Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

immodicus

  • 1 immodicus

    immŏdĭcus ( inm-), a, um, adj. [in modicus], beyond bounds, beyond measure, excessive, unrestrained, unruly, immoderate (perh. not ante-Aug.).
    I.
    Lit. (very rare):

    prominet immodicum pro longa cuspide rostrum,

    Ov. M. 6, 673:

    tuber,

    id. ib. 8, 808:

    fluctus,

    id. H. 18, 137:

    frigus,

    id. P. 3, 1, 14; cf.:

    continuae et immodicae tempestates,

    Suet. Aug. 47.—Far more freq.,
    II.
    Trop., excessive, unrestrained, extravagant, immoderate, etc.:

    immodicus in numero augendo esse solet,

    is in the habit of exaggerating numbers, Liv. 38, 23, 8:

    in appetendis honoribus immodicus,

    Vell. 2, 33, 3:

    immodicus linguā,

    Liv. 22, 12, 11:

    animi,

    Sall. H. 1, 114 Dietsch:

    tum verbis tum rebus immodicus,

    extravagant in words and deeds, Suet. Dom. 12:

    Gracchi legibus (ferendis),

    Luc. 6, 796:

    assiduus potius quam immodicus (praeceptor),

    Quint. 2, 2, 5:

    imperia,

    Liv. 21, 3, 5; so,

    licentia crudelitatis,

    Vell. 2, 28, 2:

    decreta ad honores sociorum,

    Liv. 31, 45, 2:

    libido possidendi,

    Col. 1, 3, 11:

    fastus,

    Ov. A. A. 3, 511:

    populi acclamationes,

    Suet. Caes. 79:

    oratio,

    too long, Plin. Ep. 9, 4, 1:

    periodus,

    Quint. 9, 4, 125.—
    (β).
    With gen.:

    gloriae,

    Vell. 2, 11:

    irae,

    Stat. Th. 1, 41:

    libidinis,

    Col. 7, 6, 3:

    laetitiae et maeroris,

    Tac. A. 15, 23:

    fugae,

    Sil. 12, 268:

    animi,

    Tac. H. 1, 53.—As subst.:

    immodica cupere,

    Sen. Ben. 1, 9, 2.—Hence, adv.: immŏ-dĭcē, beyond measure, excessively, immoderately:

    si sanguis ex vulnere immodice fluat,

    Plin. 30, 13, 38, § 112:

    fucata formam,

    Luc. 10, 137:

    frequenter id potius quam immodice facere,

    Col. 2, 16, 2:

    opportunae positae (figurae) cum immodice petantur,

    Quint. 9, 3, 100:

    immodesteque gloriari,

    Liv. 22, 27, 2:

    sibi arrogare eloquentiam,

    Quint. 11, 1, 19:

    ferocire,

    Gell. 1, 11, 2:

    capere voluptatem ex aliqua re,

    id. 19, 2, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > immodicus

  • 2 immodicus

    immŏdĭcus, a, um [st2]1 [-] qui n'a pas de bornes, démesuré, excessif. [st2]2 [-] qui n'a pas de retenue, qui ne connaît pas de mesure, déréglé, immodéré.
    * * *
    immŏdĭcus, a, um [st2]1 [-] qui n'a pas de bornes, démesuré, excessif. [st2]2 [-] qui n'a pas de retenue, qui ne connaît pas de mesure, déréglé, immodéré.
    * * *
        Immodicus, pen. corr. Adiectiuum. Colum. Excessif, Qui ne garde point mesure, Immoderé.
    \
        Amore immodico victus. Ouidius. Desordonné, Trop grand, Desmesuré.
    \
        Immodica oratio. Plin. iunior. Trop longue.
    \
        Atriaque immodicis arctat imaginibus. Martial. De trop grande abondance d'images.
    \
        Immodicus libidinis. Columel. Excessif en paillardise, Excessivement paillard.

    Dictionarium latinogallicum > immodicus

  • 3 immodicus

    immodicus immodicus, a, um чрезмерный, непомерный

    Латинско-русский словарь > immodicus

  • 4 immodicus (in-m-)

        immodicus (in-m-) adj.,    beyond bounds, enormous, huge: rostrum, O.: tuber, O.—Fig., excessive, unrestrained, extravagant, immoderate: in numero augendo, given to exaggeration, L.: linguā, L.: laetitiae, Ta.: animi, Ta.: immodicae Rixae, H.: decreta ad honores sociorum, L.

    Latin-English dictionary > immodicus (in-m-)

  • 5 immodicus

    im-modicus, a, um (in u. modicus), das Maß überschreitend, unmäßig, I) eig.: rostrum, Ov.: frigus, Ov.: tempestates, Suet.: oratio, unmäßig lang, Plin. ep.: si (Nilus) immodicus superfluxit tardeque decessit, Sen. – II) übtr., weder Maß noch Ziel haltend, ungemäßigt, ungezähmt, anspruchsvoll, a) v. Pers.: assiduus potius quam immodicus, Quint. – m. in u. Abl., in appetendis honoribus immodicus, in gerendis verecundissimus, Vell.: in augendo numero, Liv. – m. Abl., immodicus linguā, Liv. u. Tac.: immodicus saevitiā, Tac.: Gracchi legibus immodici, Lucan.: tum verbis tum rebus immodicus, Suet. – m. Genet., gloriae, Vell.: laetitiae, Tac.: libidinis, Col.: cupiditatis, Itin. Alex.: fugae, Sil.: m. Genet. loc., animi immodicus, Sall. hist. fr. inc. 114 (113): corpore ingens, animi immodicus, Tac. hist. 1, 53. – b) v. Lebl.: lingua, Liv.: oratio, Plin. ep.: imperia, Liv.: licentia crudelitatis, Vell.: voluptas immoderata et immodica, Sen.: quarum (rerum) immodica cupido inter mortales est, Liv. – n. pl. subst., immodica cupere, Sen. de ben. 1, 9, 2.

    lateinisch-deutsches > immodicus

  • 6 immodicus

    im-modicus, a, um (in u. modicus), das Maß überschreitend, unmäßig, I) eig.: rostrum, Ov.: frigus, Ov.: tempestates, Suet.: oratio, unmäßig lang, Plin. ep.: si (Nilus) immodicus superfluxit tardeque decessit, Sen. – II) übtr., weder Maß noch Ziel haltend, ungemäßigt, ungezähmt, anspruchsvoll, a) v. Pers.: assiduus potius quam immodicus, Quint. – m. in u. Abl., in appetendis honoribus immodicus, in gerendis verecundissimus, Vell.: in augendo numero, Liv. – m. Abl., immodicus linguā, Liv. u. Tac.: immodicus saevitiā, Tac.: Gracchi legibus immodici, Lucan.: tum verbis tum rebus immodicus, Suet. – m. Genet., gloriae, Vell.: laetitiae, Tac.: libidinis, Col.: cupiditatis, Itin. Alex.: fugae, Sil.: m. Genet. loc., animi immodicus, Sall. hist. fr. inc. 114 (113): corpore ingens, animi immodicus, Tac. hist. 1, 53. – b) v. Lebl.: lingua, Liv.: oratio, Plin. ep.: imperia, Liv.: licentia crudelitatis, Vell.: voluptas immoderata et immodica, Sen.: quarum (rerum) immodica cupido inter mortales est, Liv. – n. pl. subst., immodica cupere, Sen. de ben. 1, 9, 2.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > immodicus

  • 7 immodicus

    im-modicus, a, um
    1) неумеренный, не знающий меры (aliquā re, in aliquā re, alicujus rei)
    2) чрезмерный, непомерный (licentia VP; frigus O; labor O); чересчур длинный ( oratio PJ)

    Латинско-русский словарь > immodicus

  • 8 immodicus

    неумеренный, чрезмерный (1. 15 pr. 1. 31 § 8 D. 24, 1); (1. 14 § 2 p. 32. 1. 31 § 4 D. 40, 5);

    immod. donatio (1. 4 C. 3, 29): immodice obligari (1. 30 pr. D. 38, 1);

    laedi (1. 5 C. 2, 21).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > immodicus

  • 9 immodicus

    immodica, immodicum ADJ
    beyond measure, immoderate, excessive

    Latin-English dictionary > immodicus

  • 10 immodicus

    immoderate, excessive, beyond measure.

    Latin-English dictionary of medieval > immodicus

  • 11 inmodicus

    immŏdĭcus ( inm-), a, um, adj. [in modicus], beyond bounds, beyond measure, excessive, unrestrained, unruly, immoderate (perh. not ante-Aug.).
    I.
    Lit. (very rare):

    prominet immodicum pro longa cuspide rostrum,

    Ov. M. 6, 673:

    tuber,

    id. ib. 8, 808:

    fluctus,

    id. H. 18, 137:

    frigus,

    id. P. 3, 1, 14; cf.:

    continuae et immodicae tempestates,

    Suet. Aug. 47.—Far more freq.,
    II.
    Trop., excessive, unrestrained, extravagant, immoderate, etc.:

    immodicus in numero augendo esse solet,

    is in the habit of exaggerating numbers, Liv. 38, 23, 8:

    in appetendis honoribus immodicus,

    Vell. 2, 33, 3:

    immodicus linguā,

    Liv. 22, 12, 11:

    animi,

    Sall. H. 1, 114 Dietsch:

    tum verbis tum rebus immodicus,

    extravagant in words and deeds, Suet. Dom. 12:

    Gracchi legibus (ferendis),

    Luc. 6, 796:

    assiduus potius quam immodicus (praeceptor),

    Quint. 2, 2, 5:

    imperia,

    Liv. 21, 3, 5; so,

    licentia crudelitatis,

    Vell. 2, 28, 2:

    decreta ad honores sociorum,

    Liv. 31, 45, 2:

    libido possidendi,

    Col. 1, 3, 11:

    fastus,

    Ov. A. A. 3, 511:

    populi acclamationes,

    Suet. Caes. 79:

    oratio,

    too long, Plin. Ep. 9, 4, 1:

    periodus,

    Quint. 9, 4, 125.—
    (β).
    With gen.:

    gloriae,

    Vell. 2, 11:

    irae,

    Stat. Th. 1, 41:

    libidinis,

    Col. 7, 6, 3:

    laetitiae et maeroris,

    Tac. A. 15, 23:

    fugae,

    Sil. 12, 268:

    animi,

    Tac. H. 1, 53.—As subst.:

    immodica cupere,

    Sen. Ben. 1, 9, 2.—Hence, adv.: immŏ-dĭcē, beyond measure, excessively, immoderately:

    si sanguis ex vulnere immodice fluat,

    Plin. 30, 13, 38, § 112:

    fucata formam,

    Luc. 10, 137:

    frequenter id potius quam immodice facere,

    Col. 2, 16, 2:

    opportunae positae (figurae) cum immodice petantur,

    Quint. 9, 3, 100:

    immodesteque gloriari,

    Liv. 22, 27, 2:

    sibi arrogare eloquentiam,

    Quint. 11, 1, 19:

    ferocire,

    Gell. 1, 11, 2:

    capere voluptatem ex aliqua re,

    id. 19, 2, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > inmodicus

  • 12 Неумеренный

    - immodicus; intemperans; immoderatus, a, um; nimius, a, um; effusus, a, um; profusus;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Неумеренный

  • 13 grenzenlos

    grenzenlos, I) eig.: non finitus; interminatus.Adv. sine finibus. – II) uneig.: infinitus. – immoderatus. immodicus (unmäßig). – insatiabilis (unersättlich; alle vier z.B. habendi cupiditas). – g. in Begierden, animi immodicus.Adv.infinite; immoderate; praeter modum.

    deutsch-lateinisches > grenzenlos

  • 14 aestimator

    aestimātor, ōris m. [ aestimo ]
    2) ценитель (optimus virtutis ae. VM)

    Латинско-русский словарь > aestimator

  • 15 aestimator

    aestimātor, ōris, m. (aestimo), der Schätzer, Abschätzer, I) einer Sache nach ihrem äußern Werte, der Taxierer, rerum, Cic. parad. 6, 51: frumenti, Cic. Pis. 86. – II) der Würdiger, Ermesser u. Anerkenner einer Sache nach ihrem wahren innern Werte, incautior fidei, Liv.: immodicus sui, Curt.: beneficiorum tuorum parcissimus, Plin. pan. 21.

    lateinisch-deutsches > aestimator

  • 16 clamor

    clāmor, ōris, m. (clamo), der laute Ruf, das Geschrei, a) der Menschen, cl. magnus, Cic., Caes. u. Sall.: civilis, der Mitbürger, Liv.: ingens, Höllenlärm, Verg. u. Curt.: acer, Cornif. rhet.: immodicus insolitusque, Plin. ep.: concitatior, excitatior, Liv.: cl. congruens (Ggstz. dissonae voces), Liv.: varius ac dissonus, Curt.: fremitus et clamor dissonus in diversa vocantium, Sen.: clamor populi infestus atque inimicus, Cic.: inconditus et trux, Curt. – clamores dissoni, Liv.: clamores incerti, Liv.: clamores aperti (unverhohlenes), Liv.: clamores nocturni, Liv. – cl. mulierum, Ter. – clamorem edere, tollere, Cic.: clamorem redintegrare, novare, renovare, saepe iterare, Liv. (s. Drak. Liv. 4, 37, 9): clamorem excitare, Liv.: hoc infiniti clamores commoventur, Plin. ep. – clamor oritur, exoritur, Sall.: fit clamor, Ov.: clamor auditur, exauditur, Caes.: clamor ad caelum fertur, Sall.: clamor perfertur ad alqm, Curt.: perfertur circa collem clamor, Liv.: clamor implet valles, Curt.: resonat clamoribus aether, Verg. – So nun bes. α) vom lauten, beifälligen Zuruf, lauten Beifall, Beifallsgeschrei, Jubel, clamor militum gaudentium, Tac.: clamor gratulantium (m. folg. Akk. u. Infinit.), Liv.: ille laudantium clamor, Quint.: cl. alacer, Curt.: incerti, ex utra parte maior auribus nostris accidat clamor, Plin. pan.: clamore et plausu fovere alqm, Tac.: clamorem mereri, Quint.: clamores captare, Sen.: Hortensius utroque genere florens clamores faciebat (erregte) adulescens, Cic.: haec sunt, quae clamores et admirationes in bonis oratoribus efficiunt, Cic. – β) vom lärmenden wilden Geschrei, clamor militum, Suet.: cl. utrimque, undique concursus, Hor.: alqm clamoribus et conviciis et sibilis consectari, Cic.: alqm clamoribus maximis corripere, Cic. – γ) vom Kriegsgeschrei, cl. militaris strepitusque armorum, Val. Max.: cl. proeliantium, Tac. u. Curt., proelii, Sen.: cl. hostium subitus, Phaedr.: clamor hostes circumsonat; superat inde castra hostium et in castra consulis venit, Liv.: clamor Romanus haudquaquam ignotus ad aures accĭdit, Liv.: clamorem tollere, Caes.: cum clamore ingenti invadere, Liv.: clamore sublato procurrere, Liv.: clamore ingenti provolare, Liv. – δ) vom Jammergeschrei, clamor aegri, Cels.: clamor supremus (bei einem Sterbenden), Ov.: clamor lugubris, Curt.: pavidus clamor fugientium, Angstgeschrei, Liv.: clamor paventium, Angstgeschrei, Liv.: clamor lamentantium mulierum, Liv.: clamores plorantium sociorum, Liv. – b) der Tiere, cl. asinorum, das Jahen Hieron.: cl. gruum, Lucr.: mergi clamorem ferunt ad sidera, Verg.: clamores laetissimos edere (v. einem Adler), Suet. – c) (poet.) lebl. Ggstde., der laute Hall, Widerhall, das Gebrüll, Getöse, clamor montium, Hor.: ter scopuli clamorem dedere, Verg. – / Archaist. Nbf. clāmōs, ōris, m., s. Quint. 1, 4, 13.

    lateinisch-deutsches > clamor

  • 17 decedo

    dē-cēdo, cessī, cessum, ere, wegtreten = abgehen, fortgehen, abziehen, fortziehen (Ggstz. accedere, herzugehen, manēre, bleiben), absol., od. m. Ang. von wo? durch Advv., durch de od. ex m. Abl., od. durch bl. Abl., m. Ang. wohin? durch Praepp. od. durch bl. Acc., I) eig.: 1) im allg.: a) übh.: α) v. Pers.: decedamus, Plaut.: postulo ut mihi respondeat, iste Verrutius in Sicilia sit an iam decesserit, Cic. – aut decedere nos alicunde cogit aut prohibet accedere, Cic.: dec. de altera parte tertia (agri), das zweite Drittel des G. räumen, Caes.: dec. ex agris Cn. Pompeii decreto, Cic.: relinquere domos ac sedes suas et dec. ex Sicilia, Cic.: dec. ex urbis aestu, Gell.: ex ingratorum hominum conspectu morte decedere, Nep. – dec. Italiā, Sall. – dec. domum (aus der Kurie in Rom), Liv.: dec. ex Gallia Romam, Cic. – dec. ad somnum, Apul. – mit 1. Supin., decedo cacatum, Pompon. com. 130. – m. cum u. Abl., dec. cum eodem Lucullo ex ea provincia, Cic.: dec. cum parte multitudinis patriā, Vell.: dec. cum alqo Romam cupere, Cic. – mit Abl. binnen wann? voce clarā denuntiasse sibi, ut triduo regni sui finibus decederent, Liv. – β) v. Tieren: dec. e pastu u. e pastu campis, Verg. georg. 1, 381, u. 4, 186. – pantherae constituisse dicuntur in Cariam ex nostra provincia decedere, Cic. ep. 2, 11, 2. – γ) vom Fuhrwerk: non ullo ex aequore cernes plura domum tardis decedere plaustra iuvencis, Verg. georg. 2, 205 sq. – b) v. dem, der vom od. aus dem Wege geht, α) vom Wege abgehen, de via dec., Cic. Clu. 163 (s. unten). – u. bes. unabsichtlich, abkommen, cum luminibus exstinctis decessisset viā, Suet. – v. Tieren, iumenta, quae Dareum vehebant, decesserant militari viā et errore delata per quattuor stadia in quadam valle constiterant, Curt. – von Schiffen, naves imprudentiā aut tempestate paulum suo cursu decesserunt, Caes. – im Bilde, se nullā cupiditate inductum de via decessisse, Cic. Cael. 38: si (Ambivius, copo de via Latina) invitaverit, id quod solet, sic hominem accipiemus, ut moleste ferat se de via decessisse, auf Nebenwege gegangen zu sein (eig. [weil die Wirte auf dem Lande auch auf Seitenstraßen Gäste zu sich einzuladen pflegten] u. bildl. [weil Ambivius sich zu falschem Zeugnis hatte gebrauchen lassen]), Cic. Clu. 163: memoriae id maximum est auxilium viā dicendi non decedere, Quint. 4, 5, 3: poëma... si paulum summo decessit, vergit ad imum, wenn es vom Höchsten abweicht, sinkt sehr tief, Hor. de art. poët. 378. – β) aus dem Wege, sowohl um Platz zu machen, beiseite treten, Platz machen, ausweichen, bes. einer Respektsperson aus Achtung, concedite atque abscedite omnes, de via decedite, beiseite! macht alle Platz! weicht auf der Straße aus! Plaut. Amph. 984: si quispiam viso potentissimi nominis atque auctoritatis viro viā decedat, assurgat, caput revelet vehiculoque desiliat, Arnob. 7, 13. – m. Dat. ( wem = vor wem?), sanctis divis, Platz machen, Catull.: alci de via, Plaut.: alci viā, Suet. – m. in u. Abl., alci in via, Ter. heaut. prol. 32. – u. im Passiv. v. der Pers., salutari, appeti, decedi, daß man uns grüßt, uns aufsucht, uns ausweicht, Cic. de sen. 63. – als auch ausweichend, jmdm. aus dem Wege gehen, ausweichen, m. Dat., dec. canibus de via, Cic. de rep. 1, 67: aus Abscheu, his omnes decedunt, Caes. b. G. 6, 13, 7. – und einer Sache aus dem Wege gehen, ausweichen = sie vermeiden, sich ihr entziehen, dec. serae nocti (der späten Nacht = der nächtlichen Kälte), Varius bei Macr. sat. 6, 2, 20. Verg. ecl. 8, 88 u. georg. 3, 467: ebenso calori, Verg. georg. 4, 23: tribunicio furori (durch das Exil), Ps. Cic. prid. cum iret in exs. 13. – c) als milit. t. t., v. Feldherrn, v. Soldaten, von einem Orte, von einem Posten usw. abziehen, abmarschieren, einen Ort, ein Land räumen, decedere atque exercitum deducere ex his regionibus, Caes.: inde dec., Caes. – dec. de colle, de vallo, Caes.: ex matutina statione, Liv.: ex stationibus, Liv. (im Bilde, de praesidio et statione vitae, Cic,): ex Italia, Liv.: ex Cypro ante certam diem, Cic.: praesidio, Liv., iniussu praesidio, Liv.: pugnā, Liv.: dec. agro sociorum ac deducere exercitum finibus Lucanis, Liv.: armis relictis Siciliā dec., Nep. – m. ad u. Akk., legionem sextam decedere ad praemia atque honores accipiendos in Italiam iubet, Auct. b. Alex. 77, 2. – im üblen Sinne, von seinem Posten gehen, seinen Standort verlassen, desertieren, si quos equites decedentes nactus sum, supplicio affeci, Asin. Poll. in Cic. ep. 10, 32, 5. – d) als publiz. t. t., α) v. Magistraten in der Provinz, nach vollendeter Amtsverwaltung von seinem Posten, aus seiner Provinz abgehen, de od. ex (e) provincia, Cic.: provinciā, Cic.: ex provincia Hispania, Liv.: de Sicilia, Cic.: ex Africa, Nep., ex Asia, Cic.: Macedoniā, Suet. – dec. Romam, Sall.: dec. ad consulatum Romam, Liv., ad triumphum Romam, Liv. – dec. ex provincia non ad triumphum, sed ad iudicium, Cic.: dec. ante tempus, Suet.: dec. eā causā maturius, Suet.: te antea quam tibi successum esset decessurum fuisse, Cic. – β) v. Staatsmännern, sich aus dem öffentl. Leben zurückziehen, dec. de foro (dem Mittelpunkt des öffentl. Lebens), Nep. Att. 10, 2. – e) v. Schauspielern, dec. de scaena, von der Bühne abtreten (= für immer scheiden), Ggstz. in scaenam redire, Cic. ep. 7, 1, 2.

