-
1 dēmēnsum
dēmēnsum ī, n [demensus], an allowance, ration (of slaves), T.* * *measured allowence; ration; (of slaves) -
2 demensum
dēmensum, i, n., v. demetior. -
3 demetior
dē-mētĭor, mensus, 4, v. a., to measure out, to measure, as a whole (whereas dimetior is to measure the parts of a whole—very rare):ut verba verbis quasi demensa et paria respondeant,
Cic. Or. 12, 38; so Quint. 5, 10, 124 (al. dimensis): vos meministis quot calendis petere demensum cibum, i. e. the stated allowance of slaves, Plaut. Stich. 1, 2, 3.—Hence, dēmensum, i, n., a measured allowance, ration of slaves:quod ille unciatim de demenso suo comparsit,
Ter. Ph. 1, 1, 9; Spart. Hadr. 7 fin.; Inscr. Orell. 2849; cf. Donat. ad Ter. l. l.; Sen. Ep. 80; Hor. Ep. 1, 14, 40 Orelli.—In a comic transf.:nunc argumentum vobis demensum dabo, Non modio neque trimodio, verum ipso horreo,
Plaut. Men. prol. 14. -
4 Horreum
1.horrĕum, i, n. [cf.: farreum, farina], a storehouse; esp. for preserving grain, a barn, granary, magazine (syn.:2.sirus, granarium, cumera): illi Capuam cellam atque horreum Campani agri esse voluerunt,
Cic. Agr. 2, 33, 89:si proprio condidit horreo, Quicquid de Libycis verritur areis,
Hor. C. 1, 1, 9; Cic. Verr. 2, 3, 8, § 20; Caes. B. C. 3, 42, 4:illius immensae ruperunt horrea messes,
Verg. G. 1, 49; cf. Tib. 2, 5, 84:si, quicquid arat impiger Appulus, Occultare meis dicerer horreis,
Hor. C. 3, 16, 27.—For other things:parcis deripere horreo amphoram?
Hor. C. 3, 28, 7; Dig. 18, 1, 76:argentum, quod in domo, vel intra horreum usibus ejus fuit,
ib. 34, 2, 33; 10, 4, 5; Col. 12, 52, 3.—In fig.: nunc argumentum vobis demensum dabo, non modio neque tri modio, verum ipso horreo, Plaut. Men. prol. [p. 865] 15.— Poet., of a beehive, Verg. G. 4, 250; of ant-burrows, Ov. Tr. 5, 6, 39. -
5 horreum
1.horrĕum, i, n. [cf.: farreum, farina], a storehouse; esp. for preserving grain, a barn, granary, magazine (syn.:2.sirus, granarium, cumera): illi Capuam cellam atque horreum Campani agri esse voluerunt,
Cic. Agr. 2, 33, 89:si proprio condidit horreo, Quicquid de Libycis verritur areis,
Hor. C. 1, 1, 9; Cic. Verr. 2, 3, 8, § 20; Caes. B. C. 3, 42, 4:illius immensae ruperunt horrea messes,
Verg. G. 1, 49; cf. Tib. 2, 5, 84:si, quicquid arat impiger Appulus, Occultare meis dicerer horreis,
Hor. C. 3, 16, 27.—For other things:parcis deripere horreo amphoram?
