Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

fluctus

  • 1 fluctus

    fluctŭs, ūs, m. [st2]1 [-] lame, vague, flot, houle. [st2]2 [-] mer; eau de mer. [st2]3 [-] agitation, trouble, orage, péril.    - excitatis fluctibus, Cic.: au milieu de l'agitation des vagues.    - fluctibus sese committere maluit, Cic.: il aima mieux braver la mer en furie.    - excitare fluctus in simpulo, Cic. Leg. 3, 16, 36: soulever une tempête dans un verre d'eau.    - fluctus civiles, Nep.: troubles civils.    - irarum fluctus, Lucr.: flots de la fureur.    - fluctus curarum, Lucr.: trouble des soucis.    - fluctus belli, Lucr.: périls de la guerre.    - fluctus rerum, Hor.: tempêtes politiques.
    * * *
    fluctŭs, ūs, m. [st2]1 [-] lame, vague, flot, houle. [st2]2 [-] mer; eau de mer. [st2]3 [-] agitation, trouble, orage, péril.    - excitatis fluctibus, Cic.: au milieu de l'agitation des vagues.    - fluctibus sese committere maluit, Cic.: il aima mieux braver la mer en furie.    - excitare fluctus in simpulo, Cic. Leg. 3, 16, 36: soulever une tempête dans un verre d'eau.    - fluctus civiles, Nep.: troubles civils.    - irarum fluctus, Lucr.: flots de la fureur.    - fluctus curarum, Lucr.: trouble des soucis.    - fluctus belli, Lucr.: périls de la guerre.    - fluctus rerum, Hor.: tempêtes politiques.
    * * *
        Fluctus, huius fluctus. Cic. Une vague, Un flot.
    \
        Variis fluctibus agi. Seneca. Estre agité et tormenté de, etc.
    \
        Immodicis fluctibus canent aequora. Ouidius. La mer est blanche de, etc.
    \
        Ad fluctum declamabat Demosthenes. Cic. Aupres du flot.
    \
        Ferre fluctum. Cic. Endurer.
    \
        Insanos curarum comprime fluctus. Sil. Agitations et perturbations.
    \
        Fluctus fortunae. Plin. L'impetuosité.

    Dictionarium latinogallicum > fluctus

  • 2 fluctus

    fluctus, ūs (ante-class. form of the gen. sing. fluctuis, Varr. and Nigid. ap. Gell. 4, 16, 1; nom. plur. flucti, Pac. and Att. ap. Non. 488, 12), m. [fluo; cf. fluctio], the peculiar motion of fluids, a flowing, waving.
    I.
    In abstr. (rare; cf.:

    unda, fluentum): jactetur aquae fluctu quoque terra vacillans,

    Lucr. 6, 554 sq. —Of the flowing motion of the magnetic fluid (v. aestus):

    Cogitur offensare pulsareque fluctu Ferrea texta suo,

    Lucr. 6, 1053.—In mal. part., Lucr. 4, 1271; cf. fluctuo, I. a fin.
    II.
    Transf., a flow, flood. —In concr., a wave, billow, surge, esp. of the sea (the predom. signif. of the word in prose and poetry; esp. freq. in the plur.).
    (α).
    Sing.: fons aquae dulcis, qui fluctu totus operiretur, nisi, etc., the flood, i. e. high tide, Cic. Verr. 2, 4, 53, § 118: alia fluctus differt, dissipat visceratim membra, Maria salsa spumant sanguine, Enn. ap. Non. 183, 18 (Trag. v. 144 ed. Vahl.):

    ab saxo avortit fluctus ad litus scapham,

    Plaut. Rud. 1, 2, 76; 82:

    fluctum a saxo frangi,

    Cic. Fam. 9, 16, 6:

    fluctus uti... volutus Ad terras immane sonat per saxa,

    Verg. G. 3, 237:

    ad fluctum aiunt declamare solitum Demosthenem, ut fremitum assuesceret voce vincere,

    to the waves, Cic. Fin. 5, 2, 5.—
    (β).
    Plur.: indu mari magno fluctus extollere certant, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 425 ed. Vahl.): mulserat huc navim compulsam fluctibus pontus, id. ap. Prisc. p. 870 P. (Ann. v. 257 ed. Vahl.):

    excitatis maximis fluctibus,

    Cic. Rep. 1, 6:

    (insulae) fluctibus cinctae,

    id. ib. 2, 4; cf.:

    Massilia, quae cincta Gallorum gentibus barbariae fluctibus alluitur,

    id. Fl. 26, 63:

    sese fluctibus committere,

    id. Verr. 2, 2, 37, § 91:

    sedatis fluctibus,

    id. Inv. 2, 51, 154:

    puppes ad magnitudinem fluctuum tempestatumque accommodatae,

    Caes. B. G. 3, 13, 3:

    in fluctibus consistere,

    id. ib. 4, 24, 2:

    fluctibus compleri,

    id. ib. 4, 28 fin.:

    luctantem Icariis fluctibus Africum Mercator metuens,

    Hor. C. 1, 1, 15:

    o navis, referent in mare te novi Fluctus,

    id. ib. 1, 14, 2:

    mulcere fluctus et tollere vento,

    Verg. A. 1, 66:

    procella... fluctus ad sidera tollit,

    id. ib. 1, 103:

    revomere salsos fluctus pectore,

    id. ib. 5, 182.—Prov.: excitare fluctus in simpulo, to raise a tempest in a tea-pot, i. e. to make much ado about nothing, Cic. Leg. 3, 16, 36.—
    2.
    Poet. transf., a stream of odors:

    unde fluens volvat varius se fluctus odorum,

    Lucr. 4, 675.—And of a stream of fire:

    atro volvens incendia fluctu,

    Val. Fl. 7, 572.—
    B.
    Trop., like tempestas and unda, and our waves or billows, for turbulence, commotion, disturbance:

    qui in hac tempestate populi jactemur et fluctibus,

    Cic. Planc. 4, 11; cf.

    contionum,

    id. Mil. 2, 5:

    rerum Fluctibus in mediis,

    Hor. Ep. 2, 2, 85; cf. also Lucr. 5, 11:

    hoc omne tempus post consulatum objecimus iis fluctibus, qui per nos a communi peste depulsi, in nosmet ipsos redundarunt,

    Cic. de Or. 1, 1, 3; id. Att. 8, 3, 5:

    fluctus civiles,

    Nep. Att. 6:

    capere irarum fluctus in pectore,

    Lucr. 3, 298; so,

    irarum,

    id. 6, 74; Verg. A. 12, 831; Val. Max. 9, 3 init.:

    tristes curarum,

    Lucr. 6, 34:

    belli,

    id. 5, 1290.

    Lewis & Short latin dictionary > fluctus

  • 3 fluctus

        fluctus ūs, m    [FLV-], a flood, flow, tide, wave, billow, surge: maximi: sese fluctibus committere. puppes ad magnitudinem fluctuum accommodatae, Cs.: Luctans fluctibus Africus, H.: mulcere fluctūs, V.: revomere salsos fluctūs pectore, V.: qui (fons) fluctu totus operiretur, nisi, etc.: Fluctus ut volutus Ad terras sonat, V.: ad fluctum declamare, to the waves.—Prov.: excitare fluctūs in simpulo, a tempest in a tea-pot.—Fig., turbulence, commotion, disturbance: in hac tempestate populi iactemur et fluctibus: rerum Fluctibus in mediis, H.: fluctūs civiles, N.: irarum fluctūs, V.
    * * *
    wave; disorder; flood, flow, tide, billow, surge; turbulence, commotion

    Latin-English dictionary > fluctus

  • 4 fluctus

    fluctus fluctus, us m волна

    Латинско-русский словарь > fluctus

  • 5 fluctus

    fluctus, us, m., wave.

    English-Latin new dictionary > fluctus

  • 6 fluctus

    1. flūctus, ūs, m. (fluo, vom alten Supinum flūctum), das Strömen, Wogen, die Strömung, I) eig.: aquae, Lucr.: vom Strömen des magnet. Fluidums, Lucr. – übtr. im obszön. Sinne, die Renkung, Plur. bei Arnob. 5, 44. – II) meton., die Strömung = die hochgehende Welle, die Woge, bes. die Meereswoge, die Flut, α) Sing.: fluctu (maris) allui, Liv.: fluctu operiri, Cic.: ad fluctum declamare, Cic.: iam medio apparet fluctu Zacynthos, mitten auf dem Meere, Verg. – varius f. odorum, Strömung, Lucr.: atro volvens incendia fluctu (Strom), Val. Flacc.: tortos in fluctum ponere crines, wellenförmig, Manil. – β) Plur.: fractis iam et novissimis fluctibus leviter allui, Plin. ep.: fluctibus compleri, Caes.: fluctus sedare, Cic.: fluctus frangere, Sen.: ire per longos fluctus, das weite Meer, Hor. – sprichw., excitare fluctus in simpulo, viel Lärm um nichts machen, Cic. de legg. 3, 36. – im Bilde, die Wogen, Fluten, der Strudel = Unruhe, Ungemach usw. des Lebens, bes. des öffentl., emergere e fluctibus servitutis, Cic.: iactari populi fluctibus, auf den unruhigen Wogen des Volkslebens sich umhertreiben, Cic.; vgl. se civilibus fluctibus (den unruhigen Wogen, den Stürmen des politischen Lebens) committere, Nep.: f. contionum, stürmische V., Cic. – u. der Leidenschaften, irarum, Verg. – Archaist. Genet. fluctuis, Varro bei Gell. 4, 16, 1; vgl.
    ————
    Charis. 143, 12: Nom. Plur. flucti, Pacuv. tr. 77. Acc. tr. 33 u. 633. Vgl. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 283.
    ————————
    2. flūctus, s. fluxus .

