-
1 портиться
несов.; сов. - испо́ртиться1) bozulmakзамо́к испо́ртился — kilit bozuldu
мя́со бы́стро по́ртится — et çabuk bozulur
у него́ испо́ртился желу́док — midesi bozuldu
2) ( становиться неприятным) bozulmak; bozmak ( о погоде)у меня́ испо́ртилось настрое́ние — keyfim kaçtı / bozuldu
в конце́ ме́сяца пого́да неожи́данно испо́ртилась — ay sonunda havalar birdenbire bozulmuştu
3) ( нравственно) ahlakı bozulmak; şımarmak ( становиться избалованным) -
2 деформироваться
biçimi bozulmak,deforme olmak* * *несов., сов.biçimi bozulmak; deforme olmak -
3 ломаться
kırılmak,parçalanmak,yıkılmak,ortadan kalkmak; bozulmak; nazlanmak* * *несов.; сов. - слома́ться1) kırılmak; parçalanmak; bozulmak (портиться, приходить в негодность)в доро́ге маши́на два ра́за лома́лась — yolda araba iki kez pan yaptı
2) перен. ( уничтожаться) yıkılmak; (yıkılıp) ortadan kalkmakлома́лись усто́и ста́рой надстро́йки — eski üstyapının temel direkleri yıkılıyordu
3) перен. ( о голосе) sesi değişmek4) тк. несов. ( заставлять себя просить) nazlanmak -
4 разлагаться
-
5 тухнуть
-
6 ухудшаться
kötüleşmek; bozulmak* * *несов.; сов. - уху́дшитьсяkötüleşmek; bozulmakпого́да ухудша́ется — hava bozuyor
за неде́лю пого́да уху́дшилась — hafta içinde havalar kötüleşti
состоя́ние больно́го ухудша́ется — hastanın durumu kötüye gitmektedir
-
7 дух
ruh; cesaret; soluk,nefes* * *м1) ruhмора́льный дух — moral (-li); maneviyat
не па́дать ду́хом — yese düşmemek
не сло́мленный ду́хом — maneviyatı kırılmamış
поднима́ть дух — moralini güçlendirmek; moral vermek
пасть ду́хом — morali bozulmak, gönlü çökmek
2) (смелость, мужество) cesaretсобра́ться с ду́хом — cesarete gelmek
у меня́ не хвати́ло ду́ху сказа́ть — söylemeye cesaret edemedim
3) ( характерные свойства) ruhпоня́ть дух вре́мени / эпо́хи — çağın ruhunu anlamak
противоре́чить ду́ху зако́на — yasanın ruhuna / özüne aykırı olmak
в духе маркси́зма-ленини́зма — Marksizm-Leninizm ilkelerine uygun olarak
в духе уваже́ния взаи́мных интере́сов — karşılıklı çıkarlara saygı ruhu içinde
он вы́ступил в том же ду́хе — o da aynı ağızla konuştu
и да́лее письмо́ продолжа́лось в том же ду́хе — mektup bu minval üzere devam ediyordu
что́-то в э́том ду́хе — ona benzer sözler / bir şey
одни́м ду́хом — bir solukta, soluklamadan
5) миф., рел. ruhзлы́е ду́хи — kötü ruhlar / ervah
свято́й дух — Ruhulkudüs
вызыва́ть ду́хов — ruh çağırmak
••состоя́ние / расположе́ние ду́ха — ruh hali
он не в ду́хе — kefi bozuk
о нём ни слу́ху ни ду́ху — ondan ses seda yok
-
8 залёживаться
uzun süre kalmak,uzun süre durmak* * *несов.; сов. - залежа́ться1) (uzun zaman) kalmak; (uzun zaman) durmakписьмо́ залежа́лось на по́чте — mektup uzun zaman postanede durmuş
тако́й това́р не залежи́тся — bu mal rafta çok durmaz
2) ( о продуктах питания) (çok durmuş olmaktan) bayatlamak; bozulmak -
9 конфузиться
несов.; сов. - сконфу́зитьсяmahcup olmak; bozulmak; bozuntuya uğramak -
10 лёжка
жиспо́ртиться от лёжки — uzun zaman yatmaktan bozulmak
••лежа́ть в лёжку прост. — yataklara döşenmek
-
11 падать
несов.; сов. - упа́сть, па́сть1) сов. упа́сть düşmekупа́сть на зе́млю — yere düşmek
упа́сть с кры́ши — damdan (yere) düşmek
упа́сть в кре́сло — koltuğa çökmek
он поскользну́лся и упа́л в грязь — ayağı kaydı, çamura yattı
2) тк. несов. ( об осадках) yağmakпа́дает снег — kar yağıyor
3) сов. уст. пасть düşmek, çökmekпа́ла роса́ — çiy düştü
на́ мо́ре пал тума́н — denize sis çöktü
4) сов. упа́сть dökülmekво́лосы, па́дающие на пле́чи — omuzlara dökülen saçlar
5) сов. упа́сть (о тени и т. п.) düşmek6) тк. несов. bulunmakударе́ние па́дает на после́дний слог — vurgu son hecede bulunur, vurgu son hece üzerindedir
7) сов. уст. пасть düşmek тж. перен.отве́тственность падёт на тебя́ — sorumluluğu sana düşecek, sorumlusu sen olacaksın
8) сов. упа́сть düşmekве́тер па́дает — rüzgar düşüyor
давле́ние упа́ло — basınç düştü
9) сов. пасть, упасть düşmek, zayıflamakавторите́т его́ совсе́м упа́л — büsbütün itibardan düştü
10) сов. упасть - о настроении, боевом духе bozulmak11) сов. пасть - о скоте kırılmakста́ли пасть о́вцы — koyuna kıran girdi
••звёздочка / звезда́ упа́ла — bir yıldız aktı
па́дать от уста́лости — yorgunluktan ayakta duracak hali olmamak
-
12 подрываться
несов.; сов. - подорва́ться1) в соч.подрыва́ться на ми́не (о человеке) — mayına çarpıp ölmek / yaralanmak
кора́бль затону́л, подорва́вшись на ми́не — gemi mayına çarpıp battı
2) перен. ( о здоровье) bozulmak; sarsılmak -
13 покачнуться
сов.1) ( о стоящем) ayakları üstünde sallanmak, ileri geri sallanmak, sendelemek2) разг. ( накрениться) kaykılmak; yana yatmak3) перен. ( испортиться) bozulmak, sarsılmak -
14 полететь
сов.1) см. лететь2) uçmak; gitmekполете́ть на Луну́ — Aya uçmak
он полети́т самолётом — uçakla gidecek
4) ( помчаться) çok hızlı gitmeye başlamakон стрело́й полете́л на вокза́л — yaydan çıkmış ok gibi gara koştu
5) ( о времени) birbirini kovalamak; su gibi akmak6) (о письмах, донесениях, пулях и т. п.) yağmakв него́ полетели ка́мни — üstüne taş(lar) yağdı
7) (об искрах, грязи и т. п.) sıçramak8) ( быстро распространиться) yayılıvermek9) перен., разг. (лишиться должности и т. п.) yuvarlanmakполетел ещё оди́н дикта́тор — bir diktatör daha yuvarlandı
10) перен., разг. (сломаться, нарушиться) kırılmak, bozulmakполете́ли все мои́ пла́ны — tüm planlarım altüst oldu
-
15 поломаться
-
16 пошатнуться
сов.1) sendelemek; yana yatmak ( накрениться); kaykılmak ( покоситься)он пошатну́лся и чуть бы́ло не упал — sendeledi, az kalsın düşecekti
2) перен. sarsılmak; bozulmakпошатну́вшийся авторите́т — sarsılan itibar
его́ здоро́вье пошатну́лось — sağlığı bozuldu
-
17 развращаться
-
18 раздражаться
несов.; сов. - раздражи́ться1) sinirlenmek, asabı bozulmak2) irkilmek, taharrüş etmekко́жа раздражи́лась — deri taharrüş etti / irkildi
-
19 разлаживаться
несов.; сов. - разла́диться, разг. -
20 разрушаться
несов.; сов. - разру́шиться1) yıkılmak, harap olmakзда́ние ско́ро разру́шится — bina yıkılmak üzeredir
2) перен. mahvolmak; bozulmak; kırılmak
- 1
- 2
См. также в других словарях:
bozulmak — bozulmak, yıkılmak II, 131 … Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini
bozulmak — nsz 1) Bozma işine konu olmak Pazarlık bozulur, nişan bozulur, makine bozulur, mal bozulur. B. Felek 2) Yiyecek kokmak, yenilemeyecek duruma gelmek, ekşimek Et bozulmuş. 3) Dağılmak, bozguna uğramak Hudutta bozulan ordu iki günden beri Serez den… … Çağatay Osmanlı Sözlük
ağzının tadı bozulmak (veya kaçmak) — bir kimsenin kurulu düzeni, dirliği bozulmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
dengesi bozulmak — 1) dik durumdan düşecek duruma gelmek 2) tanınan ve bilinen ölçülerin dışına çıkmak 3) tutum ve davranışlarında tutarlılık olmamak 4) mec. aralarında ilişki bulunan şeyler arasındaki uyum bozulmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
dolabı bozulmak — 1) kurduğu iş düzeni bozulmak 2) mec. hilesi ortaya çıkmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
ahengi bozulmak — dirliği, düzeni bozulmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
bağırsakları bozulmak — ishal olmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
maneviyatı bozulmak — moral gücü sarsılmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
plak bozulmak — argo can sıkmak, bıkkınlık verecek biçimde konuşmak, dırdır etmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
büyü bozulmak — 1) yapılmış bir büyü etkisiz duruma getirilmek Öldük, ölümden bir şeyler umarak / Bir büyük boşlukta bozuldu büyü. C. S. Tarancı 2) mec. önceden hissedilen duygular hissedilmez olmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
çehresi bozulmak — yüzü düşmek İhtiyarın çehresi fena hâlde bozulmuştu. Ö. Seyfettin … Çağatay Osmanlı Sözlük