-
101 товары отгруженные
жөнелтілген тауарлар (сатып алушыларға жөнелтілген, бірақ олар әлі ақысын төлемеген тауарлар) -
102 торговля
Из... мы узнали о номенклатуре ваших изделий
Біз сіздердің бұйымдарыңыздың номенклатурасын...
- документов, высланных нам
- рекламных объявлений.
- жарнамалық құлақтандырулардан білдік.
Наши специалисты (потребители) высоко оценивают вашу продукцию.
Біздің мамандар (тұтынушылар) сіздің өнімді жоғары бағалап отыр.
Поэтому мы хотели бы в соответствии с заключенным ранее межправительственным соглашением (договором, заключенным с вашей фирмой) приобрести у вас...
Сондықтан біз бұрын жасалған үкімет аралық келісімге (сіздің фирмамен жасасқан шартқа) сәйкес сіздерден... сатып алғымыз келеді.
- вагоны
- вагондар
- корабли
- кемелер
- краны
- крандар
- машины
- мебель
- жиһаз
- жабдық
- обувь
- аяқкиім
- приборы
- станки
- телексы
- технику
- техника
- ткани
- электротехнические приборы.
В связи с реконструкцией нашего предприятия мы заинтересованы в приобретении у вас...
Біздің кәсіпорынның қайта құрылуына байланысты біз сіздерден... сатып алуға мүдделіміз.
- технологических линий для производства пластмасс.
Мы хотели купить у вас...
Біз сіздерден...
- небольшое предприятие по производству колбасы (цемента, кирпича).
- шұжық (цемент, кірпіш) өндіретін шағын кәсіпорын сатып алғымыз келді.
Учитывая номенклатуру выпускаемой продукции, мы составили списки нужных нам товаров. Пожалуйста, просмотрите эти списки.
Шығарылатын өнімнің номенклатурасын ескере отырып, біз өзімізге қажетті тауарлардың тізімдерін жасадық. Осы тізімдерді қарап шығыңызшы.
А сейчас о количестве товара.
Ал қазір тауардың мөлшері туралы.
Сізге тауар қандай мөлшерде керек.
Нам нужно приобрести...
Біз...
- три самоходных крана.
- үш өздігінен жүретін кран сатып алуымыз керек.
Мы хотели бы получить этот товар сверх количества, которое было оговорено ранее (которое указано в контракте).
Біз бұл тауарды бұрын уағдаласылған (келісімшартта көрсетілген) мөлшерден көбірек алғымыз келеді.
Чтобы ответить на ваш запрос о количестве товара, которое вы желаете получить, я должен посоветоваться с руководством фирмы. В ближайшем будущем вы получите ответ.
Сіздің алғыңыз келген тауар мөлшері туралы сауалыңызға жауап қайтару үшін мен фирма басшылығымен ақылдасуға тиіспін. Сіз таяуда жауап аласыз.
* * *сауда (1. тауарлар мен қызметтер нарығы, еңбек өнімдері мен көрсетілетін қызметтерді айырбастау нысаны 2. халық шаруашылығының тауарларды сатып алу-сату жолымен өткізетін саласы, 3. сатып алушы мен сатушы арасында екі жақты келісім жасасу жолымен тауарды сатып алу-сату үдерісі, 4. тауарлардың айналымы, сатып алу, сату жөніндегі шаруашылық қызметі) -
103 убытки
залал, зиян (1. шаруашылық тәжірибеде ақшалай есептелген шығасы, шығыстың кірістен асып түсуі салдарынан материалдық және ақша ресурстарының азаюы, 2. бухгалтерлік есепте "Пайда мен залал" деген шот жүргізіліп, онда өнімді өткізуден түскен кіріс пен келтірілген шығасы, төленген айыппұлдар, өсімпұлдар, тұрақсыздық айыптары, т.б. көрсетіледі, 3. азаматтық құқықта бір тұлғаға басқа тұлғаның құқыққа қарсы әрекеті салдарынан келтірілген ақшалай түрдегі зиян) -
104 увеличенный чек
көбейтілген чек (жаргон сөз: сомасы жасанды түрде көбейтіліп, түзетілген чек, мыс., нөлді қосып жазу) -
105 указанная доходность
көрсетілген табыстылық (дивидендтік немесе купондық мөлшерлеменің акциялардың немесе облигациялардың ағымдағы нарықтық бағасына пайыз түрінде көрсетілген қатынасы)Русско-казахский экономический словарь > указанная доходность
-
106 ускоренная амортизация
жеделдетілген тозымпұл, жеделдетілген өтемпұлРусско-казахский экономический словарь > ускоренная амортизация
-
107 фирменный блок
фирмалық блок (бір композицияға біріктірілген тауар белгісі мен логотип, түсінік берілген түрлі жазбалар: ел, пошталық мекен-жай, телекс, телефакс, телефон) -
108 форсированные сбережения
жеделдетілген үнем, жеделдетілген жинақ ақшаРусско-казахский экономический словарь > форсированные сбережения
-
109 фрахт дохлый
өлмешілік кірепұл, көтерем кірепұл (1. кеме бортына кем тиелген жүк үшін кірепұл төлеу, 2. тасымалдау кезінде тасымал шартын жасасу кезінде тапсырыс берілген сыйымдылықпен салыстырғанда пайдаланылмаған сыйымдылық үшін кеме иесіне келтірілген залалды өтеу) -
110 цена СИФ
СИФ баға (келісімшартта көрсетілген жеткізілім талаптарында ескертілген сатып алу-сату немесе фактуралық баға түрі) -
111 экспертиза
Этот товар мы направим на экспертизу.
Бұл тауарды біз сараптамаға жібереміз.
К сожалению, в рекламационном акте указаны не все данные. Просим его дополнить.
Өкінішке қарай, шағым-талап актісінде деректер түгел дерлік көрсетілмеген. Оны толықтыруды сұраймыз.
Проверка оборудования была произведена на месте его установки.
Жабдық орнатылатын жерінде тексерілді.
После проверки мы вышлем вам акт экспертизы.
Тексеруден кейін біз сізге сараптама актісін салып жібереміз.
Эта экспертная группа установила, что...
Бұл сараптама тобы... анықтады.
- установка (не) пригодна к эксплуатации.
Мы слишком поздно получили акт экспертизы.
Біз сараптама актісін тым кеш алдық.
Экспертиза установила, что товар был испорчен не по вашей вине.
Сараптама тауардың сіздің кінәңізден бүлінбегенін анықтады.
Мы рекомендуем обратиться в страховое общество.
Біз сақтандыру қоғамына жүгінуді ұсынамыз.
За нарушение договорных обязательств вы должны уплатить штраф.
Шартта көрсетілген міндеттемелердің бұзылғаны үшін сіз айыппұл төлеуге тиіссіз.
Если штраф не будет уплачен в течение одного месяца, мы будем вːݑÐԐՐݑˠобратиться в арбитражную комиссию.
Егер айыппұл бір ай бойына төленбесе, біз төрелік сот комиссиясына жүгінуге мәжбүр боламыз.
Мы считаем рекламацию закрытой.
Біз шағым-талап жабылды деп есептейміз.
Мы очень рады, что эта рекламация была так быстро рассмотрена.
Біз бұл шағым-талаптың соншалық тез қаралғанына қуаныштымыз.
* * *сарап, сараптама, сараптау (1. сарапшы, сараптау комиссиясы жүргізетін талдау, зерттеу, 2. ақша белгілерінің, бағалы қағаздардың, құжаттардың, т.б. түпнұсқалылығын тексеру, 3. тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілген қызметтердің сапасын тексеру) -
112 Автокредит
Я хотел бы приобрести автомобиль, воспользовавшись вашими услугами.
Мен сіздер көрсететін қызметті пайдаланып, автомобиль сатып алғым келеді.
В нашем банке существует кредитная линия для приобретения автомобиля. Автокредит дает вам возможность в кратчайший срок купить любой автомобиль – новый или бывший в эксплуатации, в автосалоне или у частного лица. Кредит выдается независимо от года выпуска и страны-производителя. Наш банк предлагает наиболее выгодные условия кредитования на приобретение автотранспорта:
Біздің банкіде автомобиль сатып алуға арналған несие желісі бар. Автонесие сізге қысқа мерзімде кез келген автомобиль – жаңа және пайдаланылған автомобильді, автосалонда немесе жеке адамнан сатып алуға мүмкіндік береді. Несие шығарылған жылына және өндіруші-елге қарамастан беріледі. Біздің банк автокөлік сатып алуға несие берудің неғұрлым тиімді шарттарын ұсынады:
- без справки о зарплате;
- жалақы туралы анықтама талап етілмейді;
- максимальный срок кредитования в тенге и в иностранной валюте 7 лет; 10 лет; 15 лет;
- теңгемен және шетел валютасымен несиелендірудің ең жоғары мерзімі 7 жыл, 10 жыл, 15 жыл;
- минимальная сумма кредита 120 000 тенге;
- несиенің ең аз сомасы 120 000 теңге;
- возраст приобретаемого автомобиля до 10 (15) лет;
- сатып алынатын автомобильдің жасы 10 (15) жыл;
- первоначальный взнос от 30% (от 15% не требуется);
- бастапқы жарна 30%-дан (15%-дан талап етілмейді);
- удобный срок кредитования;
- несиелендіру мерзімі қолайлы;
- упрощенная процедура подтверждения дохода;
- табысты қуаттау рәсімі оңайлатылған;
- минимальный пакет документов;
- құжаттар пакеті барынша аз;
- отсутствуют ограничения по максимальной сумме кредита, которая рассчитывается исходя из вашей платежеспособности и кредитоспособности.
- несиенің ең жоғары сомасы бойынша шектеу жоқ, ол сіздің төлем төлеу қабілетіңіз бен несиені өтеу қабілетіңізді басшылыққа ала отырып есептеледі.
Каковы будут условия кредита, если залог превышает стоимость приобретаемого автомобиля?
Егер кепілзат сатып алынатын автомобильдің құнынан асып түсетін болса, несие шарты қандай болмақ?
При предоставлении залога в размере 105% от стоимости приобретаемого автомобиля кредит может быть выдан в размере 100%. Вы сможете досрочно погашать кредит без штрафных санкций.
Сатып алынатын автомобильдің құны 105%-дан асатын мөлшерде кепілзат берілгенде несие 100% мөлшерінде берілуі мүмкін. Сіз несиені ешқандай айыппұл шарасы қолданылмай мерзімінен бұрын өтей аласыз.
Вашим залогом будут:
Сіздің кепілзат:
- только приобретаемый автомобиль;
- тек сатып алынатын автомобиль;
- приобретаемый автомобиль и первоначальный взнос;
- сатып алынатын автомобиль және бастапқы жарна;
- имеющийся и приобретаемый автомобиль.
- қолда бар және сатып алынатын автомобиль болмақ.
Да, предоставив в залог два автомобиля (старый и новый), вы освобождаетесь от первоначального взноса и можете не подтверждать доходы.
Ия, екі автомобильді (ескісі мен жаңасын) кепілзатқа беріп, сіз бастапқы жарнадан босатыласыз және табысты қуаттамауыңызға болады.
Да, обязательное условие получения кредита – страхование предмета залога. Вы можете застраховать предоставляемое в залог имущество и воспользоваться услугами нотариуса непосредственно в филиале банка:
Ия, несие алудың міндетті шарты – кепілзатты сақтандыру. Сіз кепілзатқа берілетін мүлікті сақтандырып, банкінің тікелей филиалындағы нотариустың қызметін пайдалана аласыз:
- квалифицированный персонал доступно объяснит условия кредитования;
- білікті қызметкер несиелендіру шарттарын ұғынықты түсіндереді;
- обеспечит индивидуальный подход к вашим потребностям;
- сіздің қажеттеріңізге орай жеке тәсілді қамтамасыз етеді;
- проанализирует ваши финансовые возможности и предложит решение, максимально учитывающее ваши предложения.
- сіздің қаржылық мүмкіндіктеріңізге талдау жасап, ұсынысыңызды барынша ескеретін шешім ұсынады.
Наши условия кредитования:
Біздің несиелендіру шарттарымыз:
- валюта кредита: тенге, доллары США, евро;
- несие валютасы: теңге, АҚШ доллары, еуро;
- первоначальный взнос: от 15% от стоимости автомобиля в зависимости от класса;
- бастапқы жарна: сыныбына қарай автомобиль құнының 15%-ынан басталады;
- срок кредита в тенге до 36 месяцев, в иностранной валюте от 36 до 60 месяцев;
- несие мерзімі теңгемен 36 айға дейін, шетел валютасымен 36 айдан 60 айға дейін;
- плата за кредит: от 14% годовых в иностранной валюте, от 16% годовых в тенге.
- несие үшін төлем: шетел валютасымен жылдық сыйақының 14%-ынан басталады, теңгемен 16%-ынан басталады.
Максимальная сумма кредита зависит от платежеспособности и стоимости предоставляемого в залог имущества. Обеспечением кредита могут быть: приобретаемый или имеющийся автомобиль, недвижимость, деньги, размещенные в банке. Вы можете купить автомобиль за счет кредита банка в автосалонах компаний, являющихся партнерами банка. Вам предоставят список автосалонов на выбор.
Несиенің ең жоғары сомасы төлем төлеу қабілетіне және кепілге берілетін мүліктің құнына байланысты. Несиені мыналар қамтамасыз ете алады: сатып алынатын автомобиль немесе қолда бар автомобиль, жылжымайтын мүлік, банкіге салынған ақша. Сіз автомобильді банк несиесі есебінен банкінің әріптесі болып табылатын компанияның автосалондарынан сатып ала аласыз. Сізге автосалондардың тізімін таңдауға ұсынады.
Скажите, пожалуйста, могу ли я получить кредит в любом другом городе республики?
Айтыңызшы, мен республиканың кез келген басқа қаласынан несие ала аламын ба?
Да, вы можете получить кредит в 22 городах Республики Казахстан.
Ия, сіз Қазақстан Республикасының 22 қаласынан несие ала аласыз.
Я хотел(-а) бы получить информацию по пакету необходимых документов.
Мен қажетті құжаттар пакеті бойынша ақпарат алғым келеді.
Кредит в нашем банке вы можете получить, предоставив пакет следующих документов:
Сіз біздің банкімізден мына құжаттар пакетін ұсынып, несие ала аласыз:
- анкета заемщика;
- қарызгердің анкетасы;
- документ удостоверяющий личность;
- жеке басты куәландыратын құжат;
- СИК;
- ӘЖК;
- РНН;
- СТТН;
- копия водительского удостоверения;
- жүргізуші куәлігінің көшірмесі;
- справка с адресного бюро или копия домовой книги;
- мекенжай бюросынан анықтама немесе үй кітабының көшірмесі;
- справка с места работы о размере зарплаты и других доходах за последние 12 месяцев (по форме банка);
- соңғы 12 айдағы жалақы немесе басқа да табыс туралы анықтама (банк нысаны бойынша);
- нотариально заверенное согласие супруга(-и) на передачу имущества в залог и внесудебную реализацию заложенного имущества либо нотариально заверенное заявление, что на момент приобретения имущества в собственность и передачи его в залог банку залогодатель в браке не состоит;
- жұбайдың кепілзатқа мүлік беруге және кепілге салынған мүлікті соттан тыс өткізуге нотариуста расталған келісімі не мүлікті меншікке сатып алу және оның банкіге кепілге беру сәтінде кепілзат беруші некеде тұрмаған деген нотариус растаған өтініші;
- правоустанавливающие документы по обеспечению.
- қамтамасыз ету бойынша құқықты белгілейтін құжаттар.
Правоустанавливающими документами по обеспечению при передаче автомобиля в залог являются:
Автомобильді кепілзатқа беру кезінде қамтамасыз ету жөніндегі құқық белгілейтін құжаттар:
- справки-счета торговых организаций;
- сауда ұйымдарының шот-анықтамалары;
- договоры купли-продажи;
- сатып алу-сату шарттары;
- документы о праве наследования;
- мұралану құқығы туралы құжаттар;
- документы, подтверждающие ввоз транспортного средства на территорию РК;
- көлік құралының ҚР аумағына әкелінгенін қуаттайтын құжаттар;
- иные документы, подтверждающие право собственности, предусмотренные Правилами государственной регистрации транспортных средств и прицепов в РК.
- ҚР-нда Көлік құралдары мен тіркемелерді мемлекеттік тіркеу ережелерінде көзделген меншік құқығын қуаттайтын өзге де құжаттар.
Если вы решили получить в нашем банке заем на покупку автомобиля, вам необходимо:
Егер сіз автомобиль сатып алуға біздің банкіден қарыз алмақшы болып ұйғарсаңыз, сіздің:
- собрать необходимый пакет документов, за исключением правоустанавливающих документов на приобретаемый автомобиль;
- сатып алынатын автомобильге құқықты белгілейтін құжаттарды қоспағанда қажетті құжаттар пакетін жинауыңыз;
- получить у менеджера уведомление о решении банка предоставить кредит;
- менеджерден банкінің несие беру шешімі туралы хабарламаны алуыңыз;
- ознакомить продавца автомобиля (частное лицо или автосалон) с уведомлением о решении банка предоставить кредит;
- автомобиль сатушыға (жеке адамға немесе автосалонға) банкінің несие беру шешімі туралы хабарламаны таныстыруыңыз;
- заключить с продавцом договор купли-продажи (если продавец — частное лицо) либо получить в автосалоне счет-справку (если продавец — автосалон);
- сатушымен сатып алу-сату шартын (егер сатушы жеке тұлға болса) жасасуыңыз не автосалоннан анықтама-шот (егер сатушы автосалон болса) алуыңыз;
- передать продавцу (если продавец – частное лицо) первоначальный взнос наличными деньгами, получив соответствующую расписку, либо внести в кассу автосалона первоначальный взнос наличными деньгами или перевести необходимую сумму первоначального взноса безналичным путем;
- сатушыға (егер сатушы жеке адам болса) бастапқы жарнаны қолма-қол ақшалай беріп, одан тиісті қолхат алуыңыз, не автосалонның кассасына бастапты жарнаны қолма-қол ақшалай төлеуіңіз немесе бастапқы жарнаның қажетті сомасын қолма-қол ақшасыз аударуыңыз;
- переоформить приобретаемый автомобиль на ваше имя в уполномоченном органе (дорожная полиция);
- сатып алынатын автомобильді уәкілетті органда (жол полициясында) өзіңіздің атыңызға қайта ресімдеуіңіз;
- предоставить менеджеру банка правоустанавливающий документ на приобретенный автомобиль для внесения данных в договор залога;
- кепілзат шартына деректер енгізу үшін сатып алынған автомобильге құқығын белгілейтін құжатты банк менеджеріне беруіңіз;
- оформить в банке договор страхования предмета залога и личного страхования;
- банкіде кепілзатты сақтандыру және жеке басты сақтандыру шартын ресімдеуіңіз;
- получить кредит наличными деньгами со своего текущего счета для передачи продавцу или дать указание банку о переводе денег на счет продавца.
- сатып алушыға табыстау үшін өзіңіздің ағымдағы шотыңыздан қолма-қол ақшалай несие алуыңыз немесе банкіге ақшаны сатушының шотына аудару туралы нұсқау беруіңіз қажет.
Клиенту может быть отказано в получении кредита в следующих случаях:
Клиенттің несие алуына мынадай жағдайларда бас тартуы мүмкін:
- недостаточный уровень доходов;
- табыс деңгейі жеткіліксіз болғанда;
- неправильное и неполное оформление документов;
- құжаттар дұрыс және толық толтырылмағанда;
- наличие задолженности по ранее выданным кредитам, включая задолженность по кредитному лимиту, по платежной карточке, не позволяющая обслуживать новый кредит;
- несие лимиті бойынша берешегін қоса бұрын берілген несие бойынша, төлем карточкасы бойынша жаңа несие қызметін көрсетуге мүмкіндік бермейтін берешегі болғанда;
- несоответствие данных, представленных в анкете-заявлении данным, полученным в ходе проверки;
- өтініш-анкетасында берілген деректер тексеру барысында алынған деректерге сай келмегенде;
- отрицательная кредитная история.
- несие тарихының болымсыздығы.
Программа добровольного страхования защитит вас от риска убытков, при утрате, повреждении автомобиля в случае:
Ерікті сақтандыру бағдарламасы сізді...
- дорожно-транспортного происшествия;
- жол-көлік оқиғалары;
- стихийных бедствий;
- дүлей апаттар;
- неправомерных действий третьих лиц;
- үшінші тұлғалардың заңсыз әрекеттері;
- иных непредвиденных событий, оговоренных в договоре страхования.
- сақтандыру шартында айтылған өзге де болжанбаған оқиғалар болған жағдайда автомобильдің жоғалуы, зақымдануы кезінде шегетін залал қатерінен қорғайды.
-
113 Банковский маркетинг
Финансовый маркетинг представляет собой системный подход инвесторов-продавцов к управлению процессом реализации финансовых активов (денег, ценных бумаг, драгоценных металлов и камней) и системный подход инвесторов-покупателей к управлению накоплением финансовых активов. Сферой деятельности этого маркетинга является финансовый рынок. Составной частью финансового маркетинга считается банковский маркетинг, который затрагивает банковские услуги на финансовом рынке или рынок банковских продуктов и услуг.
Қаржы маркетингі сатушы-инвесторлардың қаржы активтерінің (ақшаның, бағалы қағаздардың, асыл металдар мен тастардың) өткізілуі үдерісін басқаруға жүйелі көзқарасы және сатып алушы-инвесторлардың қаржы активтерінің қорлануын басқаруға жүйелі көзқарасы болып табылады. Қаржы нарығы осы маркетингі қызметінің аясы болып табылады. Қаржы нарығындағы банк көрсететін қызметтерді немесе банк өнімдері мен қызмет көрсету нарығын қамтитын банк маркетингі қаржы нарығының құрамдас бөлігі болып саналады.
Банковский маркетинг – это процесс, который включает в себя:
Банк маркетингі – мыналарды қамтитын үдеріс:
- планирование производства банковского продукта;
- банк өнімін өндіруді жоспарлау;
- исследование финансового рынка;
- қаржы нарығын зерттеу;
- налаживание коммуникаций;
- қарым-қатынасты жолға қою;
- установление цен;
- бағаны белгілеу;
- организацию продвижения банковского продукта;
- банк өнімінің жылжытылуын ұйымдастыру;
- развертывание службы банковского сервиса.
- банк сервисінің қызметін өрістету.
Основными задачами банковского маркетинга являются:
Банк маркетингісінің негізгі міндеттері:
- прогнозирование требований покупателей к банковскому продукту;
- сатып алушылардың банк өніміне қоятын талаптарын болжау;
- изучение спроса на банковский продукт;
- банк өніміне сұранымды зерделеу;
- выпуск банковского продукта, соответствующего требованиям покупателей;
- сатып алушылардың талаптарына сай келетін банк өнімін шығару;
- установление уровня цен на банковский продукт с учетом условий конкуренции;
- бәсеке шарттарын ескере отырып банк өнімі бағасының деңгейін белгілеу;
- повышение имиджа банка;
- банкінің беделін көтеру;
- повышение доли финансового рынка, контролируемого данным банком.
- осы банк бақылайтын қаржы нарығының үлесін арттыру.
Концепция банковского маркетинга характеризует цель деятельности банка на финансовом рынке. У покупателей банковского продукта разные интересы, потребности, возможности, денежные ресурсы и разная степень риска. Поэтому у них разный спрос на данные продукты. Это означает, что банк, предлагающий свой продукт, должен четко знать, на какую группу покупателей этот продукт рассчитан и сколько может быть потенциальных потребителей этого продукта. Отсюда возможны два направления деятельности банка:
Банк маркетингісінің тұжырымдамасы қаржы нарығындағы банк қызметінің мақсатын сипаттайды. Банк өнімін сатып алушылардың мүдделері, қажетсінулері, мүмкіндіктері, ақша ресурстары алуан түрлі, тәуекел дәрежесі де әртүрлі. Сондықтан олардың нақты өнімге деген сұранымы да түрліше. Мұның мәнісі мынада: өз өнімін ұсынушы банк бұл өнімнің сатып алушылардың қандай тобына арналғанын және бұл өнімнің әлеуетті тұтынушылары қанша бола алатынын айқын білуге тиіс. Осыдан келіп банк қызметінің екі бағыты болуы ықтимал:
- ориентация на массовый, стабильный спрос, что предполагает относительно низкие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, ограничение услуги по обслуживанию клиентов и больший охват мелких покупателей;
- жаппай, тұрақты сұранымға бағдарлануы, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама төмен болуын, клиенттерге қызмет көрсетудің шектелуін және ұсақ сатып алушылардың кең қамтылуын көздейді;
- ориентация на нестабильный спрос, т.е. на отдельные группы покупателей, что предполагает относительно высокие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, более широкий круг услуг по обслуживанию клиентов и меньший охват покупателей.
- тұрақсыз сұранымға, яғни сатып алушылардың жекелеген топтарына бағдарлану, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама жоғары болуын, клиенттерге неғұрлым кең ауқымда қызмет көрсетілуін және ұсақ сатып алушылардың аз қамтылуын көздейді.
Маркетинговая деятельность – это комплекс действий:
Маркетингілік қызмет:
- по разработке типологии потребления;
- тұтыну тұрпаттамасын әзірлеу жөніндегі;
- по изучению спроса;
- сұранымды зерделеу жөніндегі;
- по планированию производства банковского продукта и организации работы по его реализации.
- банк өнімін өндіруді жоспарлау және оның іске асыру жұмысын ұйымдастыру жөніндегі іс-қимылдар кешені.
Спрос на банковские продукты можно классифицировать по психофизиологической реакции покупателей и по степени удовлетворения потребностей покупателей.
Банк өнімдеріне сұранымды сатып алушылардың психологиялық-физиологиялық қарымта жауабына қарай және сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылу дәрежесіне қарай жіктелуі мүмкін.
По психофизиологическому признаку выделяют:
Психологиялық-физиологиялық белгі бойынша мыналарға бөлінеді:
- фиксированный спрос – устойчивый спрос на отдельные виды банковских продуктов, постоянно предоставляемых банком (депозитные вклады в банках с минимальной суммой вклада не более 1000 тенге, акции наиболее престижных банков и др.);
- тиянақталған сұраным – банк ұдайы беріп тұратын банк өнімдерінің жекелеген түрлеріне тұрақты сұраным (банкідегі салымның ең аз сомасы 100 теңгеден аспайтын депозиттік салым, неғұрлым беделді банкілердің акциялары, т.б.);
- альтернативный спрос – спрос по выбору, когда вкладчик после анализа своих возможностей, степени доходности, выгодности, риска принимает решение о вложении капитала в банковский продукт (спрос на такие активы, как валютные депозиты, и трасты, депозитные вклады с суммой вклада не более 3000 тенге и др.);
- баламалы сұраным – таңдау бойынша сұраным, мұнда салымшы өз мүмкіндіктерін, табыстылық, тиімділік, тәуекелдік дәрежесін талдағаннан кейін капиталды банк өніміне салу туралы шешім қабылдайды (валюталық депозиттер сияқты активтерге, трастыларға, салым сомасы 3000 теңгеден аспайтын депозиттік салымдарға, т.б. сұраным);
- импульсный спрос – неожиданный спрос, когда покупатель, уже сделавший свой выбор под влиянием советов других покупателей, знакомых, рекламы или иных факторов, меняет свое решение (спрос на ценные бумаги, по которым обещают высокие дивиденды (проценты) и др.).
- серпінді сұраным – күтпеген жерден болатын сұраныс; мұнда басқа сатып алушылардың, таныстарының, жарнаманың немесе басқа да факторлардың ықпалымен өз таңдауын жасаған сатып алушы өз шешімін өзгертеді (дивиденді (пайызы) жоғары болады деп күтілген бағалы қағаздар, т.б. бойынша сұраным).
По степени удовлетворения потребностей покупателей можно выделить:
Сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылуы дәрежесіне қарай мыналарға бөлінеді:
- реализованный спрос (спрос удовлетворен, когда услуга или банковский продукт предъявлены покупателю);
- өткізілген сұраным (сұраным қызмет көрсету немесе банк өнімі сатып алушыға ұсынылған кезде қанағаттандырылды);
- неудовлетворенный спрос – спрос на банковские продукты, отсутствующие в продаже или существующие, но по объему предложения отстающие от запросов покупателей;
- қанағаттандырылмаған сұраным – сатуда жоқ немесе бар болғанымен ұсынымның көлемі бойынша сатып алушылардың сұрауынан артта қалған банк өнімдеріне сұраным;
- формирующийся спрос, нечетко выраженный спрос.
- қалыптасушы сұраным, айқын көрініс таппаған сұраным.
Рендит – это относительный показатель доходности ценной бумаги. Рендит акции определяется процентным отношением выплаченного по ней дивиденда к рыночному курсу акции. Чем выше размер рендита, тем доходнее акция.
Рендит – бағалы қағаз табыстылығының салыстырмалы көрсеткіші. Акция рендиті акция бойынша төленген дивидендтің акцияның нарықтық бағамына пайыздық қатынасымен айқындалады. Рендит мөлшері жоғары болған сайын акция да табыстырақ.
Спрэд – это разрыв между минимальной ценой предложения и максимальной ценой спроса. Наиболее ликвидными являются ценные бумаги, у которых отношение спрэда к максимальной цене спроса наименьшее (обычно до 3%).
Спрэд – ұсынымның ең төмен бағасы мен сұранымның ең жоғары бағасының арасындағы алшақтық. Спрэдтің сұранымның ең жоғары бағасына қатынасы барыша төмен (әдетте 3%-ға дейін) бағалы қағаздар неғұрлым өтімді болып табылады.
Процесс банковского маркетинга включает следующие этапы:
Банк маркетингісі үдерісі мынадай кезеңдерді қамтиды:
- изучение потребностей покупателей конкретного банковского продукта;
- нақты банк өнімін сатып алушылардың қажеттерін зерделеу;
- комплексное исследование финансового рынка по секторам;
- қаржы нарығын секторлар бойынша кешенді түрде зерттеу;
- исследование возможностей текущей и перспективной реализации банковского маркетинга;
- банк маркетингісінің ағым-дағы және келешектегі іске асырылуы мүмкіндіктерін зерттеу;
- планирование маркетинга;
- маркетингіні жобалау;
- планирование жизненного цикла банковской инновации;
- банк инновациясының өміршеңдік циклін жоспарлау;
- реклама;
- жарнама;
- организация работы отделов и структурных подразделений банков.
- банкілердің бөлімдері мен құрылымдық бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастыру.
Основными функциями банковского маркетинга являются:
Банк маркетингісінің негізгі атқарымдары:
- сбор информации;
- ақпарат жинау;
- маркетинговые исследования;
- маркетингілік зерттеу;
- планирование деятельности по выпуску и реализации банковских продуктов;
- банк өнімдерін шығару және өткізу жөніндегі қызметті жоспарлау;
- реклама;
- жарнама;
- реализация банковских продуктов.
- банк өнімдерін өткізу.
План банковского маркетинга представляет собой план реализации банковских продуктов, традиционных и новых. Этот план определяет какой банковский продукт или какую инновацию, на какой территории и по какой цене следует продавать в данный период времени.
Банк маркетингісінің жоспары банк өнімдерін, кәдуілгі және жаңа өнімдерін өткізу жоспары болып табылады. Бұл жоспар нақты уақыт кезеңінде қандай банк өнімін немесе қандай инновацияны, қай аумақта және қандай бағамен сату керек екенін айқындайды.
Стратегия банковского маркетинга заключается в:
Банк маркетингісінің стратегиясы:
- анализе возможностей банка по выпуску того или иного банковского продукта;
- банкінің белгілі бір банк өнімін шығару жөніндегі мүмкіндіктерін талдау үдерісінде;
- определении цели выпуска продукта;
- өнім шығарудың мақсатын айқындауда;
- обосновании банковской инновации и ее характеристики;
- банк инновациясын негіздеу және оны сипаттауда;
- маркетинговых исследованиях финансового рынка и возможностей реализации банковского продукта как в текущем периоде, так и в ближайшей перспективе.
- қаржы нарығын және банк өнімін ағымдағы кезеңде де, таяудағы келешекте де өткізу мүмкіндіктерін маркетингілік зерттеуде.
Банк маркетингінің стратегиясында қандай тұжырымдамаларды бөліп көрсетуге болады?
В стратегии банковского маркетинга целесообразно выделить следующие концепции:
Банк маркетингісінің стратегиясында мына тұжырымдамаларды бөліп көрсету орынды:
- сегментация финансового рынка;
- қаржы нарығын бөліктемелеу;
- выбор целевого банковского продукта или услуги;
- нысаналы банк өнімін немесе қызмет көрсетуді таңдау;
- выбор методов выхода на рынок;
- нарыққа шығу әдістерін таңдау;
- выбор маркетинговых средств;
- маркетингілік құралдарды таңдау;
- выбор времени выхода на рынок.
- нарыққа шығу уақытын таңдау.
Русско-казахский экономический словарь > Банковский маркетинг
-
114 Высший орган акционерного коммерческого банка
Какой орган является высшим органом управления в акционерном коммерческом банке?
Акционерлік коммерциялық банкіде қандай орган басқарудың жоғары органы болып табылады?
Высшим органом коммерческого банка является общее собрание акционеров, которое должно проходить не реже одного раза в год. На общем собрании присутствуют акционеры или представители акционеров банка на основании доверенностей. Собрание акционеров правомочно решать вынесенные на его рассмотрение вопросы, если участники обеспечивают необходимый кворум.
Коммерциялық банкінің жоғары органы – акционерлердің жалпы жиналысы, ол жылына сирек дегенде бір рет шақырылуға тиіс. Жалпы жиналысқа акционерлер немесе банк акционерлерінің сенімхат берілген өкілдері қатысады. Акционерлердің жиналысы қатысушылардың қажетті жиналымы қамтамасыз етілгенде ғана өзінің қарауына ұсынылған мәселелерді шешуге құқылы.
