-
1 mûr
-mûreadj.1. pishgan, yetilgan; un fruit trop mûr o‘ ta pishgan meva; couleur de blé mûr pishgan bug‘doyning rangi2. pishgan, yetilgan, yorsa bo‘ladigan (yara)3. fig. yetilgan, pishgan; un projet mûr pishgan reja; la révolution est mûre revolutsiya yetildi; être mûr pour yetilgan, tayyor bo‘lmoq4. l'âge mûr balog‘at yoshi; l'homme mûr yetuk odam; esprit mûr raso aql; il est très mûr pour son âge u o‘zining yoshi uchun aqli juda raso; après mûres réflexions talaygina mulohazadan so‘ng5. fam. yetilgan, pishgan, g‘irt kayf. -
2 mur
nm.1. devor; bâtir, élever, abattre un mure devor urmoq, qurmoq, buzmoq; fermer de murs devor bilan o‘ramoq; un vieux mur croulant nurayotgan eski devor; il est arrivé dans nos murs u bizning shaharga keldi2. devorning ichki qismi; mettre des tableaux aux murs rasmlarni devorga osmoq; horaire affiché au mur devorga osilgan jadval; loc. entre quatre murs to‘rt devor ichida yashamoq3. loc. raser les murs devorga yopishib olmoq; sauter, faire le mur so‘roqsiz tashlab ketmoq (xizmat joyini); se cogner, se taper la tête contre les murs noumid bo‘lmoq, tarvuzi qo‘ltig‘idan tushmoq; mettre qqn. au pied du mur birovni iskanjaga, qiyinMÛR MUSIQUE qistovga olmoq, bo‘g‘otga qismoq, fosh qilmoq4. fig. devor, to‘siq, g‘ov; un mur d'incompréhension o‘zaro tushunmaslik to‘sig‘i; se heurter à un mur g‘ovga duch kelmoq5. le mur du son tovush tezligi; franchir le mur du son tovush tezligidan o‘ tmoq6. foot. jonli devor; l'arbitre a fait reculer le mur à distance réglementaire hakam jonli devorni kerakli masofaga jildirdi. -
3 quasi
adv. deyarli, qariyb; nazarimda, sal bo‘lmasa; go‘yo, go‘yoki; bo‘lishi mumkin, desa ham bo‘ladigan; ko‘rinishidan, aftidan, go‘yo … dek, -ga o‘xshaydi; le raisin est quasi mûr uzum qariyb pishibdi; quasicertitude, quasi-totalité qariyb ishonish, amin bo‘lish, qariyb hammasi.nm. buzoq sonining yuqori qismi, bo‘lagi, son go‘shti. -
4 pied
nm.1. oyoq (oyoqning oshiqdan pastki qismi); doigts de pied oyoq barmoqlari; pied plat yassi oyoqlik; se fouler le pied oyog‘ini chiqarib olmoq; loc. être pieds nus, nu-pieds oyoqyalang, yalangoyoq bo‘lmoq; passer une rivière à pied sec daryodan oyog‘ini ho‘l qilmay o‘ tmoq; de pied en cap boshdan oyoq; mettre pied à terre tushmoq; avoir un pied dans la tombe bir oyog‘i yerda, bir oyog‘i go‘rda bo‘lmoq; coup de pied tepki; recevoir un coup de pied tepki yemoq; loc.fam. tu es bête comme tes pieds o‘lgiday ahmoqsan; j'ai joué comme un pied men juda yomon chaldim; marcher sur les pieds de qqn. birovga hurmatsizlik qilmoq; casser les pieds (de, à qqn) birovga mijg‘ovlik qilmoq; ça te fera les pieds bu senga yaxshigina dars bo‘ladi; mettre les pieds dans le plat ishni pachavasini chiqarmoq; je n'y ai jamais mis les pieds men u yerga oyoq ham bosmaganman; il s'est levé du pied gauche u chap yoni bilan turibdi; pieds et poings liés oyoq-qo‘li bog‘langan; faire des pieds et des mains pour + inf. biror narsa qilish uchun kuyib pishmoq; attendre qqn. de pied ferme biror kishini dadillik bilan kutmoq; au pied levé tayyorgarliksiz2. loc. (sur, à, en) sur ses pieds, sur un pied oyoqda, tik turib; retomber sur ses pieds qiyin ahvoldan manfaat bilan chiqib olmoq; sur pied oyoqda; dès cinq heures, il est sur pied soat beshdan beri, u oyoqda; mettre sur pied une entreprise korxonani oyoqqa turg‘izmoq; à pied piyoda; allons-y à pied piyoda ketdik; course à pied yugurish; il a été mis à pied u ishdan haydalgan, bo‘shatilgan edi; à pieds joints juft oyoqlab; en pied bor bo‘yicha; un portrait en pied bor bo‘yicha chizilgan rasm; aux pieds de qqn. birovning oldida (egilib, bukilib); se jeter, tomber aux pieds de qqn. birovning oyog‘iga yiqilmoq, bosh urmoq, yolvormoq3. loc. avoir pied suvni bo‘ylaganda oyog‘i yerga tegib turmoqlik; perdre pied oyog‘i yerga yetmaslik; lâcher pied yon bermoq, chekinmoq4. avoir bon pied, bon oeil hali bardam bo‘lmoq; pied à pied qadam-baqadam5. oyoq, oyoq tomoni, poya, etak, tag, pastki qism; le pied et la tête d'un lit karavotning bosh va oyoq tomoni; caler le pied d'une échelle narvonning oyog‘ini mahkam joylamoq; le pied du mur devorning tagi, pastki qismi; la maison est au pied de la colline uy tepalikning tagida, etagida; typogr. le pied d'une lettre literaning pastki qismi, asosi; loc. être à pied du mur burchakka qisib qo‘yilgan bo‘ lmoq, biror narsa qilishga majbur qilib qo‘yilgan bo‘ lmoq; être au PIED-À-TERRE PIGEON pied d'oeuvre ishning oldida bo‘lmoq; fruits vendus sur pied daraxtning shoxida, terilmasdan