Hor. C. 3, 28, 7; Dig. 18, 1, 76:argentum, quod in domo, vel intra horreum usibus ejus fuit,
ib. 34, 2, 33; 10, 4, 5; Col. 12, 52, 3.—In fig.: nunc argumentum vobis demensum dabo, non modio neque tri modio, verum ipso horreo, Plaut. Men. prol. [p. 865] 15.— Poet., of a beehive, Verg. G. 4, 250; of ant-burrows, Ov. Tr. 5, 6, 39. -
6 modius
mŏdĭus, ii ( gen. plur. modiūm:II.qui CCCC. modium quinque milia,
Cic. Verr. 2, 3, 36, § 83:modiorum,
Plaut. Mil. 4, 2, 72), m. ( neutr. collat. form: mŏdĭum, ii, n., Cato, R. R. 58; so in plur.:modia vicena,
Plin. 18, 16, 43, § 145) [modus], the Roman corn-measure, a measure, peck, containing sixteen sextarii, or the sixth part of a Greek medimnus (class.):salis modium,
Cato, R. R. 58: tritici modius, Cic. Div. in Caecil. 10, 30:siligneae farinae modius,
Plin. 18, 9, 20, § 88:modium populo dare asse,
Cic. Off. 2, 17, 58:agri Leontini decumae tertio anno venierunt tritici medimnum XXXVI., hoc est tritici modium CC. et XVI. milibus,
id. Verr. 2, 3, 46, § 110:non minorem quam decem milium modiorum navem fabricare,
Ulp. Fragm. 3, 6.—Prov.: verum illud est, quod dicitur, multos modios salis simul edendos esse, ut amicitiae munus expletum sit,
Cic. Lael. 19, 67: modio nummos metiri, to measure one's money by the peck, said of a rich woman, Petr. 37; cf.:dives, ut metiretur nummos,
Hor. S. 1, 1, 95:ego nunc mihi modium mille esse argenti velim,
Plaut. Stich. 4, 2, 9; Juv. 3, 220:pleno modio,
in full measure, abundantly, Cic. Att. 6, 1, 16; cf.:argumentum vobis demensum dabo, non modo neque trimodio, verum ipso horreo,
Plaut. Men. prol. 15:servorum ventres modio castigat iniquo,
with short measure, Juv. 14, 126.—Also as a measure for other things, a peck:metiri modio oleario,
Cato, R. R. 144:ut metientibus dimidium (anulorum aureorum) super tres modios explesse,
Liv. 23, 12; Pall. 6, 4, 1.—Transf.A.Among surveyors, the third part of a jugerum, Auct. de Limit. p. 264 and 312 Goes.; Pall. Mai. 4 al. —B.The socket, step, shoe in which the mast of a ship stands, Isid. Orig. 19, 2, 8.
См. также в других словарях:
demensum — index ration Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
DEMENSUM — vide infa Prorogator, it. Servi … Hofmann J. Lexicon universale
CANON — I. CANON Graece Κανὼν, regula, ad quam praeducebantur lineae. Epigrammata dedicatoria, ἀπὸ ταχυγράφων: Καὶ κανόνα γραμμῆς ἰθυπόρου ταμίην: dirigentem videl. stilum ferreum vel plumbum, ut lineae, quibus scriptura instaret, rectitudinem haberent… … Hofmann J. Lexicon universale
PROROGATOR — quialias Dispensator, Graece Οἰκονόμος, Actor secundarum in familia: ut tradit vetus Interpres ad Persium Satyr. 2. Fuit autem assis libralis et dipondius, quod hodie in usu remansit; et solebat pensari potius, quam numerari, unde et… … Hofmann J. Lexicon universale
СЕРВЫ — • Servi, общее название римских рабов; как слуги, они назывались famuli (отсюда familia, принадлежавшая к известному дому), в домашней жизни pueri; как движимое имущество mancipium. Рабами делались I.вследствие рождения от рабыни … Реальный словарь классических древностей
ration — I noun allotment, allowance, apportionment, appropriation, assignment, demensum, dispensation, distribution, division, dole, helping, measure, parcel, part, percentage, piece, pittance, portion, proportion, provision, quantity, quota, serving,… … Law dictionary
CHOENIX — mensurae gnus apud Graecos, continenstres coeylas, quantum diietim homini in cibum dabatur: unde dimensum Terentio. Vide Erasmum in adag. Choenicin ni insideto. Eadem mensura apud Romanos legitima; unde admodum simile veri est, quod ponit vir… … Hofmann J. Lexicon universale
SERVI — vetustum nomen, et a Noahi usque temporibus deductum, sacra Biblia testantur, Gen. c. 9. v. 25. Maledictus Chanaan, servus servorum erit, fratribus suis. Quod expressit eleganter Alcimus Avitus l. 4. Primum inde repertium Servitii nomen: cuncti… … Hofmann J. Lexicon universale
portion — Portion, Pars, Portio. Quelque mesure et portion de terre, Modus agri. La portion, Demensum. Les portions, Iusta obsoniorum, vel pulmentorum. B. Bailler la portion entiere, Iusta praebere. B. Portion racourcie, Attenuatus victus. Selon la part et … Thresor de la langue françoyse
serf — Un Serf, Seruus. Un serf né en nostre maison de nostre serve et esclave, Verna vernae. Serf fugitif, Fugitiuus seruus. Le lieu où on enserroit et enchainoit on anciennement les serfs et les y faisoit on besongner, Ergastulum. Le mot signifie… … Thresor de la langue françoyse