Вопросы, отнесенные к исключительной компетенции собрания таковы:
Жиналыстың айрықша құзыретіне жатқызылатын мәселелер:
- внесение изменений и дополнений в Устав общества;
- қоғамның Жарғысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу;
- реорганизация;
- қайта құру;
- определение количественного состава директоров;
- директорлардың сандық құрамын айқындау;
- увеличение уставного капитала;
-жарғылық капиталды көбейту;
- образование исполнительного органа;
- атқарушы орган құру;
- утверждение аудитора и др.
- аудиторды бекіту, т.б.
Какой орган осуществляет общее руководство деятельностью коммерческого банка?
Коммерциялық банкінің қызметіне жалпы басшылықты қандай орган жүзеге асырады?
Общее руководство деятельностью банка осуществляет Совет директоров.
Банкінің қызметіне жалпы басшылықты Директорлар кеңесі жүзеге асырады.
Совет директоров выполняет следующие функции:
Директорлар кеңесі мынадай атқарымдарды орындайды:
- определяет приоритетные направления деятельности банка;
- банк қызметінің басым бағыттарын айқындайды;
- рассматривает проекты кредитных и других планов банка;
- банкінің несие және басқа жоспарларының жобаларын қарайды;
- утверждает планы доходов, расходов и прибыли банка;
- банкінің кірісі мен шығысының және пайдасының жоспарларын бекітеді;
- рассматривает вопросы об открытии и закрытии филиалов банка;
- банк филиалдарын ашу және жабу туралы мәселелерді қарайды;
- формирует состав Правления банка;
- Банк басқармасының құрамын жасақтайды;
- контролирует работу Правления банка и др.
- Банк басқармасының жұмысын бақылайды, т.б.
Правление банка осуществляет непосредственное руководство текущей деятельностью банка. Оно несет ответственность перед Общим собранием акционеров и Советом банка. Правление состоит из Председателя правления, его заместителей и других членов. Заседания Правления проводятся регулярно. Решения Правления принимаются большинством голосов. При равенстве голосов, голос Председателя является решающим. Решения Правления выносятся в форме приказа Председателя Правления банка.
Банк басқармасы банкінің күнделікті (ағымдағы) қызметіне тікелей басшылық жасайды. Ол акционерлердің жалпы жиналысы мен Банк кеңесі алдында жауап береді. Басқарма Басқарманың төрағасынан, оның орынбасарларынан және басқа мүшелерден құралады. Мәжілістер тұрақты түрде өткізіліп тұрады. Шешімдер көпшілік дауыспен қабылданады. Дауыстар тең болған кезде Төрағаның дауысы шешуші дауыс болып табылады. Басқарманың шешімдері банк Басқармасы Төрағасының бұйрығы нысанында шығарылады.
Кредитную политику определяет Кредитный комитет, который создается при правлении банка.
Несие саясатын банк басқармасының жанынан құрылатын Несие комитеті айқындайды.
В компетенцию Кредитного комитета входят следующие вопросы:
Несие комитетінің құзыре-тіне мына мәселелер кіреді:
- разработка кредитной политики банка, определение структуры привлекаемых средств и их размещения;
- банкінің несие саясатын әзірлеу; тартылатын қаражаттың құрылымын айқындау және оны орналастыру;
- подготовка заключений по предоставлению ссуд;
- несие беру жөніндегі қорытындыларды дайындау;
- рассмотрение вопросов, связанных с инвестированием и ведением трастовых операций.
- инвестициялаумен және сенімгерлік операцияларды жүргізумен байланысты мәселелерді қарау кіреді.
Коммерческий банк в целях оперативного кредитно-расчетного обслуживания предприятий и организаций – клиентов банка, территориально удаленных от места расположения коммерческого банка, может организовывать филиалы и представительства.
Коммерциялық банкінің орналасқан жерінен шалғай аумақтағы кәсіпорындар мен ұйымдарға – банк клиенттеріне оралымды несие-есеп айырысу қызметін көрсету мақсатымен филиалдар мен өкілдіктер ұйымдастыра алады.
В чем различия между филиалами коммерческого банка и его представительствами?
Коммерциялық банк филиалы қызметінің оның өкілдігінің қызметінен айырмашылығы неде?
Филиалами банка считаются обособленные структурные подразделения, расположенные вне места его нахождения и осуществляющие все или часть его функции. Филиал не является юридическим лицом и совершает делегированные ему головным банком операции в пределах, предусмотренных лицензией Нацбанка. Он заключает договоры и ведет иную хозяйственную деятельность от имени коммерческого банка, его создавшего. Представительство является обособленным подразделением коммерческого банка, которое расположено вне места нахождения банка, не обладает правами юридического лица и не имеет самостоятельного баланса. Оно создается для обеспечения представительских функций банка, совершения сделок и иных правовых действий. Представительство не занимается расчетно-кредитным обслуживанием клиентов. Для осуществления хозяйственных расчетов ему открывается текущий счет.
Банк орналасқан жерден тысқары орналасқан және оның барлық міндеттерін немесе олардың бір бөлігін жүзеге асырушы құрылымдық бөлімшелер банкінің филиалдары деп саналады. Филиал заңды тұлға емес және өзіне бас банк берген Ұлттық банкінің лицензиясында көзделген шекте берілген операцияларды жасайды. Ол өзін құрған коммерциялық банкінің атынан шарттар жасасады және өзгедей шаруашылық қызметті жүргізеді. Өкілдік коммерциялық банкінің оқшауландырылған бөлімшесі болып табылады, ол банкінің орналасқан жерінен тысқары орналасқан, заңды тұлға құқықтарына ие емес және оның дербес теңгерімі жоқ. Ол банкінің өкілдікті міндеттерін қамтамасыз ету, мәмілелер жасасу және өзгедей құқықтық әрекеттер жасау үшін құрылады. Өкілдік клиенттерге есеп айырысу-несие қызметін көрсетумен айналыспайды. Шаруашылық мақсатта есеп айырысу үшін оған ағымдағы шот ашылады.
Русско-казахский экономический словарь > Высший орган акционерного коммерческого банка
-
115 Порядок открытия, переоформления и закрытия счета
Шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібіВы не могли бы охарактеризовать порядок открытия, переоформления и закрытия счета?
Сіз шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібін сипаттап бере алмас па екенсіз?
Порядок открытия, переоформления и закрытия счета определяется Нацбанком. После открытия клиентом счета банк предоставляет набор услуг, связанных с:
Шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібін Ұлттық банк айқындайды. Клиент шотты ашқаннан кейін банк мыналарға байланысты көрсетілетін қызметтер жиынын ұсынады:
- открытием и ведением расчетного, текущего и других счетов клиента;
- клиенттің есеп айырысу, ағымдағы және басқа шоттарын ашу және жүргізу;
- организацией и проведением безналичных расчетов;
- қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру және жүргізу;
- выполнением операций с наличными деньгами.
- қолма-қол ақшамен байланысты операцияларды орындау.
Какой орган регламентирует круг операций, осуществляемых с расчетного или текущего счета?
Ағымдағы шоттан жүзеге асырылатын операциялар шеңберін қандай орган тәртіпке келтіреді?
Операции, осуществляемые с расчетного или текущего счета, также регламентируется Нацбанком.
Ағымдағы шоттан жүзеге асырылатын операцияларды да Ұлттық банк тәртіпке келтіреді.
Механизм функционирования соответствующего счета определяется коммерческим банком по согласованию с конкретным клиентом и закрепляется договором по расчетно-кассовому обслуживанию.
Тиісті шоттың жұмыс істеу тетігін коммерциялық банк нақты клиентпен келісе отырып айқындайды және есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету жөніндегі шартпен тиянақталады.
Какие обязательства берет на себя банк по расчетно-кассовому обслуживанию, заключаемому между банком и клиентом?
Банк пен оның клиентінің арасында жасалған есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету жөніндегі шарт бойынша банк өзіне қандай міндеттемелер алады?
В соответствии с положениями договора по расчетно-кассовому обслуживанию банк берет на себя ряд обязательств:
Банк есеп айырысу-кассалық қызметін көрсету жөніндегі шарттың ережелеріне сәйкес өзіне бірқатар міндеттемелер алады, олар:
- проводить по счету клиента в пределах своей компетенции все виды банковских операций, предусмотренных законодательством;
- клиенттің шоты бойынша өз құзыреті шегінде заңнамада көзделген банк операцияларының барлық түрлерін жүргізу;
- обеспечивать сохранность всех денежных средств, поступивших на счет клиента;
- клиенттің шотына түскен барлық ақшалай қаражаттың сақталуын қамтамасыз ету;
- проводить операции по списанию средств со счета клиента по безналичным расчетам по его поручению;
- клиенттің шотынан қолма-қол ақшасыз есеп айырысу бойынша қаражатты оның тапсыруымен есептен шығару операциясын жүргізу;
- обеспечивать конфиденциальность информации о хозяйственной деятельности клиента и операциях, проводимых по его счету;
- клиенттің шаруашылық қызметі және оның шоты бойынша жүргізілетін операциялар туралы ақпараттың құпиялылығын қамтамасыз ету;
- выдавать клиенту выписки с его счета.