burun sotilgan meva6. tuyoq (qassobxonalarda sotiladigan qismi); pieds de veau, de mouton, de porc buzoq, qo‘y, cho‘chqa tuyog‘i7. band, dasta, shoxcha, poya; pied de vigne tok, tok zangi; des pieds de salade salatning bandlari8. oyoq, poya; un verre à pied rumka; pied de table stolning oyog‘ i; fig. prendre son pied o‘rnashib olmoq9. fut (0,324 mga teng uzunlik o‘lchovi); loc.fig. il aurait voulu être (à) cent pieds sous terre u yer yorilmadiyu, yerga kirib ketmadi; vx. il tirait un nez d'un pied de long u umidsizlikka tushgan va xijolat bo‘lib qolgan edi10. anglo-saksonlarda uzunlik o‘lchovi; miliya (0,3048 m); aeronavtikada xalqaro balandlik o‘lchovi; l'avion vole à 10 000 pieds samolyot 10 000 milya balandlikda uchmoqda11. au pied de la lettre so‘zma-so‘z, aynan; prendre son pied maza, huzur qilmoq, rohatlanmoq; quel pied! maza, rohat! c'est le pied bu juda maza12. sur (le, un) pied -day, darajasida; être traité, reçu sur le pied de -day, darajasida muomala qilinmoq, qabul qilinmoq; sur un pied d'égalité bir xil darajada, teng; armée sur le pied de guerre jangovor shtatdagi armiya; au petit pied qisqa, qulochkashlamay13. pied à coulisse qalinlik va diametrni o‘lchaydigan asbob14. poét. turoq; les pieds d'un vers latin lotin tilidagi she'rning turog‘i.bot.adj. maymoq. -
5 passer
I vi.1. o‘tmoq, kesib o‘ tmoq; halte, on ne passe pas! to‘xtang, o‘tish mumkin emas2. o‘ tmoq, o‘ tib turmoq, bormoq; je passe ici souvent men bu yerdan tez-tez o‘ tib turaman; il passera dans une heure u bir soatdan so‘ng o‘tadi3. (à) kirib o‘ tmoq; elle est passée à la maison u uyga kirib o‘tdi4. loc. passer inaperçu sezilmay, bilinmay, ko‘rinmay o‘ tib ketmoq, hech kim bilmay qolmoq5. bo‘lmoq, ko‘rsatilmoq; ce film passe ce soir à la télévision bu film kechqurun televizordan ko‘rsatiladi; as-tu entendu la publicité qui passe à la radio? radioda berilgan reklamani eshitdingmi?6. o‘tmoq, o‘ tib ketmoq; les jours passaient kunlar o‘ tardi; déjà huit heures, comme le temps passe! allaqachon soat sakkiz bo‘libdi, vaqt qanday tez o‘tadi! le temps passé o‘ tgan vaqt7. o‘ tib ketmoq, to‘xtamoq, qolmoq; la douleur est passée og‘riq o‘ tib ketdi; faire passer le mal og‘riqni qoldirmoq; loc. passer de mode modadan, udumdan qolmoq; loc.fam. le plus dur est passé eng og‘iri, qiyini o‘ tdi; il leur a fait passer le goût du pain, l'envie de rire u ularning kunini ko‘rsatdi8. rangi o‘chmoq, o‘ngmoq, xiralashmoq (rang); le bleu passe au soleil havo rang quyoshda o‘ngadi9. hisoblanmoq, sanalmoq, deb topilmoq; elle passait pour coquette u tannoz xotin sanalar edi; il a lontemps passé pour l'auteur de ce roman u uzoq vaqt bu romanning muallifi hisoblandi; faire passer pour qilib ko‘rsatmoq; elle le fait passer pour un génie u uni dono qilib ko‘rsatadi; elle se faisait passer pour sa femme u o‘zini uning xotini qilib ko‘rsatar edi10. deb sanalmoq, topilmoq, qabul qilinmoq (narsa); cela peut passer pour vrai bu haqiqat deb topilishi mumkinII vt.1. o‘tmoq, kesib o‘ tmoq, bosib o‘ tmoq; passer une rivière daryodan o‘ tmoq; elle a passé la frontière u chegaradan o‘ tdi2. passer un examen imtihon topshirmoq, imtihondan o‘tmoq; il a dû passer trois fois le baccalauréat pour l'obtenir bokalavrlikni olish uchun, unga uch marta imtihon topshirishga to‘g‘ri keldi; loc. passer la rampe muvaffaqiyat qozonmoq; cette scène ne passe pas, passe très mal la rampe bu saxna ketmayapti, muvaffaqiyat qozonmayapti3. o‘ tkazmoq, kechirmoq (vaqtga nisbatan); passe de bonnes vacances! ta'tilni yaxshi o‘ tkaz! vous passerez la soirée avec nous siz kechani biz bilan o‘ tkazasiz; j'ai passé une heure à (pour faire, sur) ce travail men bir soatni shu ish ustida o‘ tkazdim; loc.fam. passer un mauvais, un sale quart d'heure yoqimsiz daqiqalarni boshidan kechirmoq; passer le temps à (+inf) vaqtini biror narsa qilish bilan o‘tkazmoq; il passe son temps à manger u vaqtini ovqat yeyish bilan o‘ tkazadi; pour passer le temps vaqt o‘ tkazish uchun, ermak uchun4. esidan chiqarmoq, tushirib qoldirmoq, tashlab ketmoq; passer une ligne bir qotorni tushirib qoldirmoq; passez, passons les détails qoldiring, tafsilotlarni tashlab ketaveraylik; passer son tour o‘z navbatini o‘tkazib yubormoq (o‘yinda yoki jamiyatda); je passe! men pas! j'en passe, et des meilleurs men hali hammasini aytayotganim yo‘q (ko‘p joylarini tashlab ketdim)6. passer qqch. à qqn. ruxsat bermoq, kechirmoq; ses parents lui passent tout uning ota-onasi uning hamma narsasini kechirishadi; passez-moi l'expression, mais c'est un emmerdeur ibora uchun kechirasiz-u, bu bir mijgov5. o‘tmoq, bosib o‘ tmoq, oshmoq; passer son chemin yo‘lini davom ettirmoq, yo‘ lida davom etmoq; passer un col, une montagne dovondan, tog‘dan oshmoq; loc. passer le cap ma'lum yoshdan oshmoq, qiyinchilikdan o‘ tmoq; passer les limites, les bornes chegaradan chiqmoq, haddidan oshmoq; il a passé la limite d'âge u yosh chegarasidan o‘ tdi (uning yoshi bu ish uchun o‘tdi)6. bir joydan ikkinchi bir joyga o‘ tkazmoq; passer des marchandises en fraude mollarni g‘ayriqonuniy ravishda o‘ tkazmoq; chiqarmoq; il passa la tête à la portière u avtomobil derazasidan boshini chiqardi; ishlatmoq, biror narsa bilan artib, yig‘ishtirib chiqmoq; passer l'aspirateur dans le salon pilesos bilan mehmonxonani yig‘ishtirmoq; passer, une matière sur qqch. biror narsani biror narsaning ustiga yoymoq; passer qqch. à une matière biror narsani biror narsaning ustiga yopmoq, surtmoq; tu passeras une couche de mortier sur le mur avant de le passer à la chaux devorni oqlashdan oldin, sen uni ohakli rastvor bilan suvaysan7. passer qqn. par topshirmoq, o‘tkazmoq, mahkum qilmoq; loc. il a été passé par les armes u otib tashlangan edi8. suzmoq; suzib, filtrlab o‘ tkazmoq, elamoq; passer le café qahvani suzmoq; instrument pour passer le thé choy suzgich9. ko‘rsatmoq, eshittirmoq, qo‘ymoq, qo‘yib bermoq; passer un film film ko‘rsatmoq; il m'a passé des diapositives u menga diapozitiv qo‘yib berdi; tu passes toujours le même disque sen doim bir xil plastinkalarni qo‘yasan10. kiymoq; kurtka kiymoq; le temps de passer une veste, j'arrive kurtkamni kiyib olay, ketyapman11. ulamoq, qo‘shmoq, o‘ tmoq (tezlik haqida); passe le petit braquet! kichik charxga o‘ t! passe en troisième! uchinchiga o‘ t!12. passer qqch. à qqn. biror narsani biror kishiga berib yubormoq, berib qo‘ymoq, o‘ tkazib yubormoq; passez-moi le café, le sel, la salière menga qahva, tuz, tuzdonni berib yubor; passe-le-moi uni menga o‘tkazib yubor, berib yubor; loc. ils se sont passé le mot ular gapni bir joyga qo‘yishdi; passer la parole à qqn. birovga so‘z navbatini bermoq; passer un coup de fil (de téléphone) birovga qo‘ng‘iroq qilmoq, sim qoqmoq; passez-moi monsieur le directeur meni janob direktor bilan ulang; passer une maladie à qqn. biror kasallikni birovga yuqtirmoq, o‘tkazmoq; passer le pouvoir à qqn. hokimiyatni biror kishiga topshirmoq, vakolatni topshirmoq13. tuzmoq, bog‘lamoq, o‘rnatmoq; passer un contrat, un accord avec qqn. biror kishi bilan shartnoma, bitim tuzmoq; passer (la, une) commande buyruq bermoqIII se passer vpr.1. o‘ tmoq, kechmoq, o‘tmoq, davom etmoq (narsa); la visite s'est passée en un quart d'heure tashrif chorak soat davom etdi; ça va se passer bu o‘tib ketadi; il ne se passe pas de jour sans qu'il téléphone uning telefon qilmagan kuni yo‘q2. bo‘lib o‘tmoq, kechmoq; l'action du film se passe au XVIe siècle film voqealari XVI asrda bo‘lib o‘ tadi; tout se passe bien? hammasi yaxshi bo‘lyaptimi? ça s'est mal passé bu yomon o‘ tdi; loc. ça ne se passera pas comme ça bu shundayligicha qolavermaydi; impers. que ce passe-t-il? nima bo‘lyapti?3. (de) yordamisiz, bir o‘zi bajarmoq; muhtoj bo‘lmaslik, hojat yo‘qlik; cette déclaration se passe de commentaires bu bayonot izohga muhtoj emas4. biror narsasiz ham yashamoq, kuni o‘tmoq; se passer d'argent, de cinéma pulsiz, kinosiz ham yashamoq; je me passerai bien de cette corvée! mening bu naryadsiz ham kunim o‘ taveradi! nous nous en passerions bien! bizning usiz ham kunimiz o‘ tadi! on ne peut se passer de lui usiz bo‘lmaydi. -
6 droit
nm.1. huquq; droits civils fuqarolik huquqi; droit au repos dam olish; droit de chasse ov qilish huquqi; droit de pâturage o‘ tlatish, boqish huquqi; hist. Déclaration des droits de l'Homme et du Citoyen Fuqaro va Inson huquqlari deklarasiyasi; le bon droit haqqoniy ish, to‘liq bahssiz huquq; le droit est de son côté huquq u tomonda, u haq; le droit du plus fort zo‘ravonlik huquqi; user de son droit o‘z huquqidan foydalanmoq; avoir le droit de biron narsa qilishga haqli bo‘lmoq; faire droit à shikoyatni qarab chiqmoq, qanoatlantirmoq; faire droit une demande talabni qanoatlantirmoq; jouissant de la plénitude des droits to‘la huquqli; égal en droit teng huquqli; cela va de droit bu haqqoniy; de quel droit? qaysi asosda? en toute égalité de droits, à bon droit loc.adv. to‘la huquq bilan, qonuniy, qonun bo‘yicha, qonuniy asosda; à tort et à droit farqiga bormay2. qonuniyat (qonunlar majmuasi); droit privé xususiy huquq; droit personnel majburiy huquq; crime de droit commun qattiq jinoyat; régime de droit commun qattiq jinoyatchilar birga o‘tirmoq3. huquq fani, huquqshunoslik; faculté de droit huquqshunoslik fakulteti; étudiant en droit huquqshunoslik fakulteti talabasi; faire son droit huquqshunoslik fakultetida o‘qimoq4. boj, soliq, yig‘im, to‘lov; droits légaux sud xarajatlarini to‘lash; droits afférents bojxona boji; droit prohibitifs taqiqlovchi (juda yuqori) boshlar; droits d'entrée chetdan keltirilgan moldan olinadigan boj; droits de douane bojxona boji; droit protecteurs homiylik boji; droit de timbre marka solig‘i, davlat yig‘imi; droit d'ancre langar yig‘imi; droit des pauvres muhtojlarga berish yig‘imi (chiptalardan); droit de dépôt saqlash uchun to‘lash, to‘lov5. haq, to‘lov, qalam haqi; droits d'auteurs muallif qalam haqi.-droiteI adj.1. to‘g‘ri, to‘ppa-to‘g‘ri; angle droit to‘g‘ri burchak; engrenage droit to‘g‘ri tishli g‘ildirak; veston droit bir yoqlama tugmali pidjak; il est droit comme un jonc (comme un cierge, comme en i) u o‘roqday to‘g‘ri, xoda yutganday tik2. tik, tik ko‘tarilgan; mur droit tik devor; falaise droite tik tushgan qoyaII nf.géom. tog‘ri chiziq; droites convergentes, concourante mos to‘g‘ri chiziqlarIII adv. to‘ppa-to‘ fg‘ri, to‘g‘ri; aller droit au but maqsadga to‘ppa-to‘g‘ri bormoq; aller droit au fait to‘g‘ridan-to‘g‘ri ishga kirishmoq.-droiteI adj.1. o‘ng, o‘ng tomondagi; la main droite o‘ng qo‘l; être le bras droit de qqn. birovning o‘ng qo‘li bo‘lmoq2. haqiqatgo‘y, rostgo‘y, to‘g‘ri so‘z, haqgo‘y, to‘g‘ri, halol, pok, vijdonli, sofdil, ochiq, dangal, beg‘araz, dangalchi, oshkora, ro‘yirost; suivre le droit chemin haqgo‘y yo‘ldan yurmoq; esprit droit sog‘lom aql; coeur droit ochiq dilII nf.1. o‘ng tomon; sur la droite o‘ng tomonda, o‘ng tomonga; prenez sur la droite o‘n tomonga bo‘ lining; à droite loc.adv. o‘ngga, o‘ng tomonga2. o‘ng qo‘l3. o‘ng qanot, o‘ng tomon4. polit. o‘ng partiyalarIII nm. o‘ng qo‘l bilan, o‘ng tomondan urish (boksda). -
7 opposé
-éeI adj.1. pl. qarama-qarshi tomonlarga oid; qarshidagi, ro‘paradagi; les pôles sont diamétralement opposés qit'alar butunlay qarama-qarshidirlar; le mur opposé à la fenêtre deraza qarshisidagi devor; du côté opposé qarshi tomondan; sens opposé qarshi tomon2. farq qiladigan, boshqacha; couleurs opposées boshqacha rang3. teskari, zid, boshqacha; ils ont des goûts opposés, des opinions opposées ularning didlari, fikrlari bir-birinikiga zid; concilier des intérêts opposés bir-biriga zid manfaatlarni kelishtirmoq; nombres opposés zidlovchi sonlar4. qarshi, muxolif fikrdagi; je suis opposé à tout les excès men har qanday ortiqchalikka qarshimanII nm.1. qarshi, qarama-qarshi, teskari tomon; l'opposé du nord et le sud shimol va janubning qarama-qarshiligi2. teskari, aks, zid, qarama-qarshi; soutenir l'opposé d'une opinion fikrning aksini qo‘llamoq; fam. cet enfant est tout l'opposé de son frère bu bola akasining butunlay teskarisi; loc.adv. à l'opposé teskari, qarama-qarshi tomonda; la gare est à l'opposé vokzal qarama-qarshi tomonda; loc.prép. à l'opposé de qarshi, farqli o‘laroq. -
8 pousser
I vt.1. itarmoq, surmoq, turtmoq; pousser un meuble dans un coin, contre un mur mebelni burchakka, devor qarshisiga surmoq; pousser la porte eshikni ochmoq; on nous a poussés dehors bizni eshikka haydab chiqarishdi; pousser qqn. avec le coude, du coude, du genou birovni tirsagi, tizzasi bilan turtmoq (ogohlantirish uchun); ne poussez pas! itarmang!, turtmang! loc.fam. faut pas pousser juda ham orttirib yubormang; loc.adv.fam. à la va comme je te pousse jinni-ketdi qilib, pala-partish, chalachulpa, yumaloq-yassi, yumaloq-yostiq, yarim-yorti, naridan-beri, haromxarish, yuzaki; ce travail a été fait à la va comme je te pousse bu ish jinniketdi qilib bajarilgan edi2. haydab bormoq; le berger pousse son troupeau devant lui podachi podasini oldiga solib haydab borar edi; c'est l'intérêt qui le pousse manfaat uni haydab boradi; poussé par l'intérêt manfaat yo‘liga kirib, manfaat tufayli3. pousser qqn. pousser qqn. à undamoq, yo‘naltirmoq, majbur qilmoq; pousser qqn. à faire qqch. biror kishini biror narsa qilishga undamoq; pousser un élève o‘quvchini ishlashga undamoq; pousser à bout sabr kosasini to‘ldirmoq; la contrariété le poussait à bout to‘sqinliklar uning sabr kosasini to‘ldirardi4. itarib, surib bormoq; pousser un landau, un chariot aravachani itarib bormoq; pousser l'aiguille tikmoq5. yetkazmoq, olib bormoq; il poussa ses recherches jusqu'au bout u o‘z