il est plus savant que toi. - felicior est quam peritior: il est plus heureux qu’habile. - quam avec ou sans le verbe posse + superl.: autant que possible. - quam maxime: le plus possible. - quam primum: le plus tôt possible. - oratio sit quam brevissima: que le discours soit le plus bref possible. - vino, quam possit excellenti, Plin. 20, 24, 100: avec du vin le meilleur qu'on puisse trouver. - quam avec des mots marquant la comparaison, la différence ou la préférence. - esse quam videri bonus malebat, Sall. C. 54, 5: il aimait mieux être un homme de bien que de le paraître. - praestat mori quam servire: mieux vaut mourir que d'être esclave. - alius quam = alius atque: autre que. - nihil aliud quam: rien d'autre que, seulement. - nihil aliud quam ludit: il ne fait que jouer. - dimidium quam quod acceperat: la moitié de ce qu'il avait reçu. - potius quam → potior - quam sans mots marquant la comparaison, la différence ou la préférence. - corpora condire quam cremare e more Aegyptio (est eis) cura, Tac. H. 4: ils préfèrent embaumer les corps selon la coutume des Egyptiens plutôt que de les brûler. - pacem quam bellum probabam, Tac. A. 1, 58: j'étais partisan de la paix plutôt que de la guerre. - tacita bona est mulier quam loquens, Plaut.: la femme qui se tait vaut mieux que celle qui parle. - quam pro, quam ut + subj.: trop... pour. - laetitia major quam pro victoria: la joie fut trop grande pour une telle victoire. - severior est quam ut eum amenus: il est trop sévère pour que nous l'aimions. - quam avec une expression de temps. - die vigesimā, quam creatus erat, dictaturā se abdicavit, Liv. 6.29: le vingtième jour de sa nomination, il se démit de la dictature. - pridie quam venerat: la veille de son arrivée. - quelques tournures particulières. - quam quisque pessume fecit, tam maxume tutus est, Sall. J. 31, 14: plus on est scélérat, plus on est à l'abri. - bellum gerere cum tyranno, quam qui unquam, saevissimo, Liv. 34, 32: faire la guerre contre le tyran le plus cruel qui fut jamais. - nihil antiquius ducere quam + inf.: n'avoir rien de plus à coeur que de. - nihil antiquius habere quam ut + subj.: n’avoir rien de plus à coeur que de [ABCU]C - quam: [st2]1 [-] pron.-adj. à l’acc.: laquelle, que; celle que. [st2]2 [-] relatif de liaison: une conj. de coord. + eam. [st2]3 [-] interr. laquelle ? quelle ? [st2]4 [-] indéf. après si, nisi, ne, num: quelqu’une, une, quelque.* * *Quam, Coniunctio, cui eleganter in oratione praeponitur TAM particula: vt Tam te diligo, quam meipsum. Terent. Je t'aime autant, que moymesme.\Quam, eleganter connectit duos comparatiuos. Quintilianus, Sitque salubrior studiis, quam dulcior. Que doulx.\Quam, pro Quantum, positiuo iungitur. Cicero. Videte quam valde malitiae suae confidat. Combien il se fie en sa malice.\Quam pro Quantum positum post negationem in priore oratione: Tam, non necessario sequitur. Liuius, Homo, non quam isti sunt, gloriosus. Non pas tant glorieux que sont ceulx ci.\Quam, cum verbis Possum, Queo, Valeo, et aliis. Quam potero adiutabo sene. Terent. Tant que je pourray.\Superlatiuis: Cicero, Quam potui maximis itineribus ad Amanum exercitum duxi. A plus grandes journees que j'ay peu.\Positiuis: Cicero, Quam quidem possum celeriter, perstringam. Le plus briefvement que je puis.\Quam vellem Menedemum inuitatum. Terent. O que je vouldroye que, etc.\Quam, pro Quantum, interrogatiuum. Terentius, Quam hoc munus gratum Thaidi arbitrare esse? Combien aggreable pense tu que luy a esté ce don?\Quam timeo quorsum euadas! Terent. O que je crains, etc.\Quam, cum Volo, pro eo quod vulgo dicitur Tantum quantum. Terentius, Dum ne reducam, turbent porro quam velint. Tant qu'ils vouldront.\Quam, pro Quanto, comparatiuo datur. Quintilianus, Quam in his quoque libris erunt omnia compositiora. De tant que.\Superlatiuo: Terentius, Vt esset apud te ob hoc quam gratissima. Tresaggreable.\Peto a te vt quam celerrime mihi librarius mittatur. Cic. Le plus tost qu'il sera possible.\Quam proxime hostem, et ad hostem. Cic. Liu. Tout pres de l'ennemi.\Quinto die quam sustuleris, condire oportebit. Columel. Cinq jours apres que, etc.\Intra quartum diem, quam de lacu sublatum est. Colum. Le quatrieme jour.\Post nonum diem quam id factum est. Colum. Le neufieme jour apres.\Triduo proximo quam sit genitus. Plin. Les trois premiers jours.\Si tandiu vixerit tecum, quam ego cum Paeto. Plin. iun. Aussi long temps que, etc.\Ea, quam longa est, nocte. Virgilius. Tant qu'elle se peult estendre.\Ferramenta duplicia quam numerus seruorum exigit, refecta et reposita custodiat. Columel. Plus deux fois qu'il n'ha de gents, Au double de ses gents.\Nihil fecisset libentius, quam omnem illam acerbitatem proscriptionis suae, etc. Cic. Il n'est chose qu'il eust faict plus voluntiers que, etc.\Maius quam quantum a nobis exprimetur. Cicero. Plus grand que nous ne l'exprimerons.\Tantum dicam, nihil mihi gratius esse, quam quod eam diligis. Cic. Que ce que tu l'aimes.\Contra facis, quam pollicitus es. Cicero. Tu fais contre ta promesse, ou autrement que tu n'as promis.\Multiplex quam pro numero damnum est. Liu. Le dommage est beaucoup plus grand qu'il ne semble à veoir au nombre, Plus grand que pour le nombre.\Quam minime multi de istius nefario scelere audire possent. Cic. Le moins de gents qu'il estoit possible le sceussent et en fussent advertiz.\Quam facete! Plautus. O combien plaisamment!\Quam cito. Terent. Tout incontinent.\Quam dudum, Aduerbium interrogandi. Plautus. Combien y a il?\Nunc dicito quam extemplo hoc erit factum? Plautus. Combien pense tu avoir tost faict?\Quamlibet, pen. cor. pro Quantumlibet. Plin. Faciliore multo natura finditur in quamlibet tenues crustas. En aussi tenvres que tu veuls.\Quamlibet parum. Quintil. Quelque peu que ce soit, Tant peu qu'on vouldra.\Quam mox cocta est coena? Plautus. Le souper sera il tantost cuict?\Ego hinc ad hos prouisam, quam mox virginem Accersant. Terent. S'ils ne veulent pas soubdainement aller appeller la pucelle.\Expecto quam mox Chaerea hac oratione vtatur. Cic. Je ne fay qu'attendre que Cherea parle en ceste facon, Je suis sur l'attente de veoir si Cherea dira point bien tost, etc.\Quamobrem, Vnica dictio, quibusdam etiam tres, quam ob rem: Interrogantis particula, et rationem alicuius rei petentis. Terent. Contemplamini me. A. quamobrem? Pour quelle cause? Pourquoy? A quelle cause?\Quamobrem id tute non facis? Terent. Pourquoy ne, etc.\- aliquam causam quaerebat senex, Quamobrem insigne aliquid faceret. Terent. Pour faire, etc.\Multa mihi veniebant in mentem, quamobrem istum laborem tibi etiam honori putarem fore. Cic. Beaucoup de choses me venoyent en la fantasie pour lesquelles je, etc.\Cognoscet ex me populus Rom. quid sit quamobrem quum Equester ordo iudicaret, etc. Cic. Que c'est pourquoy, etc.\Quamobrem vero se confidat aliquid perficere posse, intelligere non possum. Cic. Pourquoy c'est que, etc.\Quas ob res quod Tribunipleb. verba fecerunt, vt, etc. Cic. Pourquoy.\Quam pene tua me perdidit proteruitas. Terent. O que peu s'en est fallu que, etc.\Quamplurimo vendere. Cic. Trescher, Le plus cher qu'on peult.\Quamplurimam brassicam ederit, tam citissimum sanus fiet. Cato. De tant plus qu'il mangera de choulx, de tant plus tost sera il guari.\Quam pridem, Interrogantis particula. Plaut. Quam pridem non edisti? Combien de temps y a il que tu n'as mangé? Depuis quand n'as tu mangé?\- huc euasit, quam pridem pater Mihi et mater mortui essent. dico, iandiu. Terent. Combien il y avoit que mon pere, etc.\Quamprimum, pen. prod. vna dictio. Terent. Tout incontinent. -
15 quam plures
quamplūres, a (or quam plūres), adj. [quam-plus], very many (ante-class. and post-Aug. for complures):curiosi sunt hic quamplures mali,
Plaut. Stich. 1, 3, 44:palaestritae,
Petr. 21.— Sup.: quamplūrĭ-mus ( quam plūrĭmus), a, um; commonly in plur., very many:colles,
Caes. B. C. 3, 45: radices, Cato ap. Plin. 17, 18, 29, § 126.—Hence, subst.: quamplūrĭmum, i, n., very much:quam plurimo vendere,
Cic. Off. 3, 12, 50:quam plurimum brassicae,
Cato, R. R. 157, 8. -
16 quam plurimus
quamplūres, a (or quam plūres), adj. [quam-plus], very many (ante-class. and post-Aug. for complures):curiosi sunt hic quamplures mali,
Plaut. Stich. 1, 3, 44:palaestritae,
Petr. 21.— Sup.: quamplūrĭ-mus ( quam plūrĭmus), a, um; commonly in plur., very many:colles,
Caes. B. C. 3, 45: radices, Cato ap. Plin. 17, 18, 29, § 126.—Hence, subst.: quamplūrĭmum, i, n., very much:quam plurimo vendere,
Cic. Off. 3, 12, 50:quam plurimum brassicae,
Cato, R. R. 157, 8. -
17 postea quam
postĕā (in some edd. also separately, post ĕa), adv. [post- and acc. plur. ea, orig. eā, Corss. Ausspr. 1, 769].I.After this or that, hereafter, thereafter, afterwards:II.P. Considius, qui in exercitu P. Sullae, et postea in M. Crassi fuerat,
Caes. B. G. 1, 21; Cic. N. D. 2, 35, 90; id. Brut. 3, 12:postea, cum mihi nihil scriberetur, verebar ne, etc.,
id. Fam. 2, 19, 1:postea vero quam equitatus in conspectum venit,
Caes. B. G. 4, 37; Cato, R. R. 156. —With abl. of difference of time (class.):postea aliquanto,
a little while after, Cic. Inv. 2, 51, 154:paucis postea mensibus,
id. Clu. 47, 130:brevi postea mortuus est,
id. Verr. 2, 5, 54, § 142:non multo postea,
not long after, id. Cat. 1, 6, 15:paulo postea,
Amm. 26, 10, 5:multo postea,
id. 28, 4, 3.— So with adv. of time (post-class.):non diu postea,
Amm. 14, 11, 24:haud longe postea,
id. 14, 7, 17:longe autem postea,
id. 17, 4, 5.—With deinde, inde, or deinceps, then, [p. 1405] after that, afterwards:legati deinde postea missi ab rege,
Liv. 41, 24:inde postea,
id. 44, 24:postea deinceps,
id. 45, 14.— postea quam (also as one word, posteaquam), after that (very freq. in Cic.):postea quam ego in Siciliam veni,
Cic. Verr. 2, 2, 56, § 138:posteaquam honoribus inservire coepi,
id. Off. 2, 1, 4; 3, 2, 8:postea quam nuntii venerint,
Caes. B. G. 6, 10; 7, 82; 5, 32:posteaquam Agesilaum misere,
Just. 6, 2, 7.—Rarely with pluperf.:postea quam tantam multitudinem conlegerat emblematum,
Cic. Verr. 2, 4, 24, § 54 (cf. Zumpt, §507 b).—So, too, postea vero quam,
Caes. B. G. 4, 37; Cic. Fam. 3, 7, 5; Sall. J. 29, 3; Nep. Dion, 4, 3 al.; cf.:postea autem quam ei nuntiatum est,
Cic. Clu. 67, 192:postea (or post ea) loci for postea: post ea loci consul pervenit in oppidum,
Sall. J. 102, 1.—Transf.A. B.Then, in consequence of this:nonne haec justa tibi videntur postea?
Ter. Ad. 4, 5, 26.—Hence, quid postea?
what next? what further? what then? Ter. Eun. 4, 7, 23:quid postea, si Romae assiduus fui?
Cic. Rosc. Am. 33, 94:at enim nemo post reges exactos de plebe consul fuit: quid postea?
Liv. 4, 4. -
18 postquam
post-quam, Coni. (getrennt s. post), I) nachdem, seitdem, als, da, a) mit folg. Indikativ, α) gew. m. Indikativ des aorist. Perf.: eo postquam Caesar pervenit, obsides, arma poposcit, Caes.: Hamilcar postquam mare transiit in Hispaniamque venit, magnas res secundā gessit fortunā, Nep. – m. nochmals folg. post, postquam comedit rem, post rationem putat, Plaut. trin. 417. – β) m. folg. Indikat. des Plusquamperf.: Iugurtha postquam oppidum Capsam amiserat, Sall.: undecimo die, postquam a te discesseram, hoc litterarum exaravi, Cic. – γ) m. folg. Indikat. Präs., wenn der Hauptsatz ein eigentliches Präsens enthält (vgl. Brix Plaut. capt. prol. 22), postquam belligerant Aetoli cum Aleis, capitur alter filius, Plaut.: postquam video me sic ludificarier, pergo ad alios, Plaut.: postquam fusas copias seque cum paucis relictum videt Catilina, in confertissimos hostes incurrit ibique pugnans confoditur, Sall.: Hostilia curia minor mihi esse videtur, postquam est maior, Cic.: postquam nec ab Romanis vobis ulla est spes, nec vestra vos iam aut arma aut moenia satis defendunt, Liv. – δ) m. folg. Indikat. des Imperf. zur Angabe der Fortdauer od. Wiederholung der Handlung, tu postquam qui tibi erant amici non poterant vincere, ut amici tibi essent qui vincebant, effecisti, Cic. Vgl. Fabri Liv. 21, 12, 4. Otto Tac. ann. 1, 4. p 58 (eine reiche Beispielsammlung). – bisw. nach postquam das Perf. u. Imperf. unmittelbar nebeneinander, s. Sall. Cat. 12, 1. Caes. b. c. 3, 60, 5. – ε) m. folg. Fut. exakt., postquam tepuerit, refundes admisto sale, Pallad. 12, 22, 4. – b) m. folg. Konjunktiv: α) m. folg. Konj. Plusquamperf.: postquam filium in cornu scribae humiliorem fortunā suā locum obtinentem conspexisset, Val. Max. 5, 7. ext. 2. – β) m. folg. Konj. Präs. od. Perf. in indirekter Rede, postquam multo maiorem partem itineris emensam cernant, Liv. 21, 30, 5: regem, postquam adventare se senserit, delituisse inter angustias saltus, Curt. 3, 8 (19), 10. – c) m. folg. Infin. histor. des Imperf., postquam exui aequalitas etc., Tac. ann. 3, 26. – II) m. kausalem Nbbgr., da = weil, p. inanis sum, Plaut. Bacch. 531: p. poëta sensit, Ter. adelph. prol. 1. – / Archaist. Nbf. posquam, s. Ritschl opusc. 2, 448 sqq.
-
19 postquam
post-quam, Coni. (getrennt s. post), I) nachdem, seitdem, als, da, a) mit folg. Indikativ, α) gew. m. Indikativ des aorist. Perf.: eo postquam Caesar pervenit, obsides, arma poposcit, Caes.: Hamilcar postquam mare transiit in Hispaniamque venit, magnas res secundā gessit fortunā, Nep. – m. nochmals folg. post, postquam comedit rem, post rationem putat, Plaut. trin. 417. – β) m. folg. Indikat. des Plusquamperf.: Iugurtha postquam oppidum Capsam amiserat, Sall.: undecimo die, postquam a te discesseram, hoc litterarum exaravi, Cic. – γ) m. folg. Indikat. Präs., wenn der Hauptsatz ein eigentliches Präsens enthält (vgl. Brix Plaut. capt. prol. 22), postquam belligerant Aetoli cum Aleis, capitur alter filius, Plaut.: postquam video me sic ludificarier, pergo ad alios, Plaut.: postquam fusas copias seque cum paucis relictum videt Catilina, in confertissimos hostes incurrit ibique pugnans confoditur, Sall.: Hostilia curia minor mihi esse videtur, postquam est maior, Cic.: postquam nec ab Romanis vobis ulla est spes, nec vestra vos iam aut arma aut moenia satis defendunt, Liv. – δ) m. folg. Indikat. des Imperf. zur Angabe der Fortdauer od. Wiederholung der Handlung, tu postquam qui tibi erant amici non poterant vincere, ut amici tibi essent qui vincebant, effecisti, Cic. Vgl. Fabri Liv. 21, 12, 4. Otto Tac. ann. 1, 4. p 58 (eine reiche Beispiel-————sammlung). – bisw. nach postquam das Perf. u. Imperf. unmittelbar nebeneinander, s. Sall. Cat. 12, 1. Caes. b. c. 3, 60, 5. – ε) m. folg. Fut. exakt., postquam tepuerit, refundes admisto sale, Pallad. 12, 22, 4. – b) m. folg. Konjunktiv: α) m. folg. Konj. Plusquamperf.: postquam filium in cornu scribae humiliorem fortunā suā locum obtinentem conspexisset, Val. Max. 5, 7. ext. 2. – β) m. folg. Konj. Präs. od. Perf. in indirekter Rede, postquam multo maiorem partem itineris emensam cernant, Liv. 21, 30, 5: regem, postquam adventare se senserit, delituisse inter angustias saltus, Curt. 3, 8 (19), 10. – c) m. folg. Infin. histor. des Imperf., postquam exui aequalitas etc., Tac. ann. 3, 26. – II) m. kausalem Nbbgr., da = weil, p. inanis sum, Plaut. Bacch. 531: p. poëta sensit, Ter. adelph. prol. 1. – ⇒ Archaist. Nbf. posquam, s. Ritschl opusc. 2, 448 sqq.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > postquam
-
20 moltus
multus (old form moltus), a, um; comp. plus; sup. plurimus (v. at the end of this art.), adj. [etym. dub.], much, great, many, of things corporeal and incorporeal.I.Posit.A.In gen.: multi mortales, Cato ap. Gell. 10, 3, 17: multi suam rem [p. 1173] bene gessere: multi qui, etc., Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6, 1 (Trag. v. 295 sq. Vahl.):B.multi fortissimi viri,
Cic. Fam. 5, 17, 3:rationes,
id. de Or. 1, 51, 222. tam multis verbis scribere, at such length, id. Fam. 3, 8, 1:beneficia. Cato ap. Fest. s. v. ratissima, p. 286 Mull.: multi alii,
Ter. And. 5, 4, 28.—When used with another adjective it is usually connected with it by a conjunction:multae et magnae contentiones,
many great conlests, Cic. Phil. 2, 3, 7; 3, 10, 26:O multas et graves offensiones,
id. Att. 11, 7, 3:multi et graves dolores,
id. Verr. 2, 5, 45, § 119:multi et varii timores,
Liv. 3, 16, 3:multae bonaeque artes animi,
Sall. J. 28, 5:multa et clara facinora,
Tac. A. 12, 31.—But when the second adjective is used substantively the conjunction is omitted:multi improbi,
Cic. Off. 2, 8, 28; 2, 19, 65:multi boni, docti, prudentes,
id. Fl. 4, 8:multi nobiles,
id. Planc. 20, 50:multa acerba habuit ille annus,
id. Sest. 27, 58; 66, 139:multa infanda,
Liv. 28, 12, 5:multa falsa,
id. 35, 23, 2.—Also, when the second adjective forms with its substantive a single conception:multa secunda proelia,
victories, Liv. 9, 42, 5; 35, 1, 3; 41, 17, 1:multa libera capita,
freemen, id. 42, 41, 11:multae liberae civitates,
republics, Cic. Verr. 2, 4, 30, § 68:multos fortes viros,
id. Cat. 3, 2, 7; id. Mur. 8, 17:multi clari viri,
noblemen, id. Leg. 1, 5, 17:multi primarii viri,
id. Verr. 2, 2, 61, § 149.—Similarly, et is omitted between multi and adjectives which form with their substantives familiar phrases:multi clarissimi viri,
Cic. Phil. 11, 10, 24:multi amplissimi viri,
id. Fin. 2, 17, 55; id. Deiot. 14, 39; id. Fam. 10, 25, 2; id. Att. 10, 8, 7; 16, 16, 11; id. Verr. 1, 7, 19:multi honestissimi homines,
id. Fam. 15, 15, 3:multi peritissimi homines,
id. Caecin. 24, 69:multi summi homines,
id. Arch. 12, 30; id. Har. Resp. 26, 56:multi clarissimi et sapientissimi viri,
id. Planc. 4, 11; id. Cael. 18, 43.—Et is also omitted when the substantive stands between the two adjectives:in veteribus patronis multis,
Cic. Div. in Caecil. 1, 2:multa praeterea bella gravia,
id. Agr. 2, 33, 90:multis suppliciis justis,
id. Cat. 1, 8, 20:multa majores nostri magna et gravia bella gesserunt,
id. Imp. Pomp. 2, 6:plurima signa pulcherrima,
id. Verr. 2, 1, 23, § 61.—When both adjectives follow the substantive, et is sometimes inserted:virtutes animi multae et magnae,
Cic. Imp. Pomp. 22, 64:causas ille multas et graves habuit,
id. Clu. 30, 82;and is sometimes omitted, the emphasis then falling on the second adjective: utebatur hominibus improbis, multis,
id. Cael. 5, 12:prodigia multa, foeda,
Liv. 40, 29, 1.—With a partitive gen.:multi hominum,
Plin. 16, 25, 40, § 96:multae silvestrium arborum,
id. 16, 31, 56, § 128.—In neutr. plur.: multa, orum, many things, much:nimium multa,
Cic. Fam. 4, 14, 3:nimis multa,
id. Fin. 2, 18, 57:insulae non ita multae,
not so many, not so very many, Plin. 5, 7, 7, § 41:parum multa scire,
too few, Auct. Her. 1, 1, 1: bene multi, a good many, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 33, 4:quam minime multa vestigia servitutis,
as few as possible, Nep. Tim. 3, 3:minime multi remiges,
exceedingly few, Cic. Verr. 2, 5, 34, § 88:in multas pecunias alienissimorum hominum invasit,
id. Phil. 2, 16, 41; id. Verr. 2, 5, 19, § 48:multae pecuniae variis ex causis a privatis detinentur,
Plin. Ep. 10, 17, 3.—Sometimes multi stands for multi alii, many others:nam certe Pompeio, et a Curionibus patre et filio, et a multis exprobratum est,
Suet. Caes. 50.—The sing. also is used poet. for the plur., many a:aut trudit acres hinc et hinc multa cane Apros in obstantes plagas,
with many dogs, Hor. Epod. 2, 31:multa prece prosequi,
id. C. 4, 5, 33:multa victima,
Verg. E. 1, 34: agna. Ov. F. 4, 772:avis,
id. Am. 3, 5, 4:tabella,
Tib. 1, 3, 28; so of persons: multus sua vulnera puppi Affixit moriens, many a one, for multi affixerunt, Luc. 3, 707.—In sing., to denote quantity, much, great, abundant: multum aurum et argentum. Plaut. Rud. 5, 2, 8; 22:exstructa mensa multa carne rancida,
Cic. Pis. 27, 67:multo labore quaerere aliquid,
with much labor, great exertion, Cic. Sull. 26, 73:cura,
Sall. J. 7, 4:sol,
much sun, Plin. 31, 7, 39, § 81: sermo, much conversalion, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1: stilus tuus multi sudoris est. Cic. de Or. 1, 60, 257: multo cibo et potione completi, id. Tusc. 5, 35, 100:multo sanguine ea Poenis victoria stetit,
Liv. 23, 30, 2:multum sanguinem haurire,
Curt. 4, 14, 17; 8, 14, 32:multam harenam mare evomit,
id. 4, 6, 8:arbor,
id. 7, 4, 26:silva,
id. 8, 10, 14:multae vestis injectu opprimi,
Tac. A. 6, 50:multa et lauta supellex,
Cic. Phil. 2, 27, 66:aurum,
Sall. J. 13, 6; Tac. A. 6, 33; Liv. 26, 11, 9; Curt. 3, 3, 12:libertas,
Hor. S. 1, 4, 5:multam salutem dicere alicui,
to greet heartily, Plaut. Poen. 1, 2, 194:cum auro et argento multo,
Sall. J. 13, 6.—Of time:Itaque multum diei processerat,
a great part of the day, Sall. J. 51, 2:ad multum diem,
till far in the day, Cic. Att. 13, 9, 1:multo adhuc die,
when much of the day was still remaining, when it was still high day, Tac. H. 2, 44:multo denique die,
when the day was far spent, Caes. B. G. 1, 22:multa nocte,
late at night, Cic. Q. Fr. 2, 9, 2:multo mane,
very early, id. Att. 5, 4, 1:multa opinio, for multorum,
the general opinion, Gell. 3, 16, 1:velut multa pace,
as in a general peace, as if there were peace everywhere, Tac. H. 4, 35:multus homo,
one who gives himself up to the lusts of many, Cat. 112, 1.— multi, orum, m., the many, the common mass, the multitude: probis probatus potius, quam multis forem, Att. ap. Non. 519, 9:video ego te, mulier, more multarum utier,
id. ib. —Esp.: unus e (or de) multis, one of the multitude, a man of no distinction:tenuis L. Virginius unusque e multis,
Cic. Fin. 2, 20, 62:unus de multis esse,
id. Off. 1, 30, 109: M. Calidius non fuit orator unus e multis;potius inter multos prope singularis fuit,
id. Brut. 79, 274:numerarer in multis,
among the herd of orators, id. ib. 97, 333:e multis una sit tibi,
no better than others, Ov. R. Am. 682:multum est,
it is of importance, Verg. G. 2, 272.—In neutr. absol.: ne multa, or ne multis, not to be prolix, in short:ne multa: perquiritur a coactoribus,
Cic. Clu. 64, 181:ne multis: Diogenes emitur,
id. ib. 16, 47:quid multis moror?
Ter. And. 1, 1, 87.—Sometimes multa is used (particularly by the poets) adverbially, much, greatly, very:multa reluctari,
Verg. G. 4, 301:gemens,
id. ib. 3, 226; id. A. 5, 869:deos testatus,
id. ib. 7, 593:invehi,
Nep. Ep. 6, 1 (cf. nonnulla invehi, id. Tim. 5, 3):haud multa moratus,
Verg. A. 3, 610.—Rarely in multum:in multum velociores,
by far, Plin. 10, 36, 52, § 108.—In partic.1.Too much, overmuch, excessive:2.supellex modica, non multa,
Nep. Att. 13, 5.—In speech, much-speaking, diffuse, prolix:3.qui in aliquo genere aut inconcinnus aut multus est,
Cic. de Or. 2, 4, 17:ne in re nota et pervulgata multus et insolens sim,
id. ib. 2, 87, 358:nolo in stellarum ratione multus vobis videri,
id. N. D. 2, 46, 119.—Frequent, frequently present:A.in operibus, in agmine, atque ad vigilias multus adesse,
Sall. J. 96, 3:multus in eo proelio Caesar fuit,
was in many places, Flor. 4, 2, 50:hen hercle hominem multum et odiosum mihi!
troublesome, tedious, Plaut. Men. 2, 2, 41:instare,
Sall. J. 84, 1.—Hence, adv., in two forms.multum, much, very much, greatly, very, often, frequently, far, etc. (class.):B.salve multum, gnate mi,
Plaut. Trin. 5, 2, 56:multum vale,
farewell, id. Stich. 3, 2, 40:hominem ineptum multum et odiosum mihi,
id. Men. 2, 2, 42:opinor, Cassium uti non ita multum sorore,
not very much, Cic. Fam. 7, 23, 3:multum mecum municipales homines loquuntur,
often, id. Att. 8, 13, 2:non multum ille quidem nec saepe dicebat,
id. Brut. 34, 128:non multum confidere,
not very much, not particularly, Caes. B. G. 3, 25:sunt in venationibus,
often, frequently, id. ib. 4, 1:in eodem genere causarum multum erat T. Juventius,
Cic. Brut. 48, 178:multum fuisse cum aliquo,
to have had much intercourse with, id. Rep. 1, 10, 16:sum multum equidem cum Phaedro in Epicuri hortis,
id. Fin. 5, 1, 3:gratia valere,
to be in great favor, Nep. Con. 2, 1:res multum et saepe quaesita,
Cic. Leg. 3, 15, 33:longe omnes multumque superabit,
id. Verr. 2, 5, 44, § 115:multum et diu cogitans,
id. Div. 2, 1, 1:diu multumque scriptitare,
id. de Or. 1, 33, 152.—With an adj.:multum loquaces,
very talkative, Plaut. Aul. 2, 1, 5:mepti labores,
very, Plin. Ep. 1, 9.— Poet. also with comp.:multum improbiores sunt quam a primo credidi,
much, far, Plaut. Most. 3, 2, 139:multum robustior illo,
Juv. 19, 197:majora,
Sil. 13, 708.— So with infra, post:haud multum infra viam,
Liv. 5, 37, 7; Plin. 98, 7, § 20:haud multum post mortem ejus,
Tac. A. 5, 3:ut multum,
at most, Mart. 10, 11, 6; Vop. Aur. 46.—multō by much, much, a great deal, far, by far (class.).1.With comparatives and verbs which imply comparison:2.multo tanto carior,
Plaut. Bacch. 2, 3, 76:pauciores oratores,
Cic. de Or. 1, 3, 11:facilius atque expeditius iter,
Caes. B. G. 1, 6.—With verbs:virtutem omnibus rebus multo anteponentes,
Cic. Fin. 4, 18, 49:multo ceteros anteibant,
Tac. H. 4, 13:multo praestat beneficii, quam maleficii immemorem esse,
Sall. J. 31, 28.—With malle:multo mavolo,
Plaut. Poen. 1, 2, 88; id. Ps. 2, 4, 38:meo judicio multo stare malo, quam, etc.,
Cic. Att. 12, 21, 1.—With sup. (rare but class.), by far, by much:3.quae tibi mulier videtur multo sapientissuma,
Plaut. Stich. 1, 2, 66; id. Am. 2, 2, 150: multo optimus hostis, by far, Lucil. ap. Non. 4, 413:simulacrum multo antiquissimum,
Cic. Verr. 2, 4, 49, § 109; 2, 4, 23, § 50; id. Cat. 4, 8, 17:maxima pars,
id. Imp. Pomp. 18, 54; cf. Hor. S. 2, 3, 82:multo id bellum maximum fuit,
Liv. 1, 11, 5:pars multo maxima,
id. 30, 18, 14: multo molestissima, Cic. Div. in. Caecil. 11, 36:multo gratissima lux,
Hor. S. 1, 5, 39:foedissimum,
Quint. 9, 4, 72:optimum,
id. ib. 26:pulcherrimum,
id. 1, 2, 24:utilissima,
id. 2, 10, 1:maxime,
Auct. Her. 4, 44, 58:multo maxime miserabile,
Sall. C. 36, 4:multo maxime ingenio validus,
id. J. 6, 1.—With particles denoting a difference, far, greatly, very:4.multo aliter,
Ter. And. prol. 4:multo aliter ac sperabat,
far otherwise than, Nep. Ham. 2:quod non multo secus fieret, si,
not far otherwise, not very different, Cic. Fam. 4, 9, 1: multo infra Cyrenaicum. Plin. 19, 3, 15, § 40. —In specifications of time, before ante and post, long, much:5.non multo ante urbem captam,
Cic. Div. 1, 45, 101:non multo ante,
not long before, Nep. Eum. 3, 3:multo ante,
Cic. Fam. 4, 1, 1:non multo post, quam, etc.,
not long after, id. Att. 12, 49, 9:haud multo ante solis occasum,
Liv. 5, 39, 2:multo ante noctem,
id. 27, 42, 13.—Very rarely with the positive for multum:6.maligna multo,
very, Ter. Hec. 1, 2, 83 Umpf.—Doubled, multo multoque, with comparatives:II.multo multoque longior,
far, very much, Front. ad M. Caes. 2, 5:multo multoque operosius est,
Val. Max. 4, 1, 2: multo multoque magis, Front. Laud. Negl. § 3.Comp.: plūs, pluris; in the plur., plures, plura (in sing. anciently written plous; three times in the S. C. de Bacch. Here perh. belongs, in the plur., pleores and pleoris, for plures, in the Song of the Arval Brothers.—For the class. neuter of the plur., plura, the form pluria was used in ante-class. Latinity. Gellius cites M. Cato, Q. Claudius, Valerius Antias, L. AElius, P. Nigidius, and M. Varro as authorities for this form, Gell. 5, 21, 6; yet Plautus and Terence have only plura; and the earlier reading pluria, in Lucr. 1, 877; 2, 1135; 4, 1085, is now supplanted by the critically certain plura and plurima.—The gen. plur. plurium, however, has remained the predominant form, e. g. Quint. 7, 1, 1; 8, 4, 27; 9, 4, 66 et saep.) [from the root ple; Gr. pleon, pimplêmi; cf. plenus, plera, compleo, etc.; also locu-ples, plebes, populus, etc.], more.A.In the sing. (used both substantively and adverbially): LIBRAS FARRIS ENDO DIES DATO. SI VOLET PLVS DATO, Fragm. XII. Tab. in Gell. 20, 1, 45: SI PLVS MINVSVE SECVERVNT, SE FRAVDE ESTO, ib.;(β).so (perh. in imitation of this legal phrase): ebeu, cur ego plus minusve feci quam aequom fuit!
Plaut. Capt. 5, 3, 18; Ter. Phorm. 3, 3, 21:ne plus minusve loqueretur,
Suet. Aug. 84; cf. Plaut. Men. 4, 2, 27; and in the signif. of circiter, about: septingenti sunt paulo plus aut minus anni... postquam, etc., Enn. ap. Varr. R. R. 3, 1, 2 (Ann. v. 493 Vahl.);so. non longius abesse plus minus octo milibus,
Hirt. B. G. 8, 20, 1 Oud.; cf.:speranti plures... venerunt plusve minusve duae,
Mart. 8, 71, 4:aut ne quid faciam plus, quod post me minus fecisse satius sit,
too much... too little, Ter. Hec. 5, 1, 4:tantum et plus etiam ipse mihi deberet,
Cic. Att. 7, 3, 7:vos et decem numero, et, quod plus est, Romani estis,
and what is more, Liv. 9, 24, 8:verbane plus an sententia valere debeat,
Cic. Top. 25, 96: [p. 1174] cf.:apud me argumenta plus quam testes valent,
id. Rep. 1, 38, 59:valet enim salus plus quam libido,
id. ib. 1, 40, 63.—With a partitive gen.:(γ).vultis pecuniae plus habere,
Cic. Inv. 1, 47, 88; cf.:nostri casus plus honoris habuerunt quam laboris,
id. Rep. 1, 4, 7; so,plus virium,
id. Leg. 1, 2, 6:plus hostium,
Liv. 2, 42:plus dapis et rixae multo minus invidiaeque,
Hor. Ep. 1, 17, 51:in hac causa eo plus auctoritatis habent, quia, etc.,
Cic. Rep. 3, 16, 26; cf.:plus ingenii,
id. ib. 1, 14, 22:Albano non plus animi erat quam fidei,
as little courage as fidelity, Liv. 1, 27, 5.—With quam (some examples of which have already been given above):(δ).non plus quam semel,
Cic. Off. 3, 15, 61:confiteor eos... plus quam sicarios esse,
id. Phil. 2, 13, 31:ne plus reddat quam acceperit,
id. Lael. 16, 58 et saep.:non plus quam in tres partis posse distribui putaverunt,
into not more than, id. Inv. 1, 34, 57:plus quam decem dies abesse,
id. Phil. 2, 13, 31:nulla (navis) plus quam triginta remis agatur,
with more than, Liv. 38, 38, 8.—Without quam:(ε).HOMINES PLOVS V. OINVORSEI VIREI ATQVE MVLIERES, S. C. de Bacch. 19 (Wordsw. Fragm. and Spec. p. 173): plus mille capti,
Liv. 24, 44:plus milies audivi,
Ter. Eun. 3, 1, 32: plus semel, Varr. ap. Plin. 14, 14, 17, § 96:plus quingentos colaphos infregit mihi,
Ter. Ad. 2, 1, 46:ferre plus dimidiati mensis cibaria,
Cic. Tusc. 2, 16, 37:non plus mille quingentos aeris,
id. Rep. 2, 22, 40:paulo plus ducentos passus a castris,
Liv. 31, 34:cum plus annum aeger fuisset,
id. 40, 2:parte plus dimidia rem auctam,
id. 29, 25.—With a compar. or adverbial abl., or with an abl. of measure:2.VIREI PLOVS DVOBVS, S. C. de Bacch. 20 (Wordsw. Fragm. and Spec. p. 173): de paupertate tacentes Plus poscente ferent,
more than the importunate, Hor. Ep. 1, 17, 44:ex his alius alio plus habet virium,
Cic. Leg. 1, 2, 6: cave putes hoc tempore plus me quemquam cruciari, Balb. ap. Cic. Att. 8, 15, A, 2:alterum certe non potest, ut plus una vera sit,
Cic. N. D. 1, 2, 5; cf.:in columba plures videri colores, nec esse plus uno,
id. Ac. 2, 25, 79: HOC PLVS NE FACITO, more than this, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Leg. 2, 23, 59:annos sexaginta natus es Aut plus eo,
or more than that, Ter. Heaut. 1, 1, 11:plus aequo,
Cic. Lael. 16, 58:plus paulo,
Ter. Heaut. 2, 1, 8:paulo plus,
Liv. 31, 34: multo plus, Anton. ap. Cic. Att. 10, 8, A, 1:plus nimio,
overmuch, Hor. Ep. 1, 10, 30: quam molestum est uno digito plus habere, too much by a finger, i. e. a finger too much, Cic. N. D. 1, 35, 99:uno plus Etruscorum cecidisse in acie,
one man more, Liv. 2, 7, 2.—In the gen. pretii, pluris, of more value, of a higher price, for more, higher, dearer:3.ut plus reddant musti et olei, et pretii pluris,
of greater value, Varr. R. R. 1, 7, 4:ager multo pluris est,
is worth much more, Cic. Rosc. Com. 12, 33; cf.:quo pluris sint nostra oliveta,
id. Rep. 3, 9, 16:pluris emere,
dearer, id. Fam. 7, 2, 1; so,vendere,
id. Off. 3, 12, 51; id. Verr. 2, 3, 19, § 48; Hor. S. 2, 3, 300:aedificare,
Col. 1, 4, 7:pluris est oculatus testis quam auriti decem,
of more value, Plaut. Truc. 2, 6, 8:mea mihi conscientia pluris est, quam omnium sermo,
Cic. Att. 12, 28, 2:facio pluris omnium hominem neminem,
id. ib. 8, 2, 4:facere aliquem pluris,
make more of one, esteem him more highly, id. Fam. 3, 4, 2:pluris habere,
id. Phil. 6, 4, 10:aestimare,
id. Par. 6, 2, 48:ducere,
id. Att. 7, 3, 5:putare,
id. Off. 3, 4, 18 et saep.—Rarely, instead of the genitive, in the abl. pretii: plure vendunt, Lucil. ap. Charis. 2, p. 189 P.: plure altero tanto, quanto ejus fundus est, velim, Plaut. ib.: plure venit, Cic. ib.—4.Plus plusque, more and more: quem mehercule plus plusque in dies diligo. Cic. Att. 6, 2, 10.—* 5.Like magis, with an adj.:B.plus formosus, for formosior,
Nemes. Ecl. 4, 72.—In the plur.1.Comparatively, more in number:2.omnes qui aere alieno premantur, quos plures esse intellego quam putaram,
Cic. Att. 7, 3, 5; id. Rep. 2, 22, 40:nemini ego plura acerba esse credo ex amore homini umquam oblata quam mihi,
Ter. Hec. 3, 1, 1:ne plura insignia essent imperii in libero populo quam in regno fuissent,
Cic. Rep. 2, 31, 55:multo plura,
many more things, Quint. 3, 6, 28.—In gen., of a great number, many: qui plus fore dicant in pluribus consilii quam in uno. Cic. Rep. 1, 35, 55: cf.: quid quaeso interest inter unum et plures, si justitia est in pluribus? id. ib. 1, 39, 61;b.1, 34, 52: non possunt una in civitate multi rem ac fortunas amittere, ut non plures secum in eandem trahant calamitatem,
id. Imp. Pomp. 7, 19:quod pluribus praesentibus eas res jactari nolebat,
Caes. B. G. 1, 18:plura castella Pompeius tentaverat,
id. B. C. 3, 52:summus dolor plures dies manere non potest,
Cic. Fin. 2, 28, 93:pluribus diebus, Quint. prooem. § 7: illic plurium rerum est congeries,
id. 8, 4, 27:quae consuetudo sit, pluribus verbis docere,
Cic. Clu. 41, 115:eum pluribus verbis rogat, ut, etc.,
id. Verr. 2, 4, 28, § 64;without verba: quid ego plura dicam?
id. de Or. 1, 5, 18:pluribus haec exsecutus sum,
Phaedr. 3, 10, 59;also elliptically, quid plura? and, ne plura, like quid multa? and ne multa: hic sacra, hic genus, hic majorum multa vestigia. Quid plura? hanc vides villam, etc.,
what need of many words? in short, Cic. Leg. 2, 1, 3:sed—ne plura—dicendum enim aliquando est—Pomponium Atticum sic amo, ut alterum fratrem,
id. Fam. 13, 1, 5.—Esp.: plures.(α).The mass, the multitude, opp. pauciores, = hoi oligoi, Plaut. Trin. 1, 1, 13.—(β).Euphemistically, acc. to the Gr. hoi pleiones, the dead:(γ).quin prius Me ad plures penetravi?
Plaut. Trin. 2, 2, 14.—The greater number, the majority:III.plures nesciebant qua ex causa convenissent,
Vulg. Act. 19, 32.Sup.: plūrĭmus (archaic form, plisima plurima, Paul. ex Fest. p. 204 and 205 Mull.: PLIOIRVME (I), Epit. of Scipio), a, um [from root ple; whence also plus, q. v., ploirumus for ploisumus; and thence the predominant form plurimus], most, very much, or many (as an adj. in good prose mostly in the plur., except the standing formula of greeting: salutem plurimam dicere alicui; v. infra):(β).hujus sunt plurima simulacra,
Caes. B. G. 6, 17:nos plurimis ignotissimi gentibus,
Cic. Rep. 1, 17, 26:plurimae et maximae partes,
id. ib. 1, 4, 8:plurimorum seculorum memoria,
id. ib. 3, 9, 14:haec plurimis a me verbis dicta sunt,
id. ib. 1, 7, 12 et saep.—In sing.:me plurima praeda onustum,
Plaut. Rud. 4, 2, 4:sermo,
Quint. 2, 2, 5:risus,
id. 6, 3, 85:res,
id. 6, 1, 51:exercitatio,
id. 8 prooem. §28: mons,
very large, Verg. A. 1, 419:cervix,
id. G. 3, 52:Aetna,
Ov. Ib. 600.—Of a greeting: impertit salutem plurimam, Lucil. ap. Non. 472. 16; and esp. freq.: salutem plurimam dicit (commonly abbrev. S. P. D.) at the beginning of letters; v. salus.— Poet.:medio cum plurimus orbe Sol erat,
very powerful, oppressive, Ov. M. 14, 53: plurima qua silva est. thickest, id. ib. 14, 361:coma plurima,
very thick, id. ib. 13, 844:sed plurima nantis in ore Alcyone conjux,
mostly, chiefly, id. ib. 11, 562.—And collect.:plurimus in Junonis honorem Aptum dicet equis Argos,
many a one, very many, Hor. C. 1, 7, 8; so,oleaster plurimus,
Verg. G. 2, 183:qua plurima mittitur ales,
Mart. 9, 56, 1:plurima lecta rosa est,
Ov. F. 4, 441.— In neutr. absol. (substant. or adverb.):ut haberet quam plurimum,
as much as possible, Cic. Rab. Post. 14, 39:caput autem est, quam plurimum scribere,
id. de Or. 1, 33, 150:ut in quoque oratore plurimum esset,
id. Rep. 1, 27, 123.— Adv.: plūrĭmum:et is valebat in suffragio plurimum, cujus plurimum intererat, esse in optimo statu civitatem,
Cic. Rep. 2, 22, 40:auspiciis plurimum obsecutus est Romulus,
id. ib. 2, 9, 16:si vero populus plurimum potest,
id. ib. 3, 14, 23; cf.:qui apud me dignitate plurimum possunt,
id. Rosc. Am. 1, 4:plurimum aliis praestare,
id. Inv. 2, 1, 1:ut te plurimum diligam,
id. Fam. 1, 7, 1; id. Tusc. 5, 27, 78:hoc ego utor uno omnium plurimum,
id. Fam. 11, 16, 2:quantum (al. quanto) plurimum possunt,
Quint. 11, 3, 120: plurimum quantum also signifies very much indeed, exceedingly (post-class.):plurimum quantum veritati nocuere,
Min. Fel. Oct. 22:gratulor,
id. ib. 40:(elleborum) ex aqua datur plurimum drachma,
at the most, Plin. 25, 5, 22, § 54; 9, 36, 60, § 125; 30, 6, 16, § 48; so,cum plurimum,
id. 2, 17, 15, § 78 (opp. to cum minimum); 18, 7, 10, § 60: nec tam numerosa differentia; tribus ut plurimum bonitatibus distat, for the most part, commonly, usually, = plerumque, Plin. 15, 3, 4, § 18.—In neutr. with a partit. gen.: sententiarum et gravitatis plurimum, Cic. Inv. 1, 18, 25:(γ).artis,
Quint. 10, 5, 3:auctoritatis et ponderis,
id. 9, 4, 91:ut laboris sic utilitatis etiam longe plurimum,
id. 10, 3, 1:virtutum,
id. 12, 1, 20 plurimum quantum favoris partibus dabat fratermtas ducum, Flor. 4, 2, 74.—In the gen. pretii:plurimi: immo unice unum plurimi pendit,
values very highly, esteems very much, Plaut. Bacch. 2, 2, 29:quem unum Alexander plurimi fecerat,
Nep. Eum. 2, 2:ut quisque quod plurimi est possidet,
Cic. Par. 6, 2, 48.
См. также в других словарях:
Post tam diuturnas — ist ein Apostolisches Schreiben von Papst Pius VII., in dem er am 29. April 1814 über die nach der Wiederherstellung der Bourbonenmonarchie vom Sénat Conservateur vorgeschlagene Konstitution schreibt. Post tam diuturnas ist an Mgr. de Boulogne,… … Deutsch Wikipedia
Quam — Das Logo von Quam Quam war ein Mobilfunkanbieter mit Geschäftstätigkeit in Deutschland, Österreich und der Schweiz. Er gehört der Group 3G, einem Konsortium aus der finnischen Sonera (mittlerweile TeliaSonera) und der spanischen Telefónica… … Deutsch Wikipedia
melius est in tempore occurrere, quam post causam vulneratum remedium quaerere — /miyl(i)yas est in tempariy akahrariy, kwaem post kozam valnareydam ramiyd(i)yam kwirariy/ It is better to meet a thing in time than after an injury inflicted to seek a remedy … Black's law dictionary
melius est in tempore occurrere, quam post causam vulneratum remedium quaerere — /miyl(i)yas est in tempariy akahrariy, kwaem post kozam valnareydam ramiyd(i)yam kwirariy/ It is better to meet a thing in time than after an injury inflicted to seek a remedy … Black's law dictionary
prolem ante matrimonium natam, ita ut post legitimam, lex civilis succedere facit in haereditate parentum; sed prolem, quam matrimonium non parit, succedere non sinit lex anglorum — /prowbm aentiy maetramown(i)yam neytam, ayta at powst bjitamam, leks sivalas saksiytariy feysat in haredateytiy parentam; sed prowbm, kwaem maetram6wn(i)yam non perat, saksiydariy non saynat leks aerjgloram/ The civil law permits the offspring… … Black's law dictionary
Melius est in tempore occurrere, quam post causam vulneratum remedium quaerere — It is better to hasten to meet a thing in time than to seek a remedy after his situation has been injured … Ballentine's law dictionary
Liste lateinischer Phrasen/P — Lateinische Phrasen A B C D E F G H I L M N O P Q R S T U V … Deutsch Wikipedia
Dichterische Freiheit — Lateinische Phrasen A B C D E F G H I L M N O P … Deutsch Wikipedia
Per-Capita — Lateinische Phrasen A B C D E F G H I L M N O P … Deutsch Wikipedia
Piae memoriae — Lateinische Phrasen A B C D E F G H I L M N O P … Deutsch Wikipedia
Plazet — Lateinische Phrasen A B C D E F G H I L M N O P … Deutsch Wikipedia