- клиентке оның шотынан көшірмелер беру.
Клиент, соответственно, обязуется:
Клиент, тиісінше, мыналарға міндеттенеді:
- предоставлять в банк документы, необходимые для открытия и ведения счета;
- банкіге шот ашу және жүргізу үшін қажетті құжаттарды ұсыну;
- соблюдать действующее законодательство и имеющие обязательную юридическую силу для банков и юридических лиц, осуществляющих расчеты, нормативные акты по вопросам расчетного обслуживания, осуществления безналичных расчетов и кассовых операций;
- қолданыстағы заңнаманы және есеп айырысатын банкілер мен заңды тұлғалар үшін міндетті заңи күші бар есеп айырысу қызметін көрсету, қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды және кассалық операцияларды жүзеге асыру мәселелері жөніндегі нормативтік құжаттарды сақтау;
- предоставлять в банк в установленные сроки бухгалтерскую и статистическую отчетность и другие документы, необходимые для организации расчетно-кассового обслуживания;
- банкіге бухгалтерлік және статистикалық есептемені, есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету үшін қажет басқа да құжаттарды белгіленген мерзімде беру;
- предварительно в письменной форме уведомить банк о закрытии счета и др.
- банкіге шоттың жабылғанын жазбаша нысанда алдын ала хабарлау, т.б.
Предусматривается ли в договоре ответственность обеих сторон за невыполнение взятых на себя обязательств?
Шартта өзіне жүктелген міндеттемелердің орындалмағаны үшін екі тараптың жауапкершілігі көзделеді ме?
Да, предусматривается. Так, банк несет ответственность:
И¸, көзделеді. Мәселен, банкіге:
- за несвоевременное или неправильное списание средств со счета клиента;
- клиенттің шотынан қаражатты есептен уақытылы немесе дұрыс шығармағаны үшін;
- за зачисление банком сумм, причитающихся клиенту.
- банкінің өз клиентіне тиесілі соманы есептеуі үшін жауапкершілік жүктеледі.
Клиент несет ответственность:
Клиентке:
- за достоверность документов, предоставляемых для открытия счета и ведения операций по нему;
- шотты ашу және ол бойынша операциялар жүргізуге ұсынылатын құжаттар үшін;
- за несвоевременное предоставление кассового прогноза на предстоящий квартал;
- алдағы тоқсанға арналған кассалық болжамды уақытылы бермегені үшін;
- за нарушение сроков оплаты услуг, оказываемых банком;
- банк көрсететін қызметтердің ақысын төлеу мерзімін бұзғаны үшін;
- за получение наличных денег, забронированных банком для клиента в день, указанный в заявке, и др.
- банк клиент үшін бөлген қолма-қол ақшаның өтінімде көрсетілген күні алынуы үшін, т.б. жауапкершілік жүктеледі.
В договоре могут фиксироваться размеры штрафа за каждое из перечисленных нарушений как для одной, так и для другой стороны. А также в договоре предусматривается порядок разрешения споров, срок действия договора и особые или дополнительные условия.
Шартта осы аталған бұрмалаушылықтардың әрқайсысы үшін екі жағына да бірдей айыппұл мөлшері тиянақталуы мүмкін. Сондай-ақ шартта дауларды шешу тәртібі, шарттың қолданылу мерзімі және ерекше немесе қосымша талаптар да көзделеді.
Взимается ли плата с клиента за открытие счета, т.е. какова стоимость услуг по расчетному обслуживанию?
Клиенттен шот ашқаны үшін ақы алына ма, яки есеп айырысу қызметін көрсетудің құны қандай?
Расчетный, текущий или любой другой счет может открываться клиенту как за отдельную плату, так и бесплатно. За услуги по расчетному обслуживанию банк взимает с клиента плату в размере установленного договором фиксированного процента от суммы совершаемого платежа. Открытие расчетного счета в банке бесплатно предполагает, что банк сможет предоставлять клиенту широкий набор и других платных услуг, что компенсирует затраты на бесплатное проведение операций по расчетному счету.
Клиентке есеп айырысу, ағымдағы немесе кез келген шот жеке ақыға да, тегін де ашылуы мүмкін. Есеп айырысу қызметін көрсеткені үшін банк клиенттен төленетін төлем сомасынан тиянақты пайыздың шартта белгіленген мөлшерінде төлемақы алады. Банкіде есеп айырысу шотын тегін ашу мынаны көздейді: банк клиентке есеп айырысу шоты бойынша операцияларды тегін жүргізуге жұмсалатын шығынның орны өтелетіндей басқа да кең ауқымды ақылы қызмет көрсетуді ұсына алады.
Различия между этими счетами заключаются в их назначении.
Бұлардың арасындағы айырмашылықтар олардың міндет-мақсаттарында.
Расчетный счет – счет для осуществления предпринимательской деятельности, который открывается предприятием, работающим на принципах коммерческого расчета и имеющим статус юридического лица. По этому счету осуществляются все операции, связанные с реализацией товаров и услуг, обеспечением их производства, производственными и иными расходами. На этот счет зачисляется выручка. С этого счета списываются деньги для выдачи заработной платы, оплаты стоимости приобретаемых комплектующих и др., уплачиваются налоги. Этот счет позволяет совершать практически любые операции, поскольку владелец сам определяет направления использования средств, время и размеры производимых операций в соответствии с действующим законодательством.
Есеп айырысу шоты – кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға арналған шот, оны коммерциялық есеп айырысу негізінде жұмыс істейтін және заңды тұлға мәртебесі бар кәсіпорын ашады. Бұл шот бойынша тауарларды өткізумен және қызметтерді көрсетумен, олардың өндірісін қамтамасыз етумен, өндірістік және басқа шығындармен байланысты барлық операциялар жүзеге асырылады. Бұл шотқа түсім ақша есепке алынады. Осы шоттан жалақы беру, сатып алынатын жиынтықтаушылардың құнын төлеу, т.б. үшін ақша есептен шығарылады, салық төленеді. Бұл шот іс жүзінде кез келген операцияларды жасауға мүмкіндік береді, өйткені қаражаттың пайдаланылу бағытын, жүргізілетін операциялардың уақыты мен мөлшерін иегердің өзі қолданыстағы заңнамаға сәйкес айқындайды.
Текущий счет – это счет для финансирования некоммерческих юридических лиц, представительств, структурных подразделений, не осуществляющих предпринимательскую деятельность. Текущий счет предназначен для хранения денег, целевого финансирования его владельца, а также расчетных операций. По сравнению с владельцем расчетного счета, самостоятельность владельца текущего счета существенно ограничена, поскольку он распоряжается средствами на текущем счете в строгом соответствии со сметой, утвержденной вышестоящей организацией.
Ағымдағы шот – бейкоммерциялық заңды тұлғаларды, кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырмайтын өкілдіктерді, құрылымдық бөлімшелерді қаржыландыруға арналған шот. Ағымдағы шот ақшаны сақтауға, оның иегерін нысаналы мақсатқа қаржыландыруға, сондай-ақ есеп айырысу операцияларына арналған. Есеп айырысу шотының иегерімен салыстырғанда ағымдағы шот иегерінің дербестігі елеулі түрде шектелген, өйткені ол ағымдағы шоттағы қаражатты жоғары тұрған ұйым бекіткен сметаға қатаң түрде сәйкес билейді.
Текущие счета открываются юридическим или физическим лицом. Количество текущих счетов не ограничено. Через текущий счет можно осуществлять любые платежи, оплату товаров и услуг.
Ағымдағы шоттарды заңды және жеке тұлғалар ашады. Ағымдағы шоттардың саны шектеусіз. Ағымдағы шоттар арқылы кез келген төлемді, тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің ақысын төлеуге болады.
Текущие счета в иностранной валюте открываются для осуществления внешнеэкономической деятельности. Для открытия текущего счета в иностранной валюте достаточно оформить заявление, заполнить карточку с образцами подписей и подписать договор текущего банковского счета юридического или физического лица, если у вас уже имеется текущий счет в банке.
