-
81 convinco
con-vinco, vīcī, victum, ere1) уличать, изобличать ( aliquā re или alicujus rei)c. aliquem neglegentiae C — уличить кого-л. в нерадивости2) доказывать, обнаруживать (avaritiam Cs; inauditum facīnus C)c. scelere C, Su etc. и in scelere C — доказать виновность в преступлении3) доказывать неосновательность, опровергать (adversarium, errores alicujus C)c. poētarum portenta C — доказать неверность чудес (в творениях) поэтовfalsum veris c. rebus Lcr — ложь опровергнуть непреложными фактами -
82 glorior
glōrior, ātus sum, ārī [ gloria ]хвалиться, хвастаться, кичиться (se alterum fore Sullam Cs); гордиться (aliqua re C etc. или de, in aliqua re C etc., тж. aliquid aliquo O, редко alicujus rei Ap)g. apud C, Cs и adversus L aliquem — хвастаться перед кем-л.gloriandus C — похвальный -
83 ineo
in-eo, iī (īvī), itum, īre1) входить, вступать (domum alicujus C; in urbem или urbem L)2)а) вступать, приступать, начинать (i. bellum cum aliquo L; magistratum, consulatum C)suffragium i. L — приступить к голосованиюi. viam C — идти по дороге, тж. L etc. вступить на путь (избрать дорогу)i. alicujus munera V — принять на себя чьи л. обязанностиб) завязывать (proelium Pl, Ter, C etc.; certamen C, V)3) заключать (i. societatem cum aliquo C; foedus O; indutias PJ)i. consilium Nep, L — составить план, предпринять, вознамериться, решитьсяfugam i. VM — обратиться в бегствоsomnum i. V — заснутьi. cursūs V — броситься на штурм, устремиться5) обдумывать (i. rationem de aliquā re C и ad aliquid faciendum Nep)i. numerum Cs — высчитать, определить числоi. rationem Ter, Cato, PJ — прикидывать, примерно подсчитыватьi. rationem quaestūs C — подсчитывать прибыльimperium i. Su — взять в свои руки власть, ноdomini imperia i. St — выполнять приказы хозяина6) наступать, начинатьсяineunte anno Su (aestate C) — в начале года (лета) -
84 invenio
in-venio, vēnī, ventum, īre1) находить (vadum Cs; argenti venas C); натыкаться ( populabundum hostem L)i. aliquem domi Pl — застать кого-л. домаinvenimus in annalibus (apud plerosque auctores) L — мы находим (читаем) в летописях (у многих авторов)2) добывать, обретать, получать, стяжать (nomen C; gloriam ex aliqua re Sl)3) раскрывать, открывать ( conjurationem C); вскрывать (causam C etc.); разыскивать, отыскивать (locum, ubi esset Nep); узнавать ( aliquid ex captivis Cs)4) делать возможным ( salutem Sil)viam ferro i. T — проложить дорогу мечомfata viam invenient V — то, что суждено, проложит себе путь, т. е. от судьбы не уйти5) придумывать, выдумывать ( fallaciam Ter)non invenio, quid agam O — ума не приложу, что мне делатьse i. — разобраться (в чём-л.) Sennec medici se inveniunt Pt — даже врачи не понимают, в чём тут дело -
85 praeoccupo
prae-occupo, āvī, ātum, āre1) заранее занимать, первым овладевать, наперёд захватывать ( loca opportuna L)3) заранее заручиться ( gratiam apud — v. l. ad — plebem L)5) предвосхищать, предупреждать, опережать (aliquera Nep etc.)p. legem ferre L — опередить кого-л. с внесением законопроекта -
86 penes
при, близ, penes aliquem esse, deponi, relinqui (1. 5 § 2. 14 D. 13, 6. 1. 29 D. 16, 3. 1. 2 § 8 D. 29, 3. 1. 15 § 11 D. 42, 1. 1. 1 pr. § 1. 1. 3 § 4 D. 43, 5);penes se retinere (1. 52 § 1 D. 10, 2); особ. penes aliq. esse обозн. юридическое владение, apud. aliq. esse, удержание (detentio) (1. 63 D. 50, 16. cf. 1. 23 § 2 D. 41, 3. 1. 15 § 4 D. 43, 16. 1. 2 § 16 D. 1, 2);
tutela est penes aliq. (1. 3 § 5 D. 26, 4).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > penes
-
87 res
1) вещь, предмет, a) вооб. существующие предметы (1. 10 § 1 D. 1, 1);in rebus humanis esse;
rebus hum. eximi etc. (см. humanus s. 1.);
in rerum natura esse (см. natura s. b.);
b) вещь как предмет права (1. 5 pr. D. 50, 16. 1. 23 eod.);
c) особ. физический предмет, входящий в состав имущества, res, quarum corpus manet, forma mutata est (1. 13 § 1. cf. 1. 14 eod. 1. 222 eod. Gai. II. 146. III. 90. 175);
res bonorum alicuius (1. 31 § 6 D. 3, 5. 1. 204 D. 50, 17. cf. 1. 15 eod.);
servitutes rerum, прот. personarum (1. 1 D. 8, 1);
rebus (прот. personis) cautum (1. 188 § 1 D. 50, 16);
in rem (прот. in personam) actio est, per quam rem nostram, quae ab alio possidetur, petimus (1. 25 pr. D. 44, 7. cf. 1. 1 § 1 D. 6, 1);
d) предмет спора, quanti res est (см. quantus. cf. 1. 179 D. 50, 16. 1. 193 eod. 1. 246 § 1 eod.);
rei persecutio (1. 14 § 2. 1. 16 § 2 D. 4, 2. 1. 12 § 1 D. 29, 4. 1. 11 D. 42, 5. 1. 35 pr. D. 44, 7);
de eadem re agere (1. 5 D. 44, 2);
e) спор, процecc, iudex, apud quem res coepta est (1. 49 pr. D. 5, 1. 1. 31 eod.); (см. s 2. 1. 8 § 1 D. 5, 2);
res iudicata (см.);
Gai. IV. 121. 1. 3 pr. D. 2, 12);
amittere rem (1. 5 D. 46, 5. 1. 22 § 5 D. 46, 8. 1. 14 D. 3, 3. 1. 8 § 17 D. 2, 15);
de re cognoscere (1. 12 D. 2, 4. 1. 23 § 1. 2 D. 4, 2);
f) дело, rebus praeesse (1. 2 § 32 D. 1, 2. 1. 57 pr. D. 50, 16. 1. 1 § 2 D. 3, 1);
rebus alicuius intervenire (1. 13 pr. D. 33, 1. 1. 9 pr. D. 2, 13. 1. 33 § 1. 1. 58. 63 D. 3, 3. 1. 1 § 1 eod. 1. 40 § 2 D. 2, 14. 1. 2 § 5 D. 50, 1);
familiaris, имущество;
g) для обозн. природы вещей, сущности известного правоотношения, plus in re est, quam in existimatione mentis (1. 9 § 4 D. 22, 6. 1. 2 § 15 D. 41, 4. 1. 110 § 1 D. 45, 1);
in re (no природе) esse, ut etc. (1. 33 D. 29, 2);
e re s. non ab re esse, putare, cooбразно с природой вещей, по свойству дела (1. 1 D. 12, 1. 1. 14 D. 22, 3. 1. 86 § 1 D. 28, 5. 1. 1 pr. D. 38, 9. 1. 1 § 2 D. 39, 4. 1. 26 D. 42, 1. 1. 17 § 6 D. 48, 5. 1. 1 § 3 D. 48, 8);
ut res patitur (1. 2 D. 1, 5);
h) in rem,= indefinite, generaliter, вообще относительно правоотношения прот. отношению к известному лицу напр. pacta in rem прот. in personam) sunt quoties generaliter paciscor, ne petam (1. 7 § 18. 1. cf. l. 17 § 5. 1. 28 § 2. 1. 57 § 1 D. 2, 14);
2) совокупность вещей, имущество, состояние, ex re alicuius acquirere (1. 45 § 4 D. 29, 2. 1. 63 D. 46, 3. 1. 11 pr. D. 46, 4);in rem iurare, прот. de sua persona (1. 1 § 3 D. 44, 5. 1. 13 § 1 D. 4, 4. 1. 12 pr. D. 42, 5. 1. 9 § 1 D. 4, 2. 1. 5 § 3 42, 4. 1. 9 § 8 D. 4, 2. 1. 4 § 33 D. 44, 4. 1. 5 pr. D. 7, 9).
