-
1 kvíîi
-
2 hug-sótt
f. sickness of mind, care, anxiety, concern, Bret. 24, Str. 4, Róm. 297, Mar. -
3 hug-sýki
f. anxiety, Luke xii. 25, Pass. 36. 6. -
4 hyggja
I)(hygg, hugða, hugðr and hugaðr), v.1) to think, believe;hugðu þó mjök sér hvárir-tveggju, they were of different opinions;2) to guess;fár hyggr þegjanda þörf, few can guess the needs of him that is silent;3) to intend, purpose (sóknargögn þau, er hann hugði fram at fœra);mæla fagrt, ok flátt hyggja, to speak fair and mean false;mæla hugat (af hugðu), to speak sincerely;4) hyggja e-m e-t, to intend a thing for one, to have in store for one (þóttist þann vita, at honum mundi slíkr kostr hugaðr);hyggja e-m vel, to be well disposed towards a person;hyggja e-u illa, to be ill pleased with;ok munu þau vel hyggja ( they will be glad), er þau hafa akrinn;5) with preps.:hyggja af e-u, to leave off thinking about, forget or drop (hyggja af harmi, heimsku);hyggja af um leitina, to give up the search;hyggja at e-u, to attend to, mind, look at;konungr hugði vandliga at manninum, the king looked closely at the man;hyggja á e-t, to think of (hyggja á flótta);ef hann á grið hygði, if he thought of any breach of faith;hyggja fyrir e-u, to look to, take heed to (hygg nú svá fyrir hag þínum);hyggja til e-s, to look forward to with pleasure, etc. (hversu hyggr þú til at deyja? gott hygg ek til bana míns);hyggja um e-t, to think about a thing;hyggja um með e-m, to deliberate with one about a thing;6) refl., hyggjast, to think;hyggst þú betr gøra munu? thinkst thou thou canst do it better? hyggjast fyrir, to hesitate;hyggst vætr hvatr fyrir, a valiant man flinches for nought.f. thought, mind, opinion.* * *u, f. thought, mind, opinion; h. ok hugleiðing, MS. 4. 7; at sinni hyggju, N. G. L. ii. 173; Guðleg h., Róm. 308: understanding, mannleg h., Stj.; fyrr fullkominn at hyggju en vetra-tölu, Ld. 18: á-hyggja, care, anxiety; fyrir-h., forethought; van-h., want of forethought; um-hyggja, concern.COMPDS: hyggjulauss, hyggjuleysi. -
5 kvíða
f. narrative poem, ballad.* * *u, f. apprehension, anxiety, Sks. 228 B; kvíðu-staðr, fear,apprehension, Ld. 190. -
6 ÞOLA
(þolda, þolt or þolat), v.1) to bear, endure, suffer (þola högg, mannraun dauða); reyna, hvárt hann þyldi járn eða eigi, to try whether he could bear iron or not; þola hart, to suffer hardship; hversu þoldi S. í brennunni, how did S. bear the burning?;2) þola e-m e-t, to bear it at one’s hand (kann verap at þá sá nökkurir svá röskvir, at ei þoli jarli allan ósóma); þola eigi lög, not to bear the law; eigi skal þat, ok skal þola Snorra lög, S. shall have the benefit of the law;3) to feel at rest, be still or quiet; þá œðist dýrit svá at þat þolir hvergi, so that it has no rest; fylgdi svá mikill verkr, at hann mátti hvergi kyrr þola, so great pain that he could nowhere remain quiet.* * *pres. þoli, pret. þolði, subj. þylði (þølði); part. þolt, later form þolat; [Goth. þulan = ἀνέχεσθαι, στέγειν; A. S. þoljan; Old Engl. and Scot. thole.; O. H. G. doljan, dolon; Dan. taale; Germ. dulden; Lat. tulisse, tol-erare; Gr. τλα- in τληναι, etc.]:—to bear, endure, suffer; reyna hvert hann þyldi járn eðr eigi, whether he could bear it or not, Fms. vii. 250; hvárt Þrændir þyldi atgörða-laust, ef …, vi. 38; ok þoli skor, Grág. ii. 188; at þau (the ships) þeyldi (i.e þøldi) mannfarminn, Fms. viii. 380, v. l.; mannraunir er hann hafði þolat, vi. 19; hversu þoldi Skarphéðinn í brennunni … vel fyrst en þó lauk svá at hann grét, Nj. 270; ef slíkt þolist, Ísl. ii. 406; eigi er þat þolanda (gerund.), it is intolerable, K. Á. 36; spyrr hversu lengi hann hafði þat áfelli þolt, Fms. x. 226; lengi höfu vér þolt þeirra ofsa, 237; þau hafa mart högg þolt í dag, 360; hversu hart þeir hafa þolat, Fas. i. 339.2. þola e-m e-t, to bear it at one’s hand; kann vera at þá sé nokkurir svá röskvir at eigi þoli jarli allan ósóma, Fms. i. 208; munt þú skora mér á hólm ok þola eigi lög, Nj. 87; eigi skal þat ok skal þola Snorra lög, let us ‘thole’ the law to Snorri, i. e. let us give him the benefit of the law, Eb. 100; undrumk ek at Guð þolir honum þá ofdirfð, Fms. vii. 261; þeir þolðu honum eigi réttindi, Ó. H. 190; mun konungr eigi þola þér lengr at þú gangir á hans ríki, Fms. xi. 62; hugði hann at jarl mundi þola honum her, he had a mind that the earl should thole war at his hand, he would wage war against the earl, 3; at hann mundi lúka honum skatt eðr tola her ella, Fas. i. 329.3. þola ílla, þola hart, to suffer hardship, Stj. 247, Bs. i. 201; þola önd, to keep breath; hann rann hundrað skrefa meðan hann þoldi önd einu sinni, in one breath, Rb. 482: hence the mod. þola önn (i. e. önd) fyrir e-n, to feel a pang for one, feel anxiety, concern; see önd.II. to feel at rest, be still or quiet, stir not; kistan þoldi uppi sem fyrr eða nokkuru verr …, Bs. i. 712; (one would say that the mod. tolla, to rest, sit fast, was a corruption of this phrase, were it not that tolla occurs in the verse in Hallfr. S.); æðisk dyrit svá at þat þolir hvergi, so that it has no rest, Lækn. 472; fylgði svá mikill verkr, at hann mátti hvergi kyrr þola, so great pain that he could nowhere remain quiet, Grett. 152; rekr Grettir hrossin, ok þolir Kingála eigi í haga, K. was restless, 25 new Ed.; hann þolir ekki við fyrir verkjum, he has no rest for pains. -
7 ÖND
* * *I)(gen. andar, pl. endr and andir), f. duck (fundu þeir þar andir margar; endr ok elptr).(gen. andar, dat. önd and öndu; pl. andir), f.3) soul; fela guði önd sína á hendi, to give over one’s soul into God’s hands.* * *1.f., gen. andar, pl. endr and andir, and so in mod. usage; [A. S. ened; Dutch eend; O. H. G. anut; Germ. ente; Dan. and, pl. ænder; Lat. anas, anatis; Gr. νηττα]:—a duck, Edda (Gl.); flaug mikill fjöldi anda (gen. pl.) … eina öndina, Art. 38; endr ok elptr, Karl. 477; vali, álptir, gæss ok andir, Grág. ii. 346, passim; brim-önd, töpp-önd.COMPDS: andaregg, andarfygli, andarsteggi.2.f., gen. andar; spelt önn, Skm. l. c.; [and-, p. 19, col. 2]:— a porch = and-dyri, prop. the place opposite the door; skynda út at andar, Bjarn. (in a verse); síðan gékk hann eptir gólfi ok útar í öndina, ok lét fyrir lokuna, Lv. 60; ok er þau kóma fram um dyrr, gékk hón í öndina gegnt úti-dyrum ok kembir þar Oddi syni sínum, Eb. 92; vertú sem þistill þrunginn í önn (= önd) ofan verða, Skm. 31; see þröngva.3.f., gen. andar, dat. öndu, and abbreviated önd; pl. andir; [önd and andi (p. 20) are twin words, for the origin see anda, to which add the Scot. aind or aynd]:—the breath; önd gaf Óðinn, Vsp.; en er barnit skaut upp öndu, Ó. H. 122; var þá niðri öndin ( no sign of breathing), síðan skaut hón upp öndinni, began to draw breath, Bs. i. 378; tók hann önd í kafi ( under water) svá at hann drakk eigi, 355; hann tók aldri til andar, ii. 225; draga öndina, to draw breath, ísl. ii. 413; Armóði var við andhlaupi ( choking), en er hann fékk öndunni frá ser hrundit, Eg. 553; varpa mædiliga öndinni, to draw a deep breath, Orkn. 140; öndunni, Nj. 272; kona varp öndu, to draw a deep sigh, Bkv. 2. 29; meðan í önd hixti, Am. 39; hann rann … skrefaði, meðan hann þolði önd einu sinni, in one breath, Rb. 482; hence the mod. phrase, þola önn (sic) fyrir e-t, to hold one’s breath for anxiety; nú þrýtr öndin, the breath is stopped, Fas. i. 204.2. breath, life; öndin blaktir á skari, blaktir önd í brjósti, the breath (life) flutters in the breast; ef maðr hrapar svá grepti, at kviðr berr at önd sé í brjósti, K. Þ. K. 26; skal hann heldr eta kjöt en fara öndu sinni fyrir matleysi … svá skal hann eta, at hann ali önd sína við, 130; þá skal hann kjöt eta ok bjarga svá öndu sinni, N. G. L. i. 12; fugla, kvikenda ok hverrar lifandi andar, every living soul, Stj.; at eigi saurgisk andir yðrar, 317; andar gustr, a gush of breath, 17: týna öndu, to lose breath, die, Hkv. Hjörv. 37, Skv. 3. 