Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

commotus

  • 1 commōtus

        commōtus adj. with comp.    [P. of commoveō], moved, excited, aroused: genus (dicendi) in agendo: animus commotior: commotius ad omnia turbanda consilium, L.
    * * *
    I
    commota -um, commotior -or -us, commotissimus -a -um ADJ
    excited, nervous; frenzied/deranged; angry/annoyed; temperamental; tempestuous
    II
    movement; moving, agitation (L+S)

    Latin-English dictionary > commōtus

  • 2 commotus

    [st1]1 [-] commotus, a, um: part. passé de commoveo. - [abcl][b]a - mis en mouvement, déplacé. - [abcl]b - remué, agité, ému, inquiet, effrayé. - [abcl]c - animé, passionné, emporté, furieux, fou; en délire.[/b] [st1]2 [-] commotŭs, ūs, m. (seul. à l'abl. commotu): ébranlement, secousse.
    * * *
    [st1]1 [-] commotus, a, um: part. passé de commoveo. - [abcl][b]a - mis en mouvement, déplacé. - [abcl]b - remué, agité, ému, inquiet, effrayé. - [abcl]c - animé, passionné, emporté, furieux, fou; en délire.[/b] [st1]2 [-] commotŭs, ūs, m. (seul. à l'abl. commotu): ébranlement, secousse.
    * * *
        Commotus, pen. prod. Participium: vt Commotae columnae. Cic. Esbranlees.
    \
        Litera commota ex vocabulis. Cic. Transposee.
    \
        Commotus. Terent. Esmeu, Eschauffé, Commeu.
    \
        Commotum reddere. Terent. Ego iam te commotum reddam. Je te hasteray, ou avanceray d'aller.

    Dictionarium latinogallicum > commotus

  • 3 commotus

    I 1. commōtus, a, um
    part. pf. к commoveo
    2. adj.
    1) возбуждённый, раздражённый, разгорячённый (senatus c. perturbatusque discessit C)
    2) шаткий, непостоянный, сомнительный, ненадежный (aes alienum T)
    3) (тж. mente c. PM) помешанный, душевнобольной
    II commōtus, ūs m. [ commoveo ]

    Латинско-русский словарь > commotus

  • 4 commotus

    1. commōtus, a, um, PAdi. m. Compar. u. Superl. (commoveo), I) schwankend, unsicher, unstet, aes alienum, Tac.: genus (dicendi) in agendo, Cic. – II) gemütlich erregt, aufgeregt, aufgebracht, leidenschaftlich, commoto similis, Suet.: animus commotior, Cic.: Drusus commotior (heftiger, hitziger) animo, Tac.: Septimius irā commotior, Aur. Vict.: commotius ad omnia turbanda consilium, ein aus einer aufgeregten Stimmung hervorgegangener u. alles zu verwirren geeigneter Entschluß, Liv. 6, 14, 9: commotissima et familiaris oratoribus figura, Fronto ad Anton. 2, 6. p. 108, 1 N.
    ————————
    2. commōtus, ūs, m. (commoveo), die Bewegung, Varr. LL. 5, 71. Cael. Aur. chron. 5, 10, 95.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > commotus

  • 5 commotus

    1.
    commōtus, a, um, Part. and P. a., from commoveo.
    2.
    commōtus, ūs, m. [commoveo], a moving, agitation, Varr. L. L. 5, § 71 Müll.; Cael. Aur. Tard. 5, 10, 95; v. commotiae.

    Lewis & Short latin dictionary > commotus

  • 6 commotus [1]

    1. commōtus, a, um, PAdi. m. Compar. u. Superl. (commoveo), I) schwankend, unsicher, unstet, aes alienum, Tac.: genus (dicendi) in agendo, Cic. – II) gemütlich erregt, aufgeregt, aufgebracht, leidenschaftlich, commoto similis, Suet.: animus commotior, Cic.: Drusus commotior (heftiger, hitziger) animo, Tac.: Septimius irā commotior, Aur. Vict.: commotius ad omnia turbanda consilium, ein aus einer aufgeregten Stimmung hervorgegangener u. alles zu verwirren geeigneter Entschluß, Liv. 6, 14, 9: commotissima et familiaris oratoribus figura, Fronto ad Anton. 2, 6. p. 108, 1 N.

    lateinisch-deutsches > commotus [1]

  • 7 commotus [2]

    2. commōtus, ūs, m. (commoveo), die Bewegung, Varr. LL. 5, 71. Cael. Aur. chron. 5, 10, 95.

    lateinisch-deutsches > commotus [2]

  • 8 commotus

    , commota, commotum (m,f,n)
      побуждаемый, движимый

    Dictionary Latin-Russian new > commotus

  • 9 commoveo

    com-moveo, mōvī, mōtum, ēre, gleichs. beregen, d.i. sich regen-, sich rühren machen, in Bewegung-, in Gang bringen od. setzen, I) eig.: a) übh., sowohl auf der Stelle = rege machen, rühren, rütteln, schütteln, hin und herbewegen, als von der Stelle = fortbewegen, von der Stelle rücken, verrücken, fortrücken, α) im allg.: membrastupentia (v. der Wärme), Curt.: alas (v. Vogel), Verg.: caput, schütteln, Petr.: labra, Petr.: aequora, aufregen (v. Winde), Lucr.: commoveto (id quod coquitur), videto ne aduras, Cato: alci bilem, jmd. die Galle rege machen (bildl. = jmd. erzürnen), Cic.: u. (im Bilde) si convellere adoriamur ea, quae non possint commoveri, Cic.: c. columnas, Cic.: saxa, Curt.: terminos, limites, verrücken, Lex vet. u. Tert.: glebam non c. in agro (bildl. = auch nicht das Geringste vornehmen im Ackerbaue), Cic.: cuius orbis ruinam timueramus, eum ne commotum quidem sensimus, nicht einmal einen Ruck getan, Vell.: et ais, si una littera commota sit, fore, tota ut labet disciplina; utrum igitur tibi litteram videor an totas paginas commovere? Cic.: c. omnium parricidarum tela, Cic.: ab una muliere commoveri (v. e. Schiffe), Lact.: nummus in Gallia nullus sine civium Romanorum tabulis commovetur, kein Heller wird umgewendet, Cic. – c. languentem, auf die Beine bringen (Ggstz. incitare currentem), Cic.: u. so c. alqm commodi sui causā, Cic. – u. refl., caelum se commovet, Lucr.: Lanuvii hastam se commovisse, Liv.: u. v. Pers., quis sese commovere (eine Bewegung machen) potest, cuius ille (Roscius) vitia non videat? Cic.: neque me commovere possum prae formidine, Plaut.: iam se omnis turba commoverat, Plin. pan. – m. Ang. von wo? alqm ab Amalthea, Cic.: favos sedibus suis, Col.: u. refl., v. Pers., se istim, Cic.: se ex eo loco, Cic.: Thessalonicā se non c., sich nicht entfernen, Cic.: u. so domo se non c., Cic. – β) als milit. t. t.: aciem, in Schlachtlinie anrücken, Liv.: castra ex eo loco, aufbrechen, ausrücken, Cic. – nondum ipsum Vologesen commotum, sei noch nicht (zum Feldzug) aufgebrochen, ausgerückt, Tac. – γ) als t. t. der Religionsspr.: sacra, die heiligen Gerätschaften (an Festtagen usw.) in Bewegung setzen, Verg. Aen. 4, 301 (u. scherzh. mea si commovi sacra [d.i. List, Betrug usw.], Plaut. Pseud. 109): ancilia (s. d.), Serv. Verg. Aen. 8, 3: struem deo u. bl. struem, Cato r. r. 134, 2 sqq.: tripodas, Sen. Med. 788.

    b) insbes.: α) ein Wild aufjagen, auftreiben, cervum (v. Hunden), Verg. Aen. 7, 494. – β) einen Gegner zum Weichen bringen, hostem, Liv.: hostium aciem, Liv. (vgl. no. a): postquam nihil commovebant, Liv.: u. (im Bilde) nunc comminus agamus experiamurque, si possimus cornua commovere disputationis tuae, Cic. de div. 2, 26.

    II) übtr.: 1) etw. in rege körperliche od. geistige Tätigkeit setzen, a) übh.: α) Pers. od. personif. Abstr., sich regen-, sich rühren machen, dormiunt; ego pol istos commovebo, Ter.: iam te commotum reddam, ich will dir Hände u. Füße machen, Ter. – bes. refl., se comm., bald = sich regen, sich rühren, d.i. sich tätig zeigen, etw. unternehmen, bes. im Kriege, commovere se ausi non sunt, Nep.: si se commorit, Liv.: cum se nondum Decimi quidem Bruti divina virtus ita commovisset, ut iam id sentire possemus, Cic. – bald = sich geistig ermuntern, quis enim, cum sibi fingit aliquid et cogitatione depingit, non simul ac se ipse commovit atque ad se revocavit, sentit etc., Cic. Acad. 2, 51. – β) Lebl.: commoto simul omnium aere alieno, allen ihr Darlehn gekündigt wurde, Tac. ann. 6, 17.

    b) auf Körper od. Geist einwirkend erregen, α) physisch an Körper od. Geist krankhaft erregen, perleviter commotum esse, von einer ganz kleinen Unpäßlichkeit befallen worden sein, Cic. – mente commotus, Plin.: u. so commotus habebitur, für verrückt, Hor.: mens commota, Verrücktheit, Hor. u. Plin. – β) sinnlich erregen, auf jmd. Eindruck machen, jmd. ergreifen, einnehmen, interessieren,omnia domo eius abstulit, quae paulo magis animum cuiuspiam aut oculos possent commovere, Cic.: illud ipsum quod honestum decorumque dicimus animos omnium naturā et specie suā commovet, Cic. – commoveri necesse est, daß ein Eindruck (auf jmd.) gemacht werde, Cic.: his omnes, in quibus est virtutis indoles, commoventur, Cic. – commorat (puella) omnes nos, sie hatte auf uns alle Eindruck gemacht, Ter. Phorm. 101. – non sane satis commoveor animo ad ea, quae vis, canenda, diese Dinge, die du besungen haben willst, interessieren mich nicht genug, Cic. ad Q. fr. 3, 5, 4. – γ) gemütlich, leidenschaftlich erregen, auf jmd. Eindruck machen, jmd. ergreifen, iudices, Cic.: theatrum, Quint. – non solum commoveri animo, sed etiam toto corpore perhorrescere, Cic.: parricidae supplicio misericordiā commoveri, wegen Strafvollziehung an einem Mörder von M. ergriffen werden, Cic.: aut libidine aliquā aut metu commotum esse, Cic.: ita animus commotus est metu, spe, gaudio, Ter.: non odio, sed miseratione commotus, Curt. – neque commovetur animus in ea re, Ter. Andr. 937. – Insbes.: αα) beunruhigen, in Unruhe versetzen, besorgt-, betroffen-, bestürzt machen, erschrecken, erschüttern, si quos adversum proelium et fuga Gallorum commoveret, Caes.: nihil me clamor iste commovet, sed consolatur, Cic. – im Passiv commoveri, unruhig, besorgt-, betroffen-, bange-, bestürzt werden, erzittern, commoveri videtur adulescens, Cic.: commotus est Tiberius, Tac.: quidnam ille commotus venit? Ter. – repentino alcis adventu, Caes.: unius litterae liturā, Cic.: litteris alcis vehementer, Cic.: nihil vultu commotus, bestürzt in den Mienen, Quint.: novā atque inusitatā specie commotus, Caes.: quibus rebus vehementer commotus, Caes.: quo (sermone) ille commotus, Nep. – quibus ex rebus Caesar vehementer commovebatur, Auct. b. Afr.: cum commoti ex tali incommodo essent, Auct. b. Afr. – vidi enim vos in hoc nomine commoveri, bei d. N. stutzig werden, Cic.: in hac (virgine) commotus sum, ich wurde bei ihr betroffen, Ter. – barbari commoti, quod (weil) oppidum... expugnatum cognoverant, Caes. – ββ) jmd. bewegen, ergreifen, rühren = zum Mitleid bewegen, jmds. Teilnahme erregen, auf jmd. einen rührenden, tiefen Eindruck machen, commorat hominem lacrimis, Turpil. fr. – commotus non es, cum tibi mater pedes amplexaretur? commotus non es? Cornif. rhet.: eiusdem miseriis ac periculis commovetur, Cic.: commoti patres vice fortunarum humanarum, Liv. – γγ) jmd. aufbringen, aufreizen, in Harnisch bringen, empören, qui me commorit, flebit, Hor.: inclinatam ad misericordiam contionem rursus asperā in Philotam oratione commovit, Curt.: ultimi dedecoris indignitate commotus, empört über usw., Curt.: sensit Neptunus graviter commotus, Verg. – δδ) politisch in Unruhe versetzen, nam cum esset ex aere alieno commota civitas, Cic. de rep. 2, 58. – od. (durch Zwietracht usw.) erschüttern, commotā principis domo, Tac. ann. 4, 52 in. – δ) auf jmds. Willen u. Entschluß einwirkend jmd. anregen, bewegen, antreiben, bestimmen, zu einem Entschluß treiben, veranlassen, auf jmd. wirken, einwirken, commovit me, Cic.: olitorem ipsum commovebis, Cic.: commoveri et amore fraterno et existimatione vulgi, Caes.: his litteris nuntiisque commotus, Caes.: commotus spe quaestus aut gloriā, Cornif. rhet. – m. ad u. Akk., homines ad turpe compendium, Cornif. rhet. – m. ut u. Konj., primisque ab his historia commota est, ut auderet uberius quam superiores et ornatius dicere, Cic.: tua nos voluntas commovit, ut de ratione dicendi conscriberemus, Cornif. rhet.

    2) einen Zustand usw. gleichs. in Gang-, zur Erscheinung bringen, bewirken, daß etw. eintritt, vor sich geht, a) übh. Zustände aller Art erregen, anregen, ins Leben rufen, hervorrufen, veranlassen, plures lacrimas, Curt.: risum, Cic.: hoc infiniti clamores commoventur, Plin. ep. – Graecarum disputationum memoriam quodammodo, Cic.: multorum non modo discendi, sed etiam scribendi studia, Cic.: si haec accendi aut commoveri arte possunt, geweckt od. entwickelt werden, Cic. – eine gemütliche Stimmung, magnum et acerbum dolorem, Cic.: alci misericordiam, Cic.: miserationem, Quint.: summum odium in alqm (v. einem Umstande), Cic.: invidiam, Cic.: invidiam in alqm, Cic.: crebras exspectationes, Cic.: omnis suspicio in eos servos commovebatur, Cic.: vehementer autem amor multitudinis commovetur ipsā famā et opinione liberalitatis etc., Cic.: talibus ira feri postquam commota tyranni, nec minus hāc metus est, Ov. – politische, Zustände, bellum aut tumultum, Cic.: tantas turbas, Cael. in Cic. ep.: magnos belli aestus, Lucr. – b) einen Ggstd. der Verhandlung in Gang-, in Anregung bringen, zur Sprache bringen, nova quaedam, Cic. Acad. 2, 18. – / Zsgz. Formen: commorunt, Lucr.: commorit, Cael. in Cic. ep. u. Hor.: commorat, Ter.: commossem, commosset, commosse, Cic. Vgl. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 3. S. 492.

