-
1 өчпочмак
I сущ.1) мат. треуго́льник ( геометрическая фигура)кысынкы почмаклы өчпочмак — остроуго́льный треуго́льник
тигезьянлы өчпочмак — равнобе́дренный треуго́льник
төрле яклы өчпочмак — разносторо́нний треуго́льник
2) треуго́льник ( чертёжный инструмент для черчения)агач өчпочмак — деревя́нный (фане́рный) треуго́льник
калай өчпочмак — металли́ческий треуго́льник
пластмас өчпочмак — пластма́ссовый треуго́льник
3) са́жень, ме́рка в ви́де треуго́льникаөчпочмак белән җир үлчәү — измеря́ть земе́льный уча́сток са́женью
4) разг. косы́нкаII сущ.; ист.; разг.треуго́льник (общее название трёх руководителей: директора, парторга и профорга на предприятиях, в учреждениях)III сущ.; кулин.өчпочмак киңәшмәсе — сове́т треуго́льника
треуго́льник ( традиционное национальное кушанье - пирожок в форме треугольника) -
2 өчпочмак
-
3 өчпочмак
сущ. треугольник -
4 öçpoçmaq
-
5 гипотенуза
сущ.; мат.гипотену́затигезьянлы өчпочмак гипотену́засы — гипотену́за равнобе́дренного треуго́льника
-
6 җәенкепочмаклы
-
7 кыр
I сущ.1) в разн. знач. по́ле || полево́йурманнар һәм кырлар — леса́ и поля́
иген кыры — хле́бное по́ле, ни́ва
сугыш кыры — по́ле би́твы
футбол кыры — футбо́льное по́ле
эшчәнлек кыры — по́ле де́ятельности
кыр юлы — полева́я доро́га
кыр эшләре — полевы́е рабо́ты
2) уст. ди́кая приро́да; ди́кое по́ле, степь; пу́стошьул үссә уйга карар, кыз үссә кырга карар — (посл.) сын вы́растет - бу́дет смотре́ть на доли́ны рек, дочь вы́растет - бу́дет смотре́ть в степь (т. е. все разъедутся-разойдутся)
3) вне, что вне поселе́ния || ди́кий, неприручённый, некульту́рный (в противопоставлении с приручёнными, культурными сородичами - о животных и растениях)кыр алмагачы (алмасы) — ди́кая я́блоня
кыр казы — ди́кий гусь
кыр суганы — ди́кий лук
4) мат. гранькубның алты кыры — шесть гра́ней ку́ба
•- кыр билчәне
- кыр җитене
- кыр зәгъфраны
- кыр казагы
- кыр кәҗәсе
- кыр күгәрчене
- кыр тавыгы
- кыр тараканы
- кыр чаганы
- кыр чыпчыгы
- кыр чәчәкләре
- кыр ышыклау
- кыр яраны II сущ.1) разг.; см. кырыйөстәл кырында — на краю́ стола́
юл кырларында — по бока́м доро́ги; обо́чь доро́ги
2) уст.; мат.; см. янөчпочмак кыры — сторона́ треуго́льника
3) разг.; в знач. послелога кырына к ( кому-чему)абыең кырына утыр — сади́сь во́зле ста́ршего бра́та
4) разг.; в знач. послелога кырында о́коло, во́зле ( кого-чего)5) разг.; в знач. послелога кырыннан во́зле, у, ми́мо ( кого-чего)IIIурман кырыннан — ми́мо ле́са
кыр талашу — ре́зко препира́ться; говори́ть друг дру́гу ре́зкости; гру́бо ссо́риться
-
8 нигез
1. сущ.1) фунда́мент, основа́ние, опо́рная часть || фундамента́льныййорт нигезе — фунда́мент до́ма
таш нигез — ка́менный фунда́мент
йорт салу авыр түгел, нигез салу авыр — (погов.) не так тру́дно избу́ сруби́ть, тру́дно фунда́мент заложи́ть
һәйкәл нигезе — основа́ние па́мятника, пьедеста́л
нигез ташы — фунда́ментный ка́мень
2) зава́линканигезнең туфрагы утырган — осе́ла земля́ зава́линки
3) перен. осно́ва, исто́ки, ко́рни; родно́й, о́тчий домапа нигезен ташлап китә алмады — сестра́ не смогла́ поки́нуть родно́й дом
безнең нигезебез монда — на́ши ко́рни здесь
4) перен.а) осно́ва, основа́ние, ядро́, исхо́дный материа́л (для создания чего-л.)операның нигезенә әкият салынган — в осно́ве о́перы - ска́зка
бакчаның нигезе алма агачы булды — исхо́дным материа́лом са́да была́ я́блоня
коллекция музейның нигезе була ала иде — колле́кция могла́ стать осно́вой музе́я
б) осно́ва, основа́ние, фунда́мент, ба́за, опо́ра, гла́вное (в чём-л.)в) перен.; мн. осно́вы, нача́ла, усто́игаилә нигезләре — усто́и семьи́
хезмәт оештыруны фәнни нигезгә кору — организа́цию труда́ стро́ить на нау́чной осно́ве
5) перен.; мн. осно́вы, основа́ния, исхо́дные, основны́е положе́ния (при́нципы), нача́ладарвинизм нигезләре — основа́ния дарвини́зма
марксизм-ленинизм нигезләре — осно́вы маркси́зма-ленини́зма
6) суть, су́щность; ядро́; сте́ржень; смысл; ко́реньэш - тормышның нигезе — рабо́та - осно́ва жи́зни
хаклык нигезе — ко́рень справедли́вости
7) перен. основа́ние, причи́на, по́водәйтергә нигезем бар — у меня́ есть основа́ние сказа́ть
борчылырга нигез бар иде — был по́вод беспоко́иться
8) спец. осно́ва || основно́йсм. тж. буйлыкнигез җепләре — основны́е ни́ти
9) мат. основа́ниеөчпочмак нигезе — основа́ние треуго́льника
10) хим. основа́ниеорганик нигезләр — органи́ческие основа́ния
11) лингв. осно́ва2. прил.сүз нигезе — осно́ва сло́ва
основно́й, гла́вныйнигез шарт — основно́е усло́вие
- нигез итеп алунигез сәбәп — гла́вная причи́на
- нигез кору
- нигез булдыру
- нигез туфрагы
- нигез читәне
- нигез салу
- нигез салучы••нигез кору — исчеза́ть бессле́дно, вымира́ть/ вы́мереть
нигезен корыту — искорени́ть, уничтожа́ть/уничто́жить, стере́ть с лица́ земли́
нигез күрше — бли́зкий сосе́д
нигез ташы — краеуго́льный ка́мень
-
9 почмак
1. сущ.1) у́гол (как геометрическое понятие, напр. угол дома, комнаты)туры почмак — прямо́й у́гол
уң почмак — пра́вый у́гол
бура почмагы — у́гол сру́ба
2) в разн. знач. уголо́ктын почмак — ти́хий (укро́мный) уголо́к
табигать почмагы — уголо́к приро́ды ( в школе)
кызыл почмак — кра́сный уголо́к ( в клубе)
3) в составе слож. сл. -уго́льникөчпочмак — треуго́льник
дүртпочмак — четырёхуго́льник и т. п.
4) коне́ц, крайилнең төрле почмакларыннан — с ра́зных концо́в страны́
5)а) перен. отде́льная ко́мната, отгоро́женная до́ска́ми, за́навесью и т. п.б) у́гол (комната в квартире, которая сдаётся внаём)6) жарг. два́дцать пять рубле́й, четверно́й, четвёртая7) в знач. нареч. почмактан из-за угла́2. прил.; разг.почмактан үтерү — убива́ть из-за угла́
углово́йпочмак йорт — углово́й дом
почмак биссектрисасы — биссектри́са угла́ мат.