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > fluctus

  • 7 fluctus

    I flūctus, ūs m. [ fluo ]
    1) течение, волнение ( aquae Lcr)
    2) морской вал, волна (maximi fluctūs excitantur C; fluctūs extollĕre Cs)
    3) текучесть, нетвёрдость, шаткость, непостоянство (f. rerum H; f. et tempestas populi C)
    4) волнение, смятение, буря (f. civles Nep; f. contionum C)
    II flūctus, a, um арх. T (v. l.) = fluxus I

    Латинско-русский словарь > fluctus

  • 8 fluctus [1]

    1. flūctus, ūs, m. (fluo, vom alten Supinum flūctum), das Strömen, Wogen, die Strömung, I) eig.: aquae, Lucr.: vom Strömen des magnet. Fluidums, Lucr. – übtr. im obszön. Sinne, die Renkung, Plur. bei Arnob. 5, 44. – II) meton., die Strömung = die hochgehende Welle, die Woge, bes. die Meereswoge, die Flut, α) Sing.: fluctu (maris) allui, Liv.: fluctu operiri, Cic.: ad fluctum declamare, Cic.: iam medio apparet fluctu Zacynthos, mitten auf dem Meere, Verg. – varius f. odorum, Strömung, Lucr.: atro volvens incendia fluctu (Strom), Val. Flacc.: tortos in fluctum ponere crines, wellenförmig, Manil. – β) Plur.: fractis iam et novissimis fluctibus leviter allui, Plin. ep.: fluctibus compleri, Caes.: fluctus sedare, Cic.: fluctus frangere, Sen.: ire per longos fluctus, das weite Meer, Hor. – sprichw., excitare fluctus in simpulo, viel Lärm um nichts machen, Cic. de legg. 3, 36. – im Bilde, die Wogen, Fluten, der Strudel = Unruhe, Ungemach usw. des Lebens, bes. des öffentl., emergere e fluctibus servitutis, Cic.: iactari populi fluctibus, auf den unruhigen Wogen des Volkslebens sich umhertreiben, Cic.; vgl. se civilibus fluctibus (den unruhigen Wogen, den Stürmen des politischen Lebens) committere, Nep.: f. contionum, stürmische V., Cic. – u. der Leidenschaften, irarum, Verg. – / Archaist. Genet. fluctuis, Varro bei Gell. 4, 16, 1; vgl. Charis. 143, 12: Nom. Plur. flucti, Pacuv. tr. 77. Acc. tr. 33 u. 633. Vgl. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 283.

    lateinisch-deutsches > fluctus [1]

  • 9 fluctus [2]

    2. flūctus, s. 1. flūxus /.

    lateinisch-deutsches > fluctus [2]

  • 10 fluctus

    течение (1. 96. 112. D. 50. 16).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > fluctus

  • 11 fluctus

    поверхность планеты, покрытая расплавленным материалом (Ио)

    English-Russian astronomy dictionary > fluctus

  • 12 fluctus

    billow, wave.

    Latin-English dictionary of medieval > fluctus

  • 13 fluctus

    , us m
      волна, течение, пучина; волнение, буря

    Dictionary Latin-Russian new > fluctus

  • 14 Ó navís, referént ín mare té novi flúctus!

    О корабль, отнесут в море опять тебя волны!
    Гораций, "Оды", I, 14, 1-8:
    Ó navís, referént ín mare té novi
    Pórtum! Nónne vidés, ut
    Núdum rémigió latus,
    О корабль, вот опять в море несет тебя
    Бурный вал. Удержись! В гавани якорь свой
    Брось! Ужель ты не видишь,
    Весла, - бурей твоя мачта надломлена, -
    Снасти страшно трещат, - скрепы все сорваны,
    (Перевод А. Семенова-Тян-Шанского)
    Только что успел накидать на бумагу. Я думаю, и Гораций так делал с Меценасом: посылал ему черное... Я еще и сам не знаю, кончено оно или нет, хорошо или дурно; но знаю только, что Гораций говорил "ad rempublicam": O navis referent in mare te novi fluctus? (П. А. Вяземский - А. И. Тургеневу, 13.VI 1819.)
    Берстель кряхтел, ему не спалось, он выкурил еще одну трубку, потом долго смотрел на серое полотно палатки, и она казалась ему парусом на корабле, и корабль останавливался, и снова плыл, и опять останавливался, и так без конца. И все складывалось в знакомую и давно забытую латынь, похожую на монашескую молитву:
    O navis, referent in mare te novi
    Fluctus. O quid agis? Fortiter occupa
    Portum. (Ю. Н. Тынянов, Смерть Вазир-Мухтара.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Ó navís, referént ín mare té novi flúctus!

  • 15 Excitāre fluctus in simpulo

    Поднять бурю в стакане воды (букв. в ковше), т. е. поднять шум из-за пустяков.
    Латинская поговорка, засвидетельствованная у Цицерона, "О законах", III, 16, 36: Et avus quidem noster singulari virtute in hoc municipio quoad vixit restitit M. Gratidio, cujus in matrimonip sororem aviam nostram habebat, ferenti legem tabellariam. Excitabat enim fluctus in simpulo ut dicitur Gratidius, quos post filius ejus Marius in Aegaeo excitavit mari. "И наш [ Цицерон обращается здесь к своему брату Квинту. - авт. ] дед всю жизнь с выдающейся доблестью выступал в своем муниципии против проводившего закон о тайном голосовании М. Гратидия, на сестре которого, нашей бабке, был женат. Гратидий поднимал, как говорится, бурю в черпалке, такую же, какую впоследствии его сын Марий [ Получивший это имя по усыновлению (предположительно - братом знаменитого Мария). - авт. ] поднимал на Эгейском море".

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Excitāre fluctus in simpulo

  • 16 Excitabat fluctus in simpulo

    He was stirring up billows in a ladle. (He was raising a tempest in a teapot) (Cicero)

    Latin Quotes (Latin to English) > Excitabat fluctus in simpulo

  • 17 Прибой

    - fluctus (maris) litora illidens; fretum; aestus;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Прибой

  • 18 volvo

    volvo, volvī, volūtum, ere (altind. válate, dreht sich, griech. ελύω, εἰλύω, winde, krümme, gotisch walwjan, wälzen, ahd. welzan, nhd. wälzen), rollen, kollern, wälzen, drehen, wirbeln, im Wirbel (Strudel) drehen, winden, I) eig.: A) im allg.: a) v. leb. Wesen: molem, Verg.: grandia saxa, Verg. (vgl. verso no. I, A, 1, auch über Ter. eun. 1085): oculos huc illuc, oculos per singula, Verg.: sub naribus ignem, sprühen, Verg.: semineces multos, am Boden wälzen, poet. = zu Boden strecken, Verg.: hostilia cadavera, umwenden, Sall. – volvimur undis, werden von den W. umhergerollt, sind ein Spiel der W., Verg. – Passiv volvi medial, rollen, sich wälzen, sich winden, sich drehen, mille meae volvuntur puppes, Lucan.: (anguis) inter vestes volvitur, Verg.: ante pedes Veneris, Prop.: in caput, Verg.: in fossas, Verg.: curru, herabrollen vom W., Verg.: in caeno, s. caenum. – u. bes. α) sich am Boden wälzen, v. im Kampfe Gefallenen, humi, arvis, Verg.: fundo in imo, Verg.: leto (im T.), Verg.: permixti caede virorum volvuntur equi, Verg. – β) sich drehen, v. Tanzenden, occepi denuo hoc modo volvi, Plaut. Pseud. 1277 R. – b) v. Lebl., wie vom Flusse, saxa glareosa, Liv.: saxa sub undis, Lucr.: scuta virûm sub undis u. sub undas, Verg.: caput alcis, umherrollen, Verg.: minores vortices, Hor. – v. Winde, fumum caligine atrā, aufwirbeln, Lucr.: so auch ignem ad fastigia summa, Verg.: vastos ad litora fluctus, Verg.: mare, Verg. – v. Lande, fumum, aufwirbeln, Verg. – refl. se volvere od. bl. volvere u. medial volvi, rollen, umrollen, sich wälzen, sich winden, wirbeln, sich emporwälzen, aufwirbeln, α) refl.: herba circa arbores se volvens, Plin.: u. so Partiz. volvens refl., volventia plaustra, die rollenden, Verg. georg. 1, 163. – β) medial: cylindrum volvi et versari turbinem putant, Cic.: illi qui volvuntur stellarum cursus sempiterni, Cic.: v. Tränen, lacrimae volvuntur inanes, rollen (fließen) vergebens, Verg.: lacrimae per ora volutae, Verg.: volvuntur per ora lacrimae, Hieron. – v. Flusse, per silvas, Verg.: sic tauriformis volvitur Aufidus, Hor.: quanta cum praecipitatione volvuntur (flumina), Sen.: caeco volvente fluctu, sich umrollend, Liv. fr. – von der Flamme, per culmina hominum, Verg. – v. Staube, ad muros, Verg. – v. einem Steine, per inane, durch die Luft wirbeln, Verg.