    lateinisch-deutsches > commoveo

  • 10 commoveo

    com-moveo, mōvī, mōtum, ēre, gleichs. beregen, d.i. sich regen-, sich rühren machen, in Bewegung-, in Gang bringen od. setzen, I) eig.: a) übh., sowohl auf der Stelle = rege machen, rühren, rütteln, schütteln, hin und herbewegen, als von der Stelle = fortbewegen, von der Stelle rücken, verrücken, fortrücken, α) im allg.: membrastupentia (v. der Wärme), Curt.: alas (v. Vogel), Verg.: caput, schütteln, Petr.: labra, Petr.: aequora, aufregen (v. Winde), Lucr.: commoveto (id quod coquitur), videto ne aduras, Cato: alci bilem, jmd. die Galle rege machen (bildl. = jmd. erzürnen), Cic.: u. (im Bilde) si convellere adoriamur ea, quae non possint commoveri, Cic.: c. columnas, Cic.: saxa, Curt.: terminos, limites, verrücken, Lex vet. u. Tert.: glebam non c. in agro (bildl. = auch nicht das Geringste vornehmen im Ackerbaue), Cic.: cuius orbis ruinam timueramus, eum ne commotum quidem sensimus, nicht einmal einen Ruck getan, Vell.: et ais, si una littera commota sit, fore, tota ut labet disciplina; utrum igitur tibi litteram videor an totas paginas commovere? Cic.: c. omnium parricidarum tela, Cic.: ab una muliere commoveri (v. e. Schiffe), Lact.: nummus in Gallia nullus sine civium Romanorum tabulis commovetur, kein Heller wird umgewendet, Cic. – c. languentem, auf die Beine bringen (Ggstz. incitare currentem), Cic.:
    ————
    u. so c. alqm commodi sui causā, Cic. – u. refl., caelum se commovet, Lucr.: Lanuvii hastam se commovisse, Liv.: u. v. Pers., quis sese commovere (eine Bewegung machen) potest, cuius ille (Roscius) vitia non videat? Cic.: neque me commovere possum prae formidine, Plaut.: iam se omnis turba commoverat, Plin. pan. – m. Ang. von wo? alqm ab Amalthea, Cic.: favos sedibus suis, Col.: u. refl., v. Pers., se istim, Cic.: se ex eo loco, Cic.: Thessalonicā se non c., sich nicht entfernen, Cic.: u. so domo se non c., Cic. – β) als milit. t. t.: aciem, in Schlachtlinie anrücken, Liv.: castra ex eo loco, aufbrechen, ausrücken, Cic. – nondum ipsum Vologesen commotum, sei noch nicht (zum Feldzug) aufgebrochen, ausgerückt, Tac. – γ) als t. t. der Religionsspr.: sacra, die heiligen Gerätschaften (an Festtagen usw.) in Bewegung setzen, Verg. Aen. 4, 301 (u. scherzh. mea si commovi sacra [d.i. List, Betrug usw.], Plaut. Pseud. 109): ancilia (s. d.), Serv. Verg. Aen. 8, 3: struem deo u. bl. struem, Cato r. r. 134, 2 sqq.: tripodas, Sen. Med. 788.
    b) insbes.: α) ein Wild aufjagen, auftreiben, cervum (v. Hunden), Verg. Aen. 7, 494. – β) einen Gegner zum Weichen bringen, hostem, Liv.: hostium aciem, Liv. (vgl. no. a): postquam nihil commovebant, Liv.: u. (im Bilde) nunc comminus agamus experiamurque, si possimus cornua commovere disputa-
    ————
    tionis tuae, Cic. de div. 2, 26.
    II) übtr.: 1) etw. in rege körperliche od. geistige Tätigkeit setzen, a) übh.: α) Pers. od. personif. Abstr., sich regen-, sich rühren machen, dormiunt; ego pol istos commovebo, Ter.: iam te commotum reddam, ich will dir Hände u. Füße machen, Ter. – bes. refl., se comm., bald = sich regen, sich rühren, d.i. sich tätig zeigen, etw. unternehmen, bes. im Kriege, commovere se ausi non sunt, Nep.: si se commorit, Liv.: cum se nondum Decimi quidem Bruti divina virtus ita commovisset, ut iam id sentire possemus, Cic. – bald = sich geistig ermuntern, quis enim, cum sibi fingit aliquid et cogitatione depingit, non simul ac se ipse commovit atque ad se revocavit, sentit etc., Cic. Acad. 2, 51. – β) Lebl.: commoto simul omnium aere alieno, allen ihr Darlehn gekündigt wurde, Tac. ann. 6, 17.
    b) auf Körper od. Geist einwirkend erregen, α) physisch an Körper od. Geist krankhaft erregen, perleviter commotum esse, von einer ganz kleinen Unpäßlichkeit befallen worden sein, Cic. – mente commotus, Plin.: u. so commotus habebitur, für verrückt, Hor.: mens commota, Verrücktheit, Hor. u. Plin. – β) sinnlich erregen, auf jmd. Eindruck machen, jmd. ergreifen, einnehmen, interessieren,omnia domo eius abstulit, quae paulo magis animum cuiuspiam aut oculos possent commovere, Cic.:
    ————
    illud ipsum quod honestum decorumque dicimus animos omnium naturā et specie suā commovet, Cic. – commoveri necesse est, daß ein Eindruck (auf jmd.) gemacht werde, Cic.: his omnes, in quibus est virtutis indoles, commoventur, Cic. – commorat (puella) omnes nos, sie hatte auf uns alle Eindruck gemacht, Ter. Phorm. 101. – non sane satis commoveor animo ad ea, quae vis, canenda, diese Dinge, die du besungen haben willst, interessieren mich nicht genug, Cic. ad Q. fr. 3, 5, 4. – γ) gemütlich, leidenschaftlich erregen, auf jmd. Eindruck machen, jmd. ergreifen, iudices, Cic.: theatrum, Quint. – non solum commoveri animo, sed etiam toto corpore perhorrescere, Cic.: parricidae supplicio misericordiā commoveri, wegen Strafvollziehung an einem Mörder von M. ergriffen werden, Cic.: aut libidine aliquā aut metu commotum esse, Cic.: ita animus commotus est metu, spe, gaudio, Ter.: non odio, sed miseratione commotus, Curt. – neque commovetur animus in ea re, Ter. Andr. 937. – Insbes.: αα) beunruhigen, in Unruhe versetzen, besorgt-, betroffen-, bestürzt machen, erschrecken, erschüttern, si quos adversum proelium et fuga Gallorum commoveret, Caes.: nihil me clamor iste commovet, sed consolatur, Cic. – im Passiv commoveri, unruhig, besorgt-, betroffen-, bange-, bestürzt werden, erzittern, commoveri videtur adulescens, Cic.: commotus est Tiberius, Tac.: quidnam ille
    ————
    commotus venit? Ter. – repentino alcis adventu, Caes.: unius litterae liturā, Cic.: litteris alcis vehementer, Cic.: nihil vultu commotus, bestürzt in den Mienen, Quint.: novā atque inusitatā specie commotus, Caes.: quibus rebus vehementer commotus, Caes.: quo (sermone) ille commotus, Nep. – quibus ex rebus Caesar vehementer commovebatur, Auct. b. Afr.: cum commoti ex tali incommodo essent, Auct. b. Afr. – vidi enim vos in hoc nomine commoveri, bei d. N. stutzig werden, Cic.: in hac (virgine) commotus sum, ich wurde bei ihr betroffen, Ter. – barbari commoti, quod (weil) oppidum... expugnatum cognoverant, Caes. – ββ) jmd. bewegen, ergreifen, rühren = zum Mitleid bewegen, jmds. Teilnahme erregen, auf jmd. einen rührenden, tiefen Eindruck machen, commorat hominem lacrimis, Turpil. fr. – commotus non es, cum tibi mater pedes amplexaretur? commotus non es? Cornif. rhet.: eiusdem miseriis ac periculis commovetur, Cic.: commoti patres vice fortunarum humanarum, Liv. – γγ) jmd. aufbringen, aufreizen, in Harnisch bringen, empören, qui me commorit, flebit, Hor.: inclinatam ad misericordiam contionem rursus asperā in Philotam oratione commovit, Curt.: ultimi dedecoris indignitate commotus, empört über usw., Curt.: sensit Neptunus graviter commotus, Verg. – δδ) politisch in Unruhe versetzen, nam cum esset ex aere alieno commota civitas, Cic. de rep. 2,
    ————
    58. – od. (durch Zwietracht usw.) erschüttern, commotā principis domo, Tac. ann. 4, 52 in. – δ) auf jmds. Willen u. Entschluß einwirkend jmd. anregen, bewegen, antreiben, bestimmen, zu einem Entschluß treiben, veranlassen, auf jmd. wirken, einwirken, commovit me, Cic.: olitorem ipsum commovebis, Cic.: commoveri et amore fraterno et existimatione vulgi, Caes.: his litteris nuntiisque commotus, Caes.: commotus spe quaestus aut gloriā, Cornif. rhet. – m. ad u. Akk., homines ad turpe compendium, Cornif. rhet. – m. ut u. Konj., primisque ab his historia commota est, ut auderet uberius quam superiores et ornatius dicere, Cic.: tua nos voluntas commovit, ut de ratione dicendi conscriberemus, Cornif. rhet.
    2) einen Zustand usw. gleichs. in Gang-, zur Erscheinung bringen, bewirken, daß etw. eintritt, vor sich geht, a) übh. Zustände aller Art erregen, anregen, ins Leben rufen, hervorrufen, veranlassen, plures lacrimas, Curt.: risum, Cic.: hoc infiniti clamores commoventur, Plin. ep. – Graecarum disputationum memoriam quodammodo, Cic.: multorum non modo discendi, sed etiam scribendi studia, Cic.: si haec accendi aut commoveri arte possunt, geweckt od. entwickelt werden, Cic. – eine gemütliche Stimmung, magnum et acerbum dolorem, Cic.: alci misericordiam, Cic.: miserationem, Quint.: summum odium in alqm (v. einem Umstande), Cic.: invidiam, Cic.: invi-
    ————
    diam in alqm, Cic.: crebras exspectationes, Cic.: omnis suspicio in eos servos commovebatur, Cic.: vehementer autem amor multitudinis commovetur ipsā famā et opinione liberalitatis etc., Cic.: talibus ira feri postquam commota tyranni, nec minus hāc metus est, Ov. – politische, Zustände, bellum aut tumultum, Cic.: tantas turbas, Cael. in Cic. ep.: magnos belli aestus, Lucr. – b) einen Ggstd. der Verhandlung in Gang-, in Anregung bringen, zur Sprache bringen, nova quaedam, Cic. Acad. 2, 18. – Zsgz. Formen: commorunt, Lucr.: commorit, Cael. in Cic. ep. u. Hor.: commorat, Ter.: commossem, commosset, commosse, Cic. Vgl. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 3. S. 492.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > commoveo

