-
1 ōrdinō
ōrdinō āvī, ātus, āre [ordo], to order, set in order, arrange, adjust, dispose, regulate: copias, N.: milites, L.: arbusta latius sulcis, H.: partes orationis: gentem, Cu.—To set in order, narrate, compose, record: publicas Res, H.: magistratūs, record chronologically, N.: cum omnia ordinarentur.* * *ordinare, ordinavi, ordinatus Vorder/arrange, set in order; adjust, regulate; compose; ordain/appoint (Bee) -
2 ordino
I.In gen. (class.;B.syn.: dispenso, dispono): copias,
Nep. Iph. 2, 2; so,milites,
Liv. 29, 1:agmina,
Hor. Epod. 17, 9; and:aciem,
Just. 11, 9, 8:arbusta latius sulcis,
Hor. C. 3, 1, 9:vineam paribus intervallis,
Col. 3, 13:res suas suo arbitrio,
Sen. Ep. 9, 14:partes orationis,
Cic. Inv. 1, 14, 9:litem,
id. de Or. 2, 10, 43:causam,
Dig. 40, 12, 24:judicium,
ib. 40, 12, 25:testamentum,
ib. 5, 2, 2:bibliothecas,
Suet. Gram. 21.—Transf.:II.cupiditates improbas,
to arrange, draw up in order of battle, Sen. Ep. 10, 2: publicas res (= suntattein, componere), to draw up in order, to narrate the history of public events, Hor. C. 2, 1, 10 (antiquitatem) totam in eo volumine exposuerit, quo magistratus ordinavit, i. e. recorded events according to the years of the magistrates, Nep. Att. 18, 1:cum omnia ordinarentur,
Cic. Sull. 19, 53.—In partic. (post-Aug.).A.To rule, govern a country:B.statum liberarum civitatum,
Plin. Ep. 8, 24, 7:Macedoniam,
Flor. 2, 16:provinciam,
Suet. Galb. 7:Orientem,
id. Aug. 13.—To ordain, appoint to office:C.magistratus,
Suet. Caes. 76:tribunatus, praefecturas, et ducatus,
to dispose of, give away, Just. 30, 2, 5; so,filium in successionem regni,
Just. 17, 1, 4.—Hence,(Eccl. Lat.) To ordain as a priest or pastor, to admit to a clerical office, Lampr. Alex. Sev. 45; Cassiod. Hist. Eccl. 9, 36; cf.:in ministerium sanctorum ordinaverunt se ipsos,
Vulg. 1 Cor. 16, 15.—Hence, ordĭ-nātus, a, um, P. a., well ordered, orderly, ordained, appointed (class.):compositus ordinatusque vir,
Sen. Vit. Beat. 8, 3:igneae formae cursus ordinatos definiunt,
perform their appointed courses, Cic. N. D. 2, 40, 101.— Comp.:vita ordinatior,
Sen. Ep. 74, 25:pars mundi ordinatior,
Sen. Ira, 3, 6.— Sup.:meatus ordinatissimi,
App. de Deo Socrat. p. 42.—Hence, adv.: ordĭnā-tē, in an orderly manner, in order, methodically (not in Cic. or Cæs.; cf. Krebs, Antibarb. p. 811;v. ordinatim): tamquam (astra) non possent tam disposite, tam ordinate moveri,
Lact. 2, 5, 15:ordinate disponere,
Auct. Her. 4, 56, 69 dub.— Comp.:ordinatius retractare,
Tert. adv. Marc. 1, 19 init.—Sup.:ordinatissime subjunxit,
Aug. Retract. 1, 24. -
3 ordino
(-are) to set in order, regulate, arrange, appoint, govern -
4 ōrdinātus
-
5 adordino
ăd-ordĭno, āre, v. a., to set in order, to arrange:patellam,
Apic. 4, 2. -
6 digero
dī-gĕro, gessi, gestum, 3, v. a., to force apart, separate, divide, distribute (cf.: dispono, distribuo, divido, dispenso, ordino, compono).I.Lit.A.Ingen. (so mostly post-Aug.):B.(insulae) interdum discordantibus ventis digeruntur (opp. junctae copulataeque),
Plin. Ep. 8, 20, 6; cf.nubes (opp. congregare),
Sen. Q. N. 7, 22:nimbos,
Plin. 31, 4, 30, § 53; Plin. Ep. 2, 17, 9:digesti colores,
Ov. F. 5, 213:stercoris pars in prata digerenda,
