-
1 pactio
pactĭo, ōnis, f. [paciscor] [st1]1 [-] pacte, traité, accord, convention; promesse, engagement. - pactionem facere (inire): faire une convention, faire un accord. - in qua pactione summa fide mansit Agesilaus, Nep.: Agésilas resta très fidèle à cette convention. - si res ad pactionem non venit, Cic.: si on n'en vient pas à une convention. - arma per pactionem tradere, Liv. 9, 11: livrer les armes conformément aux termes d'une convention. - collegam suum Antonium pactione provinciae perpulerat, ne contra rem publicam sentiret, Sall. C. 26, 4: en cédant sa province à son collègue Antonius conformément à un pacte, il le décida à ne pas avoir de sentiments hostiles à la république. [st1]2 [-] trêve, armistice. - ubique certa atque continua totius generis humanis aut pax fuit aut pactio, Flor.: partout le genre humain tout entier jouissait d'une paix ou d'une trêve durable et universelle. - quadam quasi concordiae pactione, Aug. Civ. 3: comme gage de réconciliation. [st1]3 [-] accord illicite, arrangement, transaction secrète, entente. - pactionis suspicio, Cic.: soupçon de corruption. - Aulum spe pactionis perpulit uti, Sall. J. 38: avec l'espoir d'un arrangement il décida Aulus à... [st1]4 [-] formule consacrée (d'un contrat). - ex pactione verborum, Cic.: d'après la formule convenue. [st1]5 [-] contrat entre les fermiers généraux, contrat d'adjudication des impôts publics. - in nostra provincia confectae sunt pactiones, Cic.: la ferme des impôts publics a été adjugée dans notre province. - pactiones cum aliquo conficere, Cic. Fam. 13, 65, 1: conclure avec qqn des conventions d'adjudication.* * *pactĭo, ōnis, f. [paciscor] [st1]1 [-] pacte, traité, accord, convention; promesse, engagement. - pactionem facere (inire): faire une convention, faire un accord. - in qua pactione summa fide mansit Agesilaus, Nep.: Agésilas resta très fidèle à cette convention. - si res ad pactionem non venit, Cic.: si on n'en vient pas à une convention. - arma per pactionem tradere, Liv. 9, 11: livrer les armes conformément aux termes d'une convention. - collegam suum Antonium pactione provinciae perpulerat, ne contra rem publicam sentiret, Sall. C. 26, 4: en cédant sa province à son collègue Antonius conformément à un pacte, il le décida à ne pas avoir de sentiments hostiles à la république. [st1]2 [-] trêve, armistice. - ubique certa atque continua totius generis humanis aut pax fuit aut pactio, Flor.: partout le genre humain tout entier jouissait d'une paix ou d'une trêve durable et universelle. - quadam quasi concordiae pactione, Aug. Civ. 3: comme gage de réconciliation. [st1]3 [-] accord illicite, arrangement, transaction secrète, entente. - pactionis suspicio, Cic.: soupçon de corruption. - Aulum spe pactionis perpulit uti, Sall. J. 38: avec l'espoir d'un arrangement il décida Aulus à... [st1]4 [-] formule consacrée (d'un contrat). - ex pactione verborum, Cic.: d'après la formule convenue. [st1]5 [-] contrat entre les fermiers généraux, contrat d'adjudication des impôts publics. - in nostra provincia confectae sunt pactiones, Cic.: la ferme des impôts publics a été adjugée dans notre province. - pactiones cum aliquo conficere, Cic. Fam. 13, 65, 1: conclure avec qqn des conventions d'adjudication.* * *Pactio, pactionis, Verbale. Vlpian. Convention, Traicté et accord, Paction, Pache.\Nuptialem pactionem facere. Liuius. Convention matrimoniale.\Conditiones, pactionesque bellicas perturbare periurio. Cic. Rompre les traictez et accords. -
2 pactio
