-
1 вести
несов.1. кого-что бурдан, гирифта бурдан, кашидан, етак кардан; вести за руку аз даст гирифта бурдан; вести лошадь под уздцы аспро етак кардан2. что роидан, ҳай кардан; вести машину мошин рондан; вести самолёт самолёт рондан3. что перен. (управлять, руководить) идора роҳбарӣ) кардан; вести хозяйство хоҷагиро идора кардан4. чем, по чему ҳаракат (молиш, сювиш) додан; вести смычком по струне камончаро ба тор молиш додан5. что (про-кладывать, протягивать) кашидан, гузарондан; вести телефонный провод сими телефон кашидан6. бурдан, рафтан; дорога вела к лесу роҳ ба беша мебурд7. к чему перен. (влечь за собой) сабаб (боис) шудан; малейшая неосторожность вела к гибели камтарин ноэҳтиёти боиси ҳалокат мешуд8. что навиштан; вести протокол қарор навиштан9. в сочет. с сущ. что: вести собрание маҷлисро бурдан; вести торговлю савдо (тиҷорат) кардан; вести борьбу муборира бурдан; вести научную работу кори илмӣ кардан; вести огонь по неприятелю ба сӯи душман оташ кушодан; он вел скромную жизнь ӯ хоксорона умр ба сар мебурд <> вести двойную игру кафтари дубома шудан, дурӯягӣ кардан; вести начало от когб-чего-л. аз касе, чизе сар шудан (ибтидо ёфтан), аз касе, чизе пайдо шудан; вести речь к чему-л. гапро ба сари чизе овардан; вести себя рафтор кардан, муомила кардан; вести свою линию гапи худро гузаронданӣ шудан; вести свой род от кого аз авлоде будан; и [даже] ухом (глазом) не ведет мижааш ҳам хам намехӯрад, пинакашро вайрон намекунад -
2 пожаловать
сов. уст.1. кого-что чем, кому-чему что уст. и ирон. инъом (ато, эҳсон, ҳадя) кардан, тӯҳфа додан; пожаловать шубу пӯстин инъом кардан2. повел. пожалуй(те) что уст. марҳамат кунед3. к кому-чему меҳмон шудан, ташриф фармудан (овардан), барои мулоқот омадан; прошӯ пожаловать ко мне в гости, илтимос дорам, ки ба хонаи ман ташриф фармоянд; добро пожаловать,хуш омадед!, марҳамат!, хайра мақдам! -
3 жаловать
несов.1. кого-что чем, кому-чему что уст. инъом додан, бахшидан, бахшиш (ато, эҳсон) кардан, мукофотонидан2. кого-что разг. қадршиносӣ (қадрдонӣ) кардан, ҳурмат кардан; его там не очень жалуют ӯро дар он ҷо он қадар ҳурмат намекунанд3. уст. ташриф фармудан (овардан); давненько вы к нам не жаловали кайҳо боз ба хонаи мо ташриф наовардаед -
4 поводить
Iсов.1. кого-что роҳ равондан, давр занондан, сайр кунондан; ҳамроҳӣ кардан2. чем по чему ҳаракат додан, ҷунбондан; поводить указкой по карте ишорачӯбро болои харита давонданIIнесов. см. повести 3 -
5 провести
сов.1. кого-что гузарондан; провести отряд через болото дастаро аз ботлоқ гузарондан; провести кратчайшим путём бо роҳи наздиктарин гузарондан2. чем по чему кашидан, молидан, задан, палмосидан; провести рукой по волосам даст ба мӯй молидан3. что гузарондан, кашидан, хат кашидан, муайян кардан; провести границу ҳадду ҳудуд кашидан, хатти сарҳадро муайян кардан; провести межу марза кашидан4. что кашидан, сохтан, гузарондан; провести железную дорогу роҳи оҳан кашидан (сохтан); провести телефон телефон гузарондан5. кого-что (выдвинуть) баён (ифода) кардан, пешбарӣ кардан, ба миён гузоштан, пешниҳод кардан; в статье проведена интересная мысль дар мақола фикри диққатангезе ифода шудааст6. что қабул қунондан, маъкул кунондан, тасдиқ кунондан; провести резолюцию қарор қабул кунондан (баровардан)7. кого-что (оформить) ба расмият даровардан; провести приказом ба воситаи фармон ба расмият даровардан8. что ба амал гузарондан, анҷом додан, иҷро (амалӣ) кардан; провести опыт таҷриба кардан; провести посевную кампанию маъракаи кишту корро анҷом додан9. что гузарондан, ба сар бурдан; весело провести праздник идро шоду хуррам гузарондан; провести отпуск на юге таътилро дар ҷануб гузарондан10. кого-что перен. разг. фиреб (фанд) додан, гул кардан, ҳила (шайтанат) кардан <0 провести в жизнь что ба ҳаёт татбиқ кардан, ҷомаи амал пушондан; \провести за нос кого фиреб (фанд) додан, гул кардан, ҳила (шайтанат) кардан -
6 треснуть
сов.1. однокр. к трещать 1;2. кафидан, торс кафидан; стакан треснул стакан кафид3. перен. разг. шикаст хӯрдан, зарар кашидан, ноком шудан4. кого-что, чем по чему прост. шарти задан, сахт задан, кӯфтан; треснуть кулаком но столу рӯи столро бо мушт шарти задан треснуть со смеху прост. аз ханда рӯдакан шудан; хоть тресни прост. мурӣ ҳам, кафида мурӣ ҳам -
7 хлестать
несов.1. кого-что чем по чему задан, тозиёна задан, қамчинкорӣ кардан; хлестать кнутом лошадь аспро бо қамчин задан; ветви деревьев хлестали меня по лицу шохҳои дарахтҳо ба рӯям мезаданд2. (о ветре, дожде, волнах и т. п.) задан, шаррос (фаррос) боридан, шалпос задан; дождь хлестал в стекла борон ба оина мезад; волны хлестали в борт лодки мавҷҳо шалпосзанон ба заврақ мезаданд3. шаррос зада рехтан, фаввора задан; из раны хлещет кровь хун аз яра фаввора мезанад4. что прост, нушидан, хӯрдан, задан; хлестать водку арақро задан -
8 идти