Col. 11, 2, 18:radix digesta,
Plin. 24, 17, 102, § 161:inque canes totidem trunco digestus ab uno Cerberus,
divided, separated, Ov. H. 9, 93; cf.: Nilus [p. 577] septem in cornua, id. M. 9, 774 (for which, septem discretus in ostia Nilus, id. ib. 5, 324):Crete centum per urbes,
id. H. 10, 67:populus Romanus in classes (coupled with distributus),
Flor. 1, 6, 4 et saep.; cf. Ov. F. 6, 83.— Poet.:(augur Thestorides) novem volucres in belli digerit annos,
i. e. explains, interprets, Ov. M. 12, 21 (cf. omina, Verg. A. 2, 182).—In partic.1.(Post-Aug.): cibum, to cut up, divide:2.(dentes) qui digerunt cibum,
Plin. 11, 37, 61, § 160;and still more freq., like the class. concoquere,
to digest, Sen. Controv. 1 prooem.; Cels. 3, 4; 4, 7; Quint. 10, 1, 19 al.—In medic. lang., to dissolve, dissipate morbid matter, Cels. 5, 18 (twice); 1, 9 fin.; 2, 17 al.; Plin. 26, 7, 25, § 41 al.— Very freq. and class.,3.With the accessory notion of arrangement, to distribute, arrange, dispose, set in order:II.quas (accepti tabulas) diligentissime legi et digessi,
Cic. Verr. 2, 1, 23; cf. id. Rosc. Com. 3, 9:capillos,
Ov. Am. 1, 7, 11: crines, Col. poet. 10, 165; cf.:crines ordine,
Mart. 3, 63:asparagum,
to plant in regular rows, Cato R. R. 161, 3; Plin. 19, 8, 42, § 149; cf. Verg. G. 2, 54 and 267:bibliothecam,
to arrange, Suet. Caes. 44:carmina in numerum,
Verg. A. 3, 446 (ordinat, disponit, Serv.).Trop.A.In gen., to distribute (rare and not ante-Aug.):B.quam meruit solus poenam digessit in omnes,
Ov. M. 14, 469; cf.:mala per annos longos,
id. Pont. 1, 4, 9:tempora,
id. F. 1, 27; cf.:annum in totidem species,
Tac. G. 26 et saep.—Freq. and class.,In partic., to arrange, set in order, distribute:C.mandata,
Cic. Q. Fr. 2, 14, 3:quaestiones,
Quint. 11, 2, 37; cf. id. 10, 4, 1 Spald. N. cr.:reliquos usus ejus suo loco,
to relate in order, Plin. 29, 2, 10, § 37 et saep.:omina,
interprets, Verg. A. 2, 182 (cf. above, no. I. A. fin.):post descripte et electe in genus quodque causae, quid cuique conveniat, ex hac copia digeremus,
Cic. Inv. 1, 30, 49; cf. id. de Or. 1, 41, 186:omne jus civile in genera,
id. ib. 1, 42, 190:commentarios in libros,
Quint. 10, 7, 30:res in ordinem,
id. ib. 7 prooem. §1: argumenta in digitos,
id. 11, 3, 114:commentarium per genera usus sui,
Plin. 29, 1, 8, § 15 et saep.—With a relat. clause:nec quid quoque anno actum sit, in tanta vetustate non modo rerum sed etiam auctorum digerere possis,
Liv. 2, 21, 4: senium, digest, i. e. endure, Val. Fl. 8, 92 (cf. gêras hepsein, Pind. Olym. 1, 133).—To consider maturely (late Lat.):D.consilium,
Amm. 14, 6, 14; 15, 4, 1.—To exercise (for health): si satis valet, gestando aegrum, digerere;A.si parum, intra domum tamen dimovere,
Cels. 4, 7, 4:ne imbecillum hominem nimis digerant,
id. 2, 15 med. al.—Hence, dīgestus, a, um, P. a.(Acc. to I. B. 1.) That has a good digestion: purissimus et digestissimus, Marc. Empir. c. 22 med. —B.(Acc. to no. II. B.) Subst.: dīgesta, ōrum, n., a name given to a collection of writings distributed under certain heads, Gell. 6, 5 init.; esp. of Justinian's code of laws, the Pandects, Digests; cf. Just. Cod. 1, 17, 3, § 1.—Also to the Bible, Tert. adv. Marc. 4, 3.— Sing.:digestum Lucae,
the Gospel of Luke, id. ib. 4, 5. -
7 digesta
dī-gĕro, gessi, gestum, 3, v. a., to force apart, separate, divide, distribute (cf.: dispono, distribuo, divido, dispenso, ordino, compono).I.Lit.A.Ingen. (so mostly post-Aug.):B.(insulae) interdum discordantibus ventis digeruntur (opp. junctae copulataeque),
Plin. Ep. 8, 20, 6; cf.nubes (opp. congregare),
Sen. Q. N. 7, 22:nimbos,
Plin. 31, 4, 30, § 53; Plin. Ep. 2, 17, 9:digesti colores,
Ov. F. 5, 213:stercoris pars in prata digerenda,
Col. 11, 2, 18:radix digesta,
Plin. 24, 17, 102, § 161:inque canes totidem trunco digestus ab uno Cerberus,
divided, separated, Ov. H. 9, 93; cf.: Nilus [p. 577] septem in cornua, id. M. 9, 774 (for which, septem discretus in ostia Nilus, id. ib. 5, 324):Crete centum per urbes,
id. H. 10, 67:populus Romanus in classes (coupled with distributus),
Flor. 1, 6, 4 et saep.; cf. Ov. F. 6, 83.— Poet.:(augur Thestorides) novem volucres in belli digerit annos,
i. e. explains, interprets, Ov. M. 12, 21 (cf. omina, Verg. A. 2, 182).—In partic.1.(Post-Aug.): cibum, to cut up, divide:2.(dentes) qui digerunt cibum,
Plin. 11, 37, 61, § 160;and still more freq., like the class. concoquere,
to digest, Sen. Controv. 1 prooem.; Cels. 3, 4; 4, 7; Quint. 10, 1, 19 al.—In medic. lang., to dissolve, dissipate morbid matter, Cels. 5, 18 (twice); 1, 9 fin.; 2, 17 al.; Plin. 26, 7, 25, § 41 al.— Very freq. and class.,3.With the accessory notion of arrangement, to distribute, arrange, dispose, set in order:II.quas (accepti tabulas) diligentissime legi et digessi,
Cic. Verr. 2, 1, 23; cf. id. Rosc. Com. 3, 9:capillos,
Ov. Am. 1, 7, 11: crines, Col. poet. 10, 165; cf.:crines ordine,
Mart. 3, 63:asparagum,
to plant in regular rows, Cato R. R. 161, 3; Plin. 19, 8, 42, § 149; cf. Verg. G. 2, 54 and 267:bibliothecam,
to arrange, Suet. Caes. 44:carmina in numerum,
Verg. A. 3, 446 (ordinat, disponit, Serv.).Trop.A.In gen., to distribute (rare and not ante-Aug.):B.quam meruit solus poenam digessit in omnes,
Ov. M. 14, 469; cf.:mala per annos longos,
id. Pont. 1, 4, 9:tempora,
id. F. 1, 27; cf.:annum in totidem species,
Tac. G. 26 et saep.—Freq. and class.,In partic., to arrange, set in order, distribute:C.mandata,
Cic. Q. Fr. 2, 14, 3:quaestiones,
Quint. 11, 2, 37; cf. id. 10, 4, 1 Spald. N. cr.:reliquos usus ejus suo loco,
to relate in order, Plin. 29, 2, 10, § 37 et saep.:omina,
interprets, Verg. A. 2, 182 (cf. above, no. I. A. fin.):post descripte et electe in genus quodque causae, quid cuique conveniat, ex hac copia digeremus,
Cic. Inv. 1, 30, 49; cf. id. de Or. 1, 41, 186:omne jus civile in genera,
id. ib. 1, 42, 190:commentarios in libros,
Quint. 10, 7, 30:res in ordinem,
id. ib. 7 prooem. §1: argumenta in digitos,
id. 11, 3, 114:commentarium per genera usus sui,
Plin. 29, 1, 8, § 15 et saep.—With a relat. clause:nec quid quoque anno actum sit, in tanta vetustate non modo rerum sed etiam auctorum digerere possis,
Liv. 2, 21, 4: senium, digest, i. e. endure, Val. Fl. 8, 92 (cf. gêras hepsein, Pind. Olym. 1, 133).—To consider maturely (late Lat.):D.consilium,
Amm. 14, 6, 14; 15, 4, 1.—To exercise (for health): si satis valet, gestando aegrum, digerere;A.si parum, intra domum tamen dimovere,
Cels. 4, 7, 4:ne imbecillum hominem nimis digerant,
id. 2, 15 med. al.—Hence, dīgestus, a, um, P. a.(Acc. to I. B. 1.) That has a good digestion: purissimus et digestissimus, Marc. Empir. c. 22 med. —B.(Acc. to no. II. B.) Subst.: dīgesta, ōrum, n., a name given to a collection of writings distributed under certain heads, Gell. 6, 5 init.; esp. of Justinian's code of laws, the Pandects, Digests; cf. Just. Cod. 1, 17, 3, § 1.—Also to the Bible, Tert. adv. Marc. 4, 3.— Sing.:digestum Lucae,
the Gospel of Luke, id. ib. 4, 5. -
8 dispenso
dis-penso, āvi, ātum, 1, v. freq. a.I.Orig. of money, to distribute by weight, to [p. 592] disburse, pay out (for syn. cf.:B.partior, impertio, distribuo, divido): ducentos nummos (sc. inter milites),
Plaut. Bacch. 4, 9, 47.—In gen., to manage, regulate household expenses:II.domesticas res,
Cic. Att. 11, 1; cf. Juv. 7, 219:eligere aliquem ad dispensandam pecuniam,
to have charge of the military chest, Nep. Con. 4.— Absol.:dispensat pueris vilicus,
distributes rations, Mart. 12, 18, 22.—Transf., of other things, to dispense, distribute, arrange (for syn. cf.: dispono, digero, ordino, compono).A.Lit.:B.(fons) certis horarum spatiis dispensatur inter incolas,
Plin. 18, 22, 51, § 188; Front. Aquaed. 9; Plin. 13, 13, 27, § 89:vitis aequa portione sucum proli suae dispensat,
Col. 4, 24, 9:oscula suprema natos per omnes,
Ov. M. 6, 278 (cf.:dividit oscula,
Hor. C. 1, 36, 6):filum candelae,
Juv. 3, 287:quem (annum) intercalaribus mensibus interponendis ita dispensavit (Numa), ut, etc.,
Liv. 1, 19 fin. —Trop., to manage, regulate, control, distribute:inventa non solum ordine, sed etiam momento quodam atque judicio dispensare atque componere,
Cic. de Or. 1, 31, 142:quasi dispensare rem publicam et in ea quodam modo vilicare,
id. Rep. 5, 3, 5; Just. 7, 6, 4:laetitiam inter impotentes populi animos,
i. e. to impart to them by degrees, Liv. 27, 50 fin.:male dispensata libertas,
Sen. Ben. 1, 10:quae dispensant mortalia fata sorores,
Ov. H. 12, 3 et saep.: consilium dispensandae cohonestandaeque victoriae imperatoribus majores dederunt nostri (qs. to arrange as the general's manager; the fig. acc. to I. B., v. also dispensator), Liv. 38, 47.— Absol.: si modo recte dispensare velis, to dispense, arrange ( = administrare), Hor. S. 1, 2, 75. -
9 inordino
ĭn-ordĭno, 1, v. a., to arrange, bring into order:inordinandi soli duo sunt tempora,
Col. 11, 3, 9 dub. (al. ordinandi). -
10 ordinate
ordĭnātē, adv., v. ordino, P. a. fin. -
11 ordinatio
ordĭnātĭo, ōnis, f. [ordino], a setting in order, regulating, arranging; an order, arrangement, regulation (mostly postAug.).I.Lit.: architectura constat ex ordinatione, quae Graece taxis dicitur, et ex dispositione. Ordinatio est modica membrorum operis commoditas separatim, universaeque proportionis ad symmetriam comparatio, Vitr. 1, 2.—Of vines, Col. 4, 29, 12.—II.Trop.A.In gen., an ordering, regulating, orderly arrangement:B.comitiorum,
Vell. 2, 124, 3:anni,
Suet. Aug. 31:vitae,
Plin. Ep. 9, 28, 4: mundus est ornata ordinatio dei munere, App. de Mundo, 1, p. 251.—In partic.1.An orderly regulation of state affairs, rule, government:2.quid ordinatione civilius?... quam turpe, si ordinatio eversione, libertas servitute mutetur?
Plin. Ep. 8, 24, 8.—An appointing to office, installation of magistrates, governors:3.cur sibi visum esset ordinatione proximā Aegypto praeficere Metium Rufum,
Suet. Dom. 4.—A regulation, ordinance, decree, edict of an emperor:4.cum rerum omnium ordinatio... observanda sit, tum, etc.,
Plin. Ep. 10, 58 (66), 10. —(Eccl. Lat.) Ordination:5.episcopalis,
Sid. Ep. 7, 6 fin.:cleri,
August. Bon. Conj. 24; Cassiod. Hist. Eccl. 9, 36.— -
12 ordinatus
ordĭnātus, a, um, Part. and P. a., from ordino. -
13 praeordinatus
prae-ordĭno, āre, 1, v. a., to preordain (eccl. Lat.):Deus praeordinavit te, ut, etc.,
Vulg. Act. 22, 14.—Hence, praeordĭnā-tus, a, um, Part., ordered beforehand, preordained (post-class.):causae,
Cael. Aur. Acut. 1, 4, 44; Vulg. Act. 10, 41. -
14 praeordino
prae-ordĭno, āre, 1, v. a., to preordain (eccl. Lat.):Deus praeordinavit te, ut, etc.,
Vulg. Act. 22, 14.—Hence, praeordĭnā-tus, a, um, Part., ordered beforehand, preordained (post-class.):causae,
Cael. Aur. Acut. 1, 4, 44; Vulg. Act. 10, 41. -
15 superordino
sŭpĕr-ordĭno, āre, 1, v. a., to appoint in addition, to add something to:testamentum,
Vulg. Gal. 3, 15; Tert. adv. Marc. 5, 4.
См. также в других словарях:
Ordino — Escudo … Wikipedia Español
Ordino — An Ordino street and Casamanya mountain in the background … Wikipedia
Ordino — Gemeinde in Andorra Wappen … Deutsch Wikipedia
Ordino — Ordino, Gemeinde in Andorra, s.d. 1) … Pierer's Universal-Lexikon
Ordino — 42°33′18″N 1°31′59″E / 42.555, 1.53306 … Wikipédia en Français
Ordino — Original name in latin Ordino Name in other language Ordino, ao er di nuo, orudino jiao qu, Ордино State code AD Continent/City Europe/Andorra longitude 42.55623 latitude 1.53319 altitude 1296 Population 3066 Date 2009 12 11 … Cities with a population over 1000 database
ordino — is., İt. ordino 1) Bir poliçenin arkasına ciro edildiği kişiye ödenmesi için yazılan havale emri 2) Tüccarın malını gümrükten çekebilmesi için vapur kumpanyasından yük konşimentosuna karşılık verilen havale 3) den. Denizcilik işletmelerinde gemi… … Çağatay Osmanlı Sözlük
Ordino — Sp Òrdinas Ap Ordino L adm. sr. ir mst., Andora … Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė
Ordino-Arcalis — Une vue aérienne de la station serait la bienvenue. Administration Pays Andorre Paroisse Ordino … Wikipédia en Français
Ordino-Arcalís — Ascensión a la estación. Ordino Arcalis es una estación de esquí de Andorra que por su peculiar y dura ascensión es utilizada frecuentemente como final de etapa de las grandes pruebas del calendario ciclista internacional. Categorías: Estaciones… … Wikipedia Español
ordino — ● n. m. pop. ►ARGOT Abrév. d ordinateur. Peu utilisée à cause des confusions possibles avec une éventuelle abrév. d ordinogramme … Dictionnaire d'informatique francophone