-
121 subtilis
subtīlis, e, adj. [sub-tela; and therefore, prop., woven fine; hence], fine, not thick or coarse, thin, slender, minute (syn. tenuis).I.Lit. (mostly poet. and in postAug. prose;B.not in Cic.): quae vulgo volitant subtili praedita filo,
Lucr. 4, 88:ventus subtili corpore tenuis,
id. 4, 901; cf. id. 3, 195; Cat. 54, 3:acies gladii,
Sen. Ep. 76, 14:farina,
Plin. 18, 7, 14, § 74:mitra,
Cat. 64, 63:ignis,
Lucr. 6, 225:subtilia et minuta primordia rerum,
id. 4, 122; 4, 114.— Subst.: subtīlĭa, ĭum, n. plur., fine goods or stuffs, Vulg. Isa. 19, 9:indui te subtilibus,
id. Ezech. 16, 10.— Comp.:harundo,
Plin. 16, 36, 66, § 168:semen raporum,
id. 18, 13, 34, § 129.— Sup.:sucus subtilissimus,
Plin. 11, 5, 4, § 11.—Transf., of the senses, fine, nice, acute, delicate, exqui site (rare):II. A.palatum,
Hor. S. 2, 8, 38:subtilior gula,
Col. 8, 16, 4.—In gen.:2.sollers subtilisque descriptio,
Cic. N. D. 2, 47, 121:definitio,
id. de Or. 1, 23, 109:observatio,
Plin. 18, 13, 35, § 132:sententia,
id. 18, 17, 46, § 165:argumentatio,
id. 2, 108, 112, § 247:quaestio,
id. 11, 16, 16, § 46:Graecia,
Manil. 4, 718.— Comp.:reliquae (epistulae) subtiliores erunt,
more particular, Cic. Att. 5, 14, 3.— Sup.:quae (curatio manus) inter subtilissimas haberi potest,
Cels. 7, 7, 13:inventum,
Plin. 31, 3, 23, § 40:Democritus, subtilissimus antiquorum,
Sen. Q. N. 7, 3, 2.—Transf., of taste or judgment, fine, keen, delicate, exquisite (syn.:B.sagax, acutus): judicium,
Cic. Fam. 15, 6, 1; Hor. Ep. 2, 1, 242; cf.:subtilis veterum judex,
id. S. 2, 7, 101:sapiens subtilisque lector,
Plin. Ep. 4, 14, 7:vir subtilis, dispositus, acer, disertus,
id. ib. 2, 11, 17; 4, 17, 4.—In partic., in rhet., of speech or of the speaker, plain, simple, unadorned (syn. simplex):1.genus dicendi,
Cic. Or. 21, 69; cf.:acutissimum et subtilissimum dicendi genus,
id. de Or. 2, 23, 98:oratio,
id. Or. 5, 20; cf. id. ib. 23, 78:Stoicorum non ignoras, quam sit subtile vel spinosum potius dicendi genus,
id. Fin. 3, 1, 3: subtile quod ischnon vocant, Quint. 12, 10, 58:disputator,
Cic. Off. 1, 1, 3:quis illo (Catone) in docendo edisserendoque subtilior?
id. Brut. 17, 65:oratione limatus atque subtilis,
id. de Or. 1, 39, 180; cf. id. de Or. 3, 8, 31: Lysias subtilis scriptor atque [p. 1785] elegans, id. Brut. 9, 35; Quint. 10, 1, 78:praeceptor,
id. 1, 4, 25; 12, 10, 51.—Hence, adv.: subtīlĭter, finely, minutely.Lit.:2. a.subtiliter insinuatus ad parvas partes aër,
Lucr. 6, 1031:conexae res,
closely, intimately, id. 3, 739:dividere aliquid,
Plin. 5, 12, 13, § 67:fodere,
lightly, superficially, Pall. Febr. 21 fin. —In gen.:b.subtiliter judicare,
finely, acutely, Cic. Verr. 2, 4, 57, § 127:de re publicā quid ego tibi subtiliter? tota periit,
minutely, particularly, id. Att. 2, 21, 1; cf.:haec ad te scribam alias subtilius,
id. ib. 1, 13, 4:subtiliter exsequi numerum,
Liv. 3, 5:de aliquā re subtiliter disserere,
Cic. Fl. 17, 41:aliquid persequi,
id. de Or. 1, 21, 98; cf.:id persequar subtilius,
id. Rep. 2, 23, 42:subtilius haec disserunt,
id. Lael. 5, 18:subtilius ista quaerunt,
id. ib. 2, 7 et saep. —In partic., in rhet., plainly, simply, without ornament:humilia subtiliter et magna graviter et mediocria temperate dicere,
Cic. Or. 29, 100:versute et subtiliter dicere,
id. ib. 7, 22:privatas causas agere subtilius: capitis aut famae ornatius,
id. Fam. 9, 21, 1:magnifice an subtiliter dicere,
Quint. 8, 3, 40. -
122 amplius
amplius indecl. [ comp n. of amplus], orig. a neut. adj. used with indef. subj., or substantively; also As adv.; and with numerals, etc., without grammatical construction. I. adj.—With indef subjj., nihil, quid, hoc, etc., more, further, besides, in addition: quid faciam amplius? T.: Numquid nam amplius tibi cum illā fuit? T.: quid a me amplius dicendum putatis?: Quid tibi mea ars efficere hoc possit amplius? T.: nec rei amplius quicquam fuit, T.: nihil amplius dicam quam victoriam, etc.: et hoc amplius censeo, make this further motion: nihil amplius, that is all: Excedam tectis, an, si nihil amplius, obstem? i. e. if I can do no more, O.— II. As subst, more, a greater amount, larger sum: aedilis, hoc est paulo amplius quam privatus, something more: nescio an amplius mihi negoti contrahatur: si sit opus liquidi non amplius urnā, H.: at ego amplius dico, make a broader assertion: Segestanis imponere amplius quam ferre possent: amplius frumenti auferre: si amplius obsidum velit, dare pollicentur, Cs.: alii plures (uxores) habent, sed reges eo amplius, i. e. as many more as they are able to have, being kings, S.: at ne quos amplius Rhenum transire pateretur, no more, Cs.—Esp., with comp abl. of space, time, and number: uti... non amplius quinis aut senis milibus passuum interesset, no greater space, Cs.: ab Capsā non amplius duum millium intervallo, S.: cum iam amplius horis sex continenter pugnaretur, longer than, Cs.: amplius uno die morari, S.: non amplius duobus milibus habere, more, S.— III. As adv., more, further, besides, beyond: ut esset amplius populo cautum, give further security: non luctabor tecum amplius: vadari amplius, to exact additional bail: quoniam amplius arma valuissent, S.: nec amplius armis, sed votis... exposcere pacem, no longer, V.: nec se celare tenebris amplius... potuit, V.: in illo exercitu cuncta fuere et alia amplius, S.: felices ter et amplius, H.: neque amplius potestatem faciundam, nisi de eo indicaret, S.—Esp., in court, in postponing a cause: amplius pronuntiare. — IV. Idiomat., mostly with numerals, more than: amplius viginti urbes incenduntur, more than twenty, Cs.: amplius annos triginta tribunus fuerat, S.: me non amplius novem annos nato, N.: noctem non amplius unam, V.: non amplius milia passuum decem abesse, Cs.: spatium, quod est non amplius pedum sexcentorum, Cs.: amplius sestertium ducentiens: amplius centum cives: cum mille non amplius equitibus, S.: binas aut amplius domos continuare, i. e. occupy two or more residences each, S.: medium non amplius aequor Puppe secabatur, not more than half-way, O.: ne reiciendi quidem amplius quam trium iudicum... potestas (the phrase amplius quam trium is treated as a num.): non amplius quam terna milia... expensum, N.* * *Igreater number (than); further, more, beyond, besides; more than (w/numerals)IIgreater amount/number/distance, more, any more/further; "judgment reserved" -
123 cēnsura
cēnsura ae, f [censor], the office of censor, censorship: tristis, L.: ad censuram petendam: magistra pudoris. — Prov.: Dat veniam corvis, vexat censura columbas, Iu. — Fig., a judgment, opinion: facilis censura cachinni, Iu.* * *office/conduct/power of censor, censorship; appraisal, oversight, control; blame, censure; ecclesiastical punishment -
124 cōnscientia
cōnscientia ae, f [conscio], joint knowledge, consciousness, common knowledge, privity, cognizance: conscientiae contagio: alqm in conscientiam adsumere, Ta.: a conscientiae suspitione abesse: perfugit, suam conscientiam metuens, L.: conscientiae eius modi facinorum: hominum: plurium, L.—Consciousness, knowledge, feeling, sense: nostra: sua, L.: virium nostrarum, L.: pulcherrimi facti: scelerum tuorum, Cs.: spretorum (deorum), L.: de culpā, S.: conscientiā, quid abesset virium, detractavere pugnam, L.: inerat conscientia derisui fuisse triumphum, he was keenly aware, Ta. — A sense of right, moral sense, conscience: recta, a good conscience: egregia, L.: bonae conscientiae pretium, of self - approval, Ta.: Abacta nullā conscientiā, scruple, H.: generis humani, the moral judgment, Ta.: mala, S.—A good conscience, self - approval: maximi aestimare conscientiam mentis suae: in gravi fortunā conscientiā suā niti. — A sense of guilt, remorse: fuga, et sceleris et conscientiae testis: conscientiā convictus: angor conscientiae: mentem vastabat, S.: animi.—With ne, guilty fear, Ta.* * *(joint) knowledge, complicity (of crime); conscience; sense of guilt, remorse -
125 dē-cernō
dē-cernō crēvī (often decrēram, decrērim, etc.), crētus, ere.—Officially, to decide, determine, pronounce a decision, judge, decree, resolve, vote: inter quos iam decreverat decretumque mutabat, alias, etc.: si caedes facta, īdem (Druides) decernunt, i. e. pass judgment, Cs.: non decrevi solum, sed etiam ut vos decerneretis laboravi: qui ordo decrevit invitus, on compulsion: dierum viginti supplicationem, Cs.: vindicias secundum servitutem, in favor of slavery, i. e. restore the slave to his master, L.: triumphum Africano: praemium servo libertatem, S.: tres legatos: id quod senatus me auctore decrevit: provinciae privatis decernuntur, Cs.: meā diligentiā patefactam esse coniurationem decrevistis: supplicium sumendum decreverat, had voted, S.: senatus Romae decrevit, ut, etc., L.: mea sententia tibi decernit, ut regem reducas, etc.: senatus decrevit, darent operam consules, ut, etc., S.: ita censeo decernendum: acerbissime decernitur, Cs.: in parricidas rei p. decretum esse, S.: libere decernendi potestas, of voting freely, Cs.—In gen., to decide, determine, judge, fix, settle: rem dubiam decrevit vox opportune emissa, L.: utri utris imperent, sine magnā clade, L.: Duo talenta pro re nostrā ego esse decrevi satis, T.: in quo omnia mea posita esse decrevi: mihi decretum est, with acc. and inf, I am fully convinced, Ta.: alqm hostem, to proclaim an enemy: omnibus quae postulaverat decretis, S.: pauci ferocius decernunt, insist on harsher measures, S.—Of battle, to decide by combat, fight out, fight, combat, contend: Samnis Romanusne Italiam regant, decernamus, L.: gladiatorium certamen ferro decernitur: ne armis decernatur: cornibus inter se, V.: acie, L.: classe decreturi, N.: integriore exercitu, N.: lacessere ad decernendum, L. — In gen., to contend, compete, struggle: decernite criminibus, mox ferro decreturi, L.: cursibus et crudo caestu, V.: de salute rei p.: pro meā famā.—To decide, determine, form a purpose, resolve: num quis quicquam decernit invitus?: Rhenum transire decreverat, Cs.: decretumst pati, T.: certum atque decretum est non dare signum, L.: aetatem a rei p. procul habendam, S.: praetoris imperio parendum esse: hic decernit ut miser sit: quā suis opem ferrent, L. -