несов.1. рафтан, гаштан; идти вперед ба пеш рафтан; идти пешком пиёда рафтан; идти в гости ба меҳмонӣ рафтан; идти по дороге бо (аз) ро2. тохтан, давидан; конь идёт рысью асп чорхез (резачорпо) метозад3. шино кардан; лёд идёт ях шино мекунад; -- на вёслах бел зада рафтан; идти под парусами бодбон кушода рафтан4. ҳаракат кардан, раҳсипор шудан, равона (азим) шудан, рафтан; поезд идёт в два часа дня поезд соати дуи руз меравад5. ҳуҷум (ҳамла) овардан, юруш кардан; идти войной ҷанг сар кардан6. омадан, наздик шудан; весна идёт баҳор наздик шуда истодааст; посторонись, машина идёт! гурез, мошин омада истодааст!7. омадаи, оварда (бурда, фиристода) шудан; пушнина идёт с Севера мӯина аз Шимол меояд; посылка идёт туда пять дней посылка ба он ҷо дар панҷ рӯз рафта мерасад8. шоридан, чакидан, рафтан; вода идёт по капле об қатра-қатра мечакад; из раны идёт кровь аз ҷароҳат хун меравад9. баромадан, паҳн шудан; из самовара идёт пар аз самовор буғ мебарояд; от этих цветов идёт сильный запах бӯи ин гулҳо баланд аст; слух идёт… миш-миш ҳаст…10. даромадан; гвоздь не идёт в стёну мех ба девор намедарояд11. воқеъ будан, гузаштан; тропинка идёт лесом пайраҳа аз даруни ҷангал мегузарад12. (об осадках) боридан; идёт снег барф меборад; вчера шёл дождь дирӯз борон борида буд13. рафтан, давом кардан; дела идут успешно корҳо нағз рафта истодаанд; концерт шёл два часа концерт ду соат давом кард14. даромадан, дохил (ворид) шудан; идти в университет ба университет дохил шудан15. разг. бозоргир будан, ба фурӯш рафтан; этот товар хорошо идёт ин мол бозоргир аст (нағз ба фурӯш меравад)16. рафтан, сарф (истеъ-мол) шудан, кор фармуда шудан; на платье идёт три метра материала барои курта се метр матоъ меравад17. кому шинам будан, зебидан; эта шляпа ей идёт ин кулоҳ ба ӯ мезебад18. (о времени) гузаштан, мурур кардан, рафтан; дни идут за днями рӯзҳо паси ҳам мегузаранд; время идёт фурсат (вақт) мегузарад, вақт рафта истодааст19. (о механизмах) гаштан, ҳаракат (кор) кардан; часы идут гочно соат аниқ мегардад20. на что тайёр (ҳозир) будан, рози шудан; идти на все условия ба ҳамаи шартҳо рози будан21. охот., рыб. фирефта шудан, фанд хӯрдан; андармон шудан; окунь хорошо идёт на червяка хормоҳи ба кирм нағз андармон мешавад22. чсм, с чего (в играх) гаштан, бозидан, ропдан; идти конем ишхм. аспро гаштан23. (о спектакле и т. п.) нишоп дода шудан, намоиш дода шудан; завтра в театре идёт новый спектакль пагоҳ дар театр тамошои нав намоиш дода мешавад24. рафтан, расидан; переговоры идут к концу гуфтушунид ба охир расида истодааст; дело идёт к развязке кор анҷом ёфта истодааст 25, в сочст. с предлогом «в» и сущ.: идти в обработку кор карда шудан; идти в продажу ба фурӯш рафтан, фурӯхта шудан; идти в чистку тоза [карда] шудан26. в сочет. с предлогом «на» и сущ.: идти на подпись ба имзо расонда шудан, имзо [карда] щудан; идти на поправку рӯ ба беҳбудӣ (ба сиҳатшавӣ) овардан; идти на риск таваккал кардан; идти на скандал ҷанҷол хезондан; идти на убыль кам (паст) шудан <> идёт (ладно) мешавад, хуб, нағз, маъқул, майлаш; закусим? - Идёт! ягон чиз хӯрем? - Шудааст!, Майлаш!; идти впрок фоида бурдан (бахшидан); идти вразрез с чем мухолиф (зид) будан; идти гигантскими шагами бо кадамҳои азим пеш рафтан; идти навстречу 1) кому-чему тарафдорӣ кардан, ёрӣ расондан 2) чему тезондан, наздик овардан; идти наперекор баракс рафтор кардан; идти напролом ҳеҷ чизро ба эътибор нагирифта исроркорона амал кардан; идти насмарку бар бод (зоеъ) рафтан; идти в гору 1) ба мартабае расидан 2) рӯ ба инкишоф (ба тараққӣ) ниҳодан; идти в дело (в ход) кор омадан, истифода шудан; идти [нога] в ногу 1) с кем баробар қадам задан (партофтан) 2) скем-чем баробар (ҳампо) будан; идти в огонь и в воду за кого-что-л. ба хотири касе, чизехудро ба обу оташ задан; барои касе, чизе ҷони худро дареғ надоштам; идти в сравнение қобили муқоиса будан; [ни] в [какбе] сравнение не идёт с кем-чем ҳеҷ қобили қиёс не; идти в счёт ҳисоб шудан; не идти в счёт ҳисоб нашудан; идти за гробом аз паси тобут (ҷаноза) рафтаи; идти на дно(ко дну) (тонуть) ғарқ шудан 2) ҳалок (маҳв, нест, нобуд) шудан; идти на авось таваккал кардан; идти на ком-промисс созиш кардан, ба созиш даромадан; идти на лад соз (дуруст) шудан, пеш рафтан; идти на поводу у кого-л. дастнигари касе будан, инони ихтиёр ба касе додан; идти на поклон (с поклоном) к кому-л. 1) уст. ба пои касе афтидан, ба хизмати касе расидан (обращаться с просьбами) гардан каҷ кардан, илтиҷо (таманно) кардан; идти на пользу ба нафъ (ба фоида) будан, муфод будан; идти на попятный (на попятную) аз фикр (аз лафз) гаштан, пушаймон шудан; идти на смену 1) кому--чему ҷойгузини касе, чизе шудан, ба иваз омадан; новое идёт на смену старому чизи нав ба ивази чизи кӯҳна меояд, чизи нав ҷойгузини чизи кӯҳна мешавад 2) чему аз паи…, баъд аз, пас аз, баъди…, аз қафои…; идти на «ура» таваккалан коре кардан, «ҳар чӣ бодо бод» гӯён коре кардан; идти по миру [с сумби] гадоӣ кардан, дар ба дари мардум гаштан; идти под венец уст. [ақди] никоҳ кардан; идти под суд ба суд афтидан; идти против своей сбвести хилофи виҷдони худ амал кардан; идти своим чередом аз рӯи тартиби худ рафтан, ба навбати худ рафтан; голова у меня идёт кругом сарам гаранг (гиҷ) шуд; дёло (речь и т. п.) идёт о ком-чём-л. гап (мааъала ва ғ.) дар бораи касе чизе меравад; [ещё] куда ни шло 1) (так и быть, согласен) хуб, хайр, майлаш, маъқул 2) (ничего, сойдёт) мешавад, фарк надорад, шудан мегирад; кусок в гоидтило не идёт аз гулӯ чизе намегузарад; не идет из ума (из головы) аз майна намебарояд, фаромӯш намешавад; не идёт на ум (в голову) кому что ба майна ҳеҷ чиз намедарояд, калла кор намекунад; сон не идёт хоб намеояд (намебарад); не \идти дальше (далее) чего пеш нарафтан, дар марҳалае (дар коре) таваққуф кардан -
9 служить
