Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

pēnsum

  • 1 pēnsum

        pēnsum ī, n    [P. n. of pendo], wool weighed out to a slave for a day's spinning, allotment of wool: nocturna carpentes pensa puellae, V.: famulasque ad lumina longo Exercet penso, V.: pensa manu ducunt, Iu.—Fig., a charge, duty, office: meae diligentiae: nominis familiaeque, L. — Weight, consideration, scruple, importance (only gen. of price): nihil pensi neque moderati habere, i. e. practise no reverence or self-control, S.: neque id quibus modis adsequeretur, quicquam pensi habebat, i. e. had no scruple, S.: sed illis nec quid dicerent, quicquam umquam pensi fuisse, they never cared at all, L.: quibus si quicquam pensi umquam fuisset, non, etc., had they ever had regard for anything, S.
    * * *
    allotmant for weaving, wool given to be spun/woven; task/stint; homework

    Latin-English dictionary > pēnsum

  • 2 pensum

    pensum, i, v. pendo, P. a. B.

    Lewis & Short latin dictionary > pensum

  • 3 pendo

    pendo, pĕpendi, pensum, 3 (pendissent, for pependissent, Liv. 45, 26 fin.:

    penderit for pependerit,

    Paul. Nol. Carm. 14, 122), v. a. and n. [etym. dub.; cf. root sphad-, sphendonê, a sling; Lat. funda].— Lit., to cause to hang down, to suspend; esp. of scales in weighing.
    I.
    Act., to weigh, weigh out.
    A.
    Lit. (very rare: syn. penso, expendo): unumquodque verbum staterā aurariā pendere, Varr. ap. Non. 455, 21: da pensam lanam, Titin. ap. Non. 369, 21; Plin. 19, 3, 15, § 39, read repensum: aere gravi cum uterentur Romani, penso eo, non numerato debitum solvebant, Fest. s. v. pendere, p. 208 Müll.:

    pensas examinat herbas,

    Ov. M. 14, 270.—
    2.
    Transf., to pay, pay out (because, in the earliest times, payments were made by weighing out the metals; v. in the preced. the passage from Fest.;

    class.): militis stipendia ideo, quod eam stipem pendebant,

    Varr. L. L. 5, § 182 Müll.:

    Achaei ingentem pecuniam pendunt L. Pisoni quotannis,

    Cic. Prov. Cons. 3, 5; id. Att. 12, 25, 1:

    vectigal populo Romano,

    Caes. B. G. 5, 23:

    vectigal,

    Liv. 25, 8:

    tributum pro navibus,

    Tac. A. 13, 51:

    pretium,

    id. ib. 2, 87:

    coria boum in usus militares,

    id. ib. 4, 72:

    mercedem alicui,

    Juv. 3, 15.— Absol.:

    pro pabulo pendunt,

    pay, Plin. 12, 14, 32, § 65.— Impers. pass.:

    iterumque imperii nostri publicanis penditur,

    Plin. 12, 14, 32, § 65.—As punishments consisted of fines in money or cattle: pendere poenas, supplicia, etc., signified to pay, suffer, undergo a penalty:

    pendere poenas solvere significat,

    Fest. p. 268 Müll.:

    Syrus mihi tergo poenas pendet,

    Ter. Heaut. 4, 4, 6:

    maximas poenas pendo temeritatis meae,

    Cic. Att. 11, 8, 1:

    satis pro temeritate unius hominis suppliciorum pensum esse,

    Liv. 34, 61:

    capitis poenas,

    Ov. F. 3, 845:

    poenas violatae religionis sanguine et caedibus,

    Just. 8, 2, 4:

    magna supplicia perfidiae,

    id. 11, 4, 2:

    crimen, culpam,

    Val. Fl. 4, 477.—Rarely in this signif. absol., to suffer any thing ( poet.):

    tuis nam pendit in arvis Delius,

    Val. Fl. 1, 445.—
    B.
    Trop.
    1.
    To weigh mentally, to ponder, consider, deliberate upon, decide (class.;

    syn.: pensito, trutinor): vos eam (rem) suo, non nominis pondere penditote,

    Cic. Verr. 2, 4, 1, § 1:

    in philosophiā res spectatur, non verba penduntur,

    id. Or. 16, 51:

    causam ex veritate,

    id. Quint. 1, 5:

    rem levi conjecturā,

    id. Rosc. Am. 22, 62.—
    b.
    To value, esteem, regard a thing; with gen. of the value (mostly ante-class. and poet.):

    neque cum me magni pendere visum'st,

    Plaut. Curc. 2, 2, 12:

    aliquem,

    Ter. Ad. 5, 4, 25:

    quem tu vidisse beatus Non magni pendis,

    Hor. S. 2, 4, 93:

    nec jam religio divum neque numina magni Pendebantur,

    Lucr. 6, 1277:

    unice unum plurimi pendit,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 29:

    te volturium vocant: Hostisne an civis comedis, parvi pendere,

    id. Trin. 1, 2, 64 sq.:

    nequam hominis ego parvi pendo gratiam,

    lightly esteem, id. Bacch. 3, 6, 29; so,

    parvi,

    Ter. And. 3, 2, 46; id. Heaut. 4, 3, 37; id. Hec. 3, 5, 63:

    minoris pendo tergum illorum, quam meum,

    care less for, Plaut. Most. 4, 1, 29:

    aliquem minoris,

    id. ib. 1, 3, 58:

    aliquem nihili,

    id. ib. 1, 3, 88:

    nihili,

    id. Men. 5, 7, 4; id. Trin. 3, 1, 6; Ter. Ad. 3, 4, 6; cf.:

    non flocci pendere,

    Ter. Eun. 3, 1, 21:

    sese experturum, quanti sese penderem,

    Plaut. Truc. 2, 4, 44:

    tu illum numquam ostendisti quanti penderes,

    Ter. Heaut. 1, 1, 103.—
    2.
    (Acc. to A. 2.) To pay, render ( poet.):

    dignas pendere grates,

    Stat. Th. 11, 223.—
    II.
    Neutr., to weigh ( poet. and in post-Aug. prose):

    tantundem pendere par est,

    Lucr. 1, 361:

    talentum ne minus pondo octoginta Romanis ponderibus pendat,

    Liv. 38, 38, 13; Plin. 9, 15, 17, § 44; id. 30, 48 fin., § 93; id. 18, 7, 12, § 66; id. 31, 6, 31, § 58 (in Sen. Ep. 66, 30, read pendent).—Hence, pensus, a, um, P. a., lit. weighed; hence, trop., esteemed, valued, prized, dear (as P. a. not in Cic. or Cæs.):

    utra condicio pensior, Virginemne an viduam habere?

    Plaut. Stich. 1, 2, 61: ut nihil quicquam esset carius pensiusque nobis quam nosmetipsi, Taurus ap. Gell. 12, 5, 7.—Esp., as subst.: pensum, i, n., something weighed.
    A.
    Weight, consideration, scruple, importance, only in gen. sing.: nihil pensi habere aliquid, to lay no weight or stress upon a thing, to attach no value to, be indifferent to, care nothing about:

    sua parvi pendere, aliena cupere,... nihil pensi neque moderati habere,

    Sall. C. 12, 2:

    nihil pensi neque sancti habere,

    id. J. 41, 9:

    neque id quibus modis assequeretur, quicquam pensi habebat,

    id. C. 5, 6:

    prorsus neque dicere, neque facere quicquam pensi habebat,

    id. ib. 23, 2:

    nihil pensi habuit, quin, etc.,

    Suet. Dom. 12; id. Ner. 34:

    ut neque fas neque fidem pensi haberet,

    Tac. A. 13, 15: aliquid ratum pensumque habere, Att. Capitol. ap. Gell. 13, 12, 2. —So, non pensi ducere (very rare), Val. Max. 2, 9, 3.—Also, non adest or est alicui pensi: nec mihi adest tantillum pensi jam, quos capiam calceos, I don't care in the least, am perfectly indifferent, Plaut. Truc. 4, 2, 52:

    sed illis nec quid dicerent, nec quid facerent, quicquam umquam pensi fuisse,

    they never cared at all, Liv. 34, 49:

    quibus si quicquam pensi umquam fuisset, non ea consilia de republicā habuissent,

    if they had ever had regard for any considerations, Sall. C. 52, 34. —
    B.
    Prop., the wool weighed out to a slave to spin in a day; hence, a day's work in spinning, and, in gen., spinning, a spinner's task.
    1.
    Lit. (mostly ante-class. and poet.):

    pensum facere,

    Plaut. Merc. 2, 3, 63; id. Men. 5, 2, 45:

    nocturna carpentes pensa puellae,

    Verg. G. 1, 391:

    carmine quo captae dum fusis mollia pensa Devolvunt, etc.,

    id. ib. 4, 348:

    famulasque ad lumina longo Exercet penso,

    id. A. 8, 412; Prop. 3, 15, (4, 14), 15:

    castrensia,

    i. e. for military garments, id. 4 (5), 3, 33:

    pensa manu ducunt,

    Juv. 12, 65:

    lanificam revocas ad sua pensa manum,

    Ov. Am. 1, 13, 24; id. H. 3, 75; Just. 1, 3, 2.— Poet., a thread spun by the Fates:

    durae peragunt pensa sorores,

    Sen. Herc. Fur. 181:

    jamque in fine dies et inexorabile pensum Deficit,

    Stat. S. 3, 3, 172: mortale resolvere, to unbind his mortal thread, i. e. to make him immortal, Calp. Ecl. 4, 137.—
    2.
    Trop., a charge, duty, office (so in Cic.; cf.:

    ministerium, munus, officium): pensum meum lepide accurabo,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 33; cf.:

    meum confeci,

    id. Pers. 2, 4, 1:

    absolvere,

    to perform one's duty, Varr. R. R. 2, 2:

    me ad meum munus pensumque revocabo,

    Cic. de Or. 3, 30, 119; id. Verr. 2, 3, 46, § 109:

    nominis familiaeque,

    Liv. 4, 52:

    operis sui peragere,

    Col. 3, 10, 7.—Hence, adv.: pensē, carefully, considerately (post-class.): pensius, Flav. ap. Symm. Ep. 2, 34.

    Lewis & Short latin dictionary > pendo

  • 4 carpō

        carpō psī, ptus, ere    [CARP-], to pick, pluck, pluck off, cull, crop, gather: flores, H.: rosam, V.: manibus frondes, V.: frumenta manu, V. — To take ( as nourishment), crop, pluck off, browse, graze on: gramen, V.: pabula, O.: (apis) thyma, H.: Invidia summa cacumina carpit, O.: (prandium) quod erit bellissumum, pick dainties, T.—To tear off, tear away, pluck off, pull out (poet.): inter cornua saetas, V.: vellera, to spin, V.: pensum, H.: ex collo coronas, to pull off, H. — Fig., to pluck, snatch: flosculos (orationis): luctantia oscula, to snatch, O.—To enjoy, seize, use, make use of: breve ver, O.: diem, redeem, H.: auras vitalīs, V.: quietem, V.—To gnaw at, tear, blame, censure, carp at, slander, calumniate, revile: maledico dente: militum vocibus nonnihil carpi, Cs.: alquem sermonibus, L.: opus, O.—To weaken, enfeeble, wear away, consume, destroy: regina caeco carpitur igni, V.: invidia carpit et carpitur unā, O.: Tot tuos labores, i. e. to obscure the fame of, H.—In war, to inflict injury upon, weaken, harass: agmen adversariorum, Cs.: vires Romanas, L.: extrema agminis, L. — To cut to pieces, divide: carpenda membris minutioribus oratio: in multas partīs exercitum, L.—To take apart, single out: tu non animadvertes in omnes, sed carpes ut velis: carpi paucos ad ignominiam. — To go, tread upon, pass over, navigate, sail through, take one's way. viam, V.: supremum iter (i. e. mori), H.: gyrum, to go in a circle, V.: mare, O.: Carpitur acclivis trames, O.
    * * *
    carpere, carpsi, carptus V TRANS
    seize/pick/pluck/gather/browse/tear off; graze/crop; tease/pull out/card (wool); separate/divide, tear down; carve; despoil/fleece; pursue/harry; consume/erode

    Latin-English dictionary > carpō

  • 5 erīlis

        erīlis (not herīlis), e, adj.    [erus], of the head of a family, the master's, mistress's: filius, T.: gressum comitantur erilem, V.: pensum, H.: nomen, O.: sanguis, O.: peccatum, H.
    * * *
    erilis, erile ADJ

    Latin-English dictionary > erīlis

  • 6 mālō

        mālō māluī, mālle (old māvolō for mālō, T.)    [magis+volo], to choose rather, prefer: sicut ego malo: Quid est quod mihi malim quam, etc., T.: omnia malle quam victi abire, S.: pacem quam bellum, S.: quin omnia malit, H.: acceptā iniuriā ignoscere quam persequi malebant, S.: rem obtinere, Cs.: quae cum audire mallem quam videre: nisi mavis Carpere pensum, H.: Mori me, T.: homines peccare quam deos: esse quam videri bonus malebat, S.: fraterculus esse gigantis, Iu.: Sis licet felix ubicumque mavis (sc. felix esse), H.: hos mallem secum milites eduxisset: Byblida mavult vocem sororem, ctc., O.: Nullos his mallem ludos spectasse, rather than these, H.: se ab omnibus desertos potius quam abs te defensos esse malunt: mature vincere quam diu imperare, L.: de flumine Quam ex fonticulo sumere, H.: meo iudicio multo stare malo quam omnium reliquorum, much rather.—To incline, prefer, be more favorable: in hac re malo universae Asiae: quamquam illi omnia malo quam mihi, i. e. would rather he had them.
    * * *
    malle, malui, - V
    prefer; incline toward, wish rather

    Latin-English dictionary > mālō

  • 7 pendō

        pendō pependī, pēnsus, ere    [PAND-], to suspend, weigh, weigh out: pensas examinat herbas, O.— To weigh out in payment, pay, pay out: stipendium quotannis, Cs.: pecuniam Pisoni: populo mercedem, Iu.—Fig., to pay, suffer, undergo: mihi tergo poenas, T.: poenas temeritatis: satis pro temeritate unius hominis suppliciorum pensum esse, L.: capitis poenas, O.— To weigh, ponder, consider, deliberate upon, decide: eam (rem) penditote: in philosophiā res spectatur, non verba penduntur.— To value, esteem, regard: quem tu vidisse beatus Non magni pendis, H.: Quae dico parvi pendunt, esteem lightly, T.: nili, care nothing for, T.: non flocci pendere, T.— Intrans, to weigh, be heavy: talentum ne minus pondo octoginta Romanis ponderibus pendat, L.
    * * *
    pendere, pependi, pensus V
    weigh out; pay, pay out

    Latin-English dictionary > pendō

  • 8 conficio

    confĭcĭo, fēci, fectum, 3 ( perf. subj. confexim, Plaut. Truc. 4, 4, 39; in pass., besides the regular form conficior, freq., but not in Cic., in acc. with fīo, fieri:

    confit,

    Plaut. Trin. 2, 4, 7; Lucr. 4, 291; Col. 2, 15, 1; Plin. 6, 23, 26, § 103; 31, 7, 40, § 83; Macr. S. 1, 14, 13; id. Somn. Scip. 2, 3; 1, 2:

    confiunt,

    Lucr. 4, 738; Arn. 7, 219:

    confiat,

    Col. 1, 8, 12; Lucr. 4, 929 Lachm.: confiant, Imp. Leo, Cod. 2, 7, 11: confieret, Balb. ap. Cic. Att. 8, 15, A, 3; 9, 7, A, 1; Liv. 5, 50, 7:

    confierent,

    Suet. Caes. 20; Arn. 2, 73:

    confieri,

    Lucr. 2, 1069; 5, 889; Caes. B. G. 7, 58; Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 1; Verg. A. 4, 116; v. Forbig. ad loc.; Tac. A. 15, 59; cf. Neue, Formenl. II. p. 611), v. a. [facio].
    I.
    To make a thing completely ready, to make, prepare, bring about, complete, accomplish, execute, etc. (except in Quint., freq. in all periods and species of composition).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    nisi cottidiano sesquiopus confeceris,

    Plaut. Capt. 3, 5, 67; cf.

    pensum,

    id. Merc. 2, 3, 81; id. Pers. 2, 4, 1:

    eme lanam, unde pallium conficiatur,

    id. Mil. 3, 1, 93; cf.:

    anulum, pallium, soccos suā manu,

    Cic. de Or. 3, 32, 127:

    vestem,

    id. Verr. 2, 4, 26, § 59; Suet. Aug. 73:

    ligna ad fornacem,

    to make ready, prepare for, Cato, R. R. 16; cf.:

    conficere atque contexere villos ovium,

    Cic. N. D. 2, 63, 158:

    aurum et argentum,

    Plin. 35, 12, 45, § 157:

    frumenta (with molere),

    id. 7, 56, 57, § 191:

    tabulas litteris Graecis,

    to write, draw up, Caes. B. G. 1, 29; [p. 413] cf.:

    libros Graeco sermone,

    to compose, write, Nep. Hann. 13, 2;

    and librum Graece,

    id. Att. 18, 6:

    tabulas,

    Cic. Verr. 2, 1, 23, § 60:

    orationes,

    Nep. Cato, 3, 3:

    illam partem superiorem orationis,

    Cic. de Or. 2, 28, 121:

    nuptias,

    Ter. Heaut. 5, 1, 22; Suet. Claud. 26:

    bellum,

    Caes. B. G. 1, 54; Sall. C. 51, 5; Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10, 3; Liv. 21, 40, 11; so,

    duella,

    Hor. Ep. 2, 1, 254 al.; cf.

    proelium,

    Sall. C. 61, 1:

    tantum facinus,

    Cic. Rosc. Am. 28, 76; cf.

    caedem,

    Nep. Dion, 10, 1:

    legitima quaedam,

    id. Phoc. 4, 2:

    residua diurni actus,

    Suet. Aug. 78:

    mandata,

    Cic. Planc. 11, 28; id. Phil. 9, 3, 6; id. Q. Fr. 2, 12 (14), 3; Sall. J. 12, 4:

    omnibus rebus magnā curā, multā operā et labore confectis,

    Cic. Att. 16, 16, B, 8:

    ad eas res conficiendas biennium sibi satis esse ducere,

    Caes. B. G. 1, 3:

    negotium,

    id. B. C. 1, 29; Cic. Att. 1, 16, 5:

    quibus rebus confectis,

    Sall. C. 46, 1; Nep. Pelop. 3, 3; Caes. B. G. 1, 13:

    confecto legationis officio,

    id. B. C. 3, 103.—
    2.
    Esp.
    a.
    In the lang. of business, to settle, close a bargain, finish, etc.; absol.:

    tu cum Apellā Chio confice de columnis,

    Cic. Att. 12, 19, 1:

    quod si mihi permisisses, confecissem cum coheredibus,

    id. Fam. 7, 2, 1:

    de Acutiliano negotio quod mihi mandaras... confeceram,

    id. Att. 1, 5, 4.—
    b.
    Of space or distance traversed, to pass over, accomplish, traverse, go over, make, accomplish:

    iter,

    Cic. Att. 4, 14, 2; Caes. B. G. 2, 12; Nep. Ages. 4, 4 al.; cf.:

    tertiam partem itineris,

    id. Eum. 8, 6; and poet.:

    nos immensum spatiis confecimus aequor,

    Verg. G. 2, 541:

    cursum,

    Cic. Att. 5, 12, 1; Verg. A. 5, 362:

    cursum vitae,

    Cic. Tusc. 3, 1, 2:

    cursus annuos conficit sol,

    id. N. D. 1, 31, 87; 2, 20, 52:

    longam viam,

    id. Sen. 2, 6:

    celeritate incredibili longissimas vias,

    Suet. Caes. 57.—Rarely of space occupied:

    tecta facturi, ut mille passuum conficiatur,

    Cic. Att. 4, 16, 8 (14).—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to produce, cause, make, bring about, effect:

    sollicitudines mihi,

    Ter. And. 4, 1, 26:

    geminas nuptias,

    id. ib. 4, 1, 50; cf.:

    aliquid mali gnato,

    id. Heaut. 5, 3, 1:

    pacem,

    id. ib. 5, 2, 45:

    motus animorum,

    Cic. de Or. 2, 79, 324.—With two accs.:

    animum auditoris mitem et misericordem,

    Cic. Inv. 1, 55, 106:

    reditum alicui,

    to procure, id. Fam. 9, 13, 4.—Also absol., to be efficient, to accomplish a direct result, be an active cause (philos. t. t.):

    aliae causae ipsae conficiunt, aliae vim aliquam ad conficiendum afferunt,

    Cic. Part. Or. 26, 93.—
    2.
    Of time, to complete, finish, end, spend, pass:

    cum sexaginta annos confecerit,

    Cic. Tusc. 1, 38, 92:

    centum annos,

    id. Or. 52, 176:

    diem,

    Plaut. Trin. 3, 3, 78:

    tum denique judicetur beatusne fuerit, cum extremum vitae diem morte confecerit,

    Cic. Fin. 3, 22, 76:

    annuum tempus,

    id. Att. 15, 15, 4:

    omnem vitae suae cursum in labore corporis atque in animi contentione (just before: ut in amore et voluptatibus adulescentiam suam collocaret),

    id. Cael. 17, 39:

    annuum munus,

    id. Fam. 2, 12, 1:

    biennium,

    id. Quint. 12, 40:

    suas horas (somnus),

    Sil. 4, 89:

    aequinoctium,

    Col. 2, 8, 2; cf.

    brumam,

    id. 9, 14, 12; Plin. 18, 26, 63, § 232:

    commissum ac profligatum bellum,

    Liv. 8, 25, 5; Flor. 2, 15, 2.—
    3.
    In philos. lang., to bring forward as proved, to show, deduce:

    conclusio est, quae ex eis quae ante dicta sunt, conficit, quid necessario consequatur,

    Auct. Her. 4, 30, 41 fin.; Cic. Inv. 1, 31, 53; hence, conficior, to follow logically (from something), to be deduced; with ex:

    cum id perspicuum sit, quod conficiatur ex ratiocinatione,

    Cic. Inv. 1, 40, 72; so Quint. 5, 14, 9; 5, 14, 22; 9, 4, 69; and absol., Cic. Inv. 1, 47, 87 al.—
    II.
    Transf., to diminish, lessen, weaken an object; to sweep away, destroy, kill, wear out, consume.
    A.
    Prop.:

    dentes intimi escas conficiunt,

    grind, Cic. N. D. 2, 54, 134; so Liv. 2, 32, 10; Plin. 11, 37, 61, § 160; cf.

    cibos,

    to digest, Cic. N. D. 2, 55, 137; Plin. 11, 37, 68, § 180 al.:

    ignes Conficerent vulgo silvas, arbusta cremarent,

    Lucr. 1, 905; cf.:

    conficere, omnia igni, frigore,

    id. 1, 536:

    patrimonium suum (corresp. with dissipare),

    Cic. Fl. 36, 90:

    sapiens si fame ipse conficiatur... vir bonus, ne ipse frigore conficiatur, etc.,

    id. Off. 3, 6, 29.—With acc. and inf.:

    ipse conficior venisse tempus cum possim, etc.,

    Cic. Att. 10, 18, 3:

    nihil est opere et manu factum, quod non conficiat et consumat vetustas,

    id. Marcell. 4, 11: quae vetustas est, quae vim divinam conficere possit? id. Div. 2, 57, 117.—In part. perf.: sicut fortis equus... senio confectu' quiescit, impaired, weakened, Enn. ap. Cic. Sen. 5, 14;

    and so very freq.: confectus senectute,

    Cic. Rab. Perd. 7, 21:

    aetate,

    Sall. J. 9, 4; Cat. 68, 119:

    aevo,

    Verg. A. 11, 85:

    senectā, Ov M. 6, 37: cum corporis morbo tum animi dolore,

    Cic. Mur. 40, 86; cf. id. Fin. 1, 12, 41; id. Att. 11, 11, 1:

    multis gravibusque vulneribus,

    Caes. B. G. 2, 25; 3, 5; Sall. J. 60, 7:

    curā,

    Ter. And. 2, 1, 4:

    dolore,

    Cat. 65, 1.—Without abl.:

    ut fessos confectosque aggrediantur,

    exhausted, Liv. 1, 23, 9; cf.:

    confectus et saucius,

    Cic. Cat. 2, 11, 24:

    artus,

    Lucr. 3, 947:

    ego te hic hac offatim conficiam,

    to cut in pieces, Plaut. Truc. 2, 7, 52:

    Athenienses,

    to subdue, Nep. Lys. 1, 1; so,

    provinciam,

    Cic. Inv. 2, 37, 111; Liv. 26, 21, 2; 28, 28, 7; 40, 28, 8; 41, 12, 3; cf. Cic. Imp. Pomp. 10, 28; Liv. 27, 5, 3; 40, 35, 4:

    duos hostium exercitus,

    id. 2, 40, 13:

    me (sica illa) paene confecit,

    killed, Cic. Mil. 14, 37:

    alterum Curiatium,

    Liv. 1, 25, 10; cf.

    saucium,

    id. 42, 16, 1:

    Caligulam vulneribus triginta,

    Suet. Calig. 58:

    maximam vim serpentium (ibes),

    Cic. N. D. 1, 36, 101;

    so of the killing of animals,

    Suet. Claud. 21; id. Dom. 19; Lampr. Com. 13 al.; cf. confector, II.;

    and in mal. part.,

    Suet. Ner. 29 (v. the passage in its connection).—
    B.
    Trop.:

    conficere aliquem verbis,

    Plaut. Ps. 1, 5, 49:

    (captivos) omnibus notis ignominiisque,

    Liv. 22, 61, 9:

    lectio non cruda sed multa iteratione mollita et velut confecta,

    Quint. 10, 1, 19:

    sidus confectum,

    its influence has ceased, it has set, Plin. 16, 23, 36, § 87; 18, 25, 57, § 207.—
    III.
    In gen., to prepare, provide, procure, to bring together, = colligo:

    virginem, Quam amabat, eam confeci sine molestiā,

    Ter. Eun. 5, 4, 6 Ruhnk.; so,

    centurias,

    to secure their votes, Q. Cic. Pet. Cons. 5, 18; cf.:

    suam tribum necessariis suis,

    Cic. Planc. 18, 45:

    hortos mihi,

    id. Att. 12, 37, 2:

    bibliothecam,

    id. ib. 1, 7 fin.:

    exercitum difficili rei publicae tempore,

    id. Imp. Pomp. 21, 61:

    exercitus maximos,

    id. Att. 8, 11, 2; cf.:

    armata milia centum,

    Caes. B. G. 2, 4:

    (serpentum) magnam multitudinem (just before, colligere),

    Nep. Hann. 10, 5:

    erat ei de ratiunculā apud me pauxillulum nummorum, id ut conficerem: confeci,

    Ter. Phorm. 1, 1, 4:

    permagnam pecuniam ex illā re,

    Cic. Verr. 2, 1, 52, § 138; cf.:

    conficiendae pecuniae rationes,

    id. Fl. 9, 20.—Hence, confĭcĭ-ens, entis, P. a. (acc. to I.), effecting, causing, producing, efficient (rare, and only in Cic.):

    causae,

    Cic. Part. Or. 26, 93: corporis bonorum conficientia (tha tôn agathôn poiêtika), productive of physical good, id. Fin. 5, 27, 81 Madv.:

    civitas conficientissima litterarum,

    very carefully noting down every thing, id. Fl. 19, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > conficio

  • 9 erilis

    ĕrī̆lis (less correctly hĕrīlis, v. erus), e, adj. [erus], of the master or mistress of a family, the master's, the mistress's ( poet.;

    esp. in Plaut.): erum fefelli, in nuptias conjeci erilem filium,

    Ter. And. 3, 4, 23; cf. id. Ad. 3, 2, 3; so,

    filius,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 117; id. Most. 1, 1, 20; 79; Ter. Eun. 2, 2, 58; id. ib. 5, 5, 20; id. Phorm. 1, 1, 5:

    filia,

    Plaut. Aul. 1, 1, 35; id. ib. 2, 3, 8; id. Cist. 2, 3, 8:

    amica,

    id. Mil. 2, 1, 37; 44; id. ib. 2, 3, 3; cf.

    concubina,

    id. ib. 2, 3, 66; id. ib. 2, 5, 60; id. ib. 2, 6, 28;

    68: erilis patria, salve,

    id. Bacch. 2, 1, 1:

    gressumque canes comitantur erilem,

    Verg. A. 8, 462:

    mensaeque assuetus erili,

    id. ib. 7, 490:

    res,

    Plaut. Men. 5, 6, 1; so,

    imperium,

    id. Aul. 4, 1, 13; cf.

    nutus,

    Hor. Ep. 2, 2, 6: antiqua erilis fida custos corporis (i. e. Medeae), Enn. ap. Non. 39, 3 (Trag. v. 289 Vahl.):

    nisi erile mavis Carpere pensum,

    Hor. C. 3, 27, 63:

    crilis praevortit metus,

    Plaut. Am. 5, 1, 17:

    nomen erile tenet,

    Ov. M. 10, 502:

    turpi clausus in arca, Quo te demisit peccati conscia (ancilla) erilis,

    Hor. S. 2, 7, 60.

    Lewis & Short latin dictionary > erilis

  • 10 perpendo

    per-pendo, pendi, pensum, 3, v. a., to weigh carefully or exactly.
    I.
    Lit. (very rare):

    in librili pendere,

    Gell. 20, 1, 34.—
    II.
    Trop., to weigh carefully, examine; to ponder, consider (class.; syn.: delibero, expendo, [p. 1351] reputo):

    aliquid acri judicio,

    Lucr. 2, 1042:

    diligentissime perpendens momenta officiorum,

    Cic. Mur. 2, 3:

    aliquid ad disciplinae praecepta,

    id. ib. 36, 77:

    hoc non arte aliquā perpenditur,

    id. de Or. 3, 37, 151:

    judicare et perpendere, quantum quisque possit,

    Q. Cic. Pet. Cons. 6, 23: quid in amicitiā fieri oportet quae totā veritate perpenditur, which is considered or esteemed altogether according to its truth, Cic. Lael. 26, 97:

    singulorum vires,

    Just. 29, 3, 6:

    perpendendum erit praetori, cui potius subveniat,

    Dig. 4, 4, 13:

    ut ante perpensum et exploratum habeamus, an, etc.,

    Col. 3, 3:

    homo judicii perpensi,

    Arn. 2, 52:

    deliberatio perpensa,

    Amm. 22, 9.—Hence, per-pensē, adv., with deliberation, deliberately (post-class.); comp., Amm. 26, 5, 13; 25, 10, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > perpendo

См. также в других словарях:

  • pensum — [ pɛ̃sɔm ] n. m. • 1740; mot lat. « tâche, travail », dans la langue des collèges ♦ Vieilli Travail supplémentaire imposé à un élève par punition. Les pensums et les retenues. « Le pensum, punition dont le genre varie selon les coutumes de chaque …   Encyclopédie Universelle

  • Pensum — Sn zu erbringende Leistung erw. fremd. Erkennbar fremd (17. Jh.) Entlehnung. Entlehnt aus l. pēnsum (ursprünglich: die den Sklavinnen als Tagesarbeit abgewogene Wolle ), dem substantivierten PPP. von l. pendere (pēnsum) wägen, abwägen ,… …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • Pensum — Pensum: Das Fremdwort für »zugeteilte Aufgabe, Arbeit; Abschnitt, Lehrstoff« wurde im 17. Jh. aus lat. pensum »zugewiesene Tagesarbeit; Aufgabe« übernommen. Ursprünglich bezeichnete das lat. Wort die einer Spinnerin als Tagesarbeit »zugewogene«… …   Das Herkunftswörterbuch

  • pensum — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. n V, lm M. pensumsa {{/stl 8}}{{stl 7}} ustalona w danej instytucji liczba godzin pracy dydaktycznej, naukowej, przypadająca na pracownika naukowego w określonym czasie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Pensum asystenta, adiunkta,… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Pensum — (lat.), 1) das Ab od. Zugewogene; 2) tägliche Aufgabe; bes. die Aufgabe, welche der Lehrer den Schülern gibt …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Pensum — (lat., »das Abgewogene«), ursprünglich zugewogene Wolle, die in Rom die Sklavinnen am Tage zu spinnen hatten; dann allgemein: zugemessene oder selbstgewählte Arbeit; besonders Schulaufgabe …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Pensum — (lat.), das Zugeteilte, Aufgabe …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Pensum — Pensum, lat., das Zugewogene; die Aufgabe …   Herders Conversations-Lexikon

  • Pensum — Lektion; Lehrstoff; Aufgabe; Hausaufgabe * * * Pen|sum [ pɛnzʊm], das; s, Pensen [ pɛnzn̩] und Pensa [ pɛnza]: Arbeit, die in einem bestimmten Zeitraum erledigt werden muss: ich habe mein heutiges Pensum noch nicht geschafft, erfüllt. Syn.: ↑… …   Universal-Lexikon

  • Pensum — Mit Pensum bezeichnet man eine in einer bestimmten Zeit zu erledigende Aufgabe oder Arbeit. In Schulen oder anderen Lehranstalten kennzeichnet man damit auch den in einer bestimmten Zeit zu bewältigenden Lehrstoff. Jeder hat sein Pensum zu… …   Deutsch Wikipedia

  • Pensum — Pẹn|sum 〈n.; Gen.: s, Pl.: Pẹn|sa od. Pẹn|sen〉 1. in einer bestimmten Zeit zu erledigende Arbeit, Aufgabe; ArbeitsPensum, TagesPensum 2. Abschnitt (einer Arbeit od. Aufgabe), für eine bestimmte Zeit vorgeschriebener Lehrstoff; SchulPensum… …   Lexikalische Deutsches Wörterbuch

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»