-
1 edico
ē-dīco, xi, ctum, 3 (old form, subj.: EXDEICATIS; gerund.: EXDEICENDUM, S. C. de Bacchan.; imperat.:I.edice,
Verg. A. 11, 463; Stat. Th. 12, 598), v. a.A t. t. of magistrates, to declare, publish, make known a decree, ordinance, etc.; hence, to establish, decree, ordain by proclamation (cf.: praecipio, mando, jubeo).A.In gen., with ut or ne:B.consulem edicere, ut senatus senatusconsulto ne obtemperet... edicere est ausus, ut senatus ad vestitum rediret,
Cic. Pis. 8; so id. Vatin. 14; id. Q. Fr. 1, 1, 9 al.; cf. in the abl. part. perf.:edicto, ut and ne,
Liv. 10, 36; 5, 19; Cic. Att. 11, 7, 2; and with a simple subj.:cum tribuni plebis edixissent, senatus adesset, etc.,
id. Fam. 11, 6; so Verg. A. 10, 258; 3, 235.—With acc.:non proscriptā neque edictā die,
Cic. Verr. 2, 1, 54; so,dies edicta,
Liv. 33, 14 fin.:diem comitiis,
id. 26, 18; 31, 49 fin.:diem exercitui ad conveniendum,
id. 31, 11; cf. id. 22, 12; 29, 1:justitium,
Cic. Phil. 6, 1, 2:comitia a. d. XI. Kal. Febr.,
id. Q. Fr. 2, 2, 2:senatum in diem posterum,
Liv. 3, 38 fin.; cf. Suet. Caes. 80:conventum sociis Tarraconem,
Liv. 26, 51:novemdiale sacrum,
id. 21, 62; cf.:supplicationem populo in diem unum,
id. 32, 1 fin.:delectum,
id. 2, 55:praedam omnem militibus,
id. 8, 36 et saep.—With an obj. acc. and inf.:edixit, sese judicium injuriarum non daturum,
Cic. Verr. 2, 2, 27; so Liv. 21, 11; 26, 27.— Absol.:quod Vitellius de caerimoniis publicis edixisset,
Tac. H. 2, 91; cf.:de natali suo,
Suet. Calig. 26:de iisdem,
id. Rhet. 1. —In partic., of the praetor, to make known, on entering upon his office, the principles on which he intends to administer it:II.est tibi edicendum quae sis observaturus in jure dicendo,
Cic. Fin. 2, 22, 74; v. edictum.Transf. in gen., to make known, dectare, appoint, establish, order, ordain any thing (freq. and class.):B.ut tu scire possis, edico tibi: Si falsa dices, etc.,
Plaut. Mil. 3, 2, 29; cf. id. ib. 2, 2, 4; id. Capt. 4, 2, 23.—With ut or ne, id. Ps. 1, 1, 125; 1, 5, 91; 3, 2, 66; id. Pers. 2, 2, 58; id. Truc. 4, 3, 6; Ter. Eun. 3, 5, 30; id. Hec. 4, 1, 50; Hor. S. 2, 3, 227 al.—With acc. and inf.:dico, edico vobis, nostrum esse illum erilem filium,
Ter. Eun. 5, 5, 20;nullus fere ab eo (sc. Demosthene) locus sine quadam conformatione sententiae edicitur,
Cic. Or. 39 fin. — With rel. clause:jussus a consule, quae sciret edicere,
to discover, communicate, give notice, Sall. C. 48, 4 Kritz.:si prius, quid maxime reprehendere Scipio solitus sit, edixero,
Cic. Lael. 16, 59:hoc simul edixi,
Hor. Ep. 1, 19, 10; id. S. 2, 2, 51:incipiens stabulis edico in mollibus herbam Carpere oves,
Verg. G. 3, 295; cf. id. A. 11, 463; Sil. 7, 313; 528:legem remittere edixit (rex),
Curt. 6, 11, 20.—
См. также в других словарях:
ДИКТОВАТЬ — (франц. dicter, от лат. dectare объявлять). 1) говорить, прочитывать кому либо то, что он должен писать. 2) внушать, делать внушения. 3) предписывать безапелляционно. Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка. Чудинов А.Н., 1910 … Словарь иностранных слов русского языка