- почмактан бәрүпочмак түбәсе — верши́на угла́ мат.
••почмакка бастыру — ста́вить в у́гол ( в наказание)
-
10 тигезпочмаклы
прил.; мат.равноуго́льныйсм. тж. тиңпочмаклытиге́зпочмаклы өчпочмак — равноуго́льный треуго́льник
-
11 төзексез
прил.1) неиспра́вныйтөзексез кораллар — неиспра́вное обору́дование
2) неустро́енный3) нестро́йный; несимметри́чный; непра́вильный ( о геометрических фигурах)төзексез өчпочмак — непра́вильный треуго́льник
-
12 шулпалы
прил.; кулин.с бульо́номшулпалы өчпочмак — треуго́льник с бульо́ном
шулпалы бәлеш — пиро́г с бульо́ном
См. также в других словарях:
өчпочмак — 1. Эчке почмак ясап кисешкән өч туры белән чикләнгән геометрик фигура 2. Сызым эшендә кулл. тор. шундый форм. үлчәү әсбабы 3. Шундый форм. берәр фигура яки әйбер. Шундый форм. хат. Шундый форм. җир үлчәү таягы 4. Камырдан өчпочмак рәвешендә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Öçpoçmaq — The title of this article contains the characters ç, and ö. Where they are unavailable or not desired, the name may be represented as Ochpochmaq. Öçpoçmaq, pärämäç, bawırsaq with bouillon Öçpoçmaq (Cyrillic: Өчпочмак, pronounced … Wikipedia
Öçpoçmaq — Öçpoçmaq, pärämäç y bawırsaq con caldo. El öçpoçmaq (cirílico: Өчпочмак; /ˌœɕpɔɕˈmɑq/; literalmente ‘triángulo’) es un plato nacional tártaro, importante en la cultura tártara. Normalmente el öçpoçmaq es una empanadilla triangular rell … Wikipedia Español
балалайка — 1. Резонатор куышлыгы өчпочмак форм. ясалган өч кыллы музыка коралы 2. күч. Трактор белән сөрелгән җир башында өчпочмак рәв. чи калган урын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Эчпочмак — Эчпочмак[1] (тат. өчпочмак, башк … Википедия
вымпел — 1. Тар, озынча яки өчпочмак форм. кечкенә флаг. 2. Бер башына озын тасма беркетелеп, эченә хатлар, гәзит журналлар һ. б. ш. салып җиргә ыргытыла торган тартма яки төргәк 3. Өстенә рәсем ясалып яки язу язылып берәр кая җибәрелә, ыргытыла торган… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
думбра — Казахларда: чиертеп уйнала торган ике кыллы, өчпочмак яки ярымтүгәрәк форм. корпуслы халык уен коралы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кештәк — Өске һәм эчке киемнәрнең тиешле урыннарын киңәйтү һ. б. ш. максатлар өчен тегелеп куела торган өчпочмак яки ромб форм. тукыма кисәге … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кыр — I. 1. Урмансыз тигезлек, зур тигез ачык мәйдан. Хайваннар һәм кошлар тур. : кулга ияләштерелмәгән, йортныкы булмаган; кыргый кыр үрдәге, кыр казы 2. Иген игү өчен эшкәртелә торган җир мәйданы; басу. с. Авыл хуҗ. культуралары үстерү белән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мич — 1. Бинаны җылыту, азык пешерү өчен кирпеч яки тимердән эшләнгән җайланма 2. Материалларны эшкәртү алдыннан кыздыру корылмасы. МИЧ АШЫ – Өчпочмак, бәлеш һ. б. ш. мичтә пешерелгән ашамлыклар, таба ашлары. МИЧ БАШЫ – Мич өстендә әйбер киптерү яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
октаэдр — Өслеге сигез төзек өчпочмак белән чикләнгән җисем; сигезкырлык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге