Перевод: с исландского на английский

с английского на исландский

hog

  • 1 HÓG-

    [akin to hagr and hœgr, easy; from a lost strong verb, haga, hóg], only found in COMPDS, denoting easy, gentle, soft: hóg-bærr, adj. easy to bear, Bs. i. 94. hóg-drægr, adj. easy to carry, Stor. 1. hóg-dýr, n. gentle deer, poët. name of a ship, Lex. Poët. hóg-látr, adj. of easy temper, Sks. 355. hóg-leiki, m. meekness, Stj. 71. hóg-liga, adv. calmly, meekly, gently; taka h. á, to touch gently, Fb. i. 467, Hkr. ii. 63, Fms. vii. 158, Nj. 219; hóg-ligar, more fitly, Fms. vii. 258; ríða h., to ride gently, Korm. 60; fara h. með, Fms. vi. 353. hóg-ligr, adj. easy, Gísl. 143: gentle, Fs. 32, Fms. vi. 274: meet, hóglig bið, 623. 60. hóg-lífl, n. an easy, quiet life, Ó. H. 214, Fb. i. 37. hóg-lyndi, n., fem. in Mar. 351, 914; an easy temper, gentleness, Mar. hóg-lyndr, adj. easy-tempered, peaceable, Eb. 258, 656 B. 6, Fms. iv. 214. hóg-læti, n. gentleness, Hkr. iii. 169. hóg-reið, f. the easy wain, the wain of Thor, Haustl. hóg-samliga, adv. calmly, 656 A. ii. 11. hóg-samr, adj. gentle, Fms. x. 415. hóg-seta, u, f. = hóglífi, Fs. 183. hóg-settr, adj. modest, Lex. Poët. hóg-stýrt, part. easily steered, Eg. 762. hóg-sætr, adj. living at ease, Greg. 49.
    B. In a few words hóg- is no doubt of a different origin, from hog- = hogr or hugr, mind: these words are, hóg-væra, ð, to ease the mind, Sks. 40, 591, Mag. 7. hóg-værð and hóg-væri, f. calmness of mind, equanimity, Bs. i. 45, Fms. x. 408, Hom. 43, Mar. passim, Pass. 6. 5, 34. 4. hógvær-leikr, m. modesty, Stj. hóg-værliga, adv. meekly. hóg-værligr, adj. meek, gentle, Mar. passim. hóg-værr, adj. gentle, pious, meek of mind, Nj. 2, Eg. 702, Sturl. i. 139, Anecd. 11, Ó. H. 92, Hom. 8, 129, Fms. x. 419, Pass. 13. 2, passim: of beasts, gentle, 673. 56, Stj. 83, Karl. 277. In all these words the notion of ‘quietness’ is contained in the latter part of the compd.

    Íslensk-ensk orðabók > HÓG-

  • 2 hög

    from hagr, handy.

    Íslensk-ensk orðabók > hög

  • 3 taka meira en sinn skerf

    Íslensk-ensk orðabók > taka meira en sinn skerf

  • 4 GÖLTR

    (gen. galtar, dat. gelti; pl. geltir), m. boar, hog.
    * * *
    m., gen. galtar, dat. gelti, [Swed. and Dan. galt]:—a boar, hog, Grág. i. 427, Landn. 177, Sks. 113, Fas. i. 87, 88, iii. 405; sónar-göltr, a sacrificial hog, i. 331, 332.
    2. an old dat. gjalti only occurs in the old metaph. phrase, verða at gjalti, to be turned into a hog, i. e. to turn mad with terror, esp. in a fight; stundum æpir hón svá hátt at menn verða nær at gjalti, Fms. iv. 56; sá kraptr ok fjölkyngi fylgði þeim Nor, at úvinir þeirra urðu at gjalti þegar þeir heyrðu heróp ok sá vápnum brugðit, ok lögðu Lappir á flótta, Orkn. 4; en er hann sá at þeir ofruðu vápnunum glúpnaði hann, ok hljóp um fram ok í fjallit upp ok varð at gjalti, Eb. 60; urðu göngu-menn næsta at gjalti, Gísl. 56; en þér ærðisk allir ok yrðit at gjalti, Fs. 43,—cp. Yngl. S. ch. 6, where this power is attributed to Odin; gjalti glíkir verða gumna synir, Hm. 130; Nero hljóp burt frá ríki ok varð at gjalti, Post. 656 C. 39; at konungr mundi ganga af vitinu ok at gjalti verða, Rb. 394 (of king Nebuchadnezzar); þeir menn er geltir eru kallaðir, Sks. 113 sqq.
    II. metaph. a hog’s back or ridge between two dales; in local names, Galtar-dalr, Galtardals-tunga, n., of farms situated at the foot of such a ridge.

    Íslensk-ensk orðabók > GÖLTR

  • 5 BURST

    f.
    1) bristle, bristles; draga burst ór nefi em, to draw a bristle out of one’s nose, to cheat one;
    * * *
    f.
    I. [A. S. byrst, Germ. borste; Swed. bösta], a bristle, Hb. (1865) 22; but also of a hog’s back and bristles, Edda 70; cp. Gullin-bursti, Gold-bristle, the mythical hog of the god Frey; Fas. i. 532 (of the sónargöltr, the sacred hog); Fms. v. 165: the phrase, draga bust ór nefi e-m, to draw a bristle out of one’s nose, to cheat, gull one, Ölk. 36, does not occur anywhere else that we know of; the Engl. say, ‘to lead one by the nose,’ in much the same sense.
    II. metaph. the gable of a house (hús-burst), Hkr. iii. 14 (of a shrine), Mar. 106, Konr. 57; og gogginn á bustinni brýnir (of a raven sitting on the top of a house and whetting his bill), Sig. Breiðfjörð.
    COMPDS: burstakollr, burstarhár.

    Íslensk-ensk orðabók > BURST

  • 6 hogr

    m. = hugr (q. v.), mind, occurs in some compds, as hog-værð and hog-væri, f., hogvær-leikr, hogvær-ligr; see hóg.

    Íslensk-ensk orðabók > hogr

  • 7 RANI

    * * *
    m.
    1) snout (of a hog, snake);
    * * *
    a, m. a hog’s snout, Fb. ii. 27; brendan rana af svíni, Fms. vi. 365 (in a verse); tún-svín þat er hringr eða knappr eða við sé í rana, Grág. ii. 232; of a snake, ein naðra gróf inn sínum rana, Fas. i. 220.
    2. of the snout-shaped battle-order, (cp. svínfylking, hamalt); Eríkr konungr fylku svá liði sínu, at rani var á framan á fylkingunni, ok lukt allt útan með skjaldborg, Fms. xi. 304; þó at raninn verði harðsóttr á fylking hans, Fb. ii. 43; Hringr hafði svínfylkt liði sínu … rani var í brjósti, Fas. i. 380, cp. ‘acies per cuneos componitur,’ Tacit. Germ. ch. 6, and ‘Germani ex consuetudine sua phalange facta,’ Caesar B.G. i. ch. 52.
    3. a hog-shaped hill or elevation.

    Íslensk-ensk orðabók > RANI

  • 8 galti

    m. boar, hog (= göltr).
    * * *
    a, m. (vide göltr), a boar, bog, Fms. iv. 58, Fas. i. 88, Gullþ. 15, Fs. 71, 141; Galt-nes, n. ‘Hog’s-ness,’ a local name; Galt-nesingr, m. a man from G., Sturl.

    Íslensk-ensk orðabók > galti

  • 9 GRÍSS

    (gen. gríss, pl. grísir), m.
    2) hog.
    * * *
    m., pl. ir, gen. ar, Odd. 28, [Swed.-Dan. gris; Scot. grice], a young pig; gyltar gríss, a sucking pig, Fs. 107; gyltr ok gríss, Gullþ. 60, Fs. Vd. ch. 44, Grág. i. 504, Jb. 287, Sd. 163: the saying, grísir gjalda þess er gömul svín valda, cp. quidquid delirant reges plectuntur Achivi, Stj. 63; gnyðja mundu grísir ef þeir vissi hvat hinn gamli þyldi (ef galtar böl vissi, v. l.), Fas. i. 282: of a young wild pig, Fb. ii. 25: grísa-gyltr, f. a sow with pigs, Vm. 85; grísar-höfuð, n. a pig’s head, Odd. 28.
    2. a pr. name, Landn.; cp. Grísar-tunga, name of a farm, 71.
    II. [as in Norse, vide Ivar Aasen], gener. a pig; er gamlir grísir ( old swine) skyldi halda mér at höfuðbeinum, Grett. (in a verse); as also the Icel. grís-efldr, adj. strong as a grís ( a hog?), i. e. prodigiously strong, of great muscular strength; this word however, which is freq. in mod. usage, is not recorded in old writers, but it occurs in Lex. Run.

    Íslensk-ensk orðabók > GRÍSS

  • 10 HAGR

    I)
    a. handy, skilful (hagr maðr á tré ok járn).
    (-s, -ir), m.
    1) state, condition, affairs (hvat er nú um hagi þína?);
    2) means (ef hann hefir eigi hag til at fœra þau fram);
    3) favour, advantage; í hag e-m, to one’s advantage at högum, suitably.
    * * *
    1.
    adj. handy, skilful, opp. to bagr, q. v.; hagr á tré, Bs. ii. 146; hagr á járn, Gísl. 18; hagr maðr á tré ok járn, Eg. 4, Ölk. 34; hann var hagr maðr, Ísl. ii. 325; hann húsar upp bæinn, því at hann var allra manna hagastr, 171; því at þú ert umsýslu-maðr mikill ok hagr vel, Fms. i. 290; Hreiðarr bað Eyvind fá sér silfr nokkut og gull, Eyvindr spurði ef hann væri hagr, vi. 214; þann mann er hagastr var á öllu Íslandi á tré, Bs. i. 132; hann valdi þann mann til kirkju-görðar, er þá þótti einn hverr hagastr vera, sá hét Þóroddr Gamlason, 163, 235; Völundr var hagastr maðr svá at menn viti í fornum sögum, Sæm. 89: of a lady, hón var svá hög ( so handy at needlework) at fár konur vóru jafnhagar henni, Nj. 147; hón var væn kona ok hög á hendr, Ísl. ii. 4; Margrét hin haga, Bs. i. 143: of dwarfs, hagir dvergar, Hdl. 7; whence dverg-hagr, skilful as a dwarf.
    2. = hagligr, of work; sem ek hagast kunna, as handily as I could, Vkv. 17: skurð-hagr, skilled in carving; orð-hagr = hagorðr; þjóð-hagr, a great artist.
    2.
    m., gen. hags, pl. hagir, [as to the root vide haga, cp. also the preceding word]:—state, condition; honum þótti þá komit hag manna í únýtt efni, Jb. 12; hefi ek sagt þér allt er yfir minn hag hefir gengit, Mar., Hom. 126, 155; at njósna hvat um hag Ástríðar mundi vera, Fms. i. 68; annan vetr eptir var Halldóra með barni, og lauksk seint um hag hennar, and she got on slowly, of a woman in labour, Sturl. i. 199; hann sagði með undrum hans hag fram flytjask, he said that his affairs went on in a strange way, Fb. i. 380; en nú tekr hagr minn at úhægjask, Þorf. Karl. 370.
    β. in plur. affairs; hversu komtu hér, eðr hvat er nú um hagi þína? Fms. i. 79; hversu hann skyldi nú með fara eðr breyta högum sínum, Nj. 215; var þat brátt auðséð á hennar högum ( doings), at hón mundi vera vitr, Ld. 22; ef þér segit nokkrum frá um hagi vára Rúts, Nj. 7; lands-hagir, public affairs.
    II. metaph. means; ef hann hefir eigi hag til at færa þau fram, Grág. i. 232; hann skal færa þeim manni er nánastr er, þeirra manna er hag á til viðtökunnar, 248; en ef erfingi hefir eigi hag til framfærslu, 250; ef maðr týnir svá fé sínu, at hann á eigi hag at gjalda alla landaura, ii. 410; ráða-hagr, a match; fjár-hagr, money affairs.
    2. advantage, favour, gain; svo eru hyggindi sem í hag koma, a saying; bera kvið í hag e-m, to pronounce for one, Grág. i. 176; hallat hefi ek víst, segir konungr, ok þó í hag þér, Fms. ii. 272; greiddisk eigi byrrinn mjök í hag þeim, Fb. iii. 446; hrolldi hvatvetna þat er til hags skyldi, Am. 95; ó-hagr, disadvantage.
    3. adverbial phrase, at högum, suitably; eigi skiptir þat högum til, ‘tis not meet, ‘tis a shame, unfair, Fs. 79; eigi hefir hér at högum verit til skipt, 99; Kormakr kvað eigi at högum til skipta, ef hann sparir eigi við þik sverðit, en hann sparir við oss, Korm. 80; the mod. phrase, fara sínum högum ok munum, to do at one’s leisure, as one is pleased. hags-munir, m. pl. profit; at hann gerði hinum hagsmuni, fimm aura eðr meira fjár, í kaupinu, Grág. ii. 241 (freq. in mod. usage).

    Íslensk-ensk orðabók > HAGR

  • 11 HAMALT

    a. n., only in the phrase, fylkja hamalt, to draw up in a wedge shaped column (= svínfylkja).
    * * *
    n. adj., only in the old phrase, fylkja hamalt, synonymous with svínfylkja, to draw up a wedge-shaped column in the form of a hog’s snout; thus defined, hann hefir svínfylkt her sínum—Hverr man Hringi hafa kennt hamalt at fylkja? ( who has taught king Ring to draw up the phalanx of hamalt?) … Hringr hafði svínfylkt öllu liði sínu, þá þótti þó svá þykk fylkingin yfir at sjá, at rani var í brjósti, Ring had drawn all his troops up in a hog-shaped column, so that the ranks looked all the deeper for the snout-formed shape of the front, Fas. i. 380; hildingr fylkti hamalt, a paraphrase from hann fylkti liði sínu svá, at rani var framan á fylkingar-brjóstinu, Fms. xi. 304: used of a column of ships in a sea-fight, vi. 314 (in a verse), cp. also Skv. 2. 23, Fas. ii. 40 (in a verse); a description of the cuneiform column is given in Sks. 384; in Skjöld. S. its invention is attributed to Odin himself, and it was a favourite battle array with the men of old.

    Íslensk-ensk orðabók > HAMALT

  • 12 HUGR

    (-ar, -ir), m.
    1) mind;
    í hug eða verki, in mind or act;
    vera í hug e-m, to be in one’s mind;
    koma e-m í hug, to come into one’s mind, occur to one;
    leiða e-t hugum, to consider;
    ganga (líða, hverfa) e-m ór hug, to pass out of one’s memory, to be forgotten;
    snúa hug sínum eptir (at, frá) e-u, to turn one’s mind after (to, from);
    mæla um hug sér, to feign, dissemble;
    orka tveggja huga um e-t, to be of two minds about a thing;
    orkast hugar á e-t, to resolve;
    ef þér lér nökkut tveggja huga um þetta, if thou be of two minds about the matter;
    2) mood, heart, temper, feeling;
    góðr hugr, kind heart;
    illr hugr, ill temper, spite;
    heill hugr, sincerity;
    reynast hugi við, to make close acquaintance;
    hugir þeirra fóru saman, they loved each other;
    3) desire, wish;
    leggja hug á e-t, to lay to heart, take interest in;
    leggja lítinn hug á e-t, to mind little, neglect;
    leggja hug á konu, to fall in love with a woman;
    mér leikr hugr á e-u, I long (wish) for a thing;
    e-m rennr hugr til e-s, to have affection for one;
    mér er engi hugr á at selja hann, I have no mind to sell him;
    svá segir mér hugr um, I forebode;
    hann kvað sér illa hug sagt hafa ( he had evil forebodings) um hennar gjaforð;
    mér býðr hugr um e-t, I anticipate (eptir gekk mér þat, er mér bauð hugr um);
    mér býðr e-t í hug, it enters my mind, I think;
    gøra sér í hug, to imagine;
    hugr ræðr hálfum sigri, a stout heart is half the battle;
    herða huginn (hug sinn), to take heart, exert oneself.
    * * *
    m., gen. hugar, dat. hugi and hug, pl. hugir; an older form hogr occurs in very old MSS., e. g. hog-gði, 655 xxv. 2, and still remains in the compds hog-vrr etc., see p. 280: [Ulf. hugs = νους, but only once, in Ephes. iv. 17, whereas he usually renders νους etc. by other words, as fraþi, aha, muns; A. S. hyge; Hel. hugi; O. H. G. hugu; Dan. hu; Swed. håg; hyggja, hugga, hyggð, -úð (q. v.) are all kindred words and point to a double final]:—mind, with the notion of thought, answering to Germ. gedanke; hugr er býr hjarta nær, Hm. 94; engi hugr má hyggja, Fms. v. 241; enn er eptir efi í hug mínum, 623. 26; í hug eða verki, in mind or act, Fms. vi. 9; koma e-m í hug, to come into one’s mind, to bethink one, iv. 117, Fb. ii. 120, 325; vera í hug e-m, to be in one’s mind; þat mun þér ekki í hug, thou art not in earnest, Nj. 46, Fms. iv. 143; hafa e-t í hug, to have a thing in mind, intend; renna hug sínum, to run in one’s mind, consider, vii. 19; renna hug or hugum til e-s, Hom. 114; koma hug á e-t, to call to mind, remember, 623. 16; leiða e-t hugum, to consider, Sks. 623; leiða at huga, Skv. 1; ganga, líða, hverfa e-m ór hug, to forget, Ó. H. 157, Fms. vi. 272; snúa hug sínum eptir (at, frá) e-u, to turn one’s mind after (to, from) a thing, iv. 87, Eb. 204; mæla um hug sér, to feign, dissimulate, Fær. 33 new Ed., Hkv. 2. 15, Am. 70; orka tveggja huga um e-t, to be of two minds about a thing, Þjal. 31; orkask hugar á e-t, to resolve, Grett. 207 new Ed.; ef þér lér nokkut tveggja huga um þetta mál, if thou be of two minds about the matter, Odd. 112 new Ed.; ok ljær mér þess hugar (thus emend.) at né einn fái fang af honum, I ween that none will be a match for him, Fms. xi. 96.
    II. denoting mood, heart, temper, feeling, affection; góðr h., a good, kind heart, Hm. 118; íllr h., ill temper, spite, id.; heill h., sincerity, Sól. 4; horskr h., Hm. 90; í góðum hug, in a good mood, Fms. vi. 110, ix. 500 (v. l.), Stj. 453; in plur., vera í hugum góðum, Fas. i. 441 (in a verse); or simply, í hugum, ‘in one’s mind,’ cheerful, Hkm. 9, Hým. 11; bæði reiðr ok í hugum, both when angry and when glad, Post. 168; í reiðum hug, in angry mood, Fms. vi. 4; í hörðum hug, in hard ( sad) mood, distressed, 655 xii. 3; í íllum hug, in evil mood; af öllum hug, from all one’s heart, 686 B. 2 (Matth. xxii. 37), cp. Hm. 125: and adverb., alls hugar, from all one’s heart, Hom. 68; all hugar feginn, Hom. (St.): reynask hugi við, to try one another’s mind, make close acquaintance, Fb. iii. 446; því at hón vildi reynask hugum við hann ( examine him), Fs. 128; hugir þeirra fóru saman, their minds went together, they loved one another, 138.