    2) prägn.: a) v. Sterbenden, aus dem Leben scheiden, dec. de vita, Cic. Rab. perd. 30: dec. vitā, Papin. dig. 7, 1, 57. § 1 u.a.: cum maritus homine decesserit, aus der Welt schied, Solin. 52, 32. – gew. absol., wie unser mit Tode abgehen, scheiden, verscheiden, pater familiae decessit, Caes.: quidam decedens (bei seinem Tode) tres reliquit filias, Phaedr.: si animal od. fetus decesserit, ICt., v. Tieren, decesserat (war krepiert) autem catellus, quem puella in deliciis habuerat, Val. Max. 1, 5, 3. – m. Ang. wie? durch Particc. od. Adii. (als wer?), is qui regnans decessit, Nep.: maior annos sexaginta natus decessit florente regno, Nep.: in morbum implicitus decessit, Nep.: felix decessit, Quint.: admodum pauper decessit, Suet.: puer (als Kn.) decessit, Sen.: alter adulescens (als J.) decessit, alter senex (als Gr.), Sen.: immemor in testando nepotis decessit, Liv.: intestatus decessit, Quint. – od. durch Praepp., decessit sine liberis, Quint. – m. Ang. in welcher Lage? usw. durch in m. Abl., dec. in summa paupertate, Frontin.: in tanta paupertate, ut etc., Nep.: in ipso apparatu belli, Iustin.: in praetura, Capitol.: in incremento rerum, Liv.: od. durch Abl. absol., gravissime ferens, quod decedebat populo Romano superstite, Sen.: hic decessit relictis duobus filiis, Iustin. – m. Ang. wo? durch Adv., od. durch in m. Abl., od. durch Genet. od. Abl. loc., si infans intus (im Mutterleibe) decessit, Cels.: decessit in publicis vinculis, Nep.: decessit Eboraci admodum senex, Eutr. – m. Ang. wodurch? woran? durch Abl., dec. voluntariā morte, Iustin.: morbo, Eutr.: Pyrgis (zu P.) morbo aquae intercutis, Suet. – m. Ang. infolge wessen? durch ab od. ex m. Abl., utraque a partu decessit, Plin. ep. 4, 21, 1: u. illa ex partu decessit, Ascon. in Cic. Pis. p. 4, 22 K. – m. Ang. wann? durch Advv., durch Praepp. od. durch Abl. temp., pater mature decessit, Nep.: cultello percussus intra paucas horas decessit, Vell.: plures post proelium saucii decesserunt, quam cecĭderant in acie, Liv.: die quinto postquam id consilium inierat pridie kal. Apriles Cn. Domitio C. Sosio consulibus decessit, Nep.: decessit paralysi altero die quam correptus est duobus filiis superstitibus, Nep.: decessit vitio stomachi anno aetatis duodetricesimo, Suet. – m. Ang. wem? durch Dat., pater nobis decessit a. d. III. Kal. Decembres, Cic. – b) v. Lebl.: α) v. Wasser, ablaufen, zurücktreten, sich verlieren, ei nuntiatum est aestum decedere, Liv.: Lyco amne decedente ovis relictis in limo generari pisces, qui etc., Plin.: decedentibus fluviis in cavernis aquam habentibus remanere quosdam pisces, Plin.: Nilus si immodicus superfluxit tardeque decessit, Sen. – cum decessisse inde aquam nuntiatum esset, Liv. – β) v. Sonne, Mond, Gestirnen usw., scheiden, sol decedens, Verg.: cum sol decesserit, Lact.: solis lumine decedente, Lact.: Gnossia ardentis decedat stella coronae, Verg.: te veniente die, te decedente canebat, Verg.: decedentia certis tempora momentis, Hor.: im Passiv pers., necdum decessis pelago permittimur umbris, Rutil. Namat. 1, 313. – u. abnehmen, luna decedens (Ggstz. adolescens), Gell. 20, 8, 7. – γ) als mediz. t. t., v. Krankheiten, Schmerz usw., entweichen, sich verlieren, abnehmen, aufhören (Ggstz. incipere, accedere, reverti), decedentis morbi notae, Cels.: subito febris decessit, Nep.: aliae febres cum decedunt sudorem movent, Cels.: intermissio est, cum febris instet, incipiat, augeatur, consistat, decedat, Cels.: alteram quartanam mihi dixit decessisse, alteram leviorem accedere, Cic.: dolor modo decedit, modo revertitur, Cels.: nec calidae citius decedunt corpore febres, Lucr. – δ) v. Geruche, sich verziehen, verduften, et decedet odor nervis inimicus, Hor. serm. 2, 3, 53. – ε) v. Örtlichk., die allmählich, je weiter man sich von ihnen entfernt, zurücktreten, et longo Scyros decedit ponto, Stat. Ach. 2, 308 ed. Queck.

