-
1 affectus
I 1. a, umpart. pf. к afficio2. adj.a. ad suum munus fungendum C — способный выполнять свою функцию2) вооружённый, снабжённый ( lictores affecti virgis Pl); наделённый ( vitiis C); одарённый ( virtutibus C); преисполненный ( audaciā Ter); обременённый, отягощённый, удручённый (aetate, senectute C)3) расположенный, настроенный ( aliquo modo erga aliquem C)4) поражённый, ослабленный, пошатнувшийся, нарушенный, пострадавшийvaletudine a. C — с пошатнувшимся здоровьем, ноoptimā valetudine a. C — пользующийся отличным здоровьемa. animus L — упавший дух5) кончающийся, идущий к концу, находящийся на исходеbellum affectum C — война, близящаяся к окончанию6) тронутый, растроганный ( litteris alicujus C)II affectus, ūs m. [ afficio ]1) состояние ( corporis CC)2) настроение, расположение, чувство (mentis O; animi C)3) переживание, душевное волнение, страсть, аффект (affectus sunt motus animi improbabiles, subiti et concitati Sen)4) любовь, нежность ( erga aliquem PJ)5) pl. любимые, дорогие ( carissimis orbatus affectibus Ap) -
2 aestas
aestās, ātis, f. (verwandt mit αἴθω [brennen] u. aestus), die warme und heitere Jahreszeit, der Sommer, I) eig.: 1) im weitern Sinne = die den Frühling u. eig. Sommer in sich begreifende Jahreshälfte (Ggstz. hiems; vgl. Ulp. dig. 43, 20, 1. § 31 u. 32), Arabes campos hieme et aestate peragrantes, Cic.: hiemem et aestatem iuxta pati, Sall.: aestas abiit, sed alter illam annus reducet, Sen.: media aestas iam forte erat, Liv.: aestas in exitu erat, Liv.: exitu aestatis, Liv. – bes. als die zu Feldzügen geeignete Zeit (da Winterfeldzüge bei den Alten ungewöhnlich waren), primā aestate belli, Vell.: initā aestate, Caes.: mediā iam aestate, Tac.: prope exacta iam aestas erat, Caes.: nam aestatis extremum erat, Sall.: extremo aestatis eius, quā etc., Liv.: unis litteris totius aestatis (Sommer-Feldzugs) res gestas ad senatum perscribere, Cic.: u. so novem aestatibus vix ullā acie non iustissimus triumphus emeritus, Vell.: u. quae duabus aestatibus gesta, Tac. – u. zum Aufenthalt in Bädern, ille Puteolanus sermo aestatem unam (einen S., eine Badesaison), non plures, aures refersit istis sermonibus, Cic. – auch wie unser Sommer, zu Jahresbestimmungen, secunda, Solin. 2, 14: tertia, Verg. Aen. 1, 265: quarta, Verg. georg. 3, 190: septima, Verg. Aen. 1, 755; 5, 626. – 2) im engern Sinne = der eig. Sommer (= die drei Monate vom Sommersolstitium bis zum Herbstäquinoktium, d.i. vom 22. Juni bis 23. Sept.; nach dem landwirtschaftl. Kalender der Römer aber vom 9. od. 14. Mai bis 7. od. 12. August), aestas nova (Frühsommer, Vorsommer), adulta (Hochsommer), praeceps (Spätsommer), Sall. fr.: fervida, Tac.: ineunte aestate, Cic.: aestate novā, Verg.: mediā aestate, Cic.: adultā aestate, Tac. u. Aur. Vict.: aestate summā od. cum aestas summa iam esse coeperat, im Hochsommer, Cic.: affectā iam prope aestate, im Spätsommer, Cic. fr. – mit dem Zusatz anni, Gell. 2, 21, 2 u. 19, 5, 1. – II) meton. = Sommerlust, heiteres Sommerwetter, Verg. georg. 4, 59; Aen. 6, 707. – u. Sommerhitze, Hor. carm. 1, 17, 3. Verg. ed. 7, 47; georg. 1, 66.
