-
1 gladius
gladius, iī, m.(zu glaber, also ›das glatte‹), das messerförmige Schwert (zu Hieb und Stoß, während ensis das längere, mehr zum Hieb eingerichtete Schwert), I) eig. u. meton.: a) eig.: capulus gladii, Tac.: mucro gladii, Plin.: gladius vaginā vacuus (blankes), Cic.: gl. militaris, Sen.: gladius cruentus, Cic.: gladius cruore domini madens, Val. Max.: gladius, cui ad secandum subtilis acies est, Sen.: gladius, quo noxii iugulantur, Henkerschwert, Val. Max.: gladio accinctus, Liv. u. Tac., succinctus, Cornif. rhet.: gladium stringere, Caes., destringere, Cic.: gladium (e vagina) educere, Cic.: gladium nudare, Ov.: gladium condere, einstecken, Tac.: alqm gladio insequi, Cic.: alci gladium intentare, Liv.: gladio incumbere, Cornif. rhet.: transfigere se gladio, Vell.: traicere sibi gladio pectus, Auct. b. Afr.: traicere alqm gladio, Auct. b. Alex.: transfigere alqm gladio per pectus, Liv. – im Bilde, suo sibi gladio hunc iugulo, mit seinen eigenen Waffen, d.i. widerlege ihn mit seinen eigenen Worten, Ter. adelph. 958 (vgl. quid igitur pugnes adversus eos homines, qui suo sibi gladio pereunt? Lact. 3, 28, 20): plumbeo gladio iugulari, mit schwachen Beweisen widerlegt werden, Cic. ad Att. 1, 16, 2: tuo gladio conficiatur defensio, Cic. Caecin. 82: destrictis gladiis fraudium (mit den scharfen Waffen des Betr.) simplicis puellae paventes cogitationes invadunt, Apul. met. 5, 19. – Sprichw., ignem gladio scrutari (griech. πῦρ μαχαίρα σκαλεύειν), das Feuer mit dem Schwert durchwühlen, von einem unsinnigen Beginnen, Hor. sat. 2, 3, 276. – b) meton. = das mit dem Schwert Bewirkte, wie: gladii potestas od. ius, Gewalt über Leben u. Tod, Capit. u. ICt.: locare ad gladium, zum Gladiatorenkampfe, Sen.: ebenso damnari ad gladium, ICt.: licentia gladiorum, Mordtaten, Cic.: ebenso sublatus modus gladiis, Lucan. – II) übtr.: a) als Titel einer Schrift, das Schwert, Suet. Cal. 49, 3. – b) das Pflugeisen, Plin. 18, 172. – c) das Schwertholz ( sonst spatha), dessen man sich bei dem alten senkrechten Webstuhl statt des Kammes bediente, um den Einschlag damit zu schlagen u. das Gewebe dicht zu machen, deducunt habiles gladios filo gracilento, Enn. ann. 253. – d) = ξιφίας, der Schwertfisch, Plin. 9, 3; 32, 15 u. 145. – / Nbf. gladium. iī, n., Lucil. 1187. Varro LL. 5, 116; 8, 45 u. bes. 9, 81. Varro r. r. 1, 48, 3: gladium, ξίφος, gladia, ξίφη, Gloss.; vgl. Quint. 1, 5, 16 (wo getadelt).