stipulari (1. 68 D. 3, 3);
non ad in (сопоставление двух предлогов) rem versum pertinet (1. 1 § 10 D. 15, 2);
mutuari, credere (1. 2 § 4 D. 17, 1. 1. 8 C. 4, 35);
alicui (1. 4 C. 2, 13); (см. s. b); (1. 24 D. 2, 14);
obligare aliquem (1. 1 pr. D. 27, 4. 1. 1 § 3 D. 4, 4. 1. 8 § 4 D. 2, 8. 1. 1. 5. 9. 11 D. 46, 6);
res uxoria (см.);
res privata (см. s. 2); особ. = bona s. 1. b. (1. 12 pr. D. 28, 8. 1. 5 § 1 D. 37, 11. 1. 8 D. 38, 6. 1. 25 C. 3, 28);
3) совокупность изв. учреждений, отношений, напр. res militaris, военные дела (rubr. D. 49, 16. C. 12, 36);rem ab intestato habere (1. 16 D. 37, 5. 1. 1 § 8 D. 38, 6).
respublica, община, государство, напр. regimenta reip. (1. un. pr. D. 1, 11. 1. 14 D. 50, 1. 1. 1 pr. D. 50, 3. 1. 5 § 1. 1. 40 pr. D. 4, 6. 1. 15 § 1 D. 48, 5. 1. 1 pr. D. 50, 15. 1. 18 D. 17, 1. 1. 45 eod. 1. 32. 35. 36. 38 § 1. 1. 39. 41 seq. D. 4, 6. 1. 31 § 1 D. 47, 2. 1. 13 § 1 D. 39, 4);
4) факт. действие, rebus ipsis declarare voluntatem (1. 32 § 1 D. 1, 3. 1. 20 D. 50, 1. 1. 24 pr. D. 48, 5. 1. 1 § 1 D. 47, 10. 1. 7 § 8 cf. 1. 9 pr. eod.);servus reip. (1. 3 D. 45, 3); тк. форма правления: colonia, quae italicae coloniae remp. accepit (1. 1 § 2 D. 50, 15).
restituta hereditas videtur re ipsa (прот. cautione) facere collationem (1. 1 § 11 D. 37, 6, 1. 2 pr. D. 2, 14. 1 4 pr. D. 17, 2);
obligationes ex contractu aut re (nepeдача вещи) contrahuntur, aut verbis, aut consensu (1. 1 § 1 seq. cf. 1. 52 pr. § 1. 3 D. 44, 7. 1. 80 D. 46, 3. 1.. 9 § 3 D. 12, 1. 1. 46 D. 44, 7. 1. 4 eod. pr. I. 4, 1);
re ipsa s. revera, действительно, в самом деле (1. 13 § 1 D. 1, 18. 1. 6 § 11 D. 3, 5. 1. 30 § 2 D. 29, 2);
5)услуга, действие как объект обязательства (1. 7 § 6 D. 2, 14. cf. 1. 3 pr. D. 18, 5);mora in re (facta), re ipsa subsecuta (см. mora s. b. б. вв.).