-
3 aestas
aestās, ātis, f. (verwandt mit αἴθω [brennen] u. aestus), die warme und heitere Jahreszeit, der Sommer, I) eig.: 1) im weitern Sinne = die den Frühling u. eig. Sommer in sich begreifende Jahreshälfte (Ggstz. hiems; vgl. Ulp. dig. 43, 20, 1. § 31 u. 32), Arabes campos hieme et aestate peragrantes, Cic.: hiemem et aestatem iuxta pati, Sall.: aestas abiit, sed alter illam annus reducet, Sen.: media aestas iam forte erat, Liv.: aestas in exitu erat, Liv.: exitu aestatis, Liv. – bes. als die zu Feldzügen geeignete Zeit (da Winterfeldzüge bei den Alten ungewöhnlich waren), primā aestate belli, Vell.: initā aestate, Caes.: mediā iam aestate, Tac.: prope exacta iam aestas erat, Caes.: nam aestatis extremum erat, Sall.: extremo aestatis eius, quā etc., Liv.: unis litteris totius aestatis (Sommer-Feldzugs) res gestas ad senatum perscribere, Cic.: u. so novem aestatibus vix ullā acie non iustissimus triumphus emeritus, Vell.: u. quae duabus aestatibus gesta, Tac. – u. zum Aufenthalt in Bädern, ille Puteolanus sermo aestatem unam (einen S., eine Badesaison), non plures, aures refersit istis sermonibus, Cic. – auch wie unser Sommer, zu Jahresbestimmungen, secunda, Solin. 2, 14: tertia, Verg. Aen. 1, 265: quarta, Verg. georg. 3, 190: septima, Verg. Aen. 1, 755; 5, 626. – 2) im engern Sinne = der eig. Sommer (= die drei Monate vom Sommersolstitium bis————zum Herbstäquinoktium, d.i. vom 22. Juni bis 23. Sept.; nach dem landwirtschaftl. Kalender der Römer aber vom 9. od. 14. Mai bis 7. od. 12. August), aestas nova (Frühsommer, Vorsommer), adulta (Hochsommer), praeceps (Spätsommer), Sall. fr.: fervida, Tac.: ineunte aestate, Cic.: aestate novā, Verg.: mediā aestate, Cic.: adultā aestate, Tac. u. Aur. Vict.: aestate summā od. cum aestas summa iam esse coeperat, im Hochsommer, Cic.: affectā iam prope aestate, im Spätsommer, Cic. fr. – mit dem Zusatz anni, Gell. 2, 21, 2 u. 19, 5, 1. – II) meton. = Sommerlust, heiteres Sommerwetter, Verg. georg. 4, 59; Aen. 6, 707. – u. Sommerhitze, Hor. carm. 1, 17, 3. Verg. ed. 7, 47; georg. 1, 66. -
4 affectus [1]
1. affectus, a, um, PAdj. m. Superl. (v. afficio), angetan, I) m. Abl. = mit etw. begabt, versehen, ausgerüstet, ausgestattet, virgis, spoliis, Plaut.: audaciā, Ter.: virtutibus, vitiis, Cic. – II) absol., irgendwie körperlich oder geistig »behaftet«: 1) körperlich, in einer gewissen Verfassung, einem gewissen Zustande befindlich, aufgelegt, beschaffen, eingerichtet, a) übh.: quomodo te offendo affectum, Ter.: num manus recte affecta (in einem fehlerfreien Zustande) est, cum in tumore est, Cic.: quemadmodum oculus conturbatus non est probe affectus (nicht gehörig im Stande) ad suum munus fungendum, Cic.: sic ad somnum proficisci corporibus affectis, ut etc., sich dem Schlafe in einer solchen Verfassung überlassen, Cic. – übtr., vom Himmel, quomodo affecto caelo compositisque sideribus (bei welchem Zustande des Himmels, bei welcher Stellung der Sterne, d.i. unter welcher Konstellation) quodque animal oriatur, Cic. – b) von nachteiliger Einwirkung, angegriffen, mitgenommen, leidend, geschwächt, erschöpft, zerrüttet, mulier, Plaut.: Caesarem graviter affectum iam videram, Cic.: iam quidem affectum (schwach) sed tamen spirantem adhuc Augustum reperit, Suet.: valetudine affectus, an der Gesundheit angegriffen, krank, Caes.: ultime affectus, Apul.: aetate od. senectute iam affectus, Cic.: affectā iam aetate, Cic.: corpore aegro affectoque, Gell.: affecto eo, erkrankt, Liv. epit.: in corpore affecto vigebat vis animi, Liv.: Superl., hinc remiges firmissimi, illinc inopiā affectissimi, Vell. 2, 84, 1. – übtr., pars rei publicae male affecta, Cic.: civitas aegra et affecta, Cic.: affecta res familiaris, affectae res, zerrüttet, Liv.: affectae civitates, hart mitgenommene, Dict.: affecta alcis fides, der wankende Kredit, Tac.: affecti animi, der gesunkene Mut, Liv. – c) der Vollendung nahe (vgl. Gell. 3, 16, 17), aedificia et templa et alia fere multa, quae prope absoluta affectaque sunt, Gell. 15, 5, 2: bes. der Zeit nach, dem Ende nahe, zur Neige gehend, bellum affectum videmus, et, ut vere dicam, paene confectum, Cic.: bes. von den Jahreszeiten, aestate iam prope affectā, im Spätsommer, Cic. fr.: hieme affectā, Sil. – 2) geistig, in irgend einer Verfassung od. Stimmung befindlich, angegriffen, ergriffen, gestimmt, gesinnt, ita magis affectis animis iudicum quam doctis tua est a nobis tum accusatio victa, mehr durch Rührung der R., als durch Überzeugung, Cic.: quo modo sim affectus, Cic.: eodem modo erit sapiens affectus erga amicum, quo in se ipsum, Cic.: est miro quodam modo affectus, verstimmt, Cic.: affectos (die bekümmerten) animos recreavit, Cic. – / Compar. affectior, Quint. 12, 10, 45.
-
5 affectus
1. affectus, a, um, PAdj. m. Superl. (v. afficio), angetan, I) m. Abl. = mit etw. begabt, versehen, ausgerüstet, ausgestattet, virgis, spoliis, Plaut.: audaciā, Ter.: virtutibus, vitiis, Cic. – II) absol., irgendwie körperlich oder geistig »behaftet«: 1) körperlich, in einer gewissen Verfassung, einem gewissen Zustande befindlich, aufgelegt, beschaffen, eingerichtet, a) übh.: quomodo te offendo affectum, Ter.: num manus recte affecta (in einem fehlerfreien Zustande) est, cum in tumore est, Cic.: quemadmodum oculus conturbatus non est probe affectus (nicht gehörig im Stande) ad suum munus fungendum, Cic.: sic ad somnum proficisci corporibus affectis, ut etc., sich dem Schlafe in einer solchen Verfassung überlassen, Cic. – übtr., vom Himmel, quomodo affecto caelo compositisque sideribus (bei welchem Zustande des Himmels, bei welcher Stellung der Sterne, d.i. unter welcher Konstellation) quodque animal oriatur, Cic. – b) von nachteiliger Einwirkung, angegriffen, mitgenommen, leidend, geschwächt, erschöpft, zerrüttet, mulier, Plaut.: Caesarem graviter affectum iam videram, Cic.: iam quidem affectum (schwach) sed tamen spirantem adhuc Augustum reperit, Suet.: valetudine affectus, an der Gesundheit angegriffen, krank, Caes.: ultime affectus, Apul.: aetate od. senectute iam affectus, Cic.: affectā iam aetate, Cic.: corpo-————re aegro affectoque, Gell.: affecto eo, erkrankt, Liv. epit.: in corpore affecto vigebat vis animi, Liv.: Superl., hinc remiges firmissimi, illinc inopiā affectissimi, Vell. 2, 84, 1. – übtr., pars rei publicae male affecta, Cic.: civitas aegra et affecta, Cic.: affecta res familiaris, affectae res, zerrüttet, Liv.: affectae civitates, hart mitgenommene, Dict.: affecta alcis fides, der wankende Kredit, Tac.: affecti animi, der gesunkene Mut, Liv. – c) der Vollendung nahe (vgl. Gell. 3, 16, 17), aedificia et templa et alia fere multa, quae prope absoluta affectaque sunt, Gell. 15, 5, 2: bes. der Zeit nach, dem Ende nahe, zur Neige gehend, bellum affectum videmus, et, ut vere dicam, paene confectum, Cic.: bes. von den Jahreszeiten, aestate iam prope affectā, im Spätsommer, Cic. fr.: hieme affectā, Sil. – 2) geistig, in irgend einer Verfassung od. Stimmung befindlich, angegriffen, ergriffen, gestimmt, gesinnt, ita magis affectis animis iudicum quam doctis tua est a nobis tum accusatio victa, mehr durch Rührung der R., als durch Überzeugung, Cic.: quo modo sim affectus, Cic.: eodem modo erit sapiens affectus erga amicum, quo in se ipsum, Cic.: est miro quodam modo affectus, verstimmt, Cic.: affectos (die bekümmerten) animos recreavit, Cic. – ⇒ Compar. affectior, Quint. 12, 10, 45.————————2. affectus, ūs, m. (afficio), der durch äußere Eindrücke bewirkte körperliche od. geistige Zustand, I) der körperliche Zustand, die Verfassung, corporis affectus (Plur.), Cels. 3, 18 in. u. (ohne corporis) 2, 15 extr. – II) der geistige Zustand, die Verfassung, Stimmung des Gemüts, 1) im allg.: animi, Cic.: mentis, Ov. – absol. = der Gemütszustand, die Gemütsstimmung, die Regung des Herzens, die Empfindung, das Gefühl, tacitus, Ov.: publicus, öff. Stimmung, Sen.: intimi affectus mei, Sen.: matrum affectus, Tac.: veri affectus (Ggstz. affectus ficti et imitati), Quint. u. Tac.: hunc affectum adversus omnes habere, Sen.: dubiis affectibus errat, Ov. – 2) das erregte lebhafte Gefühl = die Aufwallung, die Gemütsbewegung, Leidenschaft (klass. animi motus od. commotio), griech. πάθος (vgl. Quint. 