  • 11 commoveo

    com-mŏvĕo ( conm-), mōvi, mōtum, 2 (contr. forms:

    commōrunt,

    Lucr. 2, 766; commōrat, Turp. ap. Non. p. 278, 2; Ter. Phorm. 1, 2, 51; commōrit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 1; Hor. S. 2, 1, 45;

    commossem,

    Cic. Planc. 37, 90;

    commosset,

    id. Verr. 2, 3, 18, § 45;

    commosse,

    id. ib. 2, 5, 37, § 96; id. Fam. 7, 18, 3), v. a., to put something in violent motion, to move; both of removing from a place and backwards and forwards in a place; to shake, stir (freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    To remove from a place, to carry away, displace, to start, set in motion, move:

    neque miser me commovere possum prae formidine,

    Plaut. Am. 1, 1, 181; id. Truc. 4, 3, 44:

    facilius est currentem incitare quam commovere languentem,

    Cic. de Or. 2, 44, 186:

    columnas,

    id. Verr. 2, 1, 55, § 145:

    castra ex eo loco,

    to move forward, decamp, id. ib. 2, 5, 37, § 96; cf.

    aciem,

    to set the line in motion, Liv. 2, 65, 5; 9, 27, 10:

    se ex eo loco,

    Cic. Fin. 5, 15, 42:

    se domo,

    id. Fam. 9, 5, 2:

    me Thessalonicā,

    id. Att. 3, 13, 1:

    te istinc,

    id. Fam. 6, 20, 3: agmen loco. to force back, cause to retreat, Sisenn. ap. Non. p. 58, 20; so,

    hostem,

    Liv. 9, 40, 9; 10, 29, 9:

    cervum,

    Verg. A. 7, 494:

    molem,

    Val. Fl. 2, 33:

    nummum,

    i. e. to use in business, Cic. Font. 5, 11 (1, 1); id. Fl. 19, 44:

    ais, si una littera commota sit, fore tota ut labet disciplina. Utrum igitur tibi litteram videor an totas paginas commovere?

    id. Fin. 4, 19, 53.—Sacra, t. t., to move or carry about the sacred utensils, images, etc., for religious use, Verg. A. 4, 301 Serv.; cf. Cato, R. R. 134, 4:

    ancilia,

    Serv. ad Verg. A. 8, 3:

    tripodes,

    Sen. Med. 786.—Hence, humorously: mea si commovi sacra, if I put my instruments (artifices, tricks, etc.) in motion, Plaut. Ps. 1, 1, 107. —Prov.:

    glaebam commosset in agro decumano Siciliae nemo,

    would have stirred a clod, Cic. Verr. 2, 3, 18, § 45.—
    B. 1.
    Of things:

    magni commorunt aequora venti,

    Lucr. 2, 766:

    alas,

    Verg. A. 5, 217; cf.:

    penna commota volucris,

    Sil. 6, 59; Sen. Agam. 633. —
    2.
    Of persons, with se:

    quis sese commovere potest, cujus ille (sc. Roscius) vitia non videat?

    can stir, Cic. de Or. 2, 57, 233:

    num infitiari potes te... meā diligentiā circumclusum commovere te contra rem publicam non potuisse,

    id. Cat. 1, 3, 7; Nep. Ages. 6, 3; Liv. 2, 54, 6; cf.:

    Lanuvii hastam se commovisse,

    id. 21, 62, 4.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Acc. to I. A.) To move, drive back, distodge, refute, confute:

    nunc comminus agamus experiamurque, si possimus cornua commovere disputationis tuae,

    Cic. Div. 2, 10, 26:

    si convellere adoriamur ea, quae commoveri non possunt,

    id. de Or. 2, 51, 205.—
    B.
    (Acc. to I. B.) To throw into disorder, physical or mental; to unbalance, unsettle, shake, disturb (rare but class.):

    adflantur alii sidere, alii commoventur statis temporibus alvo, nervis, capite, mente,

    Plin. 2, 41, 41, § 108:

    perleviter commotus fuerat... (postea) eum vidi plane integrum,

    Cic. Q. Fr. 2, 5, 2: Bacchi sacris commota, Poët. ap. Cic. Div. 1, 36, 80:

    commotus habebitur, i. e. mente captus,

    frantic, crazed, Hor. S. 2, 3, 209; cf.:

    commota mens,

    id. ib. 2, 3, 278; Plin. 36, 21, 40, § 152; and:

    commotus mente,

    id. 23, 1, 16, § 23.—
    2. (α).
    With abl.: commorat hominem lacrimis, Turp. ap. Non. p. 278, 2:

    aliquem nimiā longinquitate locorum ac desiderio suorum,

    Cic. Imp. Pomp. 9, 23:

    aut libidine aliquā aut metu,

    id. Off. 1, 29, 102; id. Font. 16, 36 (12, 26):

    ludis,

    id. Mur. 19, 40:

    quis enim, cum sibi fingit aliquid et cogitatione depingit, non simul ac se ipse commovit atque ad se revocavit, sentit, etc.,

    aroused, id. Ac. 2, 16, 51:

    et amore fraterno et existimatione vulgi,

    Caes. B. G. 1, 20:

    adfectibus,

    Quint. 9, 4, 4:

    doctā voce,

    id. 2, 16, 9:

    cujus atrocitate,

    id. 6, 1, 32:

    vix sum apud me, ita animus commotu'st metu, Spe, gaudio,

    Ter. And. 5, 4, 34; Quint. 1, 2, 30:

    commota vehementi metu mens,

    Lucr. 3, 153. —
    (β).
    Absol.:

    commorat omnes nos,

    Ter. Phorm. 1, 2, 51:

    cum aliqua species utilitatis objecta est, commoveri necesse est,

    one must be affected by it, it must make an impression on one, Cic. Off. 3, 8, 35:

    nihil me clamor iste commovet,

    id. Rab. Perd. 6, 18:

    si quos adversum proelium et fuga Gallorum commoveret,

    Caes. B. G. 1, 40:

    in commovendis judiciis,

    Cic. de Or. 2, 45, 189; cf.:

    commotus ab oratore judex,

    Quint. 6, 2, 7:

    qui me commorit, flebit,

    provoke, rouse, Hor. S. 2, 1, 45:

    Neptunus graviter commotus,

    Verg. A. 1, 126:

    domo ejus omnia abstulit quae paulo magis animum cujuspiam aut oculos possent commovere,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 83; Quint. 12, 10, 50: dormiunt;

    pol ego istos commovebo,

    awake, arouse, Ter. Heaut. 4, 4, 8:

    porticus haec ipsa et palaestra Graecarum disputationum memoriam quodammodo commovent,

    stir up, awaken, revive, Cic. de Or. 2, 5, 20.—Of things:

    aes alienum,

    to demand, Tac. A. 6, 17:

    commotā principis domo,

    id. ib. 4, 52 init.:

    si umquam vitae cupiditas in me fuisset, ego... omnium parricidarum tela commossem?

    provoked, Cic. Planc. 37, 90. —
    (γ).
    With in and abl.:

    qui cum ingeniis conflictatur ejus modi, Neque commovetur animus in eā re tamen,

    Ter. And. 1, 1, 67:

    vidi enim vos in hoc nomine, cum testis diceret, commoveri,

    Cic. Verr. 2, 4, 56, § 125:

    in hac virgine commotus sum,

    i. e. in love, Ter. Eun. 3, 5, 19.—
    (δ).
    With ex and abl.:

    nam cum esset ex aere alieno commota civitas,

    Cic. Rep. 2, 33, 58; Auct. B. Afr. 57, 72.—
    (ε).
    With ad and acc.:

    nec sane satis commoveor animo ad ea. quae vis canenda,

    Cic. ad Q. Fr. 3, 5, 4:

    homines ad turpe compendium,

    Auct. Her. 4, 40, 52.—
    (ζ).
    With ut and subj.:

    adeone me ignavom putas, ut neque me consuetudo neque amor Commoveat neque commoneat, ut servem fidem?

    Ter. And. 1, 5, 45:

    tua nos voluntas commovit, ut conscriberemus, etc.,

    Auct. Her. 1, 1, 1.—
    b.
    Of the passions, etc., to rouse, stir up, excite, produce, generate: belli magnos commovit funditus aestus, moved the waves of strife from their foundations, Lucr. 5, 1434; cf.:

    commovere tumultum aut bellum,

    Cic. Verr. 2, 5, 8, § 20:

    misericordiam, invidiam, iracundiam,

    id. de Or. 2, 47, 195; cf.:

    commovere miserationem,

    Quint. 6, 1, 46; 10, 1, 64:

    magnum et acerbum dolorem,

    Cic. Verr. 2, 4, 21, § 47:

    invidiam aliquam in me,

    id. Phil. 3, 7, 18:

    summum odium in eum,

    id. Inv. 1, 54, 103:

    bilem,

    id. Att. 2, 7, 2:

    multorum scribendi studia,

    id. N. D. 1, 4, 8:

    adfectus,

    Quint. 4, prooem. § 6; 5, 8, 3; cf.:

    adfectus vehementer commotos (opp. lenes),

    id. 6, 2, 9.—
    C.
    In discourse:

    nova quaedam,

    to start new doctrines, adduce novelties, Cic. Ac. 2, 6, 18.— Hence, commōtus, a, um, P. a., moved, excited, aroused:

    genus (dicendi) in agendo,

    Cic. de Or. 3, 9, 32; cf.:

    Fimbria paulo fervidior atque commotior,

    id. Brut. 34, 129:

    incidere in rem commotam (i. e. amorem),

    Sen. Ep. 116, 5:

    animus commotior,

    Cic. Div. 1, 37, 80:

    commotius ad omnia turbanda consilium,

    Liv. 6, 14, 9 Weissenb. ad loc.:

    Drusus animo commotior,

    more violent, passionate, Tac. A. 4, 3; cf.:

    commotus ingenio,

    id. ib. 6, 45; and:

    Agrippina paulo commotior,

    id. ib. 1, 33:

    commoto similis,

    to one provoked, enraged, Suet. Aug. 51; cf. id. Tib. 51.— Sup. and adv. apparently not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > commoveo

  • 12 conmoveo

    com-mŏvĕo ( conm-), mōvi, mōtum, 2 (contr. forms:

    commōrunt,

    Lucr. 2, 766; commōrat, Turp. ap. Non. p. 278, 2; Ter. Phorm. 1, 2, 51; commōrit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 1; Hor. S. 2, 1, 45;

    commossem,

    Cic. Planc. 37, 90;

    commosset,

    id. Verr. 2, 3, 18, § 45;

    commosse,

    id. ib. 2, 5, 37, § 96; id. Fam. 7, 18, 3), v. a., to put something in violent motion, to move; both of removing from a place and backwards and forwards in a place; to shake, stir (freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    To remove from a place, to carry away, displace, to start, set in motion, move:

    neque miser me commovere possum prae formidine,

    Plaut. Am. 1, 1, 181; id. Truc. 4, 3, 44:

    facilius est currentem incitare quam commovere languentem,

    Cic. de Or. 2, 44, 186:

    columnas,

    id. Verr. 2, 1, 55, § 145:

    castra ex eo loco,

    to move forward, decamp, id. ib. 2, 5, 37, § 96; cf.

    aciem,

    to set the line in motion, Liv. 2, 65, 5; 9, 27, 10:

    se ex eo loco,

    Cic. Fin. 5, 15, 42:

    se domo,

    id. Fam. 9, 5, 2:

    me Thessalonicā,

    id. Att. 3, 13, 1:

    te istinc,

    id. Fam. 6, 20, 3: agmen loco. to force back, cause to retreat, Sisenn. ap. Non. p. 58, 20; so,

    hostem,

    Liv. 9, 40, 9; 10, 29, 9:

    cervum,

    Verg. A. 7, 494:

    molem,

    Val. Fl. 2, 33:

    nummum,

    i. e. to use in business, Cic. Font. 5, 11 (1, 1); id. Fl. 19, 44:

    ais, si una littera commota sit, fore tota ut labet disciplina. Utrum igitur tibi litteram videor an totas paginas commovere?

    id. Fin. 4, 19, 53.—Sacra, t. t., to move or carry about the sacred utensils, images, etc., for religious use, Verg. A. 4, 301 Serv.; cf. Cato, R. R. 134, 4:

    ancilia,

    Serv. ad Verg. A. 8, 3:

    tripodes,

    Sen. Med. 786.—Hence, humorously: mea si commovi sacra, if I put my instruments (artifices, tricks, etc.) in motion, Plaut. Ps. 1, 1, 107. —Prov.:

    glaebam commosset in agro decumano Siciliae nemo,

    would have stirred a clod, Cic. Verr. 2, 3, 18, § 45.—
    B. 1.
    Of things:

    magni commorunt aequora venti,

    Lucr. 2, 766:

    alas,

    Verg. A. 5, 217; cf.:

    penna commota volucris,

    Sil. 6, 59; Sen. Agam. 633. —
    2.
    Of persons, with se:

    quis sese commovere potest, cujus ille (sc. Roscius) vitia non videat?

    can stir, Cic. de Or. 2, 57, 233:

    num infitiari potes te... meā diligentiā circumclusum commovere te contra rem publicam non potuisse,

    id. Cat. 1, 3, 7; Nep. Ages. 6, 3; Liv. 2, 54, 6; cf.:

    Lanuvii hastam se commovisse,

    id. 21, 62, 4.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Acc. to I. A.) To move, drive back, distodge, refute, confute:

    nunc comminus agamus experiamurque, si possimus cornua commovere disputationis tuae,

    Cic. Div. 2, 10, 26:

    si convellere adoriamur ea, quae commoveri non possunt,

    id. de Or. 2, 51, 205.—
    B.
    (Acc. to I. B.) To throw into disorder, physical or mental; to unbalance, unsettle, shake, disturb (rare but class.):

    adflantur alii sidere, alii commoventur statis temporibus alvo, nervis, capite, mente,

    Plin. 2, 41, 41, § 108:

    perleviter commotus fuerat... (postea) eum vidi plane integrum,

    Cic. Q. Fr. 2, 5, 2: Bacchi sacris commota, Poët. ap. Cic. Div. 1, 36, 80:

    commotus habebitur, i. e. mente captus,

    frantic, crazed, Hor. S. 2, 3, 209; cf.:

    commota mens,

    id. ib. 2, 3, 278; Plin. 36, 21, 40, § 152; and:

    commotus mente,

    id. 23, 1, 16, § 23.—
    2. (α).
    With abl.: commorat hominem lacrimis, Turp. ap. Non. p. 278, 2:

    aliquem nimiā longinquitate locorum ac desiderio suorum,

    Cic. Imp. Pomp. 9, 23:

    aut libidine aliquā aut metu,

    id. Off. 1, 29, 102; id. Font. 16, 36 (12, 26):

    ludis,

    id. Mur. 19, 40:

    quis enim, cum sibi fingit aliquid et cogitatione depingit, non simul ac se ipse commovit atque ad se revocavit, sentit, etc.,

    aroused, id. Ac. 2, 16, 51:

    et amore fraterno et existimatione vulgi,

    Caes. B. G. 1, 20:

    adfectibus,

    Quint. 9, 4, 4:

    doctā voce,

    id. 2, 16, 9:

    cujus atrocitate,

    id. 6, 1, 32:

    vix sum apud me, ita animus commotu'st metu, Spe, gaudio,

    Ter. And. 5, 4, 34; Quint. 1, 2, 30:

    commota vehementi metu mens,

    Lucr. 3, 153. —
    (β).
    Absol.:

    commorat omnes nos,

    Ter. Phorm. 1, 2, 51:

    cum aliqua species utilitatis objecta est, commoveri necesse est,

    one must be affected by it, it must make an impression on one, Cic. Off. 3, 8, 35:

    nihil me clamor iste commovet,

    id. Rab. Perd. 6, 18:

    si quos adversum proelium et fuga Gallorum commoveret,

    Caes. B. G. 1, 40:

    in commovendis judiciis,

    Cic. de Or. 2, 45, 189; cf.:

    commotus ab oratore judex,

    Quint. 6, 2, 7:

    qui me commorit, flebit,

    provoke, rouse, Hor. S. 2, 1, 45:

    Neptunus graviter commotus,

    Verg. A. 1, 126:

    domo ejus omnia abstulit quae paulo magis animum cujuspiam aut oculos possent commovere,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 83; Quint. 12, 10, 50: dormiunt;

    pol ego istos commovebo,

    awake, arouse, Ter. Heaut. 4, 4, 8:

    porticus haec ipsa et palaestra Graecarum disputationum memoriam quodammodo commovent,

    stir up, awaken, revive, Cic. de Or. 2, 5, 20.—Of things:

    aes alienum,

    to demand, Tac. A. 6, 17:

    commotā principis domo,

    id. ib. 4, 52 init.:

    si umquam vitae cupiditas in me fuisset, ego... omnium parricidarum tela commossem?

    provoked, Cic. Planc. 37, 90. —
    (γ).
    With in and abl.:

    qui cum ingeniis conflictatur ejus modi, Neque commovetur animus in eā re tamen,

    Ter. And. 1, 1, 67:

    vidi enim vos in hoc nomine, cum testis diceret, commoveri,

    Cic. Verr. 2, 4, 56, § 125:

    in hac virgine commotus sum,

    i. e. in love, Ter. Eun. 3, 5, 19.—
    (δ).
    With ex and abl.:

    nam cum esset ex aere alieno commota civitas,

    Cic. Rep. 2, 33, 58; Auct. B. Afr. 57, 72.—
    (ε).
    With ad and acc.:

    nec sane satis commoveor animo ad ea. quae vis canenda,

    Cic. ad Q. Fr. 3, 5, 4:

    homines ad turpe compendium,

    Auct. Her. 4, 40, 52.—
    (ζ).
    With ut and subj.:

    adeone me ignavom putas, ut neque me consuetudo neque amor Commoveat neque commoneat, ut servem fidem?

    Ter. And. 1, 5, 45:

    tua nos voluntas commovit, ut conscriberemus, etc.,

    Auct. Her. 1, 1, 1.—
    b.
    Of the passions, etc., to rouse, stir up, excite, produce, generate: belli magnos commovit funditus aestus, moved the waves of strife from their foundations, Lucr. 5, 1434; cf.:

    commovere tumultum aut bellum,

    Cic. Verr. 2, 5, 8, § 20:

    misericordiam, invidiam, iracundiam,

    id. de Or. 2, 47, 195; cf.:

    commovere miserationem,

    Quint. 6, 1, 46; 10, 1, 64:

    magnum et acerbum dolorem,

    Cic. Verr. 2, 4, 21, § 47:

    invidiam aliquam in me,

    id. Phil. 3, 7, 18:

    summum odium in eum,

    id. Inv. 1, 54, 103:

    bilem,

    id. Att. 2, 7, 2:

    multorum scribendi studia,

    id. N. D. 1, 4, 8:

    adfectus,

    Quint. 4, prooem. § 6; 5, 8, 3; cf.:

    adfectus vehementer commotos (opp. lenes),

    id. 6, 2, 9.—
    C.
    In discourse:

    nova quaedam,

    to start new doctrines, adduce novelties, Cic. Ac. 2, 6, 18.— Hence, commōtus, a, um, P. a., moved, excited, aroused:

    genus (dicendi) in agendo,

    Cic. de Or. 3, 9, 32; cf.:

    Fimbria paulo fervidior atque commotior,

    id. Brut. 34, 129:

    incidere in rem commotam (i. e. amorem),

    Sen. Ep. 116, 5:

    animus commotior,

    Cic. Div. 1, 37, 80:

    commotius ad omnia turbanda consilium,

    Liv. 6, 14, 9 Weissenb. ad loc.:

    Drusus animo commotior,

    more violent, passionate, Tac. A. 4, 3; cf.:

    commotus ingenio,

    id. ib. 6, 45; and:

    Agrippina paulo commotior,

    id. ib. 1, 33:

    commoto similis,

    to one provoked, enraged, Suet. Aug. 51; cf. id. Tib. 51.— Sup. and adv. apparently not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > conmoveo

  • 13 commoveo

    com-moveo, mōvī, mōtum, ēre
    1) приводить в движение, двигать, сдвигать (vectibus simulacrum C; saxa QC)
    alicui bilem c. C — волновать у кого-л. жёлчь (т. е. сердить)
    c. se — двигаться ( caelum se commovet Lcr), тж. быть деятельным, предпринимать C, L, Nep etc.
    c. castra ex eo loco Cсняться с этого лагеря (т. е. выступить в поход)
    2) травить, преследовать, гнать ( cervum V)
    3) разбудить, растормошить (sc. dormientem Ter)
    5) приводить, касаться, выдвигать, задевать
    6) потрясать (ex aliquā re commota civitas C)
    7) опровергать, поколебать ( quod commoveri non potest C)
    8) возбуждать, вызывать, причинять (dolorem, risum C; lacrimas QC; miserationem Q; odium in aliquem C)
    c. memoriam rei alicujus C — напомнить о чём-л.
    9) побуждать, волновать, смущать, раздражать, тревожить
    c. aliquem spe (gaudio) Ter — вызывать в ком-л. надежду (радость)
    commotus — движимый, побуждённый (his rebus Nep; amore fraterno Cs)
    irā commotus Sl — разгневанный, под влиянием гнева
    10) производить впечатление, воздействовать, заинтересовывать (aliquem Ter, C etc.)
    11) pass. commoveri быть расстроенным ( физически или душевно)
    perleviter commoveri C — быть не совсем здоровым, прихварывать
    mens commota H, PM — помешательство. — см. тж. commotus

    Латинско-русский словарь > commoveo

  • 14 com-moveō (conm-)

        com-moveō (conm-) mōvī    (commōrat, T.; commōrit, H.; commōssem, commōsset, commōsse, C.), mōtus, ēre.    I. To put in violent motion, move, shake, stir: alas, V.: quis sese commovere potest? can stir: commovere se non sunt ausi, N.: si se commoverit, undertook anything, L.: hastam se commovisse, moved spontaneously, L. — Fig., to agitate, disorder, stir, toss, shake, disturb, unsettle, excite, disquiet: omnīs nos, T.: vehementer me: commoveri necesse est, it must make an impression: si quos fuga Gallorum commoveret, Cs.: qui me commorit, flebit, provoke, H.: Neptunus graviter commotus, V.: pol ego istos commovebo, arouse, T.: parricidarum tela, provoke: commotus habebitur (i. e. mente captus), crazed, H.: sed tu ut vitiis tuis commoveare, be affected: aliquem nimiā longinquitate locorum: conmotus irā, S.: admonitu commota ministrae, O.: Neque commovetur animus in eā re tamen, T.: vidi enim vos in hoc nomine, cum testis diceret, commoveri: in hac commotus sum, i. e. in love, T.: ut me neque amor Commoveat neque commoneat, ut servem fidem? T.: commoto omnium aere alieno, i. e. credit being shaken, Ta.—Of abstr. things, to rouse, stir up, excite, produce, generate: tumultum aut bellum: alqd novae dissensionis: invidiam in me: suspicio in servos commovebatur: dolorem: alcui misericordiam. —In discourse: nova quaedam, to start new doctrines, adduce novelties.—    II. To remove, carry away, displace, start, set in motion, move, drive, impel, rouse: languentem: columnas: castra ex eo loco, decamp: aciem, set in motion, L.: hostem, dislodge, L.: hunc (cervum), hunt, V: nummum, i. e. to turn: sacra, take from the shrines (in religious services), V.: commota tremoribus orbis Flumina prosiliunt, started, O.: glaebam in agro, to stir a clod. — Fig., to move, drive back, dislodge, refute, confute: convellere ea, quae commoveri non possunt: cornua disputationis.

    Latin-English dictionary > com-moveō (conm-)

  • 15 Aufregung

    Aufregung, agitatio, auch im Plur. (physische, z. B. fluctuum). – concitatio animi (Aufregung, Leidenschaftlichkeit des Gemüts, auch des Zornigen). – in Au., commotus; concitatus: in größter Au., commotus perturbatusque.

    deutsch-lateinisches > Aufregung

  • 16 bestürzt

    bestürzt, perturbatus. (animo) consternatus [451]( außer sich, außer Fassung gebracht). – (animo) confusus (verwirrt). – vehementer commotus und oft bl. commotus (heftig bewegt). – perculsus (erschüttert, mutlos gemacht). – metu od. timore perterritus. metu percu lsus (heftig erschreckt). – attonitus (wie vom Donner gerührt); verb. confusus et attonitus. – exanimatus (ganz außer sich gebracht, sehr b.). – b. machen, alqm conturbare, perturbare, consternare, (vehementer) commovere, percellere: sehr b. sein über etwas, alqā re exanimatum esse: sehr b. werden über etw., ex alqa re vehementer commoveri. Bestürzung, perturbatio. consternatio. – trepidatio (der Zustand der körperlichen Unruhe, wo man seine B. durch ängstliches Umherlaufen und Unentschlossenheit in den zu treffenden Maßregeln zeigt). – res trepida (B. erregende Lage). – in B. geraten, s. bestürzt (werden).

    deutsch-lateinisches > bestürzt

  • 17 betroffen

    betroffen, commotus vultu (in den Mienen Erregtheit zeigend). – confusus. confuso ore (verwirrt). – obstupefactus (verdutzt, vor Staunen etc. betroffen). – novā re ictus (durch das Unerwartete heftig berührt). – b. über etwas, commotus alqā re (angenehm oder unangenehm erregt, z. B. gaudio, repentino eius adventu); ictus alqā re (unangenehm berührt, z. B. novā re). – jmd. b. machen, alqm confundere: b. werden, commoveri, absol. od. über etw., alqā re od. ex alqa re (heftig, sehr, vehementer): obstupescere (verdutzt vor Staunen etc. werden): b. scheinen, commoveri videri., Betroffenheit, facies confusior. os confusum (Verwirrtheit in den Mienen). – animus commotior (innere Erregtheit).

    deutsch-lateinisches > betroffen

  • 18 nicht

    nicht, non (im allg., als direkte Verneinung). – haud (nicht gar, nicht eben, mildernd oder verringernd, bes. vor Adjektiven u. Adverbien, z.B. nicht viel, haud mul tum: nicht weit, haud longe). – minus (unser »weniger« als bescheidenere Verneinung für non). – ne (Verneinung des Gedankens, dah. bei Verboten, bei Aufforderungen, Bitten, Wünschen, z.B. wage es nicht! ne audeto!: er komme nur nicht wieder, modo ne redeat: sträubt euch nicht, wenn etc.! ne repugnetis, si etc.!: ich will nicht leben, wenn etc., ne vivam, si etc.: du hättest es nicht verlangen sollen, ne poposcisses). – fac ne mit folg. Konj. (mache, daß nicht etc.) od. noli mit folg. Infin. (wolle nicht, bei be scheidenen Aufforderungen, Bitten etc) od. cave ne mit Konj., gew. cave mit bl. Konjunktiv (hüte dich, daß du etc., bei bescheidenen Warnungen; alle drei für das einfache ne mit Imperativ od. Konjunktiv, wo wir auch »ja nicht« od. »nur nicht« od. »beileibe nicht« sagen), z.B. kümmere dich um nichts anderes, als nur daß etc., fac ne quid aliud cures, nisi ut etc: glaube es (ja) nicht, cave credas: wollet das nicht, was nicht geschehen kann, nolite id velle, quod fieri non potest.

    In vielen Fällen wird unser »nicht« mit einem Verbum im Lateinischen bl. durch ein Verbum ausgedrückt, z.B. nicht begreifen können, [1789] was etc., mirari, quid etc.: nicht wissen, ob etc., dubitare, utrum etc. – so auch unser »nicht mehr, nicht weiter«, s. mehr, weiter. In Fragenwird »nicht« ausgedrückt: a) durch annon, »etwa nicht«, wenn der Fragende sich in bezug auf Vorhergegangenes erkundigt, ob etwas etwa nicht stattfinde od. stattgefunden habe, obgleich er überzeugt ist, daß es der Fall sei, z.B. habe ich etwa nicht gesagt, daß es so kommen werde? annon dixi hoc futurum? – b) durch nonne, »denn nicht«, wenn man überführend, mit Überzeugung von der Richtigkeit seiner Behauptung. fragt, z.B. wie? ist der Hund nicht dem Wolf ähnlich? quid? canis nonne lupo similis? – oder auch z.B. bei Verben der Wahrnehmung, wenn man dem Gefragte zu verstehen geben will, daß er etw. wahrnehme, aber nicht darauf achte, z.B. du, der du glaubst, daß die Götter sich nicht um Menschliches bekümmern, bemerkst du nicht etc., tu, qui deosputashumananeglegere, nonne animadvertis etc.? – c) durch das enklit. ne, z.B. bei Verben der Wahrnehmung, wenn man nicht gewiß ist, ob der andere die Sache wahrnehme, od. wenn man glaubt, daß er sie nicht genug wahrnehme, z.B. siehst du nicht, wie bei Homer Nestor oft mit seinen Tugenden prahlt? videsne, ut apud Homerum saepissime Nestor de virtutibus suis praedicet? – d) durch non, wenn man glaubt, daß der andere die Sache gar nicht wahrnehme, z.B. du siehst nicht, mit wie großer Gefahr du etc.? non vides, quanto periculo etc.? – Doch steht non auch häufig in lebhafter Rede für nonne, z.B. ist es nicht eine Unsinnigkeit? non est amentia? – Noch ist zu bemerken, daß man auf annon oder nonne stets eine bejahende, auf ne u. non eine verneinende Antwort erwartet. – In fortgesetzten Fragesätzen wird das gemeinschaftlich fragende Wort, wenn es den Akzent hat, wiederholt, z.B. wurdest du nicht gerührt, als dir die Mutter die Knie umfaßte? nicht? commotus non es, cum tibi pedes mater amplexaretur? non es commotus?

    gar nicht, ganz und gar nicht, durchaus nicht, neutiquam. haudquaquam. nequaquam. nullo modo. nullo pacto (auf keine Weise); nihil (in keiner Hinsicht); haud sane (wahrhaftig nicht od. kein); minime. minime vero minime gentium (keineswegs, beileibe nicht, bei Antworten: auch doppelt, minime! minime!); auch durch nullus (z.B. quia [Sextus] ab armis nullus discederet, die Waffen durchaus nicht niederlegte). – nicht so gar (vor einem Adjektiv od. Adverb), haud oder non ita (eben nicht sehr, nicht sonderlich, z.B. nicht so gar weit, haud od. non ita longe). nicht recht, non satis (nicht hinlänglich); parum (zu wenig, Ggstz. nimis). nicht einmal, ne... quidem (zwischen die das Wort, auf dem der Nachdruck liegt, gesetzt werden muß, z.B. ich halte dieses nicht einmal für nützlich, ne utile quidem hoc esse arbitror).

    nicht so, d. i. a) nicht auf diese Art: non ita; non sie. – b) weniger: minus, z.B. nicht so weit herumschweifen, minus late vagari. aber nicht od. nicht aber, non vero. neque vero non autem (das zweite bes. beim Über gange. Wird durch »nicht aber« ein bloßer [1790] Gegensatz gebildet, so steht non allein, z.B. ich meine den Vater, nicht aber den Sohn, dico patrem, non filium); oft, bes. am Ende der Sätze durch Wiederholung des Verbums mit der Negation (z.B. fremde Fehler sieht er, die seinigen aber nicht, aliena vitia videt, sua non videt).aber nicht = doch nicht, nec od. neque. auch nicht, nec od. neque (dieses bes. beim Übergange, soviel als »und auch nicht«, z.B. Epikur sagt, es bedarf des Verstandes nicht, auch nicht der Rede, Epicurus negat opus esse ratione neque disputatione: nur weniges und selbst auch dieses nicht deutlich, pauca, neque ea ipsa enucleata).auch, nicht, ne... quidem (um den dazwischenstehenden Gegenstand, bes. im Gegensatz zu einem andern, hervorzuheben, z.B. aber auch Jugurtha verhielt sich unterdessen nicht ruhig, sed ne Iugurtha quidem quietus interea). und auch nicht, et ne... quidem. nicht auch, non item (nicht auf gleiche Weise; vgl. »auch« zu item).aber auch nicht, doch auch nicht, auch gar nicht, auch niemals, nec od. neque vero.

    und nicht, et non. neque (das erste steht, wenn die Negation sich auf ein Wort bezieht oder wenn der Ton auf der Negation liegt; neque dient zur Verbindung zweier Sätze = und auch nicht, z.B. via certa et non longa = ein sicherer und nicht langer Weg, aber via certa neque longa = ein sicherer und auch nicht langer Weg). – und so nicht, und sonach nicht, ac non (zur Angabe einer Folge, z.B. es war niemand, der ihn für einen im Anklagestand Befindlichen und sonach nicht tausendmal Verdammten gehalten hätte, nemo erat, qui illum reum ac non milies condemnatum arbitraretur). und nicht vielmehr, ac non potius; auch bl. ac non. und nicht weniger, atque etiam. itemque (und so auch, ebenso auch).

    nicht..., sondern, non..., sed: nicht..., sondern vielmehr, non..., sed potius: nicht..., sondern in Wahrheit, non (nec)..., sed vero.nicht..., aber doch, non..., at; non... sed tamen: nicht..., aber doch wenigstens, non..., sed certe.nicht..., auch nicht, non..., ne... quidem (wo zwischen ne u. quidem das Wort stehen muß, auf dem der Nachdruck liegt). – nicht... aber auch nicht od. doch auch nicht, nequo... neque vero.nicht... auch nicht... aber auch nicht, non... nec... neque vero.gar nicht..., es wäre, es müßte denn etc., haud..., nisi.nicht als ob nicht..., sondern weil, non quin..., sed quia od. sed quod. nicht darum daß od. nicht weil..., sondern damit, non quo (od. non quod)..., sed ut (od. sondern damit nicht, sed ne).

    deutsch-lateinisches > nicht

  • 19 Verlegenheit

    Verlegenheit, dubitatio (der Zweifel, die Ungewißheit, was man tun soll). – os confusum (verwirrtes, betretenes Gesicht, Aussehen). – angustiae. difficultas. inopia (bedrängte Lage). – molestia (gedrückte Lage). – in V. kommen, geraten, in angustum venire (in eine bedrängte Lage); commoveri (in Unruhe). – ich bin in V., incertus od. dubius sum, quid faciam. nescio, quid agam (ich bin ungewiß, weiß nicht, was ich tun soll); nescio, quid agam, quo me vertam (ich weiß nicht, was ich tun, wohin ich mich wenden soll); commotus sum (ich bin betroffen); in angustiis sum (ich bin in bedrängter Lage): ich bin in noch größerer V., angustius me habeo: wir dürfen nicht in V. sein, non debemus solliciti esse: wegen etwas in V. sein, s. »verlegen sein wegen etwas« unter »2. verlegen no. II«. – jmd. in V. setzen, alqm differre (jmd. verblüffen); alqm sollicitum habere (jmd. in unruhige Besorgnis versetzen, von einem Umstand, z.B. civitatem [v. der caritas annonae]); alqm commovere (jmd. verwirrt machen, gew. im Passiv, z.B. dieses Versa hren setzte den Prätor in V., hoc facto praetor commotus est); alqm in angustias adducere (jmd. in eine bedrängte Lage bringen, von einem Umstand): jmd. in große V. setzen, magnam alci difficultatem ad consilium capiendum afferre (v. einem Umstand): jmdm. eine V. bereiten, alci negotium exhibere od. facessere: jmd. aus einer großen V. helfen, reißen, alqm magnā molestiā liberare; aus aller V., alqm omni molestiā liberare.

    deutsch-lateinisches > Verlegenheit

  • 20 aliquantum

    [st1]1 [-] aliquantum, i, n.: - [abcl][b]a - une assez grande quantité. - [abcl]b - un peu.[/b]    - fuit praedae aliquantum, Liv. 25, 10, 10: il y eut un butin assez important.    - aliquantum temporis: quelque temps.    - aliquantum nummorum, Cic.: un peu d'argent.    - facere aliquantum lucri, Plaut. Most. 354: faire un gain honnête.    - aliquantum itineris progressi, Caes. BG. 5, 10, 2: s'étant avancés à une assez grande distance.    - secum aliquantum nummorum ferens, Cic. Inv. 2, 14: portant sur lui une assez forte somme. [st1]2 [-] aliquantum, adv.: - [abcl][b]a - en assez grande quantité. - [abcl]b - un peu.[/b]    - aliquantum timida es, Plaut.: tu es un peu timide.    - aliquantum commotus, Cic. Clu. 140: assez fortement ému.    - aliquantum retardati sunt, Nep. Epam. 9, 2: ils furent passablement ralentis.    - frater aliquantum ad rem est avidior, Ter. Eun. 131: son frère aime un peu trop l'argent.    - opus aliquantum opinione ejus celerius creverat, Liv. 25, 11, 9: les travaux avaient avancé notablement plus vite qu'il n'aurait cru.    - cf. Liv. 1, 7, 9 ; 5, 21, 14 ; 40, 40, 1. [st1]3 [-] abl. aliquanto avec compar. Plaut. Asin. 592, etc. ; Cic. Br, 73, etc. ; Liv. 1, 13, 7 ; 1, 51, 1; 2, 16, 9, etc.    - aliquanto post, Cic. Verr. 4, 85, etc.,: assez longtemps après. --- [post aliquanto, Cic. Or. 107, etc.].    - aliquanto ante, Cic Verr, 1, 149, etc.: assez longtemps avant. --- [ante aliquanto, Cic. Att. 3, 8, 1].
    * * *
    [st1]1 [-] aliquantum, i, n.: - [abcl][b]a - une assez grande quantité. - [abcl]b - un peu.[/b]    - fuit praedae aliquantum, Liv. 25, 10, 10: il y eut un butin assez important.    - aliquantum temporis: quelque temps.    - aliquantum nummorum, Cic.: un peu d'argent.    - facere aliquantum lucri, Plaut. Most. 354: faire un gain honnête.    - aliquantum itineris progressi, Caes. BG. 5, 10, 2: s'étant avancés à une assez grande distance.    - secum aliquantum nummorum ferens, Cic. Inv. 2, 14: portant sur lui une assez forte somme. [st1]2 [-] aliquantum, adv.: - [abcl][b]a - en assez grande quantité. - [abcl]b - un peu.[/b]    - aliquantum timida es, Plaut.: tu es un peu timide.    - aliquantum commotus, Cic. Clu. 140: assez fortement ému.    - aliquantum retardati sunt, Nep. Epam. 9, 2: ils furent passablement ralentis.    - frater aliquantum ad rem est avidior, Ter. Eun. 131: son frère aime un peu trop l'argent.    - opus aliquantum opinione ejus celerius creverat, Liv. 25, 11, 9: les travaux avaient avancé notablement plus vite qu'il n'aurait cru.    - cf. Liv. 1, 7, 9 ; 5, 21, 14 ; 40, 40, 1. [st1]3 [-] abl. aliquanto avec compar. Plaut. Asin. 592, etc. ; Cic. Br, 73, etc. ; Liv. 1, 13, 7 ; 1, 51, 1; 2, 16, 9, etc.    - aliquanto post, Cic. Verr. 4, 85, etc.,: assez longtemps après. --- [post aliquanto, Cic. Or. 107, etc.].    - aliquanto ante, Cic Verr, 1, 149, etc.: assez longtemps avant. --- [ante aliquanto, Cic. Att. 3, 8, 1].
    * * *
        Aliquantum, Aduerbium quantitatis. Plin. Cic. Aucunement, Quelque peu.
    \
        Aliquantum ad rem est auidior. Terent. Un peu bien aspre au gaing, ou à son profict.
    \
        Aliquantum nummorum. Cic. Quelque peu de deniers.
    \
        Aliquantum animi videtur nobis attulisse Labienus. Cic. Quelque peu de courage.
    \
        Aliquantulum, pen. cor. diminutiuum. Cicero. Quelque bien peu, Le moins du monde, Un tantinet.

    Dictionarium latinogallicum > aliquantum

См. также в других словарях:

  • esperit — Esperit, ou Esprit, Il vient de Spiritus. L esprit et entendement que l homme a de nature, Ingenium. Esprit abbatu, Perculsus animus et abiectus. Un esprit qui se contente de peu de chose, et n ose penser et souhaiter hautes choses, Animus… …   Thresor de la langue françoyse

  • Ablativ — Der Ablativ ist ein Kasus der Grammatik mehrerer lebender und toter Sprachen. Ursprünglich ein Separativ (daher auch die Etymologie von lat. auferre wegnehmen), hat er ein weites Funktionsspektrum bekommen. Seine häufigsten Funktionen sind… …   Deutsch Wikipedia

  • Friedrich August Göring — Vermutliches Porträt Friedrich August Görings Friedrich August Göring (* 1. Februar 1771 in Stendal; † 28. September 1840 in Potsdam) war ein deutscher Pädagoge. Er wirkte am Kloster Unser Lieben Frauen in Magdeburg und war …   Deutsch Wikipedia

  • Legio XV Primigenia — Sestercio emitido en Roma en 37 38 con el retrato y titulatura imperial de Calígula, creador de la Legio XV Primigenia Activa Desde 39 hasta 70 …   Wikipedia Español

  • Gottfried August Arndt — (* 24. November 1748 in Breslau; † 10. Oktober 1819 in Leipzig) war ein deutscher Historiker, Ethnologe und Staatswissenschaftler. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Werke 3 Literatur …   Deutsch Wikipedia

  • AEGINA — I. AEGINA Aristodemi, Spartanorum Regis uxor. Herodot. l. 6. II. AEGINA Asopi regis Boeotiae filia, quam Iuppiter amavit, et in ignem conversus compressit, ex qua postea Aeacum, et Rhadamanthum suscepit. Item insul. in qua Aeacus regnavit, olim… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • AGORACRITUS — Parius statuarius, Phidiae discipulus. Plin. l. 36. c. 5. Hic creditur Veneris Rhamnusiae signum effinxisse. Nam cum de facienda Venere cum Alcamene discipulo conrenderer, suffragiô imperiti populi, non arte superatus, usque adeo rei indignitare… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ALPINUS Caseus — in deliciis Antonino Pio, apud. Iul. Capitolin. in Vita huius Imperat. c. 12. Quum Alpinum caseum in cenae edidisset avidius, nocte reiectavit, atque aliâ die febre commotus est. Tertiâ die, quum se gravari videret, M. Antonino Remp. et filiam,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ANDROCLIDES — I. ANDROCLIDES Lacon, qui cum probor daretur, quod, cum claudus csset, bellatoribus se immiscuisset; idcoque ab omnibus, tamquam inutilis, a praelio arceretur; irâ commotus respondit: In aciem prosicisci debere, qui de praelio, non de suga cognet …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ARNOLDUS a Melchthal — Underwaldius, sil. Henrici, duriter habiti a Peregrino landenbergio Praefecto, tandemque huius iussu exoculati, indignitate iniuriarum commotus, cum Wernhero Stauffachero Suitio, et Waltero Furstio Urio, vitis fortissimis, consilium foedusque… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BUPALUS — pictor fuit apud Clazomenas Asiae civitatem, qui cum Anthermo, circa Olymp. 60. Hipponacten Poetam deformem pro risu depinxit, quô ille furore commotus, tali eum carmine perculit ut se laqueô suspenderet. Horat. Epod. 6. v. 13. Qualis Lycambe… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»