itidem

ĭtĭdem, adv. [ita; suffix -dem for diem; cf. pridem, etc.], in like manner, so, just, in the same way.

As correl. (cf. item).

With ut:

itidem, uti catapultae solent,

Plaut. Curc. 5, 3, 12:

ut filium bonum patri esse oportet, itidem ego sum patri,

id. Am. 3, 4, 9; 2, 2, 79; id. Capt. 2, 2, 11; id. Truc. 4, 2, 36; id. Aul. 2, 2, 37:

atque eas itidem fallam, ut ab illis fallimur,

Ter. Eun. 2, 3, 94:

floriferis ut apes in saltibus omnia libant, omnia nos itidem depascimur aurea dicta,

Lucr. 3, 12.—

With quasi:

quasi piscis, itidem est amator lenae,

Plaut. As. 1, 3, 26:

itidem olent, quasi quom una multa jura confudit cocus,

id. Most. 1, 3, 119; id. Capt. 5, 4, 5; id. Rud. 3, 2, 46.—

Absol.:

(cf.: pariter, una, etiam): illa autem virgo atque altera itidem ancillula, Plaud. Rud. prol. 74: feci ego istaec itidem in adulescentia,

id. Bacch. 3, 3, 6:

nimis similist mihi, Itidem habet petasum ac vestitum,

id. Am. 1, 1, 286:

jube me vinciri ilico, dum istic itidem vinciatur,

id. Capt. 3, 4, 76:

temperantia in suas itidem res, et in communes distributa est,

Cic. Part. 22:

exsectum a filio Caelum, vinctum itidem a filio Saturnum,

Cic. N. D. 3, 24, 62.

* * *

quăsĭ (old form QVĂSEI, Tab. Bantin. lin. 10; Inscr. Orell. 2488), adv. [quamsi].

Lit., as if, just as, as it were (cf.: veluti, sicuti, tamquam): modo introii. Si. Quasi ego, quam dudum, rogem, as if I asked, Ter. And. 5, 2, 9:

quasi vero venire debuerint,

just as though they ought to have come, Cic. Fam. 3, 7, 3:

quasi vero ille factum id esse defendat,

id. Off. 3, 9, 39:

philosophia laudatarum artium omnium quasi parens,

id. de Or. 1, 3, 9; cf.:

quasi decursus temporis,

id. Fam. 3, 2, 2.— After the comparative particles, sic, ita, perinde, proinde, item, itidem, prorsus, quippe, etc.:

Graecas litteras sic avide arripui, quasi diuturnam sitim explere cupiens,

as if, Cic. Sen. 8, 26:

qui, quasi sua res aut honos agatur, ita diligenter, etc.,

id. Quint. 2, 9:

atque haec perinde loquor, quasi debueris,

id. ib. 26, 83:

proinde quasi nostram ipsam mentem videre et sentire possimus,

id. Mil. 31, 84:

item quasi salsa muriatica esse autumantur,

Plaut. Poen. 1, 2, 31:

itidem quasi occisam suem,

id. Rud. 3, 2, 46:

prorsus quasi silentium damnum pulchritudinis esset,

Just. 1, 7, 16:

quippe quasi minus perjurii contra haberent,

id. 3, 7, 15.—

For sic... quasi, in late Lat., aeque... quasi occurs,

Dig. 49, 1, 3, § 1.—After assimulare, to make or act as if:

assimulabo, quasi nunc exeam,

will pretend to be just going out, Ter. Eun. 3, 2, 8.— Sometimes pleon. quasi si: QVASEI SEI, Tab. Bantin. lin. 10; Inscr. Orell. 2488:

quasi si esset ex se nata,

Plaut. Cas. prol. 45.—

Transf.

About, nearly, almost (cf.:

circiter, fere): quasi una aetas erat,

Plaut. Capt. prol. 20 Brix ad loc.:

quasi talenta ad quindecim Coëgi,

Ter. Heaut. 1, 1, 93:

quasi in extremā paginā,

Cic. Or. 13, 41; id. Verr. 1, 8, 22; Suet. Calig. 58; Sall. J. 50, 3; 48, 3; id. H. 3, 26; 4, 41.—

Quasi... quasi, partly... partly:

qui cum diceret quasi joco, quasi serio, etc.,

Spart. Get. 4.

sīc-ut and (far less. freq. but class.) sīc-ŭti, adv., so as, just as, as.

Lit.

With a separate clause.

Form sicut:

sicut dixi, faciam,

Plaut. Trin. 3, 2, 59:

clanculum, sicut praecepi,

id. ib. 3, 3, 76:

nempe sicut dicis (shortly after: ita ut dicis),

id. Aul. 2, 4, 15; so,

sicut dicis,

id. Bacch. 4, 4, 67; id. Men. prol. 74:

hae sunt, sicut praedico,

id. Most. 3, 2, 84; cf. id. Bacch. 3, 6, 20:

stultitia magna est, Hominem amatorem ad forum procedere, etc.... sicut ego feci stultus,

id. Cas. 3, 3, 4:

si ille huc redibit, sicut confido affore,

id. Capt. 3, 5, 38:

sic ut tu huic potes,

id. ib. 5, 1, 16:

primum Montem Sacrum, sicut erat in simili causā antea factum, deinde Aventinum (occupasse),

Cic. Rep. 2, 37, 63; 6, 18, 19:

sicut ait Ennius,

id. ib. 1, 41, 64; cf.:

sicut sapiens poëta dixit,

id. Par. 5, 1, 34:

ut se quoque, sicut socios, dignos existimetis,

id. Imp. Pomp. 5, 13:

valeant preces apud te meae, sicut pro te hodie valuerunt,

Liv. 23, 8:

consules turpissimi, sicut hi recentes rerum exitus declararunt,

Cic. Planc. 35, 86:

sicut summarum summa est aeterna,

Lucr. 5, 361:

sicut Cicero dicit,

Quint. 9, 3, 83:

sicut ostendimus,

id. 11, 3, 174 al. —

Form sicuti:

sicuti dixi prius,

Plaut. Rud. 4, 4, 67:

habuit ille, sicuti meminisse vos arbitror, permulta signa,

Cic. Cael. 5, 12:

sicuti me quoque erroris mei paenitet,

id. ib. 6, 14:

urbem Romam, sicuti ego accepi, condidere atque habuere initio Trojani,

Sall. C. 6, 1:

sicuti dignum erat,

Quint. 11, 3, 148.—

Corresp. to ita, itidem, sic.

Form sicut:

sicut tuom vis gnatum tuae Superesse vitae, Ita te obtestor, etc.,

Plaut. As. 1, 1, 1: sicut verbis nuncupavi, ita pro republicā Quiritium... legiones mecum Dis Manibus devoveo, an old formula in Liv. 8, 9:

sicut coronatus laureā coronā oraculum adisset, ita, etc.,

id. 23, 11; 21, 13; Quint. 1, 2, 26; 9, 1, 8; 9, 3, 100;

10, 1, 1: sicut medico diligenti natura corporis cognoscenda est, sic equidem, etc.,

Cic. de Or. 2, 44, 186:

sicut magno accidit casu, ut, etc.... sic magnae fuit fortunae, etc.,

Caes. B. G. 6, 30:

sicuti merci pretium statuit... Itidem divos dispertisse vitam humanam aequom fuit,

Plaut. Mil. 3, 1, 131.—

Form sicuti:

sicuti... ita,

Caes. B. C. 3, 15; cf. infra, B. b.—

Without a separate verb (so most freq.).

Form sicut:

sicut fortunatorum memorant insulas (is est ager),

Plaut. Trin. 2, 4, 148:

sicut familiae,

id. Men. prol. 74; id. Cas. 2, 6, 46: te esse sapientem, nec sicut vulgus, sed ut eruditi solent appellare sapientem, Cic. Lael. 2, 6:

Graeciae, sicut apud nos, delubra magnifica,

id. Rep. 3, 9, 14:

non debent esse amicitiarum sicut aliarum rerum satietates,

id. Lael. 19, 67:

ut tuo judicio uteretur, sicut in rebus omnibus,

id. Ep. ad Brut. 1, 5, 3; id. Tusc. 1, 17, 40:

provinciam suam hanc esse Galliam, sicut illam nostram,

Caes. B. G. 1, 44; 6, 19:

nihil me, sicut antea, juvat Scribere versiculos,

Hor. Epod. 11, 1 et saep.:

hunc, sicut omni vitā, tum petentem premebat nobilitas,

Liv. 39, 41; 34, 9, 10:

nec sicut vulnere sanguis,

Luc. 3, 638 Drak. N. cr. —

Form sicuti:

me amicissime cottidie magis Caesar amplectitur: familiares quidem ejus, sicuti neminem,

Cic. Fam. 6, 6, 13: sicuti te, Lucil. ap. Non. p. 174, 33.—

Corresp. to ita, item, sic, etc. (cf. supra, A. b.):

praecipuum lumen sicut eloquentiae, ita praeceptis quoque ejus, dedit M. Tullius,

Quint. 3, 1, 20; so id. 8, prooem. § 29; 9, 1, 18;

10, 1, 14: sicut in foro non bonos oratores, item in theatro actores malos perpeti,

Cic. de Or. 1, 26, 118:

illi, sicut Campani Capuam, sic Rhegium habituri perpetuam sedem erant,

Liv. 28, 28:

sicut in vitā, in causis quoque,

Quint. 12, 1, 13; cf. Liv. 9, 17 Drak. N. cr. —

In partic.

With an accessory idea of cause, inasmuch as, since (perh. only in the two foll. passages):

nunc occasio'st faciundi, prius quam in urbem advenerit, sicut cras hic aderit, hodie non venerit,

Plaut. Ep. 2, 2, 87:

quo lubet, sicut soror Ejus huc gemina advenit Ephesum,

id. Mil. 4, 1, 28 Brix ad loc.; cf. id. Pers. 1, 3, 57.—

Pregn.: sicut est, erat, etc., in confirmation of a former proposition, as indeed it is ( was), as it really is ( was), as is ( was) the fact (class.;

a favorite expression with Cic.): sint nobis isti, qui de ratione vivendi disserunt, magni homines, ut sunt,

Cic. Rep. 3, 3, 4:

huc accedit, quod, quamvis ille felix sit, sicut est, tamen, etc.,

id. Rosc. Am. 8, 22:

sit ista res magna, sicut est,

id. Leg. 1, 5, 17; Liv. 7, 35:

sit licet, sicut est, ab omni ambitione longe remotus,

Plin. Ep. 5, 15, 2:

illa, quamvis ridicula essent, sicut erant, mihi tamen risum non moverunt,

Cic. Fam. 7, 32, 3:

secundam eam Paulus, sicut erat, victoriam ratus,

Liv. 45, 7:

poteratque viri vox illa videri, sicuti erat,

Ov. M. 12, 205:

quamvis scelerati illi fuissent, sicuti fuerunt, pestiferi cives tamen, etc.,

Cic. de Or. 1, 53, 230.—Less freq. with other verbs:

quamvis enim multis locis dicat Epicurus, sicut dicit, satis fortiter de dolore, tamen, etc.,

Cic. Off. 3, 33, 117 Beier:

quamquam in consuetudine cottidianā perspexisses, sicuti perspicies,

id. Fam. 3, 10, 2:

quod fore, sicut accidit, videbat,

Caes. B. G. 5, 58:

terrendi magis hostes erant quam fallendi, sicut territi sunt,

Liv. 25, 24.— Strengthened by re verā:

apud nos, re verā sicut sunt, mercenarii scribae existimantur,

Nep. Eum. 1, 5.—

For introducing a term of comparison, as it were, like, as, as if, = tamquam (class.):

ut sese splendore animi et vitae suae sicut speculum praebeat civibus,

Cic. Rep. 2, 42, 69:

qui, sicut unus paterfamilias, loquor,

id. Inv. 2, 5, 19:

quod me sicut alterum parentem et observat et diligit,

id. Fam. 5, 8, 4:

(natura) rationem in capite sicut in arce posuit,

id. Tusc. 1, 10, 20; id. de Or. 1, 29, 132:

ex his duabus diversis sicuti familiis unum quoddam est conflatum genus,

id. Inv. 2, 3, 8:

ab ejus (cornus) summo, sicut palmae, rami quam late diffunduntur,

Caes. B. G. 6, 26 fin.:

multi mortales vitam sicut peregrinantes transegere,

Sall. C. 2, 8; 31, 5; 38, 3; id. J. 60, 4; Liv. 7, 11.—

For introducing an example, as, as for instance, etc. (class.):

quibus in causis omnibus, sicut in ipsā M.' Curii... fuit summa de jure dissensio,

Cic. de Or. 1, 56, 238; Nep. Dat. 9:

omnibus periculis, sicut cum Spartam oppugnavit,

id. Pel. 4: sicuti cum, Lucil. ap. Non. p. 154, 27: sicuti si, Enn. ap. Gell. 3, 14, 5 (Ann. v. 344 Vahl.); Quint. 9, 3, 89; so id. 9, 3, 16; 9, 3, 91; 7, 2, 17; 8, 3, 51; Suet. Aug. 56; 85 al.—

Sicut eram, erat, etc., like the Gr. hôs eichon, to denote an unchanged condition of the subject in a new state of action, just as I ( he, etc.) was ( poet. and in post-Aug. prose):

sicut eram, fugio sine vestibus,

Ov. M. 5, 601; 6, 657:

sicut erat, rectos defert in Tartara currus,

Stat. Th. 7, 820; so, sicut erat, id. ib. 3, 680; 4, 803; 10, 37; Luc. 2, 365:

ille, sicut nudatus erat, pervenit ad Graecos,

Curt. 9, 7, 10; 10, 4, 2:

sicut erat togatus,

Suet. Claud. 34; Just. 14, 4, 1; 26, 2, 4 al.:

sicut erant,

Ov. M. 3, 178; Suet. Calig. 45; id. Oth. 8:

sicut erit,

Tib. 3, 1, 18.—Less freq. with another verb:

sicut curru eminebat, oculos circumferens,

Curt. 4, 14, 9:

praecipitatum in flumen, sicut vestitus advenerat,

Suet. Claud. 9.—Form sicuti:

sicuti erat, cruentā veste, in castra pervenit,

Curt. 8, 3, 10 —

A few times in Sallust with an accessory hypothetical signif., as if, just as if, = quasi:

alii sicuti populi jura defenderent, pars, etc.,

Sall. C. 38, 3:

sicuti jurgio lacessitus foret, in Senatum venit,

id. ib. 31, 5:

sicuti audiri a suis aut cerni possent, etc.,

id. J. 60, 4:

sicuti salutatum introire ad Ciceronem,

id. C. 28, 1.—

Of time, as soon as, after (very rare):

sicut adulescit, terram inde colligimus,

Pall. Apr. 2, 3.

ăd-huc, adv.

Prop., of place, to this place, hitherto, thus far (designating the limit, inclusive of the whole space traversed: hence often joined with usque; cf.

ad, A. 1. B.): conveniunt adhuc utriusque verba,

thus far, to this point, the statements of both agree, Plaut. Truc. 4, 3, 20:

adhuc ea dixi, causa cur Zenoni non fuisset,

Cic. Fin. 4, 16, 44; cf. Auct. Her. 1, 9, 16:

his oris, quas angulo Baeticae adhuc usque perstrinximus,

Mel. 3, 6, 1.—Hence, in the desig. of measure or degree, so far, to such a degree:

et ipse Caesar erat adhuc impudens, qui exercitum et provinciam invito senatu teneret,

Cic. Fam. 16, 11, 4; so Liv. 21, 18, 4; Quint. 2, 19, 2; 8, 5, 20.—More frequently,

Transf.

Of time, until now, hitherto, as yet (designating the limit, together with the period already passed; cf.

ad, 1. B.): res adhuc quidem hercle in tuto est,

Plaut. Merc. 2, 3, 48:

celabitur itidem ut celata adhuc est,

Ter. Phorm. 4, 3, 20:

sicut adhuc fecerunt, speculabuntur,

Cic. Cat. 1, 2, 6:

ille vidit non modo, quot fuissent adhuc philosophorum de summo bono, sed quot omnino esse possent sententiae,

id. Fin. 5, 6, 16:

haec adhuc (sc. acta sunt): sed ad praeterita revertamur,

id. Att. 5, 20; so ib. 3, 14 fin.; 5, 17, 46; id. Agr. 3, 1, 1:

Britanni, qui adhuc pugnae expertes,

Tac. Agr. 37; so Curt. 7, 7, 8 al.—With usque or semper:

usque adhuc actum est probe,

Plaut. Mil. 2, 6, 107; so id. Ps. 4, 7, 14; Ter. And. 1, 5, 27; id. Ad. 4, 4, 23; 5, 4, 5; id. Hec. 4, 1, 29; Cic. Rep. 2, 20:

quod adhuc semper tacui et tacendum putavi,

Cic. de Or. 1, 26, 119.—With dum in subordinate propositions, for the purpose of more accurate desig. of time:

quae adhuc te carens, dum hic fui, sustentabam,

what I have endured during the whole time that I have been here, until now, Plaut. Capt. 5, 1, 4:

adhuc dum mihi nullo loco deesse vis, numquam te confirmare potuisti,

Cic. Fam. 16, 4; so ib. 18.—Hence the adverbial expression (occurring once in Plautus): adhuc locorum, until now, hitherto: ut adhuc locorum feci, faciam sedulo, Capt. 2, 3, 25.— Adhuc denotes not merely a limitation of time in the present, but also, though more rarely, like usque eo and ad id tempus, and the Engl. as yet, in the past:

adhuc haec erant, ad reliqua alacri tendebamus animo,

Cic. Div. 2, 2, 4:

Abraham vero adhuc stabat,

Vulg. Gen. 18, 22:

unam adhuc a te epistulam acceperam,

Cic. Att. 7, 2:

cum adhuc sustinuisset multos dies,

Vulg. Act. 18, 18:

scripsi etiam illud quodam in libello... disertos me cognōsse nonnullos, eloquentem adhuc neminem,

id. de Or. 1, 21:

una adhuc victoria Carus Metius censebatur,

Tac. Agr. 45.—

Adhuc non, or neque adhuc, not as yet, not to this time: nihil adhuc, nothing as yet, or not at all as yet: numquam adhuc, never as yet, never yet:

cupidissimi veniendi maximis injuriis affecti, adhuc non venerunt,

Cic. Verr. 2, 2, 27, 65:

me adhuc non legisse turpe utrique nostrum est,

id. Fam. 7, 24, 7; so id. 3, 8, 25; 6, 14; 14, 6, 2; Mart. 7, 89, 10:

cui neque fulgor adhuc nec dum sua forma recessit,

Verg. A. 11, 70:

nihil adhuc peccavit etiam,

Plaut. Pers. 4, 4, 78:

nihil adhuc est, quod vereare,

Ter. Heaut. 1, 2, 1:

sed quod quaeris, quando, qua, quo, nihil adhuc scimus,

Cic. Fam. 9, 7, 4; so 9, 17, 7; Caes. B. C. 3, 57; Nep. Milt. 5:

numquam etiam quicquam adhuc verborum est prolocutus perperam,

Plaut. Am. 1, 1, 92; cf. id. Capt. 5, 2, 7.—

For etiam nunc, yet, still; to denote continuance (apparently not used by Cic.):

stertis adhuc?

are you still snoring? Pers. 3, 58;

adhuc tranquilla res est,

it is still quiet, Ter. Ph. 3, 1, 15; so id. Ad. 1, 2, 42:

Ephesi regem est consecutus fluctuantem adhuc animo,

Liv. 33, 49, 7; so 21, 43, 14; Tac. A. 1, 8, 17; id. H. 2, 44, 73; 4, 17; id. Germ. 28; Suet. Aug. 56, 69; Plin. Ep. 4, 13, 1; Curt. 8, 6, 18: quinque satis fuerant; nam sex septemve libelli est nimium: quid adhuc ludere, Musa, juvat? why play still, still more, or further? Mart. 8, 3; so id. 4, 91.—

Hence also to denote that a thing is still remaining or existing:

at in veterum comicorum adhuc libris invenio,

I yet find in the old comic poets, Quint. 1, 7, 22:

quippe tres adhuc legiones erant,

were still left, Tac. H. 3, 9; so id. G. 34; id. Ann. 2, 26; Mart. 7, 44, 1.—With vb. omitted:

si quis adhuc precibus locus, exue mentem,

Verg. A. 4, 319.—

To denote that a thing has only reached a certain point, now first, just now: cum adhuc ( now for the first time) naso odos obsecutus es meo, da vicissim meo gutturi gaudium, Plaut. Curc. 1, 2, 9:

gangraenam vero, si nondum plane tenet, sed adhuc incipit, curare non difficillimum est,

Cels. 5, 26, 34; so Mart. 13, 102.—Hence, with deinde or aliquando following:

quam concedis adhuc artem omnino non esse, sed aliquando,

Cic. de Or. 1, 58, 246:

senatus priusquam edicto convocaretur ad curiam concurrit, obseratisque adhuc foribus, deinde apertis, tantas mortuo gratias agit, etc.,

Suet. Tit. 11; so Tac. A. 11, 23.—

To denote that a thing had reached a certain limit before another thing happened (in prose only after Livy), still, yet, while yet:

inconditam multitudinem adhuc disjecit,

he dispersed the multitude while yet unarranged, Tac. A. 3, 42.—

For etiam, insuper, praeterea, to denote that a thing occurs beside or along with another (belonging perhaps only to popular language, hence once in Plaut., and to the post-Aug. per.), besides, further, moreover:

addam minam adhuc istic postea,

Plaut. Truc. 5, 18:

unam rem adhuc adiciam,

Sen. Q. N. 4, 8:

sunt adhuc aliquae non omittendae in auro differentiae,

Plin. 33, 2, 10, § 37; so Quint. 2, 21, 6; 9, 4, 34; Val. Fl. 8, 429; Tac. A. 1, 17; id. Agr. 29; ib. 33; Flor. 1, 13, 17; Vulg. Amos, 4, 7; ib. Joan. 16, 12; ib. Heb. 11, 32.—

In later Lat. adhuc is used like etiam in the Cic. per., = eti, yet, still, for the sake of emphasis in comparisons; then, if it cnhances the comparative, it stands before it; but follows it, if that which the comp. expresses is added by way of augmentation; as, he has done a still greater thing, and he has still done a greater thing (this is the view of Hand, Turs. I. p. 166):

tum Callicles adhuc concitatior,

Quint. 2, 15, 28:

adhuc difficilior observatio est per tenores,

id. 1, 5, 22:

si marmor illi (Phidiae), si adhuc viliorem materiem obtulisses, fecisset, etc.,

Sen. Ep. 85, 34:

adhuc diligentius,

Plin. 18, 4: cui gloriae amplior [p. 36] adhuc ex opportunitate cumulus accessit, Suet. Tib. 17:

Di faveant, majora adhuc restant,

Curt. 9, 6, 23; so Quint. 10, 1, 99; Tac. G. 19; Suet. Ner. 10.

Adhuc sometimes = adeo, even (in the connection, et adhuc, -que adhuc; v. adeo, II.).

Ita res successit meliusque adhuc, Plaut. Bacch. 4, 9, 18:

Tellurem Nymphasque et adhuc ignota precatur flumina,

Verg. A. 7, 137:

Nil parvum sapias et adhuc sublimia cures,

Hor. Ep. 1, 12, 15; so ib. 2, 2, 114; Liv. 22, 49, 10; Sen. Ep. 49, 4.—

Absol.:

gens non astuta nec callida aperit adhuc secreta pectoris licentiā joci,

Tac. G. 22:

cetera similes Batavis, nisi quod ipso adhuc terrae suae solo et caelo acrius animantur,

ib. 29, 3 (cf.: ipse adeo under adeo, II., and at the end); so Stat. S. 1, 2, 55.—See more upon this word, Hand, Turs. I. pp. 156-167.

ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).

A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:

adsum apud te, genitor,

id. ib. p. 522, 32:

alteram (partem) apud me adponito,

Plaut. Trin. 4, 3, 60:

nunc hic apud te servio,

id. Capt. 2, 2, 62:

scriptorum non magnast copia apud me,

Cat. 68, 33 Mull.:

mane apud me,

Vulg. Gen. 29, 19:

Advocatum habemus apud Patrem,

ib. 1 Joan. 2, 1:

cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,

Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—

Esp.

a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:

Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,

Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:

hic apud me hortum confodere jussi,

id. Aul. 2, 2, 66:

si commodumst, apud me, sis, volo,

Ter. Heaut. 1, 1, 110:

condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?

Plaut. Trin. 1, 2, 159:

Quid sibi volunt homines isti apud te?

Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:

cenabis bene apud me,

Cat. 13, 1:

apud me habitavit,

Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:

apud te cenavit,

id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:

in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,

Vulg. Jud. 19, 9:

tenet intus apud se,

Lucil. 9, 59 Mull.:

Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,

Cic. Att. 5, 6:

apud se fecit manere,

Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:

de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,

Cic. Cat. 3, 10:

Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,

id. Phil. 1, 8:

mansit apud eum quattuor mensibus,

Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:

apud quem deversatus es,

Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):

habitasti apud Heium Messanae,

Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:

Fuisti apud Laecam illa nocte,

id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:

apud Ostorium Scapulam epulatur,

Tac. A. 14, 48:

apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,

id. H. 3, 74; 1, 14:

Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,

Vulg. Act. 9, 43:

invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,

Cic. Dom. 83:

qui apud te esset eductus,

id. Quinct. 69:

apud quem erat educatus,

id. Lael. 20, 75:

cum alter ejus filius apud matrem educaretur,

id. Clu. 27:

disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,

Tac. A. 15, 52:

se apud Q. Mucium jus civile didicisse,

id. Or. 30:

apud eosdem magistratus institutus,

Suet. Calig. 24:

servorum manus tamquam apud senem festinantes,

Tac. H. 1, 7:

in convivio apud regem,

id. A. 2, 57: Bene vale;

apud Orcum te videbo,

in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:

sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,

Tac. A. 11, 27:

frater apud Othonem militans,

in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,

nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),

id. ib. 2, 27:

quorum sint legati apud se,

in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:

Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,

id. ib. 1, 47:

dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,

at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:

Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,

at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:

duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,

Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:

a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,

Cic. Sest. 41:

domi esse apud sese archipiratas dixit duos,

id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:

quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,

Cic. Verr. 1, 50:

esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,

id. ib. 4, 16:

nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,

id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,

Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):

Sumne ego apud me?

Plaut. Mil. 4, 8, 36:

Non sum apud me,

Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:

Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,

Ter. Heaut. 5, 1, 48:

Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,

id. And. 5, 4, 34:

Num tibi videtur esse apud sese?

id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):

proin tu fac, apud te ut sies,

id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—

In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.

Of civil or military affairs, before:

cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,

Cic. Arch. 3:

apud eosdem judices reus est factus,

id. Clu. 22, 59:

vis de his judicari apud me?

Vulg. Act. 25, 9:

accusavit fratres suos apud patrem,

ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:

hoc, quod nunc apud pontifices agis,

Cic. Dom. 51; 117:

istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,

id. Lig. 12:

qui hanc causam aliquotiens apud te egit,

id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:

(populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,

id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:

tutoresne defendent apud istius modi praetorem?

Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:

omnia apud praetores gererentur,

Tac. Or. 38:

causam nescio quam apud judicem defendebat,

Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:

apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,

Cic. Lig. 6:

apud judicem causam dicere,

id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:

apud aliquem dicere,

id. Lig. 6; id. Deiot. 4:

verba apud senatum fecit,

id. Verr. 2, 2, 20:

habita apud senatum oratione,

Tac. A. 12, 25; 6, 8:

haec apud patres disseruit,

id. ib. 2, 43; 4, 2;

4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,

Cic. Verr. 4, 18:

Quae est ergo apud Caesarem querella?

id. Lig. 25:

isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,

id. Caecin. 38:

petita multa est apud eum praetorem,

id. Verr. 1, 155:

causam contra aliquem apud centumviros dicere,

id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:

numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,

Cic. Verr. 3, 120:

apud eorum quem qui manumitteretur,

Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—

In extra judicial cases, before:

apud hunc confessus es et genus etc.,

Plaut. Capt. 2, 3, 52:

nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,

id. ib. 3, 4, 93:

apud erum qui (servos) vera loquitur,

id. Am. 2, 1, 43:

apud novercam querere,

id. Ps. 1, 3, 80:

ego apud parentem loquor,

Cic. Lig. 30:

plura fateri apud amicos,

Tac. A. 14, 62:

aliquid apud aliquem laudare,

Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:

aliquem apud aliquos vituperare,

Cic. Phil. 2, 11:

apud quem tu etiam nos criminari soles,

id. Vatin. 29.—

Of one's feelings, views, judgment, with, in the view or sight of, before.

With verbs:

apud Tenedios sanctissimus deus habetur,

Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:

quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,

id. ib. 2, 126;

1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,

id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:

apud judicem grave et sanctum esse ducetur,

id. Q. Rosc. 6:

Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,

Vulg. Gal. 3, 11:

haec apud illos barbatos ridicula videbantur,

Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:

unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,

Vulg. 2 Pet. 3, 8.—

With adjj.:

fuisti apud pontifices superior,

Cic. Dom. 4:

qui honos est apud Syracusanos amplissimus,

id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:

quam clara (expugnatio) apud omnes,

id. Verr. 1, 50; 2, 50:

Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,

Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:

hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,

Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:

quod aeque apud bonos miserum est,

id. ib. 1, 29:

quae justa sunt apud nos,

Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:

tunc eritis inculpabiles apud Dominum,

ib. Num. 32, 22:

si is pretio apud istum idoneus esset,

Cic. Verr. 2, 121.—

With substt.:

est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,

Cic. Verr. 1, 46:

tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,

id. ib. 5, 150:

qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,

id. ib. 2, 111:

Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,

Curt. 6, 72:

abominatio est uterque apud Deum,

Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:

ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,

Liv. 6, 39, 11:

Sic apud animum meum statuo,

Sall. de Ord. Rep. 2:

sic statuere apud animum meum possum,

Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—

And simply before, in the presence of:

id apud vos proloquar,

Plaut. Capt. prol. 6:

nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,

Ter. Heaut. 3, 3, 14:

se jactant apud eos, quos inviti vident,

Cic. Fl. 61:

licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,

id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:

plus quam apud vos commemorari velitis,

Cic. Caecin. 77:

non apud indoctos loquor,

id. Pis. 68:

ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,

Caes. B. G. 1, 19:

quid apud magnum loquerentur Achillem,

Ov. M. 12, 163:

neque raro neque apud paucos talia jaciebat,

Tac. A. 4, 7:

loqui de se apud aliquem,

Cic. Att. 1, 3:

mentiri apud aliquem,

Plaut. Poen. 1, 1, 24:

apud aliquem profiteri,

Curt. 7, 7, 24:

Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,

Cic. Mur. 61:

Caesar apud milites contionatur,

Caes. B. C. 1, 7:

gratias agere alicui apud aliquem,

Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:

si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,

Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:

Quae fundebat apud Samson lacrimas,

Vulg. Jud. 14, 16.—

Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:

quom apud te parum stet fides,

Plaut. Ps. 1, 5, 62:

Et bene apud memores veteris stat gratia facti,

Verg. A. 4, 539:

At fides mihi apud hunc est,

Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:

ut apud me praemium esse positum pietati scias,

id. Hec. 4, 2, 8:

alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,

Vulg. Matt. 6, 1:

illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,

Cic. Imp. Pomp. 46:

(eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,

Caes. B. G. 2, 14:

si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,

Cic. Sest. 12:

Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,

id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:

ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,

id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:

(servi) apud eum sunt in honore et pretio,

id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:

videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,

id. Verr. 5, 181:

quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,

id. ib. 1, 42:

domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,

id. Clu. 154; id. Mur. 38:

Dumnorigem, magna apud plebem gratia,

Caes. B. G. 1, 18:

tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,

id. ib. 1, 20:

certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,

Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:

utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,

Caes. B. G. 1, 40:

apud quem ut multum gratia valeret,

Nep. Con. 2, 1:

video apud te causas valere plus quam preces,

Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:

quod apud vos plurimum debebit valere,

Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:

qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 113:

speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,

id. Sex. Rosc. 141:

(eum) apud finitimas civitates largiter posse,

Caes. B. G. 1, 18:

quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,

Cic. Verr. 1, 19:

quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,

id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:

qui apud eum plurimum poterat,

id. ib. 3, 130:

qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,

id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:

faciles sunt preces apud eos, qui etc.,

Cic. Har. Resp. 63:

nihil me turpius apud homines fuisset,

id. Att. 2, 19:

apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,

Cels. 3, 23.—

Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:

CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,

Cic. Fl. 52:

Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,

Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:

qui (colonus) perigrinatur apud vos,

Vulg. Exod. 12, 49:

qui regnabat apud vos,

ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:

si iste apud eos quaestor non fuisset,

Cic. Div. in Caecil. 4; 65:

Apud eos fuisse regem Divitiacum,

Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:

qui (praetores) apud illos a populo creantur,

Cic. Fl. 44:

apud quos consul fuerat,

id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:

apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,

id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:

fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,

Verg. A. 6, 568;

Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,

Cic. Font. 42:

qui apud socios nominis Latini censi essent,

Liv. 41, 9:

qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,

Cic. Verr. 4, 109:

id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,

id. ib. 4, 80:

si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,

id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:

ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,

Cic. Verr. 2, 131:

si tu apud Persas deprehensus etc.,

id. ib. 5, 166:

Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,

Caes. B. G. 1, 2:

apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:

quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,

Caes. B. G. 1, 50:

aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,

Tac. G. 31:

Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),

Verg. A. 2, 71:

apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,

Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:

qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,

in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:

apud exercitum mihi fueris tot annos,

id. Mur. 45:

quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,

in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:

simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,

Tac. H. 5, 10:

quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,

with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—

In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:

Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,

id. de Or. 1, 7, 28:

quo in libro,

id. ib. 1, 11, 47):

ut scriptum apud eundem Caelium est,

Cic. Div. 1, 26, 55:

apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,

id. Sen. 22, 79:

quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,

id. Off. 1, 9, 28:

apud Agathoclem scriptum in historia est,

id. Div. 1, 24, 50:

ut est apud poetam nescio quem,

id. Phil. 2, 65:

Quod enim est apud Ennium, etc.,

id. Off. 1, 8, 26:

de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,

id. ib. 1, 25, 87:

Apud Varronem ita est, etc.,

Plin. 18, 35, 79, § 348:

ut video scriptum apud Graecos,

Cic. Scaur. 4:

invenio apud quosdam auctores,

Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:

reperio apud scriptores,

id. ib. 2, 88:

apud Solonem,

i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:

cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,

Tac. Or. 9. —Also of speakers:

apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,

Tac. Agr. 22.—

a.. Est aliquid apud aliquem = est alicui aliquid, apud aliquem being equivalent to dat. of possessor:

quae (scientia auguralis) mihi videtur apud majores fuisse dupliciter, ut etc.,

Cic. Leg. 2, 13, 33:

juris civilis magnum usum apud multos fuisse,

id. Brut. 41, 152:

cum apud eum summum esset imperium populi,

Nep. Phoc. 2, 4:

omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt,

Sall. C. 20, 8:

par gloria apud Hannibalem hostesque Poenos erat,

Liv. 22, 30, 8:

apud quos nulla loricarum galearumve tegmina (erant),

Tac. A. 12, 35:

pecuniam ac dona majora apud Romanos (esse),

id. H. 4, 76:

minorem esse apud victos animum,

id. ib. 3, 1;

2, 75: quando quidem est apud te virtuti honos,

Liv. 2, 1, 15: Phoebo sua semper apud me Munera sunt, Phoebus has his gifts with me, i. e. I have his gifts for Phoebus, Verg. E. 3, 62; so Hor. C. 3, 29, 5:

apud te est fons vitae,

Vulg. Psa. 35, 10:

apud Dominum (est) misericordia,

ib. ib. 129, 7.—

Est aliquid apud aliquem also simply denotes that something is in one's hands, in his power, at his disposal:

erat ei apud me pauxillulum Nummorum,

Ter. Phorm. 1, 1, 3:

negasse habere se (phaleras): apud alium quoque eas habuisse depositas,

Cic. Verr. 4, 29:

multa (signa) deposita apud amicos,

id. ib. 4, 36:

apud quem inventus est scyphus,

Vulg. Gen. 44, 16; ib. [p. 147] Exod. 22, 4; ib. Deut. 24, 12.—So also of persons:

te pix atra agitet apud carnuficem,

in the hands of, Plaut. Capt. 3, 4, 65:

qui (obsides) apud eum sint,

Caes. B. G. 1, 31; 1, 33.—

Apud aliquem = alicui, the dat. of indir. obj.:

remanet gloria apud me, Att., Trag. Rel. p. 194 Rib.: nihil apud Siculum, nihil apud civem Romanum tota in Sicilia reliquisse,

Cic. Verr. 4, 2:

si (cura rei publicae) apud Othonem relinqueretur,

Tac. H. 1, 13; 1, 20:

qui judicia manere apud ordinem Senatorium volunt,

Cic. Div. in Caecil. 8:

neque praemia caedis apud interfectorem mansura,

Tac. H. 2, 70; id. A. 15, 7:

fidens apud aliquem obligare,

Dig. 16, 1, 27.—So rarely with adjj.:

Essetne apud te is servos acceptissimus?

Plaut. Capt. 3, 5, 56:

non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est,

Cic. Verr. 2, 110:

apud publicanos gratiosus fuisti,

id. ib. 2, 169; 4, 38; id. Fl. 76; id. Lig. 31: Apud homines hoc impossibile est;

apud Deum autem omnia possibilia sunt,

Vulg. Matt. 19, 26; ib. Marc. 10, 27.

Transf. In designations of place,

At, near, about, around, before (esp. freq. in the post-Aug. histt.) = ad, prope, circum, ante: tibi servi multi apud mensam adstant, Naev. ap. Prisc. p. 893 P. (Com. Rel. p. 10 Rib.):

verecundari neminem apud mensam decet,

Plaut. Trin. 2, 4, 77:

Quid apud hasce aedis negotii est tibi?

id. Am. 1, 1, 194:

Quid illisce homines quaerunt apud aedis meas?

id. Most. 4, 2, 26; id. Trin. 4, 2, 25: apud ignem adsidere, Turp. ap. Non. p. 522, 26 (Com. Rel. p. 100 Rib.); Sisenn. ap. Non. p. 86, 16:

navem is fregit apud Andrum insulam,

Ter. And. 1, 3, 17:

apud Tenedum pugna illa navalis,

Cic. Arch. 21:

ut apud Salamina classem suam constituerent,

Nep. Them. 3, 4:

apud oppidum morati,

Caes. B. G. 2, 7:

agri in Hispania apud Karthaginem Novam,

Cic. Agr. 1, 5:

bellatum apud Actium,

Tac. H. 1, 1; 1, 72; 3, 76:

Pugnabant alii tardis apud Ilion armis,

Ov. R. Am. 163:

morabatur in castris apud Galgalam,

Vulg. Jos. 10, 6:

quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,

Verg. A. 11, 288:

apud vetustam turrem, Att., Trag. Rel. p. 189 Rib.: apud castellum consedisse,

Tac. A. 4, 25:

Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

id. H. 3, 35:

apud vexillum tendentes,

id. A. 1, 17:

trepidatur apud naves,

id. H. 2, 15:

hostis est non apud Anienem, sed in urbe,

Cic. Mur. 84; id. Fam. 2, 10, 5:

quam detraxerat apud rapidum Simoenta sub Ilio alto,

Verg. A. 5, 261:

apud abunaantem amnem et rapidas undas Inachi, Att., Trag. Rel. p. 175 Rib.: apud gelidi flumina Hebri,

Verg. A. 12, 331:

octo apud Rhenum legiones,

Tac. A. 1, 3:

apud ripam Rheni,

id. ib. 2, 83:

probavi te apud Aquam Contradictionis,

Vulg. Psa. 80, 8:

repertus apud fretum Siciliae,

Tac. A. 6, 14:

propitiata Juno apud proximum mare,

id. ib. 15, 44:

apud promunturium Miseni consedit in villa,

id. ib. 6, 50:

Ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem, for in nive etc.,

Cat. 63, 53 Mull.:

apud altaria deum pepigere,

before, Tac. A. 11, 9:

decernuntur supplicationes apud omnia pulvinaria,

id. ib. 14, 12 (cf.:

unum diem circa omnia pulvinaria supplicatio fuit,

Liv. 41, 9):

apud Caesaris effigiem procubuit,

Tac. A. 12, 17; 13, 23:

quartum apud lapidem substiterat,

id. ib. 15, 60:

laudavit ipse apud rostra (for pro rostris),

Tac. A. 16, 6; so, apud forum (cf.: ad forum under ad, I. A. 3., and in Gr. Sophocl. Trach. 371, pros mesêi agorai;

on the other hand,

id. ib. 423, en mesêi agorai; id. ib. 524, têlaugei par ochthôi): Quidam apud forum mihi vendidit, Pomp., Com. Rel. p. 250 Rib.: Ch. Qui scis? By. Apud forum modo e Davo audivi, Ter. And. 2, 1, 2; 1, 5, 18:

Capuae multa apud forum aedificia de caelo tacta,

Liv. 41, 9 (Weissenb., in foro):

quod (templum) apud forum holitorium C. Duilius struxerat,

Tac. A. 2, 49.—

At, in = in with abl. or gen. or abl. of place: CONSVLES SENATVM CONSOLVERVNT N. OCTOB. APVD AEDEM DVELONAI, S. C. de Bacch. I.; so,

ejus statuam majores apud aedem matris deum consecravisse,

Tac. A. 4, 64:

apud villam est,

Ter. Ad. 4, 1, 1; so Cic. Verr. 4, 22, 48:

Eum argentum sumpsisse apud Thebas ab danista fenore,

Plaut. Ep. 2, 2, 67:

deponere apud Solos in delubro pecuniam,

Cic. Leg. 2, 16, 40:

ut rationes apud duas civitates possim relinquere,

id. Att. 6, 7, 2: qui mense Aprili apud Baias essent, id. Fragm. B. 13, 4, 1 B. and K.;

13, 4, 4 iid.: seditio militum coepta apud Sucronem,

Liv. 28, 29:

donum apud Antium statuitur,

Tac. A. 3, 71:

bellis civilibus Maecenatem equestris ordinis cunctis apud Romam atque Italiam praeposuit,

id. ib. 6, 11:

Titus in consecrando apud Memphim bove Apide diadema gestavit,

Suet. Tit. 5:

quod Judaeam praeterveniens apud Hierosolymam non supplicasset,

id. Aug. 93:

apud Mediolanum,

Lact. Mort. Persec. 48:

eum pugionem apud Capitolium consecravit,

Tac. A. 15, 74:

Equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud Circum,

id. ib. 15, 32:

quae (effigies) apud theatrum Pompei locaretur,

id. ib. 3, 72:

qui (rei) apud aerarium pependissent,

Suet. Dom. 9 Roth:

cujus (scientiae) apiscendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit,

Tac. A. 6, 20; 4, 14; so Suet. Aug. 92; Eutr. 7, 13:

ut civitati Cibyraticae apud Asiam subveniretur,

Tac. A. 4, 13; 4, 18; 16, 15:

apud Pharsaliam,

Liv. Epit. 111:

apud Palaestinam,

Eutr. 7, 13:

qui erant apud Helladam,

Vulg. 1 Macc. 8, 9. —

Of time.

With words denoting time or occasion, in, at (rare):

apud saeclum prius,

Ter. Eun. 2, 2, 15:

aliquem apud judicium persequi,

at the trial, Cic. Verr. 4, 104.—

With words designating persons, with, among, in the time of:

hostis apud majores nostros is dicebatur, quem nunc etc.,

Cic. Off. 1, 12, 36:

fecerunt hoc multi apud majores nostros,

id. Verr. 2, 118; 5, 148:

Fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,

id. Mur. 36; id. Off. 2, 24, 85; id. Lael. 2, 6:

Apud antiquos fuit Petron quidam, Cels. praef. 3, 9: aliam apud Fabricios, aliam apud Scipiones pecuniam (fuisse),

Tac. A. 2, 33.—

For ad with words implying motion (very rare):

APVT EVM PERVENIRE,

Inscr. Grut. 786, 5:

atque apud hunc eo vicinum,

Plaut. Mil. 2, 5, 70:

Bito apud aurificem,

Lucil. 30, 66 Mull.: apud legiones venit, Sall. Fragm. ap. Pomp. Commod. Don. p. 395 Lind.:

(naves) apud insulas longius sitas ejectae,

Tac. A. 2, 24:

qui apud Romanos de societate functus est legatione,

Vulg. 2 Macc. 4, 11.

(cf. ad, I. fin. b.)

It is sometimes placed after its subst.:

quae fiunt apud fabros, fictores, item alios apud,

Varr. L. L. 6, 78, p. 104 Mull.:

Is locus est Cumas aput,

Lucr. 6, 747 Lachm.:

montem apud Erycum,

Tac. A. 4, 43:

ripam apud Euphratis,

id. ib. 6, 31:

Misenum apud et Ravennam,

id. ib. 4, 5 (in Suet. Dom. 9 the editt. vary between aerarium apud and apud aerarium; the latter seems preferable, and is adopted by Oudend., Bremi, Baumg.-Crus., and Roth).—

It is sometimes placed between the subst. and adj.:

barbaras apud gentes,

Tac. A. 2, 88, 3, 26; 15, 60:

non modo Graecis in urbibus, sed Romana apud templa,

id. ib. 14, 14.—

Twice in Verg. it stands before the secondary adjunct of its subst.:

apud durae moenia Trojae, A. 11, 288: apud gelidi flumina Hebri,

ib. 12, 331. Apud is never found in compound words. V. more on this word in Hand, Turs. I. pp. 405-416.

con-clūdo, si, sum, 3 ( part. perf. solecist. conclausa semina, Col. 3, 12, 2), v. a., to shut up closely, to close up, enclose, confine.

Prop. (class. in prose and poetry), constr. with in and acc., with adv. and absol. (not with in and abl., for the true read., Cic. Univ. 3 fin., is inclusit):

in vincla bestiam nequissimam,

Plaut. Rud. 3, 1, 18; cf.:

bestias delectationis causā,

Cic. Fin. 5, 20, 56 Madv.:

eos concludit, magnam hominum multitudinem,

id. Verr. 2, 4, 24, § 54:

quia enim in caveā si forent Conclussi itidem ut pulli gallinacei,

Plaut. Curc. 3, 80:

conclusam hic habeo uxorem saevam,

Ter. Phorm. 5, 1, 17:

aliquem in fenestram,

Plaut. Cas. 1, 44:

me in cellam cum illā,

Ter. Ad. 4, 2, 13; cf.:

in aediculam,

Plaut. Ep. 3, 3, 21:

illum aliquo,

Ter. Eun. 4, 3, 25:

locum sulco,

Verg. A. 1, 425:

at tu conclusas hircinis follibus auras... imitare,

Hor. S. 1, 4, 19:

piscina conclusa porticibus,

Suet. Ner. 31:

Tigris et Euphrates Mesopotamiam ab utroque latere concludunt,

Curt. 5, 1, 15:

vulnera cerā,

Val. Fl. 1, 479:

venti procella conclusa,

Lucr. 6, 125:

concluso loco,

id. 4, 458:

primordia conclusa,

id. 3, 569:

suave locus voci resonat conclusus,

Hor. S. 1, 4, 76:

conclusa aqua (opp.: profluens amnis),

Cic. N. D. 2, 7, 20; cf.:

longe aliam esse navigationem concluso mari atque in vastissimo,

Caes. B. G. 3, 9:

coagmentis ad centrum respondentibus fornices concluduntur,

Vitr. 6, 8, 4:

statio conclusa atque munita,

Dig. 50, 16, 59.—

Humorously:

non placet qui amicos intra dentis conclusos habet,

Plaut. Trin. 4, 2, 64.—

Trop.

To include, compress, restrain, comprise:

omnia fere, quae sunt conclusa nunc artibus, dispersa et dissipata quondam fuerunt,

Cic. de Or. 1, 42, 187:

fortuna tot res, in unum conclusit diem,

Ter. Eun. 5, 8, 17:

ut ab illā excludar, huc concludar,

i. e. I shall be fettered by this marriage, id. And. 2, 3, 12 (ex ferarum translatione concludar dixit, Don.); id. Hec. 4, 4, 80:

concludere jus civile in parvum et angustum locum,

Cic. Leg. 1, 5, 17; id. de Or. 1, 61, 260; id. Caes. 22, 63:

uno hoc volumine vitam excellentium virorum complurium,

Nep. Epam. 4 fin.; cf.:

in hanc formulam omnia judicia,

Cic. Rosc. Com. 5, 15:

eidem et infinitam largitionem remittebas et eundem in angustissimam formulam sponsionis concludebas?

id. ib. 4, 12:

istum locum in unam speciem,

Quint. 6, 2, 1.—

(Cf. claudo, I. B.) To end, close, conclude:

facinus natum a cupiditate, auctum per stuprum, crudelitate perfectum atque conclusum,

Cic. Verr. 2, 2, 34, § 82:

(ancipites variique casus) exitu notabili concluduntur,

id. Fam. 5, 12, 5:

provincia in quā laus equitatis, integritatis, facilitatis ad extremum ludorum voluptate concluditur,

id. Mur. 20, 41:

vitam,

Aug. Serm. 322.—Esp., of letters, speech, the written or spoken treatment of any subject, etc.:

epistulam,

Cic. Att. 9, 10, 5:

crimen decumanum,

id. Verr. 2, 3, 69, § 163:

ad illa redeamus eaque ipsa concludamus aliquando,

id. Lael. 26, 109:

perorationem,

id. Or. 35, 122.—

In rhet., of discourse, to close rhythmically, to round off:

verborum ordinem alias aliā terminatione,

Cic. Or. 59, 200:

sententias,

id. ib. 69, 230; cf. id. Brut. 8, 34: concludam si potero Latine;

Graecum enim hunc versum nostis omnes,

id. Fin. 2, 32, 105:

sensum non expleto numero,

Quint. 9, 4, 122; cf. id. 9, 4, 123 and 125:

verbum acuto tenore (just before: acuto sono finiant),

id. 1, 5, 26:

versum,

Hor. S. 1, 4, 40.—

In philos. t. t., to conclude, infer, make an inference, to argue, demonstrate; with acc.:

singulas argumentationes,

Cic. Or. 35, 122; cf.

argumentum,

id. Ac. 2, 14, 44; Quint. 5, 13, 60:

argumentum ratione,

Cic. Or. 40, 137:

quomodo efficiatur concludaturque ratio,

id. Fin. 1, 7, 22: id quod concludere illi velint, non effici ex propositis, nec esse consequens, id. de Or. 2, 53, 215:

ex rebus concessis concludi quod velis,

id. Fin. 2, 1, 3.—With acc. and inf.:

deinde concludebas, summum malum esse dolorem, etc.,

Cic. Fin. 2, 19, 63; cf. id. Ac. 2, 26, 83.— Absol.:

concludere hoc modo: si sunt di, etc.,

Cic. Div. 2, 49, 101:

ea sumunt ad concludendum, quorum iis nihil conceditur,

id. ib. 2, 49, 103; Quint. 3, 9, 2; 5, 10, 3; 10, 1, 106; 12, 2, 25.—Hence, P. a.: con-clūsus, a, um, confined, closed, in comp.:

locus conclusior,

Hyg. Astr. 4, 14.— Subst.: conclūsum, i, n. (acc. to II. D.), a conclusion in a syllogism, Cic. Fin. 3, 8, 27.— Advv.

conclūdenter, by consequence, consequently, Boëth. Arist. Elench. Soph. 1, 10, p. 744.—

conclūsē (acc. to II. C.), with periods rhetorically rounded, harmoniously:

concluse apteque dicere,

Cic. Or. 53, 177.

con-clūdo, si, sum, 3 ( part. perf. solecist. conclausa semina, Col. 3, 12, 2), v. a., to shut up closely, to close up, enclose, confine.

Prop. (class. in prose and poetry), constr. with in and acc., with adv. and absol. (not with in and abl., for the true read., Cic. Univ. 3 fin., is inclusit):

in vincla bestiam nequissimam,

Plaut. Rud. 3, 1, 18; cf.:

bestias delectationis causā,

Cic. Fin. 5, 20, 56 Madv.:

eos concludit, magnam hominum multitudinem,

id. Verr. 2, 4, 24, § 54:

quia enim in caveā si forent Conclussi itidem ut pulli gallinacei,

Plaut. Curc. 3, 80:

conclusam hic habeo uxorem saevam,

Ter. Phorm. 5, 1, 17:

aliquem in fenestram,

Plaut. Cas. 1, 44:

me in cellam cum illā,

Ter. Ad. 4, 2, 13; cf.:

in aediculam,

Plaut. Ep. 3, 3, 21:

illum aliquo,

Ter. Eun. 4, 3, 25:

locum sulco,

Verg. A. 1, 425:

at tu conclusas hircinis follibus auras... imitare,

Hor. S. 1, 4, 19:

piscina conclusa porticibus,

Suet. Ner. 31:

Tigris et Euphrates Mesopotamiam ab utroque latere concludunt,

Curt. 5, 1, 15:

vulnera cerā,

Val. Fl. 1, 479:

venti procella conclusa,

Lucr. 6, 125:

concluso loco,

id. 4, 458:

primordia conclusa,

id. 3, 569:

suave locus voci resonat conclusus,

Hor. S. 1, 4, 76:

conclusa aqua (opp.: profluens amnis),

Cic. N. D. 2, 7, 20; cf.:

longe aliam esse navigationem concluso mari atque in vastissimo,

Caes. B. G. 3, 9:

coagmentis ad centrum respondentibus fornices concluduntur,

Vitr. 6, 8, 4:

statio conclusa atque munita,

Dig. 50, 16, 59.—

Humorously:

non placet qui amicos intra dentis conclusos habet,

Plaut. Trin. 4, 2, 64.—

Trop.

To include, compress, restrain, comprise:

omnia fere, quae sunt conclusa nunc artibus, dispersa et dissipata quondam fuerunt,

Cic. de Or. 1, 42, 187:

fortuna tot res, in unum conclusit diem,

Ter. Eun. 5, 8, 17:

ut ab illā excludar, huc concludar,

i. e. I shall be fettered by this marriage, id. And. 2, 3, 12 (ex ferarum translatione concludar dixit, Don.); id. Hec. 4, 4, 80:

concludere jus civile in parvum et angustum locum,

Cic. Leg. 1, 5, 17; id. de Or. 1, 61, 260; id. Caes. 22, 63:

uno hoc volumine vitam excellentium virorum complurium,

Nep. Epam. 4 fin.; cf.:

in hanc formulam omnia judicia,

Cic. Rosc. Com. 5, 15:

eidem et infinitam largitionem remittebas et eundem in angustissimam formulam sponsionis concludebas?

id. ib. 4, 12:

istum locum in unam speciem,

Quint. 6, 2, 1.—

(Cf. claudo, I. B.) To end, close, conclude:

facinus natum a cupiditate, auctum per stuprum, crudelitate perfectum atque conclusum,

Cic. Verr. 2, 2, 34, § 82:

(ancipites variique casus) exitu notabili concluduntur,

id. Fam. 5, 12, 5:

provincia in quā laus equitatis, integritatis, facilitatis ad extremum ludorum voluptate concluditur,

id. Mur. 20, 41:

vitam,

Aug. Serm. 322.—Esp., of letters, speech, the written or spoken treatment of any subject, etc.:

epistulam,

Cic. Att. 9, 10, 5:

crimen decumanum,

id. Verr. 2, 3, 69, § 163:

ad illa redeamus eaque ipsa concludamus aliquando,

id. Lael. 26, 109:

perorationem,

id. Or. 35, 122.—

In rhet., of discourse, to close rhythmically, to round off:

verborum ordinem alias aliā terminatione,

Cic. Or. 59, 200:

sententias,

id. ib. 69, 230; cf. id. Brut. 8, 34: concludam si potero Latine;

Graecum enim hunc versum nostis omnes,

id. Fin. 2, 32, 105:

sensum non expleto numero,

Quint. 9, 4, 122; cf. id. 9, 4, 123 and 125:

verbum acuto tenore (just before: acuto sono finiant),

id. 1, 5, 26:

versum,

Hor. S. 1, 4, 40.—

In philos. t. t., to conclude, infer, make an inference, to argue, demonstrate; with acc.:

singulas argumentationes,

Cic. Or. 35, 122; cf.

argumentum,

id. Ac. 2, 14, 44; Quint. 5, 13, 60:

argumentum ratione,

Cic. Or. 40, 137:

quomodo efficiatur concludaturque ratio,

id. Fin. 1, 7, 22: id quod concludere illi velint, non effici ex propositis, nec esse consequens, id. de Or. 2, 53, 215:

ex rebus concessis concludi quod velis,

id. Fin. 2, 1, 3.—With acc. and inf.:

deinde concludebas, summum malum esse dolorem, etc.,

Cic. Fin. 2, 19, 63; cf. id. Ac. 2, 26, 83.— Absol.:

concludere hoc modo: si sunt di, etc.,

Cic. Div. 2, 49, 101:

ea sumunt ad concludendum, quorum iis nihil conceditur,

id. ib. 2, 49, 103; Quint. 3, 9, 2; 5, 10, 3; 10, 1, 106; 12, 2, 25.—Hence, P. a.: con-clūsus, a, um, confined, closed, in comp.:

locus conclusior,

Hyg. Astr. 4, 14.— Subst.: conclūsum, i, n. (acc. to II. D.), a conclusion in a syllogism, Cic. Fin. 3, 8, 27.— Advv.

conclūdenter, by consequence, consequently, Boëth. Arist. Elench. Soph. 1, 10, p. 744.—

conclūsē (acc. to II. C.), with periods rhetorically rounded, harmoniously:

concluse apteque dicere,

Cic. Or. 53, 177.

con-clūdo, si, sum, 3 ( part. perf. solecist. conclausa semina, Col. 3, 12, 2), v. a., to shut up closely, to close up, enclose, confine.

Prop. (class. in prose and poetry), constr. with in and acc., with adv. and absol. (not with in and abl., for the true read., Cic. Univ. 3 fin., is inclusit):

in vincla bestiam nequissimam,

Plaut. Rud. 3, 1, 18; cf.:

bestias delectationis causā,

Cic. Fin. 5, 20, 56 Madv.:

eos concludit, magnam hominum multitudinem,

id. Verr. 2, 4, 24, § 54:

quia enim in caveā si forent Conclussi itidem ut pulli gallinacei,

Plaut. Curc. 3, 80:

conclusam hic habeo uxorem saevam,

Ter. Phorm. 5, 1, 17:

aliquem in fenestram,

Plaut. Cas. 1, 44:

me in cellam cum illā,

Ter. Ad. 4, 2, 13; cf.:

in aediculam,

Plaut. Ep. 3, 3, 21:

illum aliquo,

Ter. Eun. 4, 3, 25:

locum sulco,

Verg. A. 1, 425:

at tu conclusas hircinis follibus auras... imitare,

Hor. S. 1, 4, 19:

piscina conclusa porticibus,

Suet. Ner. 31:

Tigris et Euphrates Mesopotamiam ab utroque latere concludunt,

Curt. 5, 1, 15:

vulnera cerā,

Val. Fl. 1, 479:

venti procella conclusa,

Lucr. 6, 125:

concluso loco,

id. 4, 458:

primordia conclusa,

id. 3, 569:

suave locus voci resonat conclusus,

Hor. S. 1, 4, 76:

conclusa aqua (opp.: profluens amnis),

Cic. N. D. 2, 7, 20; cf.:

longe aliam esse navigationem concluso mari atque in vastissimo,

Caes. B. G. 3, 9:

coagmentis ad centrum respondentibus fornices concluduntur,

Vitr. 6, 8, 4:

statio conclusa atque munita,

Dig. 50, 16, 59.—

Humorously:

non placet qui amicos intra dentis conclusos habet,

Plaut. Trin. 4, 2, 64.—

Trop.

To include, compress, restrain, comprise:

omnia fere, quae sunt conclusa nunc artibus, dispersa et dissipata quondam fuerunt,

Cic. de Or. 1, 42, 187:

fortuna tot res, in unum conclusit diem,

Ter. Eun. 5, 8, 17:

ut ab illā excludar, huc concludar,

i. e. I shall be fettered by this marriage, id. And. 2, 3, 12 (ex ferarum translatione concludar dixit, Don.); id. Hec. 4, 4, 80:

concludere jus civile in parvum et angustum locum,

Cic. Leg. 1, 5, 17; id. de Or. 1, 61, 260; id. Caes. 22, 63:

uno hoc volumine vitam excellentium virorum complurium,

Nep. Epam. 4 fin.; cf.:

in hanc formulam omnia judicia,

Cic. Rosc. Com. 5, 15:

eidem et infinitam largitionem remittebas et eundem in angustissimam formulam sponsionis concludebas?

id. ib. 4, 12:

istum locum in unam speciem,

Quint. 6, 2, 1.—

(Cf. claudo, I. B.) To end, close, conclude:

facinus natum a cupiditate, auctum per stuprum, crudelitate perfectum atque conclusum,

Cic. Verr. 2, 2, 34, § 82:

(ancipites variique casus) exitu notabili concluduntur,

id. Fam. 5, 12, 5:

provincia in quā laus equitatis, integritatis, facilitatis ad extremum ludorum voluptate concluditur,

id. Mur. 20, 41:

vitam,

Aug. Serm. 322.—Esp., of letters, speech, the written or spoken treatment of any subject, etc.:

epistulam,

Cic. Att. 9, 10, 5:

crimen decumanum,

id. Verr. 2, 3, 69, § 163:

ad illa redeamus eaque ipsa concludamus aliquando,

id. Lael. 26, 109:

perorationem,

id. Or. 35, 122.—

In rhet., of discourse, to close rhythmically, to round off:

verborum ordinem alias aliā terminatione,

Cic. Or. 59, 200:

sententias,

id. ib. 69, 230; cf. id. Brut. 8, 34: concludam si potero Latine;

Graecum enim hunc versum nostis omnes,

id. Fin. 2, 32, 105:

sensum non expleto numero,

Quint. 9, 4, 122; cf. id. 9, 4, 123 and 125:

verbum acuto tenore (just before: acuto sono finiant),

id. 1, 5, 26:

versum,

Hor. S. 1, 4, 40.—

In philos. t. t., to conclude, infer, make an inference, to argue, demonstrate; with acc.:

singulas argumentationes,

Cic. Or. 35, 122; cf.

argumentum,

id. Ac. 2, 14, 44; Quint. 5, 13, 60:

argumentum ratione,

Cic. Or. 40, 137:

quomodo efficiatur concludaturque ratio,

id. Fin. 1, 7, 22: id quod concludere illi velint, non effici ex propositis, nec esse consequens, id. de Or. 2, 53, 215:

ex rebus concessis concludi quod velis,

id. Fin. 2, 1, 3.—With acc. and inf.:

deinde concludebas, summum malum esse dolorem, etc.,

Cic. Fin. 2, 19, 63; cf. id. Ac. 2, 26, 83.— Absol.:

concludere hoc modo: si sunt di, etc.,

Cic. Div. 2, 49, 101:

ea sumunt ad concludendum, quorum iis nihil conceditur,

id. ib. 2, 49, 103; Quint. 3, 9, 2; 5, 10, 3; 10, 1, 106; 12, 2, 25.—Hence, P. a.: con-clūsus, a, um, confined, closed, in comp.:

locus conclusior,

Hyg. Astr. 4, 14.— Subst.: conclūsum, i, n. (acc. to II. D.), a conclusion in a syllogism, Cic. Fin. 3, 8, 27.— Advv.

conclūdenter, by consequence, consequently, Boëth. Arist. Elench. Soph. 1, 10, p. 744.—

conclūsē (acc. to II. C.), with periods rhetorically rounded, harmoniously:

concluse apteque dicere,

Cic. Or. 53, 177.

con-vĕnĭo, vēni, ventum, 4 ( fut. convenibo, Plaut. Cas. 3, 2, 18), v. n. and a.

To come together, meet together, assemble (class. and freq.).

In gen.:

milites, qui ex provinciā convenerant,

Caes. B. G. 1, 8:

omnes... eo convenerant,

id. ib. 3, 16:

totius fere Galliae legati ad Caesarem gratulatum convenerunt,

id. ib. 1, 30:

quanto multitudo hominum ad hoc judicium,

Cic. Rosc. Am. 5, 11:

amici privatique hospites ad eum defendendum convenerunt,

Nep. Timoth. 4, 2:

ad clamorem hominum,

Caes. B. G. 4, 37:

ad delectationem,

Quint. 3, 4, 6:

Pericles, cum haberet collegam Sophoclem, iique de communi officio convenissent,

id. Off. 1, 40, 144:

nunc ita convenimus, ut possemus dicere, etc.,

id. Phil. 3, 2, 5:

quoniam convenimus ambo,

Verg. E. 5, 1; id. A. 1, 361 al.—With the place to or at which, usu. designated by in and acc.:

mei capitis servandi causā Romam Italia tota convenit,

Cic. Pis. 15, 34; id. Div. 2, 23, 50:

unum in locum omnes,

Caes. B. G. 4, 19:

in coetus scholarum,

Quint. 2, 9, 2:

in consilium frequentes,

Cic. Verr. 2, 2, 29, § 71:

reguli in unum convenere,

Sall. J. 11, 2:

tribuni plebis non desistebant clam inter se convenire,

Cic. Agr. 2, 5, 12:

et ex proximis hibernis et a Caesare conventura subsidia,

Caes. B. G. 5, 28 fin.: convenientis manus dissipare, Auct. B. G. 8, 6.—Rarely with in and abl., or with advv. of place (mostly post-Aug.):

uno in loco omnes adversariorum copiae convenissent,

Cic. Div. 2, 24, 52 B. and K.; cf.: quanta illic multitudo convenisse dicebatur, id. Verr. 2, 2, 66, § 160 B. and K. (al. illuc):

in coloniā Agrippiensi in domum privatam conveniunt,

Tac. H. 4, 55.—

Transf., of inanim. and abstr. subjects:

munera multa huc ab amatoribus,

Plaut. Ps. 1, 2, 44:

huc convenit utrumque bivium,

Plin. 6, 28, 32, § 144; cf.:

oppi dum in quo omnis negotiatio ejus (Arabiae) convenit,

id. 6, 28, 32, § 157:

cum multae causae convenisse unum in locum atque inter se congruere videntur,

Cic. Rosc. Am. 22, 62; so id. ad Q. Fr. 1, 4, 4.—

In partic.

Publicist. t. t. of civil communities which belong in jurisdiction to some chief city:

ex his civitatibus, quae in id forum convenirent,

Cic. Verr. 2, 2, 15, § 38:

Carthaginem conveniunt populi LXV.,

Plin. 3, 3, 4, § 25; cf.:

ibi Aethiopicae convenere naves,

id. 5, 28, 29, § 105.—

Jurid. t. t.:

in manum, of a woman who in marriage (by usus, confarreatio, or coëmptio, q. v.) comes into the hands (manus) of her husband,

Cic. Fl. 34, 84; id. Top. 3, 14; Quint. 5, 10, 62; Gai Inst. 3, 84:

viro in manum,

Cic. Top. 4, 23:

in manum flaminis,

Tac. A. 4, 16 et saep.—

In the same sense: in matrimonium alicujus,

Dig. 45, 1, 121, § 1:

in matrimonium cum viro,

to marry, Gell. 18, 6, 8; or, in nuptias, Cod. Th. 3, 7, 11.—

Act., to go to one to speak to him, make a request of him, etc., to address, accost, meet, visit:

haut multos homines nunc videre et convenire quam te mavellem,

Plaut. Mil. 2, 2, 16; id. Pers. 5, 2, 74 al.; Ter. And. 1, 3, 22:

(Helvetii) cum eum (sc. Caesarem) in itinere convenissent,

Caes. B. G. 1, 27:

adversarios ejus,

Nep. Dion, 8, 3:

illum Atilium,

Cic. Rosc. Am. 18, 50:

neminem conveni—convenio autem cottidie plurimos—quin omnes, etc.,

id. Fam. 9, 14, 1:

Bruti pueri Laodiceae me convenerunt,

id. ib. 3, 7, 1.— Pass.:

Balbus tantis pedum doloribus afficitur, ut se conveniri nolit,

Cic. Fam. 6, 19, 2:

nec eum (Lentulum) a minore Balbo conventum,

id. Att. 9, 6, 1:

quod conveniundi patris me tempus capere jubebat,

Ter. Phorm. 5, 4, 9; Cic. Fam. 1, 8, 7; Nep. Dion, 9, 3 al. — Absol.:

aditum petentibus conveniendi non dabat,

Nep. Paus. 3, 3.—

Jurid. t. t., to meet one judicially, to sue, bring an action against, summon before a tribunal:

ut heredes ex stipulatu conveniri possint,

Dig. 10, 2, 20; 50, 1, 17:

de peculio,

Paul. Sent. 2, 31:

pro parte dimidiā,

Dig. 17, 1, 59 et saep.—Also with abstr. objects:

dolum aut culpam eorum,

Dig. 26, 7, 38:

nomen,

ib. 42, 1, 15.

Pregn.

To come together, to unite, join, combine, couple (cf. coëo, II.).

Lit., so mostly of the coition of animals, Lucr. 2, 922; Plin. 11, 24, 29, § 85; App. M. 6, p. 177, 38 al.—Of the union of atoms:

Tandem conveniant ea (primordia) quae convecta repente Magnarum rerum fiunt exordia,

Lucr. 5, 429.—

Trop.

With personal subject, to agree with in wishes, decisions, etc., to accord, harmonize (rare;

late Lat.),

Hyg. Astr. 2, 4; Dig. 9, 2, 27, § 29; Paul. Sent. 1, 1, § 5 (but in Plaut. Ps. 1, 5, the v. 130 is spurious; v. Ritschl, prol. ad Trin. p. 131).—Far more freq.,

Res convenit or impers. convenit, it is agreed upon, or there is unanimity in respect to something, the matter is decided.

Res convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, or absol.:

cum his mihi nec locus nec sermo convenit,

Plaut. Ps. 4, 7, 10:

haec fratri mecum non conveniunt neque placent,

Ter. Ad. 1, 1, 34:

de dote mecum conveniri nil potest,

Plaut. Trin. 2, 4, 168:

hoc mihi cum tuo fratre convenit,

Cic. Fin. 5, 29, 87; Liv. 2, 39, 8; Quint. 3, 6, 91:

pax, quae cum T. Quinctio convenisset,

Liv. 34, 43, 2; cf.:

pax convenit,

Sall. J. 38 fin.; Liv. 1, 3, 5; 30, 43, 8:

in eas condiciones cum pax conveniret,

id. 29, 12, 14 al.; and:

cum imperatoribus Romanis pacem conventam fuisse,

Sall. J. 112, 2:

ratio accepti atque expensi inter nos,

Plaut. Most. 1, 3, 146:

eo signo quod convenerat revocantur,

Caes. B. C. 1, 28:

quod tempus inter eos committendi proelii convenerat,

id. B. G. 2, 19:

neminem voluerunt majores nostri esse judicem, nisi qui inter adversarios convenisset,

Cic. Clu. 43, 120; so,

judex inter eos,

Val. Max. 2, 8, 2:

posse rem convenire... si posset inter eos aliquid convenire,

Cic. Leg. 1, 20, 53:

dum rem conventuram putamus,

id. Att. 9, 6, 2:

si in eo manerent, quod convenisset,

Caes. B. G. 1, 36: [p. 463] in colloquium convenit;

condiciones non convenerunt,

Nep. Hann. 6, 2; cf. Liv. 30, 40, 14; 38, 11, 1 al.:

postquam ardentia vidit castra magister equitum (id convenerat signum),

id. 9, 23, 15:

signum,

Suet. Oth. 6:

omnia conventura,

Sall. J. 83, 2.— Pass.:

pacem conventam frustra fuisse,

Sall. J. 112, 2:

quibus conventis,

Liv. 30, 43, 7.—

Convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, with ut, the acc. and inf., with de and abl., or absol.:

mihi cum Deiotaro convenit, ut, etc.,

Cic. Att. 6, 1, 14:

idne agebas, ut tibi cum sceleratis, an ut cum bonis civibus conveniret?

id. Lig. 6, 18:

quicum optime convenisset,

id. Verr. 2, 4, 66, § 147:

nunc ita convenit inter me atque hunc, ut, etc.,

Plaut. Capt. 2. 3, 19:

non modo inter Patres, sed ne inter consules quidem ipsos satis conveniebat,

Liv. 2, 23, 14:

conveniat mihi tecum necesse est, ipsum fecisse, etc.,

Cic. Rosc. Am. 29, 79; Sen. Ben. 7, 4, 5; id. Brev. Vit. 7, 3:

inter omnis vero convenit, Sibyllam ad Tarquinium Superbum tris libros attulisse,

Plin. 13, 13, 27, § 88; cf. Suet. Vesp. 25: convenit, jam inde per consules reliqua belli perfecta, it is generally asserted, homologeitai, Liv. 9, 16, 1; cf. Suet. Claud. 44 et saep.:

cum de facto convenit, et quaeritur, etc.,

Cic. Inv. 1, 8, 11; id. Fin. 4, 26, 72:

de duobus minus convenit,

Liv. 2, 33, 2; Quint. 1, 4, 17; Col. 2, 9 init.; Sen. Clem. 2, 7, 4; Gell. 2, 22, 2:

quamquam de hoc parum convenit,

Quint. 5, 10, 2:

quaedam sunt, de quibus inter omnes convenit,

id. 2, 12, 2; 4, 5, 28; Cic. N. D. 2, 4, 9; Liv. 42, 25, 11; Sen. Q. N. 2, 12, 2; Plin. Pan. 29, 5:

ubi de pace non convenit, signa cecinere,

Flor. 2, 6, 59 al.:

convenit, victi utri sint eo proelio, Urbem, agrum, etc.... seque uti dederent,

Plaut. Am. 1, 1, 70:

convenerat, ne interloquereris,

Sen. Clem. 1, 9, 9; cf.:

quibus consulibus interierit non convenit,

Nep. Hann. 13, 1:

pacto convenit, etc.,

Liv. 24, 6, 7; Plaut. Aul. 2, 2, 80:

omnis exercitus, uti convenerat. Numidiā deductus, etc.,

Sall. J. 39, 4:

Patres igitur jurati (ita enim convenerat),

Liv. 30, 40, 12:

pro argento si aurum dare mallent, darent convenit,

id. 38, 11, 8.—

To fit with, in, or to something, to suit, be adapted to.

Lit. (rare):

quae (cupa) inter orbes conveniat... quae (fistula) in columellam conveniat,

Cato, R. R. 21, 1:

conveniebatne in vaginam tuam machaera militis?

Plaut. Ps. 4, 7, 85:

si cothurni laus illa esset, ad pedem apte convenire,

Cic. Fin. 3, 14, 46.—More freq.,

Transf.: res convenit, or impers. convenit, the thing (or it) is fit, becoming, seemly, suitable, appropriate, proper, serviceable for something, it becomes, = consentit, congruit.

Res convenit, constr. with in or ad aliquid, cum aliquā re, the dat., acc., acc. and inf., or absol.

In or ad aliquid:

ceterae vites in quemvis agrum conveniunt,

Cato, R. R. 6 fin.; cf. Varr. R. R. 1, 19, 1:

quid minus in hunc ordinem convenit? etc.,

Cic. Phil. 9, 4, 8:

convenire quae vitia in quemvis videntur potius, etc.,

id. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 23, 65:

hoc in te unum,

id. N. D. 2, 29, 74 Orell. N. cr. nullam contumeliam jacere potueris, quae non ad maximam partem civium conveniret, id. Sull. 7, 23.—

Cum aliquā re:

haec tua deliberatio non mihi convenire visa est cum oratione Largi,

Cic. Fam. 6, 8, 2; so id. Fin. 3, 22, 73 al.—

With dat.:

num videntur convenire haec nuptiis?

Ter. And. 2, 2, 29; so Cic. Prov. Cons. 17, 41; id. Fin. 3, 22, 74; Sall. J. 85, 40; Quint. 6, 3, 25; Suet. Galb. 14 et saep.—

With acc.:

itidem ut tempus anni, aetatem aliam aliud factum convenit,

Plaut. Merc. 5, 4, 24 dub. (Lachm. ap. Lucr. p. 64, conj. condecet).—

With acc. and inf.:

hoc non convenit, me... agrum habere,

Plaut. Trin. 3, 2, 55; so Prop. 2, 1, 41.—

With in and abl.:

nihil autem minus in perfecto duce quam festinationem... convenire arbitrabatur,

Suet. Aug. 25.—

Absol.: hanc mi expetivi, contigit;

conveniunt mores, etc.,

Ter. And. 4, 2, 13:

nomen non convenit,

id. ib. 5, 4, 39; id. Phorm. 1, 2, 3 (cf. impers.: rationes conferatis; adsidunt;

subducunt: ad nummum convenit,

Cic. Att. 5, 21, 12):

non bene conveniunt, nec in unā sede morantur Majestas et amor,

Ov. M. 2, 846:

medius ille orationis modus maxime convenit,

Quint. 6, 2, 19 et saep.—

Convenit, impers., constr. with a clause as subject (so esp. freq. in Lucr. and the elder Pliny).

Haud convenit, unā ire cum amicā imperatorem in viā, Ter. Eun. 3, 2, 41:

convenit illud in his rebus obsignatum habere, Lucr 2, 582: per se sibi vivere,

id. 3, 685:

dicere causas leti,

id. 6, 708 et saep.:

quo maxime contendi conveniat,

Caes. B. G. 7, 85, 2:

convenit Evandri victos discedere ad urbem,

Verg. A. 12, 184; so Hor. A. P. 226; Vell. 1, 3, 2; Quint. 7, 3, 9; Plin. 18, 13, 33, § 126; cf. id. 33, 1, 5, § 15 Sillig.—

With ut:

quī enim convenit, ut? etc.,

Cic. Phil. 7, 2, 4 (al. evenit):

si tibi curae Quantae conveniat Munatius,

Hor. Ep. 1, 3, 31; cf. Quint. 8, 6, 63. —To express assent:

convenit,

well, it is agreed, Plaut. Cas. 2, 3, 54.—Hence,

convĕnĭens, entis, P. a.

(Acc. to II. A. 2.) Agreeing, consistent, accordant, harmonious (syn.:

consentiens, concors, congruens): bene convenientes propinqui,

Cic. Off. 1, 17, 58; cf.:

convenientes optime propinqui cognatique,

id. Rosc. Am. 34, 96; Suet. Tib. 7:

recta et convenientia et constantia natura desiderat,

Cic. Off. 3, 8, 35:

conveniens et conjuncta constantia inter augures,

id. Div. 2, 39, 82:

motus,

Lucr. 1, 1029; cf.:

inter se motus,

id. 2, 941.—More frequently,

(Acc. to II. B. 2.) Fitting to something, appropriate to, meet, fit, suitable, = congruens; constr. with cum, the dat., ad aliquid, inter se, in and acc. or abl., or absol.

With cum (rare): motus oris conveniens cum ipsius verbi demonstratione, Nigid. ap. Gell. 10, 4, 4:

dies conveniens cum populi vultu,

Ov. P. 2, 1, 28.—

With dat. (very freq.):

nihil in hac praeclarā epistulā scriptum ab Epicuro congruens et conveniens decretis ejus reperietis,

Cic. Fin. 2, 31, 99; Quint. 3, 11, 20; 6, 3, 102 al.; Suet. Tib. 50; Hor. A. P. 316; Ov. P. 3, 9, 36 et saep.:

aut sibi convenientia finge,

Hor. A. P. 119; cf. Quint. 11, 1, 11:

bono civi convenientissimum credidi amplecti, etc.,

Plin. Ep. 3, 18, 1:

disciplina convenientissima,

Vell. 1, 6, 3.—

Ad aliquid (rare):

nihil est tam conveniens ad res vel secundas vel adversas,

Cic. Lael. 5, 17:

sonus ad formam tauri,

Ov. Ib. 436.—

In aliquid (very rare):

forma in illam conveniens amplitudinem,

Vell. 2, 29, 2.—

In aliquā re:

gratulatio conveniens in eā victoriā,

Liv. 45, 19, 3.—

Inter se (rare):

in vitā omnia sint apta inter se et convenientia,

Cic. Off. 1, 40, 144:

inter se motus,

Lucr. 2, 941.—

Absol. (rare):

quod sit aptum atque conveniens,

Quint. 5, 10, 123:

toga,

fitting, fitting close, Ov. A. A. 1, 514:

nihil convenientius ducens, quam, etc.,

Suet. Aug. 10.—

Conveniens est = convenit, consentaneum est, it is fit, proper, becoming, suitable (post-Aug. and rare; cf.

congruens): convenientius est dici,

Plin. 34, 7, 16, § 35.— Sup., Plin. Pan. 87, 1; id. Ep. 10, 3 (20), 2.— Adv.: convĕnĭen-ter, fitly, suitably, conformably, consistently (syn.. congruenter, constanter; class.;

most freq. in Cic.): convenienter cum naturā vivere (with congruere),

Cic. Tusc. 5, 28, 82:

convenienter naturae vivere (with congruenter),

id. Fin. 3, 7, 26; cf. id. Off. 3, 3, 13 al.; Hor. Ep. 1, 10, 12:

convenienter sibi dicere (with constanter),

Cic. Tusc. 5, 9, 26; Ov. A. A. 3, 546:

convenienter ad praesentem fortunae statum loqui,

Liv. 23, 5, 4.— Sup., Aug. Civ. Dei, 18, 44.—

con-ventum, i, n. (acc. to II. A. 2.), an agreement, compact, covenant, convention, accord (in good prose):

facere promissa, stare conventis, reddere deposita,

Cic. Off. 3, 25, 95; 1, 10, 32; id. Part. Or. 37, 130; Liv. 29, 24, 3; Sil. 1, 10 al.—As a jurid. expression, very freq. in the connection pactum conventum (for which the MSS. sometimes, perh. through interpolation, give pactum et conventum), Cic. Part. Or. 37, 130; id. de Or. 2, 24, 100; id. Caecin. 18, 51; id. Att. 6, 3, 1; Juv. 6, 25; v. pactum.

dē-pasco, pāvi, pastum, 3, v. a., and dē-pascor, ci, 3, v. depon., to feed down, feed off.

Lit.

Of the shepherd:

si d. saepius voles, etc.,

Col. 2, 10, 31:

glandem immisso pecore depasco,

Dig. 10, 4, 9:

saltus,

Ov. F. 5, 283:

luxuriem segetum,

Verg. G. 1, 112.—

Of the cattle, to feed upon, eat up, consume.