    III. denoting desire, wish; leggja hug á e-t, to lay to heart, take interest in, Nj. 46; leggja mikinn hug á um e-t, Eg. 42; leggja allan hug á e-t, Ó. H. 44, 55; leggja lítinn hug á e-t, to mind little, Fms. x. 61; to neglect, 96; leggja hug á konu, to love a woman, Fs. 137, Fb. i. 303; leika hugr á e-u, to long, wish for a thing, hón er svá af konum at mér leikr helzt hugr á, Fms. vii. 103, Rd. 254; hugir þínir standa til þess mjök, Hom. 53; e-m rennr hugr til e-s, to have affection for one, Fb. i. 279; e-m er hugr á e-u, to have a mind for a thing, be eager for, have at heart; mér er engi hugr á at selja hann, I have no mind to sell him, Fms. i. 80, iv. 30, vii. 276; er þér nú jammikill hugr á at heyra draum minn sem í nótt? Dropl. 22, Nj. ii.
    2. in plur., personified, almost like fylgja or hamingja, q. v., a person’s ill-will or good-will being fancied as wandering abroad and pursuing their object; for this belief see the Sagas passim, esp. in dreams; þá vakti Torfi mik, ok veit ek víst, at þetta eru manna hugir, Háv. 55; þetta eru íllra manna hugir til þín, Þórð. 65; hvárt syfjar þik, Járnskjöldr faðir? Eigi er, Járndís dóttir, liggja á mér hugir stórra manna, art thou sleepy, father? Not so, daughter, but the minds of mighty men weigh upon me, Fb. i. 258: popular sayings referring to the travelling of the mind, e. g. fljótr sem hugr manns, swift as thought (Germ. gedankenschnell), cp. the tale of the race of Hugi and Thjalfi, Edda, and of Odin’s ravens Hugin and Munin.
    IV. with the notion of foreboding; svá segir mér hugr um, ‘so says my mind to me,’ I forebode, Fs. 127; kveðsk svá hugr um segja, sem konungr myndi úmjúklega taka því, Ó. H. 51; kvað sér ílla hug sagt hafa um hennar gjaforð, her wedlock had boded him evil, Ísl. ii. 19; en kvaðsk þó úvíst hugr um segja, hver …, i. e. he had little hope, how …, Fb. i. 360; e-m býðr e-t í hug, it bodes one, Ísl. ii. 32; bauð konungi þat helzt í hug, at …, Ó. H. 195, Eg. 21 (see bjóða IV); göra sér í hug, to imagine, Fms. viii. 338; telja sér í hug, id., Fb. ii. 322, Eb. 204.
    V. denoting courage; hugr ræðr hálfum sigri, a stout heart is half the battle, a saying, Fms. vi. 429 (in a verse); hugr ok áræði, Stj. 71; með hálfum hug, half-heartedly, faintly; með öruggum hug, fearlessly; herða huginn, Eg. 407, Ó. H. 241; engi er hugr í Dönum, Hkr. i. 338; treysta hug sínum, Odd. 112 new Ed.; hugar eigandi, bold, Fas. i. 522 (in a verse), Korm. 200; bregðask at hug, Þórð. 48; þat segi þér, at mér fylgi engi hugr, Fms. vii. 297; engi hugr mun í vera, Glúm. 356, passim.
    VI. COMPDS: hugarangr, hugarbeiskleikr, hugarbót, hugarburðr, hugarekki, hugarfar, hugarfýst, hugarglöggr, hugargóðr, hugarhræring, hugarhvarf, hugarkraptr, hugarlátliga, hugarlund, hugarótti, hugarreikan, hugarspeki, hugarstyrkr, hugarstyrkt, hugarválað, hugarvíl, hugaræði.
    B. COMPDS: hugást, hugblauðr, hugbleyði, hugblíðr, hugboð, hugboðit, hugborð, hugborg, hugbót, hugbrigðr, hugdirfð, hugdirfl, hugdjarfr, hugdyggr, hugfallast, hugfastliga, hugfastr, hugfár, hugfeldr, hugfesta, hugfróun, hugfró, hugfullr, huggóðr, huggæði, hughraustr, hughreysta, hughreysti, hughryggr, hughvarf, hughægr, hugkvæmi, hugkvæmiligr, hugkvæmr, huglauss, hugleggja, hugleiða, hugleiðing, huglétt, hugléttir, hugleikit, hugleysa, hugleysi, huglítill, hugljúfi, hugljúfr, hugmaðr, hugmannliga, hugmóðr, hugmynd, hugprúðr, hugprýði, hugrakkr, hugraun, hugreifr, hugrekki, hugrenning, hugreynandi, hugró, hugrúnar, hugsjó, hugsjón, hugsjúkr, hugskot, hugsnjallr, hugsótt, hugspakligr, hugspakr, hugspeki, hugspæi, hugsteinn, hugsterkr, hugstiginn, hugstoltr, hugstórr, hugstyrkr, hugstæðr, hugsvala, hugsvalan, hugsvinnr, Hugsvinnsmál, hugsýki, hugsýkja, hugtregi, hugtrúr, hugveikr, hugvekja, hugvit, hugvitr, hugvitsmaðr, hugværr, hugþekkliga, hugþekkr, hugþokkaðr, hugþokkan, hugþokki, hugþótti, hugþungt.
    II. in pl. in a few words, mostly poëtical: hugum-prúðr, adj. = hugprúðr; Hjálmarr inn h., a nickname, Fas. hugum-sterkr, -stórr, -strangr, adj. = hugstórr, etc., Hkv. 1. 1, Korm., Jd. 38, Fas. i. 418.

    Íslensk-ensk orðabók > HUGR

  • 13 svína-bæli

    n. a hog-sty, Fms. i. 213, Hkr. i. 71 (of dreams in a hog-sty).

    Íslensk-ensk orðabók > svína-bæli

  • 14 burst-ígull

    m. a hedge-hog, Thom. 145, 147; vide bjarnígull.

    Íslensk-ensk orðabók > burst-ígull

  • 15 BÖRGR

    m. [Dutch and Germ. barg; Engl. barrow], a barrow-hog, Hd., Lex. Poët.

    Íslensk-ensk orðabók > BÖRGR

  • 16 drit-róði

    a, m. [see ráði], a dirty hog, Edda (Gl.)

    Íslensk-ensk orðabók > drit-róði

  • 17 gullin-bursti

    a, m. gold-mane, name of the hog of Frey, Edda, Hdl. 7.

    Íslensk-ensk orðabók > gullin-bursti

  • 18 HAUGR

    (-s, -ar), m.
    1) mound;
    2) sepulchral mound, cairn.
    * * *
    m. [akin to hár, high; Dan. höj; Swed. hog; North. E. how]:—a how, mound; haugr eða hæð, Mar., Fms. ix. 382, Stj. 260; there was usually a how near the houses, from which the master could look over his estate, Þkv. 6, Skm. 11; hann gékk nú at bæ Þorleifs ok at haugi þeim er hann sat a., Fs. 98; Þorleifr var því vanr, sem mjök var fornmennis háttr, at sitja löngum úti á haugi einum ok eigi langt frá bænum, Fms. ii. 59; þar er h. nokkurr er hann er vanr at sitja, v. 160; hann sat á haugi sem konungar, Hkr. i. 136, Stjörn. Odd. ch. 5.
    2. a dung-heap. midden; fjós-h., a byre-midden; ösku-h., an ash-heap; myki-h., a muck-heap; draga myki út ok færa í haug, K. Þ. K. 100, Al. 178.
    II. a cairn, over one dead; the cairns belong to the burning age as well as to the later age, when the dead were placed in a ship and put in the how with a horse, hound, treasures, weapons, or the like, cp. Eg. 6, 7, 768. Hkr. (pref.), Landn. 62 (twice), 81, 82, 86, 125 (lagðr í skip), 169, Gísl. 23, 24, 31, 32, Ld. ch. 8, 24, Nj. ch. 79, Eb. ch. 9, 34, Hrafn. (fine), Hervar. 13 sqq. (1847), Fagrsk. ch. 4, 5, Hkr. (pref.), Hkr. i. 122 (Har. S. ch. 45), 152 (Hák. S. ch. 27), 160 (ch. 32), Har. Hárf. ch. 8, Skjöld. S. ch. 9: names of such cairns, Korna-haugr, Landn. 87; Hildis-h., 267; Hálfdanar-haugar, Hkr. i. 74; Tréfóts-h., Grett. 87; Melkorku-h., Mókolls-h., etc.: freq. in local names, Haugr, Haugar, Haugs-nes, Landn., Eb.; Hauga-þing, n. an assembly in Norway, Fms. viii. 245, ix. 109. There is an historical essay on Icel. cairns by old Jón Ólafsson in Arna-Magn. Additam. (autogr. MS. and interesting).
    β. a kind of sacrificial mound, Edda 83 (Hölgi), Yngl. S. ch. 12, Ó. H. ch. 122; hauga né hörga, hlaða hauga ok kalla hörg, N. G. L. i. 430; blót-h., q. v.: for tales about the breaking open of cairns, wrestling with the ghosts, and carrying off their weapons and treasures, see Landn. 169, Harð. S. ch. 15, Grett. ch. 20, Sturl. i. 23, Bárð. ch. 20 new Ed.: the burying in cairns was typical of the heathen age, whence such law phrases as, frá heiðnum haugi, from heathen how, i. e. from time immemorial, D. N. passim, vide Fr.; telja langfeðr frá haugi, or til haugs ok heiðni, to count one’s forefathers up to hows and heathen times, Rétt. 48, D. N. iii. 122: in early Dan. laws unbaptized children were called höghæmen = how-men.
    COMPDS: haugabrjótr, haugaeldr, haugaherr, haugaöld, brunaöld, haugsdyrr, haugsgólf, haugsgörð.

    Íslensk-ensk orðabók > HAUGR

  • 19 HAUKR

    (-s, -ar), m. hawk; fleygja hauki, to fly a hawk.
    * * *
    m. [A. S. heafoc; Engl. hawk; O. H. G. habuch; Germ. habicht; Dan. hög; Swed. hök]:—a hawk, Fms. i. 119, xi. 21, Jb. 542: metaph. a hero, vera haukar görvir, Fms. vi. (in a verse); eiga sér hauk í horni, to have a hawk in the corner, to have one to back one; or perhaps the phrase is, hrók í horni, a rook in the corner, borrowed from chess. Hawks were in olden times carried on the wrist, whence in poetry the hand is called the seat, cliff, land of the hawk, hauk-borð, -klif, -land, -mærr, -storð, -strönd, -völlr; the adjectives hauk-fránn (of the eye, flashing as a hawk’s eye), hauk-ligr, -lyndr, -snarr, -snjallr are all of them epithets of a bold man, Lex. Poët.: hauka-veiði, n. hawking, Gþl. 429: hauk-nefr, m. hawk-bill, a nickname, Landn.; sparr-h., a sparrow-hawk.
    II. as a pr. name, Landn.; and in local names, Hauka-gil, Hauka-dalr, whence Haukdælir, m. pl. name of a family, Sturl.; Haukdæla-ætt, f. id.; Hauk-dælskr, adj. belonging to that family.