pactĭo, ōnis, f. [paciscor].I.In gen., an agreeing, covenanting; an agreement, covenant, contract, bargain, pact (syn. pactum):II.est autem pactio duorum plurinmve in idem placitum et consensum,
Dig. 2, 14, 1:in pactionibus faciendis legem spectare,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 12:pactionem facere de aliquā re,
id. Rosc. Com. 12, 34, and 14, 40:nefarias cum multis pactiones conflare,
id. Har. Resp. 20, 42:pactionem cum aliquo facere, ut, etc.,
id. Att. 4, 18, 2:condiciones pactionesque bellicas perturbare perjurio,
id. Off. 3, 29, 108; id. Caecin. 18, 51:arma per pactionem tradere,
Liv. 9, 11:summā fide in pactione manere,
Nep. Ag. 2, 4:talibus pactionibus pacem facere,
conditions, id. Dion. 5:interpositā pactione,
Just. 7, 6, 4; 22, 2, 3:pactionem de republicā facere,
id. 35, 1, 4:collegam suum Antonium pactione provinciae perpulerat, ne, etc.,
by making over to him his province according to agreement, Sall. C. 26, 4:pactionem nuptialem facere,
Liv. 4, 4:praemiorum,
a promise, Cic. post Red. in Sen. 13, 31.—In partic.A.An agreement, compact, between the farmers general and the inhabitants of a province:B.pactiones cum aliquo conficere,
Cic. Fam. 13, 65, 1; id. Att. 5, 13, 1.—A corrupt bargaining, an underhand agreement or compact:C.nonnullos pactionis suspicionem non vitasse,
Cic. Verr. 2, 1, 7, § 17:Aulum spe pactionis perpulit, uti, etc.,
Sall. J. 38, 2; cf. id. C. 26, 4.—A truce:D.aut pax aut pactio,
Flor. 4, 12, 24.—Pactio verborum, a form of words:E.ex pactione verborum, quibus jusjurandum comprehenditur,
on account of the form of oath, Cic. Rosc. Com. 16, 46; cf.:deos cum pactionibus adorare et formulis,
Arn. 7 med. —A marriage-contract:hic eam rem volt, scio, mecum adire ad pactionem (= mecum pacisci),
Plaut. Aul. 2, 2, 25. -
3 pactio
pactio pactio, onis f соглашение -
4 pactiō
pactiō ōnis, f [paciscor], an agreeing, agreement, covenant, contract, stipulation, bargain, pact: de civibus cum sociis facere pactiones: pactione libertatem perdere: neque ullum telum per pactiones loquentium traiciebatur, Cs.: arma per pactionem tradere, L.: talibus pactionibus pacem facere, conditions, N.: foederis: conlegam suum pactione provinciae perpulerat, ne, etc., by agreeing to yield him the province, S.: nuptialis, L.: praemiorum, promise.—An agreement between farmers general and the people of a province: pactiones cum civitatibus conficere.— A corrupt bargaining, underhand agreement: pactionis suspicionem non vitasse: Aulum spe pactionis perpulit, uti, etc., S.—In the phrase, pactio verborum, a form of words.* * *bargain, agreement -
5 pactio
pactio, ōnis, f. (paciscor), das Übereinkommen, Abkommen, die Verabredung, Ausbedingung, der Vertrag, Vergleich, im Kriege die Kapitulation, im üblen Sinne ein Komplott zwischen zwei Personen od. Parteien, I) im allg.: victoriā pax, non pactione parienda est, Cic.: p. verborum, Cic.: facere pactionem de alqa re od. m. folg. ut u. Konj., Cic.: pactionem inire, Iustin.: ad pactionem adire cum alqo, einen Vergleich schließen, sich vergleichen, Plaut. aul. 202: in pactione manere, Nep.: arma per pactionem tradere, kapitulieren, Liv. – übtr., nullā pactione, auf keine Art, schlechterdings nicht, Sen. suas. 7, 14. – II) insbes.: A) der Kontrakt zwischen den Generalpächtern u. Einwohnern einer Provinz, pactiones conficere, Cic. – B) der betrügerische Vertrag, das geheime Abkommen, die geheime Verabredung, pactionis suspicio, Cic.: spe pactionis, Sall. – / arch. pacio, Fest. 250 (b), 23.