    B) insbes.: 1) einen Faden von der Spindel haspeln, ihn abspulen, volvere filum, Varro LL. 5, 114. – 2) eine Schriftrolle (volumen) von ihrem Stabe abrollen, aufrollen u. lesen, Tyrrhena carmina retro, Lucr.: libros Catonis, Cic. – 3) fortrollen, rollend mit fortnehmen, flumen pecus et domos volvens unā, Hor.: volvens aliena vitellus, Hor. – 4) meton., rollend, wälzend bilden, auch wir rollen, wälzen, pilas, wölgern, Plin.: als milit. t.t., orbem, einen Kreis aufrollen, schließen, nach allen Seiten Front machen, Liv.: in spatio exiguo turmas, Liv. – errorem per tortuosi amnis sinus flexusque, im Zickzack umherirren (vgl. κυκλοῦν), Liv.

    II) übtr.: A) im allg.: a) übh.: vita populi Romani per incerta maris et tempestatum cotidie volvitur, ist täglich das unsichere Spiel der Meereswogen u. Stürme, Tac. ann. 3, 54. – b) v. Redner, dem die Worte gleichmäßig u. ohne Anstoß von den Lippen rollen (vgl. volubilis), celeriter verba, nur so dahinrollen, Cic.: sententias facile verbis, Cic.: longissima est complexio verborum, quae volvi uno spiritu potest, Cic. – medial, quo melius cadat aut volvatur oratio, gleichmäßig dahinrolle, Cic. – c) eine Zeit od. die Dinge in der Zeit den Kreislauf durchlaufen lassen, umrollen lassen, umrollen, quo cursu properat saecula volvere astrorum dominus, Sen. poët.: pronos v. menses (von der Mondgöttin), Hor.: multa vivendo vitalia saecula, Lucr.: u.v. Baume, multa virum volvens durando saecula vincit, Verg. – tot casus, umrollen lassen = bestehen, erleben, Verg. – u. medial, v. der Zeit u. den Ereignissen in der Zeit selbst, umrollen, in se sua per vestigia volvitur annus, Verg.: ut idem in singulos annos orbis (Kreislauf der Dinge) volveretur, Liv.: u. so Partiz. volvens refl., umrollend, volventia lustra, Lucr. 5, 928 (931): volvens annus, Ov. met. 5, 565: volventes anni, Eumen. pan. Constant. Caes. 3, 1: volventibus annis, im Umrollen (Verlaufe) der Jahre, Verg. Aen. 1, 234. Val. Flacc. 1, 505. Claud. Mamert. genethl. Maxim. 2, 3: u. volvendis mensibus, in umrollenden Monden, Verg. Aen. 1, 269. – d) ein Schicksal, eine Schicksalsbestimmung gleichs. aus der Schicksalsurne rollen lassen = verhängen, bestimmen (v. Zeus, Schicksal u. den Parzen), volvit vices (v. Zeus), Verg.: sic volvere Parcas (audierat), Verg.: sic numina fatis volvimur, et nullo Lachesis discrimine saevit, Claud.: mihi in incerto iudicium est, fatone res mortalium et necessitate immutabili an forte volvantur, Tac.: eludant videlicet, quibus forte temere humana negotia volvi agique persuasum est, Curt.