-
2 gladius
gladius, iī, m.(zu glaber, also ›das glatte‹), das messerförmige Schwert (zu Hieb und Stoß, während ensis das längere, mehr zum Hieb eingerichtete Schwert), I) eig. u. meton.: a) eig.: capulus gladii, Tac.: mucro gladii, Plin.: gladius vaginā vacuus (blankes), Cic.: gl. militaris, Sen.: gladius cruentus, Cic.: gladius cruore domini madens, Val. Max.: gladius, cui ad secandum subtilis acies est, Sen.: gladius, quo noxii iugulantur, Henkerschwert, Val. Max.: gladio accinctus, Liv. u. Tac., succinctus, Cornif. rhet.: gladium stringere, Caes., destringere, Cic.: gladium (e vagina) educere, Cic.: gladium nudare, Ov.: gladium condere, einstecken, Tac.: alqm gladio insequi, Cic.: alci gladium intentare, Liv.: gladio incumbere, Cornif. rhet.: transfigere se gladio, Vell.: traicere sibi gladio pectus, Auct. b. Afr.: traicere alqm gladio, Auct. b. Alex.: transfigere alqm gladio per pectus, Liv. – im Bilde, suo sibi gladio hunc iugulo, mit seinen eigenen Waffen, d.i. widerlege ihn mit seinen eigenen Worten, Ter. adelph. 958 (vgl. quid igitur pugnes adversus eos homines, qui suo sibi gladio pereunt? Lact. 3, 28, 20): plumbeo gladio iugulari, mit schwachen Beweisen widerlegt werden, Cic. ad Att. 1, 16, 2: tuo gladio conficiatur defensio, Cic. Caecin. 82: destrictis gladiis fraudium (mit den scharfen Waffen des Betr.) simplicis puellae paventes cogitationes invadunt,————Apul. met. 5, 19. – Sprichw., ignem gladio scrutari (griech. πῦρ μαχαίρα σκαλεύειν), das Feuer mit dem Schwert durchwühlen, von einem unsinnigen Beginnen, Hor. sat. 2, 3, 276. – b) meton. = das mit dem Schwert Bewirkte, wie: gladii potestas od. ius, Gewalt über Leben u. Tod, Capit. u. ICt.: locare ad gladium, zum Gladiatorenkampfe, Sen.: ebenso damnari ad gladium, ICt.: licentia gladiorum, Mordtaten, Cic.: ebenso sublatus modus gladiis, Lucan. – II) übtr.: a) als Titel einer Schrift, das Schwert, Suet. Cal. 49, 3. – b) das Pflugeisen, Plin. 18, 172. – c) das Schwertholz ( sonst spatha), dessen man sich bei dem alten senkrechten Webstuhl statt des Kammes bediente, um den Einschlag damit zu schlagen u. das Gewebe dicht zu machen, deducunt habiles gladios filo gracilento, Enn. ann. 253. – d) = ξιφίας, der Schwertfisch, Plin. 9, 3; 32, 15 u. 145. – ⇒ Nbf. gladium. iī, n., Lucil. 1187. Varro LL. 5, 116; 8, 45 u. bes. 9, 81. Varro r. r. 1, 48, 3: gladium, ξίφος, gladia, ξίφη, Gloss.; vgl. Quint. 1, 5, 16 (wo getadelt). -
3 gladius
glădĭus, ĭi, m. - Lebaigue P. 545 et P. 546. - gladium, n., Lucil. d. Non. 20.8, 13 ; Varr. L. 9, 81; Quint. 1, 5, 16. - voir hors site gladius. [st1]1 [-] épée, glaive [pr. et fig.]. - gladium educere (stringere, destringere): sortir l'épée du fourreau, dégainer l'épée. - jus gladii habere, Dig. 1, 18, 6, § 8: avoir le droit de vie et de mort. - aut tuo, quemadmodum dicitur, gladio aut nostro defensio tua conficiatur necesse est, Cic. Caec. 82: il faut de toute nécessité que dans ta défense tu sois battu ou par tes propres armes, comme on dit, ou par les miennes. - plumbeo gladio jugulare, Cic. Att. 1, 16, 2: tuer avec un sabre de plomb [inoffensif] [prov.]. - gladiorum impunitas, Cic. Phil. 1, 27: impunité des meurtres. [st1]2 [-] métier de gladiateur. - se ad gladium locare, Sen. Ep. 87, 8: se louer pour être gladiateur. [st1]3 [-] coutre [de la charrue]. - Plin. 18, 172. [st1]4 [-] espadon, poisson-épée. - Plin. 9, 3.* * *glădĭus, ĭi, m. - Lebaigue P. 545 et P. 546. - gladium, n., Lucil. d. Non. 20.8, 13 ; Varr. L. 9, 81; Quint. 1, 5, 16. - voir hors site gladius. [st1]1 [-] épée, glaive [pr. et fig.]. - gladium educere (stringere, destringere): sortir l'épée du fourreau, dégainer l'épée. - jus gladii habere, Dig. 1, 18, 6, § 8: avoir le droit de vie et de mort. - aut tuo, quemadmodum dicitur, gladio aut nostro defensio tua conficiatur necesse est, Cic. Caec. 82: il faut de toute nécessité que dans ta défense tu sois battu ou par tes propres armes, comme on dit, ou par les miennes. - plumbeo gladio jugulare, Cic. Att. 1, 16, 2: tuer avec un sabre de plomb [inoffensif] [prov.]. - gladiorum impunitas, Cic. Phil. 1, 27: impunité des meurtres. [st1]2 [-] métier de gladiateur. - se ad gladium locare, Sen. Ep. 87, 8: se louer pour être gladiateur. [st1]3 [-] coutre [de la charrue]. - Plin. 18, 172. [st1]4 [-] espadon, poisson-épée. - Plin. 9, 3.* * *Gladius, gladii, masc. gen. Cousteau ou espee, Glaive.\Conficere gladio aliquem. Cic. Tuer d'une espee.\Distringere gladium. Cic. Desgainer.\Finire dolorem gladio. Ouid. Se tuer pour se oster de peine et d'ennuy.\Stricto gladio insequi aliquem. Cic. L'espee desgainee, L'espee toute nue.\Recondere gladium in vaginam. Cic. Rengainer.\Recondere gladium lateri. Ouid. Fourrer dedens le costé.\Stringere gladios. Virgil. Desgainer.\Traiectus gladio. Ouid. Traversé, ou persé tout oultre d'une espee.\Transegit seipsum gladio. Tacit. Il se donna d'une espee à travers du corps. -
4 gladius
gladius gladius, i m меч -
5 gladius
glădĭus, ĭi, m. (also archaic glă-dĭum, ii, n., Lucil. ap. Non. 208, 13; cf. Varr. L. L. 9, § 81 Müll.; Quint. 1, 5, 16; v. gladiola under gladiolus, I.) [perh. akin to clades, cardo; cf. kladasai, to brandish], a sword (syn. the poet. ensis, acc. to Quint. 10, 1, 11; cf. also: spatha, acinaces, sica, pugio).I.Lit.:b.arripuit gladium,
Plaut. Capt. 4, 4, 7; id. Cas. 2, 4, 28:eripite isti gladium, quae sui est impos animi,
id. Cas. 3, 5, 9: succincti gladiis media regione cracentes, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 53 Müll. (Ann. v. 497 Vahl.): contecti gladiis, id. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 (Ann. v. 415 ib.):occursat ocius gladio comminusque rem gerit Varenus,
Caes. B. G. 5, 44, 11:pila miserunt, celeriterque gladios strinxerunt,
drew, id. B. C. 3, 93, 1:gladium stringere,
Cic. Phil. 2, 9, 21; Verg. A. 12, 278:destringere,
Caes. B. G. 1, 25, 2; 7, 12 fin.; id. B. C. 1, 46, 1; 1, 47, 3; Cic. Off. 3, 31, 112; id. Cat. 3, 1, 2; Liv. 27, 13, 9 et saep.:educere,
Caes. B. G. 5, 44, 8; Cic. Att. 4, 3, 3; Sall. C. 51, 36; cf.:educere e vagina,
Cic. Inv. 2, 4, 14:nudare,
Ov. F. 2, 693:recondere in vaginam,
Cic. Inv. 2, 4, 14; cf.condere,
Quint. 8 praef. §15: xiphion gladi praebet speciem,
Plin. 25, 11, 89, § 138.—Prov.(α).Suo sibi hunc gladio jugulo, fight him with his own weapons, Ter. Ad. 5, 8, 35; cf.(β).the same,
Cic. Caecin. 29, 82.—Cum illum (Clodium) plumbeo gladio jugulatum iri tamen diceret (Hortensius), i. e. with very little trouble, Cic. Att. 1, 16, 2. —(γ).Ignem gladio scrutare, stir the fire with a sword (= pur machairai skaleuein, Pythag. ap. Diog. Laert. 8, 17), Hor. S. 2, 3, 276.—(δ).Gladium alicui dare qui se occidat, to give one the means of ruining himself, Plaut. Trin. 1, 2, 92.—II.Transf.A.Murder, death:B.cum tanta praesertim gladiorum sit impunitas,
Cic. Phil. 1, 11, 27; cf. id. Fam. 10, 2, 1; Vell. 2, 3, 3; 2, 125, 2;gladiorum licentia,
Cic. Fam. 4, 9 fin.; id. 2, 22, 2:qui universas provincias regunt, jus gladii habent,
i. e. the power of life and death, Dig. 1, 18, 6, § 8:potestas gladii,
ib. 2, 1, 3; Capitol. Gord. 9.—A gladiatorial combat:C.qui cum maxime dubitat, utrum se ad gladium locet an ad cultrum,
Sen. Ep. 87 med.:comparare homines ad gladium,
Lact. 6, 12 fin.:servus ad gladium vel ad bestias vel in metallum damnatus,
Dig. 29, 2, 25.—Gladius vomeris, a ploughshare, Plin. 18, 18, 48, § 172.—D.The sword-fish, also called xiphias (xiphias), Plin. 9, 2, 1, § 3; 9, 15, 21, § 54; 32, 11, 53, § 145. -
6 gladius
gladius ī, m a sword: vaginā vacuus, drawn: gladiis res geritur, S.: gladios strinxerunt, drew, Cs.: gladiis destrictis, Cs.: gladium e vaginā eduxit: Nudare gladios, O.: cum gladiis sequi consulem: Proxuma quaeque metit gladio, V.: gladiorum impunitas, i. e. of murder: magna est gladiorum licentia.—Provv.: Suo sibi gladio hunc iugulo, hoist with his own petar, T.: plumbeo gladio iugulatus, i. e. easily refuted.* * *I II -
7 gladius
gladius, ii, m., sword. -
8 gladius
ī m.1) меч ( как рубящее и колющее оружие ; ensis — преим. рубящее)g. vaginā vacuus V — обнажённый мечgladium stringere Cs (destringere, educere C, nudare O) — обнажать мечsuo sibi gladio aliquem jugulare погов. Ter — бить кого-л. его собственным оружием (опровергать его же доводами)scrutari ignem gladio H — рыться в огне мечом, т. е. жечь и убивать (по др. подливать масла в огонь)2) убийство ( licentia gladiorum C)3) сошник, лемех PM4) лопаточка для поднятия нитей основы (в ткацком станке) Enn5) меч-рыба PM -
9 gladius
1) Зоология: гладиус (у кальмаров)2) История: гладий (римский короткий меч) -
10 Gladius
сущ.геол. (Ceph.) гладиус -
11 Gladius
(Ceph.) гладиусDeutsch-Russische Geologie und Mineralogie Wörterbuch > Gladius
-
12 gladius
- ii s m 2glaive -
13 gladius
меч а) оружие-солдатский меч (1. 14 § 1 D. 49, 16. Gai. IV. 155);b) для гладиаторских игр: ad gladium damnari (1. 6 § 6 D. 28, 3. 1. 25 § 3 D. 29, 2. 1. 1 pr. D. 47, 14);
c) меч правосудия (1. 8 § 1 D. 48, 19. 1. 5 C. 9, 18);
gladio consumi (1. 16 C. 9, 20);
ius s. potestas gladii, право жизни и смерти (1. 6 pr. D. 1, 16. 1. 6 § 8 D. 1,18. 1. 3 D. 2, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > gladius
-
14 gladius
-
15 gladius
sword. -
16 gladius
-
17 gladius
, i mмеч -
18 Psephurus gladius
