-
1 capitum
capītum, ī n. (греч.)корм для скота, фураж Vop, CJ, Amm -
2 caput
1) головаcapĭte demisso C, Cs — с поникшей головойc. aperire Pl — обнажить головуc. operire C — накрыться, надеть головной уборcapita conferre L — склониться друг к другу головами, т. е. перешёптыватьсяvolvere in c. V — катиться головой внизper c. pedesque Ctl — сломя головуc. aut navim Ctl — орёл или решка ( игра)nec c. nec pedes habere погов. C, L — не иметь ни начала, ни конца (о деле, о котором не знаешь, как за него взяться и как его повести)supra (super) c. esse Sl, L, T — быть за плечами, на носу (т. е. угрожать)c. extollere C — поднять голову (т. е. воспрянуть)2)а) верхняя (главная, исходная) часть или головка ( papaveris L); край, конец ( tignorum Cs); вершина, верхушка ( capita montis V); исток, источник (amnis V; Rheni Mela), но тж. устье (c. и capita Rheni Cs, H, Lcn)c. columnae PM — капитель3) разум, рассудокsenos nummos in capita conferre L — внести по шести сестерциев с человека; описательно в том же значении человек, существо ( переводится иногда личным местоимением или вовсе не переводится)hoc c. Pl — egoo lepidum c.! ирон. Pl, Ter — хорош, нечего сказать!duo haec capita презр. C — оба эти субъекта ( Долабелла и Антоний)5) голова, жизньsuum c. pro aliquā re vovere C — сложить голову (отдать свою жизнь) за что-л.de capite alicujus sententiam ferre Sen — решать вопрос о жизни и смерти кого-л.capitis causa C, Nep etc. — уголовное дело ( о тяжком преступлении)accusare aliquem capitis C, Nep — обвинять кого-л. в уголовном преступлении6) гражданские права, правоспособность (servus nullum c. habet CJ)capitis deminutio maxima Dig — лишение всех гражданских прав7) голова, единица, штукаcapitum Helvetiorum milia CCLXIII Cs 263 000 — человек гельветов8) глава, начальник, руководитель, вожак, предводитель (capita conjurationis L; capita rerum, c. nominis Latini L)c. scelerum Pl — архимошенник9) суть, главное, основа, сущностьc. est C — суть в том (чтобы)cenae c. C — главное блюдоc. oratoris est C — главная обязанность оратора состоит (в)c. Epicuri C — основное положение Эпикура10) (тж. c. rerum T) главное место, центральный пункт, столица, главный город (Thebae c. totius Graeciae Nep; Praeneste c. belli L)11) глава, отдел, раздел, пункт (c. legis, epistulae C)12) основная сумма, главный фонд, капитал (de capite aliquid deducere L)13) грам. исходная форма слова (т. е. nom. sg. для склоняемых слов и 1 л. sg. praes. ind. для спрягаемых) Vr -
3 capetum
capētum, v. l. = capitum -
4 cavo
āvī, ātum, āre [ cavus ]выдалбливать, делать углубление, рыть ( fossae cavantur PM)gutta cavat lapidem погов. O — капля долбит каменьoppidum cuniculis c. PM — прорыть под городом подземные ходыluna cavans cornua PM — луна, выгибающая (свои) рога, т. е. находящаяся на ущербеc. naves ex arboribus L — выдалбливать корабли из древесных стволовc. parmam gladio O — проколоть щит мечомlapidem c. ad (или in) vasa PM — выдолбить из камня сосудыc. tegmina capitum V — выгибать, т. е. выделывать шлемы -
5 concinnator
concinnātor, ōris m. [ concinno ]1) приводящий в порядок, устроительc. capitum et capillorum Col — парикмахер2) мастер (ораторского искусства) (c. Tullius Aus)3) создатель, виновник ( deformitatum Eccl); подстрекатель, зачинщик (causarum Dig; criminum Sid) -
6 exactio
exāctio, ōnis f. [ exigo ]2) взыскание, взимание (pecuniarum L; frumenti, tributi T)3) сбор, обложение налогом, поборe. capitum T — подушная подать4) надзор за ходом работ (e. operum publicorum C)5) окончание, завершение (alicujusrei Vtr, Aus) -
7 Quot capita, tot sensus
Сколько голов, столько умов.ср. Теренций, "Формион", II, 4, 14: Quot homines, tot sententiae "Сколько людей, столько мнений"ср. Гораций, "Сатиры", II, 1, 26-27:Cástor gáudet equís, ovó prognátus eódemPúgnis: quót capitúm vivúnt, totidém studiórumMília.Кастор любит коней; из того же яйца порожденныйПоллукс - борьбу. Что голов, то различных пристрастий на свете.(Перевод М. Дмитриева)Отложив в сторону многочисленные теории наказания, в которых "quot capita, tot sensus", он [ Д. А. Дриль ] стремился вместо схематического преступника вывести на свет божий живого человека (А. Ф. Кони, Памяти Д. А. Дриля.)Трудно усмотреть в современном молодом поколении какую-нибудь определенную окраску, какие-нибудь установленные идеалы; оно так же чуждо славянофильства, как и западничества; так же далеко от идеалов "моральной личности", как и от преклонения перед научно-социологическим раем. Оно разъединено, разрознено, разбито на множество отдельных толков, которых почти столько же, сколько в нем считается единиц. Quot capita, tot sensus. (A. Р. Кугель, Молодое поколение.)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Quot capita, tot sensus
-
8 universitas
целость, a) совокупность отдельных вещей, составляющих одно целое, напр. gregis vel armenti vel equitii = universitatis (арот. singulorum capitum) ususfructus legatus (1. 70 § 3 D. 7, 1);univers. aedificii, aedium, прот. singulae res, corpora, ex quibus aedes constant (1. 7 § 11 D. 41, 1);
univers. fundi, прот. singulae partes (1. 2 § 6 D. 41, 4);
univers. agrorum (1. 239 § 8 D. 50, 16. 1. 51 § 1 D. 19, 2. Gai. II. 11. 97. 191);
b) имущественная совокупность, все имущество вместе с принадлежащими к нему долгами, как одно целое, напр. hereditas, peculium, vel alia univers. (1. 20 § 10 D. 5, 3. 1. 1 § 4 D. 33, 4); особ. все имущество покойника (1. 3 pr. D. 37, 1. 1. 7 D. 48, 20. 1. 62 D. 41, 1), acquiri (§ 6 I. 2, 9. 1. 18 pr. D. 29, 1);
fideicommissum universitatis, прот. speciale (1. 32 C. 6, 42);
actio de universit. прот. singularum rerum petitio (1. 1 pr. D. 6, 1. 1. 1 § 1 D. 43, 2);
c) совокупность людей, принадлежащих к известной корпорации, прот. singuli (1. 1 pr. 2 pr. 6 § 1 D. 1, 8. § 2 eod.);
magister universitatis (1. 9 D. 46, 8).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > universitas
См. также в других словарях:
CAPITUM Animalis — quod vendere militem vetat Aurelianus Imperator apud Vopiscum, c. 7. pabulum iumentorum est, ut Ammian. interpretatur, l. 22. quomodo vox accipitur in l. 7. 13. 17. Cod. Theodos. de Erogat. milit. ann. et alibi, et palea vettitur, l. 9. Capitatio … Hofmann J. Lexicon universale
Quot capitum vivunt, totidem studiorum Millia. — См. Сколько голов, столько умов … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Arcolani — Dieser Artikel oder Abschnitt ist nicht hinreichend mit Belegen (Literatur, Webseiten oder Einzelnachweisen) versehen. Die fraglichen Angaben werden daher möglicherweise demnächst gelöscht. Hilf Wikipedia, indem du die Angaben recherchierst und… … Deutsch Wikipedia
Giovanni Arcolani — (Ionnis Herculani) (* um 1390; † 1458) wirkte von 1412 1427 in Bologna. Zunächst lehrte er Logik, später Moral, und war schließlich Professor der Chirurgie und der Medizin in Bologna (1422–1427). Anschließend arbeitete er auch in Padua und… … Deutsch Wikipedia
VERSUS — Latinis, ut ςτίχος Graecis, linea dicta est quaecumque in pagina praeducta, sive sententiam impleret, sive impersectam relinqueret in sequenri linea, aut etiam tertia vel quarta, absolvendam. Quarum linearum rationem habebant Veteres, Graeci… … Hofmann J. Lexicon universale
Coelerni — The Coelerni were an ancient Celtic tribe of Gallaecia in Hispania (the Iberian Peninsula), part of Calaician or Gallaeci people , living in what was to become the Roman Province of Hispania Citerior, convent of Bracara Augusta (the modern… … Wikipedia
PAPAVER — in honore apud Romanos fuit semper, ut indicio est Tarquinius Superbus, qui Legatis a filio missis decutiendo papavera in horto altissima, sanguinarium illul responsum hâc facti ambage reddidit, Plin. l. 19. c. 8. Cuius caput, florem, folia,… … Hofmann J. Lexicon universale
SERVI — vetustum nomen, et a Noahi usque temporibus deductum, sacra Biblia testantur, Gen. c. 9. v. 25. Maledictus Chanaan, servus servorum erit, fratribus suis. Quod expressit eleganter Alcimus Avitus l. 4. Primum inde repertium Servitii nomen: cuncti… … Hofmann J. Lexicon universale
Theatrum Chemicum — Page One of Theatrum Chemicum Volume I. Published 1602, Oberursel by Lazarus Zetzner. Theatrum Chemicum ( Chemical Theatre ), is a compendium of early alchemical writings published in six volumes over the course of six decades. The first three… … Wikipedia
Theatrum chemicum — Theatrum chemicum, volumen I, página 1, publicado en 1602 en Oberursel, por Lazarus Zetzner. Theatrum chemicum («Teatro químico») es un compendio de escritos alquímicos tempranos publicados en seis volúmenes a lo largo de seis décadas. Los tres… … Wikipedia Español
St. Cyril of Alexandria — St. Cyril of Alexandria † Catholic Encyclopedia ► St. Cyril of Alexandria Doctor of the Church. St. Cyril has his feast in the Western Church on the 28th of January; in the Greek Menaea it is found on the 9th of June, and (together… … Catholic encyclopedia