несов.1. кому-чему хизмат (кор) кардан; служить народу ба халқ хизмат кардан; служить науке дар роҳи илм хизмат кардан; служить искусству дар роҳи санъат хизмат кардан; служить верой и правдой аз таҳи дил хизмат кардан2. кем-чем и без доп. хизмат кардан, кор кардан; дар хизмати ҳарбӣ будан; служить машинисткой машинистка шуда кор кардан; служить в армии дар армия хизмат кардан3. уст. (быть слугой) хизматгор будан4. чем, для чего, к чему, на что будан; это служит хорошим уроком ин дарси хубе мебошад; служить доказательством далел будан; служить на пользу обществу ба фоидаи ҷамъият будан (рафтан); служить во вред кому-чему-л. ба зарари касе, чизе будан5. кому, для чего, чем и без доп. (о частях тела, вещах, орудиях ит. п.) будан; большая комната служит столовой хонаи калон ошхона аст6. что и без доп. церк. ибодат кардан7. (стоять на задних лапах - о собаке) рост истодан -
10 кланяться
несов.1. кому-чему салом додан; таъзим кардан; кланяться в пояс таъзим кардан2. кому-чему салом расондан, пайғом бурдан; он уехал и велел вам кланяться вай рафту шуморо пурсида монд 3.кому-чему, перед кем-чем перен. гардан каҷ кардан, илтимос кардан; не буду я ни перед кем - ман ба ҳеҷ кас гардан каҷ намекунам4. кому-чему чем уст. тӯҳфа додан, ҳадъя кардан <> честь имею кланяться! уст. хуш бошед!, нағз монед! -
11 что
Iмест.1. вопр. чӣ?; что это такое? ин чист?; что случилось? чӣ шуд?; чӣ гап? чӣ воқеа рӯй дод?; что с вами? ба шумо чӣ шуд?; что нового? чӣ хабари нав?2. вопр. взнач. сказ. чӣ гавр?; что больной? аҳволи бемор чӣ тавр?; ну что, как поживаете? хӯш, аҳволатон чӣ тавр аст?3. вопр. в знач. нареч. чаро, барои чӣ; что ты так кричишь? чаро ин кадар фарьёд мезанӣ?: что ты задумался? чаро ба хаёл рафтӣ? / разг. с частицей «так» чаро?; я не приду,- Что так? ман намеоям.- Чаро?4. вопр. (что ты сказал?) чӣ гуфти?, чи?5. вопр. разг. (сколько?, какую сумму?) чанд нул?, чӣ қадар?; что стоит книга? китоб чанд пул меистад?6. неопр. разг. (что-то, что-нибудь) ягон чиз, чизе; если что случится, сразу извести агар воқеае рӯй диҳад, дарҳол хабар деҳ; в случае чего мабодо…7. с отриц. чизе ки на …; о чём они только не говорили! оҳо, онҳо чизҳои бисьёр гуфтанд!, онҳо чизе ки нагуфтанд!; чего не сделаешь для тебя! чиро бароят намекунӣ!8. в устойчивых сочетаниях 1) (при оботачении сомнения): что пользы? чӣ фоида?; что толку? чӣ манфиат?; что хорошего? чӣ нағзӣ дорад? 2) (всё, любое) кадомаш ки бошад; что угодно? чӣ лозим? чӣ даркор?; что попало чизе ки бошад; что придётся чизе қи рост ояд; чем [ни] попадя прост. ҳар чизе ки ба даст омад (афтид)9. относ. ки; я незнаю, что ей нравится ман намедонам, ки чӣ чиз ба вай маъқул аст; что с возу упало, то пропало посл. что обе ки аз кӯза рехт, рехт <> а что? чаро?, барои чӣ?; не ходи сегодня гулять.- а что? - Погода плохая имрӯз ба сайру гашт набаро.-- Чаро? - Чунки ҳаво бад аст; во что бы то ни стало ҳар чӣ ки шавад, ба кадом роҳе ки бошад; вот что медонӣ чӣ, агар дони; вот что я тебё скажу медонӣ, ман ба ту чӣ мегуям; вот (вон) [оно] что ҳамин тавр; ана гап дар қучо будааст; ҳамту гӯед; в случае чего агар вокеае рӯй диҳад; до чего [же] 1) (очень, чрезвычайно) бисьёр, хеле; до чего хорошо на реке! сайри дарё хеле хуш аст! 2) (до какого состояния) ба чӣ ҳолат (аҳвол); до чего ты меня довел! ту маро ба чӣ аҳвол расондӣ!; к чему? 1) (зачем?) чӣ лозим? 2) (что бы это значило?) барои чӣ?, чӣ маънӣ дорад? его вызвали в центр.- К чему бы это? ӯро бо марказ даъват кардаанд.- Чӣ маънӣ дошта бошад?; как ни в чём не бывало ҳеч чиз нашудагӣ барин; мало ли что ҳеҷ гап не; на что [уж] (как ни, хотя и очень) ҳарчанд ки, агар чанде; не к чему ҳоҷат не, ҳоҷат надорад; ни за что 1) (ни в каком случае) ҳеҷ гоҳ, ба ҳеҷ ваҷх, ҳеҷ вақт 2) (зря, напрасно) беҳуда, бефоида, бекора; ни за что [ни про что] беҳудаву бесабаб, бе хеч чиз; ни к чему лозим не, даркор не; пока что ҳоло, дар айни ҳол; почти что кариб, тақрибан, тахминан. наздики …; с чего? дар кадом асос?, ба чӣ асос?; только что [не] қариб ки, наздикӣ …; хоть бы что кому ҳеч парво накардан; чуть что 1) агар ягон ҳодиса рӯй диҳад 2) прост. қариб ки..,; что бы ни чӣ хеле ки …; [ну] что ж хайр, майлаш; что за беда чӣ аҳамият дорад, хеч гап не; что ли магар, ми; пойти погулять, что ли? рафта сайр карда биёяммӣ?; что такое? чӣ?; что [же (ж) это] такое? ин чӣ гап худаш?; что ты? (вы?) наход?, рост?; что это за? ин чӣ?, чӣ?; что касается меня агар гап дар бораи ман равад …; что называется в знач. вводн. сл. чунон ки мегӯянд; на чём свет стоит ругать даншоми қабеҳ додан; ни во что не ставить, ни за что считать кого-л. касеро ҳеҷ шумурдан (донистан); ни с чем уйти, (остаться) дасти холӣ рафтан (мондан); чёрт знает что (сколько и т. п.) худо медонадIIсоюз1. нзъясн. ки; жалко, что ты опоздал афсӯс, кн дер мондӣ; мешок такой тяжёлый, что не поднять чувол чунон вазнин, ки бардоштан мумкин нест2. сравн. фольк. и прост. мисли…, монанди…, чун; она поёт, что соловей вай чун булбул месарояд3. разг. (хоть …, хоть) хоҳ …, хоҳ; что ты придёшь, что я, - всё равно хоҳ ту биёй, хоҳ ман - фарқ надорад; что в лоб, что по лбу погов. « Хӯҷаалӣ - Алихӯча, ду понздаҳ - якей4. входит в состав сложных союзов, напр.: потому что бинобар он ки; благодаря тому что дар натиҷаи он ки; в связи с тем что ба муносибати он ки, ба сабаби он ки; несмотря на то, \что катъи назар аз он ки, сарфи назар аз он ки …, бо вуҷуди он ки -
12 следовать
несов.1. за кем-чем рафтан; он неотступно следовал за мной вай ҳамчунон аз паи ман мерафт2. за чем рӯй додан; события следовали одно за другим ҳодисаҳо паи хам зуд рӯй медоданд3. рафтан, гаштан, ҳаракат кардан; поезд следует без остановок поезд бе таваққуф меравад4. чему перен. ба инобат гирифтан, пайравӣ кардан; он во всём следует отцу вай ҳамаи гапҳои падарашро ба инобат мегирад; она следует моде вай мудпарастӣ мекунад5. баромадан; из этого следует, что… аз ин бармеояд ки…6. безл. кому-чему и с неопр. лозим (зарур) аст, бояд; вам следует обратиться к врачу шумо бояд ба духтур муроҷиат кунед; об этом следует знать всем ҳама инро бояд донанд7. кому--чему, с кого-чего и без доп. бояд; вам следует получить сто рублей шумо бояд сад сӯм гиред; мне с вас следует получить три рубля шумо бояд ба ман се сӯм диҳед как \следоватьует бояду шояд -
13 отдариться
сов. см. отдарить отдать сов.1. кого-что гардонда (гашта, пас) додан; отдариться долг қарзи худро адо кардан2. кого-что супурдан, додан; отдариться в собственные руки ба дасти худаш супурдан; отдариться дом в аренду ҳавлиро ба иҷора мондан; отдариться в чё-л. распоряжение ба ихтиёри касе додан3. что додан, таслим кардан; отдариться город неприятелю шаҳрро ба душман додан4. кого-что перен. бахшидан, фидо кардан, нисор кар-дан, дареғ надоштан; отдариться себя искусству умри худро ба санъат бахшидан; отдариться жизнь за кого-что-л. барои касе, чизе ҷон фидо кардан5. кого-что и с неопр. додан, мондан; отдариться ребёнка в школу бачаро ба мактаб мондан; отдариться кого-л. в люди уст. касеро ба хизматгорӣ (ба шогирдӣ) додан; отдариться туфли в ремонт пойафзолро ба устохона доданIIкого (выдать замуж) додан; отдариться замуж ба шавҳар додан6. кого-что разг. (продать) фурӯхтан, додан; отдариться за бесценок хеле арзон фурӯхтан; даром отдариться муфтдодан // что (заплатить) пул додан; отдариться за подписку сорок рублей барои обуна чил сӯм додан7. (об оружии) такон (лат) додан; ружё отдало в плечо милтик кифтро такон дод безл. (об ощущении боли) хала задан; у меня отдаёт в спину миёнам хала мезанад8. что мор. кушодан, яла (ҷудо) кардан; суст кардан; андохтан, партофтан; отдариться якорь лангар андохтан9. прост. (отойти назад) ақиб гаштан <> отдариться богу душу мурдан, ҷон супурдан; отдариться визит ҷавобан ташриф овардан; отдариться дань 1) кому-чему ҳақ шумурдан, лоик донистан, ба қадри касе, чизе расидан 2) чему гузашт (рӯйхотир) кардан; отдариться дань уважения кому-л. эҳтироми касеро ба ҷо овардан; отдариться должное, отдариться справедливость кому ба қадри кори (хизмати) касе расидан; отдариться кому-л. руку [и сердце] уст. касеро шавҳар ихтиёр кардан; отдариться кому-л. сердце ба касе дил додан; отдариться поклон салом додан; отдариться последний долг кому-л. ба ҷанозаи касе рафтан; отдариться предпочтение кому--чему-л. ба касе, чизе тарҷех додан; отдариться распоряжение амр кардан; отдариться себе отчёт в чем-л. чизеро фаҳмидан (дарк кардан); \отдариться честь 1) кому воен. саломи низомй додан 2) кому-чему арзи эҳтиром кардан; \отдариться на поруки ба кафолат додан, кафил шуда аз ҳабс озод ку-нондан; \отдариться под чей-л. надзор ба зери назорати касе додан (супурдан) -
14 рука
ж1. даст; кисть рукй панҷаи даст; пальцы на рукё ангуштҳои даст; левая рука дасти чап; по левую руку тарафи дасти чап; по правую руку тарафи дасти рост; брать в руки (на руки) ба даст гирифтан; брать за руку кого-л. касеро аз даст гирифтан; брать из рук у кого-л. аз дасти касе гирифтан; выронить из рук аз даст додан; держать за руку аз даст доштан; заложить руки за спину даст ба пушт кардан; перчатки по руке дастпӯшакҳо лоиқи даст; отдать в собственные руки ба дасти худаш супурдан; подать руку даст додан; пожать руку кому-л. дасти касеро фушурдан; прижать руку к сердцу даст ба сина гузоштан2. с определением даст; одам; твёрдая рука дасти тавоно; опытные руки дастони моҳир; умелые руки одами боҳунар3. хат; это его рука ин хати ӯст; чёткая рука хати хоно4. мн. руки коргар, коркун, қувваи коргарӣ; не хватало рабочих рук коргар намерасид5. разг. пуштибон, ҳомӣ, пушту паноҳ; своя рука одами худӣ, ошно; сильная рука пуштибони боэътимод; иметь руку ҳомӣ доштан, пушту паноҳ доштан6. уст.: отдать кому-л. руку [и сердце] касеро шавҳар ихтиёр кардан; просить чьей-л. рукй касеро ба занӣ хостан; предложить руку и сердце кому уст. таклифи издивоҷ кардан7. разг. дараҷа, рутбаи касбӣ; токарь первой рукй харроти забардаст (моҳир), харроти дараҷаи якӯм; большой рукй негодяй нобакори гузаро8. с предлогом «под» и определением дар ҳолати … дар вазъияти; под пьяную руку дар ҳолати мастӣ <> золотые руки 1) устои гулдаст 2) у кого-л. дасташ гул аст 3) ҳунарварӣ; лёгкая рука дасти сабук; правая рука дасти рост; средней рукй миёна, миёнахел; тяжёлая рука дастони бехосият; щедрою рукою, щедрой рукой бо дасти кушод, сахиёна; в руках кого-л., чьих-л., у кого-л. дар ихтиёри касе; на руках кого-л., чьйх-л., у кого-л. 1) дар парастории касе 2) дар ихтиёри касе; не с рукй кому ноқулай, носоз, нобоб; от рукй (писать, рисовать) бо даст (дастӣ, бо қалам) навиштан (расм кашидан); по рукам! розӣ!, хуб, майлаш!; под рукой наздикак, дар зери даст; под руку аз қултуқ (аз бағал) гирифта; взять под руку кого-л. бағали касе гирифтан; под руку говорить кому бемаврид гап зада халал расондан; под руку подвернуться (попасться) кому нохост ба даст афтодан; руками и ногами, с руками и ногами, с руками - ногами 1) бо ҷону дил 2) тамоман, комилан; рука об руку даст ба даст; руки вверх! даст боло кун!; руки коротки у кого зӯр намерасад; рукой не достать (не достанешь) дастнорас будан, даст кӯтоҳӣ мекунад; руки не доходят даст намерасад, фурсат нест; рука не дрогнет у кого-л. мижааш хам намехӯрад; руки опустились (отнялись) у кого ҳавсала пир шуд; рукой подать бисёр наздик; руки прочь! от кого, чего дафъ шав(ед)!, даст каш(ед)!, даст бардор!, дастатро гир!; руки чешутся у меня 1) дастҳоям касеро зан мегӯянд 2) дастҳоям кор талаб мекунанд; в наших (ваших. его и т. д.) руках дар ихтиёри мо (шумо, вай ва ғ.)\ из рук в руки, с рук на руки даст ба даст, бевосита; из рук вон (плохо) бисьёр бад, аз ҳад зисд ганда; бади бад, гандаи ганда; из вторых рук [узнать, получить] аз даҳони касе [фаҳмидан, шунидан]; из первых рук [узнать, получить] аниқ, яқин [фаҳмидан, гирифтан]; как без рук без кого-чего ноӯҳдабаро; как рукой сняло ту дидӣ ман надидам шуд, тамоман нест шуд; на живую руку шитобкорона, саросемавор, муваққатан; на скорую руку ҳаромуҳариш, даст ба даст нарасида; на руку нечист (нечистый) дасташ калб; положа руку на сердце кушоду равшан, рӯйрост; скор на руку 1) зуд ҷазодиҳанда 2) тезкор, абҷир, тездаст; с легкой рукй чьей-л. бо ташаббуси касе; с пустыми руками бо дасти холи, дастхолӣ; с рук долой аз сар соқит; с руками оторвать чанг зада гирифтаы; брать голыми руками осон ба даст даровардан; взять себя в руки худдори кардан, худро ба даст гирифтан; выпустить из рук аз даст додан (баровардан); дать волю рукам 1) даст задан, даст расондан, даст дароз кардан 2) кӯфтан, задан, занозани кардан; дать по рукам кому-л. прост. дасти касеро кӯтоҳ кардан; держать в руках 1) что дар даст доштаи 2) кого дар таҳти назорати худ гирифтан; держать бразды правления в своих руках инони ҳокимиятро дар дасти худ доштан; держать власть в своих руках ҳокимиятро дар дасти худ нигоҳ доштан; держать вожжи в руках зимом дар даст доштан; держать себя в руках худдорӣ кардан; забрать в [свой]- руки ба даст гирифтан, мутеъ кардан; запустить руку во что, куда аз они худ кардан, соҳибӣ кардан; играть в четыре рукй дукаса роял навохтан; играть на руку кому-л. ба осиёи касе об рехтан; иметь (держать) в [своих] руках что доштан, соҳиб будан; ломать руки. даст бар сар задан, афсӯс хӯрдан; марать (пачкать) руки 1) об кого-л. бо нокасе сару кор доштан 2) обо что-л.. ба чизе даст олондан, ба кори баде даст задан; махнуть рукой на кого-что-л. даст афшондан, аз баҳри касе, чизе гузаштан; набить руку в чём, на чём моҳир шудан, малака ҳосил кардан, ёд гирифтан; нагреть руки на чем бо фиребу қаллобӣ бой шудан, таматтӯъ бурдан; наложить руку (лапу) на что зердаст (мутеъ! кардан; наложить на себя руки худро куштан; не знать, куда руки деть аз шарм саросема шудан, аз ҳиҷолат худро гум кардан; носить на руках когс 1) болои даст бардошта гаштан 2) эрка кардан, ба ноз парваридан; обагрить руки кровью (в крови) одам куштан, хун рехтан; опустить руки аз сарп худ соқит кардан; отбиться от рук бенӯхта (бесар, вайрон) шудан; отмахиваться руками и ногами, отмахиваться обёими руками қатъиян даст кашидан; плыть в руки осон (муфт) ба даст даромадан; подать (протянуть) руку [помощи] кому дасти ёрӣ дароз кардан; поднять руку на кого-л. 1) бар зидди касе даст бардоштан 2) дасти тааддӣ (таҷовуз) дароз кардан: покупать с рук аз даст харидан; попасть (попасться) в руки кого-л.. чьи-л., кому-л., к кому-л. 1) зердасти касе шуда мондан 2) ба дасти касе афтидан; попасть под горячую руку кому-л. ба ғазаби касе гирифтор шудан; прибрать к рукам 1) кого ба тасарруфи худ даровардан, зердаст кардан 2) что ба дасти худ гирифтан; приложить руку (руки) к кому, к чему даст задан, дар коре иштирок кардан; приложить руку к чему, под чем уст. даст мондан, имзо гузоштан; продать в одни руки ба як кас фурӯхтан: пройти между рук беҳуда сарф шуда мондан, бар бод рафтан (оид ба пул): развязать руки кому-л. ихтиёр ба дастг. касе додан; сбыть (спустить) с рук кого-что 1) фурӯхта халос шула;; 2) халос шудан; связать по рукам и ногам кого-л. дасту пои касеро бастан: связать руки кому-л. ҳуқуқи касеро маҳдуд кардан; сидеть сложа руки бекор нишастан, даст ба киса зада гаштан; сложить руки даст кашидан, дигар ба коре даст назадан; сойти с рук 1) кому бе ҷазо мондан, бе оқибат мондан 2) навъе гузаштан, бе ҷаиҷол гузаштан; стоять (держать) руки по швам хода барин рост истодан; умыть руки аз сари худ соқит кардан; ухватиться обеими руками за что-л. ба чизе дудаста часпида гирифтан; всё валится из рук у кого 1) кор пеш намеравад 2) ҳавсала нест; даю руку на отсечёние ба ҷонам қасам; дело горит в руках I/ кого кор ба дасти кордон аст; дело рук чьйх-л. ин кори вай: и карты (книги) в руки кому-л. панч панҷааш барин медонад; мастер на всё руки ба ҳар кор усто, ҳаркора даҳ ангушташ ҳунар; охулки на руку не положит прост. девона ба кори худ ҳушёр; сон в руку хоб рост баромад; рука руку моет погов. « даст дастро мешӯяд; чужими \рукаами жар загребать погов. бо дасти ғайр оҳаки таста хамир кардан -
15 дело
с1. кор; дело кипит кор дар авҷ аст; приняться за дело ба кор шурӯъ кардан; сидеть без дела бе кор нишастан; важное дело кори муҳим; общественное дело кори ҷамъиятӣ Ц чаще мн. дела машғулият, корҳо; государственные дела корҳои давлатӣ; хозяйственные дела корҳои хоҷагӣ; текущие дела корҳои ҷорӣ; у него дел по горло кораш аз мӯи сараш бисёр, ӯ бисёр серкор аст; заниматься делами бо корҳо машғул будан; обсуждать дела корҳоро муҳокима кардан; по делам службы бо корҳои идора; министерство иностранных дел вазорати корҳои ҳориҷӣ2. кирдор, кор, рафтор; сделать доброе дело кори савоб кардан3. разг. (полезное занятие) кор; он занят - ом вай ба коре банд аст; делу время, потёхе час ҳар кор вақту соат дорад // (нечто нужное) чизи муҳим (фоиданок), гапи пухта; он дело говорит вай гапи пухта зада истодааст, гапи вай ҷон дорад; не дело ты затеял кори беҷо кардӣ4. кор, ихтисос, касб; горное дело маъданканӣ, кӯҳкорӣ; издательское - о кори нашриёт; военное дело касби (кори) ҳарбӣ5. мақсад, вазифа, кор; правое - о кори ҳаққонӣ; дело укрепления мира во всем мире вазифаи (кори) мустаҳкам кардани сулҳ дар тамоми ҷаҳон6. кор; эҳтиёҷ; я к вам по делу ман ба пеши шумо бо коре омадам7. кор, вазифа; какое мне до этого дело? ба ин чӣ кор дорам?; это не моё дело ин кори ман не; не суйся не в своё дело ба ҳар ош қатиқ нашав; ба кори дигарон мудохила накун; это не твоего ума дело ақли ту ба ин кор намерасад; ему до всего дело вай ба ҳар ош қатиқ; это дело милйции ин кор ба милиция тааллуқ дорад, ин вазифаи милиция аст8. ҳодиса, воқеа, кор; это дело случилось давно ин ҳодиса кайҳо рӯй дода буд; дела давно мидел нувших дней корҳои кайҳо шуда гузаштагӣ; кори кӯҳна9. чаще мн. дела аҳвол, вазъият, корҳо, авзои кор, сурати ҳол; как ваши дела? аҳволатон (корҳоятон) чӣ тавр?; дела его плохи аҳволаш (корҳояш) бад аст; дела как сажа бела погов. дел кор хӯрҷин; кор чатоқ10. юр. кор; уголовное дело кори ҷиноятӣ; пересмотр дела аз нав дида баромадани кор; возбудить дело против кого-л. ба касе даъвогар шудан; расследовать дело корро тафтиш (тергав) кардан; прекратить дело корро хобондан11. канц. дела; дела хранятся в папках делаҳо дар папкаҳо нигоҳ дошта мешаванд; подшить к делу ба дела дӯхтан; дело номер пять делаи рақами панҷ12. с прил. в знач. сказ. кор, масъала; это дело нешуточное ин кори ҳазл не // с прил. в знач. вводн. сл. масъала; ясное дело, он прав масъала равшан (маълум), ҳак ба ҷониби вай аст; естественное дело, он не знал этого табиист, ки вай аз ин гап (кор) хабар надошт13. уст. савдо, кору бор, дӯкон; открыть своё дело дӯкон кушодан14. уст. ҳарбу зарб, корзор, набард, ҷанг; жаркое было дело! ҳарбу зарби сахт буд! <> дело житейское зиндаги-дия!; дело вкуса ҳар кию ҳар чӣ; дело привычки гап дар сари одат; дело прошлое кори гузашта, гапи гузашта; дело случая кори тасодуф; гиблое дело кори намешудагӣ; главное дело в знач. вводн. сл. муҳиммаш ин ки; алалхусус; грешным делом в знач. вводн. сл. айб бошад ҳам, мутаасифона; известное дело маълум ки…, албатта; лёгкое ли дело кори ҳазл не; это другое (иное) дело ин гапи дигар аст; первым делом дар навбати аввал, даставвал; понятное дело шак нест, аён аст; такое дело прост. гап ҳамин ки…; дело в шляпе прост. кор панҷ; дело за кем-чем кор вобаста ба…; дело за вами гап ба шумо, кор ба шумо вобаста аст; дело на мазӣ прост. кор пухтагӣ; и дело с концом, и делу конец вассалом, тамом, бо ҳамин тамом; в самом деле в знач. вводн. сл. ҳакиқатан, воқеан; ба ростӣ; в самом деле, куда он исчез? воқеан, вай куҷо шуд?; за дело! (призыв к началу работы) ба кор шурӯъ кунем!, остинро барзанем!; [бт-же] к делу! ба сари кор (матлаб) оем!, ба сари мақсад биёед!; между делом (дел) дар байни кор, кор карда истода; на деле дар ҳақиқат, дар амал; он на деле мог убедиться в этом вай дар амал ба ин кор (гап) бовар ҳосил карда метавонист; на самом деле дар амал, дар ҳақиқат; не у дел бе кор, аз кор берун, аз хизмат берун; оказаться не у дел аз сари хизмат рафтан; то и дело бисёр, доимо, ҳамеша, ҳар замон, дам ба дам; то ли дел о! аммо!, кори дигар!; то ли дело сон на, воздухе! аммо дар ҳавои кушод хоб кардан кори дигар; -делать кори муҳимме кардан; дело дошло (доходит) до… кого--чего кор ба… оид шуд (мешавад); дело идёт (двигается) к чему-л. кор ба ҷое мерасад (наздик шуда истодааст); дело идет к развязке кор анҷом ёфта истодааст; - идёт на лад кор соз шуда истодааст; дело идёт о ком-чем-л., дело касается кого-чего-л. гап дар бораи касе, чизе меравад; быть в деле ба кор бурда шудан, кор фармуда шудан; идтй (пойтй) в дело кор омадан, ба кор бурда шудан; иметь дело с кем-чем-л. бо касе, чизе сару кор доштан; пустить (употребить) в дело кор фармудан, ба кор бурдан; вйданное ли это дело? магар мумкин аст?, оё ип тавр шуда метавонад?; вот в чём дело! ана гап дар чист!, ана гап дар куҷо будааст!; всё делов этом ҳама гап дар ҳамин; в чем -дело? чӣ гап?; дело в том, что… гап ҳамин ки…, гап дар ин ки…; дело мастера боится посл. гунҷишкро кӣ кушад? -Қассоб; ба кордон кор осон; есть такое дело прост. хуб шудаст, хуб аст; за чем дело стало? чаро кор пеш намеравад?; моё (твоё и т. д.) дело маленькое ин кори ман (ту ва ғ.) не; моё (твоё и т. п.) дело сторона ин кори ман (ту ва ғ.) нест; ин ба ман (ба ту ва ғ.) дахл надорад; пока суд да дело то кор буд шавад; по сути дела моҳиятан, дар ҳақиқат; статочное ли это дело? уст. разг. оё (ҳеҷ) мумкин аст?, наход ки кор ҳамин хел шавад?; такие-то \делоа! корҳо ҳамин тавр! аиа корҳо чӣ хел!; это - о деситое ин аҳамият надорад, ин муҳим не; это \делоо его рук ин корро вай кардааст, ин кори вай аст -
16 к
