Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

infin

  • 1 batirse el cobre por

    + infin to go all out to + infin

    Spanish-English dictionary > batirse el cobre por

  • 2 infingardo

    [infin'ɡardo] infingardo (-a)
    1. agg
    2. sm/f

    Nuovo dizionario Italiano-Inglese > infingardo

  • 3 MUNU

    (man or mun, munda; pret. infin. mundu), v.
    1) as an auxiliary verb simply denoting futurity, shall, will; munu margir þess gjalda, many will smart for it; ok mun hann hér koma brátt, and he will be here speedily;
    2) denoting what is probable or pretty certain, is sure to, must; þú munt vera feigr maðr, thou are surely a death-doomed man; nú mun faðir minn dauðr vera, now my father must be dead;
    3) in past tenses, would (eigi mundak trúa); must, kvað hann þá nú mundu dauða, he said that now they must be dead.
    * * *
    a verb whose present is in preterite form, see Gramm. p. xxiii; pres. man, mant (mantú, muntú), man, pl. munum, munut, munu; pret. mundi; subj. pres. muni; pret. myndi; imper. mun, muntu; pres. infin. munu; pret. infin. mundu. In the oldest vellums an o is used throughout for u, thus infin. monu, pret. mon, monu, and so on, whence subj. møndi; thus Thorodd, mon-a ( will not) mín móna; and leka møndi húsit ( the house would leak) ef eigi møndi ( thatched) smiðrinn, Skálda; mun’k = mun ek, Ad. 14, Skv. 1. 40; man’k = man ek, Fms. vii. 337 (Mork.); mona’k = muna ek (subj.): with neg. suff. pres. mon-a, she will not, Thorodd, Höfuðl. 17; monka ek, I shall not, Hkv. Hjörv. 23, Fms. x. 342 (in a verse); mon-at, mun-at (3rd pers.), shall not; monattu or munattu (2nd pers.), Gs. 19, Ls. 49; munum-a, we shall not, Hallfred; see -at, p. 2:—a pret. pl. manu without umlaut, or even with a throughout sing. and plur., is also freq. ☞ In mod. usage and MSS., as also in less correct paper transcripts of vellums, and in Editions, the pret. infin. mundu is freq. turned into a subj. from mundi, and ought to be restored; thus in Eg.—sögðu þat vera mundu (Ed. mundi) róg íllra manna, … konungr kveðsk því mundu (Ed. mundi) heldr af trúa, cp. Eb. (pref. p. xxxviii new Ed.)
    B. Will, shall, as an auxiliary verb simply denoting futurity, followed by an infinitive; munu margir þess gjalda, Nj. 2; þú mant vera feigr maðr, 63; sem nú man ek telja, Grág. ii. 211; aldri hafði önd mín tvá líkami ok eigi mun hón hafa, heldr mun hón einn líkama hafa nú, ok þann mun hón hafa á dóms-degi, Fms. iv. 121; hón kveðsk hans forsjá hlíta mundu, … ok kveðsk ganga mundu, Ld. 14; svá man móðir þín til ætla, Nj. 58; muntú ekki mín at slíku þurfa, 55; mon ek þá görask þinn maðr, Ó. H. 47; en ek mon þik láta vera göfgastan lendan mann, id.; þá man yðr eigi svá … at eigi moneð ér (subj.), 32; segir at nú man til verða sá maðr, 33; hér mantú konung upp fæða, móðir, 64; nú man ek koma til Uppsala-þings, 67; þá mono vér veita þér atgöngu, 69; vel man þér fara, Nj. 55; þú mant segja dauða minn, 58 (but þú munt, next line); úþarfir munu þér verða frændr Hallgerðar, id.; þó man ek ekki göra hann at þræli, id.; hvat ek veit, segir Gunnarr, hvárt ek man því úvaskari maðr en aðrir menn, sem …, whether I am, whether I should be, id.; hann lét þó svá búit þá mundu verða at vera (a threefold infin.), Ísl. ii. 357.
    II. with a suggestive sense of may be, probably, about, often answering to may be, perhaps in mod. writers; þá mundi lífa þriðjungr nætr, perhaps the third, about the third part, Fms. ix. 475; þeir myndi hafa nær sjau tigi manna, Sturl. iii. 239; hverr mundi þá segja? Edda 144; ok mundi hann vita þat fyrir er hann vissi dauða sinn, Nj. 98; ok myndi þat Njáll ætla, at …, 93; þeir sögðu þat vera mundu róg íllra manna, it was nothing but …, Eg. 55; sögðu at Þórólfr mundi vera hollr konungi, that Th. was no doubt faithful, id., passim.
    III. in asking and answering, corresponding to Engl. would’st thou? I will; Muntú veita mér þat er ek bið þik? Hvat er þat, segir konungr, Fms. vi. 392; muntú mér, Freyja, fjaðrhams, ljá?—Þó munda ek gefa þér þótt ór gulli væri, Þkv. 3, 4; mundu fleira mæla? answer, mun ek, Hkv. Hjörv. 2; muntú stefna vilja Hallvarði? Glúm. 365; mun hann dauðr, is he dead? Nj. 135.
    IV. denoting injunction; hann mælti til Einars, at hann mundi ( told him to) leita sér vistar, Hrafn. 5; svá hefi ek helzt ætlað at boð þitt muni vera at áliðnu sumri, Ld. 14 (but rarely).
    V. ellipt., the infin. vera being left out and understood; ærit bragð mun at því (viz. vera), Nj. 58; lítið bragð mun þá at, Ld. 136; Hálfr mundi mikill afreksmaðr, Mag. 4; torsótt mun (viz. vera) at sækja, Glúm. 365.
    ☞ Hardly any verb is more freq., e. g. þú munt hafa meira hlut sagði Njáll, en þó man hér hljótask af margs manns bani.—Man nokkut hér minn bani af hljótask?—Ekki man þat af þessu, en þó munu þeir minnask á fornan fjandskap ok muntú ekki annat mega en hrökkva við, Nj. 90; hversu mun nú ganga síðan? Þú mant ríða til þings. Þá man þú skamt eiga ólifað, ella mant þú verða gamall maðr, … Veiztú hvat þér man verða at bana … Þat sem allir munu sízt ætla, segir Njáll, 85. In mod. usage the word munu is far less frequent, and futurity is in speech mostly expressed, as in Gothic, by the pres. indic., as, eg fer á morgun, where an ancient would have said, ek mun fara á morgun; but in solemn style munu is retained, thus, sjá, þú munt barn geta í kviði þínum, ok munt son fæða ok hans nafn skaltú (not muntú) kalla Jesús; hann mun mikill verða, ok kallast sonr hins Hæsta, og Guð Drottinn mun gefa honum sæti síns föður Davíð, og hann mun ríkja yfir húsi Jakobs að eilifu, hans ríkis mun og enginn endir verða … Heilagr Audi mun koma yfir þig, og kraptr ins Hæsta mun yfirskyggja þig, af því at það hið helga sem af þér mun fæðast skal nefnast …, Luke i. 31 sqq. in the Icel. N. T. (Vídal.)

    Íslensk-ensk orðabók > MUNU

  • 4 SKULU

    (pres. skal, skulum; pret. skyldu; pret. infin. skyldu), v. shall (denoting fate, law, bidding, necessity, duty, obligation, purpose); þat skal Eyjólfr gøra, E. shall do that; hvat skal ek honum, what shall I do with him? vega skaltu hann, thou shalt kill him; hvat skal tjald þat, what is that tent for?; hón spurði, hvat þat skyldi, she asked what was the meaning of that.
    * * *
    a verb whose present is in a preterite form, see Gramm. p. xxiii; pres. skal, skalt (skaltú), skal, pl. skulum, skulut, skulu; pret. skyldi and skyldu; subj. pres. skyli, skuli; pret. skyldi and skyldu; pres. infin, skulu; pret. infin. skyldu; skyli as a kind of imperat., Hm. i, 14, 32, 41, 53–55, Og. 22. In the oldest vellums o is used throughout instead of u, skolu, skolom, skolot, skolo: with the pers. pron. suffixed, skal’k = skal ek, skola’g, skyla’g, skylda’g: with neg. suff. skal’k-at, I shall not; skal’k-a, Fms. vi. 417 (in a verse); skal-at, he shall not; skal-a, Hm. 29, 34, 37; skal-at, Ó. H. (in a verse); þú skalt-at, Kormak; skal-at-tu, Hm. 130, Sdm. 29, Skv. 1. 22, Plac. 37 (skala-þu); skulu-t, Sighvat; skyli-t, Hm. 6, 39; skyldo-at, Am. 2, 3, see Bugge (foot-note), and -at, p. 2. In mod. usage and in less correct paper transcripts of vellums or Editions the pret. infin. skulu, skyldu are replaced by the subj. skuli, skyldi; in such cases the infin. is to be restored, as, hann kvaðsk skuli, skyldi koma = skulu, skyldu koma; see munu: [Ulf. skulan = ὀφείλειν and μέλλειν, but not freq.; A. S. sculon; Engl. shall, should; O. H. G. skolan; Germ. sollen, with elided k; Dutch zullen; Dan. skulle; Swed. skola.]
    B. Shall, must, denoting fate, law, bidding, need, necessity, duty, obligation, and the like, therefore the use is more positive than that of shall in Engl.; of weird or fate, skyldi, Ýt. 1, 3, 5, 7–9, 11–13, 16; deyja skal hverr um sinn, því ek land um sté’k at ek lifa skylda’k, Gh. 12: in the saying, ungr má en gamall skal, young may, old must (viz. die): of law, menn skyldi eigi hafa höfuð-skip í hafi, en ef hefði, þá skyldi þeir af taka höfuð, … baugr tvíeyringr skyldi liggja í hverju höfuð-hofi á stalla, þann baug skyldi hverr goði hafa á hendi sér til lögþinga allra þeirra er hann skyldi sjáltr heyja, … Hverr sá maðr skyldi áðr eið vinna, nefni ek í þat vætti, skyldi hann segja, hjálpi mér svá Freyr … sem ek man (not skal, which however here might be used),… skyldu vera þrjú þing í fjórðungi, … þeir skyldu nefna dóma … hverr maðr skyldi gefa toll til hofs, Landn. (Hb.) 258, 259; and in the commandments, þú skalt ekki stela, elska skaltú Dróttinn Guð þinn, N. T.: of an oath, til þess legg ek hönd á helga bók, ok þat játtar ek Guði, at ek skal svá ráða, H. E. i. 561: of bidding, ganga skal, skala gestr vera, Hm.; gáttir allar um skoðask skyli, 1; þagalt ok hugalt skyli þjóðans barn ok vígdjarft vera, glaðr ok reifr skyli gumna hverr, 14; vin sínum skal maðr vinr vera, 41; geði skaltú við þann blanda, 43: of a promise, skal ek auka mikit þína sæmd, ef…, Nj. 102: mixed references, nú skulu vér enn við leita, let us try, Ísl. ii. 367; þá er ganga skyldi undir jarðar-men … skyldi endar torfunnar vera fastir, sá maðr er skírsluna skyldi flytja, skyldi ganga þar undir, Ld. 58; prestar skulu eigi fara með sundr-görðir, K. Þ. K.; hann skal fara til þings, … hann skal rétta vættið, Grág. i. 115; nú skal þat göra, Eg. 458; hann strengði heit, at hann skyldi þess manns bani verða, Hrafn. 5; nú skalt þú deyja, Nj. 64; þá skaltú trúa, Fms. ii. 268; mæla, at eigi skyli eiga við Héðin, Nj. 32; skyldi Unnr sitja í festum, … skyldi boð vera eptir mitt sumar, 4; skaltú þiggja af mér, Fms. ii. 246; þá skaltú vera frjáls, 268, etc.
    2. special usage, denoting purpose, doubt, etc., often rendered in Engl. by will; skaltú veita mér bæn þá er ek man biðja þik, wilt thou grant the request I am about to ask thee? 26; þeir Egill kröfðu dagverðar, Þorfinnr bóndi lét heimolt skyldu þat, Eg. 564; skaltú, segir Skapti, nefna fimmtar-dóminn … þrennar tylptir í fjórðungi hverjum? Nj. 150; hvat skaltú sveinn í sess minn? Eg. (in a verse); hvat skaltú, Konr ungr, kyrra fugla, Rm.; hvat skal ek hánum?—Drepa skaltú hann, Nj. 53; spurði Gunnarr hvat hann skyldi, what he was for, 57; engi vissi hvat þat skyldi, Fms. viii. 45, Al. 124; hvat skal þér afgamall þræll, of what use will he be to thee? Fms. iii. 158; hvat skal þér klumba sú? xi. 129: periphrast., þat mun íllt til frásagnar, ef ekki skal mega sjá á ykkr, at ( if one shall not be able to see that…) it hafit í bardaga verit, Nj. 97; ílla hefir dóttir mín brotið odd af oflæti sínu, ef þú skalt eigi þora, 94; Sveinn mátti eigi heita gildr konungr, ef hann skyldi eigi ( unless he) erfa föður sinn fyrir enar þriðju vetr-nætr, Fms. xi. 69; skaði mikill er þat er Þórólfr skal eigi vera tryggr mér, Eg. ch. 13; gefsk þú upp, segir Þórðr,—Eigi skal þat, segir Þórðr, I will not, Nj. 64: heill skaltú, ‘hail shalt thou!’ of welcome, Gm. 3, Hkv. i. 55; hón skyli morna, be a curse on her! Og. 32; él eitt mun verða, ok skyldi langt til annars sliks, may it be long ere such another happens, Nj. 200; sem aldri skyldi, which I never should, Fms. vii. 179.
    3. so also in phrases like, görðu svo vel að koma á morgun—answer, Eg skal koma, Eg skal göra það, where the Engl. has, I will.
    II. in the infin., áttú enskis annars af ván, enn þú munt hér deyja skulu, Eg. 414 A; ok muntú nú deyja skulu, þursinn, and now thou shall die, thy last hour is come, Fas. i. 385; grið man sjá maðr skolu hafa um helgina, Ó. H. 148; at Haraldr myndi skulu hafa hálfan Noreg, Fms. vi. 177; skemta mun þá fleira (dat.) skulu, 366; hafa munu þeir skulu frið um helgina, xi. 290; grunar mik at þetta muni skolu vera njósn, 333; er Guðs götur mundi fyrir skulu búa, at hann mundi leið skulu vísa, 625. 87; ek ætla mik skulu af honum hljóta inn mesta frama, it is fated to me, Eg. 19: poët. infin. skyldu, hann sagði barnit Johannem heita skyldu, 625. 86; hann kveðsk ríða skyldu, Nj. 55, Eg. 257, Ld. 116, passim.

    Íslensk-ensk orðabók > SKULU

  • 5 VILJA

    I) (vil, vilda, viljat), v.
    1) to will, wish, with infin. (nú vil ek spyrja yðr); Austmaðr kvazt vildu (pret. infin.) fyrir hafa land, the Easterling said he wished to have land for (the ship); with the infin. left out or understood; vildi Aðalráðr hann ekki þar, A. wished him not (to be) there; hón vildi hann feigan, she wished him dead; with subj., viltu, at ek fara til eyjanna, wilt thou that I shall go to the islands;
    2) with acc. to wish, want (eigi vil ek þessa); hvat vilt þú honum, what dost thou want with him?; v. hverjum manni gott, to wish good to everybody; v. heldr, to prefer (viltu heldr dóminn?);
    3) impers., var sigit inn eptir firðinum svá sem vera vildi, as best might be, at random; þá er vel vildi, when the luck was fair;
    4) v. e-m, to favour one (þat er ván, at þér mundi sœmdin v.);
    5) v. til, to happen (ef þat á. til at v.);
    6) refl., þeir viljast eigi við oss, they bear no good will towards us.
    II) from vili, will.
    * * *
    :—the FORMS of this verb,
    α. the 1st pers. pres. indic, was originally dissyllabic, like the pres. subj., both in Goth. and Icel.; the only form used in the Saga-times (10th century) being prob. vilja; vilja’k hljóð, Eyvind (Edda i. 248; the v. l. ‘vilra’ and ‘vilka’ shew that the scribes did not know the old form); eiga vilja heldr, Alm. 7 (but ek vil in the following verse); segðú mér þat ek vilja vita, Skm. 3; vilja ek sofna, Vkv. 31; né ek þik vilja níta, 37; ek vilja’k, Hým. 9; vilja ek þat líta, Am, 58: in prose, enn þó vilja ek heldr einn staf ríta, Skálda (Thorodd): in law formulas, at ek vilja skilja við félaga minn, = Gr. ὄτι βούλομαι; þat villag, Fms. vi. 205, v. l.: the monosyll. form is later, vil’k eigi ek, I will not, Gkv. 2. 27; accordingly the ‘ek vil’ in Alm. 8 should be restored to ‘allt þatz ek vilja’k vita,’ as is required by the preceding verse; so also in Vsp. 1 the true reading may be ‘vilja ek’ valfoður (see foot-note 5 in Bugge, l. c.)
    β. 2nd pers. pres. is monosyll. vill and vilt; þú vill, Vþm. 11, Hbl. 55, Gkv. 2. 8, 33; vill þú, Ls. 28: the older vellums have vill, the later vilt, ef þú vilt, Hm. 130, Ísl. ii. 214 (thrice), Nj. 41, 77, and so in mod. usage (ek vil, þú vilt, hann vili).
    γ. 3rd pers. vill, Skv. 1. 4, Hm. 63.
    δ. pret. vilda; part. viljat; pret. infin. vildu, Nj. 259, Ld. 216, Mork. 168.
    ε. forms with suffix; with pers. pron., 2nd pers. vil-du [Chaucer willow], wilt thou, Post. 134, 135, 231; but in mod. usage, viltu, and so Fb. i. 222, l. 36: with neg. suff., vilka ek, Am. 13; vilkat ek, I will not, Skv. i. 26; þú vill-at, thou willest not, Hm. 114; vildigak, I would not, Gkv. 2. 40; er ek vildigak, Helr. 13 (all the references to Bugge’s edition). [Ulf. wiljan = θέλειν, βούλεσθαι; A. S. willan; Engl. will; Dan. ville; Swed. vilja; Lat. velle; Gr. βούλεσθαι.]
    B. USAGES.—To will, wish:
    I. with infin., sá maðr hefir viljat villa leitina fyrir oss, Fms. i. 72; Guðrún kvaðsk vildu (pret. infin.) vita hvat þeir vildu at hafask, Ld. 216; hverjum vilt þú heldr gipta dóttur þína … ef þú vilt eigi … hverju þú vilt svara, Ísl. ii. 214; spurði ef hann vildi ríða, Gunnlaugr kvaðsk þat vilja, … hví býðr þú mýr eigi þat er ek vil þiggja, 212, 213; Austmaðr kvezk vildu ( said he would) fyrir hafa land, Nj. 259; hann létzk eigi þat vildu, Mork. 168; nú vil ek spyrja yðr, Nj. 35; hví vildo ljúga, Clem. 134; enda vildu trúa þá mundu miskunn fá, 135; hér vil ek bjóða fyrir góð boð, Nj. 77; sumir vilja skilja, 673. 51; Þorgeirr játaði því sem Kári vildi beitt hafa, Nj. 257.
    β. denoting futurity; maðr er andask vill, a person about to die, Hom. 155 (in a Norse vellum); in mod. Danish this usage has prevailed, but is hardly known in the old language, for in Icel. vilja always implies a notion of volition; hvárn þú vill (vilt, v. l.) hafa valit, Post. (Unger) 20.
    2. with subj., þat vilda ek bróðir, at þú, Nj. 2; vildir þú at ek stæða upp, … þá vildi (= vilda) ek, Fms. vi. 205; viltu at ek fara til eyjanna, Fb. i. 222.
    3. with acc., vita skyldir þú hvat þú vildir, Ísl. ii. 214; eigi vil ek þessa, 215; þú vilt eigi þessa kosti, Nj. 77; hvat vilt þú hánum, what do you want him for? 41; hvað viltú mér? vilja hverjum manni gott, to will (wish) good to everybody, Fms. i. 21.
    4. ellipt. an infin. being left out or understood; vildi Aðalráðr hann ekki þar, A. wished him not [ to be] there, Fms. xi. 419; ek vilda ekki vistir hans hér í landi, Eg. 523; hón vildi hann feigan, wished him dead, Nj. 269; ok skýra þat hvat hverr þeirra vill lög um þat mál, what he thinks to be the law, Grág. (Kb.) i. 214; ek vil á fund Ólvis, I wish to go, Nj. 41; ef hann vildi upp ór gröfinni, Eg. 234; hvárt sem heldr vildi (viz. göra), Nj. 251; vildi alþýðan hann til konungs, Fms. ix. 8; út vilja vegar þínir til Íslands, Fb. i. 222.
    5. impers., var siglt inn eptir firðinum svá sem vera vildi, as it would be, at random, Fms. ix. 22; sjaldan fór svá þá er vel vildi, seldom went it thus when the luck was fair, x. 408, Ld. 290 (of a bad omen); svá kann ok stundum at verða ef eigi vill vel, when matters go wrong, Sks. 323.
    6. vilja e-m, to favour one; þat er ván at þér mundi sæmðin vilja, Karl. 230.
    7. with prepp., vilja til, to happen; ef þat á til at vilja, Fas. i. 11.
    II. reflex., viljask e-t, to with for, Fr.
    2. to bear good will to one;(þeir) viljask eigi við oss, they bear no good will towards us, Fas. ii. 337 (but rare).
    3. part. viljandi, willing; göra e-t viljandi, Greg. 41, and passim.
    4. past pret. neut. vilt, q. v.

    Íslensk-ensk orðabók > VILJA

  • 6 BIÐJA

    (bið; bað, báðum; beðinn), v.
    1) to ask, beg a thing of one (biðja e-n e-s);
    inn bið þú hann ganga, ask him to step in;
    with the infin. sign ‘at’, to beg leave;
    biðr hann at fara norðr á Hálogaland, asked for furlough to go to H.;
    with ‘at’ and a subj. (biðja viljum vér, at þú sér í liðsbóninni með oss);
    biðja e-s, to beg for a thing (biðja miskunnar, matar);
    biðja e-m lífs, griða, to beg for one’s life, to sue for quarter for another;
    biðja sér ölmusu, to ask for alms;
    biðja (sér) konu, to ask in marriage;
    biðja fyrir e-m, to intercede (pray) for one;
    2) to pray to God (biðja til guðs);
    biðja bœn sína (bœnar sinnar, bœn sinni), to say one’s prayer;
    3) refl., biðjast fyrir, to say one’s prayers;
    biðjast undan, to excuse oneself (from doing a thing).
    * * *
    bað, báðu, beðit; pres. bið; imperat. bið and biddu; poët. forms with suff. neg. 1st pers. pres. biðkat ek, Gísl. (in a verse): [Ulf. bidian = αιτειν, ερωταν; A. S. biddian; Old Engl. bid, bede (in bedes-man), and ‘ to bid one’s beads;Germ. bitten, beten; cp. Lat. petere]:—to beg; with gen. of the thing, dat. of the person; or in old writers with infin. without the particle ‘at;’ or ‘at’ with a subj.:
    α. with infin., Jarl bað þá drepa hann, … bað hann gefa Hallfreði grið, Fms. iii. 25; hann bað alla bíða, Nj. 196; bað þá heila hittast, Eg. 22, Fms. vii. 351; Skapti bað Gizur (acc.) sitja, Nj. 226; Flosi bað alla menn koma, Nj. 196, Hdl. 2; inn bið þú hann ganga, Skm. 16, Ls. 16; b. e-n vera heilan, valere jubere, Gm. 3, Hkv. 1, 2: still so in the Ór. 65 (biðr ek Ólaf bjarga mér) of the end of the 14th century; mod. usage prefers to add the ‘at,’ yet Hallgrímr uses both, e. g. hann bað Pétr með hryggri lund, hjá sér vaka um eina stund, Pass. 4. 6; but, Guð bið eg nú að gefa mér náð, id.
    β. with ‘at’ and a subj., b. viljum vér þik, at þú sér, Nj. 226, Jb. 17: without ‘at,’ Pass. 6. 13, 3. 12.
    γ. with gen., b. matar, Grág. i. 261; er þér þess ekki biðjanda. Eg. 423; b. liðs, liðveizlu, föruneytis, brautargengis, Nj. 226, 223, Ísl. ii. 322; bænar, Fms. iv. 12; b. e-m lífs, griða, góðs, böls, to beg for the life … of one, Háv. 39, Fms. iii. 25, Edda 38, Hm. 127; b. fyrir e-m, to beg, pray for one, Nj. 55; b. e-n til e-s, to request one to do a thing, Grág. i. 450, Fms. v. 34: spec. to court (a lady), propose, with gen. as object of the thing and person here coincide, b. konu, b. sér konu, Eg. 5, Nj. 2, Rm. 37.
    2. to pray (to God), absol., hann bað á þessa lund, Blas. 41; b. til Guðs, Sks. 308, Fms. iii. 48; b. bæn sinni (dat.), to pray one’s prayer, 655 xvi, Hom. 114; b. bæn sína, id., Blas. 50.
    β. reflex., biðjask fyrir, to say one’s prayers, Nj. 196; er svá baðst fyrir at krossi, Landn. 45, 623. 34, Orkn. 51; biðjast undan, to excuse oneself, beg pardon, Fms. vii. 351: the reflex. may resume the infin. sign ‘at,’ and even an active may do so, if used as a substitute for a reflex., e. g. biðr Þórólfr at fara norðr á Hálogaland, Th. asked for furlough to go to H., Eg. 35.

    Íslensk-ensk orðabók > BIÐJA

  • 7 VERA

    * * *
    I)
    (er; var, várum or vórum; verit), v.
    1) to be, exist; þeir menn vóru, er, there were men who;
    2) to be, happen; þat var, at hón fór brott, so it was that she went away; en er váraði, var þar búskortr, there was scarcity in the household; hvat er henni, what is the matter with her! þat var einn dag, at, it happened one day that; kann (má) v., at, it is possible, it may be that;
    3) to last; meðan þingit væri, while the Thing lasted;
    4) láta e-n v., to leave one alone (lát mik v. ok ger mér ekki illt); bað hann láta v., begged him to leave it undone, not to do it;
    5) to dwell, stay; hann bað hana vera í búð sinni, he asked her to stay in his booth; hann var á Höskuldsstöðum um nótt, he passed a night at H.;
    6) with infin., hlymr var at heyra, a clattering was to be heard; þar var at sjá, there was to be seen; v. at gera e-t, to be doing a thing; kvað hann v. at telja silfr, said he was counting the money; denoting necessity, a thing about to happen, or to be done; nú er þeim út at ganga öllum, er leyft er, now all those must go out to whom leave is given; er nú eigi Kára at varast, now there is no need to beware of K.; nú er þar til máls at taka, at, now it is to be told that; nú er at segja frá Skamkatli, now we must tell of S.;
    7) with a predicate (noun, a., or adv.); v. konungr, Jarl, biskup, to be king, earl, bishop; v. glaðr, sæll, hryggr, ungr, gamall, to be glad, happy, sad, young, old; v. vel, illa til e-s, to be well, ill-disposed towards one; þat er illa, it is sad; vera spakliga í heraði, to behave gently; orð kvað þá Vingi þats án veri, words which he had better not have said;
    8) impers., e-m er varmt, heitt, kalt, one is warm, cold;
    9) with past participles in passive sense; v. kallaðr, sagðr, tekinn, to be called, said, taken;
    10) with preps., v. af e-u, to be off, out of (v. af klæðum); v. at e-u, to be busy at; verkmenn váru at arningu, they were ploughing; to be present (þar varstu at); ek var at ok vafk, I was about weaving; þeir höfðu verit at þrjú sumur, they had been busy at it for three summers; v. eptir, to be left, remain (A. kvazt vilja v. eptir ok hvílast); v. fyrir, to lead ( see fyrir); v. til, to exist; v. um, undir, see um, undir.
    f.
    1) stay, sojourn; ef hann á sér í vá veru, if he has a corner to stay in;
    2) comfort (slíkt er válaðs v.).
    * * *
    older form vesa, the verb substantive; pres. em, ert, er, pl. erum, eruð, eru: pret. var, vart (mod. varst), var, pl. váru or vóru; a obsolete óru occurs, Sæm. (once), Orkn. 426. l. 11, Nj. 81, Thom. 28, 90, 102, 116, 150, 196, Ísl. ii. 482: pres. subj. sé, sér (Vþm. 4, 7), sé; the older form is sjá, en ek sjá, Clem. 138. l. 14; at ek sjá, … ok sé mér eigi reiðr, 145, Fms. viii. 299, x. 384, xi. 124, Eg. 127; for the forms sják, sjákk, see below: the mod. forms are sé, sért, sér (eg sé, þú sért; s ert and ert make a rhyme in Pass. 34. 5): imperat. ver, vertú; see Gramm. p. xxiii: there also occurs a subj. pres. verir, veri, Sdm. 22, Ls. 54; þatz án veri, Am. 36; skósmiðr þú verir, Hm. 126, but rarely.
    A. CHANGES AND FORMS.—Vera is an anomalous verb, which has undergone several changes:
    I. by changing s to r; of the older form there occur, the infin. vesa, pres. es, pret. vas, vast (vastu), vas; pres. subj. vesi; imperat. ves, MS. 623. 25. l. 14, 645. 6l. l. 33, 677. 40. l. 38; vestu, 623. 25, Post. (Unger) 129. l. 27, 229. l. 12; vesum, Hom. (Arna-Magn. 237) p. 214. l. 8; pres. indic. 2nd pers. est, Glúm. 372; 3rd pers. es: but no traces remain of the older form in pret. plur. indic. and subj. (váru væri, never vásu væsi). Rhymes in poets and the spelling of the oldest extant poems shew that the s form alone existed in Icel. down to about the end of the 12th century, the time of Snorri Sturluson, when the modern forms crept in probably from Norway, for there the change seems to have taken place a century or so earlier; the old Norse vellums (written in Norway or by Norsemen) are distinguished from the Icel. by their constant use of the r: the phrase ‘at upp vesandi sólu’, in N. G. L. i. 4, being the only instance of the s form in all the Norse vellums. The earliest instances extant of a rhyme to the r form are, the Ht. of Rögnvald, earl of the Orkneys; he was a native of Norway, born about A. D. 1100, and the poem was composed about A. D. 1145; another instance is ‘vara, fara’ in Fms. vii. 185, in a poem about A. D. 1140, written by an Icelander who had lived in Norway the greater part of his life, the rhyme is therefore a Norwegianism. The first instance in an Icel. poem is in the Ht. of Snorri, A. D. 1222. Instances from poets, Hallfred, Sighvat, Arnórr, and coeval poets; vesa, vísi; sás með Sygna ræsi; þági vas sem þessum; vask til Róms í háska; vastu, kosta; vas fyrir Mikkjals- messu; nú es um verk þau er vísi; bráskat þat dægr háski: from A. D. 1100–1150, Geisli, Pd., etc., svás, ræsir; esat, risnu; vasa, tysvar; vestu. freistni; vestu, traustla: on the other hand, in the poem of earl Rögvald, vera, skera; gera, vera; var, skar (twice): from later Icel. poems it is sufficient to note, erðu, fyrðum; ertú, h jarta; verðú, f orðast, Leiðarv. etc. This may sometimes serve as a test, e. g. var ek nær viðr-eign þ eirra, Grett., and skap-kers saman vera, Gísl., are impossible in the mouth of poets of the early Saga time; the verses of both these Sagas are a later composition.
    2. as to the spelling of the MSS.,—the oldest (the Arna-Magn. 677, the Eluc. 674, the Íb. etc.) use the s throughout: vellums of the next period, about A. D. 1200 (e. g. Arna-Magn. 623 and 645), use the later form sparingly, even the second hand in the Reykholts máldagi gives ‘es,’ not ‘er.’ Again, in the vellums of the middle of the 13th century, such as the Cod. Reg. of the Sæm., the Grág., and the Mork., the mod. spelling has entirely got the better of the old, and an ‘es’ only creeps in, as if unawares, from an older copy. Of the poetical literature, the Pd. alone has been preserved in a copy old enough to retain the s; all the rest have the modernised spelling, even in the rhymed syllables quoted above; such too is the case with the Cod. Reg. of the Sæm. Edda; but had that vellum been but fifty or sixty years older, the forms vesa, es, vas, etc. would now be the established spelling in Editions of these poems.
    3. on Danish and Swedish Runic stones, the 3rd pers. pret. sing. is a word of frequent occurrence; the best Danish monuments have vas, e. g. ias vas farinn vestr, Thorsen 93 and 101 (on a stone of the reign of Sweyn, died A. D. 1014). In Sweden the great majority present the later form: the so-called Ingvar stones are chronologically certain, being of the middle of the 11th century (Ingvar died A. D. 1039); there we read, ‘vas’ (twice), ‘varinn’ (once), ‘var’ (thrice, being twice spelt with ᛦ, once with ᚱ): this shews that about this time in Sweden the later or more modern form had begun to be used, but that the old was still remembered.
    II. suffixed personal pronoun or suffixed negation; em’k (tautologically ek em’k = I-am-I), emk, Ad. 1, Vþm. 8, Fms. xi. 91; ek emk, Mork. 89. l. 13, 104. l. 23, Clem. 136. l. 20, 138. l. 13; vask, I was, 133. l. 25, Mork. 89. l. 16; vark, Post. 225, v. l. 15; ek vark, Ls. 35; vestu, be thou, Clem. 129. l. 27; es þú, art thou, l. 30, 130. l. 11; sjá’k ( may I be), ek sják, Mork. 134; at sják, 189. l. 29; ek sják, Hbl. 9, Hkv. 1. 20; at ek gjarn sják, Stor.; with double kk, þó at ek sjákk, Mork. 89.
    2. a medial form, erumk, erumz, or apocopated erum, Stor. 1, Ad. 16, Hkv. 1. 25, Korm. ch. 5. 2, Ls. 35, Bragi (see senna); leið erum-k fjöll, Edda (in a verse); várumk, were to me, Am. 78.
    3. suff. neg. eru-mk-a, it is not to me, Stor. 17, Eg. (in a verse); emkat-ek, am I not I, i. e. I am not, Hbl. 34, Skm. 18, Ó. H. 192 (in a verse): er-at, es-at, or er-a, es-a, is not, passim; eru-ð, are not, Skv. 1. 42; ert-attu, thou art not, Vtkv.; vart-attu, thou wast not, Gs., Eg. (in a verse); veri-a, be not, Mork. 37. l. 8.
    4. sá’s = sá es, that is, Hallfred (Fs. 95); svá’s = svá es, so is, Fms. vii. (in a verse).
    III. the plur. eru when suffixed to words ending in r drops the initial e, and is suffixed; this spelling, which agrees with mod. Icel. pronunciation, was afterwards disused; þeir-ro, they are, Gm. 34; margir-ro, many are, Hkv. 2. 11; Æsir-ro, the Ases are, Vsp. 49; skildir-ro, shields are, 44; torogætir-ro, rare are, Korm. (in a verse); hverjar-ro, which are, Vþm. 48; langir-ro, long are, Gg.; tveir-ro, þrír-ro, fjórir-ro, two, three, four are, Edda 108; báðir-ro, both are, Mork. 169; hér-ro, here are, 234; þér-ro, ye are, MS. 686 B. 1; hryggvir-ro, id.; hver-ro, who are, Mork. 96; úvar-ro, wroth are, Gm. 53; værrom, vérrom, we are, Edda i. 526, Fms. x. 421; hverrtu [cp. North. E. wh’art’ou, lad] (hverrtú karl, who art thou, carle?), Frissb. 256. l. 8; ir-rot, ye are, Ó. H. 151.
    IV. the pres. 1st pers. em [Engl. am] has changed into er (eg er, þú ert, hann er), making the 1st and 3rd pers. uniform; this new form appears in vellums about the end of the 13th century, but the word being usually abbreviated (ē = em, eͬ = er), it is often hard to distinguish. In the Icel. N. T. and in hymns the old ‘em’ still remains in solemn language, em eg, Matth. xxvii. 24; eigi em eg, John xviii. 17; eg em hann, 5, 8, xi. 25, xv. 1, 5, Matth. xiv. 27; em eg eigi postuli, em eg eigi frjáls, 1 Cor. ix. 1; em eg orðinn, 20, 22, and passim.
    B. USAGE.—To be:
    I. to be, exist; þær sakir skal fyrst dæma, ef þær eru, if such there are, Grág. (Kb.) i. 73; eigi vóru hans jafningjar, Eg. 1; Rachel grét sonu sína, … þvi at þeir eru eigi, Hom. 49; þeir menn vóru, er þess gátu, there were men who, Nj. 90.
    2. to be, happen; þat var, at hón for brott, Nj. 51; él eitt mun vera, 198; þess sem vera vill, that which is to be, 186; ok er (is) Vagn þá fimtán vetra gamall, er þetta er, when this came to pass, Fms. xi. 97; at þessi orrosta hafi verit á öðrum degi viku, iii. 11; í þann tið var úfriðr Kristnum mönnum, Ver. 43; hvat er henni, what is the matter with her? Fms. ii. 290; hvat er þér, Atli? er þér hryggt í hug, Gkv. 3.
    3. to last; meðan þingit væri, Nj. 12; hirðit eigi at óttask píslir þeirra—þvíat stund eina eru, 623. 32; meðan líf hans var, Bret. 100; þykkir eigi vera mega svá búit, Fms. xi. 62: to remain, leave alone, láttu það vera, let that be, Flóv.
    4. to be, dwell, stay, sojourn; vask til Róms, I was at Rome, Sighvat; hann bað hana vera í búð sinni, Nj. 12; Gunnarr var á Höskuld-stöðum um nótt, passed a night there, 34, N. G. L. i. 347: so the phrase, biðja að lofa sér að vera, to ask for night-quarters, of a stranger or traveller; lofa honum að vera, to take a stranger in; honum var boðit at vera, Vápn. 23; hefi ek hér verit síðan, Nj. 45; Hallkell var þar með Otkatli, 73; þeir vildu eigi vesa hér við heiðna menn, Íb. 4; vera samvistum við e-n, Grág. ii. 80; vera við e-t, to be present at, Hom. 129: vera at, to be present; vark at þar, Glúm.: vera brottu, to be away, absent, Nj. 113; meðan ek em í brautu, 52: sagðisk eigi vita hvar þau væri, were to be found, Dipl. ii. 20; hvar ertu? slá ein var um þvert skipit, Nj. 44; hygg ek at þar hafi verit Bolli, Ld. 274; er þér hér nú minja-griprinn, Nj. 203: as with the notion of ‘towards’ a place, an irregular construction, vartú á land upp, Fas. ii. 174; meðan þeir vóru til Danmerkr, Fms. x. 104; Ribbungar höfðu ekki verit út í landit, ix. 359; verit eigi til orrostu, vii. 263, v. l.; vera á fund hans, Eg. 26.
    5. with prepp.; vera at, to be busy at (see ‘at’ A. II, p. 26, col. 2): vera fyrir, to lead (see fyrir): vera til, to exist (see til IV); eiga fjölskyldi, vandræði, um at vera, to be in straits (see um C. VII); e-m er mikit, lítið, ekki um e-t (see um C. I. 3); vera við (see við B. VIII).
    II. with a predicate:
    1. with a noun, to be so and so; vera bróðir, systir, faðir, sonr, dóttir … e-s, vera konungr, jarl, biskup …, passim; hvers son ertú?—Ek emk Kattarson, Mork. 104; ek skal þer Mörðr vera, Nj. 15: followed by a gen. ellípt., er þat ekki karla, that is not men’s (affair), 75; er þat ekki margra, ‘that is not for many,’ few are equal to that (cp. Lat. ‘non cuivis homini,’ etc.), 48.
    2. with adjectives, to be so and so, of a state or condition; vera kunnigr, Fms. x. 370; vera glaðr, sæll, hryggr, dauðr, lifandi, … ungr, gamall, to be glad …, young, old, passim; þó at ek sjákk ótignari, Mork. 89; nema ek dauðr sják, Hbl. 9; þótt ek sják einn, Mork. 134; vera kominn, to be come: so too with adverbs, vera vel, ílla … til e-s, er við e-n, to be, behave well, ill … to one, passim; or also, þat er ílla, it is sad, Nj. 70, 71; ílla er þá, fyrr væri ílla, 75, 260; drengr góðr, þar sem vel skyldi vera, when it was to be, i. e. when she wished, 147; vera spakliga í heraði, to behave gently, Sturl. iii. 143; at þú frændr þína vammalaust verir, to behave blamelessly, Sdm. 22; orð kvað hann þats án veri, words which he had better not have said, Am. 36.
    3. impers., e-t er skylt, it is incumbent, Grág.; e-m er varmt, heitt, kalt, one is warm, cold, Nj. 95; er auðit, q. v.
    4. with participles, in a passive sense; vera kallaðr, vera sagðr, tekinn, elskaðr, etc., to be called, said, taken, loved.
    5. with infin.; hlymr var at heyra, was to hear, i. e. to be heard, Am.; þar var at sjá, there was to be seen, passim.
    6. ellipt., dropping a noun or the like, denoting futurity, necessity, a thing at hand, about to happen, or to be done; ok er hér at þiggja, Hrafn, þann greiða sem þú vill, and it is now for thee, Rafn, to partake of what food thou wilt, Ísl. ii. 262; nú er þeim út at ganga öllum, er leyft er, now it is for them to go out, Nj. 200; nú er at verja sik, 83; er nú eigi Kára at varask, now there is no need to beware of K., 259; nú er at segja frá, now is to be told, 75, 259; er nú ekki fyrr frá at segja en þeir koma …, 21; er ekki um hans ferðir at tala fyrr en …, 215.
    III. irregular usages:
    1. ellipse of the infin. vera; ek skal þér Hrútr, I will [be] Hrútr to thee, Nj. 15; Gunnarr segir sér þat alvöru, G. says it [ is to be] his earnestness, 49; vil ek þá lauss máls þessa, 76; bað hann alla metta at miðri nótt, he begged all eating [ to be over] at midnight, Fms. ix. 353; þá þótti hverjum gott þar sem sat, Nj. 50; at skamt skyli okkar í meðal, 114; mun þín skömm lengi uppi, mun hans vörn uppi meðan landit er bygt, 116, 117: or also ‘var,’ ‘er’ may be understood, hann hafði hjálm á höfði, og gyrðr sverði, 70; sá ek glöggt hvat títt var,—barn at aldri, en vegit slíka hetju, a bairn in age, and to have slain such a champion! Glúm. 382: the dropping of the infin. vera is esp. freq. after the reflex. forms kveðsk, segjask, látask, þykkjask, virðask, sýnask when followed by a part. pret. or by an adjective, as also after the verbs munu, skulu,—thus, hann sagðisk kominn, he said he was come; hann lezt búinn, he made as if he was ready; hann þóttisk staddr, he thought that he was …; skal þat á þínu umdæmi, Fms. xi. 89; þess eins er mér þykkir betr, … til hvers þykkjast þessir menn færir, Hrafn. 17; mun þat harðla lítið, 21; at fátt muni manna á fótum, 20; þú virðisk okkr vaskr maðr, 23; þessi hestr sýnisk mér eigi betri en aðrir, id.
    2. an irregularity, occurring now and then, is the use of the sing. ‘er’ for plur. eru; mannföll þessi er sögð, Gullþ. 71; nú er fram komin sóknar-gögn, Nj. 242.
    IV. recipr., erusk, vórusk; viðr-gefendr ok endr-gefendr erosk lengst vinir, Hm. 40; þeir er í nánd erusk, those who are neighbours, 655 xxi. 3; þótt þau sésk eigi hjóna, though they be not man and wife, K. Þ. K. 158; ok városk góðir vinir, were good friends, Fms. xi. 39, 89; ok várusk þeir fóstbræðr, 55.
    V. as to the poët. medial form, erumk, várumk (see ek C), the following instances are from the poems of Egil: grimmt várumk hlið, the breach was cruel to me, Stor.; erumk-a leitt, it is not to me, Eg. (in a verse); erumka þokkt þjóða sinni, see sinni II; mærðar-efni erumk auð-skæf, Ad.; mjök erum(k) tregt tungu at hræra, it is hard for me to move the tongue, Stor. 1; (hence one might correct the end verse of that poem into nú ‘erumk’ torvelt, for the modernised nú ‘er mér’ torvelt); blautr erumk bergi-fótar borr, Eg. (at the end); to which add, þat erumk sennt, it is told us, Bragi; lyst várumk þess, I had a longing to, Am. 74; ván erumk, ‘a hope is to me,’ I hope, Fagrsk. 122; the phrase, títt erumk, ‘tis ready to me, Eb. (in a verse).
    VI. part., allir menn verandi ok eptir komandi, Dipl. i. 3; æ-verandi, everlasting, Hom. 107; hjá-verandi, being present, Vm. 47; nær-verandis, present; engi nær-verandis maðr, öllum lýð nær-verandis, Th. 77; klerkar ok nær-verandi leikmenn, Mar.; at upp-vesandi sólu, at sunrise, N. G. L. i. 4; verandi eigi úminnigr, being not unmindful, Fms. v. 230.

    Íslensk-ensk orðabók > VERA

  • 8

    I)
    (gái, gáða, gát), v. to heed, with infin. (gá at gøra e-t) or gen.; guðs hann gáði, he gave heed to God; gá sín, to take care of oneself; gá til e-s, to mark; glýja þú né gáðir, thou hadst no mind for joy.
    * * *
    1.
    ð, pres. gái, part. gáð; pret. subj. gæði, Am. 70: [cp. Lat. caveo]:—to heed, mark, with infin. or gen., Landn. 30, Fb. i. 210; jarl gáði varla at lúka málum sínum fyrir tali þeirra, Orkn. 300: with gen., er miklu meiri hans ofsi, en hann muni nú þess gá eðr geyma, Ísl. ii. 239, Sks. 446, Hm. 115; Guðs hann gáði, he gave heed to God, Sl. 4; gá sín, to take heed to oneself:—gá til e-s, to mark, Fb. ii. 193:—in mod. usage, gá að e-u, to heed, observe; gef mér Jesu að gá að því, Pass. 1. 27; freq. in phrases such as, gáðu að þér, take heed! beware! gáðu að Guði, take heed to God! take care what thou art doing! with infin., eigi mun gáð hafa verit at setja fyrir lokurnar, they have not taken care to lock the door, Lv. 60, Fms. vi. 368: without the mark of infin., glýja þú né gáðir, thou didst not care to be gleeful, thou wast sorrowful, Hðm. 7.
    2.
    f. barking; hund-gá, Lv. 60; goð-gá (q. v.), blasphemy.

    Íslensk-ensk orðabók >

  • 9 KUNNA

    * * *
    (kann, kunna, kunnat), v.
    1) to know, understand (þú kannt margt þat er eigi kunnu aðrir menn);
    2) to know (by memory);
    ljóð ek þau kann, er kannat þjóðans kona, I know songs, such as no king’s daughter knows;
    3) to know a person;
    unni honum hverr maðr, er hann (acc.) kunni, every man that knew him loved him;
    4) spec. phrases;
    kunna hóf at um e-t, kunna hóf sitt, to know the proper mean, to behave with moderation;
    uxarnir kunnu þó heim, the oxen found their way home;
    kunna enga mannraun to have no experience of men;
    kunna e-m þökk, aufusu, to be thankful, obliged to one;
    5) kunna sik, to know oneself (sá er svinnr, er sik kann); to behave well (G. kveðst mundu meiða hann, ef hann kynni sik eigi);
    6) kunna sér e-t, to understand, have clear knowledge of (something as concerning oneself or touching one’s own interest);
    kunna sér margt, to be skilled in many things;
    kunna fyrir sér = kunna sér; also ellipt. know how to conduct oneself;
    7) with dat. to know;
    ek kan skapi Gunnhildar, I know Gunhild’s temper;
    8) kunna e-n e-s or um e-t, to blame a person for a thing (eigi hugða ek, at hann mætti mik þessa kunna);
    eigi er hann um þat at kunna, he is not to be blamed for it;
    Eyjúlfr lézt því nafni mundu vel kunna, E. said he should be well pleased with that name;
    10) to be able, with infin.;
    þú skalt eigi kunna frá tíðindum at segja, thou shalt not escape to tell the tale;
    11) to chance, happen;
    hvar sem þik kann at at bera, wheresoever thou may happen to arrive.
    * * *
    pres. (in pret. form) kann, kannt (kanntú), kann; pl. kunnum, kunnut, kunnu (mod. kunnum, kunnit, kunna); pret. kunni; subj. kynni; imperat. kunn; part. neut. kunnat; the pres. infin. kunnu for kunna is obsolete, whereas a pret. infin. kunnu, potuisse, occurs, Ísldr. 9: with neg. suff. kann-at, Hm. 147; kann-k-a ek, I know not, Skálda (Thorodd) 167, Hallfred; see Gramm. p. xxiii: [Ulf. kunnan = γιγνώσκειν, εἰδέναι; A. S. and Hel. cunnan; O. H. G. kunnan; in these old languages, the two senses of knowing how to do and being able to do are expressed by the same form, and this remains in Dan. kunde, Swed. kunna: in others, a distinction is made: Old Engl. and Scot. ken, know and can; Germ. kennen and können.]
    A. To know, understand, of art, skill, knowledge, with acc.; hann þóttisk rísta henni manrúnar, en hann kunni þat eigi, Eg. 587; hann kunni margar tungur, Fms. xi. 326; þú kannt mart þat er eigi kunnu aðrir menn, v. 236; k. seið, Vsp. 25; Hann ræddi, ef hann kynni nafn Guðs it hæsta—Kann ek nökkurt nafn Guðs,—Þykkja mér slíkt eigi prestar er eigi kunna it hæsta nafn Guds—Kanntú nafnit?—Ek veit þann mann er kunna mun, … Nefn þú þá ef þú kannt! … Guð veit at ek vilda gjarna kunna, Bs. i. 421; engi skal sá vera hér með oss er eigi kunni nökkurs-konar list eðr kunnandi, Edda 31; ekki kann ek í skáldskap, Fms. vii. 60; kannt þú nakkvat í lögum?—Kunna þótta ek norðr þar, Nj. 33; at þetta væri at vísu lög þótt fáir kynni, 237; ek kann lítt til laga, 31: of sports, kunna á skíðum, Fms. i. 9; k. við skíð ok boga, Ó. H. 71; k. við buklara, Sturl. ii. 44; kunna á bók, to know by book, know how to read, Mar.
    2. to know by memory; kunna menn enn kvæði þeirra, Hkr. (pref.); hví kveðr þú flokka eina, kanntú ok engar drápur?—Eigi kann ek drápurnar færi en flokkana, Fms. vi. 391; ljóð ek þau kann, er kannat þjóðans son, Hm. 147 sqq.; þat kann ek it áttjánda, er ek æva kennig, 164; en Konr ungr kunni rúnar, Rm. 40, 42; kunna betr, id., Vkv. 26; kunna utan-bókar, to know without book, know by heart; hón kunni þær allar (Spurningar) vel, nema Sjötta kapitulann, … Sigríðr kunni allar Úlfars-rímur, Piltr og Stúlka 23.
    3. to know a person, a face; synir Heli vóru úsiðugir ok kunnu eigi Guð Dróttinn, Stj. 429; ek kann þann mann, 460; ok unni honum hverr maðr er hann (acc.) kunni, every man that knew him loved him, Hkr. i. 121; kann kvaðsk eigi k. þá ok eigi hirða hverir vóru, Barl. 36; þik kann ek fullgerva, I know thee well enough, Ls. 30; góða menn þá er ek görva kunna, Hbl. 7; kunna ek báða Brodd ok Hörvi, Hdl. 24; hverr er kunni (mik), Helr. 7; hvars menn eðli okkart k., 3: to know, of the character, hann kvað þá k. sik úgörla, er þeir veittu honum átölur, því at ek hefi dregit yðr undan dauða, segir hann, Ld. 282; ek kann hvárn-tveggja ykkarn konungs, Fms. vi. 100.
    4. spec. phrases; kunna góða stilling á e-u, hversu góða stilling hann kunni á herstjórninni, how skilful he was in military things, Fms. i. 98; k. hóf at um e-t, to know one’s measure in respect of a thing, to behave with moderation, Finnb. 356; Þorvaldr kvað hana ekki hóf at kunna, Ld. 134; allt kann sá er hófit kann, Gísl. 27; ef Griss kynni hóf sitt, Sd. 139; Klaufi, Klaufi, kunn þú hóf þitt? id.; kunna sér margt, to be skilled in many things; hón var væn kona, ok kunni sér allt vel, Dropl. 7, 35; hann kunni enga leið, he knew no road, Eg. 149; þeir munu eigi k. leiðina, Fs. 105: absol., uxarnir kunnu þó heim, found their way home, Dropl. 8; k. skyn e-s, to know all about …; hann kunni allra skyn í borginni, Fms. vi. 410; Ása ok Álfa ek kann allra skil, Hm. 160; k. önga mannraun, to have no experience of men, Fms. vi. 53; ek kann skap þitt at því, at …, Sturl. i. 30.
    II. metaph. usages; kunna e-m þökk, to be thankful, obliged to one, Fms. xi. 29, 32; at hann kynni þess mikla þökk ok aufusu, Eg. 521; veizla er yðr búin, kann ek yðr mikla þökk at þér þiggit, Fms. vi. 277; k. e-m úþökk fyrir e-t, v. 14; k. sér þörf til e-s, to feel the want of a thing; ef bóndi kann þess þörf, if he knows the need of it, Grág. i. 152; at hann leggi fram vöruna svá sem þú kannt þér þörf til, Ld. 70.
    2. kunna sik, to know oneself; sá er svinnr er sik kann, he is a wise man who knows himself, a saying, Hrafn. 10: to behave, Grímr kveðsk mundu meiða hann ef hann kynni sik eigi, Eg. 189; ok vita ef þeir kunni sik þá görr meir, Stj. 264; k. sik ílla, to be naughty, Bjarn.
    3. kunna sér, kunna munda ek mér þat ( I should know how to do that) ef ek hefða víg vegit, Gísl. 143; gá þess, ok kunn þér (take heed, learn!) at varask annars vígkæni, Sks. 383; er Þorólfr svá viti borinn, at hann mundi k. sér ( have sense enough) at vera eigi fyrir liði yðru, Eg. 134; kunni hann sér þann hagnað at girnask ekki Svía-konungs veldi, Ó. H. 57; en kunnit yðr engi forráð eðr fyrirhyggju þegar er ér komit í nokkurn vanda, 67.
    III. denoting feeling, to feel angry or pleased; kunna e-n e-s, to be angry with a person for a thing; þá bað Þórir konung, at hann skyldi eigi fyrirkunna hann þess at hann hafði Egil með sér um vetrinn, Eg. ch. 48; eigi vil ek fyrirkunna þik þessa orða, þvíat þú veizt eigi hvat varask skal, Ó. H. 57; eigi hugða ek at hann mætti mik þessa k., þvíat eigi drap ek son hans, Hrafn. 16; kveðr þeir eigi sik einskis at k., Ísl. ii. 314; kunnit mik eigi þess er ek mun mæla, Fbr. 116; spurði hvers hón kynni arfa-sátuna, Nj. 194, v. l.
    2. with prep.; kunna e-n um e-t, id.; eigi er hann um þat at kunna, Fs. 38; eigi munu þér kunna mik um þetta, Fms. i. 175; ekki áttú hann um þat at kunna, vi. 223; ef hertogi vill þik nokkut um þetta kunna, xi. 323; hón kunni hana mjök um áleitni þá, er …, Bs. i. 340.
    IV. with dat. to know; þeir er menn kunnu eigi hér máli eða tungu við, Grág. i. 224; ef lögsögumaðr kann þar eigi mönnum fyrir í þá sveit, i. 10 B; kunni hann náliga manns máli, Fas. ii. 443; hann kann eigi lítilmensku várri, Bjarn. 54; kann þjóð kerski minni, Ó. H. (in a verse); ek kann skapi Gunnhildar, I know Gunhilda’s temper, Nj. 5; kann ek glensyrðum yðrum Gautanna, Fas. iii. 80; ek kann ráðum Gunnhildar en kappi Egils, Eg. 257; ek kann skapi Hrafnkels, at hann mun ekki göra oss, ef hann náir þér eigi, Hrafn. 27: eigi kanntú góðgirnd (dat.) föður várs, ef hann hefir honum eigi undan skotið, Fs. 38.
    2. to be pleased with a thing or not; munda ek kunna því, at vér hefðim manna-lát mikit, ef …, Eg. 585; Eyjúlfr lézk því nafni mundu vel kunna, E. said be should be well pleased with that name, Glúm. 328; verðr hváru-tveggju at kunna, one must take one or other of the two, Ó. H. 52; vit munum því ílla k. ef þú veitir okkr eigi þat er vit beiðum, Eb. 114; hann kunni því stórílla ok hljóp í brott, Hkr. i. 36; munu synir Njáls ílla k. víginu, Nj. 64; Njáll kunni ílla láti Gunnars, 117; Ingi konungr kunni þessu svá ílla at hann grét sem barn, Fms. vii. 273; andaðisk hann, Guðríðr kona hans kunni því lítt, Fb. i. 543; til þess at hón kunni því betr andláti mínu, id.; ílla munu þeir k. höggum er heiman hafa hlaupit frá kirnu-askinum, Fms. viii. 350.
    3. with prep.; kann ek ekki við því at yðr þykki sumt ofjarl en sumt ekki at manni, I do not care for what you call …, Fms. vi. 53; kannka ek mart við veifanar-orði manna, I take no notice of idle rumours, Hallfred; hence the mod. phrase, kunna við e-ð, to be pleased with; eg kann ekki við það, I do not like it; kunna vel, ílla við sik, to feel happy, unhappy in a place or condition; eg kann vel við mig þar, I like the place.
    B. To be able, Lat. posse, (in Engl., can, pret. could, has ceased to be used except in the finite moods), with infin.; the senses often run one into the other, but the use of the infinitive shews that the sense can is at least partly implied; þá mælti konungr, ertu skáldit?—Hann sagði, kann ek yrkja, I know I can make verses, Hkr. i. 288; hann kunni görr veðr at sjá en aðrir inenn, Eb. 150; þá hluti er þeir kunna honum til at segja, 112; freista hvat hann kynni segja honum, Hkr. i. 228: hón sagði hann eigi k. at þiggja sóma sinn, Fs. 131; hugsit um hvar þann mann kann fá, where that man can be had, Stj. 460; svá hygginn at hann kunni fyrir sökum ráða, Grág. ii. 75; hvárt kanntú mér höll smíða? 656 B. 8; þeir er mildlega kunnu stýra Guðs hjörð, Hom. 37; kanntú nökkut yrkja? Fms. vi. 361; kunna eigi at mæla, he could not speak, Ld. 30; mikil tíðendi kannþú (= kannt þú) at segja af himnum, Edda 12; þú skalt eigi kunna frá tíðindum at segja, thou shalt not be able to tell the tidings, shall not escape with life, Nj. 8; um þá hluti er ek kann görr at sjá en þér, Ld. 186; ekki kann biskup görr at sjá mann á velli en ek, Fms. ii. 173.
    II. to chance, happen; ef Björn faðir þeirra kann fyrr andask, if B. should happen to die first, Dipl. v. 3; hvar sem þik kann at bera, wheresoever thou may happen to arrive, Fms. iv. 176; ef nokkut kann þat til at bera á þinni æfi, Gísl. 25; ef hann kann lengr at dveljask í brottu, D. N. v. 43; ok hón kann af þessum heimi brott at fara, iii. 137.
    C. Recipr. to know one another; þeir kunnusk, Mork. 106.
    2. part. kunnandi, cunning, knowing, learned, with gen.; veit ek at þú ert margs kunnandi, 655 xix. 3; hón var margs kunnandi, Fs. 73; Gyða var marg-kunnandi á fyrnsku ok fróðleik, 131.

    Íslensk-ensk orðabók > KUNNA

  • 10 Г-33

    не мочь, не в силах, нельзя и т. п. ОТОРВАТЬ (ОТВЕСТИ) ГЛАЗ от кого-чего НЕ ОТОРВАТЬ (НЕ ОТВЕСТИ) ГЛАЗ VP these forms only infin compl of не мочь, не в силах etc (subj: human, infin compl of нельзя etc ( impers), or neg infin used as impers predic) (to be unable) to stop looking at s.o. or sth. usu. because of his or its beauty, power to captivate, transfix etc)
    X не мог оторвать глаз от Y-a = X couldn't take his eyes (gaze) off Y
    X couldn't tear himself away from Y.
    Приближение весны сказывалось только в совершенно ослепительном великолепии чистого снега и в разноцветном сверкании на нём солнечных лучей. От этого зрелища нельзя было оторвать глаз (Гинзбург 1). The only sign of the approach of spring was the blinding splendour of the clean snow and the iridescent play of the sun's rays on it. One couldn't take one's eyes off it... (1a).
    Глаз не могу оторвать от картины поединка героя ирландских саг Кухулина с Фердиадом (Терц 3). I cannot tear myself away from (the account of) the combat between two heroes of the Irish sagas, Cuchulainn and Fer Diad (3a).

    Большой русско-английский фразеологический словарь > Г-33

  • 11 Г-61

    как, стыдно, страшно и т. п. ГЛАЗА ПОКАЗАТЬ кому куда coll VP subj: human usu. infin, used as subj (with стыдно, страшно etc), in infin clause (after как), or as infin compl of не мочь etc) s.o. is ashamed to appear somewhere: X-y стыдно глаза показать (в место Y) = X can't (is ashamed to, is afraid to, doesn't dare to) show his face (in place Y) X can't face person Z.
    (Анна Петровна:) Мне теперь глаза показать никуда нельзя (Островский 1). (А.Р:) I can't show my face anywhere now (1b).

    Большой русско-английский фразеологический словарь > Г-61

  • 12 Р-298

    HE С РУКИ кому PrepP Invar subj-compl with бытье used without negation to convey the opposite meaning)
    1. ( subj: infin) (in refer, to actions that require the use of a tool, instrument, weapon etc) it is difficult or impossible for s.o. to do sth. (because he is holding the tool etc that he is using in an uncomfortable position): делать X Y-y не с руки = it is uncomfortable (difficult) for Y to do X
    Y cannot do X (in limited contexts) Y is out of position (Y isn't positioned right) to do (for) X.
    Опусти пилу пониже, мне не с руки держать её так высоко. Lower the saw a little bit. It's uncomfortable for me to hold it up so high.
    Австриец бежал вдоль решётки, Григорию не с руки было рубить, он, перевесившись с седла, косо держа шашку, опустил её на висок австрийца (Шолохов 2). The Austrian was keeping close to the railing and Grigory was out of position for a slash. Leaning out of his saddle he held the sabre at an angle and let it fall on the Austrian's temple (2a).
    2. ( subj: infin or abstr, often это) the given time or circumstances are not appropriate, convenient etc for s.o. to do sth.: делать X Y-y не с руки — it is inconvenient for Y to do X
    it's not a good idea for Y to do X (in refer, to an inopportune moment) X is coming at the wrong time (at a bad time) it's not the right (a good) time for Y to do X (in limited contexts) Y cannot spare the time to do X.
    Так было с Францией - вдруг (Сергей) сказал, что исчезло всякое желание ехать: «Мне сейчас не с руки» (Трифонов 3)....He (Sergei) had decided against the trip to France. He suddenly announced that he had lost all desire to go: "I can't spare the time right now" (3a)
    3. ( subj: usu. abstr or infin) sth. is not acceptable or agreeable to s.o.: X (делать X) Y-y не с руки - X (doing X) doesn't suit (appeal to) Y
    it doesn't suit (appeal to) Y to do X. "Я не поеду», - решительно заявил Митька. «Ты что? -Христоня нахмурился... - Отбиваешься от своих? Не с руки?» (Шолохов 3). "I won't go," Mitka said decidedly. "What's the idea?" Khristonya frowned...."Are you breaking away from your own pals? Don't they suit you now?" (3a).
    «Меня и в город зовут, да не с руки мне там, и соблазна много» (Максимов 3). ( context transl) "I've had offers in the town, but it isn't really what I'm looking for, and there would be too many temptations" (3a).

    Большой русско-английский фразеологический словарь > Р-298

  • 13 не отвести глаз

    НЕ МОЧЬ, НЕ В СИЛАХ, НЕЛЬЗЯ и т.п. ОТОРВАТЬ (ОТВЕСТИ) ГЛАЗ от кого-чего; НЕ ОТОРВАТЬ < НЕ ОТВЕСТИ> ГЛАЗ
    [VP; these forms only; infin compl of не мочь, не в силах etc (subj: human), infin compl of нельзя etc (impers), or neg infin used as impers predic]
    =====
    (to be unable) to stop looking at s.o. or sth. (usu. because of his or its beauty, power to captivate, transfix etc):
    - X не мог оторвать глаз от Y-a X couldn't take his eyes (gaze) off Y;
    - X couldn't tear himself away from Y.
         ♦ Приближение весны сказывалось только в совершенно ослепительном великолепии чистого снега и в разноцветном сверкании на нём солнечных лучей. От этого зрелиша нельзя было оторвать глаз (Гинзбург 1). The only sign of the approach of spring was the blinding splendour of the clean snow and the iridescent play of the sun's rays on it. One couldn't take one's eyes off it... (1a).
         ♦ Глаз не могу оторвать от картины поединка героя ирландских саг Кухулина с Фердиадом (Терц 3). I cannot tear myself away from [the account of] the combat between two heroes of the Irish sagas, Cuchulainn and Fer Diad (3a).

