Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

patibulum

  • 1 patibulum

    pătĭbŭlum, i, n. [st2]1 [-] fourche patibulaire (sorte de gibet où l'on attachait les esclaves ou les criminels pour les fouetter). [st2]2 [-] Hier. croix. [st2]3 [-] verrou en bois. [st2]4 [-] perche pour soutenir la vigne.    - patibulus, i, m. Varr.: c. pa tibulum.
    * * *
    pătĭbŭlum, i, n. [st2]1 [-] fourche patibulaire (sorte de gibet où l'on attachait les esclaves ou les criminels pour les fouetter). [st2]2 [-] Hier. croix. [st2]3 [-] verrou en bois. [st2]4 [-] perche pour soutenir la vigne.    - patibulus, i, m. Varr.: c. pa tibulum.
    * * *
        Patibulum, patibuli, pen. cor. Sallust. Un gibbet.
    \
        Patibulum. Cato. Un instrument à faire la vendenge.

    Dictionarium latinogallicum > patibulum

  • 2 patibulum

    pătĭbŭlum, i, n. ( masc. collat. form pătĭbŭlus, i, Varr. ap. Non. 221, 12; v. in the foll.) [pateo], a fork-shaped yoke, placed on the necks of criminals, and to which their hands were tied; also, a fork-shaped gibbet (syn. furca).
    I.
    Lit.:

    dispessis manibus patibulum quom habebis,

    Plaut. Mil. 2, 4, 7: patibulo eminens adfigebatur, Sall. Fragm. ap. Non. 4, 355 (Hist. 4, 40 Dietsch):

    caedes, patibula, ignes, cruces,

    Tac. A. 14, 33; Cic. Verr. 2, 4, 41, § 90.— Masc.: deligat ad patibulos, Varr. ap. Non. 221, 12: suspende eos contra solem in patibulis, Vulg. Num 25, 4.—
    II.
    A forked prop for vines, Plin. 17, 23, 35, § 212; Cato, R. R. 26.—
    B.
    A wooden bar for fastening a door, Titin. ap. Non. 366, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > patibulum

  • 3 patibulum

    patibulum, ī, n. (pateo), I) der Block, Halsblock, ein aus zwei verbundenen Balken bestehendes Strafwerkzeug für Sklaven u. Verbrecher, das geöffnet um den Hals gelegt u. dann geschlossen wurde, worauf die Hände an die beiden Enden des Blockes gebunden od. genagelt wurden. Mit diesem Block beladen wurde ein zum Kreuzestod Bestimmter zum Richtplatz geführt u. an den Pfahl (crux) hinaufgezogen, so daß der Block, wenn er befestigt war die Querstange des Kreuzes bildete, Plaut., Cic. u.a.: brachia patibulo explicare (ausstrecken), Sen.: alqm patibulo affigere od. suffigere (annageln), Sall. fr. u. Iustin. – Nbf. patibulus, ī, m., Licin. Macer ann. fr. 23 (bei Non. 221, 12). Plaut. carbon. fr. 3 Weise. – II) ein hölzerner Türriegel, Titin. com. 31. – III) eine Stange für die Weinstöcke, Cato u. Plin.

    lateinisch-deutsches > patibulum

  • 4 patibulum

    patibulum, ī, n. (pateo), I) der Block, Halsblock, ein aus zwei verbundenen Balken bestehendes Strafwerkzeug für Sklaven u. Verbrecher, das geöffnet um den Hals gelegt u. dann geschlossen wurde, worauf die Hände an die beiden Enden des Blockes gebunden od. genagelt wurden. Mit diesem Block beladen wurde ein zum Kreuzestod Bestimmter zum Richtplatz geführt u. an den Pfahl (crux) hinaufgezogen, so daß der Block, wenn er befestigt war die Querstange des Kreuzes bildete, Plaut., Cic. u.a.: brachia patibulo explicare (ausstrecken), Sen.: alqm patibulo affigere od. suffigere (annageln), Sall. fr. u. Iustin. – Nbf. patibulus, ī, m., Licin. Macer ann. fr. 23 (bei Non. 221, 12). Plaut. carbon. fr. 3 Weise. – II) ein hölzerner Türriegel, Titin. com. 31. – III) eine Stange für die Weinstöcke, Cato u. Plin.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > patibulum

  • 5 patibulum

        patibulum ī, n    [2 PAT-], a fork-shaped yoke, forked gibbet.
    * * *
    fork-shaped yoke; gibbet

    Latin-English dictionary > patibulum

  • 6 patibulum

    īn. [ pateo ]
    1) шейная колодка, надевавшаяся на приговоренных к распятию Pl, C etc.

    Латинско-русский словарь > patibulum

  • 7 patibulum

    виселица (1. 1 § 1 C. Th. 9, 5).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > patibulum

  • 8 patibulatus

    pătĭbŭlātus, a, um, adj. [patibulum], fastened to the patibulum; yoked, gibbeted, Plaut. Most. 1, 1, 53: patibulatus ferar per urbem, deinde affigar cruci, id. Fragm. ap. Non. 221, 13 (al. patibulum):

    exitiabili nexu patibulatum relinquens,

    gibbeted, App. M. 4, p. 147, 4 (al. patibulum).

    Lewis & Short latin dictionary > patibulatus

  • 9 patibulus

    1.
    pătĭbŭlus, a, um, adj. [pateo], fastened to a patibulum; yoked, gibbeted, Plaut. Fragm. ap. Non. 221, 13; App. M. 4, p. 147 (in both passages al. leg. patibulatum; v. patibulatus).
    2.
    pătĭbŭlus, i, m., v. patibulum.

    Lewis & Short latin dictionary > patibulus

  • 10 infelix

    in-fēlīx, īcis
    1) бесплодный, неплодородный (tellus V; arbor Cato, PM, Ap)
    2)
    а) несчастливый, несчастный (homo C; patria V)
    i. alicujus rei V etc. или (in) aliquā re H etc.несчастливый в чём-л
    б) печальный, скорбный ( fama V); жалкий ( lolium V)
    arbor i. Cpatibulum или crux

    Латинско-русский словарь > infelix

  • 11 patibulatus

    patibulātus, a, um [ patibulum ]

    Латинско-русский словарь > patibulatus

  • 12 patibulus

    ī m. Pl = patibulum 1.

    Латинско-русский словарь > patibulus

  • 13 lignum

    līgnum, ī, n. (2. lego), I) das Holz; im Plur. ligna, von mehr als einem Stücke Holz, bes. vom Brennholze (dah. als Brennholz, Scheitholz der materia [Nutzholz, Bauholz] entgegengesetzt, Ulp. dig. 32, 1, 55; cf. 7, 1, 12 in.), a) übh.: fascis lignorum, Tac. u. Apul.: lignum umidum et viride, Augustin.: calcei ex ligno facti, Paul. ex Fest.: ligni (Stück Holz) vel ferri obtusioris ictu percussus, Treb. Poll.: ligna vitea, Rebholz, Solin.: ligna virentia, Sen.: ligna minuta (klein gehacktes), Paul. ex Fest.: ligna neque fumosa erunt et ardebunt bene, Cato: ignem ex lignis viridibus in loco angusto fieri iubere, Cic.: ligna et sarmenta circumdare ignemque circum subicere, Caes.: ligna colligere, Vulg. u. Iul. Val.: ligna exstruere (zu einem Scheiterhaufen), Liv.: exstruere focum lignis, Hor.: ligna super foco large reponere, Hor.: componere lignum, Gell., aridum lignum, Hor., ligna in caminum, Cato: lignum caedere, Plaut.: ligna caedere (in silvis), Salv.: ligna caedentes, die Holzhauer, Vulg.: ligna senex minuit (spaltete) concisaque construit arte (mit K.), Ov. – sprichw., ligna ferre in silvam, ähnlich unserm »Wasser in den Brunnen tragen«, Hor. sat. 1, 10, 34. – b) insbes., das Holz, der Schaft eines Speeres, Ggstz. ferrum, Ov. u. Sen.: eines Pfeiles, Ggstz. spiculum, Curt. – II) meton.: 1) eine Schreibtafel, Iuven. 16, 41. – 2) poet., ein Holz = ein Baum, Verg. Aen. 12, 767. Hor. sat. 1, 8, 1: ligna fructifera, Fruchthölzer, Augustin. conf. 7, 13. – 3) ein Pfropfreis, Ov. met. 14, 680. – 4) mobile lignum, ein hölzernes Zappelmännchen, Hor. sat. 2, 7, 82. – 5) ein Holzbild (einer Kuh), Ov. met. 8, 132. – 6) = patibulum, das Kreuz, Augustin. serm. 2, 5 u. ö. – 7) das Harte an od. im Obste, die äußere Schale od. der Kern od. Stein (zB. die Nußschale, der Kern in Pfirsichen, Kirschen, Pflaumen, Weinbeeren), Plin. 15, 111; 16, 183 u. 187. – 8) der Fehler an Tischplatten, wenn das Holz weder kraus noch gestreift ist, Plin. 13, 98. – Nbf. a) lignus, Itala (psalt. Veron.) psalm. 72, 23. Itala (Weing.) Ezech. 17, 24. Augustin. spec. bei Mai spicil. Rom. app. p. 52. Gromat. vet. 306, 1. – b) ligna, ae, f., wov. Genet. lignarum, Iordan. Get. 51. § 267 M.

    lateinisch-deutsches > lignum

  • 14 patibulatus

    patibulātus, a, um (patibulum), mit dem Block (Halsblock) beladen, Plaut. most. 56.

    lateinisch-deutsches > patibulatus

  • 15 gabalus

    găbălus, i, m. [st2]1 [-] croix, potence. --- Varr. Men. 24. [st2]2 [-] pendard, vaurien. --- Capitol. Macr. 11, 6.
    * * *
    găbălus, i, m. [st2]1 [-] croix, potence. --- Varr. Men. 24. [st2]2 [-] pendard, vaurien. --- Capitol. Macr. 11, 6.
    * * *
        GAbalus, gabali, masc. g. Crux siue patibulum. Varro. Un giber.

    Dictionarium latinogallicum > gabalus

  • 16 lignum

    līgnum, ī, n. (2. lego), I) das Holz; im Plur. ligna, von mehr als einem Stücke Holz, bes. vom Brennholze (dah. als Brennholz, Scheitholz der materia [Nutzholz, Bauholz] entgegengesetzt, Ulp. dig. 32, 1, 55; cf. 7, 1, 12 in.), a) übh.: fascis lignorum, Tac. u. Apul.: lignum umidum et viride, Augustin.: calcei ex ligno facti, Paul. ex Fest.: ligni (Stück Holz) vel ferri obtusioris ictu percussus, Treb. Poll.: ligna vitea, Rebholz, Solin.: ligna virentia, Sen.: ligna minuta (klein gehacktes), Paul. ex Fest.: ligna neque fumosa erunt et ardebunt bene, Cato: ignem ex lignis viridibus in loco angusto fieri iubere, Cic.: ligna et sarmenta circumdare ignemque circum subicere, Caes.: ligna colligere, Vulg. u. Iul. Val.: ligna exstruere (zu einem Scheiterhaufen), Liv.: exstruere focum lignis, Hor.: ligna super foco large reponere, Hor.: componere lignum, Gell., aridum lignum, Hor., ligna in caminum, Cato: lignum caedere, Plaut.: ligna caedere (in silvis), Salv.: ligna caedentes, die Holzhauer, Vulg.: ligna senex minuit (spaltete) concisaque construit arte (mit K.), Ov. – sprichw., ligna ferre in silvam, ähnlich unserm »Wasser in den Brunnen tragen«, Hor. sat. 1, 10, 34. – b) insbes., das Holz, der Schaft eines Speeres, Ggstz. ferrum, Ov. u. Sen.: eines Pfeiles, Ggstz. spiculum, Curt. – II) meton.: 1) eine Schreibtafel, Iuven. 16, 41. – 2) poet., ein Holz = ein Baum,
    ————
    Verg. Aen. 12, 767. Hor. sat. 1, 8, 1: ligna fructifera, Fruchthölzer, Augustin. conf. 7, 13. – 3) ein Pfropfreis, Ov. met. 14, 680. – 4) mobile lignum, ein hölzernes Zappelmännchen, Hor. sat. 2, 7, 82. – 5) ein Holzbild (einer Kuh), Ov. met. 8, 132. – 6) = patibulum, das Kreuz, Augustin. serm. 2, 5 u. ö. – 7) das Harte an od. im Obste, die äußere Schale od. der Kern od. Stein (zB. die Nußschale, der Kern in Pfirsichen, Kirschen, Pflaumen, Weinbeeren), Plin. 15, 111; 16, 183 u. 187. – 8) der Fehler an Tischplatten, wenn das Holz weder kraus noch gestreift ist, Plin. 13, 98. – Nbf. a) lignus, Itala (psalt. Veron.) psalm. 72, 23. Itala (Weing.) Ezech. 17, 24. Augustin. spec. bei Mai spicil. Rom. app. p. 52. Gromat. vet. 306, 1. – b) ligna, ae, f., wov. Genet. lignarum, Iordan. Get. 51. § 267 M.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > lignum

  • 17 patibulatus

    patibulātus, a, um (patibulum), mit dem Block (Halsblock) beladen, Plaut. most. 56.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > patibulatus

  • 18 patibulus

    patibulus, s. patibulum no. I.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > patibulus

  • 19 furca

    furca, ae, f. [Sanscr. bhur-ig, shears; cf. Lat. forceps, forfex; also Gr. pharos, plough; Lat. forāre;

    Engl. bore,

    Curt. Gr. Etym. p. 299; but Corss. refers furca to root dhar-,=fero, as a prop. support; v. Ausspr. 1, 149], a two-pronged fork.
    I.
    Lit.:

    exacuunt alii vallos furcasque bicornes,

    Verg. G. 1, 264:

    valentes,

    id. ib. 2, 359:

    furcis detrudi,

    Liv. 28, 3, 7; cf. Caes. B. C. 2, 11, 2. —Prov.: naturam expellas furcā, tamen usque recurret, with might and main, Hor. Ep. 1, 10, 24 (v. furcilla).—
    II.
    Transf., of things shaped like a fork.
    A.
    A forkshaped prop, pole, or stake, for carrying burdens on the back or shoulder, Plaut. Cas. 2, 8, 2;

    for supporting the seats of a theatre,

    Liv. 1, 35, 9;

    for a vine,

    Plin. 14, 2, 4, § 32;

    for fishing-nets,

    id. 9, 8, 9, § 31;

    for the gable of a house,

    Ov. M. 8, 700; a frame on which meat was suspended in the chimney, id. ib. 8, 648.—
    B.
    An instrument of punishment in the form of a fork (V or II), which was placed on the culprit's neck, while his hands were fastened to the two ends, a yoke (cf.: crux, gabalus, patibulum; hence, furcifer): To. Satis sumpsimus jam supplici. Do. Fateor, manus vobis do. To. Post dabis sub furcis, Plaut. Pers. 5, 2, 71:

    canem et furcam ferre,

    id. Cas. 2, 6, 37:

    servus per circum, cum virgis caederetur, furcam ferens ductus est,

    Cic. Div. 1, 26, 55:

    servus sub furca caesus,

    Liv. 2, 36, 1 Drak.; Val. Max. 1, 7, 4; Lact. 2, 7, 20:

    sub furca vinctus inter verbera et cruciatus,

    Liv. 1, 26, 10:

    cervicem inserere furcae,

    Suet. Ner. 49; Eutr. 7, 5; Prud. steph. 10, 851.—Hence poet. to designate the worst condition of slavery:

    ibis sub furcam prudens,

    Hor. S. 2, 7, 66.—
    C.
    A fork-shaped gallows:

    aliquem furcā figere,

    Dig. 48, 19, 28 fin.:

    furcae subicere,

    ib. 9:

    in furcam tollere,

    ib. 38:

    in furcam suspendere,

    ib. 13, 6:

    in furcam damnare,

    ib. 49, 16, 3:

    canes vivi in furca, sambucea arbore fixi,

    Plin. 29. 4, 14, § 57.—
    D.
    A fork-shaped yoke in which young bullocks were put to be tamed, Varr. R. R. 1, 20, 2.—
    E.
    Furcae cancrorum, the claws of a crab, App. Mag. p. 297. —
    F.
    Furcae Caudinae, the narrow pass of Caudium, the Caudine Forks, usually called Furculae Caudinae (v. furcula, II. and Caudium), Val. Max. 5, 1, 5 ext.; 7, 2, 17 ext.

    Lewis & Short latin dictionary > furca

  • 20 gabalus

    gābălus, i, m. [an old Germ. word, i. q. the modern Gabel (fork); hence, as an instrument of punishment], a kind of gallows (syn.: furca, patibulum, crux).
    I.
    Lit.: in gabalum aliquem suffigere, Varr. ap. Non. 117, 15.—
    * II.
    Transf., as a term of reproach, gallows-bird, hang-dog, Macrin. ap. Capit. Macrin. 11.

    Lewis & Short latin dictionary > gabalus

См. также в других словарях:

  • Patibŭlum — (lat.), 1) der Querbalken am Kreuze (s.d. 2), an welchen die Arme des Gekreuzigten befestigt wurden; 2) das Kreuz selbst; 3) Galgen …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Patibŭlum — (lat.), Strafinstrument der Römer für Sklaven: ein Halsblock, der, um den Nacken anliegend, mit seinen horizontalen Verlängerungen die Arme ausspannte. Der zur Kreuzigung (s. d.) Verurteilte trug das P. auf dem Wege dahin und wurde mit ihm am… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Patibulum — Patibŭlum (lat.), der Querbalken des Kreuzes; das Kreuz selbst; auch der Galgen …   Kleines Konversations-Lexikon

  • PATIBULUM — proprie detransverso crucisligno, sicut et pro sera sive vecte, quâ ostia occluduntur, dictum Titinnio Ninius docet. Nonnumquam pro tota cruce sumitur, ut apud Iustin. l. 22. c. 7. quod contra Lipsium observat Salmas. de Cruce. Vide eitam supra… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • patibulum — patìbulum m DEFINICIJA pov. umj. okomita greda na golgotskom križu ETIMOLOGIJA lat …   Hrvatski jezični portal

  • Patibulum — Homme portant un patibulum Le patibulum est la partie transversale de la croix destinée au crucifiement. Il pouvait être attaché deux ou trois pieds en dessous de l’extrémité supérieure du poteau planté verticalement. La forme la plus commune… …   Wikipédia en Français

  • patibulum — A gallows; a gibbet …   Ballentine's law dictionary

  • PATIBUL — patibulum …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • ПАТИБУЛУМ —    • Patibŭlum,        1. поперечник креста и сам крест;        2. колода, furca, (Tac. ann. 14, 33); и, наконец, 3) виселица (со времен Константина); ср. Crux, Распятие, и Furca, Фурка …   Реальный словарь классических древностей

  • patibulaire — [ patibylɛr ] adj. • 1395; du lat. patibulum « gibet » 1 ♦ Vx Relatif au gibet. Les fourches patibulaires. 2 ♦ (1675) Mod. Relatif à un individu qui semble digne de la potence. ⇒ inquiétant, 1. sinistre. Figure, mine, visage patibulaire. « un… …   Encyclopédie Universelle

  • Crucifixion — For other uses, see Crucifixion (disambiguation). Crucifixion of Jesus of Nazareth, by Marco Palmezzano (Uffizi, Florence), painting ca. 1490 …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»