6) последствие, результат (1. 41 § 1 D. 40, 7). 7) знакомство (1. un. C. 9, 11).dare ob rem (1. 1 pr. 1. 16 D. 12, 4. 1. 52 D. 12, 6. cf. causa s. 1. e).
См. также в других словарях:
DIVORTII duae apud Romanos species erant — Requdium, quod in Sponsalibus et Divortium proprie dictum, quod in consummatis valebat nuptiis. Prioris formula erat: Conditione tua non utor. Posterioris, Res tuas tibi babeto, vel Res tuas tibi agito. Utraque dicebatur Matrimonii renuntiatio,… … Hofmann J. Lexicon universale
parler — Parler: Loqui, Fari, Fabulari, Crepare, Verba facere, Mittere vocem, Voces facere, Sermocinari. {{t=g}}paralaléin,{{/t}} esse puto (ait Budaeus) quod lingua vernacula pro verbo loqui, Verba facere, dicit Parler, et {{t=g}}paralalian,{{/t}} quod… … Thresor de la langue françoyse
grace — Grace, bien et plaisir qu on fait à celuy qui ne l a deservi, Gratia. Bonnegrace, Elegantia. Bonnegrace et contenance, Palaestra, B. ex Cic. Cela n a point de grace, Non habet genium, Bud. ex Martiale. Qui a mauvaise grace, Inconcinnus homo,… … Thresor de la langue françoyse
credit — Le Credit, ou croyance et estime qu on a d aucun, Fides. Le credit et faveur qu a aucun, Gratia, Authoritas. Un credit et foy d aucun qui est en grand bransle, et en danger d estre perdu, Affecta fides. Acquerir credit par quelque fait, Colligere … Thresor de la langue françoyse
plaisir — en François se prend pour un bien fait, pour une chose fort agreable, et pour recreation, joyeuseté ou passetemps. Plaisir mondain et charnel, Voluptas. Mon plaisir ou soulas, Meum suauium, Quid agitur? Mea voluptas. A mon plaisir, Ex sententia,… … Thresor de la langue françoyse
mettre — Mettre, Ponere. Il vient de Mittere, par syncope et antiptose, Inde Mittere in possessionem. Mettre en possession. Mettre à bord, Naues ad terram applicare, Appellere nauem. Mets toy à dextre, Concede ad dexteram. Mettre à feu et à sang, Incendia … Thresor de la langue françoyse
PASCERE — proprie de familia servorum: ut apud Catonem, bene vestire et bene pascere. appuleium, parcius pasco, levius vestio; Spartianum in Hadriano, c. 11. Ante omnes tamen enitebatur, nequid otiosum vel emeret aliquando vel pasceret. Sic Iuvenalis, Sat … Hofmann J. Lexicon universale
arrester — Arrester, act. acut. Semble estre composé de ces deux, arriere, et ester (car le François dit ester à droit) comme si l on disoit, Retro stare, c. gradum sistere. Et est dit arriere ester, parce que celuy qui poursuit son chemin, quand il cesse… … Thresor de la langue françoyse
argent — Argent, Pecunia, argentum, les Alquemistes appellent l argent lune. Argent trespur et bien affiné, Argentum pustulatum. Argent monnoyé, Argentum, Nummus argenteus. Vif argent, Argentum viuum. Argent duquel on n a rien osté, Argentum incolume.… … Thresor de la langue françoyse
malegrace — Malegrace, Mala gratia. Encourir la malegrace d aucun en faisant quelque chose, Suscipere odium alicuius in re aliqua. Encourir la malegrace d aucun en disant son opinion, Aliquem alienare sententiis dicendis. Estre en la malegrace d aucun, Esse… … Thresor de la langue françoyse
servir — Servir, Seruire, Asseruire, Deseruire, Inseruire, Subseruire, Ministrare, Famulari. Servir chez aucun, Colere seruitutem apud aliquem. Servir bien Dieu, Religionem colere. Apres Dieu servi, Sacris muneribus perfunctis, ad vitae munera obeunda… … Thresor de la langue françoyse