Шетел валютасы түріндегі ағымдағы шоттар сыртқы экономикалық қызметті жүзеге асыру үшін ашылады. Шетел валютасы түріндегі ағымдағы шотты ашу үшін өтінішті ресімдеу, қойылған қолдың үлгісі бар карточка толтыру және заңды немесе жеке тұлғаның банкідегі ағымдағы шоты шартына, егер банкіде осындай шотыңыз бар болса, қол қою жеткілікті.
Транзитные счета. Если у вас имеется разветвленная сеть филиалов по всей территории республики, вам предоставляется возможность аккумулировать финансовые потоки и ускорить проведение платежей. Преимущества транзитных счетов:
Транзиттік шоттар. Егер сізде республиканың барлық аумағында тармақталған филиалдарыңыз бар болса, онда сізге қаржы ағынын шоғырландырып, төлем төлеуді жеделдету мүмкіндігін береді. Транзиттік шоттардың артықшылықтары:
- гибкость их режима работы;
- олардың жұмыс істеу режимінің икемділігі;
- регулирование направления и объема денежных потоков;
- ақша ағынының бағыты мен көлемін реттеу;
- оптимальные сроки.
- оңтайлы мерзім.
Карточные счета. Управление счетом осуществляется с помощью корпоративной карты для юридических лиц. Вам предоставляется возможность оплаты текущих, командировочных и представительских расходов компании, а также таможенных платежей.
Карточкалық шоттар. Шоттар заңды тұлғалар үшін корпоративтік картаның көмегімен басқарылады. Сізге компанияның ағымдағы, іссапар және өкілдікті шығынын, сондай-ақ кеден төлемдерін төлеу мүмкіндігін береді.
Какие виды счетов, кроме вышеуказанных, можно открыть в банке?
В банке, кроме этих счетов, можно открыть бюджетные, инвестиционные конверсионные счета.
Банкіде бұл шоттардан басқа бюджеттік, инвестициялық конверсиялық шоттарды ашуға болады.
Русско-казахский экономический словарь > Порядок открытия, переоформления и закрытия счета
-
116 Финансовый кредит
Кредит в основном выдают банки. Кредиты могут предоставляться и хозяйствующими субъектами, имеющими свободные денежные средства. К ним относятся:
Несиені негізінен банкілер береді. Несиені бос ақшалай қаражаты бар шаруашылық жүргізуші субъектілер де беруі мүмкін. Оларға мыналар жатады:
- инвестиционные фонды;
- инвестициялық қорлар;
- траст-компании;
- траст-компаниялар;
- финансовые компании.
- қаржы компаниялары.
Для получения кредита заемщик предоставляет кредитору следующие документы:
Несие алу үшін қарызгер несиегерге мынадай құжаттар береді:
- заявку;
- өтінім;
- заверенные нотариусом копии учредительных документов (учредительный договор, устав, свидетельство о регистрации);
- құрылтай құжаттарының нотариус растаған көшірмелері (құрылтай шарты, жарғы, тіркелу туралы куәлік);
- заверенную нотариусом карточку (оригинал) с образцами подписей, печати;
- нотариус растаған карточка (түпнұсқа) мен қойылған қолдардың, мөрдің үлгілері;
- баланс на последнюю отчетную дату, заверенный нотариусом;
- нотариус растаған соңғы есеп берілген күнгі теңгерім;
- акт аудиторской проверки;
- аудиторлық тексеру актісі;
- справка из налоговой инспекции.
- салық инспекциясынан анықтама.
Плата за кредит взимается по ставкам, сложившимся на денежном рынке по краткосрочным кредитам и на рынке капитала по долгосрочным кредитам.
Несие үшін төленетін ақы қысқа мерзімді несие бойынша ақша нарығында және ұзақ мерзімді несие бойынша капитал нарығында қалыптасқан мөлшерлемелер бойынша алынады.
Процентные ставки обычно определяются банком как договорные по соглашению с заемщиком и устанавливаются на период, обусловленный кредитным договором. Банк может применять следующие методы взимания процентов. Процент удерживается:
Пайыздық мөлшерлеме әдетте қарызгермен келісе отырып шарттық мөлшерлеме ретінде айқындалады және несие шартында белгіленген кезеңге белгіленеді. Банк пайыздарды алудың мынадай әдістерін қолдана алады. Пайыз:
- в момент предоставления кредита;
- пайыз несие берілген сәтте;
- в момент погашения кредита;
- несие өтелген сәтте;
- равномерными взносами на протяжении всего срока кредита.
- бүкіл несие мерзімінің бойына біркелкі жарна түрінде ұсталады.
Формы предоставления кредита заемщику различны. Наиболее часто встречающиеся виды кредитования следующие:
Қарызгерге несие беру нысандары алуан түрлі болуы мүмкін. Несие берудің неғұрлым жиі кездесетін түрлері мыналар:
- срочный кредит;
- мерзімді несие;
- контокоррентный кредит;
- контокорренттік несие;
- онкольный кредит;
- онколдық несие;
- ломбардный кредит;
- ломбардтық несие;
- синдицированный кредит;
- синдикатталған несие;
- ипотечный кредит.
- ипотекалық несие.
Срочный кредит – это обычная форма кредита. Банк перечисляет на расчетный счет заемщика сумму кредита. По истечении срока кредит погашается, т.е. заемщик перечисляет со своего расчетного счета банку соответствующую сумму денег.
Мерзімді несие – несиенің жай нысаны. Банк қарызгердің есеп айырысу шотына несие сомасын аударады. Мерзімі өткеннен кейін несие өтеледі, яғни қарызгер өзінің есеп айырысу шотынан банкіге тиісті ақша сомасын аударады.
Контокоррент – единый счет, на котором учитывается все операции банка с клиентом. На контокорренте отражаются, с одной стороны, кредит банка и все платежи со счета по поручению клиента, а с другой – средства, поступающие в банк от клиентов в виде выручки, вкладов, возврата кредита и др. Контокоррент представляет собой сочетание ссудного счета с текущим и может иметь дебетовое или кредитовое сальдо.
Контокоррент – банкінің өз клиентімен жасалатын барлық операциясы есепке алынатын бірыңғай шот. Контокоррентте, бір жағынан, банк несиесі және клиенттің тапсыруымен шоттан төленетін барлық төлемдер көрсетіледі, екінші жағынан, клиенттен ақшалай түсім, салым, несиені қайтару, т.б. түрінде түскен қаражат көрсетіледі. Контокоррент – несие шотының ағымдағы шотпен ұштасуы және оның дебеттік немесе кредиттік сальдосы болуы мүмкін.
Онкольный кредит – краткосрочный кредит, который погашается по первому требованию и, как правило, выдается под обеспечение ценными бумагами и товарами.
Онколдық несие – қысқа мерзімді несие, ол алғашқы талап ету бойынша өтеледі, әдетте, бағалы қағаздар және тауарлар кепілдігімен беріледі.
Это кредит под залог недвижимости. Ипотечный кредит берется для покрытия крупных капитальных затрат. Особенно эффективно используется он при кредитовании нового строительства. При этом объект строительства является предметом залога. Этот вид кредита берется и для покупки недвижимости.
Ол жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие. Ипотекалық несие ірі күрделі шығындарды жабу үшін алынады. Әсіресе ол жаңа құрылысты несиелендіру кезінде тиімді пайдаланылады. Бұл орайда құрылыс объектісі кепіл заты болып табылады. Несиенің бұл түрі жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін де алынады.
Ломбардный кредит — это вид финансового кредита, который предоставляется уполномоченным органом коммерческим банкам под залог государственных ценных бумаг.
Ломбардтық несие — уәкілетті органның коммерциялық банкілерге мемлекеттік бағалы қағаздар кепілімен беретін несие түрі.
Синдицированный кредит — это кредит, предоставляемый двумя и более кредиторами, т.е. банковским синдикатом, одному заемщику. Для предоставления такого кредита банки временно объединяют свои временно свободные денежные средства.
Синдикатталған несие — екі және одан көп несиегерлер, яғни банк синдикаты бір қарызгерге беретін несие. Мұндай несиені беру үшін банкілер өздерінің уақытша бос қаражатын уақытша біріктіреді.
-
117 Научно-исследовательская работа
В ходе подготовки к планированию научно-исследовательской совместной работы я познакомился с...
Бірлескен ғылыми-зерттеу жұмысын жоспарлауға дайындалу барысында мен... таныстым.
- тезисами докладов.
Я прочитал вашу работу с большим интересом.
Мен сіздің еңбегіңізді зор ықыласпен оқыдым.
Нам нужна научно-техническая информация об изделиях и материалах для соответствующих исследований.
Бізге тиісті зерттеулер үшін бұйымдар мен материалдар туралы ғылыми-техникалық ақпарат керек.