6, 2, 8. Gell. 1, 26, 10), amoris, avaritiae, metus affectus, Quint.: diversos affectus exprimere, flentis et gaudentis, Plin.: affectus erumpunt, frigescunt, languescunt, tepent u. dgl., Quint. – Insbes.: a) von heftigen Regungen (vgl. Sen. ep. 75, 10), die Leidenschaft = die Gier, das Verlangen, Plin. pan., Tac. u. Iuven. – b) von zärtlichen Regungen, die Leidenschaft = die zärtliche Neigung, das Wohlwollen, die Zärtlichkeit, Liebe, erga fratris filiam, Plin. ep.: affectum parentis exhibere, Plin. ep., od. praestare, Suet.: affectu omni dili-————Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > affectus
-
6 aestas
aestas, ātis, f. [akin to aithô = to burn, Varr. L. L. 6, § 9; cf.: aestus, aether, aethra; Sanscr. indh = to kindle, iddhas = kindled; O. H. Germ. eiten = to heat; Germ. Hitze = heat], in an extended sense, the summer season, as one half of the year, from March twenty-second to September twenty-second (the other half was hiems, the winter season); cf. Dig. 43, 19:II.aestas et hiems, nox et dies,
Vulg. Gen. 8, 22: in a restricted sense, the summer, the three months from the entrance of the sun into Cancer to the autumnal equinox (the entrance into Libra):Arabes campos et montes hieme et aestate peragrantes,
Cic. Div. 1, 42:(formica) parat in aestate cibum sibi,
Vulg. Prov. 6, 8:aestate ineunte,
at the beginning of summer, Cic. Att. 4, 2:nova,
Verg. A. 1, 430:media,
midsummer, Cic. Imp. Pomp. 12, 35:jam adulta,
Tac. A. 2, 23; so Aur. Vict. Caes. 32, 3 Arntz.:summa,
the height of summer, Cic. Verr. 2, 5, 31:exacta,
Sall. J. 65:finita,
Vulg. Jer. 8, 20: cum affecta jam prope aestate uvas a sole mitescere tempus est, Cic. Oecon. ap. Non. 161, 2.—With anni,
summer-time, Gell. 2, 21:aestate anni flagrantissima,
id. 19, 5.—Since war among the ancients was carried on only in summer, aestas is sometimes (like theros in Gr.) used by the histt. for,A year, Vell. 2, 47; 82:B.quae duabus aestatibus gesta,
Tac. A. 6, 39;so. te jam septuma portat omnibus errantem terris aestas,
Verg. A. 1, 756.—Summer air:C.per aestatem liquidam,
Verg. G. 4, 59; id. A. 6, 707.—Summer heat:* D.ignea,
Hor. C. 1, 17, 3.— -
7 adfectus (affectus)
[st1]1 [-] adfectus, a, um: part.-adj. de adficio. - compar. Quint. 12, 10, 45; superl. Vell. 2, 84, 1. a - pourvu de, doté de. - lictores adfecti virgis, Plaut. As. 575: licteurs munis de verges. - beneficio adfectus, Cic. Verr. 3, 42: objet d'une faveur. - vitiis adfectus, Cic. Mur. 13 ; pourvu de vices. - virtutibus adfectus, Cic. Planc. 80: doté de vertus. - optuma valetudine adfectus, Cic. Tusc. 4, 81: pourvu d'une excellente santé. - affectus simili figurā, Lucr.: doué de la même figure. b - mis dans tel ou tel état, disposé. - oculus probe adfectus ad suum munus fungendum, Cic. Tusc. 3, 15: oeil convenablement disposé pour remplir ses fonctions. - quomodo caelo adfecto quodque animal oriatur, Cic. Div. 2, 98: [considérer] quel est l'état particulier du ciel quand naît chaque être vivant. - ut eodem modo erga amicum adfecti simus quo erga nosmet ipsos, Cic. Lae. 56: que nous soyons disposés à l'égard de l'ami comme à l'égard de nous-mêmes (avoir les mêmes sentiments pour...). - manus recte affecta, Cic.: main en bon état. - eodem modo affectus erga... Cic.: animé des mêmes sentiments pour... c - mal disposé, atteint, affecté, affaibli. - aetate adfectus, Cic. Cat. 2, 20: atteint par l'âge. - senectute adfectus, Cic. de Or. 3, 68: atteint par la vieillesse. - summa difficultate rei frumentariae adfecto exercitu, Caes. BG. 7, 17, 3: l'armée étant incommodée par suite de l'extrême difficulté du ravitaillement. - quem Neapoli adfectum graviter videram, Cic. Att. 14, 17, 2: [L. Caesar] que j'avais vu à Naples gravement malade. - in corpore adfecto vigebat vis animi, Liv. 9, 3, 5: dans un corps épuisé restait vivace la force de la pensée. - adfectae jam imperii opes, Tac. H. 2, 69: les finances impériales déjà entamées. - (Sicilia) sic adfecta visa est ut, Cic. Verr. 3, 47: (la Sicile) m'apparut en aussi mauvais état que... - tributum ex adfecta re familiari pendere, Liv. 5, 10, 9: prendre sur son patrimoine ruiné pour payer le tribut. - corpora affecta tabe, Liv.: corps atteint par la contagion. - animi affecti, Liv.: esprits abattus. - res affectae, Liv.: affaires désespérées. - affecta fides, Tac.: crédit ébranlé. - inopiā affectissimi, Vell.: épuisés par les privations. d - près de sa fin, dans un état avancé. - aetate adfecta, Cic. Verr. 4, 95: d'un âge à son déclin, d'un âge avancé. - bellum adfectum et paene confectum, Cic. Prov. 19: guerre déjà avancée et presque achevée. - affectā prope aestate, Cic.: presque sur la fin de l'été. - affectus senectute, Cic.: accablé par la vieillesse. [st1]2 [-] adfectŭs, ūs, m.: a - état (de l'âme), disposition (de l'âme). - adfectus animi, Cic.: disposition de l'âme. b - état physique, disposition du corps, affection, maladie, indisposition. - supersunt alii corporis adfectus, Cels. 3: il reste encore d'autres maladies. c - sentiment, émotion; désir violent, passion. - nec ignoro ceteros adfectus vix occultari, libidinem metumque et audaciam dare sui signa, Sen. Ir. 1: je sais que les sentiments se déguisent avec peine: l'incontinence, la peur, la témérité ont leurs indices. - dubiis adfectibus errat, Ov. M. 8, 473: elle flotte entre deux sentiments incertains. - nec immerito mihi videris hunc praecipue affectum pertimuisse, Sen. Ir. 1: et ce n'est pas sans raison que tu me donnes l'impression d'avoir redouté surtout cette passion. - ejus (= perorationis) duplex ratio est, posita aut in rebus aut in adfectibus, Quint. 6: cette péroraison présente deux aspects suivant qu'elle repose sur les faits ou qu'elle s'adresse aux passions. - muta animalia humanis adfectibus carent, Sen. Ir. 1: les animaux muets sont étrangers aux passions de l'homme. - ne quo affectu perrumperetur, Tac. An. 3: (impénétrable) au point de fermer son âme à toutes les impressions. d - affection, tendresse, amour. - affectum parentis exhibere, Plin. Ep.: témoigner l'affection d'un père. e - volonté. - affectu carent, Dig.: ils sont privés de volonté. -
8 aestas
aestās, ātis f.exĭtu aestatis L — с окончанием тёплого времени, на исходе летаprima (nova) ae. VP — весна2) поход, кампания ( обычно предпринимавшиеся с установлением теплой погоды)3) лето (с 22/VI по 22/IX)ae. nova V — раннее летоae. adulta (media) T, тж. summa C — разгар летаae. affecta (praeceps) C, Sl — позднее лето4) летний воздух (ae. liquida V); летняя погода (ae. serena V); летняя жара ( ignea aestas H)5) год (quarta, septima ae. V)6) pl. (v. l. к testae) веснушки PM
Перевод: с латинского на все языки
со всех языков на латинский- Со всех языков на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский
- Французский