Form depasco:

si haedi roscidas herbas depaverint,

Col. 7, 5, 21; Verg. G. 4, 539.—In the part. perf.:

saepes Hyblaeis apibus florem depasta salicti,

id. E. 1, 55;

segetes,

Plin. 18, 17, 45, § 161: altaria, poet. for that which is upon it, Verg. A. 5, 93.—

Form depascor:

papilio ceras depascitur,

Plin. 11, 19, 21, § 65:

miseros morsu depascitur artus (serpens),

Verg. A. 2, 215; Vulg. Exod. 22, 5.—In the part. perf., Claud. VI. Cons. Honor. 239; cf.: depastis juvencis, Auct. Laud. Herc. 77.—

Trop.

Depon.

To cull, select:

omnia nos itidem depascimur aurea dicta,

Lucr. 3, 12.—

To prune away, remove:

in summa ubertate (orationis) inest luxuries quaedam, quae stilo depascenda est,

Cic. de Or. 2, 23, 96.—

To destroy, waste:

veterem possessionem Academiae,

id. Leg. 1, 21, 55;

so of disease: artus depascitur arida febris,

Verg. G. 3, 458; imitated by Claud. in Rufin. 1, 302; id. Idyll. 3, 11.—

Rarely in the act. form:

et potuit Latium longo depascere bello?

Sil. 16, 681: in inferno positi sunt;

mors depascet eos,

Vulg. Psa. 48, 14 (cf. carpo, no. II. B. 2: decerpo, no. II. B. 2 al.).—The part. perf. in a pass. signif.:

ipsaque diris Frons depasta modis,

Sil. 6, 51:

depasti flammis scopuli,

id. 12, 153.

distractĭo, ōnis, f. [distraho], a pulling asunder, dividing, separating.

In gen.

Lit.:

distractio cruciatusque membrorum,

Gell. 12, 5, 3.—

Transf., a parting, dividing:

humanorum animorum,

Cic. N. D. 1, 11, 27:

animi corporisque,

Sen. Ep. 30 fin.:

harum mihi voluptatum omnium atque itidem tibi distractio, discidium, vastities venit,

Plaut. Ps. 1, 1, 68.—

In partic., in mercant. lang., a selling in single portions, piecemeal, or by retail:

fundi,

Dig. 2, 15, 8, § 15:

mercium,

ib. 14, 3, 5, § 12.—

Trop., dissension, discord, disagreement:

nulla nobis societas cum tyrannis et potius summa distractio est,

Cic. Off. 3, 6, 32; so, civium, Varr. ap. Non. 287, 15.

fallo, fĕfelli, falsum, 3 (archaic inf. praes. pass. fallier, Pers. 3, 50; perf. pass. fefellitus sum, Petr. Fragm. 61, MSS.), v. a. [Sanscr. sphal, sphul, to waver; Gr. sphallô, a-sphalês], to deceive, trick, dupe, cheat, disappoint (freq. and class.; syn.: decipio, impono, frustror, circumvenio, emungo, fraudo).

In gen.

Of living objects:

T. Roscius non unum rei pecuniariae socium fefellit, verum novem homines honestissimos ejusdem muneris, etc.... induxit, decepit, destituit, omni fraude et perfidia fefellit,

Cic. Rosc. Am. 40, 116 sq.; so,

aliquem dolis,

Ter. And. 3, 2, 13; cf. id. Heaut. 3, 1, 61:

senem,

Plaut. Bacch. 4, 4, 43:

referam gratiam, atque eas itidem fallam, ut ab illis fallimur,

Ter. Eun. 2, 3, 93: tu illum fructu fallas, Poët. ap. Cic. N. D. 3, 29, 73:

id ipsum sui fallendi causa milites ab hostibus factum existimabant,

Caes. B. G. 7, 50, 2:

tum laqueis captare feras et fallere visco Inventum,

Verg. G. 1, 139; cf. Ov. M. 15, 474:

is enim sum, nisi me forte fallo, qui, etc.,

Cic. Phil. 12, 8, 21:

num me fefellit, Catilina, non modo res tanta, verum dies?

id. Cat. 1, 3, 7:

nisi me fallit animus,

id. Rosc. Am. 17, 48; cf.:

neque eum prima opinio fefellit,

Caes. B. C. 3, 67, 3:

ne spes eum fallat,

Cic. Fam. 1, 3; Caes. B. G. 2, 10, 4:

si in hominibus eligendis spes amicitiae nos fefellerit,

Cic. Verr. 2, 2, 11, § 28:

in quo cum eum opinio fefellisset,

Nep. Ages. 3, 5:

nisi forte me animus fallit,

Sall. C. 20, 17:

nisi memoria me fallit,

fails me, Gell. 20, p. 285 Bip.:

nisi me omnia fallunt,

Cic. Att. 8, 7, 1; cf.:

omnia me fallunt, nisi, etc.,

Sen. Ep. 95 med.:

nisi quid me fallit,

Cic. Fam. 5, 20, 6; cf.:

si quid nunc me fallit in scribendo,

id. ib. 3, 5, 4:

dominum sterilis saepe fefellit ager,

Ov. A. A. 1, 450:

certe hercle hic se ipsus fallit, non ego,

Ter. And. 3, 2, 15:

tam libenter se fallunt, quam si una fata decipiunt,

Sen. Brev. Vit. 11, 1:

cum alios falleret, se ipsum tamen non fefellit,

Lact. 1, 22, 5.— Pass. in mid. force, to deceive one's self, be deceived, to err, be mistaken:

errore quodam fallimur in disputando,

Cic. Rep. 3, 35:

qua (spe) possumus falli: deus falli qui potuit?

id. N. D. 3, 31, 76:

memoriā falli,

Plin. 10, 42, 59, § 118:

jamque dies, nisi fallor, adest,

Verg. A. 5, 49; Cic. Att. 4, 17, 1; 16, 6, 2:

ni fallor,

Ov. F. 4, 623; Lact. 2, 19, 1; cf.:

ordinis haec virtus erit et venus, aut ego fallor,

Hor. A. P. 42.—With object-clause:

dicere non fallar, quo, etc.,

Luc. 7, 288:

quamquam haut falsa sum, nos odiosas haberi,

Plaut. Aul. 2, 1, 4; cf.:

id quam facile sit mihi, haud sum falsus,

id. Men. 5, 2, 3; Ter. And. 4, 1, 23; Sall. J. 85, 20:

neque ea res falsum me habuit,

did not deceive me, id. ib. 10, 1:

ut falsus animi est!

Ter. Eun. 2, 2, 43.—

Of inanim. or abstr. objects:

promissum,

not to fulfil, Curt. 7, 10, 9:

fidem hosti datam fallere,

to violate, break, betray, deceive, Cic. Off. 1, 13, 39:

quodsi meam spem vis improborum fefellerit atque superaverit,

id. Cat. 4, 11, 23; cf. id. de Or. 1, 1, 2:

non fallam opinionem tuam,

id. Fam. 1, 6 fin.; cf. Caes. B. C. 3, 86 fin.:

imperium,

to fail to execute, Plin. 7, 37, 38, § 125:

cum lubrica saxa vestigium fallerent,

betrayed, Curt. 4, 9.— Poet.:

tu faciem illius Falle dolo,

imitate deceptively, assume, Verg. A. 1, 684:

sua terga nocturno lupo,

i. e. to hide, conceal, Prop. 4, 5, 14:

casses, retia,

to shun, avoid, Ov. H. 20, 45; 190. —

Absol.: neque quo pacto fallam... Scio quicquam, Caecil. ap. Cic. N. D. 3, 29 fin.:

cum maxime fallunt, id agunt, ut viri boni esse videantur,

Cic. Off. 1, 13, 41:

ea (divinatio) fallit fortasse nonnumquam,

id. Div. 1, 14, 25:

non in sortitione fallere,

id. Verr. 2, 2, 53, § 132:

in ea re,

Nep. Them. 7, 2; Cels. 7, 26, 2: ne falleret bis relata eadem res, Liv. 29, 35, 2:

ut, si quid possent, de induciis fallendo impetrarent,

Caes. B. G. 4, 13, 5:

germinat et numquam fallentis termes olivae,

Hor. Epod. 16, 45:

plerumque sufflati atque tumidi (oratores) fallunt pro uberibus,

Gell. 7, 14, 5.—

Impers.: fallit (me) I deceive myself, I mistake, am mistaken:

sed nos, nisi me fallit, jacebimus,

Cic. Att. 14, 12, 2; cf.:

nisi me propter benevolentiam forte fallebat,

id. Cael. 19, 45; id. Sest. 50, 106:

nec eum fefellit,

id. Off. 2, 7, 25:

vide, ne te fallat,

Varr. R. R. 2, 1, 25. And cf. under II. B. 2.

In partic.

To deceive in swearing, to swear falsely:

is jurare cum coepisset, vox eum defecit in illo loco: SI SCIENS FALLO,

Cic. Fam. 7, 1, 2; cf.:

lapidem silicem tenebant juraturi per Jovem haec verba dicentes: SI SCIENS FALLO, TVM ME DISPITER, etc., Paul. ex Fest. s. v. lapidem, p. 115 Müll.: si sciens fefellisset,

Plin. Pan. 64, 3; cf. Liv. 21, 45, 8; Prop. 4, 7, 53:

expedit matris cineres opertos Fallere,

i. e. to swear falsely by the ashes of your mother, Hor. C. 2, 8, 10.—

With respect to one's knowledge or sight, for the more usual latēre: to lie concealed from, to escape the notice, elude the observation of a person (so in Cic., Sall., and Caes. for the most part only impers., v. 2. infra).

With acc.:

neque enim hoc te, Crasse, fallit, quam multa sint et quam varia genera dicendi,

Cic. de Or. 1, 60, 255:

tanto silentio in summum evasere, ut non custodes solum fallerent, sed, etc.,

Liv. 5, 47, 3:

nec fefellit veniens ducem,

id. 2, 19, 7; Curt. 7, 6, 4; cf.:

quin et Atridas duce te (Mercurio)... Priamus... Thessalosque ignes et iniqua Trojae Castra fefellit,

Hor. C. 1, 10, 16:

quos fallere et effugere est triumphus,

id. ib. 4, 4, 52:

Spartacum si qua potuit vagantem Fallere testa,

id. ib. 3, 14, 20; Suet. Caes. 43:

nec te Pythagorae fallant arcana,

Hor. Epod. 15, 21; id. Ep. 1, 6, 45:

nec quicquam eos, quae terra marique agerentur, fallebat,

Liv. 41, 2, 1 Drak.:

ut plebem tribunosque falleret judicii rescindendi consilium initum,

id. 4, 11, 4:

tanta celeritate, ut visum fallant,

Plin. 9, 50, 74, § 157:

oculos littera fallit,

cannot be distinctly read, Ov. A. A. 3, 627.— With acc. and inf.:

neutros fefellit hostes appropinquare,

Liv. 31, 33, 8 Weissenb. ad loc.—Mid. with gen.:

nec satis exaudiebam, nec sermonis fallebar tamen,

Plaut. Ep. 2, 2, 55.—

Absol., to escape notice, be unseen, remain undiscovered:

speculator Carthaginiensium, qui per biennium fefellerat, Romae deprehensus,

Liv. 22, 33, 1; 25, 9, 2:

spes fallendi, resistendive, si non falleret,

of remaining unnoticed, id. 21, 57, 5:

non fefellere ad Tifernum hostes instructi,

id. 10, 14, 6.—So with part. perf., Liv. 42, 64, 3; 23, 19, 11.—With part. pres.: ne alio itinere hostis falleret ad urbem incedens, i. e. arrive secretly, lanthanoi prosiôn, Liv. 8, 20, 5; cf. id. 5, 47, 9; Verg. A. 7, 350:

nec vixit male, qui natus moriensque fefellit,

i. e. has remained unnoticed, Hor. Ep. 1, 17, 10:

fallere pro aliquo,

to pass for, Gell. 7, 14:

bonus longe fallente sagitta,

Verg. A. 9, 572.—

Impers.: fallit (me), it is concealed from me, unknown to me, I do not know, am ignorant of (for the most part only with negatives or in negative interrogations), constr. with subject-clause:

non me fefellit: sensi,

Plaut. Bacch. 2, 3, 64:

num me fefellit, hosce id struere?

Ter. Heaut. 3, 2, 3; cf.:

in lege nulla esse ejusmodi capita, te non fallit,

Cic. Att. 3, 23, 4:

nec me animi fallit, etc.,

Lucr. 1, 136; 5, 97:

quem fallit?

who does not know? Plin. 2, 103, 106, § 233:

neque vero Caesarem fefellit, quin, etc.,

Caes. B C. 3, 94, 3.—

To cause any thing (space, time, etc.) not to be observed or felt, to lighten any thing difficult, or to appease, silence any thing disagreeable, to beguile ( poet. and in post-Aug. prose):

medias fallunt sermonibus horas Sentirique moram prohibent,

Ov. M. 8, 652:

jam somno fallere curam,

Hor. S. 2, 7, 114:

Fallebat curas aegraque corda labor,

Ov. Tr. 3, 2, 16; cf.

dolores,

id. ib. 5, 7, 39:

luctum,

Val. Fl. 3, 319:

molliter austerum studio fallente laborem,

Hor. S. 2, 2, 12; Ov. M. 6, 60; Plin. 27, 7, 28, § 49.—Prov.:

fallere credentem non est operosa puellam Gloria,

Ov. H. 2, 63.—Hence, falsus, a, um, P. a., deceptive, pretended, feigned, deceitful, spurious, false (syn.: adulterinus, subditus, subditicius, spurius).

[p. 722] Adj.:

testes aut casu veri aut malitia falsi fictique esse possunt,

Cic. Div. 2, 11, 27; cf.:

falsum est id totum, neque solum fictum, sed etiam imperite absurdeque fictum,

id. Rep. 2, 15:

ementita et falsa plenaque erroris,

id. N. D. 2, 21, 55:

pro re certa spem falsam domum retulerunt,

id. Rosc. Am. 38, 110; cf.:

spe falsa atque fallaci,

id. Phil. 12, 2, 7; so,

spes,

id. Sull. 82, 91:

falsa et mendacia visa,

id. Div. 2, 62, 127; cf.:

falsa et inania visa,

id. ib.:

falsum et imitatione simulatum,

id. de Or. 2, 45, 189; cf. id. Phil. 11, 2, 5:

argumentum,

id. Inv. 1, 48, 90:

qui falsas lites falsis testimoniis Petunt,

Plaut. Rud. prol. 13:

reperiuntur falsi falsimoniis,

id. Bacch. 3, 6, 12:

ambitio multos mortales falsos fieri subegit,

Sall. C. 10, 5 Kritz.:

pater (opp. verus),

a supposed father, Ov. M. 9, 24; cf. id. ib. 1, 754:

falsi ac festinantes,

Tac. A. 1, 7: suspectio, Enn. ap. Non. 511, 5:

nuntius,

Cic. de Or. 1, 38, 175:

rumores,

Caes. B. G. 6, 20, 2:

poena falsarum et corruptarum litterarum,

Cic. Fl. 17, 39; cf.:

falsas esse litteras et a scriba vitiatas,

Liv. 40, 55, 1:

falsarum tabularum rei,

Suet. Aug. 19:

fama,

Cic. Lael. 4, 15:

appellatio,

Quint. 7, 3, 5:

sententiae,

id. 8, 5, 7:

crimina,

Hor. C. 3, 7, 14;

terrores,

id. Ep. 2, 1, 212:

opprobria,

i. e. undeserved, id. ib. 1, 16, 38; cf.

honor,

id. ib. 39: falsi Simoëntis ad undam, i. e. fictitious (simulati), Verg. A. 3, 302; cf.:

falsi sequimur vestigia tauri (i. e. Jovis),

Val. Fl. 8, 265:

vultu simulans Haliagmona,

Stat. Th. 7, 739:

ita ceteros terruere, ut adesse omnem exercitum trepidi ac falsi nuntiarent,

Tac. H. 2, 17:

ne illi falsi sunt qui divorsissumas res pariter expectant,

deceived, mistaken, Sall. J. 85, 20; cf.:

falsus utinam vates sim,

Liv. 21, 10, 10; so,

vates,

id. 4, 46, 5.— Comp. (rare):

quanto est abjectior et falsior ista (theologia),

Aug. Civ. D. 7, 5 fin.:

nihil est hominum inepta persuasione falsius,

Petr. 132; cf. Paul. ex Fest. p. 92, 11 Müll.— Sup.:

id autem falsissimum est,

Col. 1, 6, 17.—

With gen.:

Felix appellatur Arabia, falsi et ingrati cognominis,

Plin. 12, 18, 41, § 82.—

False, counterfeit, spurious, = adulterinus (late Lat.): moneta, Cod. Th. 9, 21, 9.—

As subst.

falsus, i, m., a liar, deceiver:

Spurinnam ut falsum arguens,

a false prophet, Suet. Caes. 81 fin.; id. Tib. 14.—

falsum, i, n., falsehood, fraud:

ex falsis verum effici non potest,

Cic. Div. 2, 51, 106; cf.:

veris falsa remiscet,

Hor. A. P. 151:

vero distinguere falsum,

id. Ep. 1, 10, 29:

falsum scripseram,

Cic. Att. 7, 14, 2; Quint. 7, 2, 53:

ex illa causa falsi,

i. e. of fraud, Dig. 48, 10 (De lege Cornelia de falsis), 1;

v. the whole title: acclinis falsis animus,

Hor. S. 2, 2, 6:

nec obstitit falsis Tiberius,

Tac. A. 2, 82:

simulationum falsa,

id. ib. 6, 46 et saep.—Adverb.:

telisque non in falsum jactis,

i. e. not at random, with effect, Tac. A. 4, 50 fin.:

jurare falsum,

Ov. Am. 3, 3, 11.— Adv., untruly, erroneously, unfaithfully, wrongly, falsely; in two forms, falso and false.

falso:

eho mavis vituperari falso, quam vero extolli?

Plaut. Most. 1, 3, 21 sq.; cf. id. Trin. 1, 2, 173;

so opp. vero,

Curt. 5, 2, 2: ei rei dant operam, ut mihi falso maledicatur, Cato ap. Charis. p. 179 P.: falso criminare, Enn. ap. Non. 470, 16:

neque me perpetiar probri Falso insimulatam,

id. Am. 3, 2, 7; 21; cf.:

non possum quemquam insimulare falso,

Cic. Verr. 2, 5, 41, § 107:

falso memoriae proditum,

id. de Imp. Pomp. 14, 41:

cum Tarquinius... vivere falso diceretur,

id. Rep. 2, 21; cf.:

adesse ejus equites falso nuntiabantur,

Caes. B. C. 1, 14, 1:

cum utrumque falso fingerent,

Liv. 42, 2:

falso in me conferri,

Cic. Fam. 5, 5, 2: aliquem falso occidere, i. e. by mistake, Naev. ap. Charis. p. 179 P.; cf.:

ut miseri parentes quos falso lugent, vivere sciant,

Liv. 34, 32, 13; and:

falso lamentari eas Darium vivum,

Curt. 3, 12:

falso queritur de natura sua genus humanum,

Sall. J. 1:

falso plurima volgus amat,

Tib. 3, 3, 20 (so perh. also in Cic. Ac. 2, 46, 141, non assentiar saepe falso, instead of false).—Ellipt.: Da. Si quid narrare occepi, continuo dari tibi verba censes. Si. Falso, Ter. And. 3, 2, 24; cf.:

atqui in talibus rebus aliud utile interdum, aliud honestum videri solet. Falso: nam, etc.,

Cic. Off. 3, 18, 74; so Quint. 2, 17, 12; Nep. Alc. 9:

quia inter inpotentes et validos falso quiescas, = quia falluntur qui putant quiesci posse,

Tac. Germ. 36.—

false (very rare): judicium false factum, Sisenn. ap. Charis. p. 179; Plaut. Capt. 3, 4, 78 Fleck. (Cic. Ac. 2, 46, 141 dub., B. and K., al. falso).— Sup.:

quae adversus haec falsissime disputantur,

Aug. Conf. 10, 13.

fallo, fĕfelli, falsum, 3 (archaic inf. praes. pass. fallier, Pers. 3, 50; perf. pass. fefellitus sum, Petr. Fragm. 61, MSS.), v. a. [Sanscr. sphal, sphul, to waver; Gr. sphallô, a-sphalês], to deceive, trick, dupe, cheat, disappoint (freq. and class.; syn.: decipio, impono, frustror, circumvenio, emungo, fraudo).

In gen.

Of living objects:

T. Roscius non unum rei pecuniariae socium fefellit, verum novem homines honestissimos ejusdem muneris, etc.... induxit, decepit, destituit, omni fraude et perfidia fefellit,

Cic. Rosc. Am. 40, 116 sq.; so,

aliquem dolis,

Ter. And. 3, 2, 13; cf. id. Heaut. 3, 1, 61:

senem,

Plaut. Bacch. 4, 4, 43:

referam gratiam, atque eas itidem fallam, ut ab illis fallimur,

Ter. Eun. 2, 3, 93: tu illum fructu fallas, Poët. ap. Cic. N. D. 3, 29, 73:

id ipsum sui fallendi causa milites ab hostibus factum existimabant,

Caes. B. G. 7, 50, 2:

tum laqueis captare feras et fallere visco Inventum,

Verg. G. 1, 139; cf. Ov. M. 15, 474:

is enim sum, nisi me forte fallo, qui, etc.,

Cic. Phil. 12, 8, 21:

num me fefellit, Catilina, non modo res tanta, verum dies?

id. Cat. 1, 3, 7:

nisi me fallit animus,

id. Rosc. Am. 17, 48; cf.:

neque eum prima opinio fefellit,

Caes. B. C. 3, 67, 3:

ne spes eum fallat,

Cic. Fam. 1, 3; Caes. B. G. 2, 10, 4:

si in hominibus eligendis spes amicitiae nos fefellerit,

Cic. Verr. 2, 2, 11, § 28:

in quo cum eum opinio fefellisset,

Nep. Ages. 3, 5:

nisi forte me animus fallit,

Sall. C. 20, 17:

nisi memoria me fallit,

fails me, Gell. 20, p. 285 Bip.:

nisi me omnia fallunt,

Cic. Att. 8, 7, 1; cf.:

omnia me fallunt, nisi, etc.,

Sen. Ep. 95 med.:

nisi quid me fallit,

Cic. Fam. 5, 20, 6; cf.:

si quid nunc me fallit in scribendo,

id. ib. 3, 5, 4:

dominum sterilis saepe fefellit ager,

Ov. A. A. 1, 450:

certe hercle hic se ipsus fallit, non ego,

Ter. And. 3, 2, 15:

tam libenter se fallunt, quam si una fata decipiunt,

Sen. Brev. Vit. 11, 1:

cum alios falleret, se ipsum tamen non fefellit,

Lact. 1, 22, 5.— Pass. in mid. force, to deceive one's self, be deceived, to err, be mistaken:

errore quodam fallimur in disputando,

Cic. Rep. 3, 35:

qua (spe) possumus falli: deus falli qui potuit?

id. N. D. 3, 31, 76:

memoriā falli,

Plin. 10, 42, 59, § 118:

jamque dies, nisi fallor, adest,

Verg. A. 5, 49; Cic. Att. 4, 17, 1; 16, 6, 2:

ni fallor,

Ov. F. 4, 623; Lact. 2, 19, 1; cf.:

ordinis haec virtus erit et venus, aut ego fallor,

Hor. A. P. 42.—With object-clause:

dicere non fallar, quo, etc.,

Luc. 7, 288:

quamquam haut falsa sum, nos odiosas haberi,

Plaut. Aul. 2, 1, 4; cf.:

id quam facile sit mihi, haud sum falsus,

id. Men. 5, 2, 3; Ter. And. 4, 1, 23; Sall. J. 85, 20:

neque ea res falsum me habuit,

did not deceive me, id. ib. 10, 1:

ut falsus animi est!

Ter. Eun. 2, 2, 43.—

Of inanim. or abstr. objects:

promissum,

not to fulfil, Curt. 7, 10, 9:

fidem hosti datam fallere,

to violate, break, betray, deceive, Cic. Off. 1, 13, 39:

quodsi meam spem vis improborum fefellerit atque superaverit,

id. Cat. 4, 11, 23; cf. id. de Or. 1, 1, 2:

non fallam opinionem tuam,

id. Fam. 1, 6 fin.; cf. Caes. B. C. 3, 86 fin.:

imperium,

to fail to execute, Plin. 7, 37, 38, § 125:

cum lubrica saxa vestigium fallerent,

betrayed, Curt. 4, 9.— Poet.:

tu faciem illius Falle dolo,

imitate deceptively, assume, Verg. A. 1, 684:

sua terga nocturno lupo,

i. e. to hide, conceal, Prop. 4, 5, 14:

casses, retia,

to shun, avoid, Ov. H. 20, 45; 190. —

Absol.: neque quo pacto fallam... Scio quicquam, Caecil. ap. Cic. N. D. 3, 29 fin.:

cum maxime fallunt, id agunt, ut viri boni esse videantur,

Cic. Off. 1, 13, 41:

ea (divinatio) fallit fortasse nonnumquam,

id. Div. 1, 14, 25:

non in sortitione fallere,

id. Verr. 2, 2, 53, § 132:

in ea re,

Nep. Them. 7, 2; Cels. 7, 26, 2: ne falleret bis relata eadem res, Liv. 29, 35, 2:

ut, si quid possent, de induciis fallendo impetrarent,

Caes. B. G. 4, 13, 5:

germinat et numquam fallentis termes olivae,

Hor. Epod. 16, 45:

plerumque sufflati atque tumidi (oratores) fallunt pro uberibus,

Gell. 7, 14, 5.—

Impers.: fallit (me) I deceive myself, I mistake, am mistaken:

sed nos, nisi me fallit, jacebimus,

Cic. Att. 14, 12, 2; cf.:

nisi me propter benevolentiam forte fallebat,

id. Cael. 19, 45; id. Sest. 50, 106:

nec eum fefellit,

id. Off. 2, 7, 25:

vide, ne te fallat,

Varr. R. R. 2, 1, 25. And cf. under II. B. 2.

In partic.

To deceive in swearing, to swear falsely:

is jurare cum coepisset, vox eum defecit in illo loco: SI SCIENS FALLO,

Cic. Fam. 7, 1, 2; cf.:

lapidem silicem tenebant juraturi per Jovem haec verba dicentes: SI SCIENS FALLO, TVM ME DISPITER, etc., Paul. ex Fest. s. v. lapidem, p. 115 Müll.: si sciens fefellisset,

Plin. Pan. 64, 3; cf. Liv. 21, 45, 8; Prop. 4, 7, 53:

expedit matris cineres opertos Fallere,

i. e. to swear falsely by the ashes of your mother, Hor. C. 2, 8, 10.—

With respect to one's knowledge or sight, for the more usual latēre: to lie concealed from, to escape the notice, elude the observation of a person (so in Cic., Sall., and Caes. for the most part only impers., v. 2. infra).

With acc.:

neque enim hoc te, Crasse, fallit, quam multa sint et quam varia genera dicendi,

Cic. de Or. 1, 60, 255:

tanto silentio in summum evasere, ut non custodes solum fallerent, sed, etc.,

Liv. 5, 47, 3:

nec fefellit veniens ducem,

id. 2, 19, 7; Curt. 7, 6, 4; cf.:

quin et Atridas duce te (Mercurio)... Priamus... Thessalosque ignes et iniqua Trojae Castra fefellit,

Hor. C. 1, 10, 16:

quos fallere et effugere est triumphus,

id. ib. 4, 4, 52:

Spartacum si qua potuit vagantem Fallere testa,

id. ib. 3, 14, 20; Suet. Caes. 43:

nec te Pythagorae fallant arcana,

Hor. Epod. 15, 21; id. Ep. 1, 6, 45:

nec quicquam eos, quae terra marique agerentur, fallebat,

Liv. 41, 2, 1 Drak.:

ut plebem tribunosque falleret judicii rescindendi consilium initum,

id. 4, 11, 4:

tanta celeritate, ut visum fallant,

Plin. 9, 50, 74, § 157:

oculos littera fallit,

cannot be distinctly read, Ov. A. A. 3, 627.— With acc. and inf.:

neutros fefellit hostes appropinquare,

Liv. 31, 33, 8 Weissenb. ad loc.—Mid. with gen.:

nec satis exaudiebam, nec sermonis fallebar tamen,

Plaut. Ep. 2, 2, 55.—

Absol., to escape notice, be unseen, remain undiscovered:

speculator Carthaginiensium, qui per biennium fefellerat, Romae deprehensus,

Liv. 22, 33, 1; 25, 9, 2:

spes fallendi, resistendive, si non falleret,

of remaining unnoticed, id. 21, 57, 5:

non fefellere ad Tifernum hostes instructi,

id. 10, 14, 6.—So with part. perf., Liv. 42, 64, 3; 23, 19, 11.—With part. pres.: ne alio itinere hostis falleret ad urbem incedens, i. e. arrive secretly, lanthanoi prosiôn, Liv. 8, 20, 5; cf. id. 5, 47, 9; Verg. A. 7, 350:

nec vixit male, qui natus moriensque fefellit,

i. e. has remained unnoticed, Hor. Ep. 1, 17, 10:

fallere pro aliquo,

to pass for, Gell. 7, 14:

bonus longe fallente sagitta,

Verg. A. 9, 572.—

Impers.: fallit (me), it is concealed from me, unknown to me, I do not know, am ignorant of (for the most part only with negatives or in negative interrogations), constr. with subject-clause:

non me fefellit: sensi,

Plaut. Bacch. 2, 3, 64:

num me fefellit, hosce id struere?

Ter. Heaut. 3, 2, 3; cf.:

in lege nulla esse ejusmodi capita, te non fallit,

Cic. Att. 3, 23, 4:

nec me animi fallit, etc.,

Lucr. 1, 136; 5, 97:

quem fallit?

who does not know? Plin. 2, 103, 106, § 233:

neque vero Caesarem fefellit, quin, etc.,

Caes. B C. 3, 94, 3.—

To cause any thing (space, time, etc.) not to be observed or felt, to lighten any thing difficult, or to appease, silence any thing disagreeable, to beguile ( poet. and in post-Aug. prose):

medias fallunt sermonibus horas Sentirique moram prohibent,

Ov. M. 8, 652:

jam somno fallere curam,

Hor. S. 2, 7, 114:

Fallebat curas aegraque corda labor,

Ov. Tr. 3, 2, 16; cf.

dolores,

id. ib. 5, 7, 39:

luctum,

Val. Fl. 3, 319:

molliter austerum studio fallente laborem,

Hor. S. 2, 2, 12; Ov. M. 6, 60; Plin. 27, 7, 28, § 49.—Prov.:

fallere credentem non est operosa puellam Gloria,

Ov. H. 2, 63.—Hence, falsus, a, um, P. a., deceptive, pretended, feigned, deceitful, spurious, false (syn.: adulterinus, subditus, subditicius, spurius).

[p. 722] Adj.:

testes aut casu veri aut malitia falsi fictique esse possunt,

Cic. Div. 2, 11, 27; cf.:

falsum est id totum, neque solum fictum, sed etiam imperite absurdeque fictum,

id. Rep. 2, 15:

ementita et falsa plenaque erroris,

id. N. D. 2, 21, 55:

pro re certa spem falsam domum retulerunt,

id. Rosc. Am. 38, 110; cf.:

spe falsa atque fallaci,

id. Phil. 12, 2, 7; so,

spes,

id. Sull. 82, 91:

falsa et mendacia visa,

id. Div. 2, 62, 127; cf.:

falsa et inania visa,

id. ib.:

falsum et imitatione simulatum,

id. de Or. 2, 45, 189; cf. id. Phil. 11, 2, 5:

argumentum,

id. Inv. 1, 48, 90:

qui falsas lites falsis testimoniis Petunt,

Plaut. Rud. prol. 13:

reperiuntur falsi falsimoniis,

id. Bacch. 3, 6, 12:

ambitio multos mortales falsos fieri subegit,

Sall. C. 10, 5 Kritz.:

pater (opp. verus),

a supposed father, Ov. M. 9, 24; cf. id. ib. 1, 754:

falsi ac festinantes,

Tac. A. 1, 7: suspectio, Enn. ap. Non. 511, 5:

nuntius,

Cic. de Or. 1, 38, 175:

rumores,

Caes. B. G. 6, 20, 2:

poena falsarum et corruptarum litterarum,

Cic. Fl. 17, 39; cf.:

falsas esse litteras et a scriba vitiatas,

Liv. 40, 55, 1:

falsarum tabularum rei,

Suet. Aug. 19:

fama,

Cic. Lael. 4, 15:

appellatio,

Quint. 7, 3, 5:

sententiae,

id. 8, 5, 7:

crimina,

Hor. C. 3, 7, 14;

terrores,

id. Ep. 2, 1, 212:

opprobria,

i. e. undeserved, id. ib. 1, 16, 38; cf.

honor,

id. ib. 39: falsi Simoëntis ad undam, i. e. fictitious (simulati), Verg. A. 3, 302; cf.:

falsi sequimur vestigia tauri (i. e. Jovis),

Val. Fl. 8, 265:

vultu simulans Haliagmona,

Stat. Th. 7, 739:

ita ceteros terruere, ut adesse omnem exercitum trepidi ac falsi nuntiarent,

Tac. H. 2, 17:

ne illi falsi sunt qui divorsissumas res pariter expectant,

deceived, mistaken, Sall. J. 85, 20; cf.:

falsus utinam vates sim,

Liv. 21, 10, 10; so,

vates,

id. 4, 46, 5.— Comp. (rare):

quanto est abjectior et falsior ista (theologia),

Aug. Civ. D. 7, 5 fin.:

nihil est hominum inepta persuasione falsius,

Petr. 132; cf. Paul. ex Fest. p. 92, 11 Müll.— Sup.:

id autem falsissimum est,

Col. 1, 6, 17.—

With gen.:

Felix appellatur Arabia, falsi et ingrati cognominis,

Plin. 12, 18, 41, § 82.—

False, counterfeit, spurious, = adulterinus (late Lat.): moneta, Cod. Th. 9, 21, 9.—

As subst.

falsus, i, m., a liar, deceiver:

Spurinnam ut falsum arguens,

a false prophet, Suet. Caes. 81 fin.; id. Tib. 14.—

falsum, i, n., falsehood, fraud:

ex falsis verum effici non potest,

Cic. Div. 2, 51, 106; cf.:

veris falsa remiscet,

Hor. A. P. 151:

vero distinguere falsum,

id. Ep. 1, 10, 29:

falsum scripseram,

Cic. Att. 7, 14, 2; Quint. 7, 2, 53:

ex illa causa falsi,

i. e. of fraud, Dig. 48, 10 (De lege Cornelia de falsis), 1;

v. the whole title: acclinis falsis animus,

Hor. S. 2, 2, 6:

nec obstitit falsis Tiberius,

Tac. A. 2, 82:

simulationum falsa,

id. ib. 6, 46 et saep.—Adverb.:

telisque non in falsum jactis,

i. e. not at random, with effect, Tac. A. 4, 50 fin.:

jurare falsum,

Ov. Am. 3, 3, 11.— Adv., untruly, erroneously, unfaithfully, wrongly, falsely; in two forms, falso and false.

falso:

eho mavis vituperari falso, quam vero extolli?

Plaut. Most. 1, 3, 21 sq.; cf. id. Trin. 1, 2, 173;

so opp. vero,

Curt. 5, 2, 2: ei rei dant operam, ut mihi falso maledicatur, Cato ap. Charis. p. 179 P.: falso criminare, Enn. ap. Non. 470, 16:

neque me perpetiar probri Falso insimulatam,

id. Am. 3, 2, 7; 21; cf.:

non possum quemquam insimulare falso,

Cic. Verr. 2, 5, 41, § 107:

falso memoriae proditum,

id. de Imp. Pomp. 14, 41:

cum Tarquinius... vivere falso diceretur,

id. Rep. 2, 21; cf.:

adesse ejus equites falso nuntiabantur,

Caes. B. C. 1, 14, 1:

cum utrumque falso fingerent,

Liv. 42, 2:

falso in me conferri,

Cic. Fam. 5, 5, 2: aliquem falso occidere, i. e. by mistake, Naev. ap. Charis. p. 179 P.; cf.:

ut miseri parentes quos falso lugent, vivere sciant,

Liv. 34, 32, 13; and:

falso lamentari eas Darium vivum,

Curt. 3, 12:

falso queritur de natura sua genus humanum,

Sall. J. 1:

falso plurima volgus amat,

Tib. 3, 3, 20 (so perh. also in Cic. Ac. 2, 46, 141, non assentiar saepe falso, instead of false).—Ellipt.: Da. Si quid narrare occepi, continuo dari tibi verba censes. Si. Falso, Ter. And. 3, 2, 24; cf.:

atqui in talibus rebus aliud utile interdum, aliud honestum videri solet. Falso: nam, etc.,

Cic. Off. 3, 18, 74; so Quint. 2, 17, 12; Nep. Alc. 9:

quia inter inpotentes et validos falso quiescas, = quia falluntur qui putant quiesci posse,

Tac. Germ. 36.—

false (very rare): judicium false factum, Sisenn. ap. Charis. p. 179; Plaut. Capt. 3, 4, 78 Fleck. (Cic. Ac. 2, 46, 141 dub., B. and K., al. falso).— Sup.:

quae adversus haec falsissime disputantur,

Aug. Conf. 10, 13.

in (old forms endŏ and indŭ, freq. in ante-class. poets; cf. Enn. ap. Gell. 12, 4; id. ap. Macr. S. 6, 2; Lucil. ap. Lact. 5, 9, 20; Lucr. 2, 1096; 5, 102; 6, 890 et saep.), prep. with abl. and acc. [kindr. with Sanscr. an; Greek en, en-tha, en-then, eis, i. e. en-s, ana; Goth. ana; Germ. in], denotes either rest or motion within or into a place or thing; opp. to ex; in, within, on, upon, among, at; into, to, towards.

With abl.

In space.

Lit., in (with abl. of the place or thing in which):

aliorum fructus in terra est, aliorum et extra,

Plin. 19, 4, 22, § 61:

alii in corde, alii in cerebro dixerunt animi esse sedem et locum,

Cic. Tusc. 1, 9, 19:

eo in rostris sedente suasit Serviliam legem Crassus,

id. Brut. 43, 161:

qui sunt cives in eadem re publica,

id. Rep. 1, 32 fin.:

facillimam in ea re publica esse concordiam, in qua idem conducat omnibus,

id. ib.:

T. Labienus ex loco superiore, quae res in nostris castris gererentur, conspicatus,

Caes. B. G. 2, 26, 4:

quod si in scaena, id est in contione verum valet, etc.,

Cic. Lael. 26, 97:

in foro palam Syracusis,

id. Verr. 2, 2, 33, § 81:

plures in eo loco sine vulnere quam in proelio aut fuga intereunt,

Caes. B. C. 2, 35:

tulit de caede, quae in Appia via facta esset,

Cic. Mil. 6, 15:

in via fornicata,

Liv. 22, 36:

vigebat in illa domo mos patrius et disciplina,

Cic. de Sen. 11, 37:

in domo furtum factum ab eo qui domi fuit,

Quint. 5, 10, 16:

nupta in domo,

Liv. 6, 34, 9:

copias in castris continent,

in, within, Caes. B. C. 1, 66:

cum in angusto quodam pulpito stans diceret,

Quint. 11, 3, 130:

se ac suos in vehiculo conspici,

Liv. 5, 40, 10:

malo in illa tua sedecula sedere, quam in istorum sella curuli,

Cic. Att. 4, 10:

sedere in solio,

id. Fin. 2, 21, 66:

Albae constiterant, in urbe opportuna,

id. Phil. 4, 2, 6. —

Sometimes, also, with names of places: omnes se ultro sectari in Epheso memorat mulieres,

Plaut. Mil. 3, 1, 182:

heri aliquot adolescentuli coiimus in Piraeo,

Ter. Eun. 3, 4, 1:

navis et in Cajeta est parata nobis et Brundisii,

Cic. Att. 8, 3, 6:

complures (naves) in Hispali faciendas curavit,

Caes. B. C. 2, 18:

caesos in Marathone ac Salamine,

Quint. 12, 10, 24:

in Berenice urbe Troglodytarum,

Plin. 2, 73, 75, § 183.—

In indicating a multitude or number, of, in, or among which a person or thing is, in, among (= gen. part.):

in his poeta hic nomen profitetur suum,

Ter. Eun. prol. 3:

Thales, qui sapientissimus in septem fuit,

Cic. Leg. 2, 11, 26:

peto ut eum complectare, diligas, in tuis habeas,

id. Fam. 13, 78, 2; cf.:

in perditis et desperatis,

id. ib. 13, 56, 1:

omnia quae secundum naturam fiunt, sunt habenda in bonis,

id. de Sen. 19, 71:

dolor in maximis malis ducitur,

id. Leg. 1, 11, 31:

justissimus unus in Teucris,

Verg. A. 2, 426:

cecidere in pugna ad duo milia... in his quatuor Romani centuriones,

Liv. 27, 12, 16:

in diis et feminae sunt,

Lact. 1, 16, 17.—

Of analogous relations of place or position:

sedere in equo,

on horseback, id. Verr. 2, 5, 10:

quid legati in equis,

id. Pis. 25, 60:

sedere in leone,

Plin. 35, 10, 36, § 109:

in eo flumine pons erat,

on, over, Caes. B. G. 2, 5:

in herboso Apidano,

on the banks of, Prop. 1, 3, 6:

in digitis,

on tiptoe, Val. Fl. 4, 267:

castra in limite locat,

on the rampart, Tac. A. 1, 50:

ipse coronam habebat unam in capite, alteram in collo,

on, Cic. Verr. 2, 5, 11, § 27:

oleae in arbore,

Cels. 2, 24:

Caesaris in barbaris erat nomen obscurius,

among, Caes. B. C. 1, 61:

in ceteris nationibus, Cels. praef. 1: qui in Brutiis praeerat,

Liv. 25, 16, 7:

in juvenibus,

Quint. 11, 1, 32:

nutus in mutis pro sermone est,

id. 11, 3, 66.—Of dress, like cum, q. v.:

in veste candida,

Liv. 45, 20, 5; 34, 7, 3:

in calceis,

id. 24, 38, 2:

in insignibus,

id. 5, 41, 2:

in tunicis albis,

Plin. Ep. 7, 27, 13:

in Persico et vulgari habitu,

Curt. 3, 3, 4:

in lugubri veste,

id. 10, 5, 17:

in Tyriis,

Ov. A. A. 2, 297:

in Cois,

id. ib. v. 298; cf.:

homines in catenis Romam mittere,

Liv. 29, 21, 12; 32, 1, 8: quis multa te in rosa urget, etc., Hor C. 1, 5, 1; so, in viola aut in rosa, Cic. Tusc. [p. 912] 5, 26, 73.—So of arms:

duas legiones in armis,

Caes. B. G. 7, 11, 6; cf. Verg. A. 3, 395:

in armis hostis,

under arms, Ov. M. 12,65:

quae in ore atque in oculis provinciae gesta sunt (= coram),

Cic. Verr. 2, 2, 33, § 81; so,

in oculis provinciae,

id. Q. Fr. 1, 1, 2:

in oculis omnium,

id. ib. 1, 3, 7:

divitiae, decus, gloria in oculis sita sunt,

Sall. C. 20, 14; Curt. 4, 13, 1; Liv. 22, 12, 6:

Julianus in ore ejus (Vitellii) jugulatur,

Tac. H. 3, 77; Sen. Ben. 7, 19, 7.—Of a passage in any writing (but when the author is named, by meton., for his works, apud is used, Krebs, Antibarb. p. 561):

in populorum institutis aut legibus,

Cic. Leg. 1, 15, 42:

in illis libris qui sunt de natura deorum,

id. Fat. 1, 1:

in Timaeo dicit,

id. N. D. 1, 12, 30:

epistula, in qua omnia perscripta erant,

Nep. Pelop. 3, 2:

perscribit in litteris, hostes ab se discessisse,

Caes. B. G. 5, 49; but in is also used with an author's name when, not a place in his book, but a feature of his style, etc., is referred to:

in Thucydide orbem modo orationis desidero,

Cic. Or. 71, 234:

in Herodoto omnia leniter fluunt,

Quint. 9, 4, 18.—Of books:

libri oratorii diu in manibus fuerunt,

Cic. Att. 4, 13, 2; id. Lael. 25, 96; but more freq. trop.: in manibus habere, tenere, etc., to be engaged, occupied with, to have under control or within reach:

philosophi quamcunque rem habent in manibus,

id. Tusc. 5, 7, 18:

quam spem nunc habeat in manibus, exponam,

id. Verr. 1, 6, 16:

rem habere in manibus,

id. Att. 6, 3, 1; cf.:

neque mihi in manu fuit Jugurtha qualis foret,

in my power, Sall. J. 14, 4:

postquam nihil esse in manu sua respondebatur,

Liv. 32, 24, 2:

quod ipsorum in manu sit,... bellum an pacem malint,

Tac. A. 2, 46; but, cum tantum belli in manibus esset, was in hand, busied (cf.:

inter manus),

Liv. 4, 57, 1; so,

quorum epistulas in manu teneo,

Cic. Phil. 12, 4, 9; cf. id. Att. 2, 2, 2:

in manu poculum tenens,

id. Tusc. 1, 29, 71:

coronati et lauream in manu tenentes,

Liv. 40, 37, 3; Suet. Claud. 15 fin. —Of that which is thought of as existing in the mind, memory, character, etc.:

in animo esse,

Cic. Fam. 14, 11:

in animo habere,

id. Rosc. Am. 18, 52:

lex est ratio insita in natura,

id. Leg. 1, 6, 18:

in memoria sedere,

id. de Or. 2, 28, 122; cf.:

tacito mutos volvunt in pectore questus,

Luc. 1, 247:

quanta auctoritas fuit in C. Metello!

Cic. de Sen. 17, 61. —So freq. of a person's qualities of mind or character:

erat in eo summa eloquentia, summa fides,

Cic. Mur. 28, 58; cf.:

in omni animante est summum aliquid atque optimum, ut in equis,

id. Fin. 4, 41, 37:

si quid artis in medicis est,

Curt. 3, 5, 13; cf.:

nibil esse in morte timendum,

Lucr. 3, 866.— Esp., in eo loco, in that state or condition:

in eo enim loco res sunt nostrae, ut, etc.,

Liv. 7, 35, 7: si vos in eo loco essetis, quid aliud fecissetis? Cat. ap. Quint. 9, 2, 21; so,

quo in loco, etc.: cum ex equitum et calonum fuga, quo in loco res essent, cognovissent,

Caes. B. G. 2, 26:

videtis, quo in loco res haec siet, Ter Phorm. 2, 4, 6: quod ipse, si in eodem loco esset, facturus fuerit,

Liv. 37, 14, 5.—Hence, without loco, in eo esse ut, etc., to be in such a condition, etc.:

non in eo esse Carthaginiensium res, ut Galliam armis obtineant,

Liv. 30, 19, 3:

cum res non in eo esset, ut Cyprum tentaret,

id. 33, 41, 9; 8, 27, 3; 2, 17, 5; Nep. Mil. 7, 3; id. Paus. 5, 1 (cf. I. C. 1. infra).—

In time, indicating its duration, in, during, in the course of:

feci ego istaec itidem in adulescentia,

in my youth, when I was young, Plaut. Bacch. 3, 3, 6:

in tempore hoc,

Ter. And. 4, 5, 24:

in hoc tempore,

Tac. A. 13, 47:

in tali tempore,

Sall. C. 48, 5; Liv. 22, 35; 24, 28 al.:

in diebus paucis,

Ter. And. 1, 1, 77:

in brevi spatio,

id. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Vesp. 4:

in qua aetate,

Cic. Brut. 43 fin.:

in ea aetate,

Liv. 1, 57:

in omni aetate,

Cic. de Sen. 3, 9:

in aetate, qua jam Alexander orbem terrarum subegisset,

Suet. Caes. 7:

qua (sc. Iphigenia) nihil erat in eo quidem anno natum pulchrius,

in the course of, during the year, Cic. Off. 3, 25, 95 (al. eo quidem anno):

nihil in vita se simile fecisse,

id. Verr. 2, 3, 91: nihil in vita vidit calamitatis A. Cluentius. id. Clu. 6, 18:

in tota vita inconstans,

id. Tusc. 4, 13, 29.—

In tempore, at the right or proper time, in time (Cic. uses only tempore; v. tempus): eccum ipsum video in tempore huc se recipere, Ter. Phorm. 2, 4, 24:

ni pedites equitesque in tempore subvenissent,

Liv. 33, 5:

spreta in tempore gloria interdum cumulatior redit,

id. 2, 47:

rebellaturi,

Tac. A. 12, 50:

atque adeo in ipso tempore eccum ipsum obviam,

Ter. And. 3, 2, 52: in tempore, opportune. Nos sine praepositione dicimus tempore et tempori, Don. ad Ter. And. 4, 4, 19.—

In praesentia and in praesenti, at present, now, at this moment, under these circumstances:

sic enim mihi in praesentia occurrit,

Cic. Tusc. 1, 8, 14:

vestrae quidem cenae non solum in praesentia, sed etiam postero die jucundae sunt,

id. ib. 5, 35, 100:

id quod unum maxime in praesentia desiderabatur,

Liv. 21, 37:

haec ad te in praesenti scripsi, ut, etc.,

for the present, Cic. Fam. 2, 10, 4.—

With gerunds and fut. pass. participles, to indicate duration of time, in:

fit, ut distrahatur in deliberando animus,

Cic. Off. 1, 3, 9; id. Fam. 2, 6, 2:

vitiosum esse in dividendo partem in genere numerare,

id. Fin. 2, 9, 26:

quod in litteris dandis praeter consuetudinem proxima nocte vigilarat,

id. Cat. 3, 3, 6:

ne in quaerendis suis pugnandi tempus dimitteret,

Caes. B. G. 2, 21:

in agris vastandis incendiisque faciendis hostibus,

in laying waste, id. ib. 5, 19:

in excidenda Numantia,

Cic. Off. 1, 22, 76:

cum in immolanda Iphigenia tristis Calchas esset,

id. Or. 21, 74.—

In other relations, where a person or thing is thought of as in a certain condition, situation, or relation, in:

qui magno in aere alieno majores etiam possessiones habent,

Cic. Cat. 2, 8, 18:

se in insperatis repentinisque pecuniis jactare,

id. Cat. 2, 9, 20:

Larinum in summo timore omnium cum armatis advolavit,

id. Clu. 8, 25.—

So freq., of qualities or states of mind: summa in sollicitudine ac timore Parthici belli,

Caes. B. C. 3, 31:

torpescentne dextrae in amentia illa?

Liv. 23, 9, 7:

hunc diem perpetuum in laetitia degere,

Ter. Ad. 4, 1, 5; Cic. Cat. 4, 1, 2:

in metu,

Tac. A. 14, 43:

in voluptate,

Cic. Fin. 1, 19, 62:

alicui in amore esse,

beloved, id. Verr. 2, 4, 1, § 3:

alicui in amoribus esse,

id. Att. 6, 1, 12:

res in invidia erat,

Sall. J. 25, 5; Liv. 29, 37, 17: sum in expectatione omnium rerum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 10:

num... Diogenem Stoicum coegit in suis studiis obmutescere senectus?

in his studies, Cic. de Sen. 7, 21:

mirificam cepi voluptatem ex tua diligentia: quod in summis tuis occupationibus mihi tamen rei publicae statum per te notum esse voluisti,

even in, notwithstanding your great occupations, id. Fam. 3, 11, 4.—

So freq., of business, employment, occupations, etc.: in aliqua re versari,

Cic. Verr. 2, 4, 47, § 105:

similia iis, quae in consilio dixerat,

Curt. 5, 5, 23:

in certamine armorum atque in omni palaestra quid satis recte cavetur,

Quint. 9, 4, 8:

agi in judiciis,

id. 11, 1, 78:

tum vos mihi essetis in consilio,

Cic. Rep. 3, 18, 28:

in actione... dicere,

Quint. 8, 2, 2.—Of an office, magistracy:

in quo tum magistratu forte Brutus erat,

Liv. 1, 59, 7; 4, 17, 1:

in eo magistratu pari diligentia se praebuit,

Nep. Han. 7, 5 (cf. B. 1. supra):

in ea ipsa causa fuit eloquentissimus,

Cic. Brut, 43, 160:

qui non defendit nec obsistit, si potest, injuriae, tam est in vitio, quam, etc.,

is in the wrong, acts wrongly, id. Off. 1, 7, 23:

etsi hoc quidem est in vitio, dissolutionem naturae tam valde perhorrescere,

is wrong, id. Fin. 5, 11, 31:

non sunt in eo genere tantae commoditates corporis,

id. ib. 4, 12, 29; cf.:

an omnino nulla sit in eo genere distinctio,

id. Or. 61, 205:

Drusus erat de praevaricatione absolutus in summa quatuor sententiis,

on the whole, Cic. Q. Fr. 2, 16; cf.:

et in omni summa, ut mones, valde me ad otium pacemque converto,

id. ib. 3, 5, 5;

but, in summa, sic maxime judex credit, etc.,

in a word, in fine, Quint. 9, 2, 72; Auct. B. Alex. 71; Just. 37, 1, 8:

horum (juvenum) inductio in parte simulacrum decurrentis exercitus erat: ex parte elegantioris exercitii quam militaris artis,

in part, Liv. 44, 9, 5; cf.:

quod mihi in parte verum videtur,

Quint. 2, 8, 6:

patronorum in parte expeditior, in parte difficilior interrogatio est,

id. 5, 7, 22:

hoc facere in eo homine consueverunt,

in the case of, Caes. B. G. 7, 21:

in furibus aerarii,

Sall. C. 52, 12:

Achilles talis in hoste fuit,

Verg. A. 2, 540:

in hoc homine saepe a me quaeris, etc.,

in the case of, Cic. Verr. 2, 3, 3, § 6: in nominibus impiis, Sall. C. 51, 15:

suspectus et in morte matris fuit,

Suet. Vit. 14:

qui praesentes metuunt, in absentia hostes erunt, = absentes,

Curt. 6, 3, 8 (cf. I. B. c. supra).—Of the meaning of words, etc.:

non solum in eodem sensu, sed etiam in diverso, eadem verba contra,

Quint. 9, 3, 36:

aliter voces aut eaedem in diversa significatione ponuntur,

id. 9, 3, 69:

Sallustius in significatione ista non superesse sed superare dicit,

Gell. 1, 22, 15:

stips non dicitur in significatione trunci,

Charis. 1, 18, 39:

semper in significatione ea hortus,

Plin. 19, 4, 19, § 50. —

In with abl. of adjj. is used with the verbs esse and habere to express quality:

cum exitus haud in facili essent, i. e. haud faciles,

Liv. 3, 8, 9:

adeo moderatio tuendae libertatis in difficili est,

id. 3, 8, 11; 3, 65, 11; but mostly with adjj. of the first and second declension:

in obscuro esse, Liv. praef. § 3: in dubio esse,

id. 2, 3, 1; 3, 19, 8; Ov. H. 19, 174:

dum in dubiost animus,

Ter. And. 1, 5, 31; 2, 2, 10:

in integro esse,

Cic. Fam. 15, 16, 3; id. Att. 11, 15, 4:

in incerto esse,

Liv. 5, 28, 5:

in obvio esse,

id. 37, 23, 1:

in tuto esse,

id. 38, 4, 10; cf.:

videre te in tuto,

Cat. 30, 6:

in aequo esse,

Liv. 39, 37, 14; Tac. A. 2, 44:

in expedito esse,

Curt. 4, 2, 22:

in proximo esse,

Quint. 1, 3, 4:

in aperto esse,

Sall. C. 5, 3:

in promisco esse,

Liv. 7, 17, 7:

in augusto esse,

Cels. 5, 27, 2:

in incerto haberi,

Sall. J. 46, 8; Tac. A. 15, 17:

in levi habitum,

id. H. 2, 21; cf.:

in incerto relinquere,

Liv. 5, 28, 5; Tac. H. 2, 83.

With acc.

In space, with verbs of motion, into or to a place or thing (rarely with names of towns and small islands;

v. Zumpt, Gram. § 398): influxit non tenuis quidam e Graecia rivulus in hanc urbem,

Cic. Rep. 2, 19:

in Ephesum advenit,

Plaut. Mil. 2, 1, 35:

in Epirum venire,

Cic. Att. 13, 25, 3:

ibo in Piraeeum, visamque, ecquae advenerit in portum ex Epheso navis mercatoria,

Plaut. Bacch. 2, 3, 2: venio ad Piraeea, in quo magis reprehendendus sum, quod... Piraeea scripserim, non Piraeeum, quam in quod addiderim;

non enim hoc ut oppido praeposui, sed ut loco,

Cic. Att. 7, 3, 10:

se contulisse Tarquinios, in urbem Etruriae florentissimam,

id. Rep. 2, 19:

remigrare in domum veterem e nova,

id. Ac. 1, 4, 13:

cum in sua rura venerunt,

id. Tusc. 5, 35, 102:

a te ipso missi in ultimas gentes,

id. Fam. 15, 9:

in Ubios legatos mittere,

Caes. B. G. 4, 11:

dein Thalam pervenit, in oppidum magnum et opulentum,

Sall. J. 75, 1:

Regillum antiquam in patriam se contulerat,

Liv. 3, 58, 1:

abire in exercitum,

Plaut. Am. prol. 102.— With nuntio:

cum id Zmyrnam in contionem nuntiatum est,

Tac. A. 4, 56:

nuntiatur in castra,

Lact. Most. Pers. 46; cf.:

allatis in castra nuntiis,

Tac. H. 4, 32: in manus sumere, tradere, etc., into one's hands:

iste unumquodque vas in manus sumere,

Cic. Verr. 2, 4, 27, § 63:

Falerios se in manus Romanis tradidisse,

Liv. 5, 27, 3.—Rarely with the verbs ponere, collocare, etc. (pregn., i. e. to bring into... and place there):

in crimen populo ponere,

Plaut. Trin. 3, 3, 10:

ut liberos, uxores suaque omnia in silvas deponerent,

Caes. B. G. 4, 19:

duplam pecuniam in thesauros reponi,

Liv. 29, 19, 7:

prius me collocavi in arborem,

Plaut. Aul. 4, 8, 6:

sororem et propinquas suas nuptum in alias civitates collocasse,

Caes. B. G. 1, 18.— Motion in any direction, up to, to, into, down to:

in caelum ascendere,

Cic. Lael. 23 fin.:

filium ipse paene in umeros suos extulisset,

id. de Or. 1, 53, 228:

tamquam in aram confugitis ad deum,

up to the altar, id. Tusc. 3, 10, 25:

Saturno tenebrosa in Tartara misso,

Ov. M. 1, 113:

in flumen deicere,

Cic. Rosc. Am. 25, 70; Nep. Chab. 4, 3.—

Denoting mere direction towards a place or thing, and hence sometimes joined with versus, towards:

quid nunc supina sursum in caelum conspicis,

Plaut. Cist. 2, 3, 78:

si in latus aut dextrum aut sinistrum, ut ipsi in usu est, cubat,

Cels. 2, 3:

Belgae spectant in septentriones et orientem solem,

Caes. B. G. 1, 1:

in orientem Germaniae, in occidentem Hispaniae obtenditur, Gallis in meridiem etiam inspicitur,

Tac. Agr. 10:

in laevum prona nixus sedet Inachus urna,

Stat. Th. 2, 218.—With versus:

castra ex Biturigibus movet in Arvernos versus,

towards, Caes. B. G. 7, 8 fin.:

in Galliam versus movere,

Sall. C. 56, 4: in [p. 913] ltaliam versus, Front. Strat. 1, 4, 11:

si in urbem versus venturi erant,

Plin. Ep. 10, 82. —

So of that which is thought of as entering into the mind, memory, etc. (cf. I. A. 2. fin.):

in memoriam reducere,

Cic. Inv 1, 52, 98:

in animum inducere,

Liv. 27, 9:

in mentem venire,

Cic. Fam. 7, 3:

frequens imitatio transit in mores,

Quint. 1, 11, 3. —

Or into a writing or speech: in illam Metellinam orationem addidi quaedam,

Cic. Att. 1, 13, 5.—

In time, into, till, for:

dormiet in lucem,

into the daylight, till broad day, Hor. Ep. 1, 18, 34:

statim e somno, quem plerumque in diem extrahunt, lavantur,

Tac. G. 22: sermonem in multam noctem produximus, deep into the night, Cic. Rep. Fragm. ap. Arus. Mess. p. 239 Lindem.:

in multam noctem luxit,

Suet. Tib. 74:

si febris in noctem augetur,

Cels. 7, 27:

dixit in noctem atque etiam nocte illatis lucernis,

Plin. Ep. 4, 9, 14:

indutias in triginta annos impetraverunt,

for thirty years, Liv. 9, 37, 12; 7, 20, 8:

nisi id verbum in omne tempus perdidissem,

forever, Cic. Fam. 5, 15, 1:

ad cenam hominem in hortos invitavit in posterum diem,

for the following day, id. Off. 3, 14, 58:

audistis auctionem constitutam in mensem Januarium,

id. Agr. 1, 2, 4:

subito reliquit annum suum seque in annum proximum transtulit,

id. Mil. 9, 24:

solis defectiones itemque lunae praedicuntur in multos annos,

for many years, id. Div. 2, 6, 17:

postero die Romani ab sole orto in multum diei stetere in acie,

Liv. 27, 2:

qui ab matutino tempore duraverunt in occasum,

Plin. 2, 31, 31, § 99:

seritur (semen lini) a Kalendis Octobribus in ortum aquilae,

Col. 2, 10, 17.—With usque:

neque illi didicerunt haec usque in senectutem,

Quint. 12, 11, 20:

in illum usque diem servati,

id. 8, 3, 68:

in serum usque patente cubiculo,

Suet. Oth. 11:

regnum trahat usque in tempora fati,

Sil. 11, 392: in posterum (posteritatem) or in futurum, in future, for the future: in praesens, for the present: in perpetuum or in aeternum, forever:

sancit in posterum, ne quis, etc.,

Cic. Cat. 4, 5, 10:

res dilata est in posterum,

id. Fam. 10, 12, 3:

video quanta tempestas invidiae nobis, si minus in praesens, at in posteritatem impendeat,

id. Cat. 1, 9, 22:

id aegre et in praesentia hi passi et in futurum etiam metum ceperunt,

Liv. 34, 27, 10; cf.:

ingenti omnium et in praesens laetitia et in futurum spe,

id. 30, 17, 1:

effugis in futurum,

Tac. H. 1, 71:

quod eum tibi quaestoris in loco constitueras, idcirco tibi amicum in perpetuum fore putasti?