izlanishlarini oxiriga yetkazdi; il pousse la plaisanterie un peu trop loin u hazilni orttirib yuboradi; un amour poussé jusqu'à la passion ishqibozlikka aylantirilgan ishq6. jadallashtirmoq, ildamlashtirmoq, qistovga olmoq; pousser un travail ishini jadallashtirmoq; c'est un travail très poussé bu juda ham ilgarilab, ildamlab ketgan ish7. chiqarmoq (tovush); il a poussé de grands cris u qattiq qichqirib yubordi; loc. pousser les hauts cris o‘kirmoq, bo‘kirmoq; elle poussa un soupir u uh tortdi; fam. un convive poussa la chansonnette bir mehmon ashula boshladi8. kuchanmoq (bo‘shanish uchun)II vi.1. o‘smoq, o‘sib chiqmoq (o‘simlik); un bon champ où tout pousse hamma narsa o‘sadigan yaxshi yer; faire pousser des légumes sabzavot o‘stirmoq (yetishtirmoq); l'herbe commence à pousser o‘ t o‘sib chiqaboshladi2. o‘smoq, ko‘tarilmoq, qad ko‘tarmoq (shahar, qurilish); des villes qui poussent comme des champignons qo‘ziqorinlarday qad ko‘ tarayotgan shaharlar3. o‘smoq, katta bo‘lmoq (bola); il pousse, ce petit bu kichkintoy o‘syaptiIII se pousser vpr. itarishmoq, turtishmoq, tiqilishmoq; pousse-toi! itarishib o‘ t! -
9 autour
adv. atrof, tevarak-atrof; tout autour rien ne pousse atrofda hech narsa o‘smaydi; le Soleil est au centre et la Terre tourne autour Quyosh markazda, Yer esa uning atrofida aylanadi; loc.prép. autour de atrofiga, atrofida; tevaragidagi; tevaragiga; construire un mur autour d'un parc park atrofiga devor qurmoq; parkni devor bilan o‘ramoq; être autour de atrofida bo‘lmoq; il a autour de cinquante ans u ellik yoshlar atrofida.nm. qirg‘iy, qarchig‘ay. -
10 avoir
I vt.1. ega bo‘lmoq; molik bo‘lmoq; avoir une maison uning uyi bor; avoir une bicyclette uning velosipedi bor; avoir du succès muvaffaqiyat qozonmoq; avoir de la besogne par-dessus les cheveux ishi boshidan oshib yotmoq; il a de la chance uning omadi kelyapti, bor; en avoir pour qolmoq, bor bo‘lmoq (vaqt); tushmoq (sotib olingan narsa, pul); j'en ai pour cinq minutes meni besh minut kuting; men yana besh minut band bo‘ laman; j'en ai eu pour 50 francs bu narsa menga 50 frankka tushdi; il en a eu pour son argent u ziyon, zarar ko‘rmadi2. avoir une femme et des enfants uning xotini va bolalari bor3. sotib olmoq, olmoq; j'ai eu ce livre pour presque rien men bu kitobni juda arzon sotib oldim, deyarli bekorga oldim4. fam. avoir qqn. yengmoq, bas kelmoq, uddalamoq; on les aura! biz ularni yengamiz!5. fam. avoir qqn. aldamoq, aldab ketmoq, tovlamoq, tuzlamoq; firib bermoq; il nous a bien eus u bizni boplab aldadi6. o‘zida namoyon qilmoq (ta'na a'zosi, ko‘rinish); il, elle a de grandes jambes, des cheveux blancs uning oyoqlari katta, sochlari oq; ce mur a deux mètres de haut bu devorning balandligi ikki metr(dir); quel âge avezvous? yoshingiz nechada? avoir du courage jasur bo‘lmoq7. boshdan kechirib, tatib ko‘rib bilmoq, boshdan kechirmoq, totmoq, tatib ko‘rmoq, chekmoq, tortmoq, his qilmoq, sezmoq; avoir mal à la tête boshi og‘rimoq, avoir faim och bo‘lmoq, qolmoq; avoir soif chanqamoq; j'ai eu une fâcheuse impression menda yomon taassurot qoldi; qu'est-ce que tu as? senga nima bo‘ldi? j'ai froid men sovqotyapman; j'ai chaud men isib ketyapman; j'ai sommeil uyqum kelyapti; avoir raison haq bo‘lmoq; avoir tort nohaq bo‘lmoq; avoir tous les torts har taraflama gunohkor bo‘lmoq; avoir confiance ishonmoq; en avoir à, après, contre qqn. g‘azablanmoq, jahli chiqmoq, achchig‘i kelmoq; darg‘azab bo‘ lmoq; contre qui en avezvous? kimdan jahlingiz chiqib turibdi?II yordamchi fe'l1. avoir à (+inf) o‘zini burchli deb bilmoq; kerak, zarur, lozim, darkor; j'ai à vous parler men sizga gapirishim kerak; n'avoir qu'à kerak, zarur, lozim, darkor (faqat); vous n'aviez qu'à nous dire siz faqat bizga aytishingiz zarur edi2. avoir + participe passé qo‘shma zamon hosil qiladi: j'ai écrit men yozdim; nous avons causé biz suhbatlashdik3. il y a bor; mavjud; turibdi; yotibdi; avval burun; il y a de l'argent dans le portefeuille portfelda pul bor; combien y a-t-il de Moscou à Leningrad? Moskva'dan Leningradgacha qancha (kilometr) bor?3. il y a deux jours ikki kun avval; il y a champagne et champagne yaxshi va yomon shampanlar bor; sifatli va sifatsiz shampanlar bor; il n'y a qu'à (+inf) faqat …zarur, darkor, lozim, kerak; il n'y avait qu'à les ramasser ularni faqat yig‘ishtirib olish kerak edi.nm.1. mulk, mol-mulk, boylik, davlat, dunyo, mol-mulk2. kredit (kirim-chiqim daftarlarining chiqimlar, unadigan pullar yoziladigan o‘ng tomoni); doit et avoir debet va kredit. -