—1. LAT Psephurus gladius (Martens)2. RUS китайский веслонос m, псефур m3. ENG Chinese paddlefish4. DEU —5. FRA spatule f de ChineVOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE > Psephurus gladius
-
19 Xiphias gladius
—1. LAT Xiphias gladius Linnaeus2. RUS меч-рыба f, меченос m3. ENG (broadbill) swordfish, broadbill4. DEU Schwertfisch m5. FRA espadon m, poisson-épée mVOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE > Xiphias gladius
-
20 Xiphias gladius
Рыбоводство: меч-рыба
См. также в других словарях:
GLADIUS — insigne apud Romanos Magistratus, publicum iudicium exercentis, quemadmodum hasta Praetoris, privatim iudicium obeuntis, fuit: Merum enim imperium est, habere Gladii potestatem, ad animad vertendum in homines facinorosos. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom … Hofmann J. Lexicon universale
Gladius — (lateinisch „Schwert“) steht für: Gladius (Waffe), römisches Kurzschwert Gladius (Spiel), ein Computerspiel von LucasArts Suzuki Gladius, ein Motorrad des Herstellers Suzuki reduzierte Schale der Kalmare, siehe Phragmokon Gladius (Spiel Addon),… … Deutsch Wikipedia
Gladius — Gla di*us, n.; pl. {Gladii}. [L., a sword.] (Zo[ o]l.) The internal shell, or pen, of cephalopods like the squids. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
Gladĭus — (lat.), Schwert, s.d. Daher Gladii jus, das Recht, Todesstrafen zu verhängen; auch die hohe Gerichtsbarkeit, welche Verbrecher an Hals u. Hand bestraft. Gladii poena (G. supplicĭum), die Todesstrafe durch das Schwert od. Beil; bei den Römern, so… … Pierer's Universal-Lexikon
Gladius — [lateinisch] der, /...dii, Kurzschwert der römischen Legionäre … Universal-Lexikon
Gladius — This article is about the sword. For other uses, see Gladius (disambiguation). Gladius Replica pseudo Pompeii gladius. Type Armin … Wikipedia
Gladius — «Gladio» redirige aquí. Para otras acepciones, véase Gladio (desambiguación). Gladius tipo «pompeya». Gladius es el término latino utilizado para designar la espada. Hoy en día, la palabra «gladio» se aplica a la típica espada de la Antigua Roma… … Wikipedia Español
Gladius DB — Infobox Software name = Gladius DB caption = developer = latest release version = 0.7 latest release date = operating system = Cross platform genre = Database Management System license = GPL website = [http://gladius.sourceforge.net/ Gladius DB]… … Wikipedia
Gladius — El gladius era la espada corta utilizada por los legionarios romanos. Diseñada para perforar, la hoja recta y ancha, de doble filo, tenía unos 60 centímetros de largo. Se conocen cuatro estilos diferentes de gladius, llamados gladius de Mainz,… … Enciclopedia Universal
Gladius — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. Gladius est un terme latin qui à l origine désignait le Glaive. Par extension il désigne aussi un organe corné dans le manteaux de certains céphalopodes,… … Wikipédia en Français
gladius — noun a) A Roman sword roughly two feet long. Finally, the Romans made the gladius sharp, of highly tempered steel, and strongly piercing the first real sword (Figs. 17, 18, 19), of which only five specimens are now known to exist. b) pen, the… … Wiktionary