Cic. Verr. 2, 1, 30; cf.:

oppidum omni periculo in perpetuum liberavit,

id. Fam. 13, 4, 2:

quae (leges) non in tempus aliquod, sed perpetuae utilitatis causa in aeternum latae sunt,

Liv. 34, 6, 4: in tempus, for a while, for a short time, for the occasion (postAug.):

sensit miles in tempus conficta,

Tac. A. 1, 37:

ne urbs sine imperio esset, in tempus deligebatur, qui jus redderet,

id. ib. 6, 11:

scaena in tempus structa,

id. ib. 14, 20. —So in diem, for the day, to meet the day's want:

nihil ex raptis in diem commeatibus superabat,

Liv. 22, 40, 8:

rapto in diem frumento,

id. 4, 10, 1;

but, cum illa fundum emisset in diem,

i. e. a fixed day of payment, Nep. Att. 9, 5: in singulos dies, or simply in dies, with comparatives and verbs denoting increase, from day to day, daily:

vitium in dies crescit,

Vell. 2, 5, 2:

in dies singulos breviores litteras ad te mitto,

Cic. Att. 5, 7:

qui senescat in dies,

Liv. 22, 39, 15: in diem, daily:

nos in diem vivimus,

Cic. Tusc. 5, 11, 33:

in diem et horam,

Hor. S. 2, 6, 47;

and in horas,

hourly, id. C. 2, 13, 14; id. S. 2, 7, 10.—

In other relations, in which an aiming at, an inclining or striving towards a thing, is conceivable, on, about, respecting; towards, against; for, as; in, to; into:

id, quod apud Platonem est in philosophos dictum,

about the philosophers, Cic. Off. 1, 9, 28:

Callimachi epigramma in Ambraciotam Cleombrotum est,

id. Tusc. 1, 34, 84; cf.:

cum cenaret Simonides apud Scopam cecinissetque id car men, quod in eum scripsisset, etc.,

id. de Or. 2, 86, 352:

quo amore tandem inflammati esse debemus in ejus modi patriam,

towards, id. ib. 1, 44, 196:

in liberos nostros indulgentia,

id. ib. 2, 40, 168:

de suis meritis in rem publicam aggressus est dicere,

id. Or. 38, 133: ita ad impietatem in deos, in homines adjunxit injuriam, against, id. N. D. 3, 34 fin.:

in dominum quaeri,

to be examined as a witness against, id. Mil. 22, 60:

in eos impetum facere,

id. Att. 2, 22, 1:

invehi in Thebanos,

Nep. Epam. 6, 1; id. Tim. 5, 3:

quaecumque est hominis definitio, una in omnes valet,

id. Leg. 1, 10, 29:

num etiam in deos immortales inauspicatam legem valuisse?

Liv. 7, 6, 11:

vereor coram in os te laudare amplius,

to your face, Ter. Ad. 2, 4, 5:

si in me exerciturus (pugnos), quaeso, in parietem ut primum domes,

Plaut. Am. 1, 1, 168:

in puppim rediere rates,

Luc. 3, 545 Burm. (cf.:

sic equi dicuntur in frena redire, pulsi in terga recedere, Sulp. ad loc.): Cumis eam vidi: venerat enim in funus: cui funeri ego quoque operam dedi,

to the funeral, to take charge of the funeral, Cic. Att. 15, 1, B:

se quisque eum optabat, quem fortuna in id certamen legeret,

Liv. 21, 42, 2:

quodsi in nullius mercedem negotia eant, pauciora fore,

Tac. A. 11, 6:

haec civitas mulieri redimiculum praebeat, haec in collum, haec in crines,

Cic. Verr. 2, 3, 33:

Rhegium quondam in praesidium missa legio,

Liv. 28, 28; so,

datae in praesidium cohortes,

Tac. H. 4, 35: hoc idem significat Graecus ille in eam sententiam versus, to this effect or purport, Cic. Div. 2, 10, 25; cf. id. Fam. 9, 15, 4:

haec et in eam sententiam cum multa dixisset,

id. Att. 2, 22:

qui omnia sic exaequaverunt, ut in utramque partem ita paria redderent, uti nulla selectione uterentur,

id. Fin. 3, 4, 12:

in utramque partem disputat,

on both sides, for and against, id. Off. 3, 23, 89: te rogo, me tibi in omnes partes defendendum putes, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10 fin.:

facillime et in optimam partem cognoscuntur adulescentes, qui se ad claros et sapientes viros contulerunt,

id. Off. 2, 13, 46:

cives Romani servilem in modum cruciati et necati,

in the manner of slaves, Cic. Verr. 1, 5, 13; cf.:

miserandum in modum milites populi Romani capti, necati sunt,

id. Prov. Cons. 3, 5:

senior quidam Veiens vaticinantis in modum cecinit,

Liv. 5, 15, 4;

also: domus et villae in urbium modum aedificatae,

Sall. C. 12, 3:

perinde ac si in hanc formulam omnia judicia legitima sint,

Cic. Rosc. Com. 5, 15:

judicium quin acciperet in ea ipsa verba quae Naevius edebat, non recusasse,

id. Quint. 20, 63; cf.:

senatusconsultum in haec verba factum,

Liv. 30, 43, 9:

pax data Philippo in has leges est,

id. 33, 30:

Gallia omnis divisa est in partes tres,

Caes. B. G. 1, 1; cf.:

quae quidem in confirmationem et reprehensionem dividuntur,

Cic. Part. Or. 9, 33: describebat censores binos in singulas civitates, i. e. for or over each state, id. Verr. 2, 2, 53; cf. id. ib. 2, 4, 26:

itaque Titurium Tolosae quaternos denarios in singulas vini amphoras portorii nomine exegisse,

id. Font. 5, 9:

extulit eum plebs sextantibus collatis in capita,

a head, for each person, Liv. 2, 33 fin.:

Macedonibus treceni nummi in capita statutum est pretium,

id. 32, 17, 2; cf.:

Thracia in Rhoemetalcen filium... inque liberos Cotyis dividitur (i. e. inter),

Tac. A. 2, 67.—

Of the object or end in view, regarded also as the motive of action or effect:

non te in me illiberalem, sed me in se neglegentem putabit,

Cic. Fam. 13, 1, 16:

neglegentior in patrem,

Just. 32, 3, 1:

in quem omnes intenderat curas,

Curt. 3, 1, 21:

quos ardere in proelia vidi,

Verg. A. 2, 347:

in bellum ardentes,

Manil. 4, 220:

nutante in fugam exercitu,

Flor. 3, 10, 4:

in hanc tam opimam mercedem agite ( = ut eam vobis paretis, Weissenb. ad loc.),

Liv. 21, 43, 7:

certa praemia, in quorum spem pugnarent,

id. 21, 45, 4:

in id sors dejecta,

id. 21, 42, 2:

in id fide accepta,

id. 28, 17, 9:

in spem pacis solutis animis,

id. 6, 11, 5 et saep.:

ingrata misero vita ducenda est in hoc, ut, etc.,

Hor. Epod. 17, 63:

nec in hoc adhibetur, ut, etc.,

Sen. Ep. 16, 3:

alius non in hoc, ut offenderet, facit, id. de Ira, 2, 26, 3: in quod tum missi?

Just. 38, 3, 4.—So, like ad, with words expressing affections or inclination of the mind:

in obsequium plus aequo pronus,

Hor. Ep. 1, 18, 10:

paratus in res novas,

Tac. H. 4, 32:

in utrumque paratus,

Verg. A. 2, 61.—

Of the result of an act or effort:

denique in familiae luctum atque in privignorum funus nupsit,

Cic. Clu. 66, 188:

paratusque miles, ut ordo agminis in aciem adsisteret,

Tac. A. 2, 16: excisum Euboicae latus ingens rupis in antrum, Verg. A. 6, 42:

portus ab Euroo fluctu curvatus in arcum,

id. ib. 3, 533:

populum in obsequia principum formavit,

Just. 3, 2, 9:

omnium partium decus in mercedem conruptum erat,

Sall. H. 1, 13 Dietsch:

commutari ex veris in falsa,

Cic. Fat. 9, 17; 9, 18:

in sollicitudinem versa fiducia est,

Curt. 3, 8, 20.—

Esp. in the phrase: in gratiam or in honorem, alicujus, in kindness, to show favor, out of good feeling, to show honor, etc., to any one (first in Liv.; cf. Weissenb. ad Liv. 28, 21, 4;

Krebs, Antibarb. p. 562): in gratiam levium sociorum injuriam facere,

Liv. 39, 26, 12:

pugnaturi in gratiam ducis,

id. 28, 21, 4:

quorum in gratiam Saguntum deleverat Hannibal,

id. 28, 39, 13; cf. id. 35, 2, 6; 26, 6, 16:

oratio habita in sexus honorem,

Quint. 1, 1, 6:

convivium in honorem victoriae,

id. 11, 2, 12:

in honorem Quadratillae,

Plin. Ep. 7, 24, 7:

in honorem tuum,

Sen. Ep. 20, 7; 79, 2; 92, 1; Vell. 2, 41 al.—

In the phrase, in rem esse, to be useful, to avail (cf.: e re esse;

opp.: contra rem esse): ut aequom est, quod in rem esse utrique arbitremur,

Plaut. Aul. 2, 1, 10:

si in rem est Bacchidis,

Ter. Hec. 1, 2, 27; 2, 2, 7:

hortatur, imperat, quae in rem sunt,

Liv. 26, 44, 7:

cetera, quae cognosse in rem erat,

id. 22, 3, 2; 44, 19, 3:

in rem fore credens universos adpellare,

Sall. C. 20, 1; cf.:

in duas res magnas id usui fore,

Liv. 37, 15, 7:

in hos usus,

Verg. A. 4, 647.—

To form adverbial expressions:

non nominatim, qui Capuae, sed in universum qui usquam coissent, etc.,

in general, Liv. 9, 26, 8; cf.:

terra etsi aliquanto specie differt, in universum tamen aut silvis horrida aut paludibus foeda,

Tac. G. 5:

in universum aestimanti, etc.,

id. ib. 6:

aestate in totum, si fieri potest, abstinendum est (Venere),

wholly, entirely, Cels. 1, 3 fin.; cf. Col. 2, 1, 2:

in plenum dici potest, etc.,

fully, Plin. 16, 40, 79, § 217:

Marii virtutem in majus celebrare,

beyond due bounds, Sall. J. 73, 5:

aliter se corpus habere atque consuevit, neque in pejus tantum, sed etiam in melius,

for the worse, for the better, Cels. 2, 2:

in deterius,

Tac. A. 14, 43:

in mollius,

id. ib. 14, 39:

quid enim est iracundia in supervacuum tumultuante frigidius? Sen. de Ira, 2, 11: civitas saepta muris neque in barbarum corrupta (v. barbarus),

Tac. A. 6, 42; cf.:

aucto in barbarum cognomento,

id. H. 5, 2:

priusquam id sors cerneret, in incertum, ne quid gratia momenti faceret, in utramque provinciam decerni,

while the matter was uncertain, Liv. 43, 12, 2:

nec puer Iliaca quisquam de gente Latinos In tantum spe tollet avos,

so much, Verg. A. 6, 876:

in tantum suam felicitatem virtutemque enituisse,

Liv. 22, 27, 4; cf.:

quaedam (aquae) fervent in tantum, ut non possint esse usui,

Sen. Q. N. 3, 24:

viri in tantum boni, in quantum humana simplicitas intellegi potest,

Vell. 2, 43, 4:

quippe pedum digitos, in quantum quaeque secuta est, Traxit,

Ov. M. 11, 71:

meliore in omnia ingenio animoque quam fortuna usus,

in all respects, Vell. 2, 13:

ut simul in omnia paremur,

Quint. 11, 3, 25:

in antecessum dare,

beforehand, Sen. Ep. 118.—

Sometimes with esse, habere, etc., in is followed by the acc. (constr. pregn.), to indicate a direction, aim, purpose, etc. (but v. Madvig. Gram. § 230, obs. 2, note, who regards these accusatives as originating in errors of pronunciation); so, esse in potestatem alicujus, to come into and remain in one ' s power: esse in mentem alicui, to come into and be in one ' s mind: esse in conspectum, to appear to and be in sight: esse in usum, to come into use, be used, etc.:

quod, qui illam partem urbis tenerent, in eorum potestatem portum futurum intellegebant,

Cic. Verr. 2, 5, 38:

ut portus in potestatem Locrensium esset,

Liv. 24, 1, 13; 2, 14, 4:

eam optimam rem publicam esse duco, quae sit in potestatem optimorum,

Cic. Leg. 3, 17:

neque enim sunt motus in nostram potestatem,

Quint. 6, 2, 29:

numero mihi in mentem fuit,

Plaut. Am. 1, 1, 25; cf.:

ecquid in mentem est tibi?

id. Bacch. 1, 2, 53:

nec prius surrexisse ac militibus in conspectum fuisse, quam, etc.,

Suet. Aug. 16:

quod satis in usum fuit, sublato, ceterum omne incensum est,

Liv. 22, 20, 6: ab hospitibus clientibusque suis, ab exteris nationibus, quae in amicitiam populi Romani dicionemque essent, injurias propulsare, Cic. Div. ap. Caecil. 20, 66: adesse in senatum [p. 914] jussit a. d. XIII. Kal. Octobr., id. Phil. 5, 7, 19.—Less freq. with habere: facito in memoriam habeas tuam majorem filiam mihi te despondisse, call or bring to mind, Plaut. Poen. 5, 4, 108:

M. Minucium magistrum equitum, ne quid rei bellicae gereret, prope in custodiam habitum,

put in prison, kept in prison, Liv. 22, 25, 6:

reliquos in custodiam habitos,

Tac. H. 1, 87.—So rarely with other verbs:

pollicetur se provinciam Galliam retenturum in senatus populique Romani potestatem,

Cic. Phil. 3, 4, 8. —

In composition, n regularly becomes assimilated to a foll. l, m, or r, and is changed before the labials into m: illabor, immitto, irrumpo, imbibo, impello.—As to its meaning, according as it is connected with a verb of rest or motion, it conveys the idea of existence in a place or thing, or of motion, direction, or inclination into or to a place or thing: inesse; inhibere, inferre, impellere, etc. See Hand, Turs. III. pp. 243- 356.

in (before b and p, im; before l, m, and r, the n assimilates itself to these consonants), an inseparable particle [kindred with Sanscr. a-, an-; Gr. a-, an; Goth. and Germ. un-], which negatives the meaning of the noun or participle with which it is connected; Engl. un-, in-, not: impar, unequal: intolerabilis, unbearable, intolerable: immitis, not mild, rude, etc.

lăbo, āvi, ātum, 1, v. n. [from the same root as 1. labor], to totter, be ready to fall, begin to sink, to give way, be loosened (syn.: vacillo, titubo, nato).

Lit.: labat, labuntur saxa, caementae cadunt, Enn. ap. Non. 196, 3 (Trag. v. 142 Vahl.):

signum labat,

Cic. Verr. 2, 4, 43, 95:

si ex ictu... labant dentes,

Cels. 7, 12, 1:

labat ariete crebro Janua,

Verg. A. 2, 492:

labant curvae naves,

roll, Ov. M. 2, 163:

pressaeque labant sub gurgite turres,

id. ib. 1, 290:

(turris) qua summa labantis Juncturas tabulata dabant,

Verg. A. 2, 463:

littera labat,

written with a trembling hand, Ov. H. 10, 140:

labare sermone,

to stutter, speak indistinctly, Plin. 14, 22, 28, § 146:

si labat oculus et hac atque illac movetur,

is unsteady, Cels. 7, 7, 14:

tarda trementi genua labant,

sink, Verg. A. 5, 432; so,

pedes,

Ov. F. 6, 676:

vincla labant,

are loosed, id. A. A. 2, 85.— Poet., of dying persons:

inde labant populi,

fall, sink, Luc. 6, 93; cf.:

omnia tum vero vitaï claustra lababant,

Lucr. 6, 1153.—With Gr. acc.:

egressi labant vestigia prima,

Verg. A. 10, 283 Forbig. (Rib. egressisque).—

Trop.

To waver, to be unstable, undecided, to hesitate (in opinion, resolution, etc.):

si res labat, Itidem amici collabascunt,

Plaut. Stich. 4, 1, 16; cf.:

scito, labare meum consilium illud, quod satis jam fixum videbatur,

Cic. Att. 8, 14, 2:

labamus mutamusque sententiam,

id. Tusc. 1, 32, 78:

cum ei labare M. Antonius videretur,

id. Phil. 6, 4, 10:

animumque labantem inpulit,

Verg. A. 4, 22:

labantia corda,

id. ib. 12, 223:

socii labant,

waver in fidelity, Liv. 22, 61; cf.:

fides sociorum,

id. 32, 30, 9:

animus regis,

id. 40, 54; 2, 39:

quīs lababat fides,

whose fidelity was wavering, Sil. 2, 392:

mens,

Ov. M. 6, 629:

tu mente labantem dirige me,

Luc. 2, 244:

ex nimia matrem pietate labare sensit,

Ov. M. 6, 629:

memoria labat,

becomes weak, Liv. 5, 18; cf.:

mens in illis (phreneticis) labat, in hoc (cordiaco) constat,

Cels. 3, 19:

nec dubium habebatur labare hostes,

Tac. A. 2, 26:

labante jam Agrippina,

id. H. 14, 22:

labantem ordinem contirmare,

Suet. Caes. 14:

acies labantes restituere,

Tac. G. 8 init.:

sustinere labantem aciem,

id. H. 3, 23; 5, 18.—

To sink, fall to pieces, go to ruin:

quid non sic aliud ex alio nectitur, ut non, si unam litteram moveris, labent omnia?

Cic. Fin. 3, 22, 74:

omnes rei publicae partes aegras et labantes sanare et confirmare,

id. Mil. 25, 68; cf.:

sustinuisse labantem fortunam populi Romani,

Liv. 26, 41:

sicuti populo Romano sua fortuna labet,

id. 42, 50:

labante egregia quondam disciplina,

id. 36, 6:

cum res Trojana labaret,

Ov. M. 15, 437:

labantibus Vitellii rebus,

Tac. H. 2, 86:

si quid in moribus labaret,

id. A. 2, 33.

lassus, a, um, adj. [etym. dub.; acc. to Bopp, Gloss. 112, 6, for glassus from glasnus; kindred to Sanscr. glasnu, fessus, defessus, lassus; but more prob. collat. form of laxus; cf. langueo], faint, languid, weary, tired, exhausted (syn.: fessus, fatigatus, defatigatus; mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic. or Cæs.).

Lit.:

lassus de via,

Plaut. Ps. 2, 2, 66:

opere faciundo,

id. As. 5, 2, 23:

lassus jam sum durando miser,

id. Truc. 2, 3, 6; cf.:

Romani itinere atque opere castrorum et proelio fessi lassique erant,

Sall. J. 53:

recto itinere lassi,

Quint. 2, 3, 9: assiduo gaudio, Plin. 37, 1, 1, § 3:

ab equo indomito,

Hor. S. 2, 2, 10:

lasso mihi subvenire,

Plin. Ep. 9, 36, 5:

alieno aratro,

Juv. 8, 246:

marris ac vomere,

id. 15, 167.—Prov.:

a lasso rixam quaeri (because tired persons are easily vexed),

Sen. Ira, 3, 9, 5.—

With gen.:

lassus maris et viarum Militiaeque,

Hor. C. 2, 6, 7; cf.:

ita me amor lassum animi ludificat,

Plaut. Cist. 2, 1, 8.—

With acc.:

lassus pondus,

Sen. Herc. Oet. 1599. —

With inf.:

nec fueris nomen lassa vocare meum,

Prop. 2, 13, 28 (3, 5, 12); 2, 15 (3, 7), 46; 2, 33 (3, 31), 26.—

Transf., of things:

fructious assiduis lassa humus,

exhausted, Ov. P. 1, 4, 14; cf.:

lassa et effeta natura,

Plin. Ep. 6, 21, 2:

aurae spatio ipso,

id. ib. 5, 6, 14:

stomachus,

Hor. S. 2, 8, 8:

verba onerantia lassas aures,

id. ib. 1, 10, 10:

collum,

drooping, Verg. A. 9, 436:

lasso collo jumenta,

Juv. 14, 146:

undae,

i. e. become calm again, Luc. 2, 618:

mons,

gently sloping, Stat. Th. 1, 330:

si res lassa labat, Itidem amici collabascunt,

Plaut. Stich. 4, 1, 16.— Comp., sup., and adv. seem not to occur.