    Большой русско-английский фразеологический словарь > не отвести глаз

  • 14 не оторвать глаз

    НЕ МОЧЬ, НЕ В СИЛАХ, НЕЛЬЗЯ и т.п. ОТОРВАТЬ (ОТВЕСТИ) ГЛАЗ от кого-чего; НЕ ОТОРВАТЬ < НЕ ОТВЕСТИ> ГЛАЗ
    [VP; these forms only; infin compl of не мочь, не в силах etc (subj: human), infin compl of нельзя etc (impers), or neg infin used as impers predic]
    =====
    (to be unable) to stop looking at s.o. or sth. (usu. because of his or its beauty, power to captivate, transfix etc):
    - X не мог оторвать глаз от Y-a X couldn't take his eyes (gaze) off Y;
    - X couldn't tear himself away from Y.
         ♦ Приближение весны сказывалось только в совершенно ослепительном великолепии чистого снега и в разноцветном сверкании на нём солнечных лучей. От этого зрелиша нельзя было оторвать глаз (Гинзбург 1). The only sign of the approach of spring was the blinding splendour of the clean snow and the iridescent play of the sun's rays on it. One couldn't take one's eyes off it... (1a).
         ♦ Глаз не могу оторвать от картины поединка героя ирландских саг Кухулина с Фердиадом (Терц 3). I cannot tear myself away from [the account of] the combat between two heroes of the Irish sagas, Cuchulainn and Fer Diad (3a).

    Большой русско-английский фразеологический словарь > не оторвать глаз

  • 15 нельзя отвести глаз

    НЕ МОЧЬ, НЕ В СИЛАХ, НЕЛЬЗЯ и т.п. ОТОРВАТЬ (ОТВЕСТИ) ГЛАЗ от кого-чего; НЕ ОТОРВАТЬ < НЕ ОТВЕСТИ> ГЛАЗ
    [VP; these forms only; infin compl of не мочь, не в силах etc (subj: human), infin compl of нельзя etc (impers), or neg infin used as impers predic]
    =====
    (to be unable) to stop looking at s.o. or sth. (usu. because of his or its beauty, power to captivate, transfix etc):
    - X не мог оторвать глаз от Y-a X couldn't take his eyes (gaze) off Y;
    - X couldn't tear himself away from Y.
         ♦ Приближение весны сказывалось только в совершенно ослепительном великолепии чистого снега и в разноцветном сверкании на нём солнечных лучей. От этого зрелиша нельзя было оторвать глаз (Гинзбург 1). The only sign of the approach of spring was the blinding splendour of the clean snow and the iridescent play of the sun's rays on it. One couldn't take one's eyes off it... (1a).
         ♦ Глаз не могу оторвать от картины поединка героя ирландских саг Кухулина с Фердиадом (Терц 3). I cannot tear myself away from [the account of] the combat between two heroes of the Irish sagas, Cuchulainn and Fer Diad (3a).

    Большой русско-английский фразеологический словарь > нельзя отвести глаз

  • 16 нельзя оторвать глаз

    НЕ МОЧЬ, НЕ В СИЛАХ, НЕЛЬЗЯ и т.п. ОТОРВАТЬ (ОТВЕСТИ) ГЛАЗ от кого-чего; НЕ ОТОРВАТЬ < НЕ ОТВЕСТИ> ГЛАЗ
    [VP; these forms only; infin compl of не мочь, не в силах etc (subj: human), infin compl of нельзя etc (impers), or neg infin used as impers predic]
    =====
    (to be unable) to stop looking at s.o. or sth. (usu. because of his or its beauty, power to captivate, transfix etc):
    - X не мог оторвать глаз от Y-a X couldn't take his eyes (gaze) off Y;
    - X couldn't tear himself away from Y.
         ♦ Приближение весны сказывалось только в совершенно ослепительном великолепии чистого снега и в разноцветном сверкании на нём солнечных лучей. От этого зрелиша нельзя было оторвать глаз (Гинзбург 1). The only sign of the approach of spring was the blinding splendour of the clean snow and the iridescent play of the sun's rays on it. One couldn't take one's eyes off it... (1a).
         ♦ Глаз не могу оторвать от картины поединка героя ирландских саг Кухулина с Фердиадом (Терц 3). I cannot tear myself away from [the account of] the combat between two heroes of the Irish sagas, Cuchulainn and Fer Diad (3a).

    Большой русско-английский фразеологический словарь > нельзя оторвать глаз

  • 17 глаза показать

    КАК, СТЫДНО, СТРАШНО и т.п. ГЛАЗА ПОКАЗАТЬ кому куда coll
    [VP; subj: human; usu. infin, used as subj (with стыдно, страшно etc), in infin clause (after как), or as infin compl of не мочь etc]
    =====
    s.o. is ashamed to appear somewhere:
    - X-y стыдно глаза показать (в место Y) X can't <is ashamed to, is afraid to, doesn't dare to> show his face (in place Y);
    - X can't face person Z. [Анна Петровна:] Мне теперь глаза показать никуда нельзя (Островский 1). [A.R:] I can't show my face anywhere now (1b).

    Большой русско-английский фразеологический словарь > глаза показать

  • 18 не с руки

    [PrepP; Invar; subj-compl with быть; used without negation to convey the opposite meaning]
    =====
    1. [subj: infin]
    (in refer, to actions that require the use of a tool, instrument, weapon etc) it is difficult or impossible for s.o. to do sth. (because he is holding the tool etc that he is using in an uncomfortable position):
    - [in limited contexts] Y is out of position < Y isn't positioned right> to do < for> X.
         ♦ Опусти пилу пониже, мне не с руки держать её так высоко. Lower the saw a little bit. It's uncomfortable for me to hold it up so high.
         ♦ Австриец бежал вдоль решётки, Григорию не с руки было рубить, он, перевесившись с седла, косо держа шашку, опустил её на висок австрийца (Шолохов 2). The Austrian was keeping close to the railing and Grigory was out of position for a slash. Leaning out of his saddle he held the sabre at an angle and let it fall on the Austrian's temple (2a).
    2. [subj: infin or abstr, often это]
    the given time or circumstances are not appropriate, convenient etc for s.o. to do sth.:
    - делать X Y-у не с руки it is inconvenient for Y to do X;
    - [in refer, to an inopportune moment] X is coming at the wrong time < at a bad time>;
    - vVs not the right < a good> time for Y to do X;
    - [in limited contexts] Y cannot spare the time to do X.
         ♦ Так было с Францией - вдруг [Сергей] сказал, что исчезло всякое желание ехать: "Мне сейчас не с руки" (Трифонов 3).... Не [Sergei] had decided against the trip to France. He suddenly announced that he had lost all desire to go: "I can't spare the time right now" (3a)
    3. [subj: usu. abstr or infin]
    sth. is not acceptable or agreeable to s.o.:
    - it doesn't suit (appeal to) Y to do X.
         ♦ "Я не поеду", - решительно заявил Митька. "Ты что? - Христоня нахмурился... - Отбиваешься от своих? Не с руки?" (Шолохов 3). "I won't go," Mitka said decidedly. "What's the idea?" Khristonya frowned...."Are you breaking away from your own pals? Don't they suit you now?" (3a).
         ♦ "Меня и в город зовут, да не с руки мне там, и соблазна много" (Максимов 3). [context transl] "I've had offers in the town, but it isn't really what I'm looking for, and there would be too many temptations" (3a).

    Большой русско-английский фразеологический словарь > не с руки

  • 19 sich

    Pron.
    1. refl.: oneself, yourself; 3. Person Sg.: himself, herself, itself; Pl. themselves
    2. nach Präp.: meist him, her, it, Pl. them; das Haus an sich the house itself; an ( und für) sich actually; (genau genommen) strictly speaking; (wenn man sich das überlegt) when you think about it; das ist eine Sache für sich that’s a separate matter; sie haben kein Geld bei sich (Dat) with ( oder on) them; sie blickte um sich she looked around (her); hat er die Tür hinter sich (Dat) zugemacht? did he shut the door behind him?; vor sich (Dat) sah er in front of him he saw; von sich (Dat) aus of one’s own accord, off one’s own bat umg.; er hat es von sich (Dat) aus getan auch nobody prompted him; er lud sie zu sich (Dat) ein he invited them to his house; etwas an sich (Dat) haben fig. have a special quality; nicht ganz bei sich (Dat) sein be not quite with it; wieder zu sich (Dat) kommen regain consciousness, come round; dieser Wein / Fall hat es in sich this wine / case is quite something
    3. mit refl. Verben: oft unübersetzt; (einander) each other, one another; sie kennen sich they know each other; wann habt ihr euch kennen gelernt? when did you get to know one another?, when did you (two) meet?; sie treffen sich regelmäßig they meet (up) regularly; er kämpfte sich durch die Menge he fought his way through the crowd; man muss sich im Klaren darüber sein, dass... you’ve got to be aware of the fact that...; da täuschst du dich you’re wrong ( oder mistaken) there; sich (Dat) die Hände waschen wash one’s hands; er putzte sich (Dat) die Zähne und rasierte sich he brushed his teeth and shaved; sich freuen / schämen / wundern be glad / ashamed / astonished; es stellt sich die Frage, ob... the question arises whether...; sich selbst um etw. kümmern look after s.th. o.s.; jeder stellt sich selbst vor everyone introduces himself; auf I 15, für I 12, 13 etc.
    * * *
    themselves (3. Person Pl.); herself (3. Person Sing. feminin); oneself ( indefinit); itself (3. Person Sing. neutrum); yourselves (2. Person Pl.); himself (3. Person Sing. maskulin); yourself (Höflichkeitsform Pl.); yourself (Höflichkeitsform Sing.)
    * * *
    sịch [zɪç]
    refl pron
    1) (acc) (+infin, bei "man") oneself; (3. pers sing) himself; herself; itself; (Höflichkeitsform sing) yourself; (Höflichkeitsform pl) yourselves; (3. pers pl) themselves
    2) (dat) (+infin, bei "man") to oneself; (3. pers sing) to himself; to herself; to itself; (Höflichkeitsform sing) to yourself; (Höflichkeitsform pl) to yourselves; (3. pers pl) to themselves

    sich die Haare waschen/färben etc — to wash/dye etc one's hair

    sie hat sich einen Pulli gekauft/gestrickt — she bought/knitted herself a pullover, she bought/knitted a pullover for herself

    3) acc, dat (mit prep) (+infin, bei "man") one; (3. pers sing) him, her, it; (Höflichkeitsform) you; (3. pers pl) them

    hatif one hasn't a passport with one or him (US), if you haven't got a passport with you

    4) (= einander) each other, one another
    5)

