-
1 шапшак
шапшак1. прил. мерзкий, отвратительный, противный, скверный, гнусныйКорно воктене чӱчкыдынак тыгыде лышташан, шапшак пушан кушкылым ужаш лиеш. «Мар. Эл» По обочинам дорог часто можно видеть растение с мелкими листьями, с противным запахом.
(Ефремов) адак шапшак пашам шонен луктын: наряд-влакым тергаш пижыныт калык контроль гыч. А. Мурзашев. Ефремов опять придумал скверное дело: из народного контроля стали проверять наряды.
2. сущ. мерзость, гадость, пакость; нечто вызывающее отвращениеКеч-куштат айдеме ила гын, тудын куштыражат, мушкылтышыжат, моло тӱрлӧ шапшакшат лиеш. «Й. кече» Где бы ни жил человек, у него будут и мусор, и помои, и всякая другая мерзость.
3. сущ. мерзавец, негодяй, подлец– Нине шапшак-влак ватемым мыскылен индыреныт, вара лӱеныт. «Ончыко» – Эти мерзавцы изнасиловали мою жену, затем расстреляли.
Сравни с:
шакше -
2 неряшливый
-ая; -ое1) шапшак, пычрак; җыйнаксыз2) игътибарсыз (шапшак) эшләнгән, тырышып (куңел биреп) эшләнмәгән -
3 замарашка
-
4 пачкун
м; разг.пычратучы, эшне шапшак эшләүче; шапшак кеше -
5 чумазый
-
6 грязно
нареч.1) пычрак, шапшак, әшәке2) в знач. сказ.; безл. пычрак -
7 грязнуля
м; ж; разг.пычрак, шапшак, шакшы -
8 грязный
-ая; -ое1) пычрак, быкырдык, әшәке2) пычрак, буялган, пычранган, керләнгән, каралган3) ( о цвете) соргылт-тонык4) перен. әшәке, бозык, нәҗес -
9 замурзанный
-ая; -оепрост.пычрак, шапшак, әшәке, алама, пычранган -
10 каракули
мн.танымаслык (шапшак, ямьсез) язу -
11 неаккуратный
-ая; -ое1) ( неисполнительный) вакытында...маучан, тәртипсез, тәртипкә буйсынмаучан2) разг. ( небрежно сделанный) пөхтә (җиренә җиткереп, төгәл)...маган3) ( неопрятный) шапшак, җыйнаксыз, йобалгы -
12 небрежный
-ая; -ое1) илтифатсыз, кимсетеп (түбәнсетеп) карауны белдергән, кимсетүле мөнәсәбәтне белдергән2) аннан-моннан ( ничек җитте алай) эшләнгән, тырышып (күңел биреп) эшләнмәгән; шапшак -
13 неопрятный
-ая; -ое( нечистоплотный) шапшак, пычрак; ( неряшливый) җыйнаксыз, җыйнак (пөхтә) булмаган; ( неприбранный) җыештырмаган -
14 неряха
м; жшапшак, пычрак; җыйнаксыз [кеше] -
15 нечистоплотный
-
16 нечистый
-ая; -ое1) керле2) пычрак, шапшак, шакшы, нәҗес3) ( с примесью) катнаш, саф булмаган, саф түгел; ( о воздухе) тынчу, тынчыган; ( о цвете) тонык, ( о коже) бетчәле, сыткылы; ( нечистокровный) саф токымлы булмаган, саф нәселле булмаган, саф канлы булмаган4) ( о произношении) бик үк саф (дөрес) булмаган5) разг. ( неточно выполненный) пөхтә булмаган, җиренә җиткереп эшләнмәгән, начар6) перен. алдаулы, алдауга корылган•- на руку нечистый
- нечистый дух
- нечистая сила -
17 пачкотня
ж; разг. -
18 пачкунья
-
19 свинский
-
20 летешка
летешка1. зоол. летяга, белка-летягаА кушто вӱд уло, тушто ӱжӱвӱр муралта, летешкажат лодыманда, пун кисажат чичила. А. Филиппов. А где есть вода, там и иволга поёт, и летяга издаёт свои звуки, и пушистая синичка чирикает.
Летешка йӱштӧ толшашлан ать-ать манын кычкыра. Пале. Белка-летяга к холодам покрикивает тоненьким голоском.
2. межд. бран. чертТуна, очыни, эҥер вӱдым шижын, садлан вуйжым серышкыла шупшеш: «Эй, летешка, эй, шапшак», – шокта орол Онтон. П. Корнилов. Тёлка, видать, почуяла речную воду, поэтому норовит повернуть к берегу: «Эх ты, чёрт, эх, проклятая», – кричит охранник Онтон.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
шапшак — с. 1. Эшендә һәм киенүендә чисталык, пөхтәлекне сакламаучы, тирә ягын шакшылык, пычрак баскан, җыйнаксыз (кеше тур.). Пычрак, пычранган, керле ш. кием. и. Һәртөрле шакшы, кер, пычрак 2. күч. Әдәби булмаган, культурасыз (тел, сөйләм тур.) 3. күч.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шапшаклык — 1. Шапшак булу, җыйнаксызлык. Пычраклык, пычрак, шапшак урын 2. күч. Түбәнлек, яман булу (кеше тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дуңгыз — (ЧУЧКА диал.) 1. Партояклылар семь. кыл белән капланган чагыштырмача зур гәүдәле, кыска аяклы хайван 2. күч. Үзен шапшак йөртүче, җыйнаксыз кеше тур. Рухи ихтыяҗлары түбән булган кеше тур. Әдәпсез, әшәке һ. б. ш. кеше тур. ДУҢГЫЗ АЙРАВЫГЫ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дуңгызлык — Үзен шапшак йөртүче, җыйнаксыз кешегә хас сыйфатлар. Әдәпсез, әшәке, түбән җанлы кешегә хас сыйфатлар … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
лыкырдык — диал. Шапшак кеше, быкырдык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тәмизсез — иск. кит. 1. Пычрак, шапшак 2. күч. Пычрак алымнар белән эш итүдән дә чирканмаучы 3. Надан, аң белеме булмаган, белемсез … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шапалак — диал. 1. Сакау, ашыгып һәм аңлаешсыз сөйли торган 2. с. Шапшак (1). ШАПАЛАК БИРҮ – Шап итеп сугу, уч төбе белән сугу, кыйнау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шапшаклану — 1. Шапшак кешегә әйләнү, җыйнаксызлану 2. Пычрану, пычрак, шакшы хәлгә килү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ыктыматсыз — рәв. диал. Җыйнаксыз, шапшак … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ыштырай — гади. Өс башын, әйберләрен шапшак тота торган, пөхтәлек хисе булмаган кеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
юбалгы — с. диал. Ялкау, җыйнаксыз һәм шапшак (кеше) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