11 commun
-uneI adj.1. umumiy, hammaga tegishli, taalluqli; un but commun umumiy maqsad; commun à hammaga birday, o‘rtalikdagi, birgalikdagi, mushtarak; mur mitoyen, commun à deux propriétés ikki xo‘jalik o‘rtasidagi devor2. ommaviy, ijtimoiy, jamoa; intérêt commun hamfikrlik3. oddiy, o‘rtacha, o‘rta-miyona, odatdagi, kundalik, doimiy, sodda; peu commun odatdan tashqari, favquloddaII nm.1. katta qismi; le commun des hommes ko‘pchilik, odamlarning ko‘pchiligi; il est hors du commun u kam-ko‘stsiz shaxs2. pl. xizmat qilish joyi, umumiy foydalanish joyi3. oddiy odamlar. -
12 élever
vt.1. ko‘tarmoq, baland qilmoq; yashirmoq2. ko‘ tarmoq, qurmoq, solmoq, barpo qilmoq, yaratmoq; élever une maison uy qurmoq; élever un mur autour d'un jardin bog‘ atrofini devor bilan o‘ramoq; élever un monument aux victimes de la guerre urush qurbonlari xotirasiga monument o‘rnatmoq3. ko‘ tarilish, baland qilish, balandlatish (ovoz, ohang haqida)5. ko‘ tarilmoq, oshirmoq (narx-navo haqida); élever le taux de l'intérêt foyda miqdorini oshirmoq; élever le niveau de vie turmush tarzini yaxshilamoq6. ko‘ tarmoq, oshirmoq, darajasini, martabasini oshirmoq7. fig. ulug‘lamoq, yuksaklikka ko‘tarilmoq; shon-sharaf keltirmoq; boyitmoq, oshirmoq; ma'naviy jihatdan yaxshilamoq, fazilatlarni oshirmoq8. math. darajaga ko‘ tarmoq; élever un nombre au carré sonni darajaga ko‘tarmoq9. e' tiroz, qarshi fikr bildirmoq, qarshilik qilmoq, qarshi chiqmoq; so‘z qaytarmoq10. tarbiyalamoq, tarbiya qilmoq; il faut élever la jeunesse dans le respect des traditions yoshlarni an'analarga hurmat ruhida tarbiyalamoq lozim11. urchitmoq; boqmoq, o‘stirmoq, parvarish qilmoq, boqib ko‘paytirmoq; élever des lapins quyon boqib, ko‘paytirmoqII s'élever vpr.1. ko‘ tarilmoq, balandlamoq; uchmoq2. ko‘tarilmoq, balandlamoq, oshmoq; pendant la nuit l'eau s'est élevée d'un mètre kechasi bilan, tunda suv bir metrga ko‘ tarildi; la température s'élève rapidement temperatura tez ko‘ tarilmoqda3. ko‘ tarilmoq, balandlamoq; eshitilmoq, yangramoq; une voix s'éleva bir ovoz yangradi; le vent s'élève shamol ko‘ tarilmoqda4. qad ko‘tarmoq, bo‘y cho‘zmoq; yuksalmoq, yuksalib, baland ko‘ tarilib, qad ko‘ tarib turmoq; la ville s'élève au bord du fleuve shahar daryo bo‘yida qad ko‘tarib turibdi5. e'tiroz bildirmoq; qarshi chiqmoq; qarshilik qilmoq; qarshi gapirmoq; bosh ko‘ tarmoq; s'élever contre l'injustice adolatsizlikka qarshi bosh ko‘ tarmoq6. etmoq, ko‘tarilmoq; tashkil qilmoq; mes dépenses s'élèvent à mille francs mening sarfxarajatlarim ming frankka yetdi7. erishmoq, muvaffaq bo‘ lmoq, qozonmoq, ma'lum muddat yoki yaxshi xizmat qilib ko‘ tarilmoq; olmoq8. tarbiyalanmoq, tarbiya, ta'lim-tarbiya olmoq, tarbiyalanib yetishmoq, tarbiya ko‘rmoq; une fille s'élève plus facilement qu'un garçon qiz bolani o‘g‘il bolaga nisbatan tarbiyalash osonroq9. boqilmoq, parvarish qilinmoq; boqib ko‘paytirilmoq, urchimoq. -
13 lézarder
vi.fam. hech ish qilmay o‘zini oftobga solib o‘ tirmoq.I vt. les intempéries ont lézardé les murs ob-havoning noqulayligi devorni yorib yubordiII se lézarder vpr. le mur s'est lézardé devor yorilib ketdi. -
14 ménager
I vt.1. ehtiyotkorlik bilan uyushtirmoq, tashkil qilmoq2. ehtiyot qilmoq, avaylamoq; ménager du temps pour faire qqch. biron ish qilish uchun vaqtini avaylamoq3. joylashtirmoq, o‘rnatmoq; ménager un escalier dans l'épaisseur du mur zinapoyani devor ichiga joylamoq4. avaylamoq, ehtiyot qilmoq, tejamoq; ménager ses vêtements ust-boshini avaylamoq; ménager ses forces kuchini tejamoq5. ehtiyot bo‘ lib, og‘ziga qarab gapirmoq; ménagez vos expressions! iboralaringizga ehtiyot bo‘ling! fam. og‘zingizga qarab gapiring!6. ehtiyot qilmoq, avaylamoq; loc.prov. qui veut voyager loin ménage sa monture uzoqqa boraman degan, ulovini ehtiyot qiladi7. ayamoq (birovni); il était plus fort, mais il ménageait visiblement son adversaire u kuchliroq edi, lekin u yaqqol o‘z raqibini ayar ediIII se ménager vpr. o‘zini ehtiyot qilmoq, o‘zini avaylamoq; vous devriez vous ménager o‘zingizni ehtiyot qilsangiz bo‘lar edi; elle ne s'est pas ménagée, ces derniers temps u shu oxirgi vaqtda o‘zini avaylamadi.-èreadj.1. xo‘jalikka, ro‘zg‘orga oid; travaux ménagers uy ishlari; appareils ménagers uy-ro‘zg‘or asboblari2. oiladan, ro‘zg‘ordan kelib chiqadigan; eaux, ordures ménagères mag‘zava, axlat, chiqindi. -
15 percer