126 dīcō
dīcō dīxī, dictus (imper. dīc; perf. often <*>ync. dīxtī; P. praes. gen. plur. dīcentum for dīcentium, O.), ere [DIC-], to say, speak, utter, tell, mention, relate, affirm, declare, state, assert: ille, quem dixi, mentioned: stuporem hominis vel dicam pecudis attendite, or rather: neque dicere quicquam pensi habebat, S.: in aurem Dicere nescio quid puero, whisper, H.: Quid de quoque viro et cui dicas, H.: quam tertiam esse Galliae partem dixeramus, Cs.: dico eius adventu copias instructas fuisse: derectos se a vobis dicunt, Cs.: qui dicerent, nec tuto eos adituros, nec, etc., L.— Pass: de hoc Verri dicitur, habere eum, etc., it is reported to Verres that, etc.: dicitur, ad ea referri omnes nostras cogitationes, they say: quam (partem) Gallos obtinere dictum est, I have remarked, Cs.: ut supra dictum est, S.: sicut ante dictum est, N.: Facete dictum, smartly said, T.: multa facete dicta: centum pagos habere dicuntur, Cs.: qui primus Homeri libros sic disposuisse dicitur: ubi dicitur cinxisse Semiramis urbem, O.— Supin. abl.: dictu opus est, T.: nil est dictu facilius, T.— Prov.: dictum ac factum, no sooner said than done, T.— To assert, affirm, maintain: quem esse negas, eundem esse dicis.—Of public speaking, to pronounce, deliver, rehearse, speak: oratio dicta de scripto: sententiam: qui primus sententiam dixerit, voted: sententiae dicebantur, the question was put: testimonium, to give evidence: causam, to plead: ius, to pronounce judgment: ad quos? before whom (as judges)?: ad ista dicere, in reply to: dixi (in ending a speech), I have done.—To describe, relate, sing, celebrate, tell, predict: maiora bella dicentur, L.: laudes Phoebi, H.: Alciden puerosque Ledae, H.: te carmine, V.: Primā dicte mihi Camenā, H.: versūs, V.: carmina fistulā, accompany, H.: cursum mihi, foretell, V.: fata Quiritibus, H.: hoc (Delphi), O.— To urge, offer: non causam dico quin ferat, I have no objection, T. — To pronounce, utter, articulate: cum rho dicere nequiret, etc.— To call, name: me Caesaris militem dici volui, Cs.: cui Ascanium dixere nomen, L.: Quem dixere Chaos, O.: Chaoniamque omnem Troiano a Chaone dixit, V.: Romanos suo de nomine, V.: Hic ames dici pater, H.: lapides Ossa reor dici, O.: dictas a Pallade terras Linquit, O.— Prov.: dici beatus Ante obitum nemo debet, O. — To name, appoint (to an office): se dictatorem, Cs.: magistrum equitum, L.: arbitrum bibendi, H.— To appoint, set apart, fix upon, settle: pecuniam omnem suam doti: hic nuptiis dictust dies, T.: diem operi: dies conloquio dictus est, Cs.: locum consciis, L.: legem his rebus: foederis uequas leges, V.: legem tibi, H.: legem sibi, to give sentence upon oneself, O.: eodem Numida inermis, ut dictum erat, accedit, S.—In phrases with potest: non dici potest quam flagrem desiderio urbis, it is beyond expression: quantum desiderium sui reliquerit dici vix potest, can hardly be told.— To tell, bid, admonish, warn, threaten: qui diceret, ne discederet, N.: Dic properet, bid her hasten, V.: dic Ad cenam veniat, H.: Tibi ego dico annon? T.: tibi equidem dico, mane, T.: tibi dicimus, O.: dixi, I have said it, i. e. you may depend upon it, T.: Dixi equidem et dico, I have said and I repeat it, H.— To mean, namely, to wit: non nullis rebus inferior, genere dico et nomine: Caesari, patri dico: cum dico mihi, senatui dico populoque R.* * *Idicare, dicavi, dicatus Vdedicate, consecrate, set apart; devote; offerIIdicere, additional forms Vsay, talk; tell, call; name, designate; assert; set, appoint; plead; orderIIIdicere, dixi, dictus Vsay, talk; tell, call; name, designate; assert; set, appoint; plead; order -
127 nōtiō
nōtiō ōnis, f [GNA-], a becoming acquainted, examination, investigation, inquiry: agri, sine populi R. notione, addicentur: notionem eius differre: pontificum.—Of the censors, a judgment upon character, censure: censoria: ad censores notionem de eo pertinere, L.— An idea, conception, notion: rerum: deorum: alia huic verbo subiecta.* * * -
128 perīculum or (poet.) perīclum
perīculum or (poet.) perīclum ī, n [1 PAR-], a trial, experiment, attempt, test, proof, essay: fac periculum in litteris, T.: priusquam periclum faceret, Cs.: meae fidei periculum facere. — An attempt, essay: in isto periculo veritatem exigere (of a poem).— Risk, hazard, danger, peril: Non fit sine periclo facinus magnum, T.: salus sociorum summum in periculum vocatur: obire pericula ac labores, L.: periculum adire capitis, run the risk of life: suscipere, take upon oneself: facessere innocenti: aliis facere, S.: si mihi periculum crearetur ab eo: periculis vobiscum adero, S.: erat magni periculi res dimicare, etc., Cs.: non est periculum, ne id facere non possit: in periculum se committere, get into danger: extrahere ex periculo, release from danger: esse in periculo: a securi negat ei periculum esse, that danger threatens him: meo periculo, at my risk.—A trial, action, suit at law: meus labor in privatorum periculis: hunc in periculis defendere, N.— A judicial record, judgment-roll: petivit, ut in periculo suo inscriberent, etc., N.: pericula magistratuum.
См. также в других словарях:
The Judgment — For other uses, see Judgment (disambiguation). The Judgment ( Das Urteil ) is a short story written by Franz Kafka in 1912. It is about the relationship between a man and his father. Contents 1 Plot summary 2 Context 3 Interpretation … Wikipedia
exercise the judgment — index determine Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
warp the judgment — distort a ruling, falsify a judgment … English contemporary dictionary
judgment — judg·ment also judge·ment / jəj mənt/ n 1 a: a formal decision or determination on a matter or case by a court; esp: final judgment in this entry compare dictum, disposition … Law dictionary
Judgment — Judg ment, n. [OE. jugement, F. jugement, LL. judicamentum, fr. L. judicare. See {Judge}, v. i.] [1913 Webster] 1. The act of judging; the operation of the mind, involving comparison and discrimination, by which a knowledge of the values and… … The Collaborative International Dictionary of English
Judgment day — Judgment Judg ment, n. [OE. jugement, F. jugement, LL. judicamentum, fr. L. judicare. See {Judge}, v. i.] [1913 Webster] 1. The act of judging; the operation of the mind, involving comparison and discrimination, by which a knowledge of the values … The Collaborative International Dictionary of English
Judgment debt — Judgment Judg ment, n. [OE. jugement, F. jugement, LL. judicamentum, fr. L. judicare. See {Judge}, v. i.] [1913 Webster] 1. The act of judging; the operation of the mind, involving comparison and discrimination, by which a knowledge of the values … The Collaborative International Dictionary of English
Judgment hall — Judgment Judg ment, n. [OE. jugement, F. jugement, LL. judicamentum, fr. L. judicare. See {Judge}, v. i.] [1913 Webster] 1. The act of judging; the operation of the mind, involving comparison and discrimination, by which a knowledge of the values … The Collaborative International Dictionary of English
Judgment of God — Judgment Judg ment, n. [OE. jugement, F. jugement, LL. judicamentum, fr. L. judicare. See {Judge}, v. i.] [1913 Webster] 1. The act of judging; the operation of the mind, involving comparison and discrimination, by which a knowledge of the values … The Collaborative International Dictionary of English
Judgment seat — Judgment Judg ment, n. [OE. jugement, F. jugement, LL. judicamentum, fr. L. judicare. See {Judge}, v. i.] [1913 Webster] 1. The act of judging; the operation of the mind, involving comparison and discrimination, by which a knowledge of the values … The Collaborative International Dictionary of English
Judgment summons — Judgment Judg ment, n. [OE. jugement, F. jugement, LL. judicamentum, fr. L. judicare. See {Judge}, v. i.] [1913 Webster] 1. The act of judging; the operation of the mind, involving comparison and discrimination, by which a knowledge of the values … The Collaborative International Dictionary of English