Перевод: с латинского на русский

с русского на латинский

artificium

  • 1 artificium

    artificium artificium, i n мастерство

    Латинско-русский словарь > artificium

  • 2 artificium

    artificium artificium, i n искусство

    Латинско-русский словарь > artificium

  • 3 artificium

    artificium artificium, i n ремесло

    Латинско-русский словарь > artificium

  • 4 artificium

    ī n. [ artifex ]
    1)
    а) искусство, мастерство, тж. техника, ремесло, промысел
    a. ancillare C — занятие, возлагавшееся на рабынь
    б) обучение, образование (propter a. suum diis gratias agere Pt)
    2) система правил, теория, учение
    hoc est summum a. C — это — шедевр
    4) искусная работа, опытность, умение, высокое мастерство
    simulacrum Dianae singulari artificio perfectum C — изваяние Дианы, созданное с редким мастерством (необыкновенно искусно)
    5) приём, способ, тж. уловка, хитрость
    non virtute vicisse Romanos, sed artificio quodam Cs — (Верцингеториг сказал, что) римляне победили не доблестью, а с помощью какого-то приёма (хитрости)
    rebus, non artificiis Sen — на деле, а не в силу ловкого притворства

    Латинско-русский словарь > artificium

  • 5 artificium

    1) занятие каким-нибудь искусством, ремеслом (1. 17 § 1 D. 7, 1. 1. 12. 61. 65 § 1 D. 32. 1. 24 D. 40, 4). 2) хитрость (1. 15 in f. D. 27, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > artificium

  • 6 artificium

    , i n мастерство, искусство

    Dictionary Latin-Russian new > artificium

  • 7 accusatorius

    accūsātōrius, a, um [ accusator ]
    обвинительный, содержащий обвинение (artificium, mos C)
    animus a. C — характер придирчивый, склонный к обвинениям

    Латинско-русский словарь > accusatorius

  • 8 ancillaris

    ancillāris, e [ ancilla ]
    свойственный служанкам, подобающий рабыне (artificium C; vestis Dig)

    Латинско-русский словарь > ancillaris

  • 9 artificialis

    artificiālis, e [ artificium ]
    художественный, искусный, умелый ( probatio Q)

    Латинско-русский словарь > artificialis

  • 10 artificiosus

    artificiōsus, a, um [ artificium ]
    1) искусный, умелый ( rhetor C)
    2) мастерской, искусно сделанный, художественный ( opus C)
    mundi natura non artificiosa solum, sed plane artifex C — мир по своей природе не только художественное произведение, но и сам художник
    3) искусственный (genus non naturale, sed artificiosum C)

    Латинско-русский словарь > artificiosus

  • 11 meritorius

    meritōrius, a, um [ mereo ]
    1) нанимаемый за плату, наёмный ( reda Su)
    2) платный (artificium Sen; taberna VM)
    3) корыстный, рассчитанный на получение выгоды ( salutatio Sen)

    Латинско-русский словарь > meritorius

  • 12 veternosus

    veternōsus, a, um [ veternus II \]
    2) сонливый, погружённый в дремоту, дремлющий ( homo Ter)
    3) вялый (animus Sen; dicendi genus Sid)
    4) немощный, ничтожный, пустой ( artificium Sen)

    Латинско-русский словарь > veternosus

  • 13 discere

    1) учиться, artificium (l. 31 D. 6, l);

    ego didici говорят часто римские юристы (1. 27 § 1 D. 2, 14. 1. 50 D. 4, 4. 1. 19 § 3 D. 5, 3. 1. 5 D. 7, 7).

    2) узнавать, admissum dolum didicisse (1. 8 C. 2, 21).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > discere

  • 14 docere

    1) учить, обучать, servum doc. artes, artificium (1. 6 D. 25, 1. 1. 12 D, 32);

    doctus, ученый: vir dostissimus (1. 12 D. 1, 5);

    doctior et melior (1. 19 D. 10, 4).

    2) извещать, de usu aquae - Praesidem doceri oportere (1. 2 D. 50, 13);

    si Praetor doctus sit (1. 7 D. 33, 1).

    3) доказывать (1. 18 § 1 D. 22, 3. cf. 1. 2 § 1 D. 44, 4);

    accusatorem ad docenda, quae detulit, urgere (1. 3 C. 9, 42);

    doc. immerentem se praeteritum (1. 5 D. 5, 2); (1. 7 § 3 D. 4, 4. 1. 9 § 4 D. 12, 2);

    doc. de iure (1. 10 pr. D. 8, 5. 1. 16 pr. D. 20, 4).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > docere

  • 15 incrementum

    1)приращение: а) прибыль Nilus, qui incremento suo Aegyptum operit;

    incrementa Nili (1. 1 § 5 D. 43, 12 1. 10 D. 47, 11);

    b) нанос (§ 20 J. 2, 1. 1. 9 § 4 D. 7, 1).

    2) возрастание, pro incrementis аetatis (1. 10 § 2 D. 34. 1 1. 5 § 8 D. 50, 6), усовершенствование: omne artificium incrementum recipit (1. 65 § 3 D. 32). 3) увеличение, прирост, actio (quae inficiatione crescit) cum suo increm. (1. 20 § 4 D. 5, 3);

    increm. dotis (1. 4 D. 23, 3);

    peculii (1. 47 § 2. 1. 57 § 1 D. 15, 1. 1. 56 § 1 D. 35, 2. 1. 8 § 8 D. 33, 8. 1. 43 § 2 D. 31).

    4) доход, польза: incr. negotiationis (1. 58 pr. D. 26, 7). 5) прибавление: increm. verborum (1. 4 § 2 C. 6, 28).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > incrementum

  • 16 indoctus

    неученый, неискусный: ind. in artificium (1. 19 § 4 D. 21, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > indoctus

  • 17 officium

    1) нравственная обязанность, долг, а) вооб. officii (tuendi) causa de homine libero exhibendo interdictum competit (1. 2 § 1 D. 43, 1. 1. 6 D. 37, 6. 1. 2 D. 5, 2. 1. 23 D. 42, 5); отсюда обязательность, услужливость, ex. off. atque amicitia mandatum originem trahit (1. 1 § 4 D. 17, 1. 1. 17 § 3 D. 13, 6. 1. 5 § 4 D. 19, 5. 1. 7 D. 29, 3. 1. 61 § 5 D. 47, 2); тк. принять на себя обязанности, promissum off. deserese - explere non posse (1. 27 § 2 D. 17, 1);

    in officio delinquere - off. implere (1. 33 pr. D. 3, 5);

    b) особ. служба, должность, занятие по должности, officio iudicis, iudicantis, cognoscentis, Praetoris, arbitri contineri, convenire (1. 43 D. 4, 6. 1. 32 § 10 D. 4, 8. 1. 38. 44 D. 5, 3. 1. 7 D. 5, 4. 1. 9. 76 pr. D. 6, 1. 1. 22 § 2 D. 7, 8. 1. 18 § 2. 1. 26. 42 D. 10, 2. 1. 38 D. 11, 7. 1. 21 D. 12, 1. 1. 21 § 3 D. 15, 1. 1. 19 § 3. 1. 25 § 5. 1. 42 D. 19, 2. 1. 43 § 6 D. 21, 1. 1. 13 D. 22, 5. 1. 7 § 1 D. 23, 5. 1. 24 § 2 D. 24, 3. 1. 6 D. 27, 7. 1. 4 D. 29, 3. 1. 69 § 5. 1. 109 § 1 D. 30. 1. 95 § 2 D. 35, 2. 1. 5 pr. D. 39, 2. 1. 47 § 2 D. 40, 5. 1. 5 D. 43, 1. 1. 4 § 3 D. 44, 4. 1. 27 pr. D. 45, 1. 1. 45 D. 46, 1. 1. 9 § 1 D. 47, 2. Gai. II. 219. sq. 222. IV. 114. 1. 5 pr. D. 45, 1);

    officio iudicis dirimi (1. 73 D. 3, 3), expediri (1. 14 § 8 D. 11, 3), celebrari (1. 7 § 3 D. 43, 24), prohiberi (1. 13 D. 23, 2), compelli (1. 44 D. 40. 4), aestimari (1. 11 pr. D. 10, 4. 1. 16 D. 47, 10. 1. 9 § 7 D. 4, 2. 1. 35 § 1 D. 28, 5. cf. 1. 25 § 10 D. 10, 2. 1. 71 § 1 D. 30. 1. 45 § 8 D. 49, 14. 1. 58 pr. D. 36, 1. cf. 1. 24 D. 16, 3. 1. 7 D. 3, 5. 1. 25 § 8 D. 21, 1. 1. 1 § 10 D. 3, 1. 1. 25 pr. D. 4, 8. 1. 12 pr. § 2 D. 49, 16. 1. 56 § 2 D. 17, 1. 1. 20 D. 23, 2. 1. 30 D. 26, 7. 1. 1 § 3 D. 27, 3. 1. 31 § 14 D. 21, 1);

    ex off. sumtus facere (1. 3 pr. D. 27, 4. cf. 1. 1 § 9 D. 27, 3);

    ad off. suum revocare (1. 39 § 7 D. 26, 7. 1. 2 D. 2, 12); иногда обозн. круг деятельности известного сановника, ius dicentis off. latissimum est (1. 1 D. 2, 1. 1. 1 § 4 D. 26, 10); отсюда = munus s. 1. b) напр. off. civilia publica (1. 6 D. 4, 5. 1. 1 § 1 D. 16, 1. 1. 15 § 5 D. 48, 16. 1. 2 pr. D. 50, 17. 1. 6 § 3 D. 1, 16. 1. 4 § 2 eod. 1. 38 pr. 57 pr. D. 23, 2. 1. 2 § 1 D. 34, 9. 1. 10 pr. 11 § 1 D. 50, 7);

    iudicandi (1. 6 D. 5, 1); 1. 46 eod.); (1. 54 D. 6, 1. 1. 46 § 1 D. 26, 7. 1. 39 § 6. 9 eod.); (pr. § 10 eod.); (1. 33 § 1 eod.); 1. 5 pr. D. 26, 9. 1. 1 § 3 D. 27, 4).

    2) услуги, off. magistri remuneratum (1. 27 D. 39, 5); особ. услуги рабов и отпущенников = ministerium s. 1. s. б, напр. прот. artificium (1. 65 § 1 D. 32. 1. 24 D. 40, 4. 1. 4 § 5 D. 50, 15. 1. 27 § 1 D. 33, 7. 1. 1 cf. 1. 3 § 1. 1. 22 pr. D. 38, 1);

    in officio alicuius esse, служить (1. 48 pr. eod.); (1. 26 § 12 D. 12, 6);

    off. patronis praestare (1. 2 C. 6, 6).

    3) вообщ. исполнение, совершение: membrorum bumanorum officia (1. 14 D. 1, 5);

    testimonii off. (1. 14 D. 22, 5); отправление, занятие: cunctarum artium officia die solis quiescant (1. 3 C. 3, 12); применение, regula, simul quum in aliquo vitiata est, perdit off. suum (1. 1 D. 50. 17).

    4) личный состав судебных чиновников, officio non praesente sententiam dicere (1. 6 D. 7, 45); тк. суд, apud, off. cavere (1. 17 D. 2, 4), deponi (1. 7 § 2 D. 2, 8. 1. 11 § 1 D. 10, 4. 1. 18 C. 6. 23. 1. 74 D. 47, 2. 1. 4 D. 11, 4);

    missus ex off. annonae centurio (43 § 1 D. 13, 7); иногда низшие судебные чиновники, служители высшего сановника, sub praetextu adventus officiorum vel militum iniuriis vexari (1. 6. 5 D. 1, 18. 1. 2 C. 4, 56. 1. 2 C. 8, 23. cf. 1. 74 § 1 D. 21, 2), sub custodia officii factus (1. 1 C. 9, 45. 1. 7 C. 9, 2. 1. 3 C. 4, 15. 1. 1 § 4. 5. 1. 2 § 6 C. 1, 27. 1. 4 C. 12, 58), palatina (1. 2 C. 10, 23. 1. 3 C. 12, 60. 1. 3 C. 12, 61), proconsulare (l. 3 C. 12, 56), praesidiale (1. 1 C. 7, 39. 1. 10 C. 12, 60).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > officium

См. также в других словарях:

  • Artificĭum — (lat.), Kunstwerk, Kunststück. Daher Artificiell, durch Kunst erzeugt; Artificiös, schlau …   Pierer's Universal-Lexikon

  • artificium — index maneuver (trick), performance (workmanship), pursuit (occupation), system Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • NECTENDI Coronas artificium — a Sicyoniis manavit, Pliaiô auctore. l. 21. c. 1. Primo namque flores, ut discriminatim legebantur, ita ex indistinctis corollam sibi seu coronam quisque plectebat, nullo aut exiguo colorum, odorum, nitorum iudiciô: cuiusmodi coronas χυδαίας… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ARGENTUM in fila deducendi artificium — Aureliani Imperatoris aetate recentius esle, patet ex Fl. Vopisco in Vita eius, c. 46. Habuit in animo, ut aurum neque in cameras, neque in tunicas mitteriur, dicens plus auri esse in rerum natura quam argenti: sed aurum per varios filorum et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CALICES fingendi artificium — Commodo Imperatori in delitiis, de quo sic Lamprid. c. 1. Iam in his artifex, quae stationis Imperatoriae non erant, ut calices fingeret, saltaret, cantaret etc. Ubi legit Vir doctissimus, Calices frangeret, propter similem locum in Vero, c. 4.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CRATE capiendi avec artificium — indigitatur Senecae, Octav. Actu 2. v. 409. ubi de tertii saeculi moribus, Mox inquietum, quod sequi cursu feras Auderet acres; fluctibus tectos graves Extrahere pisces rete; vel calamo, aut brevi. Decipere volucres crate, cervos et leves etc.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • DEAURANDE Capillos artificium — indigitatur Valer. Flacc. Argon. l. 6. v. 710. et Seqq. sanguine vultus, Et gravidoe maduêre come, quas flore Saboeo Nutrierat, liquidoque parens signaverat auro. A quo χρύςωςις illa diversa, quâ intertexturâ aurearum bractearum barbam inaurasse… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • IGNICULANDI Pocula artificium — vide infra, ubi de Poculis Gemmatis …   Hofmann J. Lexicon universale

  • artifice — [ artifis ] n. m. • artefice 1256; lat. artificium « art, métier », par l it. 1 ♦ (1505) Vx Art consommé, habileté. ⇒ art. ♢ Mod. Moyen habile, ingénieux. Résoudre un problème de mathématiques par un artifice de calcul. 2 ♦ (XVIIe) Cour. Moyen… …   Encyclopédie Universelle

  • artificiu — ARTIFÍCIU, artificii, s.n. 1. Procedeu (ingenios) folosit spre a împodobi sau a modifica realitatea; podoabă (inutilă). ♢ Artificiu de calcul = procedeu prin care se ajunge la rezolvarea unui calcul pe o cale mai scurtă şi mai ingenioasă decât… …   Dicționar Român

  • Georg Tannstetter — Georg Tannstetter, genannt „Collimitius“ (* Mitte April 1482 in Rain; † 26. März 1535 in Innsbruck) war ein deutscher Humanist, Astronom, Astrologe und Mediziner. Er war Leibarzt Kaiser Maximilians I …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»