I vt.1. teshmoq; percer un mur devorni teshmoq; un clou a percé le pneu mix shinani teshdi; souliers percés teshik tuflilar; elle s'est fait percer les oreilles pour porter des boucles u sirg‘a taqish uchun qulog‘ini teshdirdi; percer un abcès yarani teshmoq, yormoq2. sanchmoq, sanchib olmoq; tiqib, botirib olmoq; sanchib yaralamoq, o‘ldirmoq; percer qqn. de coups kaltaklamoq, do‘pposlamoq, yaralamoq; coeur percé d'une flèche kamon o‘qi sanchilgan yurak (sevgi timsoli); loc. percer le coeur de qqn. birovning yuragini ezmoq, qon qilmoq; g‘am-tashvishga solmoq, azobga qo‘ymoq, qiynamoq3. ochmoq (yo‘l va sh; k), teshmoq; percer un coffrefort seyfni teshmoq4. teshib, yorib o‘tmoq; le soleil perçait les nuages quyosh bulutlarni yorib o‘ tardi5. (ega odam) yorib, buzib o‘ tmoq6. litt. bilib, payqab olmoq, fahmlab olmoq; percer un complot fitnani bilib qolmoq; loc. percer qqn.qqch. à jour biror kimsaning, biror narsaning sirini fosh qilmoq, kirdikorini, sir-asrorini ochib tashlamoq7. ochmoq, solmoq; percer un trou teshik ochmoq; percer une avenue yo‘l ochmoqII vi.1. chiqmoq, yorilmoq, teshilmoq; les premières dents de bébé ont percé chaqaloqning birinchi tishlari (yorib) chiqdi; abcès qui perce yorilgan yara; odam. les ennemis n'ont pas pu percer dushmanlar yorib o‘ tolmadilar3. mashhurlikka erishmoq; un jeune chanteur qui commence à percer mashhurlikka erisha boshlagan yosh ashulachi. -
16 pojeter
vt.1. otmoq, irg‘itmoq, itqitmoq, uloqtirmoq; le volcan projette de la lave vulqon lava otyapti; l'explosion nous a projeté au sol portlash bizni yerga uloqtirib yubordi2. tashlamoq, tushirmoq, ko‘rsatmoq (soya); il projettera ses photos de vacances demain u ta' tildagi rasmlarini ertaga ko‘rsatadi; sa silhouette est projetée sur le mur uning soyasi devorga tushdi3. projeter un sentiment sur qqn. birovdan ko‘rmoq, birovga taqamoq; elle projette son angoisse sur ses enfants u o‘z g‘amg‘ ussalarini bolalaridan ko‘ryapti. -
17 relever
I vt.1. ko‘tarmoq, o‘rnidan turgizmoq, turgizmoq; turishga yordamlashmoq, tiklamoq; un passant relève l'enfant qui est tombé sur le trottoir yo‘lovchi tratuarda yiqilib tushgan bolani turgizib qo‘ydi; le maçon a relevé le mur qui s'effondrait g‘isht teruvchi qulab tushgan devorni tikladi2. tiklamoq, ko‘ tarmoq, yuksaltirmoq; il nous faut relever le pays, l'économie mamlakatni, iqtisodni yuksaltirishimiz kerak; relever le moral de qqn. birovning kayfiyatini, ruhini ko‘ tarmoq3. yig‘moq, yig‘ib olmoq; professeur qui relève les cahiers daftarlarni yig‘ib olayotgan o‘qituvchi; loc. relever le défi chaqiriqni qabul qilmoq4. ko‘ tarmoq; relever la tête boshini ko‘tarmoq; relever son col, ses jupes yoqasini, ko‘ylagini ko‘tarmoq; manches relevées shimarilgan yenglar; virage relevé bir tomoni ko‘ tarilgan burilish5. ko‘ tarmoq, oshirmoq, yuqoriroq darajaga yetkazmoq; relever le niveau de vie, les salaires hayot darajasini ko‘ tarmoq, ish haqini oshirmoq; plaisanterie, film d'un niveau pas très relevé saviyasi past hazil, film6. litt. yuksaklarga ko‘ tarmoq, yuksaltirmoq; cet exploit le relève à ses propres yeux bu jasorat uni o‘z ko‘zi oldida yuksaltiradi7. mazasini, ta'mini oshirmoq; maza, ta'm bermoq; relever une sauce sousni achchiq qilmoq; un plat relevé ziravorlar qo‘shilgan ovqat8. litt. qochirim, piching, bo‘rttirish bilan boyitmoq; relever un récit de (par des) détails piquants hikoyani pichingli tafsilotlar bilan boyitmoq9. qayd qilmoq, belgilamoq; relever des erreurs, des fautes dans un texte matnda xato va kamchiliklarni qayd qilmoq10. e' tibor bermoq, javob qaytarmoq; cette accusation ne mérite pas d'être relevée bu ayblash javob qaytarishga ham arzimaydi; je n'ai pas voulu relever l'allusion men shamaga e' tibor ham berishni xohlamadim11. yozib, belgilab, ko‘chirib olmoq; relever une adresse, une recette de cuisine adresni, ovqat retseptini yozib, ko‘chirib olmoq; relever un compteur hisoblagichdagi sonlarni ko‘chirib, yozib olmoq12. almashtirmoq; relever une sentinelle soqchini almashtirmoq13. relever qqn. de bo‘shatmoq, o‘zgartirmoq, o‘rniga boshqasini qo‘ymoq, almashtirmoq; relever qqn. de ses fonctions biror kishini o‘z vazifasidan bo‘shatmoqII vi.1. (de) tuzalmoq, turmoq, oyoqqa turmoq; relever de maladie kasaldan turmoq2. qaram, tobe bo‘lmoq, birovning izmida bo‘lmoq; les seigneurs relevaient directement du roi hukmdorlar to‘g‘ridan-to‘g‘ri qirolga qaram edilar3. bog‘liq bo‘lmoq; une affaire qui relève du tribunal correctionnel jinoyat sudiga bog‘liq ish4. sohasiga taalluqli bo‘lmoq; cette théorie relève de la pure fantaisie bu sof fantaziya sohasiga taalluqliIII se relever vpr.1. turmoq, o‘rnidan turmoq; aider qqn. à se relever biror kishiga o‘rnidan turishga yordam bermoq2. fig. oyoqqa turmoq, tiklanmoq, qaddini rostlamoq; pays qui se relève tiklanayotgan davlat; je ne m'en relèverai jamais men endi hech qachon tiklana olmasam kerak3. yuqoriga ko‘tarilmoq, ko‘tarilmoq; les coins de sa bouche se relèvent lablarining burchaklari yuqoriga ko‘tarildi. -
18 renvoyer
vt.1. qaytarmoq, qaytarib yubormoq, kelgan joyiga qaytarib yubormoq; il est guéri, vous pouvez le renvoyer en classe u tuzalib qoldi, uni sinfiga qaytarsangiz bo‘ladi; elle désirait se reposer et elle a renvoyé tout le monde u hordiq chiqarishni xohlardi va hammani qaytarib yubordi2. ishdan bo‘shatmoq, haydab yubormoq, quvib yubormoq; renvoyer un employé xizmatchini ishdan bo‘shatmoq; il a été renvoyé du lycée u litseydan haydaldi3. jo‘natmoq, jo‘natib yubormoq; renvoyer un cadeau sovg‘a jo‘natmoq; je vous renvoie vos documents men sizga hujjatlaringizni jo‘natib yuborayapman4. qaytarmoq; renvoyer un ballon to‘pni qaytarmoq; le mur a renvoyé la balle to‘p devorga urilib qaytdi5. qaytarmoq, aks ettirmoq; l'écho renvoyait les coups de tonnerre momaqaldiroqning guldirashini aks sado qaytarar edi6. jo‘natmoq, qaratmoq, murojaat qilishini so‘ramoq; on m'a renvoyé à un autre service meni boshqa bir tashkilotga jo‘natishdi; je renvoie le lecteur à mon précedent ouvrage men o‘quvchini mening oldingi asarimga murojaat qilishlarini so‘rayman7. kechiktirmoq, keyinroqqa qoldirmoq; renvoyer une affaire à huitaine ishni biror haftalarga qoldirmoq. -
19 ruine
nf.1. xaroba, vayrona; des ruines gallo-romaines gallo-roman xarobalari; pays qui se relève de ses ruines o‘z vayronalaridan tiklanayotgan yurt2. munkillab qolgan odam, sharti ketib parti qolgan odam3. xarobaga, vayronaga aylanish; vayron, xarob bo‘ lish; château en ruine vayronaga aylanayotgan qasr; la maison tombe en ruine uy xarobaga aylanyapti; loc. menacer ruine qulab tushish xavfi bo‘lmoq; ce mur menace ruine bu devorning qulab tushish xavfi bor4. buzilib ketish, inqiroz, yo‘q bo‘lish, chippakka chiqish; c'est la ruine de ses espérances bu uning niyatlarining chippakka chiqishi5. xonavayron bo‘lish, sinish, xarob bo‘lish; être au bord de la ruine xonavayron bo‘ lish arafasida bo‘lmoq. -
20 suspendre
vt.1. bo‘lmoq, to‘xtatmoq, bo‘lib, to‘xtatib qo‘ymoq; on a dû suspendre la séance majlisni to‘xtatib turishga to‘g‘ri keldi2. chegaralab, cheklab qo‘ymoq; les autorités ont suspendu certaines libertés, certains journaux rahbariyat ba'zi bir erkinliklarni, gazetalarni cheklab qo‘ydi; suspendre qqn. biror kishini ishdan bo‘shatmoq3. keyinroqqa qoldirmoq, kechiktirmoq.I vt. osmoq, osib qo‘ymoq; suspendre un tableau au mur rasmni devorga osib qo‘ymoqII se suspendre vpr. osilmoq; il s'est suspendu au trapèze u trapetsiyaga osildi.
См. также в других словарях:
Mur De Berlin — Pour les articles homonymes, voir Mur (homonymie). Le Mur de Berlin (en allemand Berliner Mauer), également appelé le « Mur »[1] ou le « Mur de la honte », a été érigé en plein Berlin pendant la nuit du 12 au… … Wikipédia en Français
Mur de berlin — Pour les articles homonymes, voir Mur (homonymie). Le Mur de Berlin (en allemand Berliner Mauer), également appelé le « Mur »[1] ou le « Mur de la honte », a été érigé en plein Berlin pendant la nuit du 12 au… … Wikipédia en Français
mur — [ myr ] n. m. • 980; lat. murus 1 ♦ Ouvrage de maçonnerie qui s élève verticalement ou obliquement (mur de soutènement) sur une certaine longueur et qui sert à enclore, à séparer des espaces ou à supporter une poussée. Matériaux utilisés dans la… … Encyclopédie Universelle
mûr — mur [ myr ] n. m. • 980; lat. murus 1 ♦ Ouvrage de maçonnerie qui s élève verticalement ou obliquement (mur de soutènement) sur une certaine longueur et qui sert à enclore, à séparer des espaces ou à supporter une poussée. Matériaux utilisés dans … Encyclopédie Universelle
Mur Des Lamentations — 31°46′36″N 35°14′3″E / 31.77667, 35.23417 … Wikipédia en Français
Mur Occidental — Mur des Lamentations 31°46′36″N 35°14′3″E / 31.77667, 35.23417 … Wikipédia en Français
Mur des Lamentations — 31°46′36″N 35°14′3″E / 31.77667, 35.23417 … Wikipédia en Français
Mur des lamentations — 31°46′36″N 35°14′3″E / 31.77667, 35.23417 … Wikipédia en Français
Mur végétalisé — Mur végétal avec une rivière de galets en intérieur … Wikipédia en Français
Mur Végétalisé — Mur végétal avec une rivière de galets en intérieur … Wikipédia en Français
Mur vegetalise — Mur végétalisé Mur végétal avec une rivière de galets en intérieur … Wikipédia en Français