-
6 pactio
pactio, ōnis, f. (paciscor), das Übereinkommen, Abkommen, die Verabredung, Ausbedingung, der Vertrag, Vergleich, im Kriege die Kapitulation, im üblen Sinne ein Komplott zwischen zwei Personen od. Parteien, I) im allg.: victoriā pax, non pactione parienda est, Cic.: p. verborum, Cic.: facere pactionem de alqa re od. m. folg. ut u. Konj., Cic.: pactionem inire, Iustin.: ad pactionem adire cum alqo, einen Vergleich schließen, sich vergleichen, Plaut. aul. 202: in pactione manere, Nep.: arma per pactionem tradere, kapitulieren, Liv. – übtr., nullā pactione, auf keine Art, schlechterdings nicht, Sen. suas. 7, 14. – II) insbes.: A) der Kontrakt zwischen den Generalpächtern u. Einwohnern einer Provinz, pactiones conficere, Cic. – B) der betrügerische Vertrag, das geheime Abkommen, die geheime Verabredung, pactionis suspicio, Cic.: spe pactionis, Sall. – ⇒ arch. pacio, Fest. 250 (b), 23. -
7 pactio
1) договор, соглашение, условиеvictoria pax, non pactione parienda est C — мир должен быть добыт победой, а не соглашениемpactionem facere C (inire Just, adire Nep) — заключить договор, войти в соглашениеnullā pactione Sen — никоим образом, никак2) pl. условия соглашения ( talibus pactionibus pacem facere Nep)3) сделка, тайный сговор (pactionis suspicio C)5) перемирие (aut pax aut p. Fl)p. verborum, quibus jus jurandum comprehenditur C — формула присяги -
8 pactio
pactum см. pacisci.Латинско-русский словарь к источникам римского права > pactio
-
9 nuda pactio
лат.простое соглашение, соглашение, не принявшее законную, признаваемую римским правом форму -
10 Сделка
- pactio; pactum; condicio; res; negotium; -
11 pacisci
сговариваться, условливаться, заключать договор;pactio s. pactum, соглашение, договор, а) вооб. pactum est duorum consensus atque conventio (1. 3 pr. D. 50, 12. cf. 1. 1 § 2 D. 2, 14. 1. 5 eod. 1. 12 pr. D. 29, 1. 1. 7 § 4 D. 13, 7);
pactum divisionis (1. 35 D. 2, 14);
societatis (1. 71 pr. D. 17, 2);
pactio dotis (1. 48 § 2 D. 4, 4);
pactum dotale (см.); (1. 17. 32 D. 23, 4. 1. 2 C. 5, 1);
ex pactione libera (Gai. I. 84);
servus cum domino de libertate pactus (1. 8 § 5 D. 33, 8. 1. 6 D. 40, 1. 1. 104 D. 45, 1);
pactio pro libert. (1. 7 § 8 D. 4, 3);
in тк. ob pactionem libertatis dare, accipere (1. 2 § 14. 1. 9 D. 41, 4);
pactione data (за условленную плату) manumitti (1. 3 C. 6, 6);
de lite pactus aliquis (1. 1 § 12 D. 50, 13. 1. 20 D. 48, 10. 1. 40 § 1 D. 2, 14. 1. 4 D. 47, 22. 1. 38. cf. 1. 42 D. 2, 14. 1. 3 pr. 2, 15);
b) в тесн. смыс. обоз. pactum - простой договор, заключенный не по гражданскому праву, не имеющий гражданского формального основания, не производящий обязательства с иском;
pacisci и pactio или pactum обыкн. против. contrahere, contractus, stipulari и stipulatio (1. 7 § 1. 1. 7 § 12. 1. 58 D. 2, 14. 1. 23 pr. D. 7, 1. 1. 73 § 4 D. 50, 17. 1. 11 C. 2, 3. 1. 7 § 4. cf. 1. 45 D. 2, 14. 1. 10 C. 2, 3. 1. 27 C. 4, 65. cf. 1. 6 D. cit. 1. 17 § 2 eod. 1. 7 § 5 eod. 1. 72 pr. D. 18, 1. 1. 10 D. 18, 7. 1. 7 § 7 D. 2, 14);
cp. Gai. II. 31. 64. III. 94. 149. IV. 116. 119. 182;
c) часто относятся вышеупомянутые термины к таким простым соглашениям, на основании которых кто отказывается от известного права (pactum de non petendo) или освобождает должника от обязательства; кроме акцептиляции (торжественного сложения долга) iure civili - pactum считается (iure praetorio) единственной формой отказа, отречения (1. 1 D. 2, 15);
pacto transigere (1. 9 § 3 eod. 1. 27 pr. D. 5, 2. 1. 7 C. 7, 45. 1. 7 § 8. cf. 1. 17 § 5. 1. 21 § 1. 10. 1. 27 § 10. 1. 28 § 2. 1. 56 § 1 D. 2, 14. 1. 7 § 17 eod. 1. 27 pr. eod. § 1 eod. § 9 eod.);
pacti (conventi) exceptio (1. 7. 18. 1. 10 § 1. 2. 1. 30 § 2 eod. 1. 46 eod. 1. 7 § 13. 15. 1. 27 § 3 et seq. eod. § 3 cit. cf. 1. 17 pr. D. 13, 6);
d) слово pacisci относится тк. к тому, кто по поводу известного преступления удовлетворяет истца, условливается относительно вознаграждения: qui furti, vi bonorum rapt. etc. damnatus pactusve erit, infamis est (1. 4 § 5. cf. 1. 6 § 3 D. 3, 2. 1. 4 D. 49, 14. 1. 18 C. 2, 12. 1. 18 C. 2, 4. cf. 1. 10 C. 9, 9);
cp. L. XII. tab. VIII. 2: si membrum rupsit, ni cum eo pacit, talio esto.
Латинско-русский словарь к источникам римского права > pacisci
-
12 Vertrag
Vertrag, pactio. pactum (ein förmlicher, rechtskräftiger Vertrag). – conventum od. umschr. id quod convenit (die Übereinkunft, Verabredung übh.). – sponsio. foedus (Bündnis, w. s.). – tabulae foederis (die Urkunde des Bündnisses). – dem V. gemäß, ex pacto; ex convento; verb. ex pacto et convento; ex foedere; ex formula (dem Wortlaut des V. gemäß, z.B. milites accipere): einen V. mit jmd. schließen, pacisci od. depacisci cum alqo; pactionem cum alqo facere od. conficere; foedus facere od. inire cum alqo: wegen etwas einen V. schließen, de alqa re pacisci: den V. halten, erfüllen, pactum servare od. observare; pacto od. conventis stare: der V. gilt, pactio valet: den V. brechen, fidem pactionis od. foederis rumpere.
-
13 verbum
verbum, i, n. [st2]1 [-] mot, terme, expression, parole. [st2]2 [-] au plur. formule de serment. [st2]3 [-] injures, outrages (en paroles). [st2]4 [-] allégation, chose mise en avant. [st2]5 [-] mot, vain mot, apparence. [st2]6 [-] Quint. verbe (t. de gram). [st2]7 [-] Plaut. Ter. proverbe, adage, sentence. [st2]8 [-] Hier. le Verbe (traduction du grec Λόγος = le Christ). - verba: la forme ([] fond, [res, sententia, summa). - verbo, non re, Cic. Liv.: en parole, non en action. - verbo... scripturā: de vive voix... par écrit. - verbum nullum fecit, Plaut.: il n'a rien dit. - verba publica: les mots de tout le monde. - qui verbum numquam in publico fecerunt, Cic. Brut. 78: qui n'ont jamais parlé en public (qui n'ont jamais fait de discours). - uno verbo: en un mot, bref, en somme, enfin. - verba facere: parler. - ad verbum, in verbum, verbum pro verbo: (traduire) mot pour mot, mot à mot. - verbi causā (gratiā): par exemple. - meis verbis, Cic.: en mon nom, de ma part. - verbum voluptatis, Cic. Fin. 2: le mot "plaisir". - uti verbo alicujus, Cic.: employer l'expression de qqn. - verbis minoribus uti, Ov.: modérer son langage. - pax, te tribus verbis volo, Plaut. Trin.: paix! je veux te dire seulement deux mots. - liberi verbo, Cic.: libres de nom seulement. - verba sunt! Ter.: ce ne sont que des sornettes! - verba dare alicui: en faire accroire à qqn, payer qqn de mots, lui en conter. - experior curis dare verba meis, Ov. Tr. 5, 7, 40: j'essaie de tromper mes ennuis. - de quo ego verbum feci numquam, Cic.: je n'ai jamais parlé de lui. - pactio verbis facta, Cic.: engagement verbal. - vetus verbum hoc quidem est + prop. inf. Ter.: c'est un vieux dicton qui dit que.... - in principio erat Verbum et Verbum erat apud Deum et Deus erat Verbum, Hier.: au commencement était le Verbe et le Verbe était avec Dieu et le Verbe était Dieu. - verbūm (= verborum) sat est, Plaut. Truc.: assez parlé!* * *verbum, i, n. [st2]1 [-] mot, terme, expression, parole. [st2]2 [-] au plur. formule de serment. [st2]3 [-] injures, outrages (en paroles). [st2]4 [-] allégation, chose mise en avant. [st2]5 [-] mot, vain mot, apparence. [st2]6 [-] Quint. verbe (t. de gram). [st2]7 [-] Plaut. Ter. proverbe, adage, sentence. [st2]8 [-] Hier. le Verbe (traduction du grec Λόγος = le Christ). - verba: la forme ([] fond, [res, sententia, summa). - verbo, non re, Cic. Liv.: en parole, non en action. - verbo... scripturā: de vive voix... par écrit. - verbum nullum fecit, Plaut.: il n'a rien dit. - verba publica: les mots de tout le monde. - qui verbum numquam in publico fecerunt, Cic. Brut. 78: qui n'ont jamais parlé en public (qui n'ont jamais fait de discours). - uno verbo: en un mot, bref, en somme, enfin. - verba facere: parler. - ad verbum, in verbum, verbum pro verbo: (traduire) mot pour mot, mot à mot. - verbi causā (gratiā): par exemple. - meis verbis, Cic.: en mon nom, de ma part. - verbum voluptatis, Cic. Fin. 2: le mot "plaisir". - uti verbo alicujus, Cic.: employer l'expression de qqn. - verbis minoribus uti, Ov.: modérer son langage. - pax, te tribus verbis volo, Plaut. Trin.: paix! je veux te dire seulement deux mots. - liberi verbo, Cic.: libres de nom seulement. - verba sunt! Ter.: ce ne sont que des sornettes! - verba dare alicui: en faire accroire à qqn, payer qqn de mots, lui en conter. - experior curis dare verba meis, Ov. Tr. 5, 7, 40: j'essaie de tromper mes ennuis. - de quo ego verbum feci numquam, Cic.: je n'ai jamais parlé de lui. - pactio verbis facta, Cic.: engagement verbal. - vetus verbum hoc quidem est + prop. inf. Ter.: c'est un vieux dicton qui dit que.... - in principio erat Verbum et Verbum erat apud Deum et Deus erat Verbum, Hier.: au commencement était le Verbe et le Verbe était avec Dieu et le Verbe était Dieu. - verbūm (= verborum) sat est, Plaut. Truc.: assez parlé!* * *Verbum, verbi. Terent. Parolle, Mot, Verbe.\De exclusione verbum nullum. Terent. On n'en parle point, On n'en dit pas un mot.\Si verbo titubarint. Cic. S'ils ont failli à parler.\Verba istaec sunt. Terent. Ce ne sont que parolles.\Copia cassa verborum. Lucret. Grand language inutile.\Canina verba. Ouid. Injures, ou Detractions.\Indomita. Seneca. Parolles oultrageuses et injurieuses.\Minantia. Ouid. Menasses.\Ouantia. Sil. Parolles haultaines et glorieuses, ou superbes.\Suspensa semper et obscura verba. Tacit. Parolles à double visage, ou ambigues et ambagieuses.\Violenta. Ouid. Parolles audacieuses et oultrageuses.\Accommodare alicui verba. Quintil. Luy accommoder et bailler parolles à luy convenables.\Capta verbis puella. Ouid. Deceues par belles parolles.\Claudere verba pedibus. Horat. Composer des vers.\Claudere verba modis imparibus. Ouid. Composer vers elegiaques.\Cogere verba in pedes. Ouid. Composer des vers.\Tabellis verba committere. Ouid. Escrire en tablettes.\Compellare aliquem amicis verbis. Virgil. Parler à aucun amiablement.\Concipere verba. Ouid. Bastir une formule de parler.\Verbis grauibus confici ab aliquo et trucidari. Cic. Estre griefvement oultragé par aucun de grosses parolles et injurieuses.\Dare verba alicui. Ouid. Le tromper et abuser, Le paistre de parolles.\Dare verba ventis. Ouid. Parler en vain.\Dare verba in ventos. Ouid. Perdre ses parolles, Parler à un qui n'escoute point, Autant en emporte le vent.\Effingere verba alicuius. Quintil. Contrefaire, Imiter.\Exprimere verbum de, vel e verbo. Terent. Tourner d'un language en un autre de mot à mot.\Facere verba mortuo. Terentius. Perdre sa peine, Parler à un homme mort.\Fundere verba. Ouid. Parler copieusement.\Fundere verba. Cic. Parler sans cesse et sans propos, Perdre parolles, Ne faire que causer.\Ministrat verba vinum. Horat. Le vin fait parler des gents.\Modulanda verba fidibus. Horat. Vers ou chansons à jouer sur le luc.\Obuoluere vitium decoris verbis. Horatius. Cacher son vice par belles et honnestes parolles.\Parcite verbis male ominatis. Horat. Gardez vous de dire parolles, etc.\Perdere verba. Seneca. Parler en vain.\Posita verba in vsu quotidiano. Quintil. Mots communeement usitez.\Profundere verba ventis. Lucret. Parler en vain, Perdre ses parolles.\Totidem verbis recitare. Cic. De mot à mot.\Reddere verba. Ouid. Respondre.\Reddere verbum verbo. Horatius. Rendre et translater mot pour mot.\Verbum pro verbo reddere, Idem. Cic. Rendre mot pour mot.\Eisdem verbis, siue ad verbum reddere quod cogitauimus. Cic. En mesmes termes.\Repetere verba. Ouid. Repeter, Redire, Relire, Resumer, Dire de rechef.\Respondere verbum verbo. Terent. Respondre à chasque mot, et n'en laisser pas un.\Retentare intermissa verba. Ouid. Essayer de rechef à parler.\Retenta verba dolore. Ouid. Retenuz et arrestez.\Socianda verba chordis. Horat. Vers ou chansons à jouer sur les instruments de musique.\Trahere, verba. Sil. Parler à grande difficulté, Trainer sa parolle.\Verba de verbis trahere. Quintil. Faire entresuyvir un propos.\Transferre totidem verbis. Cicero. Rendre, ou translater mot pour mot.\Vincere verbis aliquid. Virgil. En venir au dessus, Descrire par bons vers une chose fort difficile.\Verbum. Terent. Un commun dict, Proverbe, Parolle qu'on dit communeement.\Vtinam istuc verbum ex animo ac vere diceres. Terent. Ceste parolle.\Quid istuc verbi est? Plaut. Que signifie ceste parolle?\Verbis meis salutem ei adscribito. Cic. Salue le en mon nom.\Atticae meis verbis suauium des. Cic. Baise la en mon nom.\Verbum sat est. Plaut. Il suffit d'un mot.\Verbi gratia, et Verbi causa, quod et Exempli gratia dicitur. Cic. En maniere de parler, Comme par maniere de parler, Pour exemple.\In verbo vestigia torsit. Virgil. A la derniere parolle, ou En disant le dernier mot il s'en alla. -
14 pactiuncula
pactĭuncŭla, ae, f. dim. [pactio], an agreement: pactio, pactiuncula, Not. Tir. -
15 nuptialis
nūptiālis, eсвадебный, брачный (donum C; fax H; cena Pl, L; pactio L) -
16 nuptialis
nūptiālis, e (nuptiae), zur Hochzeit gehörig, hochzeitlich, Hochzeits-, Ehe-, fax, Hor.: donum, Cic.: munus, Liv. u. ICt.: habitus, tunica, stola, vestis, Eccl.: velamen, Brautschleier, Ambros.: mundus (Putz), Apul.: dies, Sen.: cena, Plaut. u. Liv.: convivium, Solin. u. Amm.: sacrum, Liv.: sacra, Quint.: pactio, Ehevertrag, Ehebündnis, Liv.: coniunctio, Varro: tabulae, Ehepakten, Heiratsurkunde, Tac.: fescennini (sc. versus), Sen. rhet.: carmen, Hieron.: sororis filiae nuptiale petere omen, zu erfahren suchen, wer die Schw. heiraten würde, Val. Max. 1, 5, 4.
-
17 paecio
paecio, s. pactio /.
-
18 verbum
verbum, ī, n. (Wz. *wer, *wre [erweitert *wer-dh] sagen, altind. vratám, Gebot, Satzung, griech. εἴρω [aus Ϝερjω], ῥημα, Wort [aus Ϝρημα], gotisch waúrd, ahd. wort), das Wort, der Ausdruck, im Plur. die Worte, Ausdrücke, die Rede, I) im allg.: a) übh.: v. durum, abiectum, inquinatum, Cic.: pudet dicere hāc praesente verbum turpe, Ter.: graviore enim verbo uti non licet, um keinen härteren Ausdruck zu gebrauchen (als Parenthese), Cic.: istuc verbum, dieser dein Ausdruck, Ter.: verbum ipsum voluptatis, das Wort »Lust«, Cic.: videtis hoc uno verbo unde significari res duas et ex quo loco et a quo loco, Cic.: in verbis ac nominibus ipsis erat diligens, Cic. – verba (Ausdrücke) mutare, Suet.: dolorem isdem verbis afficere quibus Epicurus, mit denselben Prädikaten belegen, Cic.: verba quaedam (gewisse Formeln) componere, Cic.: in alcis verba iurare, jmdm. den Eid leisten, Curt. – ullum verbum facere (vorbringen, sprechen), nisi quod etc., Plaut.: u. so numquam quoiquam nostrûm verbum fecit, Ter.: numquam hodie tecum commutaturum patrem unum esse verbum, kein Wort (des Vorwurfs) wechseln wird, Ter.: ut est ille bonus vir, tria non commutabitis verba hodie inter vos, Ter.: verbum numquam in publico facere, öffentlich sprechen, einen Vortrag halten, Cic.: de quo ego verbum feci numquam, ich habe über ihn nie ein Wort verloren, Cic.: cum ille verbum facere omnino non potuerit, kein Wort vorbringen konnte, Cic.: u. so verba facere, sowohl übh. = sprechen, schwatzen, Plaut., als insbes. v. Redner = den Sprecher machen, das Wort nehmen, sprechen, reden, einen Vortrag halten, absol., Cic. u.a., apud regem, Nep., pro alqo, Cic., de alqo, de alqa re, Cic.: si is postem aedium tenuisset et pauca verba fecisset, einige Worte (die Einweihungsformel) dazu gesprochen hätte, Cic.: verba secum facere, ein Selbstgespräch halten, Diom. 491, 26: verba facere m. folg. Acc. u. Infin., Sall. Iug. 33, 4; 38, 9. u.ö.: haec pactio non verbis (mündliche Versicherung), sed nominibus et perscriptionibus facta est, Cic.: multis verbis ultro citroque habitis, Reden, Cic. – ille (dies) nefastus erit, per quem tria verba silentur, die drei Worte (do, dico, addico, ich erteile das Klagrecht, spreche Recht, spreche zu), v. Prätor, Ov. fast. 1, 47 (vgl. Varro LL. 6, 30. Macr. sat. 1, 16, 14): u. so verba libera praetor habet, Ov. fast. 1, 52. – Sprichw., verba facere mortuo, zu einem Toten (= vergeblich) reden, Plaut. Poen. 840: verba fiunt mortuo, das sind vergebliche Worte, Ter. Phorm. 1015. – b) Bes. Verbindungen: α) verbo, αα) = durch ein einziges Wort, verbo de sententia destitisti, auf ein W. von mir, Cic.: verbo expedi, mit einem einzigen W., Ter. – ββ) mündlich (Ggstz. scripturā), C. Furnio plura verbo quam scrip turā mandata dedimus, Planc. in Cic. ep. 10, 8, 5: cui verbo mandabo, quid etc., Vulc. Gallic. Avid. Cass. 10. § 10. – β) uno verbo, mit einem Worte = um es mit einem Worte auszudrücken, -zu sagen (wenn man verschiedene genannte Teile od. Einzelbegriffe in ein Ganzes od. in einen Kollektivbegriff zusammenfaßt), si iecur aut pulmones, uno verbo omnia sana faciet, Cato: ut uno verbo complectar, diligentia, Cic.: uno verbo die quid est, Ter.: oloquar uno verbo; mittin me intro? Plaut. – γ) verbis, durch (bloße) Worte, Ggstz. re (durch die Tat), Ter. Andr. 824 u. Phorm. 164: ebenso Ggstz. opere (durch die Tat), Cic. de amic. 72. – δ) ad verbum, e verbo, de verbo, pro verbo, aufs Wort, wörtlich, genau, somnium mirifice ad verbum cum re convenit, Cic.: ad verbum ediscere, Cic.: fabellas Latinas ad verbum de Graecis exprimere, wörtlich übersetzen, Cic.: u. so exprimere verbum e verbo, Cic., od. de verbo, Ter.: reddere verbum pro verbo, Cic., od. verbum verbo, Hor.: id esset verbum e verbo, wörtlich, Cic. – ε) verbi causā od. gratiā, beispielsweise, zum Beispiel, si quis verbi causā oriente Caniculā natus est, Cic.: ut propter aliam quampiam rem, verbi gratiā propter voluptatem, nos amemus, Cic. – ζ) meis, tuis, alcis verbis, in meinem, deinem, in jmds. Namen, für mich, dich, für jmd., si uxori tuae meis verbis eris gratulatus, Cic.: anulum, quem ego militi darem tuis verbis, Plaut.: denuntiatum Fabio senatus verbis, ne etc., Cic. – η) quid verbis opus est? was bedarf es der Worte? Ter.: so auch quid multa verba (sc. faciam)? was soll ich viele Worte machen, kurz, Ter. – θ) te tribus verbis volo! nur auf drei (auf ein paar) Worte! = ich will nur ein paar W. mit dir sprechen, Plaut. trin. 963: so auch paucis verbis te volo, Plaut. mil. 375. – ι) bona verba, quaeso! nur gnädig! nur gemach! Ter. Andr. 204.
II) prägn.: A) die bloße Rede, das leere Wort, der Schein, verba sunt! Ter.: existimatio, decus, infamia verba sunt atque ineptiae, Cic.: cum hoc verbo atque simulatione Apronio, revera tibi obiectum esset, Cic.: in quibus (civitatibus) verbo sunt liberi omnes, dem Worte nach, Cic.: alci dare verba, leere Worte bieten = etwas aufbinden, anführen, hintergehen, überlisten, betrügen, hinters Licht führen, täuschen, ein Schnippchen schlagen, Komik., Cic. u.a.; vgl. Spengel Ter. Andr. 211.
B) Plur. verba, Witze, Späße, quibus sunt verba sine penu ac pecunia, die spaßreich sind, aber arm an Geld u. Proviant, Plaut. capt. 472.
C) kollektiv, das Wort, der Ausdruck, a) übh. = der Ausspruch, die Äußerung, illud mihi verbum non placet, Plaut.: quod verbum audio! Ter.: quod verbum in pectus Iugurthae altius, quam quisquam ratus erat, descendit, Sall. Iug. 11, 7. – b) derSpruch, Sinnspruch, das Sprichwort, verum est verbum, quod memoratur, ubi amici, ibi opus, Plaut.: nam vetus verbum hoc quidem est, communia esse amicorum inter se omnia, Ter.
D) als gramm. t.t., das Verbum, das Zeitwort, verba temporalia, Varro LL.: vocabula et verba, ut homo et equus, et legit et currit, Varro LL.: ut sententiae verbis finiantur, Cic.: – / Genet. Plur. verbûm, zB. verbûm paucûm, Enn. ann. 246: unum quodque istorum verbûm, Plaut. asin. 153: bes. in der Verbindung verbûm sat est, Plaut. Bacch. 878; rud. 866; truc. 644. – vulg. Nbff. berbum, Corp. inscr. Lat. 10, 410, 6. – verbus, Itala (Cant.) Luc. 4, 32. Itala (Brix.) Ioh. 4, 50 u.ö., s. Rönsch Itala p. 266.
-
19 ausbedingen
ausbedingen, pacisci, depacisci (auch m. folg. ut od. ne u. Konj.). – excipere. recipere (ausnehmen, ersteres auch mit folg. ne, quo minus u. Konj.). – stipul ari (sich etwas förmlich zusagen-, zusichern lassen). – pangere (festsetzen, bestimmen, mit folg. ut od. ne u. Konj.). – Ausbedingen, das, - ung, die, pactio. – stipulatio (das Sich-förmlich-zusagen-lassen). – ausbedungen, pactus.
-
20 Eheverbindung
Eheverbindung, s. Ehe, Heirat. – Ehevergleich, s. Ehevertrag no. I. – Eheverlöbnis, s. Verlobung. – Ehevertrag, I) ein Vertrag zwischen zwei Verlobten, ihr Eigentum in u. nach der Ehe betreffend: pactio nuptialis. – II) eine diesen Vertrag enthaltende Schrift, tabulae nuptiales (im allg.). – dotis tabellae (der Vertrag über die Mitgift der zukünftigen Frau). – Eheweib, s. Frau no. II, a.
См. также в других словарях:
Pactio — is a system of magic within the fictional work . The word is based on the Latin word pactiō , the action of making a pactum or agreement . Pactio can also be referred as a provisional contract. Characters in pactio involve a magic user who can… … Wikipedia
pactio — index bargain, compact, covenant, pact, treaty Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
pactio — pac·tio … English syllables
pactio — /paeksh(iy)ow/ Lat. In the civil law, a bargaining or agreeing of which pactum (the agreement itself) was the result. It is used, however, as the synonym of pactum … Black's law dictionary
pactio — (Civil law.) A pact; a contract; an agreement; a bargain; a treaty; a covenant … Ballentine's law dictionary
pactio — noun see pactum … Useful english dictionary
Mahō Sensei Negima!? Neo-Pactio Fight!! — Mahō Sensei Negima!? Neo Pactio Fight Developer(s) Marvelous Entertainment Publisher(s) … Wikipedia
in commodato haec pactio, ne dolus praestetur, rata non est — /in komadeytow hiyk paeksh(iy)ow, niy dowlas prastiytar, reyta non est/ In the contract of loan, a stipulation not to be liable for fraud is not valid … Black's law dictionary
nuda pactio obligationem non parit — /n(y)uwda paeksh(iy)ow oblageyshiyownam non paerat/ A naked agreement [i.e., without consideration] does not beget an obligation … Black's law dictionary
nuda ratio et nuda pactio non ligant aliquem debitorem — /n(y)iiwda raesh(iy)ow et n(y)uwda paeksh(iy)ow non ligant aelakwam debatoram/ Naked reason and naked promise do not bind any debtor … Black's law dictionary
in commodato haec pactio, ne dolus praestetur, rata non est — /in komadeytow hiyk paeksh(iy)ow, niy dowlas prastiytar, reyta non est/ In the contract of loan, a stipulation not to be liable for fraud is not valid … Black's law dictionary