    B) insbes.: 1) im Inneren hin und her wälzen, umherrollen, a) im Herzen Leidenschaften umherwogen lassen, sich mit ihnen tragen, sie hegen, curarum tristes in pectore fluctus, Lucr.: varias pectore curas, Lucan.: magnos fluctus irarum, Lucr.: fluctus irarum sub pectore, Verg.: scire ingentes iam diu iras eum in pectore volvere, ihm im Herzen (im Inneren) kochen, Liv. – b) einen Gedanken, eine Vorstellung, ein Vorhaben im Herzen, im Geiste hin u. her bewegen = sich mit etw. beschäftigen, etw. in Erwägung ziehen, erwägen, auch überdenken, überlegen, auf etwas hin und her denken, hin und her sinnen (vgl. das homer. ὁρ μαίνειν mit und ohne κατὰ φρένα, ενὶ φρεσὶ, κατὰ od. ἀνὰ θυμόν), has inanium rerum ipsas volventes inanes cogitationes, Liv.: v. secretas cogitationes intra se, Curt.: Fauni sortem sub pectore, Verg.: cuncta in ordine animo, Plaut.: multa animo suo od. secum, Sall.: bellum in animo, Liv.: bellum adversus nos, Tac. – 2) = revolvere, Geschehenes gleichs. vor seinen Gedanken wieder aufrollen, sich wieder vor die Seele führen, wieder überdenken, veterum monumenta virorum, Verg.: longius et v olvens fatorum arcana movebo, Verg. – / Parag. Infin. volvier, Acc. tr. 395 R2. Lucr. 5, 714.

    lateinisch-deutsches > volvo

  • 19 volvo

    volvo, volvī, volūtum, ere (altind. válate, dreht sich, griech. ελύω, εἰλύω, winde, krümme, gotisch walwjan, wälzen, ahd. welzan, nhd. wälzen), rollen, kollern, wälzen, drehen, wirbeln, im Wirbel (Strudel) drehen, winden, I) eig.: A) im allg.: a) v. leb. Wesen: molem, Verg.: grandia saxa, Verg. (vgl. verso no. I, A, 1, auch über Ter. eun. 1085): oculos huc illuc, oculos per singula, Verg.: sub naribus ignem, sprühen, Verg.: semineces multos, am Boden wälzen, poet. = zu Boden strecken, Verg.: hostilia cadavera, umwenden, Sall. – volvimur undis, werden von den W. umhergerollt, sind ein Spiel der W., Verg. – Passiv volvi medial, rollen, sich wälzen, sich winden, sich drehen, mille meae volvuntur puppes, Lucan.: (anguis) inter vestes volvitur, Verg.: ante pedes Veneris, Prop.: in caput, Verg.: in fossas, Verg.: curru, herabrollen vom W., Verg.: in caeno, s. caenum. – u. bes. α) sich am Boden wälzen, v. im Kampfe Gefallenen, humi, arvis, Verg.: fundo in imo, Verg.: leto (im T.), Verg.: permixti caede virorum volvuntur equi, Verg. – β) sich drehen, v. Tanzenden, occepi denuo hoc modo volvi, Plaut. Pseud. 1277 R. – b) v. Lebl., wie vom Flusse, saxa glareosa, Liv.: saxa sub undis, Lucr.: scuta virûm sub undis u. sub undas, Verg.: caput alcis, umherrollen, Verg.: minores vortices, Hor. – v. Winde, fumum caligine atrā, aufwir-
    ————
    beln, Lucr.: so auch ignem ad fastigia summa, Verg.: vastos ad litora fluctus, Verg.: mare, Verg. – v. Lande, fumum, aufwirbeln, Verg. – refl. se volvere od. bl. volvere u. medial volvi, rollen, umrollen, sich wälzen, sich winden, wirbeln, sich emporwälzen, aufwirbeln, α) refl.: herba circa arbores se volvens, Plin.: u. so Partiz. volvens refl., volventia plaustra, die rollenden, Verg. georg. 1, 163. – β) medial: cylindrum volvi et versari turbinem putant, Cic.: illi qui volvuntur stellarum cursus sempiterni, Cic.: v. Tränen, lacrimae volvuntur inanes, rollen (fließen) vergebens, Verg.: lacrimae per ora volutae, Verg.: volvuntur per ora lacrimae, Hieron. – v. Flusse, per silvas, Verg.: sic tauriformis volvitur Aufidus, Hor.: quanta cum praecipitatione volvuntur (flumina), Sen.: caeco volvente fluctu, sich umrollend, Liv. fr. – von der Flamme, per culmina hominum, Verg. – v. Staube, ad muros, Verg. – v. einem Steine, per inane, durch die Luft wirbeln, Verg.
    B) insbes.: 1) einen Faden von der Spindel haspeln, ihn abspulen, volvere filum, Varro LL. 5, 114. – 2) eine Schriftrolle (volumen) von ihrem Stabe abrollen, aufrollen u. lesen, Tyrrhena carmina retro, Lucr.: libros Catonis, Cic. – 3) fortrollen, rollend mit fortnehmen, flumen pecus et domos volvens unā, Hor.: volvens aliena vitellus, Hor. – 4) meton., rollend, wälzend bilden, auch wir rollen, wälzen,
    ————
    pilas, wölgern, Plin.: als milit. t.t., orbem, einen Kreis aufrollen, schließen, nach allen Seiten Front machen, Liv.: in spatio exiguo turmas, Liv. – errorem per tortuosi amnis sinus flexusque, im Zickzack umherirren (vgl. κυκλοῦν), Liv.
    II) übtr.: A) im allg.: a) übh.: vita populi Romani per incerta maris et tempestatum cotidie volvitur, ist täglich das unsichere Spiel der Meereswogen u. Stürme, Tac. ann. 3, 54. – b) v. Redner, dem die Worte gleichmäßig u. ohne Anstoß von den Lippen rollen (vgl. volubilis), celeriter verba, nur so dahinrollen, Cic.: sententias facile verbis, Cic.: longissima est complexio verborum, quae volvi uno spiritu potest, Cic. – medial, quo melius cadat aut volvatur oratio, gleichmäßig dahinrolle, Cic. – c) eine Zeit od. die Dinge in der Zeit den Kreislauf durchlaufen lassen, umrollen lassen, umrollen, quo cursu properat saecula volvere astrorum dominus, Sen. poët.: pronos v. menses (von der Mondgöttin), Hor.: multa vivendo vitalia saecula, Lucr.: u.v. Baume, multa virum volvens durando saecula vincit, Verg. – tot casus, umrollen lassen = bestehen, erleben, Verg. – u. medial, v. der Zeit u. den Ereignissen in der Zeit selbst, umrollen, in se sua per vestigia volvitur annus, Verg.: ut idem in singulos annos orbis (Kreislauf der Dinge) volveretur, Liv.: u. so Partiz. volvens refl., umrollend, volventia lustra, Lucr. 5, 928 (931): volvens
    ————
    annus, Ov. met. 5, 565: volventes anni, Eumen. pan. Constant. Caes. 3, 1: volventibus annis, im Umrollen (Verlaufe) der Jahre, Verg. Aen. 1, 234. Val. Flacc. 1, 505. Claud. Mamert. genethl. Maxim. 2, 3: u. volvendis mensibus, in umrollenden Monden, Verg. Aen. 1, 269. – d) ein Schicksal, eine Schicksalsbestimmung gleichs. aus der Schicksalsurne rollen lassen = verhängen, bestimmen (v. Zeus, Schicksal u. den Parzen), volvit vices (v. Zeus), Verg.: sic volvere Parcas (audierat), Verg.: sic numina fatis volvimur, et nullo Lachesis discrimine saevit, Claud.: mihi in incerto iudicium est, fatone res mortalium et necessitate immutabili an forte volvantur, Tac.: eludant videlicet, quibus forte temere humana negotia volvi agique persuasum est, Curt.
    B) insbes.: 1) im Inneren hin und her wälzen, umherrollen, a) im Herzen Leidenschaften umherwogen lassen, sich mit ihnen tragen, sie hegen, curarum tristes in pectore fluctus, Lucr.: varias pectore curas, Lucan.: magnos fluctus irarum, Lucr.: fluctus irarum sub pectore, Verg.: scire ingentes iam diu iras eum in pectore volvere, ihm im Herzen (im Inneren) kochen, Liv. – b) einen Gedanken, eine Vorstellung, ein Vorhaben im Herzen, im Geiste hin u. her bewegen = sich mit etw. beschäftigen, etw. in Erwägung ziehen, erwägen, auch überdenken, überlegen, auf etwas hin und her denken, hin und her sinnen (vgl.
    ————
    das homer. ὁρ μαίνειν mit und ohne κατὰ φρένα, ενὶ φρεσὶ, κατὰ od. ἀνὰ θυμόν), has inanium rerum ipsas volventes inanes cogitationes, Liv.: v. secretas cogitationes intra se, Curt.: Fauni sortem sub pectore, Verg.: cuncta in ordine animo, Plaut.: multa animo suo od. secum, Sall.: bellum in animo, Liv.: bellum adversus nos, Tac. – 2) = revolvere, Geschehenes gleichs. vor seinen Gedanken wieder aufrollen, sich wieder vor die Seele führen, wieder überdenken, veterum monumenta virorum, Verg.: longius et v olvens fatorum arcana movebo, Verg. – Parag. Infin. volvier, Acc. tr. 395 R2. Lucr. 5, 714.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > volvo

  • 20 mulceo

    mulcĕo, ēre, mulsi, mulsum (qqf. mulctum) - tr. - [st2]1 [-] rendre doux. [st2]2 [-] palper, toucher légèrement, effleurer, passer légèrement la main sur, caresser. [st2]3 [-] apprivoiser, calmer, apaiser, adoucir, soulager; réjouir, charmer, flatter.    - mulcere caput, Quint.: passer doucement la main sur la tête.    - mulcere virgâ capillos, Ov.: effleurer les cheveux avec une baguette.    - mulcere aethera cantu, Virg.: faire retentir l'air de chants mélodieux.    - mulcere aures, Gell.: flatter l'oreille.    - mulcere tigres, Virg.: apprivoiser les tigres.    - mulcere fluctus, Virg.: calmer les flots.    - mulcere animos admiratione, Quint.: transporter les esprits d'admiration.    -... posse (eos) jure mulceri, Vell. (sub. inf.):... qu'on pouvait se les attacher par la justice.    - mulcere ebrietatem, Plin.: dissiper l'ivresse.    - voir mulsus
    * * *
    mulcĕo, ēre, mulsi, mulsum (qqf. mulctum) - tr. - [st2]1 [-] rendre doux. [st2]2 [-] palper, toucher légèrement, effleurer, passer légèrement la main sur, caresser. [st2]3 [-] apprivoiser, calmer, apaiser, adoucir, soulager; réjouir, charmer, flatter.    - mulcere caput, Quint.: passer doucement la main sur la tête.    - mulcere virgâ capillos, Ov.: effleurer les cheveux avec une baguette.    - mulcere aethera cantu, Virg.: faire retentir l'air de chants mélodieux.    - mulcere aures, Gell.: flatter l'oreille.    - mulcere tigres, Virg.: apprivoiser les tigres.    - mulcere fluctus, Virg.: calmer les flots.    - mulcere animos admiratione, Quint.: transporter les esprits d'admiration.    -... posse (eos) jure mulceri, Vell. (sub. inf.):... qu'on pouvait se les attacher par la justice.    - mulcere ebrietatem, Plin.: dissiper l'ivresse.    - voir mulsus
    * * *
        Mulceo, mulces, mulsi, mulsum et mulctum, secundum Priscianum, mulcere. Virgil. Addoulcir, Appaiser, Apprivoiser.
    \
        Ceruix mulcetur dextra. Cic. Est maniee doulcement.
    \
        Feras mulcere. Ouid. Apprivoiser.
    \
        Fluctus mulcere. Virgil. Appaiser.

    Dictionarium latinogallicum > mulceo

См. также в других словарях:

  • Fluctus — (pluriel fluctus) est un mot d origine latine désignant une vague, un flot, un écoulement. Utilisé pour la première fois pour décrire des formations du satellite jovien Io. On ne connaît que deux exemples sur Mars : Galaxias Fluctus dans la… …   Wikipédia en Français

  • FLUCTUS — in crinibus, idem quod ordo, statio, gradus, annulus; concinna nempe crinium per annulos inflexio et per gradus digestio, fluctuum modo exstantium, modo subsidentium, et invicem se propellentium undulatos intortosqueve motus plane referens. Mart …   Hofmann J. Lexicon universale

  • fluctus — noun An area covered by outflow from a volcano …   Wiktionary

  • fluctus — /flaktas/ Flood; flood tide …   Black's law dictionary

  • fluctus — /flaktas/ Flood; flood tide …   Black's law dictionary

  • fluctus — Same as flood tide …   Ballentine's law dictionary

  • Ara Fluctus — Ara Facula Géographie et géologie Coordonnées 39,8° N • 118,4° W Type de formation Fluctus Diamètre 70 km …   Wikipédia en Français

  • Leilah Fluctus — Leilah Facula Géographie et géologie Coordonnées 50,5° N • 77,8° W Type de formation Fluctus Diamètre 190 km …   Wikipédia en Français

  • Rohe Fluctus — Rohe Facula Géographie et géologie Coordonnées 47,3° N • 37,7° W Type de formation Fluctus Diamètre 103 km …   Wikipédia en Français

  • Winia Fluctus — Winia Facula Géographie et géologie Coordonnées 49° N • 46° W Type de formation Fluctus Diamètre 300 km …   Wikipédia en Français

  • Mylitta Fluctus — Lavastrom auf Venus Mylitta Fluctus Mylitta Fluctus, mit markierter Quelle (Source) …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»