-
101 porto
āvī, ātum, āre1) носить, переносить ( omnia mecum porto mea C); перевозить ( statuas in Italiam VP)2) ввозить, привозить ( commeatum in castra L); иметь на борту ( navis milites portat Cs); доставлять ( nuntium ad aliquem L); pass. portari передвигаться ( lectīcā C) или ехать ( vehiculo Nep)4) наносить ( vulnus cuspide Sil) -
102 praedor
ātus sum, ārī depon. [ praeda ]1)а) грабить, разбойничать ( milites praedantes Cs)p. maria Lact — пиратствоватьв) хватать добычу (dentibus, unguibus PM)2) обогащаться, извлекать пользу (in и de bonis alienis C; ex alieno L)3) ловить ( pisces hamo Prp) -
103 praesidiarius
praesidiārius, a, um [ praesidium ]1) обороняющий, т. е. входящий в состав гарнизона ( milites L)2) наместнический, присвоенный наместнику ( toga Spart)3) с.-х. запасный ( malleolus Col) -
104 praesto
I prae-sto, stitī, stitum, āre1) стоять впереди или выше, быть лучше, выделяться, превосходить (alicui Ter, C, inter aliquos C или aliquem aliquā re Nep, L; praestat honesta mors turpi vitae Nep)2) доставлять, предоставлять, давать ( alicui voluptatem C); поставлять (annonam C; milites Eutr); даровать (pacem, honores Eutr); выплачивать (stipendium exercitui L, T; dimidium tributorum Eutr)p. caput fulminibus Lcn — подставлять свою голову под молнии, т. е. рисковать своей жизнью3) проявлять (benevolentiam C; magnam virtutem Cs; amorem H); оказывать (alicui debitum honorem C); выказывать, обнаруживать ( mobilitatem equitum Cs)4) соблюдать ( fidem C); сохранять (aliquem incolumem H; consuetudinem C); хранить ( silentium L); исполнять (promissum QC, L); выполнять, осуществлять ( rem maximam PJ); удерживать ( aliquem finibus certis C)sententiam p. C — подавать голосalicui mare tutum p. C — сделать море безопасным для кого-л.terga p. T — обратить тыл, бежатьalicui justa p. QC — воздать кому-л. последние почестиaliquem salvum p. C — спасти кого-л.vicem alicujus p. Sl — замещать кого-л.se p. — оказываться, показывать себя (se p. dignum alicui rei C)5) ручаться, брать на себя ответственность, отвечать, гарантировать ( nihil in vitā praestandum C)p. alicui aliquid C — принимать на себя ответственность перед кем-л. за что-л.6) impers. praestat предпочтительнее, лучше ( praestat nobis — или nos — mori, quam servire C)est ubi damnum praestet facere, quam lucrum Pl — бывает, что убыток приходится предпочесть (нечестной) прибылиII praestō adv. [ prae + situs ]тут, под рукой, наготове, в состоянии готовности (ubique et omnibus p. esse Sen)p. esse alicui C etc. — находиться у кого-л. или быть в чьём-л. распоряжении, служить (помогать) кому-л.hirundĭnes aestivo tempore p. sunt rhH. — с наступлением весны ласточки прилетают -
105 probo
āvī, ātum, āre [ probus ]1) испытывать, пробовать, проверять (munera T; mucronem ad buccam Pt; ignis aurum probat, miseria — fortes viros Sen); о цензорах осматривать ( opera L); воен. производить (о)смотр, инспектировать (p. milites Veg); судить, оценивать ( aliquid aliquā re O или ex aliquā re C)2) одобрять, удовлетворяться, благоприятно отзываться, хвалить (aliquem, aliquid Pl, C etc.)exĭtus acta probat погов. O — исход венчает дело3) признавать, принимать (aliquem imperatorem p. Cs)aliquo non probante H — против чьей-л. воли4) рекомендовать ( libres oratorios alicui C); делать приятным, внушать симпатию (suam operam alicui p. Cs)se p. или pass. probari — нравиться ( Epicurus multis se probavit C)5) ясно представлять, с очевидностью показывать, доказывать (crimen C; res difficilis probatu C)alicui se memorem p. C — оказаться благодарным в отношении кого-л.aliquid pro vero p. C — доказать истинность чего-л.omne vitae suae tempus alicui p. Ap — отдать кому-л. отчёт во всяком мгновении своей жизни -
106 quiesco
quiēsco, quiēvi, quiētum, ere [ quies ](тж. somno q. QC) спать Pl, C etc.; отдыхать, бездействовать (milites quiescunt L; prato arma quiescunt V)2) утихать, успокаиваться, прекращаться ( postquam quierunt aequora V); умолкать ( quiescebant voces O)4) оставаться спокойным (q. non potuit C); быть нейтральным, жить в мире ( bellum inferre quiescentibus C)q. in re publicā C — не принимать участия в государственных делах5) допускать, позволятьnon q. rem adduci ad aliquid C — не допустить, чтобы дело дошло до чего-л.6) переставать, бросать (aliquid facere Pl, AG) -
107 recipio
cēpī, ceptum, ere [re + capio ]1)а) вынимать обратно ( ensem V); ноense recepto (к 8.) Sil — пронзив себя мечом2) обращать назад ( gressum ad limĭna V); уводить ( milĭtes Cs); отводить, обратно стягивать (copias in oppidum L); отпускать, освобождать ( aliquem ex servitute L)3)а) возвр.se r. — возвращаться (е Siciliā C; incivitatem Ap — ср. 8.)signo recipiendi dato Cs — по сигналу, данному к отступлениюб) вновь обращаться (ad bonam frugem C; a voluptatibus in otium PJ)4)se r. (реже r.) — отступать (se r. in silvas Cs)5) оставить за собой, выговорить себе, обусловить ( aliquid sibi C)7) вновь обретать ( rem amissam L); вновь овладевать (r. urbem L); завладевать, завоёвывать, захватывать ( rem publicam armis Sl)r. arma L — вновь взяться за оружиеspirĭtum r. Q — перевести дыханиеse r. in princĭpem PJ — вновь войти в роль принцепсаse r. или animum r. L — вновь прийти в себя, овладеть собой, воспрянуть духомse r. ex terrore Cs (ex и a pavōre L) — оправиться от страха8) принимать (aliquem in ordinem senatorium C; aliquem domum suam C; aliquem in amicitiam Sen); впускать ( aliquemfinibus или intra fines Cs); принимать внутрь (sc. medicamenta Scr etc.); получать ( pecunias ex vectigalibus C); допускать, терпеть ( res non recīpit cunctationem L)r. telum (ferrum) C — получить смертельный ударpoenas ab aliquo r. V — наказывать кого-л. или мстить кому-л.sinu gremioque, тж. sinu complexuque r. C — принять с распростёртыми объятиямиr. aliquem sessum C — усадить кого-л. (рядом с собой)r. in fidem C — принять под покровительствоr. in parem juris libertatisque condicionem Cs — уравнять в правахr. aliquem civitate и in civitatem C — присвоить кому-л. права гражданства, ноcivitatem r. aliquos Cs — принять кого-л. в подданство (ср. тж. 3.)receptum est PM, Dig — (обще)принятоscriptores receptissimi Sol — наиболее общепризнанные писатели, т. е. классикиcicatrīcem r. CC (о ране) — зарубцовываться, заживатьnomen alicujus r. C — принять жалобу на кого-л.aliquem reum (или inter reos) r. T — посадить кого-л. на скамью подсудимыхcausam alicujus r. C — при пять на себя чьё-л. дело9) обещать, сулить, ручаться, гарантировать, обязываться ( alicui aliquid или de aliquā re C)aliquid pro aliquo r. C — поручиться в чём-л. за кого-л.fidem alicui r. C — дать кому-л. клятвенное заверение -
108 relinquo
re-linquo, līquī, lictum, ere1)а) оставлять (aliquem in Gallia Cs; r. aliquem herēdem C; milites praesidio castris Cs; sibi spatium ad cognoscendum Cs; acrem sui memoriam T)r. equos Cs — сойти с конейr. arma L — сложить оружиеr. signa L — дезертироватьr. aliquem poenae O, PJ — обрекать кого-л. на каруr. urbem direptioni C — отдать город на разграблениеr. aliquid in medio C, Q — оставить что-л. нерешённымaliquem in aliquā re procul se r. Q — оставить кого-л. далеко позади себя (опередить) в чём-л.nihil inexpertum r. V, QC — испробовать всёб) med.-pass. оставаться (in Graeciā; una spes relinquitur C)2) предоставлять, разрешать ( aliquem aliquid facere H)3) бросать ( rem inchoatam C); покидать (aliquem aegrum Cs; domum propinquosque Cs; miseros prudentia prima relinquit O)r. totam spem alicujus rei C — оставить всякую надежду на что-л.r. obsidionem L — снять осадуaliquid pro relicto habere C — считать что-л. делом прошлым (конченным)quod fuit ante, relictum est O — что было прежде, того уж нетjus suum r. C — пренебречь своим правомagrum r. Vr — оставлять поле под паром4) обходить молчанием, не упоминать ( crimen C) -
109 reporto
re-porto, āvī, ātum, āre1) нести назад, везти (доставлять) обратно ( aurum Pl); вести, уводить назад (exercitum C; r. milites navibus in Siciliam Cs)r. se bH, Ap или r. pedem V — возвратиться, вернуться2) передавать, сообщать, доносить ( audīta verba O); возвещать ( pacem V)3) уносить (duo signa C; praedam C)4) добывать, получать, приобретать (triumphum PM; gloriam PJ)r. victoriam ex, de и ab aliquo C — одержать над кем-л. победу -
110 ripar(i)ensis
rīpār(i)ēnsis, e [ ripa ]береговой, расположенный на берегу (legiones и milites Vop, CTh, CJ) -
111 ripar(i)ensis
rīpār(i)ēnsis, e [ ripa ]береговой, расположенный на берегу (legiones и milites Vop, CTh, CJ) -
112 scribo
I scrībo, scrīpsī, scrīptum, ere1) чертить, вырезывать (письмена), гравировать ( nomen suum in Trajani templo Spart); расписывать ( frontem tabernae aliquā re Ctl); проводить ( остроконечным орудием) ( lineam C)2)in vento et rapidā s. aquā Ctl — писать «вилами по воде»б) исписывать, покрывать письмом ( columnam litteris QC); записывать (senatūs consultum C); предписывать ( populo leges C); составлять опись (nihil crat scriptum C)scribendo adesse или ad scribendum esse C — участвовать в составлении и подписании сенатского постановления3) писать, составлять ( testamentum C); сочинять (librum, orationem C)scribendi ars L — искусство письменного изложения, литературностьs. gratias AG — письменно благодарить4) описывать (bellum L; res gestas H)5) письменно назначать (aliquem herēdem C, H)6) платить в порядке письменного приказа (s. alicui nummos Pl)s. decem ab aliquo H — сделать кому-л. письменное распоряжение об уплате 10 000 сестерциев (кому-л.)s. aliquem gregis sui H — причислять кого-л. к своим друзьям. — см. тж. scriptumII scrībo, ōnis m. [ scribo I, 7. ]вербовщик Eccl -
113 secundani
secundānī, ōrum m. [ secundus ] (sc. milites) -
114 stationarius
I statiōnārius, a, um1) караульный, сторожевой или гарнизонный (milites Dig, Amm)2) неподвижный ( sidera Is)II statiōnārius, ī m. [ statio 7., 12., 13. \]1) солдат пограничной стражи Dig, Amm, Aug2) почтальон, курьер CTh -
115 stipendiosus
stīpendiōsus, a, um -
116 stipendium
stīpendium, ī n. [ stips I + pendo ]1) (тж. s. militare L, PM) солдатское жалованье, плата за военную службу (s. militibus dare, numerare или persolvere C)stipendia merere T, L, Nep (mereri T; facere Sl, L) — несли военную службу, служить в армии2) оклад, жалованье (s. de publico statuere alicui L)stipendia emereri L Sl — отслужить свои годы, отбыть срок военной службы4) год военной службы, поход ( plurimorum stipendiorum milites L)5)а) служба, дело Sen6) дань, контрибуция (imponere s. victis C)7) налог, взнос ( stipendia pendĕre Sl)8) возмездие, кара ( dira stipendia alicui terre Ctl)s. aliquem manet H — кому-л. предстоит наказание -
117 sto
stetī, statum, āre(part. fut. staturūs; 3 л. pl. pf. поэт. иногда V stĕtĕrunt)1)а) стоять (ad januam C; stant ambo, non sedent Pl; circum aliquem C)stans pede in uno погов. H — стоя на одной ноге, т. е. не переводя дыхания, с величайшей быстротойб) стоять, находиться (eo loco VF; sub armis Hirt; ad ancoram in salo L, bAfr); стоять дыбом ( comae stetĕrunt V); торчать, вздыматься, подниматься вверх (turris ad auras stat V; stabat acuta silex V)в) твёрдо держаться (in acie s. ac pugnare L)animo s. C, H — быть бодрым или сохранять здравый смысл2) длиться, продолжаться ( diu pugna stetit L); существовать, оставаться, сохраняться (sine aliquā re s. non posse C)3) быть полным ( aliquā re)4) выставляться на продажу, продаваться ( certo aere Su)5) стоить, обходиться (magno pretio H; gratis s. alicui C; multo sanguine ea victoria Poenis stetit L)6) быть на (чьей-л.) стороне, стоять за, защищать (s. cum, pro или ab aliquo C, L, Nep; s. pro causā meliore QC)eventus belli, unde (= a quo) jus stabat, ei victoriam dedit L — исход войны дал победу тому, на чьей стороне было право7) быть против, противодействовать, сопротивляться, бороться (s. contra, adversus или in aliquem C, L, Nep, VP etc.; in Trojam s. O)8) покоиться, держаться, зависеть (stat salus in armis VF; regnum stat cpncordiā civium L)per Trebonium stetit, quomĭnus milites oppido potirentur Cs — от Требония зависело, что (т. е. из-за Требония) бойцы не овладели городомper ignorantiam stetit, ut... PJ — по неведению случилось то, что...9) останавливаться (equus s. loco nescit V); застывать (glacies stat iners H; stant ora metu VF); быть неподвижным, спокойным ( stantes aquae O); засесть, вонзиться ( alto stat vulnere mucro V); прекращаться, утихать, успокаиваться (ira, seditio stat T)10) оставаться верным, придерживаться, соблюдать (in aliquā re, aliquā re и alicui rei)in fide s. C — держать словоalicujus decreto s. Cs — подчиняться чьему-л. постановлениюfamā rerum s. L — придерживаться традицииs. voluntati alicujus Dig — исполнить чью-л. волю11) встречать одобрение, иметь успех, нравиться ( fabula stat H)12)а) быть твёрдым, определённым, решённым (stat sua cuique dies V; certus merenti stat favor Cld)б) impers. stat решено (non stat, quid faciamus L) -
118 subduco
sub-dūco, dūxī, ductum, ere1) извлекать (из-под), вынимать, украдкой брать (ensem capiti V; lapides ex turri Cs)ne collapsa ruant subductis tecta columnis J — чтобы не обрушилось здание, когда окажутся выдернутыми (его) устои2) вытаскивать, вытягивать на сушу (navem Pl, Cs, L)3) забирать, убирать, отнимать, лишать (cibum alicui C; morte subductus CJ); похищать (aliquem furto L, CTh; ignem aetheriā domo = caelo H; subducta vestimenta alicujus Pt)4) ограждать (aliquem periculo VP; aliquid ventis PJ); скрывать, утаивать ( aliquem oculis alicujus QC); избавлять, спасать ( aliquem manibus alicujus V)s. ab ictu corpus Pt — увёртываться от ударовse s. или med.-pass. subduci — тайком уйти, удалиться (ex acie QC; a colloquio Pt) или ускользнуть, избавиться ( a vulnere O)hic fons nascitur simulque subducitur PJ — здесь зарождается источник и тут же пропадает (уходит в землю)colles se s. incipiunt V — холмы начинают понижаться (мало-помалу переходят в равнину)s. vela bAl — убирать паруса5) незаметно уводить, отводить (milites in primam aciem Sl; cohortes e dextro cornu L)6) мед. очищать (alvum CC, AG)7) (при)поднимать, вздёргивать (tunĭcam H, O; supercilia H etc.)8) подсчитывать ( summam C)s. rationem C (calculos C; ratiunculam Pl) — подводить итогbene subductā ratione Ter, C — хорошо обдумав, точно рассчитав -
119 submitto
sub-mitto, mīsī, missum, ere2) ( о животных) подводить, припускать ( tauris vaccas Pall)flexu genu s. O, тж. se s. ad genua или genu submitti QC — опускаться на колени4) понижать, med.-pass. убывать, понижаться ( Tibĕris aestate submittitur PJ)s. animum L — пасть духомs. furorem V — унять свой гнев, успокоитьсяs. orationem Q — умерять тон речиs. pretia PM — понижать (сбавлять) цены5) подчинять ( se alicui Just)s. imperium alicui L — подчинить (свою) власть власти другогоs. animos amori V — подчинить (свою) гордость силе любвиse culpae s. O — провинитьсяse s. in amicitiā C — быть запросто (на равной ноге) с друзьями6) отпускать, отращивать (crinem T; barbam Sen)7) выращивать, разводить (vitulos V; tauros V)8) производить, рождать ( capreas H)9) посылать, присылать ( milites auxilio Cs)12) поднимать (oculos O; falces aliae submissae, aliae in terram demissae QC) -
120 subsignanus
subsīgnānus, a, um [ sub + signum ]milites subsignani T — субсигнаны, солдаты легионов
См. также в других словарях:
MILITES — I. MILITES Haeretici, qui alias Floriniani et Corpocratiani, sic dicti, quia de Militaribus fuerunt, Philastrius de Haeres. Part. 3. c. 10, II. MILITES qui aetate apud Romanos lecti, indicat Lex a Sempronio Graccho Tribuno Plebis lata: Ne quis… … Hofmann J. Lexicon universale
Milites — This article is part of the series on: Military of ancient Rome (portal) 753 BC – AD 476 Structural history Roman army (unit types and ranks … Wikipedia
MILITES Regis — apud Scriptores Francicos dicuntur Milites, qui ex domo Regia et ex eius peculiari familia erant ac stipendiis honorati: cuiusmodi complures in Veterib. Chartis recensentur, Gall. Chevaliers de l Hostel du Roy. Sic exstat Charta Alberti… … Hofmann J. Lexicon universale
Milites Castri — Au XIe siècle, chaque grand seigneur, pour renforcer son contrôle sur la seigneurie, va s entourer de liens vassaliques. Il a en effet besoin d hommes, de professionnels de la guerre : les bellatores ou milites. Pour s assurer de leurs… … Wikipédia en Français
Milites Templi — ( lat.: Soldaten des Tempels) ist eine Päpstliche Bulle vom 9. Januar 1144, mit der Papst Coelestin II. die Regeln des Templerordens bestätigt. Der Papst weist den Klerus an, den Templerorden zu unterstützen und stellt den Ritterorden gleichfalls … Deutsch Wikipedia
Milites Templi — (expression latine signifiant Soldats du Temple) est une bulle papale écrite par le pape Célestin II le 9 janvier 1144 qui commande au clergé de protéger et soutenir les Chevaliers du Temple mais aussi aux fidèles de contribuer à leur cause,… … Wikipédia en Français
Milites Templi — «Milites Templi» (лат. солдаты Храма) булла римского папы Целестина II, датированная 9 января 1144 годом, приказавшая духовенству защищать тамплиеров и призвавшая всех верующих оказывать им посильную помощь. Булла даровала отпущение… … Википедия
MILITES Christi — sese inscribebant olim Templarii, uti discimus ex Monastico Anglic. Tom. II. p. 997. In quibusdam Ecclesiis Cathedralibus Gallae, Milites Ecclesiastici dicuntur Praebendarii aliquot, maxime in Viennensi, ubi duo sunt, hâc Militum nomenclaturâ, et … Hofmann J. Lexicon universale
Milites Templi — (Latin for Soldiers of the Temple ) is a papal bull issued by Pope Celestine II in 1144 that ordered the clergy to protect the Knights Templar and encouraged the faithful to contribute to their cause. It allowed the Templars to make their own… … Wikipedia
MILITES Gaudentes — dicti sunt Fratres Ordinis Militiae S. Mariae Virginis in Ecclesia Romana: vide supra Fratres gaudentes … Hofmann J. Lexicon universale
MILITES Gladii — apud Arnoldum Lubec. l. 7. c. 9. appellantur, qui, ad imitationem Templariorum, Christi militiae sese dedentes, professionis suae signum in forma gladii, quôpro Deo certabant, in vestibus suis praeferebant … Hofmann J. Lexicon universale