    II) übtr.: 1) im allg.: a) aufgebend, von etw. abgehen, α) von einem Besitze, Rechte = etw. abtreten, aufgeben, auf etw. verzichten, de possessione, Cic.: de suis bonis omnibus, Cic.: de hypothecis, Cic.: de iure suo, Cic.: ex iure suo, Liv. 3, 33, 10. – β) von einer Meinung, einem Beschlusse abgehen, de sententia, Cic.: bl. sententiā, Tac.: instituto suo, Liv.: nihil a superioribus continuorum annorum decretis, Cic. Flacc. 27. – γ) von einer Pflicht usw. abgehen, abweichen, de officio et dignitate, Cic.: propter hominem perditissimum de officio, Cic.: u. (Passiv unpers.), quā stultitiā et temeritate de officio decessum, Liv. – u. bl. officio (Ggstz. in fide atque officio pristino esse), Liv.: fide, Liv.: ne obsidionis quidem metu fide decessisse, Liv. – δ) v. der Art abweichen, de generis nobilitate, ausarten, Pallad. 3, 25, 2. – b) nacheifernd noch abgehen von etw. = zurückbleiben, zurückstehen hinter etw., contendebat, ne a rebus gestis eius et gloriae splendore decederet, Iustin. 6, 3, 8. – c) den Vorrang, Vorzug einräumend weichen = Platz machen, das Feld räumen, m. Dat. wem? vivere si recte nescis, decede peritis, Hor. ep. 2, 2, 213: ubi non Hymetto mella decedunt, Hor. carm. 2, 6, 15.

    2) prägn.: a) vermindernd abgehen (Ggstz. accedere alci rei od. ad alqd), decima pars decedet Col.: de summa nihil decedet, Ter.: an ut de causa periculi nihil decederet, ad causam novum crimen accederet, Cic.: m. bl. Abl., quidquid libertati plebis caveretur, id suis decedere opibus credebant, Liv. 3, 55, 2. – m. Dat. wem? quantum virium Antiocho decessisset, suo id accessurum regno ducebat, Liv. – b) nachlassend, aufhörend, α) v. Zuständen, weichen = sich verlieren, vergehen, verschwinden, decedet iam ira haec, Ter.: postquam ira mente decesserat, Curt.: postquam invidia decesserat, Sall.: cum obtrectationis invidia decesserit, Iustin.: donec cura de Antiocho decessisset, Liv.: non ope humanā, non largitionibus principum decedebat infamia, quin iussum incendium crederetur, Tac. – m. Dat. wem? priusquam ea cura decederet patribus, Liv.: nobis opinio decedat (von uns weiche die M. = die M. halte uns nicht mehr befangen), qualis quisque habeatur, alibi in civium iudicio esse, Tac.: nobis prius decedat timor, quam ultro aliis inferatur, Liv.: adeo repente decessit animis pavor, ut etc., Liv.: nec tibi Vespero surgente decedunt amores, Hor.: audieras illi decedere pravam stultitiam, Hor. – γ) v. Stoffe zu etw. = ausgehen, quaestioni Campanae materia decessit, Liv. 9, 26, 8. – c) so u. so abgehend, v. Ereignissen = ablaufen, von statten gehen, den u. den Erfolg haben, prospere decedentibus rebus, Suet. Caes. 24, 3. – / Infin.Perf. act. synkop. decesse, Ter. heaut. prol. 32. Cic. ep. 7, 1, 2 (Wesenberg decessisse). – Partic. Perf. Pass. decessus bei Rutil. Namat. 1, 313 (s. oben no. I, 2, b, β).