(ко) предлог с дат.1. (указывает направление действия в сторону кого--чего-л.) ба, ба сӯи…, ба тарафи…, ба пеши…, ба назди…; плыть к берегу ба сӯи соҳил шино кардан; подъехать к гроду ба шаҳр омада расидан; подойти к окнӯ ба тиреза наздик шудан; ёхать к брату ба назди бародар рафтан; возвание ко всемтрудящимся хитобнома ба ҳамаи меҳнаткашон2. (указывает на предмет, лицо, с которым. связано действие) ба, нисбат ба; требовательность к себе серталаби нисбат ба худ; готовность к работе ба кор тайёр будан(и); любовь к родине муҳаббат ба ватан; нёнависть к врагам адоват нисбат ба душманон3. (указывает назначение, цель) барои…, ба; принять к сведению ба маълумот гирифтан; принять к исполнению барои иҷро кабул кардан; приучить к порядку ба риояи тартиб одат кунондан4. (указывает время, срок) то, то ба; к двум часам то соати ду; к ночи то шаб; к утру то пагоҳӣ, то саҳар5. (указывает на присоединение) ба; к двум прибавить два ба ду ду (дуро) зам кардан; присоединиться к большинству ба аксарият ҳамроҳ шудан; к тому же ба замми ин, илова бар ин 6.(указывает иа соответствие чему-л.) пригодный к употреблёнию кобили истифода; годный к воинской службе муносиби хизмати ҳарби; не ко времени бемаврид; ваше замечание было не к месту эроди шумо бемаврид буд7. (в заглавиях) оид ба, доир ба; к вопросу о происхождении языка доир ба масъалаи пайдоиши забон8. (в призывах) ба суи…; Вперёд! К победе коммунизма! Ба пеш! Ба сӯи ғалабаи коммунизм!9. в сочет. с сущ. Образует вводн. слова: к сожалению мутаассифона; к несчастью бадбахтона; к счастыо нағз ки…, хайрият ки…, хушбахтона; к лучшему оқибаташ ба хайр; к примеру барои мисол, масалан; к слову [сказать] дар омади гап <> к чему? барои чӣ?; не к чему лозим не, даркор не; ни к чемӯ прост. беҳуда, бекора, бефоида; лозим не, даркор нека частица разг. при повел. накл. и гл. буд. вр. канй, як, -чй; прочитайка мне письмо ещё раз канй, мактубро боз як бор ба ман хон; дайтека пройти канӣ, гузарам; дайтека мне посмотреть на вас каий, ман шуморо як бинамчй; куплюка я эту книгу ин китобро харамчи; зайдука я к нему як ба пеши вай дароям, канй кабак м уст. майхона, майкада; харобот; шляться по кам майхона ба майхона гаштан -
17 попасть
сов. Л. в кого-что [рафта] расидан, задан, хӯрдан, афтидан, даромадан, ғалтидан; мяч попал в сетку тӯб ба тӯр афтид; камень попал во двор санг ба ҳавлй ғалтид; попасть в цель ба нйшон задан // чем во что расондан, даровардан, гузарондан; попасть крючком в петлю чангакро ба ҳалка даровардан // накого-что (о каплях,брызгах и т. п.) паридан, чакидан, расидан; брызги попали на скатерть чакраҳо ба рӯи дастархон париданд2. омадан, даромадан, расидан; афтода (даромада) мондан; я не могу попасть в дом ман ба хона даромада (расида) наметавонам; попасть в чащу леса ба ҷангали анбӯҳ афтода мондан3. во что, на что, подо что ба ягон ҳолат афтидан (дучор шудан); гирифтор шудан; попасть в силки ба дом аф-тидан; попасть в плен асир афтидан; в беду гирифторде бало шудан; попасть под дождь таги борон мондан; попасть под суд ба мурофиа афтидан4. чем во что ғутидан; попасть ногой в грязь нохост пой ба лой ғӯтидан5. во что, на что даромадан, дохил шудан, кабул шудан; попасть во флот ба хизмати флот таъин шудан6. шудан; попасть в забияки ҷангара (ҷанҷолчй, шаттоҳ) шудан7. прост. дучор шудан, вохӯрдан, ба назар (ба чашм) афтодан8. безл. кому-чему разг. (о наказании, взыскании и т. п.) гап шунидан, гап расидан, таҳи гап мондан, сарзаниш (ҷазо) дидан; попадёт тебёза это ту барои ин корат ҷазо мебинй <> где попало ҳар куҷо, ки рост ояд; как попало чи тавре ки рост ояд; бетартибона, ғайри муназзам; какой попало кадомаш ки рост ояд; кадомаш ки бошад; кто попало касе ки рост ояд; касе ки бошад; куда попало куҷое ки рост ояд; что попало чизе ки бошад; попасть впросак ба ҳолати ногувор афтодан; попасть в историю ба гирдоби бало афтодан; попасть в лапы кому-л. ба чанголи касе афтодан; попасть в переделку (в переплёт) дучори мушкилй шудан, ба ҳолати ногувор афтодан; попасть в руки кого, чъи, ко-му, к кому ба даст афтидан; попасть в тон кому табъи сомеъ сухан гуфтан; попасть в [самую] точку айни муддаоро гуфтан (кардан); на глаза кому ба чашм афтидан; попасть на зубок кому-л. хандахариши касе шудан; попасть на язык (язычок) кому-л., к кому-л. вирди забони касе шудан; попасть под руку кому нохост ба даст афтодан; попасть под горячую руку кому-либо ба ғазаби касе гирифтор шудан; попасть пальцем в небо гапи беҷо задан; ҷавоби бемавқеъ додан; вожжа под хвост попала кому прост. кадом ҷин зад; не в то горло попало прост. ба гулӯ парид; чем [ни] попадя прост. бо ҳар чизе, ки ба даст омад (афтид) -
18 глядеть
несов.1. нигоҳ кардан, нигаристаи, назар андохтан, тамошо кардан; глядеть в окно аз тиреза нигоҳ кардан2. кого-что прост. аз паси чизе, касе нигоҳ кардан, пинҳонй (дуздида) нигоҳ кардан; глядеть кого-л. в толпе дар байни издиҳом ба касе дуздида нигоҳ кардан3. на кого--что перен. ба ёд овардан, аз хаёл гузарондан; гляжу на своё прошлое… гузаштаи худро ба ёд овардам…4. на кого-что перен. нигоҳ кардан, муносибат кардан; гляди на вещи просто мушкилписандӣ накун5. на кого перен. разг. тақлид кардан, пайравӣ кардан, таассуб кардан; глядя на друга и он сделал то же ба ҷӯрааш тақлид намуда, вай ҳам ҳамин тавр кард6. на что перен. эътибор додан, парво кардан7. за кем-чем разг. назорат кардан, нигоҳубин кардан; глядеть за детьми ба кӯдакон нигоҳубин кардан; глядеть за порядком ба тартиб назорат кардан8. на что ба тарафе нигаронида шудан, ба тарафе нигоҳ кардан, дар ягон тараф воқеъ будан; дом бкнами глядел на море тирезаҳои бино ба тарафи баҳр буданд9. разг. (виднеться) намоён шудан, намудан10. в знач. вводн. сл. гляди, глядишь прост. (весьма вероятно) аҷаб нест ки…11. в знач. межд. повел. гляди(те)! ҳушёр бош(ед), эҳтиёт шав(ед)!; гляди, опять не упади! ҳушёр бош, боз наафтӣ!; глядите, больше мне не попадайтесь! эҳтиёт бошед, дигар ба ман дучор нашавед! <> глядеть волком песондан, бо адоват нигоҳ кардан; - исподлобья қавок андохта (беилтифотона) нигоҳ кардан; глядеть косо на кого-что каҷ нигоҳ кардан; глядеть в глаза кому 1) чашм дӯхтан 2) тамаллук намудан; глядеть в глаза чему нотарс рӯ ба рӯ шудан (нигоҳ кардан); глядеть во все глаза, глядеть в оба глаза бо диққат нигоҳ кардан; глядеть в могилу (в гроб) пой ба лаби гӯр будан, дар дами марг будан; глядеть в оба боэҳтиёт (эҳтиёткор, ҳушьёр) будан; глядеть не на что ба дидан намеарзад, кирои дидан намекунад; глядеть сквозь пальцы на что-л. мусоҳилакорӣ кардан; глядя по кому-чему-л. вобаста ба касе, чизе; мувофиқи касе, чизе; касеро, чизеро ба назар гирифта; на ночь глядя дар бевақтии шаб; ба торикии шаб нигох накарда; глаза бы [мои] не глядели намедидаму намесӯхтам; как в воду глядел гӯё ки ҳис карда буд, гӯё ки пешакӣ медонист; куда глаза глядят ҳар ҷо, ки бошад, ҳар ҷо, ки рост ояд; куда ни глянь, куда ни глянешь ба куҷое, ки назар андозӣ, дар ҳама ҷо; на свет [божий] не глядел бы дунё ба назарам наменамояд, дунё дар назарам торик аст; того и гляди қариб аст ки…; мумкин аст ки…; эҳтимол ки…; того и гляди, ребёнок заболеет қариб, ки кӯдак касал шавад; так и глядит фақат ҳаминро мехоҳад, орзуяш фақат ҳамин аст; что (чего) глядит?, куда глядит? чашмаш ба куҷо? -
19 заплатить
сов. \. что и без доп. пул додан, [пул дода] адо кардан; заплатить по счёту аз рӯи счёт пул додан; заплатить долг қарзро адо кардан2. чем первн. подош додан, қусур баровардан, интиқом (қасос) гирифтан; заплатить злом за добро ба некӣ бади кардан заплатить головой за что ҷон фидо кардан; заплатить даиь 1) кому-чему (воздать должное) ҳақ шумурдан, лоиқ донистан, ба қадри касе, чизе расидан 2) чему (сделать уступку) гузашт (рӯихотир) кардан; дорого заплатить за что қурбон (нисор) кардан; дорого бы заплатил ҷонамро нисор мекардам -
20 отказать
Iсов.1. кому-чему в чём и без доп. рад (инкор) кардан, қабул накардан, даст кашидан; отказать кому-л. в просьбе илтимоси касеро рад кардан; отказать в помощи дасти ёрӣ надодан; отказать на отрез катъӣ рад кардан // кому ба никоҳ розигӣ надодан; отказать жениху ба домодшаванда «не» гуфтан2. кому--чемув чём перен. аз чизе маҳрум кардан; отказать в своём расположении рӯихуш надодан; отказать себе в чем-л. аз баҳри чизе гузаштан // (не признать) инкор кардан, эътироф (иқрор) накардан; ему нельзя отказать в таланте истеъдоди ӯро бояд иқрор кард3. кому от чего уст. ҷавоб додан, нузул кардан, аз кор баровардан (холӣ кардан); отказать от места аз вазифа холӣ кардан4. разг. аз кор мондан, бозистодан, вайрон шудан; мотор отказал мотор аз кор монд; голос отказал ему овозаш набаромада монд; сердце отказало дил аз тапиш монд <> отказать от дома кому-л. уст. дари хонаро ба рӯи касе бастан; не откажи(те) в чём лис неолр. илтимос (хоҳиш) мекунам (дорам); не откажите в любезности хоҳиш мекунам илтифоти худро дареғ надоред сов. что кому-чему уст. васият кардан, мерос гузоштан (додан, мондан); отказать своё имущество детям молу мулки худро ба фарзандон васият кардан (мерос додан)
См. также в других словарях:
чему-чему — чем у чем у (уж чем у чем у, а этому не быв ать; также при переспросе) … Русский орфографический словарь
Чем занимались женщины, когда мужчина ходил по Луне? — Que faisaient les femmes pendant que l homme marchait sur la lune? … Википедия
Чем — союз 1. Употребляется при присоединении члена предложения или целого предложения, с которым что либо сравнивается (располагаясь после слов в форме сравнительной степени или слов со значением сопоставления). 2. разг. Употребляется при… … Современный толковый словарь русского языка Ефремовой
чем — союз. 1. сравнительный. Вводит в состав простого предложения сравнительный оборот, поясняющий какой л. член этого предложения, выраженный формой сравнительной степени прилагательного или наречия, а также словами: „другой“, „иной“, „иначе“ и т. п … Малый академический словарь
свидетельствовать (о чем) — ▲ являться (чем) ↑ исходить из чего свидетельствовать о чем являться основанием для каких л. выводов. говорить о чем (это ни о чем не говорит. это говорит о многом). яркое доказательство чего. служить доказательством чего. обличать (в этом… … Идеографический словарь русского языка
Что есть и чему никогда не бывать — What Is and What Should Never Be Номер эпизода 2 сезон, 20 эпизод Место действия Иллинойс Сверхъестественное Джинн Автор сценария Рэйли Такер Режиссёр Эрик Крипке Премьера 3 мая, 2007 … Википедия
Что есть и чему никогда не бывать (Сверхъестественное) — Что есть и чему никогда не бывать What Is and What Should Never Be Номер эпизода 2 сезон, 20 эпизод Место действия Джолит (Иллинойс) … Википедия
думать о (чем) — ▲ думать ↑ относительно, что л. полон мыслей каких л. держать в голове [в уме. в мыслях] (и в мыслях не держал). остановиться на чем мыслями. останавливать свою мысль на чем. обращаться мыслями к чему. углубиться мыслями во что. в мыслях он был… … Идеографический словарь русского языка
ИНАЧЕ, ЧЕМ ЗНАТЬ — ’ИНАЧЕ, ЧЕМ ЗНАТЬ’ (‘Нечто иное, чем знание’) (‘Autrement que savoir’, 1988) коллективная монография Левинаса, Г.Петитдеманжа (G.Petitdemahge) и Ж.Роланда (J.Rolland) с точной маркировкой проблемных полей и вопросов, решаемых авторами. В… … История Философии: Энциклопедия
Темнее, чем индиго — Обложка первого тома русского издания манги. 藍より青し (ай ёри аоси) Ai Yori Aoshi (ромадзи) Синее синего … Википедия
ИНАЧЕ, ЧЕМ ЗНАТЬ — ( Нечто иное, чем знание ) ( Autrement que savoir , 1988) коллективная монография Левинаса, Г.Петитдеманжа (G.Petitdemahge) и Ж.Роланда (J.Rolland) с точной маркировкой проблемных полей и вопросов, решаемых авторами. В комментарии к данной работе … История Философии: Энциклопедия