    Íslensk-ensk orðabók > HAUKR

  • 20 HÁR

    * * *
    I)
    (há, hátt), a.
    1) high; á háfum fjöllum, in high mountains; hæri en, higher than;
    2) tall (hár maðr vexti);
    3) superl. at the highest pitch; meðan hæst væri vetrar, sumars, in the depth of winter, in the height of summer;
    4) high, glorious; hæstu hátíðir, the highest feasts;
    5) loud (hár brestr); mæla hátt, to speak loud; hón verðr há við, she becomes clamorous or excited.
    (gen. hás, pl. háir), m. thole.
    n. hair (jarpr á hár).
    * * *
    1.
    adj., fem. há, neut. hátt, vide Gramm. p. xix; compar. hæri or hærri, superl. hæstr; hæðstr and hærstr, which are found in old printed books, are bad forms; for the inflexions, (which vary much, sometimes inserting f or v, sometimes not,) see the references below; in mod. usage the v is usually dropped, but the cases are bisyllabic, e. g. háir, háar, háa, háum, instead of the old hávir, hávar, háva, háfum or hám; the definite form in old writers is hávi or háfi, in mod. hái: [Ulf. hauhs = ὑψηλός; A. S. heah; Engl. high; O. H. G. hoh; Hel. hoh; Germ. hoch; old Frank, hag or hach; Swed. hög; Dan. höj; all of them with a final guttural, which in mod. Dan. has been changed into j; the final labial f or v, which in olden times was so freq. before a vowel, may be compared to laugh, rough, etc. in mod. Engl.; the g remains in the cognate word haugr]:—high; stiga sex álna háfan, Vm. 129; í hám fjalla-tindum, Edda 144 (pref.); á háfum fjöllum, Skálda 181; há fjöll, Getsp.; á hám gálga, Fsm. 45; á bekk hám, Akv. 2; hár bylgjur, Edda (Ht.); á borg inni há, Am. 18; á há fjalli, Gm. 17, Bs. i. 26 (in a verse); enar hæstu fjalla hæðir, Stj. 59; hár turn, Hkr. iii. 63; skaptið var eigi hæra, en …, Eg. 285 (of a spear); hátt hlaup, a high leap, i. e. from a high place, Fms. i. 166; hæri en grön er vex á hæsta fjalli, Hom. 152; hávar bárur, Gh. 13: hávar unnir, Skv. 2. 16; háfan garð, Fms. vi. (in a verse); hávu grasi, Hm. 120; but há grasi. Gm. 17; upp-háfa skúa, high boots, Fms. vii. 321: phrases, bera hæra skjöld, hlut, to carry the highest shield, lot, Fas. i. 383, Ld. 322.
    2. tall; hárr maðr vexti ( tall of stature), manna hæstr, very tall, Fms. i. 155; hárr maðr ok harðvaxinn, vii. 321.
    3. a metrical term; syllables in rhyme having the same consonants and quantity of vowels are jafn-háfar, in the same strain; kvattú svá? ‘gröm skömm’ eigi eru þær hendingar jafn háfar; ‘hrömm skömm’ þat væri jafnhátt, Fms. vi. 386.
    II. metaph. high, sublime, glorious; hærri tign, Fms. i. 214; enir hæstu Guðs postular, 625. 82; í hærra haldi, Fms. vii. 112; margar ræður þvílíkar eða enn hæri, or still sublimer, Sks. 635; hljóta háfan sigr, a glorious victory, Merl. 2. 69; háfan ávöxt, Mar. kv. 17; hæstu daga, hæstu hátíðir, the highest days or feasts (hátíð), Fms. x. 22.
    2. at the highest pitch; meðan hæstir eru stormar um vetrinn, Sks. 46; at hann væri kyrr meðan hæst væri vetrar, in the depth of winter, Fms. ix. 480; meðan hæst væri sumars, in the height of summer, Lv. 43; hátt vetrar megin, Sks.; cp. há-degi, há-vetr, há-sumar (below).
    3. loud; blása hátt (a trumpet), Vsp. 47; brestr hár, Fms. xi. 10, Glúm. 375; mæla hátt, to speak loud, Nj. 33; ok söng í hátt, it gave a loud sound, 83; kveða við hátt ok öskurliga, Fms. v. 164; þó þetta væri eigi hátt talat í fyrstu, ix. 250; æpa hátt, Sks. 653; hafa hátt, to make a noise; cp. gráta hástöfum (below), há-vaði (below); hón verðr há við, she became clamorous, excited, Ísl. ii. 350; hlæja hátt, to laugh loud, Skv. 2. 15.
    III. a mythol. pr. name, both Hár and Hávi, Edda; Hávi and Hár are names of Odin the High, whence Háva-mál, n. pl. the name of a poem, the Sayings of the High.
    2. prefixed in the pr. names Há-kon, Há-leygr, Há-rekr, Há-mundr, Há-steinn, Há-varðr, Há-varr; and in local names, Háfa-fell, etc.
    IV. neut. as adverb; geisa hátt, Edda 146 (pref.); skín hann nú því hærra, Fms. v. 241; unna e-m hærra en öðrum, to love one higher (more) than another, Sturl. i. 198; taka e-n hátt, to make much of one, Bs. i. 727; stökkva hátt, to make a high leap, look high, Fær. 57; sitja skör hærra en aðrir, a step higher, Fms. i. 7.
    B. COMPDS: háaltari, hábakki, hábakkaflæðr, hábeinn, hábjarg, hábogaðr, háborð, hábrók, hábrókan, hábrókask, hádegi, hádegisskeið, háeyrr, háfeti, háfjall, háflæðr, háfæta, háfættr, háhestr, hákirkja, háleggr, háleikr, háleitliga, háleitligr, háleitr, háliga, háligr, hálimar, hámessa, hámessumál, hámælgi, hámæli, hámæltr, hánefjaðr, hánefr, hápallr, háreysti, háreystr, hásalir, hásegl, háseymdr, háskeptr, háskóli, hástaðr, hástafir, hásteint, hástigi, hásumar, hásumartími, hásæti, hásætisborð, hásætiskista, hásætismaðr, hásætisstóll, hátalaðr, hátimbra, hátíð, hátíðaraptan, hátíðardagr, hátíðarhald, hátíðisdagr, hátíðiskveld, hátíðliga, hátíðligr, hávaði, hávaðamaðr, hávaðamikill, hávaðasamr, hávarr, háværr, háværð, hávegir, hávella, hávetr, hávetri.
    2.
    mod. háfr, m. [Germ. hai], a dog-fish, squalus acanthius, Skálda 162. In compds há- marks fish of the shark kind, as há-karl (q. v.), a shark, carcharias, Ann.: há-kerling, f. = hákarl: há-meri, f. squalus glaucus: há-mús, f. chimaera monstrosa, Linn.; also called geirnyt, Eggert Itin. 360: há-skerðingr, m. = hákarl, Edda (Gl.), Grág. ii. 337, 359, Pm. 69: háskerðinga-lýsi, n. shark’s oil, H. E. i. 395: háfs-roð, n. shark’s skin, shagreen.
    3.
    m., acc. há, pl. háir, a thole, Am. 35, Grett. 125, Fas. i. 215, Þiðr. 313; whence há-benda, u, f. = hamla, q. v.; há-borur, f. pl., q. v.; há-reiðar, f. pl. rowlocks, prop. ‘thole-gear,’ synonymous with hamla; inn féll (sjór) um söxin ok háreiðarnar, Sturl. iii. 66, (Cd. Brit. Mus., Cd. Arna-Magn. háborurnar); leggja árar í háreiðar, to lay the oars in the rowlocks, Fms. xi. 70 (v. 1. to hömlur), 101, x. 285; lágu þar árar í háreiðum, Eg. 360 (v. l. to hömlu-böndum), Lex. Poët.: há-seti, a, m. a ‘ thole-sitter,’ oarsman, opp. to the captain or helmsman, Grág. i. 90, N. G. L. i. 98, Landn. 44, Fbr. 62 new Ed., Fms. vi. 239, 246: há-stokkar, m. pl. the gunwale, Bs. i. 385, 390.
    β. in poetry a ship is called há-dýr, n., há-sleipnir, m. the horse of rowlocks.
    4.
    n. [A. S. hær; Engl. hair; Germ. har; Dan.-Swed. hår; Lat. caesaries]:— hair, including both Lat. crines and capilli, Skálda 162, Nj. 2, Sks. 288; fara ór hárum, to change the hair, of beasts, passim; eitt hár hvítt eðr svart, Matth. v. 36; höfuð-hár, the hair of the head; lík-hár, the hair on the body, breast, or hands of men, opp. to the head; úlfalda-hár, iii. 4; hross-hár, horse-hair; hunds-hár, kattar-hár.
    COMPDS: háralag, hárslitr.
    ☞ For the hair of women, see Nj. ch. 1, 78, 117, Landn. 2, ch. 30, Edda 21, passim; of men, Nj. ch. 121, Ld. ch. 63, and passim.

    Íslensk-ensk orðabók > HÁR

См. также в других словарях:

  • Hog — (h[o^]g), n. [Prob. akin to E. hack to cut, and meaning orig., a castrated boar; cf. also W. hwch swine, sow, Armor. houc h, hoc h. Cf. {Haggis}, {Hogget}, and {Hoggerel}.] 1. (Zo[ o]l.) A quadruped of the genus {Sus}, and allied genera of… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • hog — [hôg, häg] n. pl. hogs or, for 1 & 2, hog [ME < OE hogg < ? or akin to ON höggva, to cut (akin to OE heawan, HEW), in basic sense “castrated”] 1. any swine, esp. a domesticated adult (Sus scrofa) ready for market, or, in England, a… …   English World dictionary

  • Hog — Hog, v. t. [imp. & p. p. {Hogged}; p. pr. & vb. n. {Hogging}.] 1. To cut short like bristles; as, to hog the mane of a horse. Smart. [1913 Webster] 2. (Naut.) To scrub with a hog, or scrubbing broom. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Hog — may refer to:* Pig * Harley Owners Group * The stock ticker symbol for Harley Davidson (HOG) * The Hogs (American football), the famed offensive line of the Washington Redskins of the National Football League * M60 machine gun, also referred to… …   Wikipedia

  • Hog — Hog, v. i. (Naut.) To become bent upward in the middle, like a hog s back; said of a ship broken or strained so as to have this form. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Hog — Hog, 1) (Hog Head), Vorgebirge an der Küste der Grafschaft Kerry in der irischen Provinz Munster; 2) Inselgruppe daselbst; 3) (Hog Island), Insel an der Küste Virginiens im Atlantischen Ocean (Nordamerika); 4) Insel im St. Clairsee in Obercanada; …   Pierer's Universal-Lexikon

  • hog — [n1] pig boar, cob roller*, oinker*, piggy, piglet, porker*, razorback, shoat, sow, swine, warthog; concepts 394,400 hog [n2] glutton cormorant, epicure, gorger*, gormandizer, gourmand, greedy eater, hefty eater, pig*, swine*; concept 412 hog [v] …   New thesaurus

  • hog — ► NOUN 1) a pig, especially a castrated male reared for slaughter. 2) informal a greedy person. ► VERB (hogged, hogging) informal ▪ take or hoard selfishly. ● go the whole hog Cf. ↑ …   English terms dictionary

  • hog|ly — «HOG lee, HG », adjective, li|er, li|est. = hoggish. (Cf. ↑hoggish) –hog´li|ness, noun …   Useful english dictionary

  • hog it — (slang) 1. To eat greedily 2. To live in a slovenly fashion • • • Main Entry: ↑hog …   Useful english dictionary

  • høg — sb., en, e, ene, i sms. høge , fx høgenæb …   Dansk ordbog

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»