    lateinisch-deutsches > decedo

  • 18 exsurgo

    ex-surgo (exurgo), surrēxī, surrēctum, ere, sich in die Höhe richten, aufstehen, sich erheben, I) eig.: A) v. Pers.: 1) im allg., v. Knienden, exsurgite a genibus ambae, Plaut. – v. Liegenden, ubi erit accubitum semel, ne quoquam exsurgatis, donec etc., Plaut.: exsurge toris, Claud.: mollibus exsurgit stratis, Claud. – v. Sitzenden usw., cum exsurgeret, simul arridens etc., Cic.: exsurgit facem attollens, Verg.: qui autem auscultare nolet, exsurgat foras, möge sich hinauspacken, Plaut. – v. Gehenden, exs. in plantas, Sen. ep. 111, 3. – als milit. t. t., ex insidiis, Liv.: Vitelliani temere exsurgentes, Tac.: nova repente acies exsurgens, Liv.: exs. in colles, sich nach den Höhen hinziehen, Tac. – 2) (wie assurgo, insurgo) beim Hieb, Stoß usw. sich mit dem Körper in die Höhe recken, um dem Hiebe usw. mehr Kraft zu geben, altior exsurgens, Verg. Aen. 11, 697. – B) v. Lebl., sich erheben, non igitur presso tellus exsurgit aratro, Tibull.: inde ramuli exsurgunt, Plin. – v. Örtl., ubi Taurus ab Indico mari exsurgit, Plin.: Taurus ab Eois litoribus exsurgens, Mela: in iuga exsurgens Africa, Mela: summa (petrae) in acutum cacumen exsurgunt, Curt. – von Bauten usw., (Roma) tota simul exsurgere aedificiis, Liv.: simulacrum... tenuem in ambitum metae exsurgens, Tac. – v. Quellen, Flüssen, ille (fons) immodicus exsurgit, Mela: Timavus novem capitibus exsurgens, Mela. – II) übtr.: 1) im allg.: grandis oratio non est maculosa nec turgida, sed naturali pulchritudine exsurgit, Petron. 2, 6. – exs. supra dolores suos, sich über seine Schm. erheben = seine Schm. bewältigen, überwinden, Auct. consol. ad Liv. 353. – gravior exsurgat dolor, erhebe sich, steige, Sen. Med. 49. – 2) sich erheben, sich aufrichten = sich erholen, wieder zu Kräften kommen, exsurge, quaeso, Cic.: exsurgere atque erigere se, Cic.: auctoritate vestrā res publica exsurget et in aliquo statu tolerabili consistet, Cic.: si (Pompeianorum causa) esset iugulata, numquam exsurgeret, Cic.: exsurge modo, Sen. – 3) politisch sich erheben, feindlich aufstehen, auftreten, invidiā eorum exsurgere rursus plebem, Liv.: qui ne nunc quidem, obnoxiis inimicis, exsurgitis, Sall.: non adversus divi Augusti acerrimam mentem... ne contra Gai quidem aut Claudii vel Neronis fundatam longo imperio domum exsurgimus, Tac.: generosa in ortus semina exsurgunt suos, Sen. poët. – / Parag. Infin. exsurgier, Plaut. Pseud. 1.

    lateinisch-deutsches > exsurgo

  • 19 immodice

    immodicē, Adv. (immodicus), unmäßig, ohne Maß u. Ziel, I) eig.: mare adeo imm. fluens, ut etc., Mela: si sanguis ex vulnere imm. fluat, Plin.: frequenter id potius quam imm. facere, Colum. – II) übtr.: lingua acerba et imm. libera, Liv.: immodice immodesteque gloriari Hannibale victo ab se, Liv.: insolenter et imm. abuti indulgentiā populi Romani, Liv.: imm. sibi arrogare eloquentiam, im Übermaß, Quint.: hāc potestate imm. ac superbe usum esse, Liv.

    lateinisch-deutsches > immodice

  • 20 insolitus

    īn-solitus, a, um, I) aktiv = einer Sache ungewohnt, m. Genet., pars ins. rerum bellicarum, Sall.: genus armis ferox et insolitum serviti, Sall. fr.: insoliti eius tumultus equi, Liv. – m. ad u. Akk., insolitus ad laborem exercitus, Caes. b. c. 3, 85, 2. – m. Infin., anima insolita arietari, Sen. de tranqu. an. 1, 11. – absol., cur pudentissimas lectissimasque feminas in tantum virorum conventum insolitas invitasque (gegen ihre Gewohnheit u. gegen ihren Willen) prodire cogis? Cic.: insolitae fugiunt in flumina phocae, gegen ihre Natur, Verg. – II) passiv, a) = ungewohnt, fremd, labos od. labor, Sall., Ov. u. Quint.: domicilium, Cic.: cubile (Ggstz. cotidianum), Cels.: tempus (Ggstz. solitum), Sen. rhet.: nova atque ins. libertas, Liv.: metus, timor, Sall.: haec insolita mihi ex hoc loco ratio dicendi, Cic.: masc. subst., rabidi ieiunia ventris insolitis adigunt vesci, Sil. 2, 472: neutr. subst., machinas etiam, insolitum sibi (etwas ihnen Ungewohntes), ausi, Tac. hist. 4, 23. – b) ungewöhnlich, selten, res, Lucr. u. Sall.: animalium partus, Tac.: facies, Sall.: genus pugnae, Curt.: victoria, Cic.: dentium stridor, Cels.: immodicus insolitusque clamor, Plin. ep.: priscum aliquod aut insolitum verbum, Cic.: m. Dat. (wem?), insolitus feminis habitus, Iustin.: insolita mihi loquacitas, Cic.: neutr. subst., novum et moribus veterum insolitum, etwas Ungewöhnliches, Tac. ann. 12, 37: insolitum est, es ist ungewöhnlich, etwas Ungewöhnliches, m. folg. Infin., Callistr. dig. 48, 19, 27 pr.: m. folg. ut u. Konj., Plin. pan. 60, 6.

    lateinisch-deutsches > insolitus

См. также в других словарях:

  • immodicus — index excessive, exorbitant, inordinate, undue (excessive) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Liste der Gefäßpflanzen Deutschlands/Brombeere — Liste der Gefäßpflanzen Deutschlands Artenliste, sortiert nach deutschem Gattungsnamen Artengruppe Haselblattbrombeere Artengruppe Echte Brombeere Zu den Gründen für die Formenfülle der Brombeeren siehe Brombeeren Eigenartige… …   Deutsch Wikipedia

  • excessive — ex·ces·sive adj: exceeding what is proper, necessary, or normal; specif: being out of proportion to the offense excessive bail Merriam Webster’s Dictionary of Law. Merriam Webster. 1996 …   Law dictionary

  • undue — un·due /ˌən dü, dyü/ adj 1: not due: not yet payable an undue bill 2: exceeding or violating propriety or fitness would impose undue hardship on the debtors such a requirement would place an undue burden on employers Merriam Webster’s …   Law dictionary

  • exorbitant — I adjective dear, enormous, excessive, expensive, extortionate, extravagant, extreme, fabulous, greedy, gross, high priced, huge, immense, immoderate, immodicus, inordinate, intemperate, outrageous, overmuch, preposterous, uncalled for,… …   Law dictionary

  • inordinate — I adjective crammed, exaggerated, exceeding, excessive, exorbitant, extortionate, extraordinary, extravagant, extreme, fanatical, gluttonous, great, immoderate, immoderatus, immodicus, inabstinent, intemperate, lavish, monstrous, needless,… …   Law dictionary

  • inmódico — ► adjetivo Que no es módico: ■ cantidad inmódica de dinero; realizar un inmódico esfuerzo. SINÓNIMO excesivo inmoderado * * * inmódico, ca. (Del lat. immodĭcus). adj. Excesivo, inmoderado. * * * ► …   Enciclopedia Universal

  • NIOBE — I. NIOBE Laconicae fons, Plin. l. 4. c. 5. II. NIOBE filia Phoronei, mater Argi et Pelasgi. Item filia Tantali, soror Pelopis, uxor autem Amphionis, Regis Thebanorum, quae cum viro suo sex filios, totidemque filias peperisset, animô elata,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ԱՆՉԱՓ — (ի, ից.) NBH 1 0224 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c ա. ἅμετρος, ἁμέτρητος, ἁπέραντος immensus, infinitus, immodicus, μεθ’ ὐπερβολής tantus, excellens Ոյր չիք չափ. որ ոչն չափի. անքանակ. անսահման.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • courage — Courage, quasi Cordis actio, Animus, Audacia, Fiducia, Spiritus. Le courage d un chacun se couvre d un rideau de simulation, Multis simulationum inuolucris tegitur, et quasi velis obtenditur vniuscuiusque natura. Bon courage, Bona spes, Bonus… …   Thresor de la langue françoyse

  • desmesuré — Desmesuré, Enormis, Immodestus, Immanis, Effraenatus, Immodicus, Immensus. Estre desmesuré en toutes choses, Nihil pensi moderatique habere. Je suis desmesuré en convoitise, Intemperans sum in rei cupiditate …   Thresor de la langue françoyse

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»