-
1 шакмак
шакмакIдиал. брусок, чуркаШакмакым перен модаш играть, вышибая чурочки.
Шакмакым нымыштывара дене писке дене пӱчкеден ыштат. Ӧ. Беке. Чурочки делают из лутошек, распилив ножовкой.
IIдиал. клетка; отдельный квадрат разграфленного пространстваШакмакым сӱретлаш чертить клетку.
Шакмак ялук пыта, маныт, налын код, яныкаем. МФЭ. Говорят, что кончаются клетчатые платки, купи пока не поздно, милая.
-
2 шакмак
1. сущ.1) ку́бик ( детская игрушка)хәрефле шакмаклардан сүзләр төзү — собра́ть слова́ из ку́биков с бу́квами
шакмаклардан төзелгән пирамида — пирами́да из ку́биков
2) чу́рка; чурба́кагач шакмак — деревя́нная чу́рка
тимер шакмак — чугу́нная чу́рка (чу́шка)
самавыр өчен шакмаклар әзерләү — пригото́вить чу́рки для самова́ра
3) кусо́к ( пилёного или спрессованного сахара)бер шакмак шикәр — кусо́к са́хара
ике шакмак акбур — два куска́ ме́ла
4) спорт. костя́шки (домино́), ку́бики (на́рды), ша́шкишашка шакмаклары — ша́шки, костя́шки ша́шки
5) кле́тка, квадра́тшахмат тактасындагы ак һәм кара шакмаклар — бе́лые и чёрные кле́тки ша́хматной доски́
2. прил.; см. шакмаклышакмаклар сызу — черти́ть кле́точки, квадра́тики; см. тж. шакмаклау 2)
өстендә шакмаклы күлмәк — на нём кле́тчатое пла́тье (руба́шка)
шакмак шикәр — пилёный са́хар
-
3 шакмак
I диал. брусок, чурка. Шакмакым перен модаш играть, вышибая чурочки.□ Шакмакым нымыштывара дене писке дене пӱ чкеден ыштат. Ӧ. Беке. Чурочки делают из лутошек, распилив ножовкой.II диал. клетка; отдельный квадрат разграфленного пространства. Шакмакым сӱ ретлаш чертить клетку.□ Шакмак ялук пыта, маныт, налын код, яныкаем. МФЭ. Говорят, что кончаются клетчатые платки, купи пока не поздно, милая. См. клетке I. -
4 шакмак
лучина (для растопки). -
5 шакмак
-
6 шакмак
сущ. 1) кубик 2) кусок 3) клетка -
7 шакмак уены
игра́ в ку́бики -
8 şaqmaq
-
9 кубик
1. сущ.1) ку́бикку́бикның кырлары һәм почмаклары — рёбра и углы́ ку́бика
ку́бик формасындагы кристаллар — криста́ллы в фо́рме ку́бика
2) (обычно во мн. ч.) ку́бикисм. тж. шакмакхәрефле (рәсемле) ку́биклар — ку́бики с бу́квами (рису́нками)
ку́биклардан йорт төзү — стро́ить дом из ку́биков ( игра)
3) ку́бик, кубсантиме́тр ( мера объёма жидкостей)ике ку́бик кан — два ку́бика кро́ви
2. прил.берничә ку́бик сыеклык — не́сколько ку́биков жи́дкости
куби́ческийку́бик формасы — куби́ческая фо́рма
ку́бик күләм — объём в куби́ческих ме́рах
-
10 шикәр
сущ.1) са́хар || са́харныйбашлы шикәр — са́хар в голо́вках
шикәр вату — коло́ть са́хар
шакмак(лы) шикәр — пилёный са́хар, са́хар-рафина́д
шикәр кабып чәй эчү — пить чай вприку́ску
шикәр заводы — са́харный заво́д
шикәр комы — са́харный песо́к
шикәр камышы — са́харный тростни́к
2) спец. са́хар (мн. сахара́)кандагы шикәр (матдәсе) — са́хар в крови́
сөттәге шикәр (матдәсе) — моло́чный са́хар
виноградтагы шикәр (матдәсе); виноград шикәре — виногра́дный са́хар
•- шикәр авырулылар
- шикәр бете
- шикәр диабеты
- шикәр кайнату
- шикәр чөгендере
- шикәр ширбәте -
11 яныкай
яныкайдиал. душенька, милый (в обращении)Шакмак ялук пыта маныт, налын код, яныкаем. МФЭ. Говорят, раскупают (букв. кончаются) клетчатые платки, купи-ка, моя душенька.
Ала шӱмем, яныкаем, тыланетак пӱрен. МДЭ. Возможно, моё сердце, милый, суждено тебе же.
-
12 яныкай
диал. душенька, милый (в обращении). Шакмак ялук пыта маныт, Налын код, яныкаем. МФЭ. Говорят, раскупают (букв. кончаются) клетчатые платки, купи-ка, моя душенька. Ала шӱ мем, яныкаем, Тыланетак пӱ рен. МДЭ. Возможно, моё сердце, милый, суждено тебе же.
См. также в других словарях:
шакмак — 1. Тигез алты яклы куб форм. зур булмаган геометрик фигура; Кубик 2. Шундый формалы нәрсә. Самавыр кайнату өчен әзерләнгән агач кисәкләре. Шундый формадагы кечерәк кисәк (мәс. шикәр кисәге) 3. Домино яки шашка уены әсбабы 4. Төрле төс яки сызык… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шакмаклау — 1. Шакмакларга аеру; шакмак шакмак итеп ясау 2. Бер аркылы, бер буйга китереп, шакмак рәвешендә буралап өю тур. (утын яргаклары, такта, кирпеч һ. б.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тәбе — и. 1. Күсе, тычкан кебек вак җәнлекләрне тоту өчен ясалган җайланма; кечкенә капкын 2. күч. Бәләдән, авыр хәлдән котылу, чыгу юлы булмаган урын; тозак 3. диал. Шакмак чиртү уенында: берсе өстенә берсе менеп утырган ике яки берничә шакмак … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
акбур — Ак төстәге йомшак известь. Шуның язу сызу, акшарлау, чистарту өчен китә торган шакмак, таяк, порошок һ. б. форм. төрләре. АКБУР ЧОРЫ – Мезозой эрасының өченче геологик чоры … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кирпеч — 1. Үзле балчыктан озынча шакмак форм. яндырып эшләнгән һәм төзү материалы итеп кулл. тор. ясалма таш. с. Шуннан салынган, эшләнгән 2. Шундый формада эшләнгән төрле әйбер, материал … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
колодка — 1. Тормоз шкивы яки тәгәрмәч тугымы янына хәрәкәтне тоткарлау яки булдырмау өчен кыстырып куела торган, билгеле бер калыпта эшләнгән агач яки тимер башмак. Ике аяксыз кешенең куллары белән таянып хәрәкәт итүе өчен җайланган агач шакмак 2. Элекке… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кубик — и. 1. Куб форм. зур булмаган фигура, шакмак (уенчык) 2. Кубсантиметр (сыеклык үлчәү берәмлеге … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шакмаклы — с. 1. Шакмагы (2) булган, шакмак тагылган. Кисәкле ш. шикәр 2. Шакмаклардан (4) торган, шакмаклап эшләнгән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге