-
1 per-mittō
per-mittō mīsī, missus, ere, to let pass, let go, let loose: equos in hostem, i. e. ride at full speed, L.—To let go, reach with, cast, hurl: saxum in hostem, O.—Fig., to let loose, let go: tribunatum, exercise without reserve, L.—To give up, hand over, yield, leave, intrust, surrender, commit: qui et amico permiserit, et, etc., intrusted (the matter): Bona nostra tibi, T.: ea potestas magistratui permittitur, S.: ei negotium: summa ei belli administrandi permittitur, Cs.: neque enim liberum id vobis permittit, gives you your choice, L.: His mundi fabricator habendum Permisit Aëra, O.: se suaque omnia in fidem populi R., surrender, Cs.—To give leave, let, allow, suffer, grant, permit: eius iudicio omnia, T.: neque discessisset a me, nisi ego ei permisissem: cetera, ita agant, permittit, S.: quis Antonio permisit, ut, etc.: huic consuli permissum, ut scriberet, etc., L.: permisso, ut, etc., L.: Nil non permittit mulier sibi, dares, Iu.: aliquid iracundiae tuae, make allowance for. -
2 de-mittō
de-mittō mīsī, missus, ere, to send down, let down, drop, lower, put down, let fall, sink: lacrimas, shed, V.: ubera, let down, V.: ancilia caelo demissa, L.: latum clavum pectore, H.: Maiā genitum demittit ab alto, V.: ab aethere currum, O.: aurīs, H.: crinem, O.: tunicam, H.: se ad aurem alicuius, bend: se ob assem, stoop, H.: vallis, quā se demittere rivi Adsuerant, O.: (matres) de muris per manūs demissae, letting themselves down, Cs.: de caelo demissus, i. e. of heavenly origin, L.: tum demissi populo fasces, lowered. — To cast down, cast, throw, thrust, plunge, drive: Demissa tempestas ab Euro, H.: per pectora tela, O.: equum in flumen: in eum locum demissus, S.: Manīs deam ad imos, V.: hostem in ovilia, H.: ferrum in ilia, O.: sublicas in terram, Cs.: huc stipites, Cs.: nummum in loculos, to put, H.: fessas navīs, i. e. from the high seas, V.: navem secundo amni Scodram, L.: puteum alte in solido, sink, V.: corpora Stygiae nocti, O.: aliquem Orco, V.: ferrum lacubus, O.—Of troops, to send down, lead down: in loca plana agmen, L.: in inferiorem campum equites, L.—With se, to descend, march down: cum se pars agminis in convallem demisisset, Cs.: in aequum locum sese, Cs.—Fig., to cast down, depress, let sink, let fall: quā se (incipit) molli iugum demittere clivo, V.: demissis in terram oculis, L.: voltum metu, O.: animos: mentes, V.: ne se admodum animo demitterent, Cs.: hoc in pectus tuum demitte, impress, S.: voces in pectora, L.: dicta in aurīs, V.: Segnius inritant animos demissa per aurem (i. e. in animum), received, H.: me penitus in causam, to engage in: me in res turbulentissimas, to meddle with: eo rem demittit, si, etc., concedes so much.— P. pass., derived, sprung, descended (poet.): ab alto Demissum genus Aeneā, H.: ab Iove gens, V.: Iulius, a magno demissum nomen Iulo, V. -
3 dī-mittō
dī-mittō mīsī, missus, ere, to send different ways, send out, send forth, send about, scatter, distribute: litteras circum municipia, Cs.: litteras per provincias, Cs.: certos per litora, V.: nuntios totā civitate Aeduorum, Cs.: legatos quoque versum, Cs.: dimissos equites pabulandi causā, Cs.: animum ignotas in artīs, directs, O.: aciem (i. e. oculos) partīs in omnīs, O.: per provincias, to send despatches, L.—To break up, dissolve, dismiss, discharge, disband: senatum: auxilia, S.: exercitum, Cs.: plurīs manūs, Cs.: nondum convivio dimisso, broken up, L. — To send away, let go, discharge, dismiss, release: hunc ab se: uxorem, divorce: Attium incolumem, Cs.: impunitum, S.: me incastigatum, H.: equos (to fight on foot), Ta.: beluam inclusam, let loose: hostem ex manibus, Cs.: eum e manibus (i. e. eius librum), lay down: nuntios ad Centrones, Cs.: Manlium Faesulas, S.: ab armis Ascanium.—To relinquish, leave, desert, give up, abandon, quit, let slip: locum, quem ceperant, Cs.: captam Troiam, O.: fortunas morte: patrimonium: speratam praedam ex manibus, Cs.: quantum dimissa petitis praestent, H.: his tributa, remit, Ta.—Fig., to renounce, give up, abandon, forego, forsake, let go, lose, leave: rem frustra tentatam, Cs.: occasionem rei bene gerendae, Cs.: tantam fortunam ex manibus, Cs.: nullum tempus, quin, etc.: condiciones pacis, Cs.: suum ius: in amicitiis dimittendis: quaestionem: fugam, means of flight, V.: coeptum iter, O.: iniuriam inultam: iracundiam rei p. dimittere, sacrifice, Cs.: oblito pectore cuncta, Ct.: dimissa in discrimen dignitas, exposed, L. -
4 trāns-mittō (trām-)
trāns-mittō (trām-) mīsī, missus, ere, to send across, carry over, convey through, bring across, send off, despatch, transmit, let pass: exercitus equitatusque celeriter transmittitur (i. e. trans flumen), Cs.: cohortem in Britanniam, Ta.: classem in Euboeam ad urbem, L.: transmissum per viam tigillum, thrown across, L.: per medium amnem equum, rides, L.: exercitum per finīs suos, suffer to pass, L.—To pass over, go across, cross over, cross, pass, go through, traverse: ab eo loco conscendi, ut transmitterem: a Leucopetrā profectus (inde enim tramittebam), etc.: in Sardiniam, L.: Cyprum, Cu.: quantum Funda potest transmittere, i. e. can send its bullet, O.: in Ebusum insulam transmissum est, L.: grues cum maria transmittant: satis constante famā iam Iberum Poenos tramisisse, L.: cursu campos (cervi), run through, V.: duo sinūs fuerunt, quos tramitti oporteret: utrumque pedibus aequis tramisimus.—Fig., to carry over, transfer: in Italiam bellum, L.—To hand over, transmit, intrust, commit: dubitare, quin huic hoc bellum transmittendum sit? should be intrusted: omne meum tempus amicorum temporibus transmittendum putavi, should be devoted. —To let go, pass by, pass over: Gangen amnem et quae ultra essent, Cu. -
5 ad-mittō
ad-mittō mīsī, missus, ere (admittier, old for admitti, V.), to send to, let go, let loose, let come, admit, give access: te ad meas capsas admisero: domum ad se filium, N.: Iovis arcanis Minos admissus, H. — Esp., to give access, grant an audience, admit, receive: domus in quam admittenda multitudo: admissus est nemo: spectatum admissi, H.: vetuit quemquam ad eum admitti, N.—Alqm ad consilium, to take into conference, consult: neque ad consilium casus admittitur. — In numerum alqm, to enroll among: horum in numerum nemo admittebatur nisi qui, etc., N.—Alqm ad officium, to admit to: nemo ad id officium admittitur, nisi, etc., N.—Of a horse, to let go, give reins: admisso equo inruere: equo admisso accurrit, at full speed, Cs.: per colla admissa volvitur, i. e. over the neck of the galloping steed, O.: admisso passu, with quickened pace, O.: ubi se admiserat unda, had gathered force, O.—Fig., of words or thoughts, to let come, grant admittance, receive: nec... ad animum admittebat (with acc. and inf.), did not entertain the notion, L.: animi nihil auribus (abl.) admittebant, L.: si placidi rationem admittitis, hear calmly, Iu.—Of an act or event, to let be done, allow, permit: sed tu quod cavere possis stultum admittere est, T.: non admittere litem.—Hence, of birds which give a favorable omen, to be propitious, favor: ubi aves non admisissent, L.—Of an unlawful act, to incur the blame of, become guilty of, perpetrate, commit: ea in te admisisti quae, etc.: Tu nihil admittes in te formidine poenae, H.: quantum in se facinus, Cs.: dedecus: flagitium: pessimum facinus peiore exemplo, L. -
6 com - mittō (conm-)
com - mittō (conm-) mīsī, missus, ere. I. To bring together, join, combine, put together, connect, unite: commissis operibus, L.: fidibusque commissa Moenia, O.: domus plumbo commissa, patched, In.: commissa inter se munimenta, L.: viam a Placentiā Flaminiae, L.: quā naris fronti committitur, is joined, O.: manum Teucris, to attack, V.: commissa in unum crura, O. — To bring together in fight, match, set together, set on: Aenean Rutulumque, make them fight, i. e. describe their contest, Iu.: eunucho Bromium, Iu.—To join, commit, enter on, fight, engage in, begin: proelii committendi signum dare, Cs.: proelium statim, N.: pugnam caestu, V.: ut proelium committi posset, S.: commisso proelio, when the fighting began, Cs.: cum equitatu proelium, Cs.: rixae committendae causā, L. — Of contests in the games: nondum commisso spectaculo, L.: quo die ludi committebantur: ludos, V.—Of a criminal trial: iudicium inter sicarios hoc primum committitur.—To fight, carry on, wage: pugnam navalem: proelia per quatriduum, L. — II. To deliver, intrust, consign, place, commit, yield, resign, trust, expose, abandon: me tuae fide (dat.), T.: suos alcui liberos, T.: honor creditus ac commissus: alcui calceandos pedes, Ph.: quibus tota commissa est res p.: quia commissi sunt eis magistratūs: imperium alicui, N.: caput tonsori, H.: sulcis semina, V.: verba tabellis, O.: se theatro: se pugnae, L.: pelago ratem, H.: se mortis periculo: se civilibus fluctibus, N.: tergum meum Tuam in fidem, T.: se in id conclave: rem in casum, L.: cum senatus ei commiserit, ut videret, ne, etc.: de existimatione suā alcui: ei commisi et credidi, T.: universo populo neque ipse committit neque, etc.: venti, quibus necessario committendum existimabat, Cs.— Prov.: ovem lupo commisti, T. — To practise, commit, perpetrate, do, be guilty of: qui nihil commiserint: quod mox mutare laboret, H.: facinus: delictum, Cs.: nil nefandum, O.: nefarias res: fraudem, H.: multa in deos impie: quidquid contra leges: aliquid adversus populum, L.: quasi committeret contra legem, offend: cum veri simile erit aliquem commississe.—With ut (rarely cur or quā re), to be in fault, give occasion, be guilty, incur (usu. with neg.): non committet hodie iterum ut vapulet, T.: civem committere, ut morte multandus sit, incur: committendum non putabat, ut dici posset, etc., that he ought not to incur the reproach, etc., Cs.: negare se commissurum, cur sibi quisquam imperium finiret, L.: neque commissum a se, quā re timeret, Cs.—Poet., with inf: infelix committit saepe repelli, incurs repulse, O. — To incur, become liable to: multam: devotionem capitis, incurred.—Hence, commissus, forfeited, confiscated (as a penalty): hereditas Veneri Erycinae commissa: civitas obligata sponsione commissā, a broken covenant, L. -
7 inter-mittō
inter-mittō mīsī, missus, ere, to leave off, intermit, omit, suspend, interrupt, neglect: iter, proelium, Cs.: hoc intermisi, quoad non licuit: laborem, O.: Intermissa diu bella, H.: litteras mittere: non intermittit caelum mitescere, etc.—P. pass.: ludi, interrupted: ventus, intermittent, Cs.: bella, H.: pars oppidi, quae, intermissa a flumine et a paludibus, etc., where an interval was left, Cs.: per intermissa moenia, a gap in, L.: verba ab usu cotidiani sermonis iamdiu intermissa, i. e. disused. —Of space, to leave unoccupied, leave vacant: mediocribus intermissis spatiis, Cs.: custodiis loca, L.—To leave an interval, pause: spatium, quā flumen intermittit, does not flow, Cs.—Of time, to let pass, suffer to elapse, omit, leave unimproved: unum diem, Quin veniat, T.: plurīs dies, Cs.: dies intermissus perturbat omnia: nocte intermissā, having intervened, Cs.: nulla pars nocturni temporis ad laborem intermittitur, Cs.: diem.—To leave off, cease, pause: hostīs neque subeuntes intermittere, Cs.: sic adsidue canere, ut nihil intermitterent. -
8 re-mittō
re-mittō mīsī, missus, ere, to let go back, send back, despatch back, drive back, cause to return: mulieres Romam: paucos in regnum, Cs.: partem legionum in sua castra, Cs.: librum tibi: pila intercepta, hurl back, Cs.: tractum de corpore telum, O.: cogebat (equos) calces remittere, i. e. kick, N. —To send forth, give out, yield, emit, produce: Ut melius muriā, quod testa marina remittit, H.: nec umenti sensit tellure remitti (nebulas), O.: umorem ex se, V.: quod baca remisit olivae, H.—In law, with nuntium or repudium, to send a letter of divorce, dissolve marriage: uxori nuntium: repudium alteri (uxori), T.—To let go back, loosen, slacken, relax: ramulum adductum, ut remissus esset, in oculum suum recidisse: habenas: frena, O.: vinclis remissis, O.: bracchia, i. e. let fall, V.: mella calor liquefacta remittit, melts, V.— Intrans, to decrease, relax, abate: si forte ventus remisisset, Cs.: pestilentia, L.: cum remiserant dolores pedum.—Fig., to send back, give back, return, restore: vocem nemora remittunt, V.: totidemque remisit Verba locus, O.: sonum acutum, H.: vestrum vobis beneficium, Cs.: hanc veniam cumulatam morte remittam, will repay, V.—To give up, reject, yield, resign, grant, concede. opinionem animo: si quid ab omnibus conceditur, id reddo ac remitto: remittentibus tribunis, comitia sunt habita, etc., yielding, L.: omnia tibi ista: quod natura remittit, Invida iura negant, O.: memoriam simultatium patriae, sacrifice, L.: Erycis tibi terga remitto, I give up, if you will, V.: suarum quoque rerum illis remisso honore, i. e. ascribed the honor to them, L.: ius, abandon their claim, L.: te mihi remittere atque concedere, ut consumerem, etc. Sed mora damnosa est nec res dubitare <*>emittit, permits, O. —To slacken, relax, relieve, release, abate, remit. omnes sonorum gradūs: per dies festos animum, L.: se, N.: ab religione animos, L.: superioris temporis contentionem, Cs.: diligentiam in perdiscendo, Cs.: studia remissa temporibus: belli opera, L.: pugnam, S.: urguent tamen et nihil remittunt: cum se furor ille remisit, O.: horam de meis legitimis horis: aliquid ex pristinā virtute, Cs.: nihil ex arrogantiā, Ta.: de tributo remiserunt, L.: fortissimis remittere de summā.—To cease, refrain, omit: remittas iam me onerare iniuriis, T.: quid ubique hostis ageret, explorare, S.: Quid Cantabar cogitet, Quaerere, H.—To give free course, leave unrestrained: animi appetitūs, qui tum remitterentur, tum continerentur.—Of a penalty, to remit, pardon, remove, abate, grant exemption from: multam: poenam tibi, L.: sibi poenam magistri equitum, remit at their intercession, L.: pecunias, quas erant in publicum polliciti, Cs. -
9 permitto
I.Lit. (very rare): fenestellae permittant columbas ad introitum exitumque, Pall. 1, 24, 1. —II.Transf., to let go, let loose:2.equos permittunt in hostem,
i. e. ride at full speed, Liv. 3, 61: equum concitatum ad hostium aciem, Sisenn. ap. Non. 162, 3:se incautius in hostem,
i. e. to rush upon, Hirt. B. G. 8, 48: multi ex summo se permitterent, sprang down, Sisenn. ap. Non. 162, 5:gregem campo,
to turn out into, Nemes. Ecl. 7.—Mid., to spread, extend, reach: odor possit permitti longius, spreads farther, Lucr 4, 688:deserta regio ad Arimphaeos usque permittitur,
extends, Mel. 1, 19, 20.—In partic.a. b.To let fly, cast, hurl, throw, so as to reach the mark:B.saxum permittit in hostem,
Ov. M. 12, 282; 14, 182:longius tela,
Hirt. B. G. 8, 9:quācumque datur permittere visus,
to direct, cast, Sil. 3, 534.—Trop.1.To let loose, let go (rare):2.tribunatum,
to make free use of, exercise without reserve, Liv. 2, 56:se ad aliquam rem,
to strive after a thing, Gell. 6, 16, 1:habenas equo,
Tib. 4, 1, 92.—To give up, leave, intrust, surrender, commit (class.;3.syn.: committo, commendo): totum ei negotium permisi,
Cic. Q. Fr. 2, 9, 2:permittitur infinita potestas,
id. Agr. 2, 13, 33:aliquem judicum potestati,
id. Font. 14, 40:alicui summam belli administrandi,
Caes. B. C. 1, 36:fortunas suas fidei alicujus,
id. B. G. 5, 3:alicui licentiam agendarum rerum,
Sall. J. 103, 3:permissum ipsi erat, faceret, quod vellet,
Liv. 24, 14:aliquem vitae,
to give one his life, Luc. 7, 731:feminas maribus,
Col. 6, 24: permittere se, to give up or surrender one's self:se suaque omnia in fidem atque potestatem populi Romani permittere,
Caes. B. G. 2, 3, 2:se suaque omnia eorum potestati permittere,
id. ib. 2, 31, 3; Liv. 36, 28:se in deditionem consulis,
id. 8, 20; 40, 49—To give leave, let, allow, suffer, grant, permit (class.;A.syn.: sino, patior): neque discessisset a me, nisi ego ei permisissem,
Cic. Fam. 13, 71:tibi permitto respondere, ne, etc.,
id. N. D. 3, 1, 4:quis Antonio permisit, ut, etc.,
id. de Or. 2, 90, 366:ipsis judicibus conjecturam facere,
id. Verr. 2, 5, 9, § 22; Caes. B. C. 1, 50:ibi permisso, ut, etc.,
Liv. 6, 25; 34, 31:ut tuto transire permittatur,
Sen. Ben. 4, 12, 2:permissus ut regnaret,
Curt. 8, 12, 6; Cic. de Or. 2, 90, 368; Liv. 35, 20:non permittitur reprimere impetum,
Sen. Ira, 1, 7, 4:si conjectare permittitur,
Plin. 4, 14, 28, § 99: permittere sibi, with a foll. object-clause, to allow or permit one's self, to venture to do a thing, Quint. 1, 4, 3.— So with acc.:nil non permittit mulier sibi, Juv 6, 457: permitto aliquid iracundiae tuae,
to make allowance for, Cic. Sull. 16, 46:inimicitias sibi cum aliquo susceptas patribus conscriptis et temporibus rei publicae,
to sacrifice them to the state of the country, id. Sest. 33, 72.—Hence, permis-sus, a, um, P. a.Permitted; hence, subst.: permissum, i, n., a permission:B.utor permisso,
Hor. Ep. 2, 1, 45; Dig. 11, 7, 8; Inscr. Grut. 80, 13.—Let go, Plaut. ap. Fest. p. 215 Müll. -
10 missus
1.missus, a, um, Part., from mitto.2.missus, ūs, m. [mitto], a sending away, a sending, despatching.I.Lit.A.missu Caesaris ad Ambiorigem ventitare consueverat, Caes. B. G. 5, 27:B.duas venisse legiones missu Caesaris,
id. ib. 6, 7:Archippi regis missu,
Verg. A. 7, 752: quae valido venit contorta falarica missu, Enn. ap. Non. 555, 15 (Ann. v. 534 Vahl.).—A throwing, hurling, launching:II.pilum, haud paulo quam hasta vehementius ictu missuque telum,
Liv. 9, 19, 7 Weissenb. ad loc.: telorum, Auct. B. Hisp. 17, 3; 31, 1.—Transf.A.A cast, a shot:B.vix absunt nobis missus bis mille sagittae,
Lucr. 4, 408.—In the public games, a course, a round, a heat:C.spectaculum multiplicatis missibus in serum produxit,
Suet. Ner. 22; id. Dom. 4: unus est missus qui ordinarius dicitur, Schol. Juv. 11, 193.—At table, a course:novem libras carnis per tres missus ponebat,
Capitol. Pert. 12; Lampr. Heliog. 30. -
11 transmitto
trans-mitto or trāmitto, mīsi, missum, 3, v. a.I.To send, carry, or convey across, over, or through; to send off, despatch, transmit from one place or person to another (syn.: transfero, traicio, traduco).A.Lit.:2.mihi illam ut tramittas: argentum accipias,
Plaut. Ep. 3, 4, 27:illam sibi,
id. ib. 1, 2, 52:exercitus equitatusque celeriter transmittitur (i. e. trans flumen),
are conveyed across, Caes. B. G. 7, 61:legiones,
Vell. 2, 51, 1:cohortem Usipiorum in Britanniam,
Tac. Agr. 28:classem in Euboeam ad urbem Oreum,
Liv. 28, 5, 18:magnam classem in Siciliam,
id. 28, 41, 17:unde auxilia in Italiam transmissurus erat,
id. 23, 32, 5; 27, 15, 7: transmissum per viam tigillum, thrown over or across, id. 1, 26, 10:ponte transmisso,
Suet. Calig. 22 fin.: in partem campi pecora et armenta, Tac. A. 13, 55:materiam in formas,
Col. 7, 8, 6.—To cause to pass through:B.per corium, per viscera Perque os elephanto bracchium transmitteres,
you would have thrust through, penetrated, Plaut. Mil. 1, 30; so,ensem per latus,
Sen. Herc. Oet. 1165:facem telo per pectus,
id. Thyest. 1089:per medium amnem transmittit equum,
rides, Liv. 8, 24, 13:(Gallorum reguli) exercitum per fines suos transmiserunt,
suffered to pass through, id. 21, 24, 5:abies folio pinnato densa, ut imbres non transmittat,
Plin. 16, 10, 19, § 48:Favonios,
Plin. Ep. 2, 17, 19; Tac. A. 13, 15:ut vehem faeni large onustam transmitteret,
Plin. 36, 15, 24, § 108.—Trop.1.To carry over, transfer, etc.:2.bellum in Italiam,
Liv. 21, 20, 4; so,bellum,
Tac. A. 2, 6:vitia cum opibus suis Romam (Asia),
Just. 36, 4, 12: vim in aliquem, to send against, i. e. employ against, Tac. A. 2, 38.—To hand over, transmit, commit:3.et quisquam dubitabit, quin huic hoc tantum bellum transmittendum sit, qui, etc.,
should be intrusted, Cic. Imp. Pomp. 14, 42:alicui signa et summam belli,
Sil. 7, 383:hereditas transmittenda alicui,
to be made over, Plin. Ep. 8, 18, 7; and with inf.:et longo transmisit habere nepoti,
Stat. S. 3, 3, 78 (analog. to dat habere, Verg. A. 9, 362;and, donat habere,
id. ib. 5, 262);for which: me famulo famulamque Heleno transmisit habendam,
id. ib. 3, 329:omne meum tempus amicorum temporibus transmittendum putavi,
should be devoted, Cic. Imp. Pomp. 1, 1:poma intacta ore servis,
Tac. A. 4, 54.—To let go: animo transmittente quicquid acceperat, letting pass through, i. e. forgetting, Sen. Ep. 99, 6:II. A.mox Caesarem vergente jam senectā munia imperii facilius tramissurum,
would let go, resign, Tac. A. 4, 41:Junium mensem transmissum,
passed over, omitted, id. ib. 16, 12 fin.:Gangen amnem et quae ultra essent,
to leave unconquered, Curt. 9, 4, 17:leo imbelles vitulos Transmittit,
Stat. Th. 8, 596.—Lit.1.In gen.(α).Act.:(β).grues cum maria transmittant,
Cic. N. D. 2, 49, 125:cur ipse tot maria transmisit,
id. Fin. 5, 29, 87; so,maria,
id. Rep. 1, 3, 6:satis constante famā jam Iberum Poenos transmisisse,
Liv. 21, 20, 9 (al. transisse):quem (Euphratem) ponte,
Tac. A. 15, 7:fluvium nando,
Stat. Th. 9, 239:lacum nando,
Sil. 4, 347:murales fossas saltu,
id. 8, 554:equites medios tramittunt campos,
ride through, Lucr. 2, 330; cf.:cursu campos (cervi),
run through, Verg. A. 4, 154: quantum Balearica torto Funda potest plumbo medii transmittere caeli, can send with its hurled bullet, i. e. can send its bullet, Ov. M. 4, 710:tectum lapide vel missile,
to fling over, Plin. 28, 4, 6, § 33; cf.:flumina disco,
Stat. Th. 6, 677.—In pass.:duo sinus fuerunt, quos tramitti oporteret: utrumque pedibus aequis tramisimus,
Cic. Att. 16, 6, 1:transmissus amnis,
Tac. A. 12, 13:flumen ponte transmittitur,
Plin. Ep. 8, 8, 5.—Neutr.:* 2.ab eo loco conscendi ut transmitterem,
Cic. Phil. 1, 3, 7:cum exercitus vestri numquam a Brundisio nisi summā hieme transmiserint,
id. Imp. Pomp. 12, 32:cum a Leucopetrā profectus (inde enim tramittebam) stadia circiter CCC. processissem, etc.,
id. Att. 16, 7, 1; 8, 13, 1; 8, 11, 5:ex Corsicā subactā Cicereius in Sardiniam transmisit,
Liv. 42, 7, 2; 32, 9, 6:ab Lilybaeo Uticam,
id. 25, 31, 12:ad vastandam Italiae oram,
id. 21, 51, 4; 23, 38, 11; 24, 36, 7:centum onerariae naves in Africam transmiserunt,
id. 30, 24, 5; Suet. Caes. 58:Cyprum transmisit,
Curt. 4, 1, 27. — Pass. impers.:in Ebusum insulam transmissum est,
Liv. 22, 20, 7.—In partic., to go over, desert to a party:B.Domitius transmisit ad Caesa rem,
Vell. 2, 84 fin. (syn. transfugio).—Trop. (post-Aug.).1.In gen., to pass over, leave untouched or disregarded (syn praetermitto):2.haud fas, Bacche, tuos taci tum tramittere honores,
Sil. 7, 162; cf.:sententiam silentio, deinde oblivio,
Tac. H. 4, 9 fin.:nihil silentio,
id. ib. 1, 13;4, 31: aliquid dissimulatione,
id. A. 13, 39:quae ipse pateretur,
Suet. Calig. 10; id. Vesp. 15. —In partic., of time, to pass, spend (syn. ago):tempus quiete,
Plin. Ep. 9, 6, 1: so,vitam per obscurum,
Sen. Ep. 19, 2: [p. 1893] steriles annos, Stat. S. 4, 2, 12:aevum,
id. ib. 1, 4, 124:quattuor menses hiemis inedia,
Plin. 8, 25, 38, § 94:vigiles noctes,
Stat. Th. 3, 278 et saep. — Transf.:febrium ardorem,
i. e. to undergo, endure, Plin. Ep. 1, 22, 7; cf.discrimen,
id. ib. 8, 11, 2:secessus, voluptates, etc.,
id. ib. 6, 4, 2. -
12 dimitto
dī-mitto, mīsi, missum, 3, v. a.I.With particular reference to the prep., to send different ways, to send apart, i. e.,A. (α).With acc.:(β).Naevius pueros circum amicos dimittit,
Cic. Quint. 6, 2:consules designatos circum provincias,
Suet. Aug. 64:litteras circum municipia,
Caes. B. C. 3, 22, 1; cf.:litteras circa praefectos,
Liv. 42, 51:litteras per omnes provincias,
Caes. B. C. 3, 79, 4;with which cf.: nuntios per agros,
id. B. G. 6, 31, 2:librum per totam Italiam,
Plin. Ep. 4, 7, 2:edicta per provincias,
Suet. Galb. 10:certos per litora,
Verg. A. 1, 577 et saep.:nuntios tota civitate Aeduorum,
Caes. B. G. 7, 38, 9:nuntios in omnes partes,
id. ib. 4, 19, 2; 4, 34, 5; cf. ib. 5, 49, 8; and poet.:aciem (i. e. oculos) in omnes partes,
Ov. M. 3, 381:praefectos in finitimas civitates,
Caes. B. G. 3, 7, 3; cf.:Manlium Faesulas,
Sall. C. 27 et saep.:nuntios ad Centrones, etc.,
Caes. B. G. 5, 39, 1; so with ad, id. ib. 6, 34, 8; id. B. C. 1, 52 fin. al.:legatos quoquoversus,
id. B. G. 3, 23, 2; 7, 4, 5; id. B. C. 1, 36, 2:dimissos equites pabulandi causa,
id. ib. 1, 80, 3; cf.equitatum,
id. B. G. 7, 71, 5:omnem ab se equitatum,
id. ib. § 1.— Trop.:animum ignotas in artes,
Ov. M. 8, 188, directs, applies (al. demittit).—Without object acc.:B.dimisit circum omnes propinquas regiones,
Caes. B. C. 3, 112, 6:per provincias,
Liv. 29, 37: ad amicos, Cic. Tull. Fragm. § 22; cf.:in omnes partis,
Caes. B. G. 6, 43, 1.—To separate a multitude, to break up, dissolve; and subjectively, to dismiss (from one's self), to discharge, disband:II.senatu dimisso,
Cic. Lael. 3, 12:senatum,
id. Verr. 2, 4, 65:concilium,
id. Leg. 2, 12, 31; id. Vatin. 2, 5; Caes. B. G. 1, 18; 1, 31; id. B. C. 1, 32, 4 et saep.; cf.conventum,
Sall. C. 21 fin.: exercitum (a standing military t. t.; cf. Vell. 2, 52, 4), Caes. B. C. 1, 2, 6; 1, 9, 5 et saep.:plures manus (with diducere, and opp. continere manipulos ad signa),
Caes. B. G. 6, 34, 5:delectum,
Plaut. Rud. 4, 8, 15:convivium,
to break up, Liv. 36, 29; Tac. A. 15, 30 et saep.With particular reference to the verb, to send away either an individual or a body; to let go, discharge, dismiss, release.A.Lit.:2.aliquem ab se et amandare in ultimas terras,
Cic. Sull. 20, 57; so,aliquem ab se,
id. Fam. 13, 63; Nep. Att. 4, 2:discedentem aliquem non sine magno dolore,
id. ib. 12, 18 fin.:aliquos aequos placatosque,
id. Or. 10, 34; so,aliquem incolumem,
Caes. B. C. 1, 18, 4; 1, 23, 3:ex custodia,
Liv. 23, 2, 14:e carcere,
Just. 21, 1, 5:impunitum,
Sall. C. 51, 5:saucium ac fugatum,
Nep. Hann. 4:neminem nisi victum,
id. ib. 3 et saep.; cf.:aliquem ludos pessumos, i. e. pessime ludificatum,
Plaut. Rud. 3, 5, 12:uxorem,
i. e. to put her away, repudiate her, Suet. Aug. 63 al.:Cossutia dimissa, quae desponsata fuerat, etc.,
id. Caes. 1:sponsam intactam,
id. Aug. 62: cf.also: aliquam e matrimonio,
Suet. Tib. 49; v. also under no. B.:creditorem,
i. e. to pay him, Dig. 31, '72:debitorem,
i. e. to forgive him the debt, ib. 50, 9, 4:equos, in order to fight on foot,
Tac. Agr. 37 fin.; Verg. A. 10, 366;but also in order to flee,
Caes. B. C. 3, 69 fin.:hostem ex manibus,
id. ib. 1, 64, 2; 3, 49, 2; cf.also: Demosthenem (i. e. his orations) e manibus,
to put out of one's hands, to lay down, Cic. Or. 30; cf.:istos sine ulla contumelia dimittamus,
id. de Or. 3, 17, 64:milites, in oppidum,
Caes. B. C. 1, 21, 2:a turpissima suspicione,
to free, relieve, Petr. 13, 4.— Absol.:dimittam, ut te velle video,
Plaut. Trin. 4, 2, 106; Cic. de Or. 1, 28; Quint. 11, 3, 86 al. —Transf., of inanimate objects:B.eum locum, quem ceperant,
to abandon, desert, Caes. B. C. 1, 44, 4:Italiam,
id. ib. 1, 25, 4:ripas,
id. B. G. 5, 18 fin.:complura oppida,
Hirt. B. G. 8, 5:provinciam,
Liv. 40, 43:captam Trojam,
Ov. M. 13, 226 et saep.:fortunas morte,
Cic. Tusc. 1, 6, 12; cf.patrimonium,
id. Caecin. 26 fin.:speratam praedam ex manibus,
Caes. B. G. 6, 8, 1:signa ex metu,
id. B. C. 3, 69 fin.; cf.arma,
Sen. Ep. 66 fin.; Luc. 3, 367 et saep.— Esp.: dimissis manibus, with hands relaxed, i. e. in all haste:ibi odos dimissis manibus in caelum volat,
Plaut. Ps. 3, 2, 52; cf.:dimissis pedibus,
id. ib. v. 54:dimissis manibus fugere domum,
id. Ep. 3, 1, 16.—Trop., to renounce, give up, abandon, forego, forsake:ista philosophia, quae nunc prope dimissa revocatur,
Cic. Ac. 2, 4, 11:rem saepius frustra tentatam,
Caes. B. C. 1, 26 fin.:exploratam victoriam,
id. B. G. 7, 52, 2:oppugnationem,
id. ib. 7, 17, 4; id. B. C. 3, 73, 1:occasionem rei bene gerendae,
id. B. G. 5, 57, 1; cf. id. B. C. 1, 72, 4; 3, 25, 4:rei gerendae facultatem,
id. ib. 1, 28, 2;3, 97, 1: omnem rei frumentariae spem,
id. ib. 1, 73, 1:condiciones pacis,
id. ib. 1, 26, 2:principatum,
id. B. G. 6, 12, 6:tempus,
id. ib. 2, 21 fin.; Cic. de Or. 2, 21, 89:suum jus (opp. retinere),
id. Balb. 13, 31:vim suam,
id. Fam. 9, 12: libertatem; id. Planc. 34 fin.:amicitias,
id. Lael. 21:commemorationem nominis nostri,
id. Arch. 11 fin.:quaestionem,
id. Verr. 2, 2, 30:curam,
id. Att. 14, 11; Tac. Or. 3:praeterita, instantia, futura pari oblivione,
id. H. 3, 36:matrimonia,
Suet. Calig. 25:fugam,
Verg. A. 11, 706:coeptum iter,
Ov. M. 2, 598:cursus,
id. ib. 11, 446 et saep.:tantam fortunam ex manibus,
Caes. B. G. 6, 37 fin.:studium et iracundiam suam rei publicae dimittere, i. q. condonare,
to sacrifice to the good of the state, id. B. C. 3, 69, 3; cf.:tributa alicui,
i. e. to remit, Tac. H. 3, 55:laudibus nomen alicujus in longum aevum,
to transmit, Luc. 1, 448:dimissum quod nescitur, non amittitur,
is foregone, not lost, Pub. Syr. 138 (Rib.). -
13 remitto
rĕ-mitto, mīsi, missum, 3, v. a. and n.I.Act., to let go back, send back, despatch back, drive back, cause to return (class. and very freq.; cf. reddo).A.Lit.1.In gen.: Al. Redde mihi illam (filiam)... Non remissura es mihi illam?... non remittes? Me. Non remittam! Plaut. Cist. 2, 1, 29 sq.:b.a legione omnes remissi sunt domum Thebis,
id. Ep. 2, 2, 22:aliquem domum,
Caes. B. G. 1, 43 fin.; 4, 21; 7, 4 fin.; id. B. C. 3, 27 fin.:mulieres Romam,
Cic. Att. 7, 23, 2:paucos in regnum,
Caes. B. C. 2, 44:Fabium cum legione in sua hiberna,
id. B. G. 5, 53:partem legionum in sua castra,
id. B. C. 3, 97:ad parentes aliquem nuntium,
Plaut. Capt. 2, 3, 15:aliquem ad aliquem,
id. Cas. 2, 8, 1; Cic. Fam. 16, 5, 1; Caes. B. C. 1, 24; 26:obsides alicui,
id. B. G. 3, 8 fin.; Lucil. ap. Lact. 5, 14:is argentum huc remisit,
Plaut. As. 2, 2, 69:librum tibi remisi,
Cic. Att. 9, 9, 2: pila intercepta, to cast or hurl back, Caes. B. G. 2, 27; so,tractum de corpore telum,
Ov. M. 5, 95:epistulam ad aliquem,
Plaut. Truc. 2, 4, 43:litteras Caesari,
Caes. B. G. 5, 47; cf.:scripta ad eum mandata per eos,
id. B. C. 1, 10:naves ad aliquem,
id. B. G. 5, 23; so,naves,
id. B. C. 1, 27:obsides,
id. B. G. 3, 8; 3, 29:nonne vides etiam, quantā vi tigna trabesque Respuat umor aquae?.. Tam cupide sursum revomit magis atque remittit,
drives back, Lucr. 2, 199; so,aquas longe (cautes),
Sen. Hippol. 583:calces (equi),
i. e. kick out behind, Nep. Eum. 5, 5.—To send forth from itself, give out, yield:2.ut melius muriā, quam testa marina remittit,
gives forth, yields, Hor. S. 2, 8, 53:muriam,
Col. 12, 9 init.:minimum seri,
id. 12, 13:umorem (humus),
id. 12, 15 init.:aeruginem (vasa aenea),
id. 12, 20, 2:nec umenti sensit tellure remitti (nebulas),
Ov. M. 1, 604:umorem ex se ipsa remittit,
Verg. G. 2, 218:quod baca remisit olivae,
Hor. S. 2, 4, 69:sanguinem e pulmone,
Ov. P. 1, 3, 19.—In partic.a.To let go back, to loosen, slacken, relax any thing strained, bound, rigid, etc. (syn. relaxo;b. c.opp. intendo, adduco): in agro ambulanti ramulum adductum, ut remissus esset, in oculum suum recidisse,
Cic. Div. 1, 54, 123; cf.:habenas vel adducere vel remittere,
id. Lael. 13, 45:frena,
Ov. M. 2, 191 (opp. retinere);6, 228: lora,
id. ib. 2, 200; id. Am. 3, 2, 14; cf.:vela pennarum,
Lucr. 6, 743:ira contractis, hilaritas remissis (superciliis) ostenditur,
Quint. 11, 3, 79:quattuor remissis (digitis) magis quam tensis,
id. 11, 3, 99:digitis,
Ov. H. 19, 197:remissis,
id. M. 4, 229: junctasque manus remisit;vinclis remissis, etc.,
i. e. to loose, id. ib. 9, 314 sq.:digitum contrahens ac remittens,
Plin. 11, 26, 32, § 94: bracchia, i. e. to let sink or fall down, Verg. G. 1, 202: remissas manus, sinking or failing, Vulg. Heb. 12, 12:frigore mella Cogit hiems eademque calor liquefacta remittit,
dissolves again, melts, Verg. G. 4, 36; cf.:cum se purpureo vere remittit humus,
opens again, thaws, Tib. 3, 5, 4:vere remissus ager,
Ov. F. 4, 126. —Jurid. t. t.: remittere nuntium or repudium, to send a bill of divorce, to dissolve a marriage or betrothal; v. nuntius and repudium.—B.Trop.1.In gen., to send back, give back, return, restore, dismiss, remove, etc.:2.(specula) simulacra remittunt,
Lucr. 4, 337 Lachm.:vocem late nemora alta remittunt,
Verg. A. 12, 929; cf.:totidemque remisit Verba locus,
Ov. M. 3, 500:chorda sonum... remittit acutum (with reddere),
Hor. A. P. 349:vos me imperatoris nomine appellavistis: cujus si vos paenitet, vestrum vobis beneficium remitto, mihi meum restituite nomen,
Caes. B. C. 2, 32 fin.:quin etiam ipsis (imperium) remittere,
id. B. G. 7, 20: integram causam ad senatum remittit, refers, Tac. A. 3, 10:a quibus appellatum erit, si forte ad eosdem remittemur,
Quint. 11, 1, 76; 12, 10, 21:veniam,
to return, repay, Verg. A. 4, 436:quae nisi respuis ex animo longeque remittis,
Lucr. 6, 68; cf.:opinionem animo,
to dismiss, reject, cast off, Cic. Clu. 2, 6:si quid ab omnibus conceditur, id reddo ac remitto,
resign it, id. Sull. 30, 84:utramque provinciam remitto, exercitum depono,
id. Phil. 8, 8, 25:Galliam togatam,
id. ib. 8, 9, 27.—In partic.a.(Acc. to I A. 2. a.) To slacken, relax, relieve, release, abate, remit (freq. and class.):(β).omnes sonorum tum intendens tum remittens persequetur gradus,
Cic. Or. 18, 59; cf.:(sonorum vis) tum remittit animos, tum contrahit,
id. Leg. 2, 15, 38: quaero enim non quibus intendam rebus animum, sed quibus relaxem ac remittam, relieve, recreate, refresh, id. Fragm. ap. Non. 383, 23:ut requiescerem curamque animi remitterem,
id. Verr. 2, 4, 61, § 137:animum per dies festos licentius,
Liv. 27, 31; and in a like sense with se, Nep. Alcib. 1 fin.;and mid.: mirum est, ut opusculis animus intendatur remittaturque,
Plin. Ep. 7, 9, 13:animos a contentione pugnae,
Liv. 5, 41:animos a certamine,
id. 9, 12:animos a religione,
id. 5, 25; cf.:nihil apud milites remittitur a summo certamine,
id. 6, 24, 10:superioris temporis contentionem,
Caes. B. C. 2, 14 fin.; cf. Cic. Brut. 55, 202:diligentiam in perdiscendo ac memoriam,
Caes. B. G. 6, 14; cf.:curam et diligentiam remittunt,
id. B. C. 2, 13:summum illud suum studium remisit,
Cic. Brut. 93, 320:ea studia remissa temporibus revocavi,
id. Tusc. 1, 1, 1:belli opera,
Liv. 30, 3:bellum,
id. 30, 23:pugnam,
Sall. J. 60, 3 al.:urguent tamen et nihil remittunt,
Cic. Fin. 4, 28, 77: equites petere ut sibi laxaret aliquid laboris;quibus ille, ne nihil remissum dicatis, remitto, etc.,
Liv. 9, 16:cottidie aliquid iracundiae remittebat,
Cic. Phil. 8, 6, 19; cf. id. Att. 10, 4, 2:aliquid de suo,
id. Rab. Post. 11, 31:horam de meis legitimis horis,
id. Verr. 2, 1, 9, § 25:aliquid de severitate cogendi,
id. Phil. 1, 5, 12; 13, 17, 36:nihil de saevitiā,
Tac. A. 6, 25 al.; cf. Caes. B. C. 3, 17:ex eo, quod ipse potest in dicendo, aliquantum remittet,
Cic. Div. in Caecil. 15, 48:aliquid ex pristinā virtute,
Caes. B. C. 3, 28:aliquid ex curā verborum,
Quint. 10, 7, 22; 7, 1, 22.—With ellipsis of aliquid, etc.:illum viris fortissimis remittere de summā non potuisse, te mulieri deterrimae recte remississe, etc.,
Cic. Verr. 2, 3, 35, § 82; Liv. 4, 43, 11:de voluntate nihil,
Cic. Brut. 5, 17:nihil e solito luxu,
Tac. H. 3, 55:nihil ex arrogantiā,
id. Agr. 27 al. — Impers.:tum aequo animo remittendum de celeritate existumabat,
Caes. B. G. 5, 49.—With inf., to cease, leave off, omit to do any thing (rare;(γ).not in Cic. or Cæs.): si cogites, remittas jam me onerare injuriis,
Ter. And. 5, 1, 8:neque remittit quid ubique hostis ageret explorare,
Sall. J. 52, 5; cf.:quid bellicosus Cantaber cogitet, remittas Quaerere,
Hor. C. 2, 11, 3.—With se, or mid., to relax, abate:(δ).ubi dolor et inflammatio se remiserunt,
Cels. 4, 24 fin.; cf.:cum se furor ille remisit,
Ov. H. 4, 51:quae (febres) certum habent circuitum et ex toto remittuntur,
Cels. 3, 12; cf. under II.—Mid., to recreate one ' s self:(ε).eundem, cum scripsi, eundem etiam cum remittor, lego,
Plin. Ep. 1, 16, 7; cf.:fas est et carmine remitti,
id. ib. 7, 9, 9; cf.supra: animus remittatur,
id. ib. 7, 9, 13.—To give free course to (opp. continere):b.animi appetitus, qui tum remitterentur, tum continerentur,
Cic. N. D. 2, 12, 34.—With respect to a person, to free one from any thing; to give up, grant, forgive, yield, resign, concede, surrender, sacrifice a thing to any one (= concedere, condonare); with acc. of the offence:(β).Tranioni remitte quaeso hanc noxiam causā meā,
Plaut. Most. 5, 2, 47:injuriam,
Sall. H. 3, 61, 2 Dietsch:quare tum cito senex ille remisit injuriam?
Sen. Contr. 2, 11, 1:ut ex animo tibi volens omne delictum remittam,
App. M. 3, p. 137, 29; so freq. in late Lat., to remit, forgive a sin or offence:peccata,
Vulg. Matt. 9, 2:blasphemia,
id. ib. 12, 31:cogitationem,
id. Act. 8, 22. — Freq. with acc. of the penalty:multam,
Cic. Phil. 11, 8, 18:poenam alicui,
Liv. 40, 10, 9: ipso remittente Verginio ultimam poenam, id. 3, 59, 10; 8, 35, 1:omnia tibi ista concedam et remittam,
Cic. Verr. 2, 5, 9, § 22; cf. id. Ac. 2, 33, 106; and:alicui remittere atque concedere, ut, etc.,
id. Planc. 30, 73: meam animadversionem et suppli cium... remitto tibi et condono, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10, 2:quod natura remittit, Invida jura negant,
Ov. M. 10, 330:si per populum Romanum stipendium remittatur,
Caes. B. G. 1, 44:pecunias, quas erant in publicum Varroni cives Romani polliciti, remittit,
id. B. C. 2, 21; cf. Liv. 42, 53: aedes (venditas) alicui, to give up, resign a purchase, Plaut. Most. 3, 2, 111:tempus vobis,
Cic. Verr. 2, 1, 11, § 30:ut patria tantum nobis in nostrum privatum usum, quantum ipsi superesse posset, remitteret,
id. Rep. 1, 4, 8:navem imperare debuisti ex foedere: remisisti in triennium: militem nullum umquam poposcisti per tot annos,
id. Verr. 2, 4, 9, § 21:tibi remittunt omnes istam voluptatem et eā se carere patiuntur,
resign that pleasure to you, id. de Or. 1, 58, 246:ut memoriam simultatium patriae remitteret,
sacrifice to his country, Liv. 9, 38; cf.:privata odia publicis utilitatibus remittere,
Tac. A. 1, 10:ut sibi poenam magistri equitum remitteret (dictator),
that he would remit for their sake, Liv. 8, 35:dictator consulibus in senatu magnifice conlaudatis et suarum quoque rerum illis remisso honore, dictaturā se abdicavit,
having been resigned in their favor, id. 7, 11:jus ipsi remittent,
will abandon their claim, id. 6, 18, 7.— Absol.:remittentibus tribunis plebis comitia per interregem sunt habita,
withdrawing their opposition, Liv. 6, 36, 3:de tributo remiserunt,
id. 5, 12, 13; cf. Tac. A. 1, 8:si hoc ipsi remitti vellent, remitterent ipsi de maritumis custodiis,
Caes. B. C. 3, 17.—Poet., with inf., to allow, permit:II.sed mora damnosa est nec res dubitare remittit,
Ov. M. 11, 376; cf.:(Fides) occulte saevire vetat, prodesse remittit,
Claud. Laud. Stil. 2, 37. —Neutr., to decrease, abate (very rare, but class.):A.si forte ventus remisisset,
Caes. B. C. 3, 26:imbres,
Liv. 40, 33, 4:pestilentia,
id. 2, 34, 6:cum remiserant dolores pedum,
Cic. Brut. 34, 130; cf.:si remittent quippiam Philumenae dolores,
Ter. Hec. 3, 2, 14:tumor remittens,
Cels. 7, 18:vapor calidus primo non remittit propter levitatem,
does not sink, Vitr. 8, 2.— Hence, rĕmissus, a, um, P. a. (acc. to I. A. 2. a.), slack, loose, relaxed, languid (opp. contentus, contendere):membra,
Lucr. 5, 852.Lit.:B. 1.ut onera contentis corporibus facilius feruntur, remissis opprimunt,
Cic. Tusc. 2, 23, 54; cf.:vox, ut nervi, quo remissior, hoc gravior et plenior,
Quint. 11, 3, 42:ridens Venus et remisso Filius arcu,
Hor. C. 3, 27, 67:ammoniacum,
i. e. liquid, Pall. 1, 41, 2; cf.adeps,
Veg. 1, 11, 4. —Mild, gentle, soft, indulgent, cheerful, good-humored, gay, etc. (syn.:2.lenis, mitis, dulcis): remissior ventus,
Caes. B. C. 3, 26:remissiora frigora,
id. B. G. 5, 12 fin.:cantūs remissiores,
Cic. de Or. 1, 60, 254; cf.:tum intentis tum remissis modis,
Quint. 11, 3, 17:si me non improbissime Dolabella tractasset, dubitassem fortasse, utrum remissior essem, an summo jure contenderem,
Cic. Att. 16, 15, 1:in eo sermone non remissi sumus,
id. Fin. 3, 1, 2:remissus et subridens,
Tac. Or. 11 init.:nisi magistratus valde lenes et remissi sint,
Cic. Rep. 1, 43, 66:in ulciscendo remissior,
id. Red. ad Quir. 7, 23:animus (with lenis),
id. de Or. 2, 46, 193; cf.:remississimo ad otium et ad omnem comitatem animo,
i. e. most prone, Suet. Aug. 98:remissus et mitis,
Plin. Ep. 3, 14, 5:cum tristibus severe, cum remissis jucunde vivere,
Cic. Cael. 6, 13; cf. Suet. Galb. 14; id. Claud. 21:decorus est sermo senis quietus et remissus,
Cic. Sen. 9, 28:remissius genus dicendi,
id. Sest. 54, 115:amicitia remissior esse debet et liberior et dulcior,
id. Lael. 18, 66; cf.affectus,
Quint. 10, 1, 73:egressiones dulces et remissae,
id. 11, 3, 164: joci, gay, merry (opp. curae graves), Ov. M. 3, 319; cf.:remissiores hilarioresque sermones,
Suet. Tib. 21:opus,
Ov. Tr. 2, 547. —Slack, negligent, remiss (syn. languidus):b.esse remisso ac languido animo,
Caes. B. C. 1, 21; cf.:nostris languentibus atque animo remissis,
id. ib. 2, 14: dolus Numidarum [p. 1563] nihil languidi neque remissi patiebatur, i. e. no negligence, Sall. J. 53, 6; 88, 2:in labore,
Nep. Iphic. 3, 1:oderunt agilem gnavumque remissi,
Hor. Ep. 1, 18, 90:remissior in petendo,
Cic. Mur. 26, 52:vita remissior,
Suet. Tib. 52.—Lower, cheaper:remissior aliquanto ejus fuit aestimatio quam annona,
below the market price, Cic. Verr. 2, 3, 92, § 214. — Hence, adv.: rĕ-missē (acc. to B. 1.), gently, mildly (with leniter, urbane;opp. severe, graviter, vehementer, etc.),
Cic. de Or. 3, 26, 102; id. Cael. 14, 33; Col. 1, 8, 10; Quint. 10, 2, 23; 12, 10, 71; Suet. Claud. 30.— Comp., Cic. de Or. 1, 60, 255; id. Verr. 2, 4, 34, § 76; Quint. 9, 2, 91.— Sup. is not found. -
14 ut
ut or ŭtī (old form ŭtei, C. I. L. 1, 196, 4 sq.; 1, 198, 8 et saep.), adv. and conj. [for quoti or cuti, from pronom. stem ka-, Lat. quo-, whence qui, etc., and locat. ending -ti of stem to-, whence tum, etc.].I.As adv. of manner.A. 1.In independent questions (colloq.; rare in class. prose; not in Cic.): De. Quid? ut videtur mulier? Ch. Non, edepol, mala. De. Ut morata'st? Ch. Nullam vidi melius mea sententia, Plaut. Merc. 2, 3, 56 sq.:2.salve! ut valuisti? quid parentes mei? Valent?
id. ib. 5, 2, 107; id. Pers. 2, 5, 8:ut vales?
id. Most. 2, 19, 29; 3, 2, 28; Ter. Heaut. 2, 4, 26:ut sese in Samnio res habent?
Liv. 10, 18, 11:ut valet? ut meminit nostri?
Hor. Ep. 1, 3, 12; id. S. 2, 8, 1.—In exclamatory sentences (in all periods of the language): ut omnia in me conglomerat mala! Enn. ap. Non. p. 90, 14 (Trag. Rel. v. 408 Vahl.):3.ut corripuit se repente atque abiit! Hei misero mihi!
Plaut. Merc. 3, 4, 76:ut dissimulat malus!
id. ib. 5, 4, 13:ut volupe est homini si cluet victoria!
id. Poen. 5, 5, 15: ut multa verba feci;ut lenta materies fuit!
id. Mil. 4, 5, 4:ut scelestus nunc iste te ludos facit!
id. Capt. 3, 4, 47:ut saepe summa ingenia in occulto latent,
id. ib. 1, 2, 61; id. Rud. 1, 2, 75; 2, 3, 33 sq.:ut falsus animi est!
Ter. Eun. 2, 2, 42:heia! ut elegans est!
id. Heaut. 5, 5, 19:fortuna ut numquam perpetua est bona!
id. Hec. 3, 3, 46; cf. id. Phorm. 5, 8, 52:Gnaeus autem noster... ut totus jacet,
Cic. Att. 7, 21, 1:quae ut sustinuit! ut contempsit, ac pro nihilo putavit!
id. Mil. 24, 64:qui tum dicit testimonium ex nostris hominibus, ut se ipse sustentat! ut omnia verba moderatur, ut timet ne quid cupide... dicat!
id. Fl. 5, 12:quod cum facis, ut ego tuum amorem et dolorem desidero!
id. Att. 3, 11, 2:quanta studia decertantium sunt! ut illi efferuntur laetitia cum vicerint! ut pudet victos! ut se accusari nolunt! etc.,
id. Fin. 5, 22, 61:ut vidi, ut perii! ut me malus abstulit error!
Verg. E. 8, 41:ut melius quidquid erit pati!
Hor. C. 1, 11, 3:ut tu Semper eris derisor!
id. S. 2, 6, 53:o superbia magnae fortunae! ut a te nihil accipere juvat! ut omne beneficium in injuriam convertis! ut te omnia nimia delectant! ut to omnia dedecent!
Sen. Ben. 2, 13, 1:ut me in supremis consolatus est!
Quint. 6, prooem. 11.—In dependent questions.(α).With indic. (ante-class. and poet.): divi hoc audite parumper ut pro Romano populo... animam de corpore mitto, Enn. ap. Non. p. 150, 6 (Ann. v. 215 Vahl.): edoce eum uti res se habet, Plaut. [p. 1940] Trin. 3, 3, 21:(β).hoc sis vide ut avariter merum in se ingurgitat,
id. Curc. 1, 2, 33:hoc vide ut dormiunt pessuli,
id. ib. 1, 2, 66:illud vide os ut sibi distorsit carnufex,
Ter. Eun. 4, 4, 3:vide ut otiosus it, si dis placet,
id. ib. 5, 3, 10:illud vide, Ut in ipso articulo oppressit,
id. Ad. 2, 2, 21; 3, 5, 3:viden ut faces Splendidas quatiunt comas?
Cat. 61, 77:viden ut perniciter exiluere?
id. 62, 8:adspicite, innuptae secum ut meditata requirunt,
id. 62, 12:aspice, venturo laetantur ut omnia saeclo! (= omnia laetantia),
Verg. E. 4, 52 Forbig. ad loc.:nonne vides, croceos ut Tmolus odores, India mittit ebur,
id. G. 1, 56; id. E. 5, 6; id. A. 6, 779. —With subj. (class.):B.nescis ut res sit, Phoenicium,
Plaut. Ps. 4, 4, 1:oppido Mihi illud videri mirum, ut una illaec capra Uxoris dotem simiae ambadederit,
id. Merc. 2, 1, 16:nam ego vos novisse credo jam ut sit meus pater,
id. Am. prol. 104:narratque ut virgo ab se integra etiam tum siet,
Ter. Hec. 1, 2, 70:tute scis quam intimum Habeam te, et mea consilia ut tibi credam omnia,
id. Eun. 1, 2, 48:videtis ut omnes despiciat, ut hominem prae se neminem putet, ut se solum beatum se solum potentem putet?
Cic. Rosc. Am. 46, 135:videtisne ut Nestor de virtutibus suis praedicet?
id. Sen. 10, 31; id. Rosc. Am. 24, 66:credo te audisse ut me circumsteterint, ut aperte jugula sua pro meo capite P. Clodio ostentarint,
id. Att. 1, 16, 4:videte ut hoc iste correxerit,
id. Verr. 2, 1, 45, § 115:docebat ut omni tempore totius Galliae principatum Aedui tenuissent,
Caes. B. G. 1, 43:veniat in mentem, ut trepidos quondam majores vestros... defenderimus,
Liv. 23, 5, 8:aspice quo submittat humus formosa colores,
Prop. 1, 2, 9:infinitum est enumerare ut Cottae detraxerit auctoritatem, ut pro Ligario se opposuerit,
Quint. 6, 5, 10:vides ut alta stet nive candidum Soracte,
Hor. C. 1, 9, 1:nonne vides, ut... latus et malus Antennaeque gemant,
id. ib. 1, 14, 3 Orell. ad loc.:audis... positas ut glaciet nives Puro numine Juppiter,
id. ib. 3, 10, 7; id. S. 1, 8, 42; 2, 3, 315; Verg. A. 2, 4; Tib. 2, 1, 26; Prop. 2, 34 (3, 32), 57:mirum est ut animus agitatione motuque corporis excitetur,
Plin. Ep. 1, 6, 2.—Relative adverb of manner = eo modo quo, as.1.Without demonstr. as correlatives: ut aiunt, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 101 Mull. (fr inc. l. 10 Vahl.):2.ego emero matri tuae Ancillam... forma mala, ut matrem addecet familias,
Plaut. Merc. 2, 3, 79:apparatus sum ut videtis,
id. ib. 5, 2, 10:verum postremo impetravi ut volui,
id. Mil. 4, 5, 5:ero ut me voles esse,
id. Capt. 2, 1, 32:faciam ut tu voles,
id. Men. 5, 9, 90: ut vales? Tox. Ut queo, id. Pers. 1, 1, 16:ut potero feram,
Ter. And. 5, 3, 27:faciam ut mones,
id. Hec. 4, 4, 97:Ciceronem et ut rogas amo, et ut meretur et ut debeo,
Cic. Q. Fr. 3, 9, 9:cupiditates quae possunt esse in eo qui, ut ipse accusator objecit, ruri semper habitarit?
id. Rosc. Am. 14, 39:ut ex propinquis ejus audio, non tu in isto artificio callidior es, quam hic in suo,
id. ib. 17, 49:homo demens, ut isti putant,
id. Rep. 1, 1, 1:cumulate munus hoc, ut opinio mea fert, effecero,
id. ib. 1, 46, 70:non ut clim solebat, sed ut nunc fit, mimum introduxisti,
id. Fam. 9, 16, 7:Labienus, ut erat ei praeceptum, ne proelium committeret nisi, etc., monte occupato nostros exspectabat, proelioque abstinebat,
Caes. B. G. 1, 22:cuncta ut gesta erant exposuit,
Liv. 3, 50, 4:(Postumius) fugerat in legatione, ut fama ferebat, populi judicium,
id. 10, 46, 16:sed, ut plerumque fit, major pars meliorem vicit,
id. 21, 4, 1:nec temere, et ut libet conlocatur argentum, sed perite servitur,
Sen. Vit. Beat. 17, 2:servus, ut placet Chrysippo, perpetuus mercenarius est,
id. Ben. 3, 22, 1.—Esp. parenthet., to denote that the facts accord with an assumption or supposition made in the principal sentence (= sicut):si virtus digna est gloriatione, ut est,
Cic. Fin. 4, 18, 51:quorum etiamsi amplecterer virtutem, ut facio, tamen, etc.,
id. Phil. 10, 9, 18:quamvis fuerit acutus, ut fuit,
id. Ac. 2, 22, 69; cf.:incumbite in causam, Quirites, ut facitis,
id. Phil. 4, 5, 12:tu modo istam imbecillitatem valetudinis sustenta, ut facis,
id. Fam. 7, 1, 5:satis enim erat, probatum illum esse populo Romano, ut est,
id. Phil. 1, 15, 37.—With the correlative ita or sic: VTI LEGASSIT SVPER PECVNIA TVTELAVE SVAE REI, ITA IVS ESTO, Leg. XII. Tab. 5, fr. 3: alii, ut esse in suam rem ducunt, ita sint;3.ego ita ero ut me esse oportet,
Plaut. Men. 5, 6, 24 sq.:sic sum ut vides,
id. Am. 2, 1, 57:omnes posthabui mihi res, ita uti par fuit,
Ter. Phorm. 5, 8, 15:ut viro forti ac sapienti dignum fuit, ita calumniam ejus obtrivit,
Cic. Caecin. 7, 18.—In partic. with a superlative belonging to the principal sentence, attracted to the relative clause:haec ut brevissime dici potuerunt, ita a me dicta sunt (= ita breviter dicta sunt ut dici potuerunt),
Cic. de Or. 2, 41, 174.—So ut qui, with sup.:te enim semper sic colam et tuebor ut quem diligentissime,
Cic. Fam. 12, 62 fin.; without sic or ita:causas ut honorificentissimis verbis consequi potero, complectar,
id. Phil. 14, 11, 29:sed exigenda est ut optime possumus,
Quint. 12, 10, 38.—And with comp.:eruditus autem sic ut nemo Thebanus magis,
Nep. Epam. 2, 1; cf.:ad unguem Factus homo, non ut magis alter, amicus,
Hor. S. 1, 5, 33:cocto Chium sic convenit, ut non Hoc magis ullum aliud,
id. ib. 2, 8, 48.—Doubled ut ut, as indefinite relative, = utcumque, in whatever manner, howsoever (mostly ante-class.; only with indic.):4.gaudeo, ut ut erga me est merita,
Plaut. Am. 5, 1, 52:age jam, utut est, etsi'st dedecori, patiar,
id. Bacch. 5, 2, 85:utut est, mihi quidem profecto cum istis dictis mortuo'st,
id. Ps. 1, 3, 76:utut res sese habet, pergam, etc.,
id. Most. 3, 1, 14:non potis est pietati opsisti huic, ututi res sunt ceterae,
id. Ps. 1, 3, 36; id. Cist. 1, 1, 110:sed ut ut haec sunt, tamen hoc faciam,
Ter. Phorm. 3, 2, 46; cf. id. ib. 3, 1, 4; id. Heaut. 1, 2, 26; id. Ad. 2, 2, 40; 4, 4, 22:ut ut est res, casus consilium nostri itineris judicabit,
Cic. Att. 15, 25 B. and K. (dub.;v. Orell. ad loc.): sed ut ut est, indulge valetudini tuae,
id. Fam. 16, 18, 1 dub. (al. ut est).—Causal, as, = prout, pro eo ut.a.Introducing a general statement, in correspondence with the particular assertion of the principal clause, ut = as, considering... that, in accordance with:b.atque, ut nunc sunt maledicentes homines, uxori meae mihique objectent, lenociniam facere,
Plaut. Merc. 2, 3, 75:ut aetas mea est, atque ut huic usus facto est,
id. Men. 5, 2, 1:haud scio hercle ut homo'st, an mutet animum,
Ter. Phorm. 5, 2, 9:praesertim, ut nunc sunt mores,
id. ib. 1, 2, 5:atque ille, ut semper fuit apertissimus, non se purgavit, sed, etc.,
Cic. Mur. 25, 51:permulta alia colligit Chrysippus, ut est in omni historia curiosus,
id. Tusc. 1, 45, 108:magnifice et ornate, ut erat in primis inter suos copiosus, convivium comparat,
id. Verr. 2, 1, 26, § 65:Kal. Sextilibus, ut tunc principium anni agebatur, consulatum ineunt,
Liv. 3, 6, 1:tribuni, ut fere semper reguntur a multitudine magis quam regunt, dedere plebi, etc.,
id. 3, 71, 5:transire pontem non potuerunt, ut extrema resoluta erant, etc.,
id. 21, 47, 3.—Ellipt.:mortales multi, ut ad ludos, convenerant (ut fit, si ludi sunt),
Plaut. Men. prol. 30:Epicharmi, acuti nec insulsi hominis, ut Siculi,
as was natural, he being a Sicilian, Cic. Tusc. 1, 8, 15; so,Diogenes, liberius, ut Cynicus... inquit,
id. ib. 5, 33, 92:ceterum haec, ut in secundis rebus, segniter otioseque gesta,
Liv. 23, 14, 1.—Reflecting the assertion to particular circumstances, etc., ut = for, as, considering:c.hic Geta ut captus est servorum, non malus,
Ter. Ad. 3, 4, 34:ut est captus hominum,
Cic. Tusc. 2, 27, 65; Caes. B. G. 4, 3: Themistocles ut apud nos perantiquus, ut apud Athenienses non ita sane vetus, in regard to us, etc., Cic. Brut. 10, 41:Caelius Antipater, scriptor, ut temporibus illis, luculentus,
for those times, id. ib. 26, 102:nonnihil, ut in tantis malis est profectum,
considering the unfortunate state of affairs, id. Fam. 12, 2, 2:(orationis genus) ut in oratore exile,
for an orator, id. Or. 3, 18, 66:multae (erant in Fabio) ut in homine Romano, litterae,
id. Sen. 4, 12:consultissimus vir, ut in illa quisquam esse aetate poterat,
Liv. 1, 18, 1:florentem jam ut tum res erant,
id. 1, 3, 3:Apollonides orationem salutarem, ut in tali tempore, habuit,
id. 24, 28, 1:Sp. Maelius, ut illis temporibus praedives,
id. 4, 13, 1: insigni, ut illorum temporum habitus erat, triumpho, id. 10, 46, 2:Ardeam Rutuli habebant, gens ut in ea regione atque in ea aetate divitiis praepollens,
id. 1, 57, 1:vir, ut inter Aetolos, facundus,
id. 32, 33, 9:Meneclidas, satis exercitatus in dicendo, ut Thebanus scilicet,
Nep. Epam. 5, 2:ad magnam deinde, ut in ea regione, urbem pervenit,
Curt. 9, 1, 14:multum, ut inter Germanos, rationis ac sollertiae,
Tac. G. 30. —Ut before relatives, with subj., as it is natural for persons who, like one who, since he, since they, etc.; seeing that they, etc. (not in Cic.):d.non demutabo ut quod certo sciam,
seeing that I know it for certain, Plaut. Ps. 1, 5, 153:prima luce sic ab castris proficiscuntur ut quibus esset persuasum non ab hoste, sed ab homine amicissimo consilium datum,
Caes. B. G. 5, 31, 6:facile persuadent (Lucumoni) ut cupido honorum, et cui Tarquinii materna tantum patria esset,
Liv. 1, 34, 6:inde consul, ut qui jam ad hostes perventum cerneret, explorato, etc., procedebat,
id. 38, 18, 7:Philippus, ut cui de summa rerum adesset certamen, adhortandos milites ratus, etc.,
id. 33, 4, 11:Tarquinius ad jus regni nihil praeter vim habebat, ut qui neque populi jussu, neque auctoribus patribus regnaret,
id. 1, 49, 3; 25, 23, 3:Aequorum exercitus, ut qui permultos annos imbelles egissent, sine ducibus certis, sine imperio,
id. 9, 45, 10:igitur pro se quisque inermes, ut quibus nihil hostile suspectum esset, in agmen Romanum ruebant,
id. 30, 6, 3; 23, 15, 4; 23, 29, 12:omnia nova offendit, ut qui solus didicerit quod inter multos faciendum est,
as is natural in one who, since he, Quint. 1, 2, 19:in omni autem speciali inest generalis, ut quae sit prior,
id. 3, 5, 9:ignara hujusce doctrinae loquacitas erret necesse est, ut quae vel multos vel falsos duces habeat,
id. 12, 2, 20; 5, 14, 28; 11, 3, 53.—Rarely with participle:ne Volsci et Aequi... ad urbem ut ex parte captam venirent,
Liv. 3, 16, 2:gens ferox cum procul visis Romanorum signis, ut extemplo proelium initura, explicuisset aciem, etc.,
id. 7, 23, 6.—With perinde or pro eo, with reference to several alternatives or degrees to be determined by circumstances, as, according as, to the extent that, in the measure that, etc.:C.perinde ut opinio est de cujusque moribus, ita quid ab eo factum et non factum sit, existimari potest,
Cic. Clu. 25, 70:in exspectatione civitas erat, perinde ut evenisset res, ita communicatos honores habitura,
Liv. 7, 6, 8: pro eo ut temporis difficultas aratorumque penuria tulit, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 54, § 126.—Transf. of local relations, like Gr. hina, where (very rare):II.in eopse astas lapide, ut praeco praedicat,
Plaut. Bacch. 4, 7, 17:flumen uti adque ipso divortio (aquae sunt),
Lucil. 8, 18 Mull.:in extremos Indos, Litus ut longe resonante Eoa Tunditur unda,
Cat. 11, 2 sqq.; 17, 10; cf. Verg. A. 5, 329; Lucr. 6, 550 Munro ad loc.Conj.A.Introducing comparative clauses of manner, = eodem modo quo, as, like.1.In gen.(α).With sic as correlative:(β).haec res sic est ut narro tibi,
Plaut. Most. 4, 3, 40:quae si ut animis sic oculis videre possemus, nemo de divina ratione dubitaret,
Cic. N. D. 2, 39, 99:Pomponium Atticum sic amo ut alterum fratrem,
id. Fam. 13, 1, 5:si sic ageres ut de eis egisti qui jam mortui sunt... ne tu in multos Autronios incurreres,
id. Brut. 72, 251:sic, Scipio, ut avus hic tuus, ut ego, justitiam cole,
id. Rep. 6, 15, 15:ut dicere alia aliis magis concessum est, sic etiam facere,
id. Quint. 11, 3, 150 (for ut... sic, in similes, v. sic, IV. 1. a.).—With ita as correlative:(γ).ut sementem feceris, ita metes,
Cic. Or. 2, 65, 261:quamobrem, ut ille solebat, ita nunc mea repetat oratio populi origines,
id. Rep. 2, 1. 3:non ut injustus in pace rex ita dux belli pravus fuit,
Liv. 1, 53, 1:ut haec in unum congeruntur, ita contra illa dispersa sunt,
Quint. 9, 3, 39.—With other correlatives:(δ).in balteo tracta ex caseo ad eundem modum facito ut placentum sine melle,
Cato, R. R. 78:encytum ad eundem modum facito uti globos,
id. ib. 80:cum animi inaniter moveantur eodem modo rebus his quae nulla sint ut iis quae sint,
Cic. Ac. 2, 15, 47:disputationem exponimus, eisdem fere verbis, ut disputatumque est,
id. Tusc. 2, 3, 9: scelerum caput, ut tute es item omnis censes esse' [p. 1941] Plaut. Rud. 4, 4, 55:ut filium bonum patri esse oportet, item ego sum patri,
id. Am. 3, 4, 9:fecisti item ut praedones solent,
Cic. Verr. 2, 4, 9, § 21:item ut illo edicto de quo ante dixi... edixit, etc.,
id. ib. 2, 1, 45, § 117;so with item,
id. Or. 60, 202:is reliquit filium Pariter moratum ut pater eius fuit,
Plaut. Aul. prol. 21.—With atque:nec fallaciam astutiorem ullus fecit Poeta atque ut haec est fabrefacta a nobis,
Plaut. Cas. 5, 1, 7.—And after aliter = than:si aliter ut dixi accidisset,
Cic. Rep. 1, 4, 7.—Without correlative:2.rem omnem uti acta erat cognovit,
Sall. J. 71, 5:quare perge ut instituisti,
Cic. Rep. 2, 11, 22:apud me, ut apud bonum judicem, argumenta plus quam testes valent,
id. ib. 1, 38, 59:miscent enim illas et interponunt vitae, ut ludum jocumque inter seria,
Sen. Vit. Beat. 12, 2:comitetur voluptas, et circa corpus ut umbra versetur,
id. ib. 13, 5:ut in animum ejus oratio, ut sol in oculos, incurrat,
Quint. 8, 2, 23.—In partic.a.Ut... ita or ut... sic; co-ordinate, introducing contrasted clauses.(α).= cum... tum, as... so, as on the one hand... so on the other, both and:(β).ut errare potuisti, sic decipi te non potuisse, quis non videt?
Cic. Fam. 10, 20, 2:ut Poeni ad moenia urbis Romanae nullo prohibente se pervenisse in gloria ponebant, ita pigebat irriti incepti,
Liv. 26, 37, 6:Dolabellam ut Tarsenses ita Laodiceni ultra arcessierunt,
Cic. Fam. 12, 13, 4:fert sortem suam quisque ut in ceteris rebus ita in amicitiis,
Sen. Ben. 2, 28, 3.—Concessive, = etsi... tamen, although... yet:b.consul, ut fortasse vere, sic parum utiliter in praesens certamen, respondit, etc.,
Liv. 4, 6, 2:Saguntini, ut a proeliis quietem habuerant per aliquot dies, ita non cessaverant ab opere,
id. 21, 11, 5:ut quies certaminum erat, ita ab apparatu operum nihil cessatum,
id. 21, 8, 1:haec omnia ut invitis, ita non adversantibus patriciis transacta,
id. 3, 55, 15:in agrum Nolanum exercitum traducit, ut non hostiliter statim, ita... nihil praetermissurus,
id. 23, 14, 6; 23, 34, 12:uti longe a luxuria, ita famae propior,
Tac. Agr. 6:ut multo infirmior, ita aliquatenus lucidior,
Quint. 10, 1, 74:ut est utilis saepe... ita obstabit melioribus,
id. 12, 2, 12:quod, ut optimum est, ita longe quidem, sed sequitur tamen,
id. 5, 12, 9; cf. id. 10, 1, 62.—With certe in place of ita:ut non demens, crudelis certe videtur,
Quint. 9, 2, 91.—Ita... ut;c.in oaths or strong asseverations: ita me di amabunt ut ego hunc ausculto lubens,
Plaut. Aul. 3, 5, 22:ita me di ament ut ego nunc non tam meapte causa Laetor quam illius,
Ter. Heaut. 4, 3, 8:ita me di amabunt, ut nunc Menedemi vicem Miseret me,
id. ib. 4, 5, 1:ita vivo ut maximos sumptus facio,
Cic. Att. 5, 15, 2.—So with sic:sic me di amabunt ut me tuarum miseritum'st fortunarum,
Ter. Heaut. 3, 1, 54.—In exemplifications.(α).In gen., as for example, for instance:(β).nam aut ipsa cognitio rei perquiritur, ut: virtus suam ne, etc., aut agendi consilium exquiritur, ut: sitne sapienti, etc.,
Cic. de Or. 3, 29, 112:sunt bestiae in quibus inest aliquid simile virtutis, ut in leonibus, ut in canibus, in equis, etc.,
id. Fin. 5, 14, 38:in libero populo, ut Rhodi, ut Athenis, nemo est civium qui, etc.,
id. Rep. 1, 31, 47:qui rem publicam constituissent, ut Cretum Minos, Lacedaemoniorum Lycurgus, etc.,
id. ib. 2, 1, 2; id. Ac. 2, 24, 76; id. Inv. 2, 52, 157:est aliquid quod dominus praestare servo debeat, ut cibaria, ut vestiarium,
Sen. Ben. 3, 21, 2:est etiam amarum quiddam... et aere, ut illud Crassi Ego te consulem putem? etc.,
Quint. 8, 3, 89; 4, 3, 12.—Where several instances are adduced, if each of them singly is made prominent, ut is repeated with each;if they are taken in a group, ut occurs but once, e. g. quod erant, qui aut in re publica, propter sapientiam florerent, ut Themistocles, ut Pericles, ut Theramenes, aut, qui.. sapientiae doctores essent, ut Gorgias, Thrasymachus, Isocrates, etc.,
Cic. de Or. 3, 16, 59.—Ut si, if for instance; for example, if, etc.; with subj.:d.ut si accusetur is qui P. Sulpicium se fateatur occidisse,
Auct. Her. 1, 15, 25:ut si quis hoc velit ostendere, eum qui parentem necarit, etc.,
Cic. Inv. 2, 15, 48:ut si qui docilem faciat auditorem, etc.,
id. ib. 1, 18, 26:ut si qui in foro cantet,
id. Off. 1, 40, 145:ut si quis ei quem urgeat fames venenum ponat,
Liv. 6, 40, 12; cf. Auct. Her. 2, 26, 4; 2, 27, 43; 3, 2, 2; Cic. Inv. 1, 49, 92:ut si obsessi de facienda ad hostem deditione deliberent,
Quint. 3, 8, 23:ut si des arma timidis et imbellibus,
id. 12, 5, 2; 5, 10, 34; 2, 4, 18; 9, 2, 79 et saep.—So with cum:ut cum marem feminamque filios dicimus,
Quint. 9, 3, 63; 1, 6, 22; 3, 8, 30; 9, 1, 3.—Before an appositive noun, as, the same as, like:e.qui canem et felem ut deos colunt,
Cic. Leg. 1, 11, 32:ut militiae Africanum ut deum coleret Laelius,
id. Rep. 1, 12, 18:suam vitam ut legem praefert suis civibus,
id. ib. 1, 34, 52:habuit (ei) honorem ut proditori, non ut amico fidem,
id. Verr. 2, 1, 15, § 38:Hannibalem, non ut prudentem tantum virum, sed ut vatem omnium quae tum evenirent admirari,
Liv. 36, 15, 2: (Dionysium) dimisi a me ut magistrum Ciceronum non lubenter;ut hominem ingratum non invitus,
in his capacity of, Cic. Att. 8, 10:qui ante captas Syracusas non desciverant... ut socii fideles accepti, quos metus post captas Syracusas dediderat, ut victi a victore leges acceperunt,
Liv. 25, 40, 4:qui et ipsum, ut ambiguae fidei virum, suspectum jam pridem habebat,
id. 24, 45, 12:Cicero ea quae nunc eveniunt cecinit ut vates,
Nep. Att. 16:et ipsam (virtutem) ut deos, et professores ejus ut antistites colite,
Sen. Vit. Beat. 26, 7:hunc ut deum homines intuebuntur,
Quint. 12, 10, 65:id ut crimen ingens expavescendum est,
id. 9, 3, 35.—Ut si = quasi, velut si, tamquam si, as if, just as if:f.mater coepit studiose... educere ita uti si esset filia,
Ter. Eun. 1, 2, 37:Rufio tuus ita desiderabatur ut si esset unus e nobis,
Cic. Fam. 7, 20, 1:ejus negotium sic velim suscipias ut si esset res mea,
id. ib. 2, 14, 1:ita se gerant in istis Asiaticis itineribus ut si iter Appia via faceres,
id. Q. Fr. 1, 1, 6:qui aliis nocent ut in alios liberales sint, in eadem sunt injustitia ut si in suam rem aliena convertant,
id. Off. 1, 14, 42; id. Opt. Gen. 4, 10:similes sunt ut si qui gubernatorem in navigando nihil agere dicant,
like men who should say, Cic. Sen. 6, 17: similiter facere eos... ut si nautae certarent, etc., they act like sailors who, etc., id. Off. 1, 25, 87.—Ut quisque... ita (sic), with superlatives (= eo magis... quo magis, with indefinite subjects): ut quisque est vir optimus, ita difficillime alios improbos suspicatur, the better a man is, the more difficult it is for him to, etc., Cic. Q. Fr. 1, 1, 4, § 12:(α).ut quaeque res est turpissima, sic maxime et maturissime vindicanda est,
id. Caecin. 2, 7:ut quisque (morbus) est difficillimus, ita medicus nobilissimus quaeritur,
id. Clu. 21, 57:ut quisque te maxime cognatione... attingebat, ita maxime manus tua putabatur,
id. Verr. 2, 2, 10, § 27; id. Off. 1, 16, 50; 1, 19, 64:nam ut quaeque forma perfectissima ita capacissima est,
Quint. 1, 10, 40.—This construction is variously modified,With ita understood:(β).facillime ad res injustas impellitur ut quisque altissimo animo est,
Cic. Off. 1, 19, 65. —With virtual superlatives:(γ).ut quisque in fuga postremus ita in periculo princeps erat,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 90:ut quisque optime institutus est, esse omnino nolit in vita, si, etc.,
id. Fin. 5, 20, 57.—The superlatives omitted in either clause:(δ).ut quisque aetate antecedit, ita sententiae principatum tenet,
Cic. Sen. 18, 64:ut quisque aetate et honore antecedebat, ita sententiam dixit,
id. Verr. 2, 4, 64, § 143:pro se quisque, ut in quoque erat auctoritatis plurimum, ad populum loquebatur,
id. ib. 2, 1, 27, §68: ut quisque gradu proximus erat, ita ignominiae objectus,
Liv. 9, 6, 1:ut quisque maxime laboraret locus, aut ipse occurrebat, aut aliquos mittebat,
id. 34, 38, 6.—And with tum = ita:nec prodesse tantum, sed etiam amari potest, tum... ut quisque erit Ciceroni simillimus,
in proportion to his resemblance, Quint. 2, 5, 20.—With a comparative in one of the terms:(ε).major autem (societas est) ut quisque proxime accederet,
Cic. Lael. 5, 19.—Without superlative, as, according as:B.de captivis, ut quisque liber aut servus esset, suae fortunae a quoque sumptum supplicium est,
Liv. 3, 18, 10 (for ut quisque... ita, in temporal clauses, v. B. 3. g infra).—Introducing a temporal clause, the principal predicate being an immediate sequence; orig. = quo tempore.1.With perf. indic.a.In gen., as soon as:b.principio ut illo advenimus... continuo Amphitruo delegit viros, etc.,
Plaut. Am. 1, 1, 49:ut hinc te intro ire jussi, opportune hic fit mi obviam,
Ter. And. 3, 4, 11:ut abii abs te fit forte obviam Mihi Phormio,
id. Phorm. 4, 3, 12:ut modo argentum tibi dedimus apud forum, recta domum Sumus profecti,
id. ib. 5, 6, 19; id. Hec. 3, 3, 5; 5, 1, 26; id. Eun. 4, 7, 12:qui ut peroravit, surrexit Clodius,
Cic. Q. Fr. 2, 3, 2:eumque ut salutavit, amicissime apprehendit,
id. Rep. 1, 11, 7:qui ut huc venit... hominesque Romanos bellicis studiis ut vidit incensos, existimavit, etc.,
id. ib. 2, 13, 25; cf. id. Verr. 2, 4, 22, § 48; id. Phil. 9, 4, 9; id. Brut. 8, 30:ut vero aquam ingressi sunt... tum utique egressis rigere omnibus corpora,
Liv. 21, 54, 9:ut haec dicta in senatu sunt, dilectus edicitur,
id. 3, 10, 9; 23, 34, 6; 24, 44, 10.—In oblique discourse:c.Ariovistum, ut semel Gallorum copias vicerit, superbe et crudeliter imperare,
Caes. B. G. 1, 31.—With primum, when first, as soon as ever:d.atque ego, ut primum fletu represso loqui posse coepi, Quaeso inquam, etc.,
Cic. Rep. 6, 15, 15:Siculi, ut primum videre volgari morbos, in suas quisque urbes dilapsi sunt,
Liv. 25, 26, 13: ut primum lingua coepit esse in quaestu, curam morum qui diserti habebantur reliquerunt, Quint. prooem. 13.—Rarely of coincidence in time:e.nam ut dudum adcurrimus ad Alcesimarchum... tum mi puto prae timore hic excidisse Cistellam,
Plaut. Cist. 4, 2, 46.—Ut = ex quo tempore. since:2.ut Brundusio profectus es, nullae mihi abs te sunt redditae litterae,
Cic. Att. 1, 15, 2.—With imperf. indic.(α).In gen.: Fabii oratio fuit qualis biennio ante;(β).deinde, ut vincebatur consensu, versa ad P. Decium collegam poscendum,
Liv. 10, 22, 2:deinde ut nulla vi perculsos sustinere poterat, Quid ultra moror, inquit, etc.,
id. 10, 28, 20:Marcellus, ut tanta vis ingruebat mali, traduxerat in urbem suos,
id. 25, 26, 15:ut vero... exurebatur amoenissimus Italiae ager, villaeque passim incendiis fumabant... tum prope de integro seditione accensi,
id. 22, 14, 1.— And with perf. and imperf. in co-ordinate clauses:consules, ut ventum ad Cannas est, et in conspectu Poenum habebant,
Liv. 22, 44, 1:ut in extrema juga ventum, et hostes sub oculis erant,
id. 22, 14, 3:ut Poenus apparuit in collibus, et pauci... adferebant, etc.,
id. 24, 1, 6.—Of repeated past actions, whenever:3.ut quaeque pars castrorum nudata defensoribus premi videbatur, eo occurrere et auxilium ferre,
Caes. B. G. 3, 4.—With plupf.(α).= postquam (rare):(β).ut hinc forte ea ad obstetricem erat missa,
Ter. Ad. 4, 4, 10:ut ad mare nostrae cohortes excubuerant, accessere subito prima luce Pompejani,
Caes. B. C. 3, 63.—In epistolary style = the Engl. perf.:(γ).litteras scripsi... statim ut tuas legeram (= litteras nunc scribo, ut tuas legi),
Cic. Att. 2, 12, 4:ut Athenas a. d. VII. Kal. Quinct. veneram, exspectabam ibi jam quartum diem Pomptinium (= ut veni, exspecto),
id. ib. 5, 10, 1.—Of repeated past actions, whenever:4.ut cujusque sors exciderat... alacer arma capiebat,
Liv. 21, 42, 3 dub.:ut quisque istius animum offenderat, in lautumias statim coniciebatur,
Cic. Verr. 2, 5, 55, § 143:ut quidque ego apprehenderam, statim accusator extorquebat e manibus,
id. Clu. 19, 52:ut cuique erat locus attributus, ad munitiones accedunt,
Caes. B. G. 7, 81; cf.:ut quisque arma ceperat... inordinati in proelium ruunt,
Liv. 23, 27, 5.—With ita as correl.:ut enim quisque contra voluntatem ejus dixerat, ita in eum judicium de professione jugerum postulabatur,
Cic. Verr. 2, 3, 15, § 39.—With fut. perf., or, in oblique discourse, plupf. subj.:C.neque, ut quaeque res delata ad nos erit, tum denique scrutari locos debemus,
Cic. Or. 2, 34, 146:traditum esse ut quando aqua Albana abundasset, tum... victoriam de Veientibus dari,
Liv. 5, 15, 11 (for ut after simul, v. simul, VI.).—Introducing substantive clauses, that; always with subj. (cf. ut as interrog. adverb in dependent clauses, I. A. 3. supra).1.In object clauses.a.In clauses which, if independent, would take the imperative mood, often rendered by the Engl. infinitive.(α).After verbs denoting [p. 1942] to wish, request, pray, demand, or invite:(β).malim istuc aliis ita videatur quam uti tu, soror, te collaudes,
Plaut. Poen. 5, 4, 18:equidem mallem ut ires,
Cic. Att. 1, 16, 8:equidem vellem ut pedes haberent (res tuae),
id. Fam. 7, 31, 2:volo uti mihi respondeas num quis, etc.,
id. Vatin. 7, 17:precor (deos) ut his infinitis nostris malis contenti sint,
id. Q. Fr. 1, 3, 9:postulo ut ne quid praejudicati afferatis,
id. Clu. 2, 5:petebant uti equites praemitterent,
Caes. B. G. 4, 11:tibi instat Hortensius ut eas in consilium,
Cic. Quint. 10, 34:hoc ut aliquando fieret, instabat,
Sen. Clem. 2, 1, 2:illum Dolabellae dixisse (= eum rogasse) ut ad me scriberet (= me rogaret), ut in Italiam quam primum venirem,
Cic. Att. 11, 7, 2:cupio ut quod nunc natura et impetus est, fiat judicium,
Sen. Clem. 2, 2, 2:senectutem ut adipiscantur omnes optant,
Cic. Lael. 2, 4:exigo a me, non ut optimis par sim, sed ut malis melior,
Sen. Vit. Beat. 17, 3.—With ut ne = ne:Trebatio mandavi, ut, si quid te eum velles ad me mittere, ne recusaret,
Cic. Fam. 4, 1, 2; Tac. H. 4, 58 fin. —Also without verb, like utinam, to express a wish;esp. in imprecations (ante-class.): ut te cum tua Monstratione magnus perdat Juppiter,
Ter. Ad. 4, 6, 2:ut illum di deaeque perdant,
id. Eun. 2, 3, 10; id. Heaut. 4, 6, 6.—After verbs expressing or implying advice, suggestion, or exhortation:(γ).ego vos hortari tantum possum ut, etc.,
Cic. Lael. 5, 17:quod suades ut ad Quinctium scribam, etc.,
id. Att. 11, 16, 4:tibi auctor sum ut eum tibi ordinem reconcilies,
id. Fam. 1, 9, 26:censeo ut iter reliquum conficere pergas,
I propose, id. Or. 2, 71, 200; Caes. B. C. 1, 2; Liv. 30, 40, 4:dixeram a principio ut sileremus,
I had advised, Cic. Brut. 42, 157:Pompejum monebat ut meam domum metueret,
id. Sest. 64, 133:equidem suasi ut Romam pergeret,
id. Att. 16, 8, 2:M. Messalae et ipsi Attico dixit ut sine cura essent,
exhorted, id. ib. 16, 16, A, 5.—After verbs expressing resolution or agreement to do something:(δ).rus ut irem jam heri constitiveram,
Plaut. Ps. 1, 5, 136:decrevistis ut de praemiis militum primo quoque tempore referretur,
Cic. Phil. 5, 2, 4:constitueram ut pridie Idus Aquini manerem,
id. Att. 16, 10, 1:statuunt ut decem millia hominum in oppidum submittantur,
Caes. B. G. 7, 21:Hasdrubal paciscitur cum Celtiberorum principibus ut copias inde abducant,
Liv. 25, 33, 3:illos induxisse in animum, ut superbo quondam regi, tum infesto exuli proderent (patriam),
id. 2, 5, 7; 27, 9, 9; 42, 25, 11:ut ne plebi cum patribus essent conubia sanxerunt,
Cic. Rep. 2, 27, 63:servitia urbem ut incenderent conjurarunt,
Liv. 4, 45, 1.—After verbs of command or prohibition:(ε).imperat Laelio ut per collis circumducat equites,
Liv. 28, 33, 11:illud praecipiendum fuit ut... diligentiam adhiberemus,
Cic. Lael. 16, 60:M. Aemilio senatus negotium dat ut Patavinorum seditionem comprimeret,
Liv. 41, 27, 3:consul edicere est ausus ut senatus ad vestitum rediret,
Cic. Pis. 8, 18:jubet sententiam ut dicant suam,
Plaut. Am. 1, 1, 50:hic tibi in mentem non venit jubere ut haec quoque referret,
Cic. Verr. 2, 4, 12, § 28.—With ne:iis praedixit, ut ne prius Lacedaemoniorum legatos dimitteret, quam ipse esset remissus,
Nep. Them. 7, 3.—Verbs expressing permission:b.atque ille legem mihi de XII. tabulis recitavit quae permittit ut furem noctu liceat occidere,
Cic. Tull. 20, 47:concedo tibi ut ea praetereas quae, etc.,
id. Rosc. Am. 19, 54:dabis mihi hanc veniam ut eorum... auctoritatem Graecis anteponam,
id. de Or. 1, 6, 23:ille tibi potestatem facturus est ut eligas utrum velis,
id. Div. in Caecil. 14, 45:illud natura non patitur ut aliorum spoliis nostras facultates augeamus,
id. Off. 3, 5, 22.—In dependent clauses implying an aim or end.(α).After verbs denoting direction and inclination of the mind, care, purpose, intention, or striving:(β).ut plurimis prosimus enitimur,
Cic. Ac. 2, 2, 6:facilior erit ut albam esse nivem probet quam erat Anaxagoras,
he will be more inclined, disposed, id. ib. 2, 36, 117: ne ille longe aberit ut argumento credat philosophorum, far remote from believing = not inclined, id. ib. 2, 47, 144: qui sibi hoc sumpsit ut conrigat mores aliorum, quis huic ignoscat si, who undertakes to correct, id. Verr. 2, 3, 1, § 2:navem idoneam ut habeas diligenter videbis,
care, id. Fam. 16, 1, 2:ille intellexit id agi atque id parari ut filiae suae vis afferretur,
id. Verr. 2, 1, 26, § 67:pater potuit animum inducere ut naturam ipsam vinceret,
id. Rosc. Am. 19, 53:cum senatus temptaret ut ipse gereret sine rege rem publicam,
id. Rep. 2, 12, 23:equidem ut honore dignus essem, maxime semper laboravi,
id. Planc. 20, 50:omni contentione pugnatum est ut lis haec capitis existimaretur,
id. Clu. 41, 116:omnis spes ad id versa ut totis viribus terra adgrederentur,
Liv. 24, 34, 12:omnis cura solet in hoc versari, semper ut boni aliquid efficiam dicendo,
Cic. de Or. 2, 75, 306:se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,
Liv. 4, 2, 8; 2, 34, 11.—Verbs of effecting:(γ).nec potui tamen Propitiam Venerem facere uti esset mihi,
Plaut. Poen. 2, 6:prior pars orationis tuae faciebat ut mori cuperem,
Cic. Tusc. 1, 47, 112:caritas annonae faciebat ut istuc... tempore magnum videretur,
id. Verr. 2, 3, 92, § 215:sol efficit ut omnia floreant,
id. N. D. 2, 15, 41:potest praestare ut ea causa melior esse videatur,
id. Or. 1, 10, 44:non committam ut tibi ipse insanire videar,
id. Fam. 5, 5, 3:di prohibeant, judices, ut hoc praesidium sectorum existimetur,
id. Rosc. Am. 52, 151:effecisti ut viverem et morerer ingratus,
Sen. Ben. 2, 25, 1:quibus nihil aliud actum est quam ut pudor hominibus peccandi demeretur,
id. Vit. Beat. 26, 6.—Verbs of obtaining:(δ).Dumnorix a Sequanis impetrat ut per fines suos Helvetios ire patiantur,
Caes. B. G. 1, 9:quid assequitur, nisi hoc ut arent qui... in agris remanserunt,
what does he gain, Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:facile tenuit ut (Chalcidis) portae sibi aperirentur,
Liv. 35, 51, 6:vicerunt tribuni ut legem perferrent,
id. 4, 25, 13.—Verbs of inducing and compelling:(ε).nec ut omnia quae praescripta sunt defendamus necessitate ulla cogimur,
Cic. Ac. 2, 3, 8:civitati persuasit ut de finibus suis exirent,
Caes. B. G. 1, 2:exspectatione promissi tui moveor ut admoneam te,
Cic. Fam. 9, 8, 1:Parhedrum excita ut hortum ipse conducat,
id. ib. 16, 18, 2:ille adduci non potest ut... ne lucem quoque hanc eripere cupiat, etc.,
id. Rosc. Am. 52, 150:impellit alios avaritia, alios iracundia ut levem auditionem pro re comperta habeant,
Caes. B. G. 7, 42:ut de clementia scriberem, Nero Caesar, una me vox tua maxime compulit,
Sen. Clem. 2, 1, 1.—After verbs implying duty, right, rule, condition, or possibility:c.cum mihi ne ut dubitem quidem relinquatur,
not even the possibility of doubt, Cic. Ac. 2, 38, 119:obsides inter se dent, Sequani ne itinere Helvetios prohibeant, Helvetii ut sine maleficio transeant,
Caes. B. G. 1, 9:se ita a majoribus didicisse ut magis virtute quam dolo contenderent,
id. ib. 1, 13:mea lenitas hoc exspectavit ut id quod latebat erumperet,
Cic. Cat. 2, 12, 27:(natura) nobis insculpsit in mentibus, ut eos (deos) aeternos et beatos haberemus,
id. N. D. 1, 17, 45:hoc mihi Metellus non eripuit, hoc etiam addidit ut quererer hoc sociis imperari,
he gave the additional right, id. Verr. 2, 2, 68, § 164:ut vero conloqui cum Orpheo, Musaeo, Homero liceat, quanti tandem aestimatis?
the privilege of conversing, id. Tusc. 1, 41, 98:respondet Socrates sese meruisse ut amplissimis honoribus decoraretur,
id. Or. 1, 54, 272:meruit ut suspendatur,
Sen. Ep. 7, 5:quia enim non sum dignus prae te ut figam palum in parietem,
Plaut. Mil. 4, 4, 4.—So after dignus, Liv. 24, 16, 19; Quint. 8, 5, 12.—After verbs of fearing, where ut implies a wish contrary to the fear; that not:d.rem frumentariam, ut satis commode supportari posset, timere se dicebant,
Caes. B. G. 1, 39:vereor ut satis diligenter actum sit in senatu de litteris meis,
Cic. Att. 6, 4, 2:verebar ut redderentur,
id. Fam. 12, 19, 1:sin homo amens diripiendam urbem daturus est, vereor ut Dolabella ipse satis nobis prodesse possit,
id. ib. 14, 14, 1:veretur Hiempsal ut foedus satis firmum sit,
id. Leg. 2, 22, 58:timeo ut sustineas,
id. Fam. 14, 2, 3:o puer, ut sis vitalis, metuo, et majorum ne quis amicus Frigore te feriat,
Hor. S. 2, 1, 60.— So sometimes after video, with weakened force: vide ut sit, nearly = perhaps it is not (cf. Roby, Gr. 2, p. 280): considerabitis, vestri similes feminae sintne Romae;si enim non sunt, videndum est, ut honeste vos esse possitis,
Cic. Fam. 14, 14, 1.—Very rarely ut stands for ne after verbs of fearing:quia nihil minus, quam ut egredi obsessi moenibus auderent, timeri poterat,
Liv. 28, 22, 12 Weissenb. ad loc.:ut ferula caedas meritum... non vereor,
Hor. S. 1, 3, 120 Jan. and Orell. ad loc. —In interrogative clauses represented as untrue, rejecting a supposition or thought with indignation (nearly = fierine potest ut):2.me ut quisquam norit, nisi ille qui praebet cibum?
Plaut. Pers. 1, 3, 52:te ut ulla res frangat, tu ut umquam te corrigas?
Cic. Cat. 1, 9, 22:egone ut te interpellem?
id. Tusc. 2, 18, 42:pater ut in judicio capitis obesse filio debeat?
id. Planc. 13, 31:egone ut prolis meae fundam cruorem?
Sen. Med. 927.—In subject clauses, with impersonal predicates.a.With a predicate adjective.(α).With the idea of rule, duty, etc.:(β).id arbitror Adprime in vita utile esse, ut ne quid nimis,
Ter. And. 1, 1, 34:reliquum est ut de Catuli sententia dicendum videatur,
Cic. Imp. Pomp. 20, 59:praeclarum est et verum ut eos qui nobis carissimi esse debeant, aeque ac nosmet ipsos amemus,
id. Tusc. 3, 29, 73:ergo hoc sit primum ut demonstremus quem imitetur,
id. de Or. 2, 22, 90:proximum est ut doceam, etc.,
id. N. D. 2, 29, 73:extremum est ut te orem, etc.,
id. Fam. 4, 13, 7:ei (Dionysio) ne integrum quidem erat ut ad justitiam remigraret,
permission, id. Tusc. 5, 21, 62. —With predicates, aequum est, par (anteclass. and rare):aequom videtur tibi ut ego alienum quod est Meum esse dicam?
Plaut. Rud. 4, 7, 4:non par videtur... praesente ibus una paedagogus ut siet,
id. Bacch. 1, 2, 31.—In clauses expressing result and consequence:(γ).magnificum illud etiam et gloriosum ut Graecis de philosophia litteris non egeant, illud,
that result of my labors, Cic. Div. 2, 2, 5:consentaneum est huic naturae ut sapiens velit gerere et administrare rem publicam,
id. Fin. 3, 20, 68. —In clauses represented as real, true, false, certain, or probable (where the acc. and inf. might be used):b.concedetur verum esse ut bonos boni diligant,
Cic. Lael. 14, 50: sin autem illa veriora ut idem interitus animorum et corporum, etc., id. ib 4, 14; cf.:concedant ut hi viri boni fuerin (= concedant vere factum esse ut, etc.),
id. ib. 5, 18:si verum est ut populus Romanus omnis gentes virtute superarit, etc.,
Nep. Hann. 1, 1:de ipso Roscio potest illud quidem esse falsum ut circumligatus fuerit, angui,
Cic. Div. 2, 31, 66:non est verisimile ut Chrysogonus horum litteras adamarit aut humanitatem,
id. Rosc. Am. 41, 121:deos verisimile est ut alios indulgentius tractent propter parentis, alios propter futuram posterorum indolem,
Sen. Ben. 4, 32, 1; so,rarum est ut,
Quint. 3, 19, 3:quid tam inusitatum quam ut, etc.,
Cic. Imp. Pomp. 21, 62.—And after potius:multi ex plebe spe amissa potius quam ut cruciarentur... se in Tiberim praecipitaverunt,
Liv. 4, 12, 11.—With predicate nouns.(α).Expressing the idea of a verb which would require an object clause, with ut:(β).quoniam ut aliter facias non est copia,
Plaut. Merc. 5, 4, 30:Romano in hostico morandi causa erat ut hostem ad certamen eliceret,
Liv. 6, 31, 7:vetus est lex amicitiae ut idem amici semper velint,
Cic. Planc. 2, 5:consensus fuit senatus ut mature proficisceremur (= decretum est a senatu),
id. Fam. 3, 3, 1:fuit hoc sive meum, sive rei publicae fatum ut in me unum omnis illa inclinatio temporum incumberet,
ordained by fate, id. Balb. 26, 58:tempus est ut eamus ad forum,
Plaut. Mil. 1, 1, 72:dicasque tempus maximum esse ut eat,
id. ib. 4, 3, 9:primum est officium ut homo se conservet in naturae statu,
Cic. Fin. 3, 6, 20:ejus culturae hoc munus est ut efficiat, etc.,
id. ib. 4, 14, 38:caput illud est ut Lyconem recipias in necessitudinem tuam,
duty, id. Fam. 13, 19, 3; so,caput est ut, etc.,
id. de Or. 1, 19, 87:fuit hoc quoddam inter Scipionem et Laelium jus ut Scipio Laelium observaret parentis loco,
id. Rep. 1, 12, 18:mea ratio in dicendo haec esse solet ut boni quod habeat id amplectar,
id. de Or. 2, 72, 292; so,ratio est ut,
id. Verr. 1, 11, 34: est mos hominum ut [p. 1943] nolint eundem pluribus excellere, id. Brut. 21, 84:est hoc Gallicae consuetudinis ut, etc.,
Caes. B. G. 4, 5.—Expressing result and consequence:c.est hoc commune vitium in magnis liberisque civitatibus ut invidia gloriae comes sit,
Nep. Chabr. 3, 3.—With impersonal verbs.(α).Including the idea of a verb requiring an object clause, with ut:(β).convenit, victi utri sint eo proelio, urbem, agrum... seque uti dederent,
Plaut. Am. 1, 1, 71:mihi cum Dejotaro convenit ut ille in meis castris esset,
Cic. Att. 6, 1, 14:placitum est ut in aprico loco considerent,
id. Rep. 1, 12, 18:postea mihi placuit ut, etc.,
id. Or. 1, 34, 155:ad Appii Claudii senectutem accedebat etiam ut caecus esset,
id. Sen. 6, 16.—So after fit, it happens:fit ut natura ipsa ad ornatius dicendi genus incitemur,
Cic. Or. 2, 83, 338:potest fieri ut res verbosior haec fuerit, illa verior,
it may be that, id. Att. 8, 3, 6; id. Ac. 2, 11, 36; id. Verr. 2, 2, 77, § 190.—So with accidit, evenit, contigit: accidit... ut illo itinere veniret Lampsacum,
Cic. Verr. 2, 1, 24, § 63; so id. Imp. Pomp. 9, 25:sed tamen hoc evenit ut in vulgus insipientium opinio valeat,
id. Tusc. 2, 26, 63:utinam Caesari contigisset ut esset optimo cuique carissimus,
id. Phil. 5, 18, 49.—Denoting consequence:(γ).ex quo efficitur ut quidquid honestum sit, idem sit utile,
Cic. Off. 2, 3, 10:sequitur ut dicamus quae beneficia danda sint et quemadmodum,
Sen. Ben. 1, 11, 1:sequitur ut causa ponatur,
Cic. Or. 2, 81, 331.—Est, in the meaning fit, or causa est:3.est ut plerique philosophi nulla tradant praecepta dicendi,
it is a fact that, Cic. Or. 2, 36, 152:non est igitur ut mirandum sit ea praesentiri,
there is no reason for wondering, id. Div. 1, 56, 128:quando fuit ut quod licet non liceret?
id. Cael. 20, 48; so, in eo est ut, prope est ut, to be on the point of, to be near to:jam in eo rem fore ut Romani aut hostes aut domini habendi sint,
Liv. 8, 27, 3:cum jam in eo esset ut comprehenderetur,
Nep. Paus. 5, 1; id. Milt. 7, 3:jam prope erat ut ne consulum quidem majestas coerceret iras hominum,
Liv. 2, 23, 14:prope est ut lamentationem exigat,
Sen. Clem. 2, 6, 4.— Here belongs the circumlocution of the periphrastic future by futurum esse or fore, with ut; generally in the inf.:arbitrabar fore ut lex de pecuniis repetundis tolleretur,
Cic. Verr. 1, 14, 41.—Very rarely in the indic.:futurum est ut sapiam,
Sen. Ep. 117, 29.—In attributive clauses, dependent on nouns not belonging to the predicate.a.With the idea of resolve, etc.:b.vicit sententia ut mitterentur coloni,
Liv. 9, 26, 4:sententiam dixit (= censuit) ut judicum comitia haberentur,
Cic. Q. Fr. 2, 1, 2; id. Fam. 4, 4, 5; id. Tusc. 5, 41, 119; id. Leg. 3, 15, 33.—Of agreement:c.fide accepta ut remitterent eum,
Liv. 24, 48, 8. —Of law, rule, etc.:d.praetores rogationem promulgarunt ut omnes regiae stirpis interficerentur,
Liv. 24, 25, 10:senatus consultum factum est ut M. Fulvius litteras extemplo ad consulem mitteret,
id. 35, 24, 2:haec ei est proposita condicio ut aut juste accusaret aut acerbe moreretur,
Cic. Clu. 14, 42:Suevi in eam se consuetudinem induxerunt ut locis frigidissimis lavarentur in fluminibus,
Caes. B. G. 4, 1.—Of duty:e.jusjurandum poscit ut quod esse ex usu Galliae intellexissent, communi consilio administrarent,
Caes. B. G. 8, 6. —Of purpose, inclination, etc.:f.vobis dent di mentem oportet ut prohibeatis, etc.,
make you inclined, Liv. 6, 18, 9:causa mihi fuit huc veniendi ut quosdam hinc libros promerem,
Cic. Fin. 3, 2, 8:confectio tabularum hanc habet vim (= efficit) ut quidquid fingatur aut non constet, appareat,
id. Font. 2, 3.—Of effect, result, etc.:4.fuit ista quondam virtus ut viri fortes acrioribus suppliciis civem perniciosum quam hostem everterent,
Cic. Cat. 1, 1, 3:habet hoc virtus ut viros fortis species ejus et pulchritudo etiam in hoste posita delectet,
id. Pis. 32, 81:damnatum poenam sequi oportebat ut igni cremaretur,
Caes. B. G. 1, 4.—In clauses of manner, that, so that.a.With ita, sic, adeo, tantus, talis, or tam as antecedent (v. hh. vv.;b.anteclass. ut qui = ut): Adeon' me fungum fuisse ut qui illi crederem?
Plaut. Bacch. 2, 3, 49.—With is or hic as antecedent: eos deduxi testes et eas litteras deportavi ut de istius facto dubium esse nemini possit, Cic. Verr. 2, 4, 42, § 91:c.ejusmodi res publica debet esse ut inimicus neque deesse nocenti possit, neque obesse innocenti (ejusmodi = talis),
id. ib. 2, 3, 69, §162: eo perducam servum ut in multa liber sit,
Sen. Ben. 3, 19, 2:non eo loco res humanae sunt ut vobis tantum otii supersit,
id. Vit. Beat. 27, 6:haec aequitas in tuo imperio fuit, haec praetoris dignitas ut servos Siculorum dominos esse velles,
Cic. Verr. 2, 3, 38, § 87:hoc jure sunt socii ut eis ne deplorare quidem de suis incommodis liceat,
id. ib. 2, 2, 27, § 65.—Without antecedents, so that:d.cujus aures clausae veritati sunt ut ab amico verum audire nequeat, hujus salus desperanda est,
Cic. Lael. 24, 90:in virtute multi sunt ascensus, ut is maxima gloria excellat qui virtute plurimum praestet,
id. Planc. 25, 60:mons altissimus impendebat ut perpauci prohibere possent,
Caes. B. G. 1, 6:accessit quod Domitius Heraclea iter fecerat, ut ipsa fortuna illum obicere Pompejo videretur,
id. B. C. 3, 79:pecunia a patre exacta crudeliter, ut divenditis omnibus bonis aliquamdiu trans Tiberim veluti relegatus viveret,
Liv. 3, 13, 10:fama Gallici belli pro tumultu valuit ut et dictatorem dici placeret,
id. 8, 17, 6:nihilo minus... magnas percipiendum voluptates, ut fatendum sit, etc.,
Sen. Vit. Beat. 12, 1.—Idiomat. with non.(α).Ut non, when the principal sentence is negative, without: non possunt una in civitate multi rem ac fortunam amittere ut non plures secum in eandem trahant calamitatem, without dragging, etc., Cic. Imp. Pomp. 7, 19:(β).flaminem Quirinalem neque mittere a sacris neque retinere possumus ut non deum aut belli deseramus curam,
Liv. 24, 8, 10:non ita fracti animi civitatis erant ut non sentirent, etc.,
id. 45, 25, 12:nusquam oculi ejus flectentur ut non quod indignentur inveniant,
Sen. Ira, 2, 7, 2:ajunt, nec honeste quemquam vivere ut non jucunde vivat, nec jucunde ut non honeste quoque,
id. Vit. Beat. 6, 3:nemo in eo quod daturus es gratiam suam facere potest ut non tuam minuat,
id. Ben. 2, 4, 3; cf. also: ut non conferam vitam neque existimationem tuam cum illius;neque enim est conferenda (= ut omittam conferre),
Cic. Verr. 2, 4, 20, § 45.—Non ut, followed by sed quod, causal (= non quod, sed quod;e.rare): earum exempla tibi misi non ut deliberarem reddendaene essent, sed quod non dubito, etc.,
not that... but because, Cic. Att. 14, 17, 4:haec ad te scribo non ut queas tu demere solitudinem, sed, etc.,
id. ib. 11, 15, 3.—Followed by sed ut:benigne accipe (beneficium): rettulisti gratiam, non ut solvisse te putes, sed ut securior debeas,
Sen. Ben. 2, 35, 5; and in reversed order: quorsum haec praeterita? Quia sequitur illud, etc.;non ut eas res causam adferrent amoris,
Cic. Fat. 15, 35.—Rarely nedum ut, in the sense of nedum alone, much less that, not to mention that (mostly post-class.; cf.Zumpt, Gram. § 573): ne voce quidem incommoda, nedum ut illa vis fieret, paulatim permulcendo mansuefecerant plebem,
Liv. 3, 14, 6 Weissenb. ad loc.:quando enim... fama in totam urbem penetrat? nedum ut per tot provincias innotescat,
Tac. Or. 10.—Conditional or concessive.(α).Granting that ( for argument's sake):(β).quod ut ita sit—nihil enim pugno—quid habet ista res aut laetabile aut gloriosum?
Cic. Tusc. 1, 21, 49:sed ut haec concedantur, reliqua qui tandem intellegi possunt?
id. N. D. 3, 16, 41:ut tibi concedam hoc indignum esse, tu mihi concedas necesse est, etc.,
id. Clu. 53, 146:quae, ut essent vera, conjungi debuerunt,
id. Fin. 4, 15, 40:quae natura ut uno consensu juncta sit et continens... quid habere mundus potest cum thesauri inventione conjunctum?
id. Div. 2, 14, 33:nihil est prudentia dulcius, quam, ut cetera auferat, adfert certe senectus,
id. Tusc. 1, 39, 94.—Even if, although:(γ).qui (exercitus) si pacis... nomen audiverit, ut non referat pedem, insistet certe,
Cic. Phil. 12, 3, 8:ut ea pars defensionis relinquatur, quid impediet actionem? etc.,
id. Ac. 2, 34, 108:ut quaeras omnia, quomodo Graeci ineptum appellant non reperies,
id. de Or. 2, 4, 18:ut enim neminem alium nisi T. Patinam rogasset, scire potuit, illo ipso die a Milone prodi flaminem,
id. Mil. 17, 46: verum ut hoc non sit, tamen praeclarum spectaculum mihi propono, id. Att. 2, 15; id. Leg. 1, 8, 23; id. Fat. 5, 9; id. Verr. 2, 3, 64, § 151; 2, 1, 45, § 117; id. Planc. 25, 62:qui, ut non omnis peritissimus sim belli, cum Romanis certe bellare didici,
Liv. 36, 7, 20:neque equites armis equisque salvis tantum vim fluminis superasse verisimile est, ut jam Hispanos omnes inflati travexerint utres,
id. 21, 47, 5:at enim, ut jam ita sint haec, quid ad vos, Romani?
id. 34, 32, 13:ut jam Macedonia deficiat,
id. 42, 12, 10:cum jam ut virtus vestra transire alio possit, fortuna certe loci hujus transferri non possit,
id. 5, 54, 6; 22, 50, 2; cf.:ac jam ut omnia contra opinionem acciderent, tamen se plurimum navibus posse,
Caes. B. G. 3, 9:ut desint vires tamen est laudanda voluntas,
Ov. P. 3, 4, 79:ut dura videatur appellatio, tamen sola est,
Quint. 3, 8, 25; 6, prooem. 15.—Ut maxime = si maxime:quaere rationem cur ita videatur: quam ut maxime inveneris... non tu verum testem habere, sed eum non sine causa falsum testimonium dicere ostenderis,
Cic. Ac. 2, 25, 81.—With nihilominus:quae (res) nihilominus, ut ego absim, confici poterunt,
Cic. Fam. 10, 2, 2.—Provided that:5.ambulatiuncula, ut tantum faciamus quantum in Tusculano fecimus, prope dimidio minoris constabit isto loco,
Cic. Att. 13, 39, 2: dabo egenti, sed ut ipse non egeam;succurram perituro, sed ut ipse non peream,
Sen. Ben. 2, 15, 1.—In clauses of purpose (final clauses; distinguished from object clauses with ut; v. C. 1., in which the verb itself contains the idea of purpose, the clause completing the idea of the verb), in order that, so that, so as to.a.In gen.:b.quin voco, ut me audiat, nomine illam suo?
Plaut. Rud. 1, 4, 17:haec acta res est uti nobiles restituerentur in civitatem,
Cic. Rosc. Am. 51, 149:intellego, tempus hoc vobis divinitus datum esse ut odio... totum ordinem liberetis,
id. Verr. 1, 15, 43:Caesar singulis legionibus singulos legatos praefecit uti eos testes suae quisque virtutis haberet,
Caes. B. G. 1, 52.—And with ut ne, instead of ne, lest:id ut ne fiat, haec res sola est remedio,
Ter. Eun. 3, 1, 49; v. 1. ne, I. B. 4. a.—Very rarely, ut non for ne, expressing a negative purpose:ut plura non dicam neque aliorum exemplis confirmem quantum valeat (= ut praeteream),
Cic. Imp. Pomp. 15, 44; cf. d. a fin. supra.—Esp., after certain antecedents.(α).After id, for the purpose (ante-class.):(β).id huc reverti uti me purgarem tibi,
Plaut. Am. 3, 2, 28.—After idcirco:(γ).idcirco amicitiae comparantur ut commune commodum mutuis officiis gubernetur,
Cic. Rosc. Am. 38, 111:legum idcirco omnes servi sumus ut liberi esse possimus,
id. Clu. 53, 146; id. Rosc. Am. 47, 137.—After ideo and eo:(δ).non ideo Rhenum insedimus ut Italiam tueremur, sed ne quis, etc.,
Tac. H. 4, 73:Marionem ad te eo misi ut aut tecum ad me quam primum veniret, aut, etc.,
Cic. Fam. 16, 1, 1.—After ad eam rem, ad hoc, in hoc:(ε).ad eam rem vos delecti estis ut eos condemnaretis quos sectores jugulare non potuissent?
Cic. Rosc. Am. 52, 151:praebere se facilem ad hoc ut quem obligavit etiam exsolvi velit?
Sen. Ben. 2, 17, 6:homo natus in hoc ut mores liberae civitatis Persica servitute mutaret,
id. ib. 2, 12, 2.—After ea mente, hac mente:(ζ).navis onerarias Dolabella ea mente comparavit ut Italiam peteret,
Cic. Fam. 12, 14, 1:hac mente laborem Sese ferre senes ut in otia tuta recedant Ajunt,
Hor. S. 1, 1, 30.—After potius quam:c.potius ad delendam memoriam dedecoris, quam ut timorem faciat,
Liv. 6, 28, 8:potius quodcumque casus ferat passuros, quam ut sprevisse Tarentinos videantur,
id. 9, 14, 8.—Idiomat.(α).With the principal predicate, referring to the conception of the writer, understood; mostly parenthet. = the Engl. inf.: ut in pauca conferam, testamento facto mulier moritur, to be brief, etc., Cic. Caecin. 6, 17:(β).ecquid tibi videtur, ut ad fabulas veniamus, senex ille Caecilianus minoris facere filium rusticum?
to come to the drama, id. Rosc. Am. 16, 46:reliquum judicium de judicibus, et, vere ut dicam, de te futurum est,
to tell the truth, id. Verr. 2, 5, 69, § 177:Murena, si nemini, ut levissime dicam, odio fuit,
to say the least, id. Mur. 40, 87: ut nihil de illo tempore, nihil de calamitate rei publicae [p. 1944] querar, hoc tibi respondeo, etc., not to complain of that time, etc., id. Caecin. 33, 95: quae cum se disposuit, et partibus suis consensit, et, ut ita dicam concinuit, summum bonum tetigit, and, so to speak, chimes in, etc., Sen. Vit. Beat. 8, 5:ecce— ut idem in singulos annos orbis volveretur —Hernici nuntiant Volscos et Aequos reficere, etc.,
Liv. 3, 10, 8.—Satis ut, enough to (lit. enough for the purpose of):(γ).satis esse magna incommoda accepta ut reliquos casus timerent,
disasters large enough to make them afraid, Caes. B. C. 3, 10.—Quam ut after comparatives, too much to:quod praeceptum, quia major erat quam ut ab homine videretur, idcirco adsignatum est deo,
too great to come from man, Cic. Fin. 5, 16, 44:quis non intellegit, Canachi signa rigidiora esse quam ut imitentur veritatem?
id. Brut. 18, 70:clarior res erat quam ut tegi ac dissimulari posset,
too clear to be covered up, Liv. 26, 51, 11:potentius jam id malum apparuit quam ut minores per magistratus sedaretur,
id. 25, 1, 11:est tamen aliquis minor quam ut in sinu ejus condenda sit civitas,
Sen. Ben. 2, 16, 2. -
15 utei
ut or ŭtī (old form ŭtei, C. I. L. 1, 196, 4 sq.; 1, 198, 8 et saep.), adv. and conj. [for quoti or cuti, from pronom. stem ka-, Lat. quo-, whence qui, etc., and locat. ending -ti of stem to-, whence tum, etc.].I.As adv. of manner.A. 1.In independent questions (colloq.; rare in class. prose; not in Cic.): De. Quid? ut videtur mulier? Ch. Non, edepol, mala. De. Ut morata'st? Ch. Nullam vidi melius mea sententia, Plaut. Merc. 2, 3, 56 sq.:2.salve! ut valuisti? quid parentes mei? Valent?
id. ib. 5, 2, 107; id. Pers. 2, 5, 8:ut vales?
id. Most. 2, 19, 29; 3, 2, 28; Ter. Heaut. 2, 4, 26:ut sese in Samnio res habent?
Liv. 10, 18, 11:ut valet? ut meminit nostri?
Hor. Ep. 1, 3, 12; id. S. 2, 8, 1.—In exclamatory sentences (in all periods of the language): ut omnia in me conglomerat mala! Enn. ap. Non. p. 90, 14 (Trag. Rel. v. 408 Vahl.):3.ut corripuit se repente atque abiit! Hei misero mihi!
Plaut. Merc. 3, 4, 76:ut dissimulat malus!
id. ib. 5, 4, 13:ut volupe est homini si cluet victoria!
id. Poen. 5, 5, 15: ut multa verba feci;ut lenta materies fuit!
id. Mil. 4, 5, 4:ut scelestus nunc iste te ludos facit!
id. Capt. 3, 4, 47:ut saepe summa ingenia in occulto latent,
id. ib. 1, 2, 61; id. Rud. 1, 2, 75; 2, 3, 33 sq.:ut falsus animi est!
Ter. Eun. 2, 2, 42:heia! ut elegans est!
id. Heaut. 5, 5, 19:fortuna ut numquam perpetua est bona!
id. Hec. 3, 3, 46; cf. id. Phorm. 5, 8, 52:Gnaeus autem noster... ut totus jacet,
Cic. Att. 7, 21, 1:quae ut sustinuit! ut contempsit, ac pro nihilo putavit!
id. Mil. 24, 64:qui tum dicit testimonium ex nostris hominibus, ut se ipse sustentat! ut omnia verba moderatur, ut timet ne quid cupide... dicat!
id. Fl. 5, 12:quod cum facis, ut ego tuum amorem et dolorem desidero!
id. Att. 3, 11, 2:quanta studia decertantium sunt! ut illi efferuntur laetitia cum vicerint! ut pudet victos! ut se accusari nolunt! etc.,
id. Fin. 5, 22, 61:ut vidi, ut perii! ut me malus abstulit error!
Verg. E. 8, 41:ut melius quidquid erit pati!
Hor. C. 1, 11, 3:ut tu Semper eris derisor!
id. S. 2, 6, 53:o superbia magnae fortunae! ut a te nihil accipere juvat! ut omne beneficium in injuriam convertis! ut te omnia nimia delectant! ut to omnia dedecent!
Sen. Ben. 2, 13, 1:ut me in supremis consolatus est!
Quint. 6, prooem. 11.—In dependent questions.(α).With indic. (ante-class. and poet.): divi hoc audite parumper ut pro Romano populo... animam de corpore mitto, Enn. ap. Non. p. 150, 6 (Ann. v. 215 Vahl.): edoce eum uti res se habet, Plaut. [p. 1940] Trin. 3, 3, 21:(β).hoc sis vide ut avariter merum in se ingurgitat,
id. Curc. 1, 2, 33:hoc vide ut dormiunt pessuli,
id. ib. 1, 2, 66:illud vide os ut sibi distorsit carnufex,
Ter. Eun. 4, 4, 3:vide ut otiosus it, si dis placet,
id. ib. 5, 3, 10:illud vide, Ut in ipso articulo oppressit,
id. Ad. 2, 2, 21; 3, 5, 3:viden ut faces Splendidas quatiunt comas?
Cat. 61, 77:viden ut perniciter exiluere?
id. 62, 8:adspicite, innuptae secum ut meditata requirunt,
id. 62, 12:aspice, venturo laetantur ut omnia saeclo! (= omnia laetantia),
Verg. E. 4, 52 Forbig. ad loc.:nonne vides, croceos ut Tmolus odores, India mittit ebur,
id. G. 1, 56; id. E. 5, 6; id. A. 6, 779. —With subj. (class.):B.nescis ut res sit, Phoenicium,
Plaut. Ps. 4, 4, 1:oppido Mihi illud videri mirum, ut una illaec capra Uxoris dotem simiae ambadederit,
id. Merc. 2, 1, 16:nam ego vos novisse credo jam ut sit meus pater,
id. Am. prol. 104:narratque ut virgo ab se integra etiam tum siet,
Ter. Hec. 1, 2, 70:tute scis quam intimum Habeam te, et mea consilia ut tibi credam omnia,
id. Eun. 1, 2, 48:videtis ut omnes despiciat, ut hominem prae se neminem putet, ut se solum beatum se solum potentem putet?
Cic. Rosc. Am. 46, 135:videtisne ut Nestor de virtutibus suis praedicet?
id. Sen. 10, 31; id. Rosc. Am. 24, 66:credo te audisse ut me circumsteterint, ut aperte jugula sua pro meo capite P. Clodio ostentarint,
id. Att. 1, 16, 4:videte ut hoc iste correxerit,
id. Verr. 2, 1, 45, § 115:docebat ut omni tempore totius Galliae principatum Aedui tenuissent,
Caes. B. G. 1, 43:veniat in mentem, ut trepidos quondam majores vestros... defenderimus,
Liv. 23, 5, 8:aspice quo submittat humus formosa colores,
Prop. 1, 2, 9:infinitum est enumerare ut Cottae detraxerit auctoritatem, ut pro Ligario se opposuerit,
Quint. 6, 5, 10:vides ut alta stet nive candidum Soracte,
Hor. C. 1, 9, 1:nonne vides, ut... latus et malus Antennaeque gemant,
id. ib. 1, 14, 3 Orell. ad loc.:audis... positas ut glaciet nives Puro numine Juppiter,
id. ib. 3, 10, 7; id. S. 1, 8, 42; 2, 3, 315; Verg. A. 2, 4; Tib. 2, 1, 26; Prop. 2, 34 (3, 32), 57:mirum est ut animus agitatione motuque corporis excitetur,
Plin. Ep. 1, 6, 2.—Relative adverb of manner = eo modo quo, as.1.Without demonstr. as correlatives: ut aiunt, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 101 Mull. (fr inc. l. 10 Vahl.):2.ego emero matri tuae Ancillam... forma mala, ut matrem addecet familias,
Plaut. Merc. 2, 3, 79:apparatus sum ut videtis,
id. ib. 5, 2, 10:verum postremo impetravi ut volui,
id. Mil. 4, 5, 5:ero ut me voles esse,
id. Capt. 2, 1, 32:faciam ut tu voles,
id. Men. 5, 9, 90: ut vales? Tox. Ut queo, id. Pers. 1, 1, 16:ut potero feram,
Ter. And. 5, 3, 27:faciam ut mones,
id. Hec. 4, 4, 97:Ciceronem et ut rogas amo, et ut meretur et ut debeo,
Cic. Q. Fr. 3, 9, 9:cupiditates quae possunt esse in eo qui, ut ipse accusator objecit, ruri semper habitarit?
id. Rosc. Am. 14, 39:ut ex propinquis ejus audio, non tu in isto artificio callidior es, quam hic in suo,
id. ib. 17, 49:homo demens, ut isti putant,
id. Rep. 1, 1, 1:cumulate munus hoc, ut opinio mea fert, effecero,
id. ib. 1, 46, 70:non ut clim solebat, sed ut nunc fit, mimum introduxisti,
id. Fam. 9, 16, 7:Labienus, ut erat ei praeceptum, ne proelium committeret nisi, etc., monte occupato nostros exspectabat, proelioque abstinebat,
Caes. B. G. 1, 22:cuncta ut gesta erant exposuit,
Liv. 3, 50, 4:(Postumius) fugerat in legatione, ut fama ferebat, populi judicium,
id. 10, 46, 16:sed, ut plerumque fit, major pars meliorem vicit,
id. 21, 4, 1:nec temere, et ut libet conlocatur argentum, sed perite servitur,
Sen. Vit. Beat. 17, 2:servus, ut placet Chrysippo, perpetuus mercenarius est,
id. Ben. 3, 22, 1.—Esp. parenthet., to denote that the facts accord with an assumption or supposition made in the principal sentence (= sicut):si virtus digna est gloriatione, ut est,
Cic. Fin. 4, 18, 51:quorum etiamsi amplecterer virtutem, ut facio, tamen, etc.,
id. Phil. 10, 9, 18:quamvis fuerit acutus, ut fuit,
id. Ac. 2, 22, 69; cf.:incumbite in causam, Quirites, ut facitis,
id. Phil. 4, 5, 12:tu modo istam imbecillitatem valetudinis sustenta, ut facis,
id. Fam. 7, 1, 5:satis enim erat, probatum illum esse populo Romano, ut est,
id. Phil. 1, 15, 37.—With the correlative ita or sic: VTI LEGASSIT SVPER PECVNIA TVTELAVE SVAE REI, ITA IVS ESTO, Leg. XII. Tab. 5, fr. 3: alii, ut esse in suam rem ducunt, ita sint;3.ego ita ero ut me esse oportet,
Plaut. Men. 5, 6, 24 sq.:sic sum ut vides,
id. Am. 2, 1, 57:omnes posthabui mihi res, ita uti par fuit,
Ter. Phorm. 5, 8, 15:ut viro forti ac sapienti dignum fuit, ita calumniam ejus obtrivit,
Cic. Caecin. 7, 18.—In partic. with a superlative belonging to the principal sentence, attracted to the relative clause:haec ut brevissime dici potuerunt, ita a me dicta sunt (= ita breviter dicta sunt ut dici potuerunt),
Cic. de Or. 2, 41, 174.—So ut qui, with sup.:te enim semper sic colam et tuebor ut quem diligentissime,
Cic. Fam. 12, 62 fin.; without sic or ita:causas ut honorificentissimis verbis consequi potero, complectar,
id. Phil. 14, 11, 29:sed exigenda est ut optime possumus,
Quint. 12, 10, 38.—And with comp.:eruditus autem sic ut nemo Thebanus magis,
Nep. Epam. 2, 1; cf.:ad unguem Factus homo, non ut magis alter, amicus,
Hor. S. 1, 5, 33:cocto Chium sic convenit, ut non Hoc magis ullum aliud,
id. ib. 2, 8, 48.—Doubled ut ut, as indefinite relative, = utcumque, in whatever manner, howsoever (mostly ante-class.; only with indic.):4.gaudeo, ut ut erga me est merita,
Plaut. Am. 5, 1, 52:age jam, utut est, etsi'st dedecori, patiar,
id. Bacch. 5, 2, 85:utut est, mihi quidem profecto cum istis dictis mortuo'st,
id. Ps. 1, 3, 76:utut res sese habet, pergam, etc.,
id. Most. 3, 1, 14:non potis est pietati opsisti huic, ututi res sunt ceterae,
id. Ps. 1, 3, 36; id. Cist. 1, 1, 110:sed ut ut haec sunt, tamen hoc faciam,
Ter. Phorm. 3, 2, 46; cf. id. ib. 3, 1, 4; id. Heaut. 1, 2, 26; id. Ad. 2, 2, 40; 4, 4, 22:ut ut est res, casus consilium nostri itineris judicabit,
Cic. Att. 15, 25 B. and K. (dub.;v. Orell. ad loc.): sed ut ut est, indulge valetudini tuae,
id. Fam. 16, 18, 1 dub. (al. ut est).—Causal, as, = prout, pro eo ut.a.Introducing a general statement, in correspondence with the particular assertion of the principal clause, ut = as, considering... that, in accordance with:b.atque, ut nunc sunt maledicentes homines, uxori meae mihique objectent, lenociniam facere,
Plaut. Merc. 2, 3, 75:ut aetas mea est, atque ut huic usus facto est,
id. Men. 5, 2, 1:haud scio hercle ut homo'st, an mutet animum,
Ter. Phorm. 5, 2, 9:praesertim, ut nunc sunt mores,
id. ib. 1, 2, 5:atque ille, ut semper fuit apertissimus, non se purgavit, sed, etc.,
Cic. Mur. 25, 51:permulta alia colligit Chrysippus, ut est in omni historia curiosus,
id. Tusc. 1, 45, 108:magnifice et ornate, ut erat in primis inter suos copiosus, convivium comparat,
id. Verr. 2, 1, 26, § 65:Kal. Sextilibus, ut tunc principium anni agebatur, consulatum ineunt,
Liv. 3, 6, 1:tribuni, ut fere semper reguntur a multitudine magis quam regunt, dedere plebi, etc.,
id. 3, 71, 5:transire pontem non potuerunt, ut extrema resoluta erant, etc.,
id. 21, 47, 3.—Ellipt.:mortales multi, ut ad ludos, convenerant (ut fit, si ludi sunt),
Plaut. Men. prol. 30:Epicharmi, acuti nec insulsi hominis, ut Siculi,
as was natural, he being a Sicilian, Cic. Tusc. 1, 8, 15; so,Diogenes, liberius, ut Cynicus... inquit,
id. ib. 5, 33, 92:ceterum haec, ut in secundis rebus, segniter otioseque gesta,
Liv. 23, 14, 1.—Reflecting the assertion to particular circumstances, etc., ut = for, as, considering:c.hic Geta ut captus est servorum, non malus,
Ter. Ad. 3, 4, 34:ut est captus hominum,
Cic. Tusc. 2, 27, 65; Caes. B. G. 4, 3: Themistocles ut apud nos perantiquus, ut apud Athenienses non ita sane vetus, in regard to us, etc., Cic. Brut. 10, 41:Caelius Antipater, scriptor, ut temporibus illis, luculentus,
for those times, id. ib. 26, 102:nonnihil, ut in tantis malis est profectum,
considering the unfortunate state of affairs, id. Fam. 12, 2, 2:(orationis genus) ut in oratore exile,
for an orator, id. Or. 3, 18, 66:multae (erant in Fabio) ut in homine Romano, litterae,
id. Sen. 4, 12:consultissimus vir, ut in illa quisquam esse aetate poterat,
Liv. 1, 18, 1:florentem jam ut tum res erant,
id. 1, 3, 3:Apollonides orationem salutarem, ut in tali tempore, habuit,
id. 24, 28, 1:Sp. Maelius, ut illis temporibus praedives,
id. 4, 13, 1: insigni, ut illorum temporum habitus erat, triumpho, id. 10, 46, 2:Ardeam Rutuli habebant, gens ut in ea regione atque in ea aetate divitiis praepollens,
id. 1, 57, 1:vir, ut inter Aetolos, facundus,
id. 32, 33, 9:Meneclidas, satis exercitatus in dicendo, ut Thebanus scilicet,
Nep. Epam. 5, 2:ad magnam deinde, ut in ea regione, urbem pervenit,
Curt. 9, 1, 14:multum, ut inter Germanos, rationis ac sollertiae,
Tac. G. 30. —Ut before relatives, with subj., as it is natural for persons who, like one who, since he, since they, etc.; seeing that they, etc. (not in Cic.):d.non demutabo ut quod certo sciam,
seeing that I know it for certain, Plaut. Ps. 1, 5, 153:prima luce sic ab castris proficiscuntur ut quibus esset persuasum non ab hoste, sed ab homine amicissimo consilium datum,
Caes. B. G. 5, 31, 6:facile persuadent (Lucumoni) ut cupido honorum, et cui Tarquinii materna tantum patria esset,
Liv. 1, 34, 6:inde consul, ut qui jam ad hostes perventum cerneret, explorato, etc., procedebat,
id. 38, 18, 7:Philippus, ut cui de summa rerum adesset certamen, adhortandos milites ratus, etc.,
id. 33, 4, 11:Tarquinius ad jus regni nihil praeter vim habebat, ut qui neque populi jussu, neque auctoribus patribus regnaret,
id. 1, 49, 3; 25, 23, 3:Aequorum exercitus, ut qui permultos annos imbelles egissent, sine ducibus certis, sine imperio,
id. 9, 45, 10:igitur pro se quisque inermes, ut quibus nihil hostile suspectum esset, in agmen Romanum ruebant,
id. 30, 6, 3; 23, 15, 4; 23, 29, 12:omnia nova offendit, ut qui solus didicerit quod inter multos faciendum est,
as is natural in one who, since he, Quint. 1, 2, 19:in omni autem speciali inest generalis, ut quae sit prior,
id. 3, 5, 9:ignara hujusce doctrinae loquacitas erret necesse est, ut quae vel multos vel falsos duces habeat,
id. 12, 2, 20; 5, 14, 28; 11, 3, 53.—Rarely with participle:ne Volsci et Aequi... ad urbem ut ex parte captam venirent,
Liv. 3, 16, 2:gens ferox cum procul visis Romanorum signis, ut extemplo proelium initura, explicuisset aciem, etc.,
id. 7, 23, 6.—With perinde or pro eo, with reference to several alternatives or degrees to be determined by circumstances, as, according as, to the extent that, in the measure that, etc.:C.perinde ut opinio est de cujusque moribus, ita quid ab eo factum et non factum sit, existimari potest,
Cic. Clu. 25, 70:in exspectatione civitas erat, perinde ut evenisset res, ita communicatos honores habitura,
Liv. 7, 6, 8: pro eo ut temporis difficultas aratorumque penuria tulit, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 54, § 126.—Transf. of local relations, like Gr. hina, where (very rare):II.in eopse astas lapide, ut praeco praedicat,
Plaut. Bacch. 4, 7, 17:flumen uti adque ipso divortio (aquae sunt),
Lucil. 8, 18 Mull.:in extremos Indos, Litus ut longe resonante Eoa Tunditur unda,
Cat. 11, 2 sqq.; 17, 10; cf. Verg. A. 5, 329; Lucr. 6, 550 Munro ad loc.Conj.A.Introducing comparative clauses of manner, = eodem modo quo, as, like.1.In gen.(α).With sic as correlative:(β).haec res sic est ut narro tibi,
Plaut. Most. 4, 3, 40:quae si ut animis sic oculis videre possemus, nemo de divina ratione dubitaret,
Cic. N. D. 2, 39, 99:Pomponium Atticum sic amo ut alterum fratrem,
id. Fam. 13, 1, 5:si sic ageres ut de eis egisti qui jam mortui sunt... ne tu in multos Autronios incurreres,
id. Brut. 72, 251:sic, Scipio, ut avus hic tuus, ut ego, justitiam cole,
id. Rep. 6, 15, 15:ut dicere alia aliis magis concessum est, sic etiam facere,
id. Quint. 11, 3, 150 (for ut... sic, in similes, v. sic, IV. 1. a.).—With ita as correlative:(γ).ut sementem feceris, ita metes,
Cic. Or. 2, 65, 261:quamobrem, ut ille solebat, ita nunc mea repetat oratio populi origines,
id. Rep. 2, 1. 3:non ut injustus in pace rex ita dux belli pravus fuit,
Liv. 1, 53, 1:ut haec in unum congeruntur, ita contra illa dispersa sunt,
Quint. 9, 3, 39.—With other correlatives:(δ).in balteo tracta ex caseo ad eundem modum facito ut placentum sine melle,
Cato, R. R. 78:encytum ad eundem modum facito uti globos,
id. ib. 80:cum animi inaniter moveantur eodem modo rebus his quae nulla sint ut iis quae sint,
Cic. Ac. 2, 15, 47:disputationem exponimus, eisdem fere verbis, ut disputatumque est,
id. Tusc. 2, 3, 9: scelerum caput, ut tute es item omnis censes esse' [p. 1941] Plaut. Rud. 4, 4, 55:ut filium bonum patri esse oportet, item ego sum patri,
id. Am. 3, 4, 9:fecisti item ut praedones solent,
Cic. Verr. 2, 4, 9, § 21:item ut illo edicto de quo ante dixi... edixit, etc.,
id. ib. 2, 1, 45, § 117;so with item,
id. Or. 60, 202:is reliquit filium Pariter moratum ut pater eius fuit,
Plaut. Aul. prol. 21.—With atque:nec fallaciam astutiorem ullus fecit Poeta atque ut haec est fabrefacta a nobis,
Plaut. Cas. 5, 1, 7.—And after aliter = than:si aliter ut dixi accidisset,
Cic. Rep. 1, 4, 7.—Without correlative:2.rem omnem uti acta erat cognovit,
Sall. J. 71, 5:quare perge ut instituisti,
Cic. Rep. 2, 11, 22:apud me, ut apud bonum judicem, argumenta plus quam testes valent,
id. ib. 1, 38, 59:miscent enim illas et interponunt vitae, ut ludum jocumque inter seria,
Sen. Vit. Beat. 12, 2:comitetur voluptas, et circa corpus ut umbra versetur,
id. ib. 13, 5:ut in animum ejus oratio, ut sol in oculos, incurrat,
Quint. 8, 2, 23.—In partic.a.Ut... ita or ut... sic; co-ordinate, introducing contrasted clauses.(α).= cum... tum, as... so, as on the one hand... so on the other, both and:(β).ut errare potuisti, sic decipi te non potuisse, quis non videt?
Cic. Fam. 10, 20, 2:ut Poeni ad moenia urbis Romanae nullo prohibente se pervenisse in gloria ponebant, ita pigebat irriti incepti,
Liv. 26, 37, 6:Dolabellam ut Tarsenses ita Laodiceni ultra arcessierunt,
Cic. Fam. 12, 13, 4:fert sortem suam quisque ut in ceteris rebus ita in amicitiis,
Sen. Ben. 2, 28, 3.—Concessive, = etsi... tamen, although... yet:b.consul, ut fortasse vere, sic parum utiliter in praesens certamen, respondit, etc.,
Liv. 4, 6, 2:Saguntini, ut a proeliis quietem habuerant per aliquot dies, ita non cessaverant ab opere,
id. 21, 11, 5:ut quies certaminum erat, ita ab apparatu operum nihil cessatum,
id. 21, 8, 1:haec omnia ut invitis, ita non adversantibus patriciis transacta,
id. 3, 55, 15:in agrum Nolanum exercitum traducit, ut non hostiliter statim, ita... nihil praetermissurus,
id. 23, 14, 6; 23, 34, 12:uti longe a luxuria, ita famae propior,
Tac. Agr. 6:ut multo infirmior, ita aliquatenus lucidior,
Quint. 10, 1, 74:ut est utilis saepe... ita obstabit melioribus,
id. 12, 2, 12:quod, ut optimum est, ita longe quidem, sed sequitur tamen,
id. 5, 12, 9; cf. id. 10, 1, 62.—With certe in place of ita:ut non demens, crudelis certe videtur,
Quint. 9, 2, 91.—Ita... ut;c.in oaths or strong asseverations: ita me di amabunt ut ego hunc ausculto lubens,
Plaut. Aul. 3, 5, 22:ita me di ament ut ego nunc non tam meapte causa Laetor quam illius,
Ter. Heaut. 4, 3, 8:ita me di amabunt, ut nunc Menedemi vicem Miseret me,
id. ib. 4, 5, 1:ita vivo ut maximos sumptus facio,
Cic. Att. 5, 15, 2.—So with sic:sic me di amabunt ut me tuarum miseritum'st fortunarum,
Ter. Heaut. 3, 1, 54.—In exemplifications.(α).In gen., as for example, for instance:(β).nam aut ipsa cognitio rei perquiritur, ut: virtus suam ne, etc., aut agendi consilium exquiritur, ut: sitne sapienti, etc.,
Cic. de Or. 3, 29, 112:sunt bestiae in quibus inest aliquid simile virtutis, ut in leonibus, ut in canibus, in equis, etc.,
id. Fin. 5, 14, 38:in libero populo, ut Rhodi, ut Athenis, nemo est civium qui, etc.,
id. Rep. 1, 31, 47:qui rem publicam constituissent, ut Cretum Minos, Lacedaemoniorum Lycurgus, etc.,
id. ib. 2, 1, 2; id. Ac. 2, 24, 76; id. Inv. 2, 52, 157:est aliquid quod dominus praestare servo debeat, ut cibaria, ut vestiarium,
Sen. Ben. 3, 21, 2:est etiam amarum quiddam... et aere, ut illud Crassi Ego te consulem putem? etc.,
Quint. 8, 3, 89; 4, 3, 12.—Where several instances are adduced, if each of them singly is made prominent, ut is repeated with each;if they are taken in a group, ut occurs but once, e. g. quod erant, qui aut in re publica, propter sapientiam florerent, ut Themistocles, ut Pericles, ut Theramenes, aut, qui.. sapientiae doctores essent, ut Gorgias, Thrasymachus, Isocrates, etc.,
Cic. de Or. 3, 16, 59.—Ut si, if for instance; for example, if, etc.; with subj.:d.ut si accusetur is qui P. Sulpicium se fateatur occidisse,
Auct. Her. 1, 15, 25:ut si quis hoc velit ostendere, eum qui parentem necarit, etc.,
Cic. Inv. 2, 15, 48:ut si qui docilem faciat auditorem, etc.,
id. ib. 1, 18, 26:ut si qui in foro cantet,
id. Off. 1, 40, 145:ut si quis ei quem urgeat fames venenum ponat,
Liv. 6, 40, 12; cf. Auct. Her. 2, 26, 4; 2, 27, 43; 3, 2, 2; Cic. Inv. 1, 49, 92:ut si obsessi de facienda ad hostem deditione deliberent,
Quint. 3, 8, 23:ut si des arma timidis et imbellibus,
id. 12, 5, 2; 5, 10, 34; 2, 4, 18; 9, 2, 79 et saep.—So with cum:ut cum marem feminamque filios dicimus,
Quint. 9, 3, 63; 1, 6, 22; 3, 8, 30; 9, 1, 3.—Before an appositive noun, as, the same as, like:e.qui canem et felem ut deos colunt,
Cic. Leg. 1, 11, 32:ut militiae Africanum ut deum coleret Laelius,
id. Rep. 1, 12, 18:suam vitam ut legem praefert suis civibus,
id. ib. 1, 34, 52:habuit (ei) honorem ut proditori, non ut amico fidem,
id. Verr. 2, 1, 15, § 38:Hannibalem, non ut prudentem tantum virum, sed ut vatem omnium quae tum evenirent admirari,
Liv. 36, 15, 2: (Dionysium) dimisi a me ut magistrum Ciceronum non lubenter;ut hominem ingratum non invitus,
in his capacity of, Cic. Att. 8, 10:qui ante captas Syracusas non desciverant... ut socii fideles accepti, quos metus post captas Syracusas dediderat, ut victi a victore leges acceperunt,
Liv. 25, 40, 4:qui et ipsum, ut ambiguae fidei virum, suspectum jam pridem habebat,
id. 24, 45, 12:Cicero ea quae nunc eveniunt cecinit ut vates,
Nep. Att. 16:et ipsam (virtutem) ut deos, et professores ejus ut antistites colite,
Sen. Vit. Beat. 26, 7:hunc ut deum homines intuebuntur,
Quint. 12, 10, 65:id ut crimen ingens expavescendum est,
id. 9, 3, 35.—Ut si = quasi, velut si, tamquam si, as if, just as if:f.mater coepit studiose... educere ita uti si esset filia,
Ter. Eun. 1, 2, 37:Rufio tuus ita desiderabatur ut si esset unus e nobis,
Cic. Fam. 7, 20, 1:ejus negotium sic velim suscipias ut si esset res mea,
id. ib. 2, 14, 1:ita se gerant in istis Asiaticis itineribus ut si iter Appia via faceres,
id. Q. Fr. 1, 1, 6:qui aliis nocent ut in alios liberales sint, in eadem sunt injustitia ut si in suam rem aliena convertant,
id. Off. 1, 14, 42; id. Opt. Gen. 4, 10:similes sunt ut si qui gubernatorem in navigando nihil agere dicant,
like men who should say, Cic. Sen. 6, 17: similiter facere eos... ut si nautae certarent, etc., they act like sailors who, etc., id. Off. 1, 25, 87.—Ut quisque... ita (sic), with superlatives (= eo magis... quo magis, with indefinite subjects): ut quisque est vir optimus, ita difficillime alios improbos suspicatur, the better a man is, the more difficult it is for him to, etc., Cic. Q. Fr. 1, 1, 4, § 12:(α).ut quaeque res est turpissima, sic maxime et maturissime vindicanda est,
id. Caecin. 2, 7:ut quisque (morbus) est difficillimus, ita medicus nobilissimus quaeritur,
id. Clu. 21, 57:ut quisque te maxime cognatione... attingebat, ita maxime manus tua putabatur,
id. Verr. 2, 2, 10, § 27; id. Off. 1, 16, 50; 1, 19, 64:nam ut quaeque forma perfectissima ita capacissima est,
Quint. 1, 10, 40.—This construction is variously modified,With ita understood:(β).facillime ad res injustas impellitur ut quisque altissimo animo est,
Cic. Off. 1, 19, 65. —With virtual superlatives:(γ).ut quisque in fuga postremus ita in periculo princeps erat,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 90:ut quisque optime institutus est, esse omnino nolit in vita, si, etc.,
id. Fin. 5, 20, 57.—The superlatives omitted in either clause:(δ).ut quisque aetate antecedit, ita sententiae principatum tenet,
Cic. Sen. 18, 64:ut quisque aetate et honore antecedebat, ita sententiam dixit,
id. Verr. 2, 4, 64, § 143:pro se quisque, ut in quoque erat auctoritatis plurimum, ad populum loquebatur,
id. ib. 2, 1, 27, §68: ut quisque gradu proximus erat, ita ignominiae objectus,
Liv. 9, 6, 1:ut quisque maxime laboraret locus, aut ipse occurrebat, aut aliquos mittebat,
id. 34, 38, 6.—And with tum = ita:nec prodesse tantum, sed etiam amari potest, tum... ut quisque erit Ciceroni simillimus,
in proportion to his resemblance, Quint. 2, 5, 20.—With a comparative in one of the terms:(ε).major autem (societas est) ut quisque proxime accederet,
Cic. Lael. 5, 19.—Without superlative, as, according as:B.de captivis, ut quisque liber aut servus esset, suae fortunae a quoque sumptum supplicium est,
Liv. 3, 18, 10 (for ut quisque... ita, in temporal clauses, v. B. 3. g infra).—Introducing a temporal clause, the principal predicate being an immediate sequence; orig. = quo tempore.1.With perf. indic.a.In gen., as soon as:b.principio ut illo advenimus... continuo Amphitruo delegit viros, etc.,
Plaut. Am. 1, 1, 49:ut hinc te intro ire jussi, opportune hic fit mi obviam,
Ter. And. 3, 4, 11:ut abii abs te fit forte obviam Mihi Phormio,
id. Phorm. 4, 3, 12:ut modo argentum tibi dedimus apud forum, recta domum Sumus profecti,
id. ib. 5, 6, 19; id. Hec. 3, 3, 5; 5, 1, 26; id. Eun. 4, 7, 12:qui ut peroravit, surrexit Clodius,
Cic. Q. Fr. 2, 3, 2:eumque ut salutavit, amicissime apprehendit,
id. Rep. 1, 11, 7:qui ut huc venit... hominesque Romanos bellicis studiis ut vidit incensos, existimavit, etc.,
id. ib. 2, 13, 25; cf. id. Verr. 2, 4, 22, § 48; id. Phil. 9, 4, 9; id. Brut. 8, 30:ut vero aquam ingressi sunt... tum utique egressis rigere omnibus corpora,
Liv. 21, 54, 9:ut haec dicta in senatu sunt, dilectus edicitur,
id. 3, 10, 9; 23, 34, 6; 24, 44, 10.—In oblique discourse:c.Ariovistum, ut semel Gallorum copias vicerit, superbe et crudeliter imperare,
Caes. B. G. 1, 31.—With primum, when first, as soon as ever:d.atque ego, ut primum fletu represso loqui posse coepi, Quaeso inquam, etc.,
Cic. Rep. 6, 15, 15:Siculi, ut primum videre volgari morbos, in suas quisque urbes dilapsi sunt,
Liv. 25, 26, 13: ut primum lingua coepit esse in quaestu, curam morum qui diserti habebantur reliquerunt, Quint. prooem. 13.—Rarely of coincidence in time:e.nam ut dudum adcurrimus ad Alcesimarchum... tum mi puto prae timore hic excidisse Cistellam,
Plaut. Cist. 4, 2, 46.—Ut = ex quo tempore. since:2.ut Brundusio profectus es, nullae mihi abs te sunt redditae litterae,
Cic. Att. 1, 15, 2.—With imperf. indic.(α).In gen.: Fabii oratio fuit qualis biennio ante;(β).deinde, ut vincebatur consensu, versa ad P. Decium collegam poscendum,
Liv. 10, 22, 2:deinde ut nulla vi perculsos sustinere poterat, Quid ultra moror, inquit, etc.,
id. 10, 28, 20:Marcellus, ut tanta vis ingruebat mali, traduxerat in urbem suos,
id. 25, 26, 15:ut vero... exurebatur amoenissimus Italiae ager, villaeque passim incendiis fumabant... tum prope de integro seditione accensi,
id. 22, 14, 1.— And with perf. and imperf. in co-ordinate clauses:consules, ut ventum ad Cannas est, et in conspectu Poenum habebant,
Liv. 22, 44, 1:ut in extrema juga ventum, et hostes sub oculis erant,
id. 22, 14, 3:ut Poenus apparuit in collibus, et pauci... adferebant, etc.,
id. 24, 1, 6.—Of repeated past actions, whenever:3.ut quaeque pars castrorum nudata defensoribus premi videbatur, eo occurrere et auxilium ferre,
Caes. B. G. 3, 4.—With plupf.(α).= postquam (rare):(β).ut hinc forte ea ad obstetricem erat missa,
Ter. Ad. 4, 4, 10:ut ad mare nostrae cohortes excubuerant, accessere subito prima luce Pompejani,
Caes. B. C. 3, 63.—In epistolary style = the Engl. perf.:(γ).litteras scripsi... statim ut tuas legeram (= litteras nunc scribo, ut tuas legi),
Cic. Att. 2, 12, 4:ut Athenas a. d. VII. Kal. Quinct. veneram, exspectabam ibi jam quartum diem Pomptinium (= ut veni, exspecto),
id. ib. 5, 10, 1.—Of repeated past actions, whenever:4.ut cujusque sors exciderat... alacer arma capiebat,
Liv. 21, 42, 3 dub.:ut quisque istius animum offenderat, in lautumias statim coniciebatur,
Cic. Verr. 2, 5, 55, § 143:ut quidque ego apprehenderam, statim accusator extorquebat e manibus,
id. Clu. 19, 52:ut cuique erat locus attributus, ad munitiones accedunt,
Caes. B. G. 7, 81; cf.:ut quisque arma ceperat... inordinati in proelium ruunt,
Liv. 23, 27, 5.—With ita as correl.:ut enim quisque contra voluntatem ejus dixerat, ita in eum judicium de professione jugerum postulabatur,
Cic. Verr. 2, 3, 15, § 39.—With fut. perf., or, in oblique discourse, plupf. subj.:C.neque, ut quaeque res delata ad nos erit, tum denique scrutari locos debemus,
Cic. Or. 2, 34, 146:traditum esse ut quando aqua Albana abundasset, tum... victoriam de Veientibus dari,
Liv. 5, 15, 11 (for ut after simul, v. simul, VI.).—Introducing substantive clauses, that; always with subj. (cf. ut as interrog. adverb in dependent clauses, I. A. 3. supra).1.In object clauses.a.In clauses which, if independent, would take the imperative mood, often rendered by the Engl. infinitive.(α).After verbs denoting [p. 1942] to wish, request, pray, demand, or invite:(β).malim istuc aliis ita videatur quam uti tu, soror, te collaudes,
Plaut. Poen. 5, 4, 18:equidem mallem ut ires,
Cic. Att. 1, 16, 8:equidem vellem ut pedes haberent (res tuae),
id. Fam. 7, 31, 2:volo uti mihi respondeas num quis, etc.,
id. Vatin. 7, 17:precor (deos) ut his infinitis nostris malis contenti sint,
id. Q. Fr. 1, 3, 9:postulo ut ne quid praejudicati afferatis,
id. Clu. 2, 5:petebant uti equites praemitterent,
Caes. B. G. 4, 11:tibi instat Hortensius ut eas in consilium,
Cic. Quint. 10, 34:hoc ut aliquando fieret, instabat,
Sen. Clem. 2, 1, 2:illum Dolabellae dixisse (= eum rogasse) ut ad me scriberet (= me rogaret), ut in Italiam quam primum venirem,
Cic. Att. 11, 7, 2:cupio ut quod nunc natura et impetus est, fiat judicium,
Sen. Clem. 2, 2, 2:senectutem ut adipiscantur omnes optant,
Cic. Lael. 2, 4:exigo a me, non ut optimis par sim, sed ut malis melior,
Sen. Vit. Beat. 17, 3.—With ut ne = ne:Trebatio mandavi, ut, si quid te eum velles ad me mittere, ne recusaret,
Cic. Fam. 4, 1, 2; Tac. H. 4, 58 fin. —Also without verb, like utinam, to express a wish;esp. in imprecations (ante-class.): ut te cum tua Monstratione magnus perdat Juppiter,
Ter. Ad. 4, 6, 2:ut illum di deaeque perdant,
id. Eun. 2, 3, 10; id. Heaut. 4, 6, 6.—After verbs expressing or implying advice, suggestion, or exhortation:(γ).ego vos hortari tantum possum ut, etc.,
Cic. Lael. 5, 17:quod suades ut ad Quinctium scribam, etc.,
id. Att. 11, 16, 4:tibi auctor sum ut eum tibi ordinem reconcilies,
id. Fam. 1, 9, 26:censeo ut iter reliquum conficere pergas,
I propose, id. Or. 2, 71, 200; Caes. B. C. 1, 2; Liv. 30, 40, 4:dixeram a principio ut sileremus,
I had advised, Cic. Brut. 42, 157:Pompejum monebat ut meam domum metueret,
id. Sest. 64, 133:equidem suasi ut Romam pergeret,
id. Att. 16, 8, 2:M. Messalae et ipsi Attico dixit ut sine cura essent,
exhorted, id. ib. 16, 16, A, 5.—After verbs expressing resolution or agreement to do something:(δ).rus ut irem jam heri constitiveram,
Plaut. Ps. 1, 5, 136:decrevistis ut de praemiis militum primo quoque tempore referretur,
Cic. Phil. 5, 2, 4:constitueram ut pridie Idus Aquini manerem,
id. Att. 16, 10, 1:statuunt ut decem millia hominum in oppidum submittantur,
Caes. B. G. 7, 21:Hasdrubal paciscitur cum Celtiberorum principibus ut copias inde abducant,
Liv. 25, 33, 3:illos induxisse in animum, ut superbo quondam regi, tum infesto exuli proderent (patriam),
id. 2, 5, 7; 27, 9, 9; 42, 25, 11:ut ne plebi cum patribus essent conubia sanxerunt,
Cic. Rep. 2, 27, 63:servitia urbem ut incenderent conjurarunt,
Liv. 4, 45, 1.—After verbs of command or prohibition:(ε).imperat Laelio ut per collis circumducat equites,
Liv. 28, 33, 11:illud praecipiendum fuit ut... diligentiam adhiberemus,
Cic. Lael. 16, 60:M. Aemilio senatus negotium dat ut Patavinorum seditionem comprimeret,
Liv. 41, 27, 3:consul edicere est ausus ut senatus ad vestitum rediret,
Cic. Pis. 8, 18:jubet sententiam ut dicant suam,
Plaut. Am. 1, 1, 50:hic tibi in mentem non venit jubere ut haec quoque referret,
Cic. Verr. 2, 4, 12, § 28.—With ne:iis praedixit, ut ne prius Lacedaemoniorum legatos dimitteret, quam ipse esset remissus,
Nep. Them. 7, 3.—Verbs expressing permission:b.atque ille legem mihi de XII. tabulis recitavit quae permittit ut furem noctu liceat occidere,
Cic. Tull. 20, 47:concedo tibi ut ea praetereas quae, etc.,
id. Rosc. Am. 19, 54:dabis mihi hanc veniam ut eorum... auctoritatem Graecis anteponam,
id. de Or. 1, 6, 23:ille tibi potestatem facturus est ut eligas utrum velis,
id. Div. in Caecil. 14, 45:illud natura non patitur ut aliorum spoliis nostras facultates augeamus,
id. Off. 3, 5, 22.—In dependent clauses implying an aim or end.(α).After verbs denoting direction and inclination of the mind, care, purpose, intention, or striving:(β).ut plurimis prosimus enitimur,
Cic. Ac. 2, 2, 6:facilior erit ut albam esse nivem probet quam erat Anaxagoras,
he will be more inclined, disposed, id. ib. 2, 36, 117: ne ille longe aberit ut argumento credat philosophorum, far remote from believing = not inclined, id. ib. 2, 47, 144: qui sibi hoc sumpsit ut conrigat mores aliorum, quis huic ignoscat si, who undertakes to correct, id. Verr. 2, 3, 1, § 2:navem idoneam ut habeas diligenter videbis,
care, id. Fam. 16, 1, 2:ille intellexit id agi atque id parari ut filiae suae vis afferretur,
id. Verr. 2, 1, 26, § 67:pater potuit animum inducere ut naturam ipsam vinceret,
id. Rosc. Am. 19, 53:cum senatus temptaret ut ipse gereret sine rege rem publicam,
id. Rep. 2, 12, 23:equidem ut honore dignus essem, maxime semper laboravi,
id. Planc. 20, 50:omni contentione pugnatum est ut lis haec capitis existimaretur,
id. Clu. 41, 116:omnis spes ad id versa ut totis viribus terra adgrederentur,
Liv. 24, 34, 12:omnis cura solet in hoc versari, semper ut boni aliquid efficiam dicendo,
Cic. de Or. 2, 75, 306:se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,
Liv. 4, 2, 8; 2, 34, 11.—Verbs of effecting:(γ).nec potui tamen Propitiam Venerem facere uti esset mihi,
Plaut. Poen. 2, 6:prior pars orationis tuae faciebat ut mori cuperem,
Cic. Tusc. 1, 47, 112:caritas annonae faciebat ut istuc... tempore magnum videretur,
id. Verr. 2, 3, 92, § 215:sol efficit ut omnia floreant,
id. N. D. 2, 15, 41:potest praestare ut ea causa melior esse videatur,
id. Or. 1, 10, 44:non committam ut tibi ipse insanire videar,
id. Fam. 5, 5, 3:di prohibeant, judices, ut hoc praesidium sectorum existimetur,
id. Rosc. Am. 52, 151:effecisti ut viverem et morerer ingratus,
Sen. Ben. 2, 25, 1:quibus nihil aliud actum est quam ut pudor hominibus peccandi demeretur,
id. Vit. Beat. 26, 6.—Verbs of obtaining:(δ).Dumnorix a Sequanis impetrat ut per fines suos Helvetios ire patiantur,
Caes. B. G. 1, 9:quid assequitur, nisi hoc ut arent qui... in agris remanserunt,
what does he gain, Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:facile tenuit ut (Chalcidis) portae sibi aperirentur,
Liv. 35, 51, 6:vicerunt tribuni ut legem perferrent,
id. 4, 25, 13.—Verbs of inducing and compelling:(ε).nec ut omnia quae praescripta sunt defendamus necessitate ulla cogimur,
Cic. Ac. 2, 3, 8:civitati persuasit ut de finibus suis exirent,
Caes. B. G. 1, 2:exspectatione promissi tui moveor ut admoneam te,
Cic. Fam. 9, 8, 1:Parhedrum excita ut hortum ipse conducat,
id. ib. 16, 18, 2:ille adduci non potest ut... ne lucem quoque hanc eripere cupiat, etc.,
id. Rosc. Am. 52, 150:impellit alios avaritia, alios iracundia ut levem auditionem pro re comperta habeant,
Caes. B. G. 7, 42:ut de clementia scriberem, Nero Caesar, una me vox tua maxime compulit,
Sen. Clem. 2, 1, 1.—After verbs implying duty, right, rule, condition, or possibility:c.cum mihi ne ut dubitem quidem relinquatur,
not even the possibility of doubt, Cic. Ac. 2, 38, 119:obsides inter se dent, Sequani ne itinere Helvetios prohibeant, Helvetii ut sine maleficio transeant,
Caes. B. G. 1, 9:se ita a majoribus didicisse ut magis virtute quam dolo contenderent,
id. ib. 1, 13:mea lenitas hoc exspectavit ut id quod latebat erumperet,
Cic. Cat. 2, 12, 27:(natura) nobis insculpsit in mentibus, ut eos (deos) aeternos et beatos haberemus,
id. N. D. 1, 17, 45:hoc mihi Metellus non eripuit, hoc etiam addidit ut quererer hoc sociis imperari,
he gave the additional right, id. Verr. 2, 2, 68, § 164:ut vero conloqui cum Orpheo, Musaeo, Homero liceat, quanti tandem aestimatis?
the privilege of conversing, id. Tusc. 1, 41, 98:respondet Socrates sese meruisse ut amplissimis honoribus decoraretur,
id. Or. 1, 54, 272:meruit ut suspendatur,
Sen. Ep. 7, 5:quia enim non sum dignus prae te ut figam palum in parietem,
Plaut. Mil. 4, 4, 4.—So after dignus, Liv. 24, 16, 19; Quint. 8, 5, 12.—After verbs of fearing, where ut implies a wish contrary to the fear; that not:d.rem frumentariam, ut satis commode supportari posset, timere se dicebant,
Caes. B. G. 1, 39:vereor ut satis diligenter actum sit in senatu de litteris meis,
Cic. Att. 6, 4, 2:verebar ut redderentur,
id. Fam. 12, 19, 1:sin homo amens diripiendam urbem daturus est, vereor ut Dolabella ipse satis nobis prodesse possit,
id. ib. 14, 14, 1:veretur Hiempsal ut foedus satis firmum sit,
id. Leg. 2, 22, 58:timeo ut sustineas,
id. Fam. 14, 2, 3:o puer, ut sis vitalis, metuo, et majorum ne quis amicus Frigore te feriat,
Hor. S. 2, 1, 60.— So sometimes after video, with weakened force: vide ut sit, nearly = perhaps it is not (cf. Roby, Gr. 2, p. 280): considerabitis, vestri similes feminae sintne Romae;si enim non sunt, videndum est, ut honeste vos esse possitis,
Cic. Fam. 14, 14, 1.—Very rarely ut stands for ne after verbs of fearing:quia nihil minus, quam ut egredi obsessi moenibus auderent, timeri poterat,
Liv. 28, 22, 12 Weissenb. ad loc.:ut ferula caedas meritum... non vereor,
Hor. S. 1, 3, 120 Jan. and Orell. ad loc. —In interrogative clauses represented as untrue, rejecting a supposition or thought with indignation (nearly = fierine potest ut):2.me ut quisquam norit, nisi ille qui praebet cibum?
Plaut. Pers. 1, 3, 52:te ut ulla res frangat, tu ut umquam te corrigas?
Cic. Cat. 1, 9, 22:egone ut te interpellem?
id. Tusc. 2, 18, 42:pater ut in judicio capitis obesse filio debeat?
id. Planc. 13, 31:egone ut prolis meae fundam cruorem?
Sen. Med. 927.—In subject clauses, with impersonal predicates.a.With a predicate adjective.(α).With the idea of rule, duty, etc.:(β).id arbitror Adprime in vita utile esse, ut ne quid nimis,
Ter. And. 1, 1, 34:reliquum est ut de Catuli sententia dicendum videatur,
Cic. Imp. Pomp. 20, 59:praeclarum est et verum ut eos qui nobis carissimi esse debeant, aeque ac nosmet ipsos amemus,
id. Tusc. 3, 29, 73:ergo hoc sit primum ut demonstremus quem imitetur,
id. de Or. 2, 22, 90:proximum est ut doceam, etc.,
id. N. D. 2, 29, 73:extremum est ut te orem, etc.,
id. Fam. 4, 13, 7:ei (Dionysio) ne integrum quidem erat ut ad justitiam remigraret,
permission, id. Tusc. 5, 21, 62. —With predicates, aequum est, par (anteclass. and rare):aequom videtur tibi ut ego alienum quod est Meum esse dicam?
Plaut. Rud. 4, 7, 4:non par videtur... praesente ibus una paedagogus ut siet,
id. Bacch. 1, 2, 31.—In clauses expressing result and consequence:(γ).magnificum illud etiam et gloriosum ut Graecis de philosophia litteris non egeant, illud,
that result of my labors, Cic. Div. 2, 2, 5:consentaneum est huic naturae ut sapiens velit gerere et administrare rem publicam,
id. Fin. 3, 20, 68. —In clauses represented as real, true, false, certain, or probable (where the acc. and inf. might be used):b.concedetur verum esse ut bonos boni diligant,
Cic. Lael. 14, 50: sin autem illa veriora ut idem interitus animorum et corporum, etc., id. ib 4, 14; cf.:concedant ut hi viri boni fuerin (= concedant vere factum esse ut, etc.),
id. ib. 5, 18:si verum est ut populus Romanus omnis gentes virtute superarit, etc.,
Nep. Hann. 1, 1:de ipso Roscio potest illud quidem esse falsum ut circumligatus fuerit, angui,
Cic. Div. 2, 31, 66:non est verisimile ut Chrysogonus horum litteras adamarit aut humanitatem,
id. Rosc. Am. 41, 121:deos verisimile est ut alios indulgentius tractent propter parentis, alios propter futuram posterorum indolem,
Sen. Ben. 4, 32, 1; so,rarum est ut,
Quint. 3, 19, 3:quid tam inusitatum quam ut, etc.,
Cic. Imp. Pomp. 21, 62.—And after potius:multi ex plebe spe amissa potius quam ut cruciarentur... se in Tiberim praecipitaverunt,
Liv. 4, 12, 11.—With predicate nouns.(α).Expressing the idea of a verb which would require an object clause, with ut:(β).quoniam ut aliter facias non est copia,
Plaut. Merc. 5, 4, 30:Romano in hostico morandi causa erat ut hostem ad certamen eliceret,
Liv. 6, 31, 7:vetus est lex amicitiae ut idem amici semper velint,
Cic. Planc. 2, 5:consensus fuit senatus ut mature proficisceremur (= decretum est a senatu),
id. Fam. 3, 3, 1:fuit hoc sive meum, sive rei publicae fatum ut in me unum omnis illa inclinatio temporum incumberet,
ordained by fate, id. Balb. 26, 58:tempus est ut eamus ad forum,
Plaut. Mil. 1, 1, 72:dicasque tempus maximum esse ut eat,
id. ib. 4, 3, 9:primum est officium ut homo se conservet in naturae statu,
Cic. Fin. 3, 6, 20:ejus culturae hoc munus est ut efficiat, etc.,
id. ib. 4, 14, 38:caput illud est ut Lyconem recipias in necessitudinem tuam,
duty, id. Fam. 13, 19, 3; so,caput est ut, etc.,
id. de Or. 1, 19, 87:fuit hoc quoddam inter Scipionem et Laelium jus ut Scipio Laelium observaret parentis loco,
id. Rep. 1, 12, 18:mea ratio in dicendo haec esse solet ut boni quod habeat id amplectar,
id. de Or. 2, 72, 292; so,ratio est ut,
id. Verr. 1, 11, 34: est mos hominum ut [p. 1943] nolint eundem pluribus excellere, id. Brut. 21, 84:est hoc Gallicae consuetudinis ut, etc.,
Caes. B. G. 4, 5.—Expressing result and consequence:c.est hoc commune vitium in magnis liberisque civitatibus ut invidia gloriae comes sit,
Nep. Chabr. 3, 3.—With impersonal verbs.(α).Including the idea of a verb requiring an object clause, with ut:(β).convenit, victi utri sint eo proelio, urbem, agrum... seque uti dederent,
Plaut. Am. 1, 1, 71:mihi cum Dejotaro convenit ut ille in meis castris esset,
Cic. Att. 6, 1, 14:placitum est ut in aprico loco considerent,
id. Rep. 1, 12, 18:postea mihi placuit ut, etc.,
id. Or. 1, 34, 155:ad Appii Claudii senectutem accedebat etiam ut caecus esset,
id. Sen. 6, 16.—So after fit, it happens:fit ut natura ipsa ad ornatius dicendi genus incitemur,
Cic. Or. 2, 83, 338:potest fieri ut res verbosior haec fuerit, illa verior,
it may be that, id. Att. 8, 3, 6; id. Ac. 2, 11, 36; id. Verr. 2, 2, 77, § 190.—So with accidit, evenit, contigit: accidit... ut illo itinere veniret Lampsacum,
Cic. Verr. 2, 1, 24, § 63; so id. Imp. Pomp. 9, 25:sed tamen hoc evenit ut in vulgus insipientium opinio valeat,
id. Tusc. 2, 26, 63:utinam Caesari contigisset ut esset optimo cuique carissimus,
id. Phil. 5, 18, 49.—Denoting consequence:(γ).ex quo efficitur ut quidquid honestum sit, idem sit utile,
Cic. Off. 2, 3, 10:sequitur ut dicamus quae beneficia danda sint et quemadmodum,
Sen. Ben. 1, 11, 1:sequitur ut causa ponatur,
Cic. Or. 2, 81, 331.—Est, in the meaning fit, or causa est:3.est ut plerique philosophi nulla tradant praecepta dicendi,
it is a fact that, Cic. Or. 2, 36, 152:non est igitur ut mirandum sit ea praesentiri,
there is no reason for wondering, id. Div. 1, 56, 128:quando fuit ut quod licet non liceret?
id. Cael. 20, 48; so, in eo est ut, prope est ut, to be on the point of, to be near to:jam in eo rem fore ut Romani aut hostes aut domini habendi sint,
Liv. 8, 27, 3:cum jam in eo esset ut comprehenderetur,
Nep. Paus. 5, 1; id. Milt. 7, 3:jam prope erat ut ne consulum quidem majestas coerceret iras hominum,
Liv. 2, 23, 14:prope est ut lamentationem exigat,
Sen. Clem. 2, 6, 4.— Here belongs the circumlocution of the periphrastic future by futurum esse or fore, with ut; generally in the inf.:arbitrabar fore ut lex de pecuniis repetundis tolleretur,
Cic. Verr. 1, 14, 41.—Very rarely in the indic.:futurum est ut sapiam,
Sen. Ep. 117, 29.—In attributive clauses, dependent on nouns not belonging to the predicate.a.With the idea of resolve, etc.:b.vicit sententia ut mitterentur coloni,
Liv. 9, 26, 4:sententiam dixit (= censuit) ut judicum comitia haberentur,
Cic. Q. Fr. 2, 1, 2; id. Fam. 4, 4, 5; id. Tusc. 5, 41, 119; id. Leg. 3, 15, 33.—Of agreement:c.fide accepta ut remitterent eum,
Liv. 24, 48, 8. —Of law, rule, etc.:d.praetores rogationem promulgarunt ut omnes regiae stirpis interficerentur,
Liv. 24, 25, 10:senatus consultum factum est ut M. Fulvius litteras extemplo ad consulem mitteret,
id. 35, 24, 2:haec ei est proposita condicio ut aut juste accusaret aut acerbe moreretur,
Cic. Clu. 14, 42:Suevi in eam se consuetudinem induxerunt ut locis frigidissimis lavarentur in fluminibus,
Caes. B. G. 4, 1.—Of duty:e.jusjurandum poscit ut quod esse ex usu Galliae intellexissent, communi consilio administrarent,
Caes. B. G. 8, 6. —Of purpose, inclination, etc.:f.vobis dent di mentem oportet ut prohibeatis, etc.,
make you inclined, Liv. 6, 18, 9:causa mihi fuit huc veniendi ut quosdam hinc libros promerem,
Cic. Fin. 3, 2, 8:confectio tabularum hanc habet vim (= efficit) ut quidquid fingatur aut non constet, appareat,
id. Font. 2, 3.—Of effect, result, etc.:4.fuit ista quondam virtus ut viri fortes acrioribus suppliciis civem perniciosum quam hostem everterent,
Cic. Cat. 1, 1, 3:habet hoc virtus ut viros fortis species ejus et pulchritudo etiam in hoste posita delectet,
id. Pis. 32, 81:damnatum poenam sequi oportebat ut igni cremaretur,
Caes. B. G. 1, 4.—In clauses of manner, that, so that.a.With ita, sic, adeo, tantus, talis, or tam as antecedent (v. hh. vv.;b.anteclass. ut qui = ut): Adeon' me fungum fuisse ut qui illi crederem?
Plaut. Bacch. 2, 3, 49.—With is or hic as antecedent: eos deduxi testes et eas litteras deportavi ut de istius facto dubium esse nemini possit, Cic. Verr. 2, 4, 42, § 91:c.ejusmodi res publica debet esse ut inimicus neque deesse nocenti possit, neque obesse innocenti (ejusmodi = talis),
id. ib. 2, 3, 69, §162: eo perducam servum ut in multa liber sit,
Sen. Ben. 3, 19, 2:non eo loco res humanae sunt ut vobis tantum otii supersit,
id. Vit. Beat. 27, 6:haec aequitas in tuo imperio fuit, haec praetoris dignitas ut servos Siculorum dominos esse velles,
Cic. Verr. 2, 3, 38, § 87:hoc jure sunt socii ut eis ne deplorare quidem de suis incommodis liceat,
id. ib. 2, 2, 27, § 65.—Without antecedents, so that:d.cujus aures clausae veritati sunt ut ab amico verum audire nequeat, hujus salus desperanda est,
Cic. Lael. 24, 90:in virtute multi sunt ascensus, ut is maxima gloria excellat qui virtute plurimum praestet,
id. Planc. 25, 60:mons altissimus impendebat ut perpauci prohibere possent,
Caes. B. G. 1, 6:accessit quod Domitius Heraclea iter fecerat, ut ipsa fortuna illum obicere Pompejo videretur,
id. B. C. 3, 79:pecunia a patre exacta crudeliter, ut divenditis omnibus bonis aliquamdiu trans Tiberim veluti relegatus viveret,
Liv. 3, 13, 10:fama Gallici belli pro tumultu valuit ut et dictatorem dici placeret,
id. 8, 17, 6:nihilo minus... magnas percipiendum voluptates, ut fatendum sit, etc.,
Sen. Vit. Beat. 12, 1.—Idiomat. with non.(α).Ut non, when the principal sentence is negative, without: non possunt una in civitate multi rem ac fortunam amittere ut non plures secum in eandem trahant calamitatem, without dragging, etc., Cic. Imp. Pomp. 7, 19:(β).flaminem Quirinalem neque mittere a sacris neque retinere possumus ut non deum aut belli deseramus curam,
Liv. 24, 8, 10:non ita fracti animi civitatis erant ut non sentirent, etc.,
id. 45, 25, 12:nusquam oculi ejus flectentur ut non quod indignentur inveniant,
Sen. Ira, 2, 7, 2:ajunt, nec honeste quemquam vivere ut non jucunde vivat, nec jucunde ut non honeste quoque,
id. Vit. Beat. 6, 3:nemo in eo quod daturus es gratiam suam facere potest ut non tuam minuat,
id. Ben. 2, 4, 3; cf. also: ut non conferam vitam neque existimationem tuam cum illius;neque enim est conferenda (= ut omittam conferre),
Cic. Verr. 2, 4, 20, § 45.—Non ut, followed by sed quod, causal (= non quod, sed quod;e.rare): earum exempla tibi misi non ut deliberarem reddendaene essent, sed quod non dubito, etc.,
not that... but because, Cic. Att. 14, 17, 4:haec ad te scribo non ut queas tu demere solitudinem, sed, etc.,
id. ib. 11, 15, 3.—Followed by sed ut:benigne accipe (beneficium): rettulisti gratiam, non ut solvisse te putes, sed ut securior debeas,
Sen. Ben. 2, 35, 5; and in reversed order: quorsum haec praeterita? Quia sequitur illud, etc.;non ut eas res causam adferrent amoris,
Cic. Fat. 15, 35.—Rarely nedum ut, in the sense of nedum alone, much less that, not to mention that (mostly post-class.; cf.Zumpt, Gram. § 573): ne voce quidem incommoda, nedum ut illa vis fieret, paulatim permulcendo mansuefecerant plebem,
Liv. 3, 14, 6 Weissenb. ad loc.:quando enim... fama in totam urbem penetrat? nedum ut per tot provincias innotescat,
Tac. Or. 10.—Conditional or concessive.(α).Granting that ( for argument's sake):(β).quod ut ita sit—nihil enim pugno—quid habet ista res aut laetabile aut gloriosum?
Cic. Tusc. 1, 21, 49:sed ut haec concedantur, reliqua qui tandem intellegi possunt?
id. N. D. 3, 16, 41:ut tibi concedam hoc indignum esse, tu mihi concedas necesse est, etc.,
id. Clu. 53, 146:quae, ut essent vera, conjungi debuerunt,
id. Fin. 4, 15, 40:quae natura ut uno consensu juncta sit et continens... quid habere mundus potest cum thesauri inventione conjunctum?
id. Div. 2, 14, 33:nihil est prudentia dulcius, quam, ut cetera auferat, adfert certe senectus,
id. Tusc. 1, 39, 94.—Even if, although:(γ).qui (exercitus) si pacis... nomen audiverit, ut non referat pedem, insistet certe,
Cic. Phil. 12, 3, 8:ut ea pars defensionis relinquatur, quid impediet actionem? etc.,
id. Ac. 2, 34, 108:ut quaeras omnia, quomodo Graeci ineptum appellant non reperies,
id. de Or. 2, 4, 18:ut enim neminem alium nisi T. Patinam rogasset, scire potuit, illo ipso die a Milone prodi flaminem,
id. Mil. 17, 46: verum ut hoc non sit, tamen praeclarum spectaculum mihi propono, id. Att. 2, 15; id. Leg. 1, 8, 23; id. Fat. 5, 9; id. Verr. 2, 3, 64, § 151; 2, 1, 45, § 117; id. Planc. 25, 62:qui, ut non omnis peritissimus sim belli, cum Romanis certe bellare didici,
Liv. 36, 7, 20:neque equites armis equisque salvis tantum vim fluminis superasse verisimile est, ut jam Hispanos omnes inflati travexerint utres,
id. 21, 47, 5:at enim, ut jam ita sint haec, quid ad vos, Romani?
id. 34, 32, 13:ut jam Macedonia deficiat,
id. 42, 12, 10:cum jam ut virtus vestra transire alio possit, fortuna certe loci hujus transferri non possit,
id. 5, 54, 6; 22, 50, 2; cf.:ac jam ut omnia contra opinionem acciderent, tamen se plurimum navibus posse,
Caes. B. G. 3, 9:ut desint vires tamen est laudanda voluntas,
Ov. P. 3, 4, 79:ut dura videatur appellatio, tamen sola est,
Quint. 3, 8, 25; 6, prooem. 15.—Ut maxime = si maxime:quaere rationem cur ita videatur: quam ut maxime inveneris... non tu verum testem habere, sed eum non sine causa falsum testimonium dicere ostenderis,
Cic. Ac. 2, 25, 81.—With nihilominus:quae (res) nihilominus, ut ego absim, confici poterunt,
Cic. Fam. 10, 2, 2.—Provided that:5.ambulatiuncula, ut tantum faciamus quantum in Tusculano fecimus, prope dimidio minoris constabit isto loco,
Cic. Att. 13, 39, 2: dabo egenti, sed ut ipse non egeam;succurram perituro, sed ut ipse non peream,
Sen. Ben. 2, 15, 1.—In clauses of purpose (final clauses; distinguished from object clauses with ut; v. C. 1., in which the verb itself contains the idea of purpose, the clause completing the idea of the verb), in order that, so that, so as to.a.In gen.:b.quin voco, ut me audiat, nomine illam suo?
Plaut. Rud. 1, 4, 17:haec acta res est uti nobiles restituerentur in civitatem,
Cic. Rosc. Am. 51, 149:intellego, tempus hoc vobis divinitus datum esse ut odio... totum ordinem liberetis,
id. Verr. 1, 15, 43:Caesar singulis legionibus singulos legatos praefecit uti eos testes suae quisque virtutis haberet,
Caes. B. G. 1, 52.—And with ut ne, instead of ne, lest:id ut ne fiat, haec res sola est remedio,
Ter. Eun. 3, 1, 49; v. 1. ne, I. B. 4. a.—Very rarely, ut non for ne, expressing a negative purpose:ut plura non dicam neque aliorum exemplis confirmem quantum valeat (= ut praeteream),
Cic. Imp. Pomp. 15, 44; cf. d. a fin. supra.—Esp., after certain antecedents.(α).After id, for the purpose (ante-class.):(β).id huc reverti uti me purgarem tibi,
Plaut. Am. 3, 2, 28.—After idcirco:(γ).idcirco amicitiae comparantur ut commune commodum mutuis officiis gubernetur,
Cic. Rosc. Am. 38, 111:legum idcirco omnes servi sumus ut liberi esse possimus,
id. Clu. 53, 146; id. Rosc. Am. 47, 137.—After ideo and eo:(δ).non ideo Rhenum insedimus ut Italiam tueremur, sed ne quis, etc.,
Tac. H. 4, 73:Marionem ad te eo misi ut aut tecum ad me quam primum veniret, aut, etc.,
Cic. Fam. 16, 1, 1.—After ad eam rem, ad hoc, in hoc:(ε).ad eam rem vos delecti estis ut eos condemnaretis quos sectores jugulare non potuissent?
Cic. Rosc. Am. 52, 151:praebere se facilem ad hoc ut quem obligavit etiam exsolvi velit?
Sen. Ben. 2, 17, 6:homo natus in hoc ut mores liberae civitatis Persica servitute mutaret,
id. ib. 2, 12, 2.—After ea mente, hac mente:(ζ).navis onerarias Dolabella ea mente comparavit ut Italiam peteret,
Cic. Fam. 12, 14, 1:hac mente laborem Sese ferre senes ut in otia tuta recedant Ajunt,
Hor. S. 1, 1, 30.—After potius quam:c.potius ad delendam memoriam dedecoris, quam ut timorem faciat,
Liv. 6, 28, 8:potius quodcumque casus ferat passuros, quam ut sprevisse Tarentinos videantur,
id. 9, 14, 8.—Idiomat.(α).With the principal predicate, referring to the conception of the writer, understood; mostly parenthet. = the Engl. inf.: ut in pauca conferam, testamento facto mulier moritur, to be brief, etc., Cic. Caecin. 6, 17:(β).ecquid tibi videtur, ut ad fabulas veniamus, senex ille Caecilianus minoris facere filium rusticum?
to come to the drama, id. Rosc. Am. 16, 46:reliquum judicium de judicibus, et, vere ut dicam, de te futurum est,
to tell the truth, id. Verr. 2, 5, 69, § 177:Murena, si nemini, ut levissime dicam, odio fuit,
to say the least, id. Mur. 40, 87: ut nihil de illo tempore, nihil de calamitate rei publicae [p. 1944] querar, hoc tibi respondeo, etc., not to complain of that time, etc., id. Caecin. 33, 95: quae cum se disposuit, et partibus suis consensit, et, ut ita dicam concinuit, summum bonum tetigit, and, so to speak, chimes in, etc., Sen. Vit. Beat. 8, 5:ecce— ut idem in singulos annos orbis volveretur —Hernici nuntiant Volscos et Aequos reficere, etc.,
Liv. 3, 10, 8.—Satis ut, enough to (lit. enough for the purpose of):(γ).satis esse magna incommoda accepta ut reliquos casus timerent,
disasters large enough to make them afraid, Caes. B. C. 3, 10.—Quam ut after comparatives, too much to:quod praeceptum, quia major erat quam ut ab homine videretur, idcirco adsignatum est deo,
too great to come from man, Cic. Fin. 5, 16, 44:quis non intellegit, Canachi signa rigidiora esse quam ut imitentur veritatem?
id. Brut. 18, 70:clarior res erat quam ut tegi ac dissimulari posset,
too clear to be covered up, Liv. 26, 51, 11:potentius jam id malum apparuit quam ut minores per magistratus sedaretur,
id. 25, 1, 11:est tamen aliquis minor quam ut in sinu ejus condenda sit civitas,
Sen. Ben. 2, 16, 2. -
16 committo
I.Of two or more objects, to bring, join, combine into one whole; to join or put together, to connect, unite.A.In gen. (rare; not in Cic.), constr. inter se, cum aliquā re, alicui, with in and acc., and with acc. only.(α).Inter se:(β).res in ordinem digestae atque inter se commissae,
Quint. 7, prooem. §1: per nondum commissa inter se munimenta urbem intravit,
Liv. 38, 4, 8; cf. thus with inter se:oras vulneris suturis,
Cels. 7, 19:duo verba,
Quint. 9, 4, 33:easdem litteras,
id. ib.:duo comparativa,
id. 9, 3, 19.—With cum:(γ).costae committuntur cum osse pectoris,
Cels. 8, 1.—With dat.:(δ).viam a Placentiā ut Flaminiae committeret,
Liv. 39, 2, 10:quā naris fronti committitur,
is joined to, Ov. M. 12, 315:quā vir equo commissus erat,
id. ib. 12, 478 (of a Centaur); cf.of Scylla: delphinum caudas utero commissa luporum,
Verg. A. 3, 428:commissa dextera dextrae,
Ov. H. 2, 31:medulla spinae commissa cerebro,
Cels. 8, 1:moles, quae urbem continenti committeret,
Curt. 4, 2, 16; Flor. 1, 4, 2 Duker.—With in and acc.:(ε).commissa in unum crura,
Ov. M. 4, 580:committuntur suturae in unguem,
Cels. 8, 1.—With acc. only: barbaricam pestem navibus obtulit, commissam infabre, Pac. ap. Non. p. 40, 31 (Trag. Rel. v. 271 Rib.):B.commissis operibus,
Liv. 38, 7, 10:fidibusque mei commissa mariti moenia,
Ov. M. 6, 178:(terra) maria committeret,
Curt. 3, 1, 13; 7, 7, 14:noctes duas,
Ov. Am. 1, 13, 46; cf.: nocte commissā. Sen. Herc. Oet. 1698:commissa corpore toto,
Ov. M. 4, 369; Lucil. ap. Non. p. 248, 25: cervix committitur primo [p. 380] artu, Val. Fl. 4, 310:domus plumbo commissa,
patched, Juv. 14, 310.—In partic., to set or bring men or animals together in a contest or fight, as competitors, etc., to set together, set on (freq. in Suet.;b.elsewhere rare): pugiles Latinos cum Graecis,
Suet. Aug. 45:quingenis peditibus, elephantis vicenis, tricenis equitibus hinc et inde commissis,
id. Caes. 39; id. Claud. 34:camelorum quadrigas,
id. Ner. 11; Luc. 1, 97:victores committe,
Mart. 8, 43, 3; cf. id. Spect. 28, 1:licet Aenean Rutulumque ferocem Committas,
i.e. you describe their contest in your poem, you bring them in contact with each other, Juv. 1, 162:eunucho Bromium committere noli,
id. 6, 378:inter se omnes,
Suet. Calig. 56:aequales inter se,
id. Gram. 17.—Trop., to bring together for comparison, to compare, put together, match:2.committit vates et comparat, inde Maronem, Atque aliā parte in trutinā suspendit Homerum,
Juv. 6, 436; cf. Prop. 2, 3, 21; Mart. 7, 24, 1.—Transf., of a battle, war: proelium, certamen, bellum, etc.a.To arrange a battle or contest, to enter upon, engage in, begin, join, commence, Cic. Div. 1, 35, 77:b.proelii committendi signum dare,
Caes. B. G. 2, 21:cum proelium commissum audissent,
id. ib. 7, 62:commisso ab equitibus proelio,
id. B. C. 1, 40:in aciem exercitum eduxit proeliumque commisit,
Nep. Eum. 3 fin.; id. Hann. 11, 3; id. Milt. 6, 3; Just. 2, 12, 7; 15, 4, 22; 22, 6, 6:postquam eo ventum est, ut a ferentariis proelium committi posset,
Sall. C. 60, 2:commisso proelio, diutius nostrorum militum impetum hostes ferre non potuerunt,
Caes. B. G. 4, 35; id. B. C. 1, 13; 2, 6 Kraner ad loc.:Caesar cohortatus suos proelium commisit,
id. ib. 1, 25:utrum proelium committi ex usu esset, necne,
id. ib. 1, 50; 1, 52; 2, 19; Nep. Milt. 5, 3:pridie quam Siciliensem pugnam classe committeret,
Suet. Aug. 96:avidus committere pugnam,
Sil. 8, 619:pugnas,
Stat. Th. 6, 143:rixae committendae causā,
Liv. 5, 25, 2:cum vates monere eum (regem) coepit, ne committeret, aut certe differret obsidionem,
Curt. 9, 4, 27.—Of a drinking contest for a wager:a summo septenis cyathis committe hos ludos,
Plaut. Pers. 5, 1, 19:nondum commisso spectaculo,
Liv. 2, 36, 1:musicum agona,
Suet. Ner. 23:aciem,
Flor. 4, 2, 46:commissum (bellum) ac profligatum conficere,
Liv. 21, 40, 11; 8, 25, 5; 31, 28, 1 al.; cf.:si quis trium temporum momenta consideret, primo commissum bellum, profligatum secundo, tertio vero confectum est,
Flor. 2, 15, 2:committere Martem,
Sil. 13, 155:quo die ludi committebantur,
Cic. Q. Fr. 3, 4, 6:ludos dedicationis,
Suet. Claud. 21:ludos,
Verg. A. 5, 113.—In gen., to maintain a contest, etc., to fight a battle, to hold, celebrate games, etc. (rare):(β).illam pugnam navalem... mediocri certamine commissam arbitraris?
Cic. Mur. 15, 33:levia inde proelia per quatriduum commissa,
Liv. 34, 37, 7:commisso modico certamine,
id. 23, 44, 5.—Absol. (post-Aug. and rare):3.contra quem Sulla iterum commisit,
Eutr. 5, 6; 9, 24; Dig. 9, 1, 1:priusquam committeretur,
before the contest began, Suet. Vesp. 5.—In gen.: committere aliquid, to begin any course of action, to undertake, carry on, hold (rare):4.tribuni sanguine commissa proscriptio,
Vell. 2, 64 fin.:judicium inter sicarios committitur,
Cic. Rosc. Am. 5, 11. —In part. perf.:egregie ad ultimum in audacter commisso perseveravit,
Liv. 44, 4, 11; cf. id. ib. § 8; 44, 6, 14.—In partic., to practise or perpetrate wrong, do injustice; to commit a crime (very freq. and class.).(α).With acc.:(β).ut neque timeant, qui nihil commiserint, et poenam semper ante oculos versari putent, qui peccaverint,
Cic. Mil. 23, 61; cf. Quint. 7, 2, 30:commississe cavet quod mox mutare laboret,
Hor. A. P. 168:ego etiam quae tu sine Verre commisisti, Verri crimini daturus sum,
Cic. Div. in Caecil. 11, 35:quantum flagitii,
id. Brut. 61, 219:tantum facinus,
id. Rosc. Am. 23, 65:virilis audaciae facinora,
Sall. C. 25, 1:majus delictum,
Caes. B. G. 7, 4:nil nefandum,
Ov. M. 9, 626:nefarias res,
Cic. Phil. 6, 1, 2:scelus,
id. Sull. 2, 6; Dig. 48, 9, 7:adulterium,
Quint. 7, 2, 11; 7, 3, 1:incestum cum filio,
id. 5, 10, 19:parricidium,
id. 7, 2, 2:caedem,
id. 7, 4, 43; 10, 1, 12; 5, 12, 3:sacrilegium,
id. 7, 2, 18:fraudem,
Hor. C. 1, 28, 31.— Aliquid adversus, in, erga:committere multa et in deos et in homines impie nefarieque,
Cic. Verr. 2, 1, 2, § 6; cf.:in te,
Verg. A. 1, 231:aliquid adversus populum Romanum,
Liv. 42, 38, 3:aliquid erga te,
Cic. Att. 3, 20, 3.—Committere contra legem, in legem, lege, to offend, sin, commit an offence:(γ).quasi committeret contra legem,
Cic. Brut. 12, 48:in legem Juliam de adulteriis,
Dig. 48, 5, 39; 48, 10, 13:adversus testamentum,
ib. 34, 3, 8, § 2:ne lege censoriā committant,
Varr. R. R. 2, 1, 16:lege de sicariis,
Quint. 7, 1, 9. —Absol.:(δ).hoc si in posterum edixisses, minus esset nefarium... nemo enim committeret,
Cic. Verr. 2, 1, 43, § 110.—With ut, to be guilty or be in fault, so that, to give occasion or cause, that, to act so as that:(ε).id me commissurum ut patiar fieri,
Plaut. Trin. 3, 2, 78:non committet hodie iterum ut vapulet,
Ter. Ad. 2, 1, 5:ego nolo quemquam civem committere, ut morte multandus sit: tu, etiam si commiserit, conservandum putas,
Cic. Phil. 8, 5, 15:committere ut accusator nominere,
id. Off. 2, 14, 50; so Liv. 25, 6, 17:non committam, ut tibi ipse insanire videar,
Cic. Fam. 5, 5, 3; 3, 7, 3; id. Att. 1, 6, 1; 1, 20, 3; id. de Or. 2, 57, 233; id. Off. 3, 2, 6; Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1, Quint. 1, 10, 30; 5, 13, 27; Cic. Leg. 1, 13, 37.—More rare in a like sense,With cur or quare:(ζ).Caedicius negare se commissurum, cur sibi quisquam imperium finiret,
Liv. 5, 46, 6:neque commissum a se, quare timeret,
Caes. B. G. 1, 14.—With inf.:b.non committunt scamna facere,
Col. 2, 4, 3:infelix committit saepe repelli,
Ov. M. 9, 632.—Poenam, multam, etc., jurid. t. t., to bring punishment upon one ' s self by an error or fault, to incur, make one ' s self liable to it:(β).poenam,
Cic. Verr. 2, 3, 12, § 30; cf. Quint. 7, 4, 20; and:committere in poenam edicti,
Dig. 2, 2, 4:ut illam multam non commiserit,
Cic. Clu. 37, 103; Dig. 35, 1, 6 pr.—Committi, with a definite object, to be forfeited or confiscated, as a penalty:c.hereditas Veneri Erycinae commissa,
Cic. Verr. 2, 1, 10, § 27; 2, 2, 14, § 36; so,commissae hypothecae,
id. Fam. 13, 56, 2:commissa tibi fiducia,
id. Fl. 21, 51:merces,
Dig. 39, 4, 11, § 2:mancipium,
ib. 39, 14, 6:praedia in publicum,
ib. 3, 5, 12:hanc devotionem capitis esse commissam,
incurred, Cic. Dom. 57, 145.—Also (mostly in jurid. Lat.) of laws, judicial regulations, promises, etc., that become binding in consequence of the fulfilment of a condition as the commission of a crime, etc.:II.in civitatem obligatam sponsione commissa iratis omnibus diis,
a promise the condition of which has been fulfilled, Liv. 9, 11, 10 Weissenb. ad loc.; cf.:hanc ego devotionem capitis mei... convictam esse et commissam putabo,
Cic. Dom. 57, 145:si alius committat edictum,
transgresses, incurs its penalty, makes himself liable to, Dig. 37, 4, 3, § 11; cf.:commisso edicto ab alio filio, ib. lex 8, § 4: commisso per alium edicto, ib. lex 10, § 1 al.: statim atque commissa lex est,
ib. 18, 3, 4, § 2:committetur stipulatio,
ib. 24, 3, 56.To place a thing somewhere for preservation, protection, care, etc.; to give, intrust, commit to, to give up or resign to, to trust (syn.: commendo, trado, credo; very freq. and class.); constr. with aliquid ( aliquem) alicui, in aliquid, or absol.(α).Aliquid ( aliquem, se) alicui:(β).honor non solum datus sed etiam creditus ac commissus,
Cic. Verr. 2, 5, 14, § 35:nec illi (Catoni) committendum illud negotium, sed inponendum putaverunt,
id. Sest. 28, 60:qui capita vestra non dubitatis credere, cui calceandos nemo commisit pedes?
Phaedr. 1, 14, 16:ego me tuae commendo et committo fidei,
Ter. Eun. 5, 2, 47 (cf. id. And. 1, 5, 61):ne quid committam tibi,
Plaut. Most. 3, 3, 21; Ter. Hec. 2, 1, 15; id. And. 3, 5, 3; cf.:his salutem nostram, his fortunas, his liberos rectissime committi arbitramur,
Cic. Off. 2, 9, 33; id. Att. 1, 13, 1; cf. id. ib. §4: tibi rem magnam,
id. Fam. 13, 5, 1; id. Mil. 25, 68:quia commissi sunt eis magistratus,
id. Planc. 25, 61:summum imperium potestatemque omnium rerum alicui,
Nep. Lys. 1 fin.:domino rem omnem,
Hor. S. 2, 7, 67:caput tonsori,
id. A. P. 301:ratem pelago,
id. C. 1, 3, 11:sulcis semina (corresp. with spem credere terrae),
Verg. G. 1, 223; cf.:committere semen sitienti solo,
Col. 2, 8, 4:ulcus frigori,
Cels. 6, 18, n. 2:aliquid litteris,
Cic. Att. 4, 1, 8; so,verba tabellis,
Ov. M. 9, 587:vivunt commissi calores Aeoliae fidibus puellae,
Hor. C. 4, 9, 11 al.:committere se populo, senatui, publicis praesidiis et armis (corresp. with se tradere),
Cic. Mil. 23, 61; so,se urbi,
id. Att. 15, 11, 1:se theatro populoque Romano,
id. Sest. 54, 116:se proelio,
Liv. 4, 59, 2:se pugnae,
id. 5, 32, 4:se publico,
to venture into the streets, Suet. Ner. 26:se neque navigationi, neque viae,
Cic. Fam. 16, 8, 1; cf. id. Phil. 12, 10, 25; id. Imp. Pomp. 11, 31:se timidius fortunae,
id. Att. 9, 6, 4:civilibus fluctibus,
Nep. Att. 6, 1 al. —Prov.: ovem lupo (Gr. kataleipein oïn en lukoisi), Ter. Eun. 5, 1, 16.—Aliquid ( aliquem, se) in aliquid (so esp. freq. in Liv.):(γ).aliquid in alicujus fidem committere,
Ter. Hec. 1, 2, 34; cf. Liv. 30, 14, 4:se in id conclave,
Cic. Rosc. Am. 23, 64:se in conspectum populi Romani,
id. Verr. 2, 4, 11, § 26; cf. Pompei. ap. Cic. Att. 8, 12, C, 2:se in senatum,
Cic. Q. Fr. 3, 2, 2; id. Ac. 2, 21, 68:summae fuisse dementiae dubiā spe impulsum certum in periculum se committere,
id. Inv. 2, 8, 27:rem in casum ancipitis eventus,
Liv. 4, 27, 6; cf.:duos filios in aleam ejus casus,
id. 40, 21, 6:rem in aciem,
id. 3, 2, 12; cf.:se in aciem,
id. 7, 26, 11; 23, 11, 10;rempublicam in discrimen,
id. 8, 32, 4; cf.:rerum summam in discrimen,
id. 33, 7, 10. —Simply alicui, or entirely absol.:A.sanan' es, Quae isti committas?
in trusting to him, Plaut. Curc. 5, 2, 55:ei commisi et credidi, Ter, Heaut. 5, 2, 13: haec cum scirem et cogitarem, commisi tamen, judices, Heio,
Cic. Verr. 2, 4, 7, § 16:universo populo neque ipse committit neque illi horum consiliorum auctores committi recte putant posse,
id. Agr. 2, 8, 20:venti, quibus necessario committendum existimabat,
Caes. B. C. 3, 25:sed quoniam non es veritus concredere nobis, accipe commissae munera laetitiae,
intrusted, Prop. 1, 10, 12:instant enim (adversarii) et saepe discrimen omne committunt, quod deesse nobis putant,
often hazard the most important advantage, Quint. 6, 4, 17:cum senatus ei commiserit, ut videret, ne quid res publica detrimenti caperet,
Cic. Mil. 26, 70.—With de:iste negat se de existimatione suā cuiquam nisi suis commissurum,
Cic. Verr. 2, 3, 60, § 137. —Hence, P. a. as subst.: commissum, i, n.(Acc. to I. 3.) An undertaking, enterprise:B.nec aliud restabat quam audacter commissum corrigere,
Liv. 44, 4, 8:supererat nihil aliud in temere commisso, quam, etc.,
id. 44, 6, 14.—(Acc. to I. 4.) A transgression, offence, fault, crime:2.sacrum,
Cic. Leg. 2, 9, 22:nisi aut quid commissi aut est causa jurgi,
Plaut. Men. 5, 2, 21:ecquod hujus factum aut commissum non dicam audacius, sed quod, etc.,
Cic. Sull. 26, 72; cf.turpe,
Hor. C. 3, 27, 39:commissi praemia,
Ov. F. 4, 590.—In plur.:post mihi non simili poenā commissa luetis,
offences, Verg. A. 1, 136; so,fateri,
Stat. S. 5, 5, 5:improba,
Claud. Rapt. Pros. 2, 304.—Jurid. Lat., an incurring of fines, a confiscation or confiscated property, Suet. Calig. 41:C.in commissum cadere,
Dig. 39, 4, 16:causa commissi,
ib. 39, 4, 16 al.; 19, 2, 61 fin.:aliquid pro commisso tenetur,
Quint. Decl. 341.—(Acc. to II.) That which is intrusted, a secret, trust:enuntiare commissa,
Cic. Tusc. 2, 13, 31:commissa celare,
Nep. Epam. 3, 2; cf. Juv. 9, 93:commissa tacere,
Hor. S. 1, 4, 84:prodere,
id. ib. 1, 3, 95:retinent commissa fideliter aures,
id. Ep. 1, 18, 70:commissum teges (corresp. with arcanum scrutaberis),
id. ib. 1, 18, 38; cf. id. A. P. 200. -
17 conmitto
I.Of two or more objects, to bring, join, combine into one whole; to join or put together, to connect, unite.A.In gen. (rare; not in Cic.), constr. inter se, cum aliquā re, alicui, with in and acc., and with acc. only.(α).Inter se:(β).res in ordinem digestae atque inter se commissae,
Quint. 7, prooem. §1: per nondum commissa inter se munimenta urbem intravit,
Liv. 38, 4, 8; cf. thus with inter se:oras vulneris suturis,
Cels. 7, 19:duo verba,
Quint. 9, 4, 33:easdem litteras,
id. ib.:duo comparativa,
id. 9, 3, 19.—With cum:(γ).costae committuntur cum osse pectoris,
Cels. 8, 1.—With dat.:(δ).viam a Placentiā ut Flaminiae committeret,
Liv. 39, 2, 10:quā naris fronti committitur,
is joined to, Ov. M. 12, 315:quā vir equo commissus erat,
id. ib. 12, 478 (of a Centaur); cf.of Scylla: delphinum caudas utero commissa luporum,
Verg. A. 3, 428:commissa dextera dextrae,
Ov. H. 2, 31:medulla spinae commissa cerebro,
Cels. 8, 1:moles, quae urbem continenti committeret,
Curt. 4, 2, 16; Flor. 1, 4, 2 Duker.—With in and acc.:(ε).commissa in unum crura,
Ov. M. 4, 580:committuntur suturae in unguem,
Cels. 8, 1.—With acc. only: barbaricam pestem navibus obtulit, commissam infabre, Pac. ap. Non. p. 40, 31 (Trag. Rel. v. 271 Rib.):B.commissis operibus,
Liv. 38, 7, 10:fidibusque mei commissa mariti moenia,
Ov. M. 6, 178:(terra) maria committeret,
Curt. 3, 1, 13; 7, 7, 14:noctes duas,
Ov. Am. 1, 13, 46; cf.: nocte commissā. Sen. Herc. Oet. 1698:commissa corpore toto,
Ov. M. 4, 369; Lucil. ap. Non. p. 248, 25: cervix committitur primo [p. 380] artu, Val. Fl. 4, 310:domus plumbo commissa,
patched, Juv. 14, 310.—In partic., to set or bring men or animals together in a contest or fight, as competitors, etc., to set together, set on (freq. in Suet.;b.elsewhere rare): pugiles Latinos cum Graecis,
Suet. Aug. 45:quingenis peditibus, elephantis vicenis, tricenis equitibus hinc et inde commissis,
id. Caes. 39; id. Claud. 34:camelorum quadrigas,
id. Ner. 11; Luc. 1, 97:victores committe,
Mart. 8, 43, 3; cf. id. Spect. 28, 1:licet Aenean Rutulumque ferocem Committas,
i.e. you describe their contest in your poem, you bring them in contact with each other, Juv. 1, 162:eunucho Bromium committere noli,
id. 6, 378:inter se omnes,
Suet. Calig. 56:aequales inter se,
id. Gram. 17.—Trop., to bring together for comparison, to compare, put together, match:2.committit vates et comparat, inde Maronem, Atque aliā parte in trutinā suspendit Homerum,
Juv. 6, 436; cf. Prop. 2, 3, 21; Mart. 7, 24, 1.—Transf., of a battle, war: proelium, certamen, bellum, etc.a.To arrange a battle or contest, to enter upon, engage in, begin, join, commence, Cic. Div. 1, 35, 77:b.proelii committendi signum dare,
Caes. B. G. 2, 21:cum proelium commissum audissent,
id. ib. 7, 62:commisso ab equitibus proelio,
id. B. C. 1, 40:in aciem exercitum eduxit proeliumque commisit,
Nep. Eum. 3 fin.; id. Hann. 11, 3; id. Milt. 6, 3; Just. 2, 12, 7; 15, 4, 22; 22, 6, 6:postquam eo ventum est, ut a ferentariis proelium committi posset,
Sall. C. 60, 2:commisso proelio, diutius nostrorum militum impetum hostes ferre non potuerunt,
Caes. B. G. 4, 35; id. B. C. 1, 13; 2, 6 Kraner ad loc.:Caesar cohortatus suos proelium commisit,
id. ib. 1, 25:utrum proelium committi ex usu esset, necne,
id. ib. 1, 50; 1, 52; 2, 19; Nep. Milt. 5, 3:pridie quam Siciliensem pugnam classe committeret,
Suet. Aug. 96:avidus committere pugnam,
Sil. 8, 619:pugnas,
Stat. Th. 6, 143:rixae committendae causā,
Liv. 5, 25, 2:cum vates monere eum (regem) coepit, ne committeret, aut certe differret obsidionem,
Curt. 9, 4, 27.—Of a drinking contest for a wager:a summo septenis cyathis committe hos ludos,
Plaut. Pers. 5, 1, 19:nondum commisso spectaculo,
Liv. 2, 36, 1:musicum agona,
Suet. Ner. 23:aciem,
Flor. 4, 2, 46:commissum (bellum) ac profligatum conficere,
Liv. 21, 40, 11; 8, 25, 5; 31, 28, 1 al.; cf.:si quis trium temporum momenta consideret, primo commissum bellum, profligatum secundo, tertio vero confectum est,
Flor. 2, 15, 2:committere Martem,
Sil. 13, 155:quo die ludi committebantur,
Cic. Q. Fr. 3, 4, 6:ludos dedicationis,
Suet. Claud. 21:ludos,
Verg. A. 5, 113.—In gen., to maintain a contest, etc., to fight a battle, to hold, celebrate games, etc. (rare):(β).illam pugnam navalem... mediocri certamine commissam arbitraris?
Cic. Mur. 15, 33:levia inde proelia per quatriduum commissa,
Liv. 34, 37, 7:commisso modico certamine,
id. 23, 44, 5.—Absol. (post-Aug. and rare):3.contra quem Sulla iterum commisit,
Eutr. 5, 6; 9, 24; Dig. 9, 1, 1:priusquam committeretur,
before the contest began, Suet. Vesp. 5.—In gen.: committere aliquid, to begin any course of action, to undertake, carry on, hold (rare):4.tribuni sanguine commissa proscriptio,
Vell. 2, 64 fin.:judicium inter sicarios committitur,
Cic. Rosc. Am. 5, 11. —In part. perf.:egregie ad ultimum in audacter commisso perseveravit,
Liv. 44, 4, 11; cf. id. ib. § 8; 44, 6, 14.—In partic., to practise or perpetrate wrong, do injustice; to commit a crime (very freq. and class.).(α).With acc.:(β).ut neque timeant, qui nihil commiserint, et poenam semper ante oculos versari putent, qui peccaverint,
Cic. Mil. 23, 61; cf. Quint. 7, 2, 30:commississe cavet quod mox mutare laboret,
Hor. A. P. 168:ego etiam quae tu sine Verre commisisti, Verri crimini daturus sum,
Cic. Div. in Caecil. 11, 35:quantum flagitii,
id. Brut. 61, 219:tantum facinus,
id. Rosc. Am. 23, 65:virilis audaciae facinora,
Sall. C. 25, 1:majus delictum,
Caes. B. G. 7, 4:nil nefandum,
Ov. M. 9, 626:nefarias res,
Cic. Phil. 6, 1, 2:scelus,
id. Sull. 2, 6; Dig. 48, 9, 7:adulterium,
Quint. 7, 2, 11; 7, 3, 1:incestum cum filio,
id. 5, 10, 19:parricidium,
id. 7, 2, 2:caedem,
id. 7, 4, 43; 10, 1, 12; 5, 12, 3:sacrilegium,
id. 7, 2, 18:fraudem,
Hor. C. 1, 28, 31.— Aliquid adversus, in, erga:committere multa et in deos et in homines impie nefarieque,
Cic. Verr. 2, 1, 2, § 6; cf.:in te,
Verg. A. 1, 231:aliquid adversus populum Romanum,
Liv. 42, 38, 3:aliquid erga te,
Cic. Att. 3, 20, 3.—Committere contra legem, in legem, lege, to offend, sin, commit an offence:(γ).quasi committeret contra legem,
Cic. Brut. 12, 48:in legem Juliam de adulteriis,
Dig. 48, 5, 39; 48, 10, 13:adversus testamentum,
ib. 34, 3, 8, § 2:ne lege censoriā committant,
Varr. R. R. 2, 1, 16:lege de sicariis,
Quint. 7, 1, 9. —Absol.:(δ).hoc si in posterum edixisses, minus esset nefarium... nemo enim committeret,
Cic. Verr. 2, 1, 43, § 110.—With ut, to be guilty or be in fault, so that, to give occasion or cause, that, to act so as that:(ε).id me commissurum ut patiar fieri,
Plaut. Trin. 3, 2, 78:non committet hodie iterum ut vapulet,
Ter. Ad. 2, 1, 5:ego nolo quemquam civem committere, ut morte multandus sit: tu, etiam si commiserit, conservandum putas,
Cic. Phil. 8, 5, 15:committere ut accusator nominere,
id. Off. 2, 14, 50; so Liv. 25, 6, 17:non committam, ut tibi ipse insanire videar,
Cic. Fam. 5, 5, 3; 3, 7, 3; id. Att. 1, 6, 1; 1, 20, 3; id. de Or. 2, 57, 233; id. Off. 3, 2, 6; Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1, Quint. 1, 10, 30; 5, 13, 27; Cic. Leg. 1, 13, 37.—More rare in a like sense,With cur or quare:(ζ).Caedicius negare se commissurum, cur sibi quisquam imperium finiret,
Liv. 5, 46, 6:neque commissum a se, quare timeret,
Caes. B. G. 1, 14.—With inf.:b.non committunt scamna facere,
Col. 2, 4, 3:infelix committit saepe repelli,
Ov. M. 9, 632.—Poenam, multam, etc., jurid. t. t., to bring punishment upon one ' s self by an error or fault, to incur, make one ' s self liable to it:(β).poenam,
Cic. Verr. 2, 3, 12, § 30; cf. Quint. 7, 4, 20; and:committere in poenam edicti,
Dig. 2, 2, 4:ut illam multam non commiserit,
Cic. Clu. 37, 103; Dig. 35, 1, 6 pr.—Committi, with a definite object, to be forfeited or confiscated, as a penalty:c.hereditas Veneri Erycinae commissa,
Cic. Verr. 2, 1, 10, § 27; 2, 2, 14, § 36; so,commissae hypothecae,
id. Fam. 13, 56, 2:commissa tibi fiducia,
id. Fl. 21, 51:merces,
Dig. 39, 4, 11, § 2:mancipium,
ib. 39, 14, 6:praedia in publicum,
ib. 3, 5, 12:hanc devotionem capitis esse commissam,
incurred, Cic. Dom. 57, 145.—Also (mostly in jurid. Lat.) of laws, judicial regulations, promises, etc., that become binding in consequence of the fulfilment of a condition as the commission of a crime, etc.:II.in civitatem obligatam sponsione commissa iratis omnibus diis,
a promise the condition of which has been fulfilled, Liv. 9, 11, 10 Weissenb. ad loc.; cf.:hanc ego devotionem capitis mei... convictam esse et commissam putabo,
Cic. Dom. 57, 145:si alius committat edictum,
transgresses, incurs its penalty, makes himself liable to, Dig. 37, 4, 3, § 11; cf.:commisso edicto ab alio filio, ib. lex 8, § 4: commisso per alium edicto, ib. lex 10, § 1 al.: statim atque commissa lex est,
ib. 18, 3, 4, § 2:committetur stipulatio,
ib. 24, 3, 56.To place a thing somewhere for preservation, protection, care, etc.; to give, intrust, commit to, to give up or resign to, to trust (syn.: commendo, trado, credo; very freq. and class.); constr. with aliquid ( aliquem) alicui, in aliquid, or absol.(α).Aliquid ( aliquem, se) alicui:(β).honor non solum datus sed etiam creditus ac commissus,
Cic. Verr. 2, 5, 14, § 35:nec illi (Catoni) committendum illud negotium, sed inponendum putaverunt,
id. Sest. 28, 60:qui capita vestra non dubitatis credere, cui calceandos nemo commisit pedes?
Phaedr. 1, 14, 16:ego me tuae commendo et committo fidei,
Ter. Eun. 5, 2, 47 (cf. id. And. 1, 5, 61):ne quid committam tibi,
Plaut. Most. 3, 3, 21; Ter. Hec. 2, 1, 15; id. And. 3, 5, 3; cf.:his salutem nostram, his fortunas, his liberos rectissime committi arbitramur,
Cic. Off. 2, 9, 33; id. Att. 1, 13, 1; cf. id. ib. §4: tibi rem magnam,
id. Fam. 13, 5, 1; id. Mil. 25, 68:quia commissi sunt eis magistratus,
id. Planc. 25, 61:summum imperium potestatemque omnium rerum alicui,
Nep. Lys. 1 fin.:domino rem omnem,
Hor. S. 2, 7, 67:caput tonsori,
id. A. P. 301:ratem pelago,
id. C. 1, 3, 11:sulcis semina (corresp. with spem credere terrae),
Verg. G. 1, 223; cf.:committere semen sitienti solo,
Col. 2, 8, 4:ulcus frigori,
Cels. 6, 18, n. 2:aliquid litteris,
Cic. Att. 4, 1, 8; so,verba tabellis,
Ov. M. 9, 587:vivunt commissi calores Aeoliae fidibus puellae,
Hor. C. 4, 9, 11 al.:committere se populo, senatui, publicis praesidiis et armis (corresp. with se tradere),
Cic. Mil. 23, 61; so,se urbi,
id. Att. 15, 11, 1:se theatro populoque Romano,
id. Sest. 54, 116:se proelio,
Liv. 4, 59, 2:se pugnae,
id. 5, 32, 4:se publico,
to venture into the streets, Suet. Ner. 26:se neque navigationi, neque viae,
Cic. Fam. 16, 8, 1; cf. id. Phil. 12, 10, 25; id. Imp. Pomp. 11, 31:se timidius fortunae,
id. Att. 9, 6, 4:civilibus fluctibus,
Nep. Att. 6, 1 al. —Prov.: ovem lupo (Gr. kataleipein oïn en lukoisi), Ter. Eun. 5, 1, 16.—Aliquid ( aliquem, se) in aliquid (so esp. freq. in Liv.):(γ).aliquid in alicujus fidem committere,
Ter. Hec. 1, 2, 34; cf. Liv. 30, 14, 4:se in id conclave,
Cic. Rosc. Am. 23, 64:se in conspectum populi Romani,
id. Verr. 2, 4, 11, § 26; cf. Pompei. ap. Cic. Att. 8, 12, C, 2:se in senatum,
Cic. Q. Fr. 3, 2, 2; id. Ac. 2, 21, 68:summae fuisse dementiae dubiā spe impulsum certum in periculum se committere,
id. Inv. 2, 8, 27:rem in casum ancipitis eventus,
Liv. 4, 27, 6; cf.:duos filios in aleam ejus casus,
id. 40, 21, 6:rem in aciem,
id. 3, 2, 12; cf.:se in aciem,
id. 7, 26, 11; 23, 11, 10;rempublicam in discrimen,
id. 8, 32, 4; cf.:rerum summam in discrimen,
id. 33, 7, 10. —Simply alicui, or entirely absol.:A.sanan' es, Quae isti committas?
in trusting to him, Plaut. Curc. 5, 2, 55:ei commisi et credidi, Ter, Heaut. 5, 2, 13: haec cum scirem et cogitarem, commisi tamen, judices, Heio,
Cic. Verr. 2, 4, 7, § 16:universo populo neque ipse committit neque illi horum consiliorum auctores committi recte putant posse,
id. Agr. 2, 8, 20:venti, quibus necessario committendum existimabat,
Caes. B. C. 3, 25:sed quoniam non es veritus concredere nobis, accipe commissae munera laetitiae,
intrusted, Prop. 1, 10, 12:instant enim (adversarii) et saepe discrimen omne committunt, quod deesse nobis putant,
often hazard the most important advantage, Quint. 6, 4, 17:cum senatus ei commiserit, ut videret, ne quid res publica detrimenti caperet,
Cic. Mil. 26, 70.—With de:iste negat se de existimatione suā cuiquam nisi suis commissurum,
Cic. Verr. 2, 3, 60, § 137. —Hence, P. a. as subst.: commissum, i, n.(Acc. to I. 3.) An undertaking, enterprise:B.nec aliud restabat quam audacter commissum corrigere,
Liv. 44, 4, 8:supererat nihil aliud in temere commisso, quam, etc.,
id. 44, 6, 14.—(Acc. to I. 4.) A transgression, offence, fault, crime:2.sacrum,
Cic. Leg. 2, 9, 22:nisi aut quid commissi aut est causa jurgi,
Plaut. Men. 5, 2, 21:ecquod hujus factum aut commissum non dicam audacius, sed quod, etc.,
Cic. Sull. 26, 72; cf.turpe,
Hor. C. 3, 27, 39:commissi praemia,
Ov. F. 4, 590.—In plur.:post mihi non simili poenā commissa luetis,
offences, Verg. A. 1, 136; so,fateri,
Stat. S. 5, 5, 5:improba,
Claud. Rapt. Pros. 2, 304.—Jurid. Lat., an incurring of fines, a confiscation or confiscated property, Suet. Calig. 41:C.in commissum cadere,
Dig. 39, 4, 16:causa commissi,
ib. 39, 4, 16 al.; 19, 2, 61 fin.:aliquid pro commisso tenetur,
Quint. Decl. 341.—(Acc. to II.) That which is intrusted, a secret, trust:enuntiare commissa,
Cic. Tusc. 2, 13, 31:commissa celare,
Nep. Epam. 3, 2; cf. Juv. 9, 93:commissa tacere,
Hor. S. 1, 4, 84:prodere,
id. ib. 1, 3, 95:retinent commissa fideliter aures,
id. Ep. 1, 18, 70:commissum teges (corresp. with arcanum scrutaberis),
id. ib. 1, 18, 38; cf. id. A. P. 200. -
18 demitto
dē-mitto, mīsi, missum, 3, v. a., to send down; to drop; to let, sink, or bring down; to cause to hang or fall down; to lower, put down, let fall (freq. and class.).I.Lit.A.In gen.:b.picis e caelo demissum flumen,
Lucr. 6, 257; cf.:caelo imbrem,
Verg. G. 1, 23:caelo ancilia,
Liv. 5, 54 et saep.:barbam malis,
Lucr. 5, 673:latum clavum pectore,
Hor. S. 1, 6, 28; cf.:monilia pectoribus,
Verg. A. 7, 278:laenam ex humeris,
id. ib. 4, 263: Maia genitum demittit ab alto, Verg. A. 1, 297; cf.:ab aethere currum, Ov M. 7, 219: e muro sporta,
Sall. Hist. 2, 53:aliquem in sporta per murum,
Vulg. 2 Cor. 11, 33:taleam (sc. in terram),
to put into the ground, plant, Cato R. R. 45, 2;arbores altius,
Plin. 17, 11, 16, § 81:puteum alte in solido,
i. e. to sink deep, Verg. G. 2, 231:triginta pedes in terram turrium fundamenta,
Curt. 5, 1, 31:arbusta certo demittunt tempore florem,
Lucr. 5, 670:demisit nardini amphoram cellarius (i. e. deprompsit),
Plaut. Mil. 3, 2, 12:fasces,
Cic. Rep. 2, 31; cf. id. ib. 1, 40:cibos (sc. in alvum),
Quint. 10, 1, 19; cf. Ov. M. 8, 835.—Naut. t. t., to lower, demittere antennas, Sall. Hist. 4, 41 Dietsch.;Auct. B. Alex. 45, 2: cornua (i.e. antennas),
Ov. M. 11, 482; cf.:effugit hibernas demissa antenna procellas,
id. Tr. 3, 4, 9:arma, classem, socios Rheno,
Tac. A. 1, 45 fin.; cf.: farinam doliis secundā aquā Volturni fluminis, Frontin. Strat. 3, 14, 2;and pecora secundā aquā,
id. ib. 3, 14, 4:manum artifices demitti infra pectus vetant,
Quint. 11, 3, 112; cf.brachia,
id. 2, 13, 9:frontem (opp. attolli),
id. 11, 3, 78:supercilia (opp. allevari), ib. § 79: aures,
Hor. Od. 2, 13, 34; cf.auriculas,
id. S. 1, 9, 20:caput,
Ov. M. 10, 192:crinem,
id. ib. 6, 289:demisso capite,
Vulg. Job 32, 6 al.:aliquos per funem,
Verg. A. 2, 262; Hor. A. P. 461:vestem,
id. S. 1, 2, 95; cf.tunicam,
id. ib. 25:stolam,
id. ib. 99 et saep.; often in a violent manner, to cast down, to cast, throw, thrust, plunge, drive, etc.:equum in flumen,
Cic. Div. 1, 33, 73; cf.:equos a campo in cavam viam,
Liv. 23, 47:aliquem in carcerem,
Liv. 34, 44 fin.; cf. Sall. C. 55, 4:aliquem ad imos Manes,
Verg. A. 12, 884:hostem in ovilia,
Hor. Od. 4, 4, 10:gladium in jugulum,
Plaut. Merc. 3, 4, 28; cf.:ferrum in ilia,
Ov. M. 4, 119:sublicas in terram,
Caes. B. G. 3, 49, 4; cf.:huc stipites,
id. ib. 7, 73, 3 and 6:huc caementa,
Hor. Od. 3, 1, 35:nummum in loculos,
to put, id. Ep. 2, 1, 175:calculum atrum in urnam,
Ov. M. 15, 44:milia sex nummum in arcam nummariam,
Nov. Com. v. 108 Rib.: caput ad fornicem Fabii, to bow, stoop, Crassus ap. Cic. de Or. 2, 66, 267: tunicam ad talos, Varr. ap. Non. 286, 19; cf. Cic. Clu. 40, 111; Quint. 5, 13, 39 et saep.:quove velim magis fessas demittere naves,
Verg. A. 5, 29; cf.:navem secundo amni Scodam,
Liv. 44, 31.— Poet. with dat.:corpora Stygiae nocti tormentis,
Ov. M. 3, 695; cf.:aliquem neci,
Verg. A. 2, 85:aliquem Orco,
id. ib. 2, 398; Hor. Od. 1, 28, 11:aliquem umbris,
Sil. 11, 142:ferrum jugulo,
Ov. H. 14, 5:ferrum lacubus,
id. M. 12, 278:offa demittitur faucibus boum,
Plin. 27, 11, 76, § 101.—Se, or in the pass. form with middle signif., to let one's self down, stoop, descend:B.(venti vortex) ubi se in terras demisit,
Lucr. 6, 446:se inguinibus tenus in aquam calidam,
Cels. 1, 3:se ad aurem alicujus,
Cic. Verr. 2, 2, 30; cf.:cum se demittit ob assem,
Hor. Ep. 1, 16, 64:concava vallis erat, qua se demittere rivi Assuerant,
Ov. M. 8, 334 al.:nonullae (matres familias) de muris per manus demissae,
Caes. B. G. 7, 47, 6.— Prov.: demitti de caelo, or simply caelo, to be sent down from heaven, i. e. to be of celestial origin, Liv. 10, 8, 10; Quint. 1, 6, 16.—Esp., milit. t. t.1.To send, bring, or lead down soldiers into a lower place:2.in loca plana agmen demittunt,
Liv. 9, 27; cf.:agmen in vallem infimam,
id. 7, 34:equites Numidas in inferiorem campum,
id. 27, 18:agmen in Thessaliam,
id. 32, 13; 38, 2: exercitum in planitiem, Frontin. Strat. 1, 2, 7 al.; and without in:agmen,
Liv. 9, 2:levem armaturam,
id. 22, 28 al.:cum se major pars agminis in magnam convallem demisisset,
had descended, Caes. B. G. 5, 32 fin.;so with se,
id. ib. 6, 40, 6; 7, 28, 2; id. B. C. 1, 79, 4; Cic. Fam. 15, 4, 4 al.—Arma demittere, in making a military salute: armis demissis salutationem more militari faciunt, with grounded arms, Auct. B. Afr. 85, 6. —II.Trop., to cast down, let sink, etc.:A.demisere oculos omnes gemitumque dedere,
Ov. M. 15, 612; cf.:vultu demisso,
Vulg. Isa. 49, 23:demissis in terram oculis,
Liv. 9, 38, 13;also in sleep: cadit inscia clavo Dextera, demittitque oculos,
Val. Fl. 3, 41:vultum,
Val. Max. 8, 14, 5; Curt. 6, 32, 1:vultum animumque metu,
Ov. M. 7, 133; cf.vultus,
id. ib. 10, 367; Liv. 2, 58. hoc in pectus tuum demitte, impress this deeply on your mind, Sall. J. 102 fin.; cf.:eas voces in pectora animosque,
Liv. 34, 50; and:dolor hoc altius demissus, quo minus profiteri licet,
Just. 8, 5, 11: cum in eum casum me fortuna demisisset, ut, etc., had reduced, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 8, 2:dignitatem in discrimen,
Liv. 3, 35:vim dicendi ad unum auditorem (opp. supra modum sermonis attolli),
Quint. 1, 2, 31; to engage in, enter upon, embark in, meddle with:me penitus in causam,
Cic. Att. 7, 12, 3; cf.:me in res turbulentissimas,
id. Fam. 9, 1, 2: cogita ne te eo demittas, unde, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 16 fin.:se in comparationem,
Suet. Rhet. 6:se in adulationem,
to descend to, Tac. A. 15, 73:se usque ad servilem patientiam,
id. ib. 14, 26:se ad minora illa,
Quint. 1 prooem. § 5: re in secunda tollere animos et in mala demittere, to let it sink, i. e. to be disheartened, Lucil. ap. Non. 286, 7; cf.:si vicerint, efferunt se laetitia: victi debilitantur animosque demittunt,
Cic. Fin. 5, 15, 42; so,animos (with contrahere),
id. Tusc. 4, 6 fin.; and:animum (with contrahere),
id. Q. Fr. 1, 1, § 4:mentes,
Verg. A. 12, 609 (desperant, sicut e contra sperantes aliquid erigunt mentes, Serv.); and with abl.:ne se admodum animo demitterent,
Caes. B. G. 7, 29.—In geom., t. t., to let fall a line, Vitr. 3, 5, 5.—Hence, dēmissus, a, um, P. a., brought down, lowered.Lit.1.Of localities, sunken, low-lying, low (cf. dejectus, P. a., no. I.):2.campestribus ac demissis locis,
Caes. B. G. 7, 72, 3; cf.:loca demissa ac palustria,
id. B. C. 3, 49, 5.—Of other things, drooping, falling, hanging down:B.demissis umeris esse,
Ter. Eun. 2, 3, 22 Ruhnk.:tremulus, labiis demissis,
with flabby lips, id. ib. 2, 3, 44:demisso capite discedere,
Cic. Clu. 21, 58; cf.:tristes, capite demisso,
Caes. B. G. 1, 32:demisso vultu,
with downcast looks, Sall. C. 31, 7.— Poet. in Gr. constr.:Dido vultum demissa,
Verg. A. 1, 561.—Also deep:demissa vulnera,
Sen. Ep. 67 fin. —Trop.1.Downcast, dejected, dispirited, low (freq.):2.erigebat animum jam demissum,
Cic. Clu. 21, 58:esse fracto animo et demisso,
id. Fam. 1, 9, 16:(homines) animo demisso atque humili,
id. Font. 11; cf. id. Tusc. 2, 21:demisso animo fuit,
Sall. J. 98 al.:demissa voce loqui,
Verg. A. 3, 320.—In the comp.:nihilo demissiore animo causa ipse pro se dicta,
Liv. 4, 44.— Transf. to the person:quis P. Sullam nisi moerentem, demissum afflictumque vidit?
Cic. Sull. 26 fin.:videsne illum demissum?
id. Mur. 21, 45; Quint. 1, 3, 10 al.— Comp.:orator in ornamentis et verborum et sententiarum demissior,
Cic. Or. 24, 81.—Lowly, humble, unassuming, shy, retiring (opp. elatus, lofty, proud):3.ea omnia, quae proborum, demissorum, non acrium sunt, valde benevolentiam conciliant,
Cic. de Or. 2, 43, 182; cf.:multum demissus homo,
Hor. S. 1, 3, 57:sit apud vos modestiae locus, sit demissis hominibus perfugium, sit auxilium pudori,
Cic. Mur. 40, 87.—Rarely of external condition, humble, poor:4.qui demissi in obscuro vitam habent (opp. qui magno imperio praediti in excelso aetatem habent),
Sall. C. 51, 12.—Poet., and in Tacitus, of genealogical descent, descended, derived, sprung:1.ab alto Demissum genus Aenea,
Hor. S. 2, 5, 63; so Verg. G. 3, 35: id. A. 1, 288; Stat. Th. 2, 613; Tac. A. 12, 58.— Sup. does not occur. — Adv.: dēmisse.Lit., low:2.hic alte, demissius ille volabat,
Ov. Tr. 3, 4, 23.—Trop., humbly, modestly, abjectly, meanly:non est ausus elate et ample loqui, cum humiliter demisseque sentiret,
Cic. Tusc. 5, 9, 24:suppliciter demisseque respondere,
id. Fl. 10, 21:se tueri,
id. Att. 2, 18, 3.— Sup.: haec quam potest demississime atque subjectissime exponit, * Caes. B. C. 1, 84 fin. -
19 emitto
I.Lit.A.In gen.:B.quibuscum tamquam e carceribus emissus sis,
Cic. Lael. 27, 101; cf.:aperiam carceres et equos emittere incipiam,
Varr. R. R. 2, 7, 1:ex porta ludis cum emissu'st lepus,
Plaut. Pers. 3, 3, 31:aliquem e carcere,
Cic. Planc. 12 fin.:aliquem ex vinculis,
Plaut. Capt. 2, 3, 48; Cic. Tusc. 1, 31:aliquem e custodia,
id. ib. 1, 49, 118 (cf. Nep. Cim. 1).—As milit. t. t., to send out against the enemy:essedarios ex silvis,
Caes. B. G. 5, 19, 2; cf.:equitibus emissis,
id. ib. 5, 26, 3:Caesar omnibus portis eruptione facta equitatuque emisso hostes in fugam dat,
id. ib. 5, 51, 5;5, 58, 4 et saep.: aliquem de carcere,
Cic. Verr. 2, 5, 9; cf.:Licinium fugere conantem de manibus,
id. Cael. 28; Liv. 21, 48;for which: Hannibalem e manibus,
id. 22, 3;and merely manibus,
id. 44, 36:aliquem noctu per vallum,
Caes. B. C. 1, 76, 4:aliquem pabulatum,
id. ib. 1, 81, 4; cf. id. ib. 3, 76, 1:aliquem sub jugum,
Liv. 9, 6 fin. et saep.:ut abs te non emissus ex urbe, sed immissus in urbem esse videatur,
sent out, turned out, Cic. Cat. 1, 11; cf. id. Rep. 4, 5 fin.:scutum manu,
to throw away, throw aside, Caes. B. G. 1, 25, 4:pila,
to throw, hurl, cast, discharge, id. ib. 2, 23, 1; Liv. 9, 13; 32, 17 et saep.; cf.:hastam in fines eorum,
Liv. 1, 32:aquam ex lacu Albano,
to let off, id. 5, 15; cf.:aquam impetu,
Suet. Claud. 32:lacus Velinus, a Curio emissus,
Cic. Att. 4, 15, 5; Suet. Caes. 44:flumen per prona montis,
Curt. 7, 11:sanguinem de aure,
to let, Col. 6, 14, 3; cf.:sanguinem venis,
Plin. 25, 5, 23, § 56:ova,
to lay, id. 11, 24, 29, § 85:folia,
to put forth, produce, id. 18, 20, 49, § 182; cf.transf.: ulmi emittuntur in ramos,
id. 17, 12, 18, § 90:librum de arte aleam ludendi,
to put forth, publish, Suet. Claud. 33; cf.:aliquid dignum nostro nomine emittere,
Cic. Fam. 7, 33:fulmina,
id. Div. 2, 19 fin.:sonitum ex alto,
Lucr. 4, 694; cf.:vocem caelo,
Liv. 5, 51:sonitum linguae,
Lucr. 5, 1044:vocem,
to utter, id. 4, 548; 5, 1088; Liv. 1, 54 et saep.:flatum crepitumque ventris,
Suet. Claud. 32 fin.: animam, to expire, Nep. Epam. 9, 3:spiritum,
Vulg. Matt. 27, 50:si nubium conflictu ardor expressus se emiserit, id esse fulmen,
has broken forth, burst forth, Cic. Div. 2, 19, 44.—In partic.: manu emittere aliquem for the usu. manu mittere aliquem, to release a person from one's potestas, to set free, emancipate (anteclass. and since the Aug. per.), Plaut. Capt. 3, 5, 55; id. Men. 5, 8, 52; id. Rud. 4, 6, 14 et saep.; Ter. Ph. 5, 5, 2; Liv. 24, 18, 12; Suet. Vit. 6; Tac. A. 15, 19; Macr. S. 1, 11;II.so without manu,
Plaut. Ps. 4, 2, 37; Ter. Ad. 5, 9, 19; cf.of a debtor: libra et aere liberatum emittit,
Liv. 6, 14, 5.Trop., to let forth, let go, send out:manibus manifesta suis emittere quoquam,
to let slip from our hands that which is evident, Lucr. 4, 504; cf.:emissa de manibus res est,
Liv. 37, 12:cum illud facetum dictum emissum haerere debeat (a fig. borrowed from missive weapons),
Cic. de Or. 2, 54, 219; cf.:et semel emissum volat irrevocabile verbum,
Hor. Ep. 1, 18, 71:argumenta,
Cic. de Or. 2, 53, 214; and:maledictum,
id. Planc. 23 fin. -
20 scrutans
scrūtor, āri, ātus, v. dep. a. [scruta; cf.: gruteuei, scrutatur, Gloss. Philox.], qs. to search even to the rags, i. e. to search carefully, examine thoroughly, explore a thing; to search, examine a person (syn.: indago, rimo).I.Lit., of things:B.domos, naves,
Cic. Vatin. 5, 12:loca abdita,
Sall. J. 12, 5:omnia foramina parietum scrutatur,
Petr. 98, 1:paleam,
id. 33, 4:terraï abdita ferro,
Lucr. 6, 809:ignem gladio,
Hor. S. 2, 3, 276:lumina manibus,
Sen. Oedip. 965:scrutatus sum quae potui et quae vidi omnia: inveni duos solos libellos, etc.,
Cic. Verr. 2, 2, 74, § 182; cf. Tac. H. 4, 1:L. Crassus spiculis prope scrutatus est Alpes,
Cic. Pis. 26, 62:occulta saltuum,
Tac. A. 1, 61:mare,
id. Agr. 30; id. G. 45; cf.:scrutandi orbis gratiā,
Plin. 5, 1, 1, § 9:canis scrutatur vestigia (ferarum),
id. 8, 40, 61, § 147:venantium latibula scrutatus,
Curt. 6, 5, 17:vias presso ore (canis),
Sen. Thyest. 499:equorum delicta scrutantes,
Amm. 14, 6, 25.—Of personal objects: Eu. Ostende huc manum dexteram... Nunc laevam ostende... Jam scrutari mitto, to search you, Plaut. Aul. 4, 4, 24:non excutio te, non scrutor,
Cic. Rosc. Am. 34, 97; so of searching, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 31, 1:consuetudinem salutantes scrutandi,
Suet. Vesp. 12 fin.;and of a searching for spoil,
Tac. H. 3, 25.—Transf., to seek for, search out a thing (post-Aug. and very rare):II.venas melini inter saxa,
Plin. 35, 6, 19, § 37:iter,
Claud. Rapt. Pros. 1, 172; cf. infra, II. B.—Trop., to examine thoroughly; to explore, investigate: quod est ante pedes nemo spectat: caeli scrutantur plagas, Enn. ap. Cic. Rep. 1, 18, 30; Cic. Div. 2, 13, 30 (Trag. v. 277 Vahl.):B.omnes sordes,
id. Q. Fr. 1, 1, 3, § 11;cf: nomina ac vultus, alacritatem tristitiamque coëuntium,
Tac. A. 16, 5:animos ceterorum secretis sermonibus,
id. H. 4, 55:voluntatem,
Quint. 2, 4, 26:locos, ex quibus argumenta eruamus,
Cic. de Or 2, 34, 146; cf. id. Part. 3, 8:desinamus aliquando ea scrutari, quae sunt inania,
id. Rosc. Am. 30, 83; cf.:quod non ratione scrutabimur, non poterimus invenire nisi casu,
Quint. 5, 10, 22:interiores et reconditas litteras,
Cic. N. D. 3, 16, 42:origines nominum,
Quint. 1, 4, 25:omnia minutius et scrupulosius,
id. 5, 14, 28:inferiora quoque,
id. 7, 1, 27:exoletos auctores,
id. 8, 2, 12:scripturas,
Vulg. Johan. 5, 39.— Absol.:totum diem mecum scrutor, facta ac dicta mea remetior,
Sen. Ira, 3, 36, 3.—Transf. (cf. supra, I. B.), to search into; to search out, find out a thing (so not till after the Aug. per.):b.fibras Inspiciunt, mentes deum scrutantur in illis,
Ov. M. 15, 137:finem principis per Chaldaeos,
Tac. A. 12, 52:sua Caesarisque fata,
id. ib. 16, 14:arcanum ullius,
Hor. Ep. 1, 18, 37:ut causas hujus infinitae differentiae scrutetur,
Tac. Or. 15; cf. Plin. Ep. 4, 30, 11:harenarum numerum et montium pondera scrutari,
Amm. 14, 11, 34.— P. a.: scrūtans, antis (late Lat.), perh. only in sup., that most closely examines:militaris rei ordinum scrutantissimus,
Amm. 30, 9, 4.— Hence, adv.: scrūtanter, searchingly, Ambros. Ep. 80. Act. collat. form scrūto, āre, acc. to Prisc. p. 799 P; cf. gruteuô, scruto, Gloss. Philox.—Hence,scrūtor, ātus, pass., Amm. 28, 1, 10; 15, 8, 16; Aur. Vict. Orig. 6, 3.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
List of Latin words with English derivatives — This is a list of Latin words with derivatives in English (and other modern languages). Ancient orthography did not distinguish between i and j or between u and v. Many modern works distinguish u from v but not i from j. In this article both… … Wikipedia
NILUS — I. NILUS Aegypti Episcopus exustus, sub Diocletiano. Vide Lactantium, l. 5. c. 11: II. NILUS Africae fluv. celeberrimus, ut Asiae Ganges, et Indus, atque Europae Danubius. Plurima eius ab antiquis perhibentur, et celebrantur nomina. Nam et… … Hofmann J. Lexicon universale
DANUBIUS — fluvius, si quis alius, veterum atque recentiorum Graecorum, Latinorumqueve literis, monumentisqueve valde celebratus, ita ut Eratosthenes et Apollod. l. 2. de navibus merito poetarum Philosophorumqueve principem Homerum reprehendisse videantur,… … Hofmann J. Lexicon universale
Hand — 1. Alle Händ voll to dohne, seggt de ol Zahlmann1, on heft man êne. (Insterburg.) – Frischbier2, 1469. 1) Der Name eines Feldwächters in Insterburg. 2. Alten Händen hilft kein Nagelschminken. – Laus. Magazin, XXX, 251. Russisch Altmann V, 85. 3.… … Deutsches Sprichwörter-Lexikon
Dalocha (woreda) — Dalocha is one of the 77 woredas in the Southern Nations, Nationalities and Peoples Region of Ethiopia. Part of the Gurage Zone, Dalocha is bordered on the south by the Kembata Tembaro Zone, on the west by the Hadiya Zone, on the north by Silte,… … Wikipedia
ANTEAMBULONES Servi — dominum domô egredientem olim apud Romanos praecedebant, honoris gratiâ et turbam per viam incedenti circumfusam submovebant. Plin. l. 3. Ep. 14. Eques Romanus, a servo eius, ut transitum daret, manu leniter admonitus, convertit se, nec servum, a … Hofmann J. Lexicon universale
bailler — Bailler, Attribuere, Conferre, Erogare, Praebere, Propinare, Tradere, Transcribere, Tribuere. Semble qu il vienne de {{t=g}}ballô,{{/t}} id est mitto, Car celuy qui baille, emittit a se. Bailler et delivrer, Praestare, dare. Bailler à louage, ou… … Thresor de la langue françoyse
List of sportspeople by nickname — This is a list of sportspeople by nickname.Aviation sport * The Flying Matador = Alejandro Maclean, drifting driver [http://www.formulad.com/drivers/ryan tuerck.html] * Hap or Happy = Kevin Harvick, flagicon|USA auto racer * Haru = Haruchika Aoki … Wikipedia
Adagia — Erasmus von Rotterdam Die Adagia (lateinisch: Collectanea adagiorum) sind eine Sammlung und Kommentierung antiker Sprichworte, Redewendungen und Redensarten des Humanisten Erasmus von Rotterdam. Inhaltsverzeichnis … Deutsch Wikipedia
Eo ipso — Lateinische Phrasen A B C D E F G H I L M N O P … Deutsch Wikipedia
Errare humanum est — Lateinische Phrasen A B C D E F G H I L M N O P … Deutsch Wikipedia