58; fara öndu e-s, to put to death, Sdm. 25; krefi Guð hann andar sinnar, if God call him, Sks. 720, N. G. L. iii. 79; Guð krafði konung andar, Fms. xi. (in a verse); áðr Guð kveddi andar hans, D. N. iii. 165; þá menn er sjálfir spilla öndu sinni, to spill one’s breath, commit suicide, N. G. L. i. 13.3. eccl. the soul; aldri hafði önd mín tvá líkami, Fms. iv. 121; önd þjófs á krossi, Pr. 67; þau fálu Guði önd sína á hendi, Nj. 201; mín önd miklar Dróttinn og minn andi gladdist í Guði heilsu-gjafara mínum, Luke i. 46 (Vídal.); andar-dauði, spiritual death, Greg. 42; andar-dauðr, spiritually dead, 6l; andar-heilsa, hreinson, kraptr, hefnd, siðr, synd, þorsti, soul’s health, cleansing, … thirst, Hom. 4, 45, 73, Greg. 5, Mar., MS. 623. 19, Stj. 29; andar-sýn, soul’s sight, a vision, Karl. 553, Bs. ii. 11; andar-gjöf, a spiritual gift, id.; andar-kraptr, 153; andar-sár, mental wounds, Bs. i.COMPDS: andardráttr, andarvana. -
8 öngur
f. pl. straits; aldri fyrr kom hann ór þvílíkum öngum, Karl. 196; hann þóttisk ór öngum aka, Bjarn. 52; ór löngum muns öngum, out of long anxiety of mind, anguish, Hallfred: so in the mod. phrase, vera í öngum sínum, to be depressed in mind. -
9 andvari
m. care, anxiety. -
10 áhyggja
* * *f. care, concern, anxiety;bera áhyggju fyrir e-m, to be concerned about;fær þat honum mikillar áhyggju ok reiði, it causes him much concern and anger. -
11 hugarótti
m. fright, anxiety. -
12 hugsótt
f. care, anxiety, concern. -
13 hugsýki
f. anxiety. -
14 óttabolð
n. feelng, afraid, fear, anxiety.
См. также в других словарях:
Anxiety — Anxiety and phobic thinking may be normal emotions, distinct clusters of symptoms ( syndromes *), or diseases in the sense of distinct illness entities. In psychoanalysis, anxiety is used as a theoretical term, the presumed unconscious… … Historical dictionary of Psychiatry
Anxiety UK — (formerly the National Phobics Society[1]) is a UK national registered charity formed 30 years ago for those affected by anxiety disorders. It is a user led organisation, run by sufferers and ex sufferers of anxiety disorders. The NPS is the… … Wikipedia
anxiety — (n.) 1520s, from L. anxietatem (nom. anxietas) anguish, anxiety, solicitude, noun of quality from anxius (see ANXIOUS (Cf. anxious)). Psychiatric use dates to 1904. Age of Anxiety is from Auden s poem (1947). For anxiety, distress, Old English… … Etymology dictionary
anxiety — [aŋ zī′ə tē] n. pl. anxieties [L anxietas < anxius, ANXIOUS] 1. a state of being uneasy, apprehensive, or worried about what may happen; concern about a possible future event 2. Psychiatry an abnormal state like this, characterized by a… … English World dictionary
Anxiety — Anx*i e*ty, n.; pl. {Anxieties}. [L. anxietas, fr. anxius: cf. F. anxi[ e]t[ e]. See {Anxious}.] 1. Concern or solicitude respecting some thing or event, future or uncertain, which disturbs the mind, and keeps it in a state of painful uneasiness … The Collaborative International Dictionary of English
anxiety — index apprehension (fear), burden, concern (interest), consternation, distress (anguish), dist … Law dictionary
anxiety — worry, *care, concern, solicitude Analogous words: *distress, suffering, misery: *fear, dread, alarm, panic: *apprehension, foreboding, misgiving: doubt, *uncertainty, mistrust Antonyms: security Contra … New Dictionary of Synonyms
anxiety — [n] worry, tension all overs*, angst, ants in pants*, apprehension, botheration*, butterflies*, care, cold sweat*, concern, creeps*, disquiet, disquietude, distress, doubt, downer*, drag*, dread, fidgets*, flap*, foreboding, fretfulness, fuss,… … New thesaurus
anxiety — ► NOUN (pl. anxieties) ▪ an anxious feeling or state … English terms dictionary
Anxiety — For other uses, see Anxiety (disambiguation). Anxiety A marble bust of the Roman Emperor Decius from the Capitoline Museum. This portrait conveys an impression of anxiety and weariness, as of a man shouldering heavy [state] responsibilities … Wikipedia
anxiety — /ang zuy i tee/, n., pl. anxieties. 1. distress or uneasiness of mind caused by fear of danger or misfortune: He felt anxiety about the possible loss of his job. 2. earnest but tense desire; eagerness: He had a keen anxiety to succeed in his work … Universalium