    (impers) hier sitzt/singt es sich gut — it's good to sit/sing here

    * * *
    1) (used as the object of a verb or preposition when a female person or animal is the object of an action she performs: The cat licked herself; She looked at herself in the mirror.) herself
    2) (used as the object of a verb or preposition when a male person or animal is the object of an action he performs: He kicked himself; He looked at himself in the mirror.) himself
    3) (used as the object of a verb or preposition when an object, animal etc is the object of an action it performs: The cat looked at itself in the mirror; The cat stretched itself by the fire.) itself
    4) (used as the object of a verb or preposition when people, animals etc are the object of actions they perform: They hurt themselves; They looked at themselves in the mirror.) themselves
    * * *
    [zɪç]
    1. im akk oneself
    er/sie/es... \sich he/she/it... himself/herself/itself
    Sie... \sich you... yourself/yourselves
    sie... \sich they... themselves
    er sollte \sich da heraushalten he should keep out of it
    man fragt \sich, was das soll one asks oneself what it's all about
    \sich freuen to be pleased
    \sich gedulden to be patient
    \sich schämen to be ashamed of oneself
    \sich wundern to be surprised
    2. im dat one's
    \sich etw einbilden to imagine sth
    \sich etw kaufen to buy sth for oneself
    die Katze leckte \sich die Pfote the cat licked its paw
    3. pl (einander) each other, one another
    \sich lieben/hassen to love/hate each other
    \sich küssen to kiss each other
    \sich prügeln to beat each other
    hier arbeitet es \sich gut it's good to work here
    das Auto fährt \sich prima the car drives well
    das lässt \sich schlecht in Worten ausdrücken that's difficult to put into words
    die Schuld bei \sich suchen to blame oneself
    wieder zu \sich kommen (fam) to regain consciousness, to come round
    jdn mit zu \sich nehmen to take sb to one's house
    nicht ganz bei \sich sein (fam) to not be quite with it fam
    etw von \sich aus tun to do sth of one's own accord
    etw für \sich tun to do sth for oneself
    er denkt immer nur an \sich he only ever thinks of himself
    er hat etwas an \sich, das mir nicht gefällt (fam) there's something about him that I don't like
    * * *
    Reflexivpronomen der 3. Pers. Sg. und Pl. Akk. und Dat
    1) himself / herself / itself / themselves; ( auf man bezogen) oneself; (auf das Anredepron. Sie bezogen) yourself/yourselves; (mit reflexiven Verben)

    sich freuen/wundern/schämen/täuschen — be pleased/surprised/ashamed/mistaken

    sich sorgen/verspäten/öffnen — worry/be late/open; s. auch an 1. 4); kommen l

    2) reziprok one another; each other
    * * *
    sich pron
    1. refl: oneself, yourself; 3. Person sg: himself, herself, itself; pl themselves
    2. nach präp: meist him, her, it, pl them;
    das Haus an sich the house itself;
    an (und für) sich actually; (genau genommen) strictly speaking; (wenn man sich das überlegt) when you think about it;
    das ist eine Sache für sich that’s a separate matter;
    bei sich (dat) with ( oder on) them;
    sie blickte um sich she looked around (her);
    zugemacht? did he shut the door behind him?;
    vor sich (dat)
    sah er in front of him he saw;
    von sich (dat)
    aus of one’s own accord, off one’s own bat umg;
    aus getan auch nobody prompted him;
    ein he invited them to his house;
    haben fig have a special quality;
    sein be not quite with it;
    kommen regain consciousness, come round;
    dieser Wein/Fall hat es in sich this wine/case is quite something
    3. mit refl Verben: oft unübersetzt; (einander) each other, one another;
    sie kennen sich they know each other;
    wann habt ihr euch kennengelernt? when did you get to know one another?, when did you (two) meet?;
    sie treffen sich regelmäßig they meet (up) regularly;
    er kämpfte sich durch die Menge he fought his way through the crowd;
    man muss sich im Klaren darüber sein, dass … you’ve got to be aware of the fact that …;
    da täuschst du dich you’re wrong ( oder mistaken) there;
    sich (dat)
    die Hände waschen wash one’s hands;
    die Zähne und rasierte sich he brushed his teeth and shaved;
    sich freuen/schämen/wundern be glad/ashamed/astonished;
    es stellt sich die Frage, ob … the question arises whether …;
    sich selbst um etwas kümmern look after sth o.s.;
    jeder stellt sich selbst vor everyone introduces himself; auf A 15, für A 12, 13 etc
    * * *
    Reflexivpronomen der 3. Pers. Sg. und Pl. Akk. und Dat
    1) himself / herself / itself / themselves; ( auf man bezogen) oneself; (auf das Anredepron. Sie bezogen) yourself/yourselves; (mit reflexiven Verben)

    sich freuen/wundern/schämen/täuschen — be pleased/surprised/ashamed/mistaken

    sich sorgen/verspäten/öffnen — worry/be late/open; s. auch an 1. 4); kommen l

    2) reziprok one another; each other
    * * *
    (insgeheim) freuen (über) ausdr.
    to chuckle (at, over) v. (zusätzlich) stützen (auf) ausdr.
    to piggyback (on) v. (seinen Grundsätzen) treu bleiben ausdr.
    to remain true to oneself (one's principles) expr. (verlegen) räuspern ausdr.
    to hem v. ausdr.
    each other expr.

    Deutsch-Englisch Wörterbuch > sich

  • 20 autorizar

    v.
    1 to allow (dar permiso a).
    autorizar la publicación de un informe to authorize the publication of a report
    autoricé a mi hermano para que recogiera el paquete I authorized my brother to collect the package
    2 to authorize, to allow, to permit, to warrant.
    Ricardo autoriza a Pedro Richard authorizes Peter.
    La maestra autorizó las boinas The teacher authorized berets.
    3 to give authorization to, to give one's authorization to.
    El juez autorizó sacar a Ricardo The judge gave authorization to get Richard out
    4 to empower, to grant legal power to, to accredit, to authorize.
    El juez autoriza a Pedro The judge empowers Peter.
    * * *
    1 to authorize
    2 DERECHO to legalize
    3 (aprobar) to approve of, give authority to
    * * *
    verb
    1) to authorize, sanction
    * * *
    VT
    1) (=dar facultad a) to authorize, empower; (=permitir) to approve, license

    autorizar a algn para+ infin to authorize sb to + infin, empower sb to + infin

    2) (Jur) to legalize
    * * *
    verbo transitivo
    a) <manifestación/documento/firma> to authorize; <aumento/pago/obra> to authorize, approve

    la película está autorizada para todos los públicos/para mayores de 18 años — the film has been authorized for general release/has been rated 18 and over

    b) < persona>

    autorizar a alguien a or para + inf — to authorize somebody to + inf

    eso no te autoriza a or para hablarme de ese modo — that doesn't give you the right to talk to me like that

    * * *
    = authorise [authorize, -USA], empower, give + licence, license [licence, -USA], sanction, clear.
    Ex. At the same time, it obtains information about which functions you are authorized to use.
    Ex. At the last meeting of the Board of Trustees of OCLC the staff was empowered to initiate scheduling the development of an interface between the OCLC network and these other nonmonographic data bases.
    Ex. Through the employment of such implicitly derogatory terminology librarians virtually give themselves licence to disregard or downgrade the value of certain materials.
    Ex. SilverPlatter Information System is a servicemark of SilverPlatter International licensed to SilverPlatter Information, Inc.
    Ex. Accounting for his departures from Panizzi's rules, Jewett explained that some of them 'conform more to rules advocated by Mr. Panizzi than to those finally sanctioned by the Trustees of the Museum'.
    Ex. 'Besides,' she appended, 'his is a staff position, and he'd only have to clear everything with 'Tilly the Hun' anyway'.
    * * *
    verbo transitivo
    a) <manifestación/documento/firma> to authorize; <aumento/pago/obra> to authorize, approve

    la película está autorizada para todos los públicos/para mayores de 18 años — the film has been authorized for general release/has been rated 18 and over

    b) < persona>

    autorizar a alguien a or para + inf — to authorize somebody to + inf

    eso no te autoriza a or para hablarme de ese modo — that doesn't give you the right to talk to me like that

    * * *
    = authorise [authorize, -USA], empower, give + licence, license [licence, -USA], sanction, clear.

    Ex: At the same time, it obtains information about which functions you are authorized to use.

    Ex: At the last meeting of the Board of Trustees of OCLC the staff was empowered to initiate scheduling the development of an interface between the OCLC network and these other nonmonographic data bases.
    Ex: Through the employment of such implicitly derogatory terminology librarians virtually give themselves licence to disregard or downgrade the value of certain materials.
    Ex: SilverPlatter Information System is a servicemark of SilverPlatter International licensed to SilverPlatter Information, Inc.
    Ex: Accounting for his departures from Panizzi's rules, Jewett explained that some of them 'conform more to rules advocated by Mr. Panizzi than to those finally sanctioned by the Trustees of the Museum'.
    Ex: 'Besides,' she appended, 'his is a staff position, and he'd only have to clear everything with 'Tilly the Hun' anyway'.

    * * *
    autorizar [A4 ]
    vt
    1 ‹acto/manifestación› to authorize; ‹pago/obra/aumento› to authorize, approve
    la película está autorizada para todos los públicos the film has been authorized for general release o passed as suitable for all ages
    2 ‹documento/firma› to authorize
    3 ‹persona› autorizar a algn A or PARA + INF:
    eso no te autoriza a or para hablarme de ese modo that doesn't give you the right to talk to me like that
    el juez lo autorizó a asistir al funeral the judge granted him permission to attend the funeral
    había sido autorizado para negociar con los acreedores he had been given the authority to o he had been authorized to negotiate with the creditors
    * * *

     

    autorizar ( conjugate autorizar) verbo transitivo
    a)manifestación/documento/firma to authorize;

    aumento/pago/obra to authorize, approve
    b) persona›:

    ¿quién te autorizó? who gave you permission?;

    lo autoricé para recibir el pago I authorized him to receive the payment;
    me autorizó para salir he gave me permission to go out;
    eso no te autoriza a or para hablarme así that doesn't give you the right to talk to me like that
    autorizar verbo transitivo to authorize
    ' autorizar' also found in these entries:
    Spanish:
    acreditar
    - aprobar
    - dejar
    - homologar
    - permitir
    English:
    authorize
    - entitle
    - license
    - rubber stamp
    - clear
    * * *
    1. [pago, crédito, manifestación] to authorize;
    autorizaron la publicación del informe they authorized o sanctioned the publication of the report;
    autoricé a mi hermano para que recogiera el paquete I authorized my brother to collect the package;
    nos autorizó para controlar el presupuesto she authorized us to monitor the budget
    2. [documento] to authorize;
    autorizó el documento con su firma she authorized the document with her signature
    3. [dar derecho a]
    su cargo no lo autoriza para insultarme his position doesn't give him the right to insult me;
    este título nos autoriza para ejercer en Europa this qualification allows us to practise in Europe
    * * *
    v/t authorize
    * * *
    autorizar {21} vt
    : to authorize, to approve
    * * *
    1. (acción) to authorize
    2. (dar derecho) to give the right [pt. gave; pp. given]

    Spanish-English dictionary > autorizar

См. также в других словарях:

  • infin — abbrev. infinitive * * * …   Universalium

  • infin. — Infin. is an abbreviation for infinitive …   English dictionary

  • infin — abbrev. infinitive …   English World dictionary

  • infin. — infinitive. * * * abbrev Infinitive * * * infin., infinitive. * * * abbr. infinitive …   Useful english dictionary

  • infin. — infinitive. * * * …   Universalium

  • infin. — abbr. infinitive …   Dictionary of English abbreviation

  • infin. — infinitive …   From formal English to slang

  • infin. — infinitive …  

  • Infîn — So infîn1 as n Ministen Borstlapp. (Oldenburg.) – Stürenburg, 95a; Bueren, 1045; Hauskalender, II. 1) Sehr fein, zart, dann aber auch weise, bedächtig, überklug, spitzfindig. – Lübben (Programm, 37) fragt, ob das Sprichwort vielleicht ironisch… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • infin — abbreviation infinitive …   Useful english dictionary

  • ad infin. — ad infinitum to infinity …   Latin abbreviations

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»