Прежде чем перейти к отдельным вопросам планирования научно-исследовательской работы, было бы неплохо, чтобы наши научные работники познакомились с достигнутыми у вас результатами.
Ең алдымен ғылыми-техникалық жұмысты жоспарлаудың жекелеген мәселелеріне көшпес бұрын біздің ғылыми қызметкерлеріміздің сіздерде қол жеткізілген нәтижелермен танысқаны жаман болмас еді.
С нашей стороны возражений нет.
Біздің тарапымыздан қарсылық жоқ.
Мы проведем консультации по основным вопросам.
Біз негізгі мәселелер бойынша ақыл-кеңес өткіземіз.
Для организации научно-исследовательской работы нам необходимо соблюдение, в основном, двух условий: наличие соответствующих кадров и материальной базы.
Ғылыми-зерттеу жұмысын ұйымдастыру үшін біз негізінен екі шартты: тиісті кадрлар мен материалдық базаның болуын сақтауымыз керек.
Поговорим вначале о кадрах.
Әуелі кадрлар туралы әңгімелесейік.
К работе в исследовательской группе были привлечены...
Зерттеушілер тобындағы жұмысқа... тартылды.
- высококвалифицированные кадры молодых научных работников.
Господин N является руководителем исследовательской группы.
N мырза зертеушілер тобының басшысы болып табылады.
Для подготовки отдельных вопросов нам необходимо привлечь экспертов.
Жекелеген мәселелерді дайындау үшін біз сарапшыларды тартуымыз керек.
Просим передать нам список экспертов, так как речь пойдет о...
Бізге сарапшылардың тізімін берулеріңізді сұраймыз, өйткені әңгіме... жайында болып отыр.
- шешімдердің ғылыми жобаларын дайындап, әзірлеу
- проверке этого вопроса.
А сейчас поговорим о материально-технической базе исследований.
Ал қазір зерттеулердің материалдық-техникалық базасы туралы әңгімелесейік.
Мы предлагаем вам создать совместную научно-техническую базу на время, необходимое для решения поставленных задач.
Біз сіздерге алға қойылған міндеттерді шешу үшін қажет уақытқа арнап бірлескен ғылыми-техникалық база құруды ұсынамыз.
Сюда входят лаборатории, оборудованные современными приборами и механизмами, а также электронно-вычислительная техника.
Бұған осы заманғы приборлармен және механизмдермен жабдықталған зертханалар, электронды-есептеу техникасы кіреді.
Мы занимаемся подготовкой работ в лаборатории.
Біз зертханадағы жұмыстарды дайындаумен айналысып жатырмыз.
А сейчас поговорим о содержании исследовательских работ.
Ал қазір зерттеу жұмыстарының мазмұны жайында әңгімелесейік.
Критериями оценки исследовательских работ должны быть:
Зерттеу жұмыстарын бағалаудың өлшемдері:... болуға тиіс.
- конкурентоспособность на мировом рынке;
- әлемдік нарықта бәсекелесуге жарамдылық;
- стоимость исследований;
- зерттеулердің құны;
- сроки (темпы) внедрения в производство.
Мы должны...
Біз... тиіспіз.
- жұмыстың нәтижелерін тексеріп, салыстыруға
- договориться о сроках и месте совещания по результатам исследований.
Нам нужно обсудить (согласовать)...
Біз... талқылауымыз (келісуіміз) керек.
- сроки окончания исследовательских работ.
Нам нужно уточнить объем исследовательских работ.
Біз зерттеу жұмыстарының көлемін нақтылауымыз керек.
Нам следует договориться о совместном решении избранной научно-технической задачи.
Біз таңдап алынған ғылыми-техникалық міндеттерді бірлесіп шешу туралы уағдаласып алғанымыз жөн.
Мы придаем большое значение разработке высокомеханизированного производства.
Біз жоғары дәрежеде механикаландырылған өндірісті әзірлеуге үлкен мән береміз.
У нас требуют обязательного рассмотрения вопросы...
Бізде... мәселелері міндетті түрде қарауды талап етеді.
- разработки систем комплексной автоматизации.
Нам нужно провести расчеты по оптимизации параметров.
Біз параметрлерді оңтайландыру жөнінде есептер жүргізуіміз керек.
Эти нормативы уже не отвечают новейшему научно-техническому уровню.
Бұл нормативтер ең жаңа ғылыми-техникалық деңгейге сай келмейді ғой.
Мы ускорим темпы проведения работ и продолжим эксперименты.
Біз жұмыстарды жүргізу қарқынын жеделдетіп, тәжірибелерді жалғастырамыз.
По некоторым вопросам у нас не достигнута договоренность.
Кейбір мәселелер бойынша бізде уағдаластыққа қол жеткізілген жоқ.
Но, во всяком случае, наше сотрудничество будет способствовать...
Бірақ, сайып келгенде, біздің ынтымақтастығымыз... септігін тигізетін болады.
- созданию новых видов химической продукции.
Особое внимание следует обратить на эффективное и рациональное использование энергии.
Энергияны тиімді және ұтымды пайдалануға ерекше назар аударған жөн.
Мы обсудим вопросы...
Біз... мәселелерін талқылаймыз.
- проектирования и строительства предприятий и научно-исследовательских учреждений.
Нам следует договориться о совместном проектировании новой установки.
Біз жаңа қондырғыны бірлесіп жобалау жайында уағдаласып алумыз керек.
Мы будем говорить о проектировании опытных установок для производства строительных материалов.
Біз құрылыс материалдарын өндіруге арналған тәжірибелік қондырғыларды жобалау туралы әңгімелесеміз.
Это касается технического содействия в проектировании.
Бұл жобалауға техникалық жағынан жәрдемдесуге қатысты.
Теперь о сокращении сроков разработки проекта и внедрения его в производство.
Енді жобаны әзірлеу және оны өндіріске енгізу мерзімін қысқарту туралы.
В представленных проектах обнаружены некоторые недостатки.
Ұсынылған жобаларда кейбір кемшіліктер табылды.
Мы устраним недостатки в проекте.
Біз жобадағы кемшіліктерді жоямыз.
Мы предлагаем обсудить этот вопрос в оперативном порядке.
Біз бұл мәселені жедел түрде талқылауды ұсынамыз.
Протокол технического совещания специалистов (экспертов) по проектированию опытных установок уже составлен.
Тәжірибелік қондырғыларды жобалау жөніндегі мамандардың (сарапшылардың) техникалық кеңесінің хаттамасы жазылып та қойды.
Из проекта, который вы нам предоставили, вы можете видеть, что для решения поставленных задач предусматривается два года.
Сіздің бізге берген жобадан алға қойылған міндеттерді шешу үшін екі жыл көзделіп отырғанын көре аласыз.
Нам следует договориться об испытании новой машины (опытных установок).
Біз жаңа машинаны (тәжірибелік қондырғыларды) сынау туралы келісіп алғанымыз жөн.
Мы должны во что бы то ни стало выдержать сроки пусковых испытаний агрегата X. Когда вы можете передать нам отчет об испытаниях установки X?
Біз қайткен күнде де Х агрегаттың іске қосу сынақтарының мерзіміне төзуге тиіспіз.Сіздер Х қондырғысының сынақтары туралы есепті бізге қашан бересіздер?
Русско-казахский экономический словарь > Научно-исследовательская работа
-
118 Сроки платежей
Давайте рассмотрим график платежей.
Қанекей, төлем кестесін қарайық.
Согласно этому графику вы должны внести взнос уже в этом месяце.
Бұл кестеге сәйкес сіз жарнаны осы айда төлеуге тиіссіз.
Причитающаяся нам сумма подлежит...
Бізге тиесілі сома... төленуге тиіс.
- оплате самое позднее через несколько дней.
Но срок платежа наступает только через месяц.
Бірақ төлем мерзімі тек бір айдан кейін ғана басталады ғой.
Платежный оборот у нас происходит в соответствии с согласованным графиком.
Төлем айналымы бізде келісілген кесте бойынша жүреді.
Первый платеж производится в течение недели с момента завершения поставки.
Бірінші төлем жеткізілім жасалған сәттен бастап бір апта бойына төленеді.
Да, в принципе мы согласны с вами.
Иә, шындығында біз сізбен келісеміз.
Ваш счет будет оплачен полностью и в срок.
Сіздің шот толық және мерзімінде төленеді.
Но мы предлагаем перенести платеж на более поздний срок.
Бірақ біз төлемді неғұрлым кейінірек мерзімге көшіруді ұсынамыз.
Наши (бухгалтерские) проводки свидетельствуют о...
Біздің (бухгалтерлік) өткізбелер... айғақтайды.
- своевременной оплате.
На этом основании вам следует ускорить оплату.
Осы негізде сіздің төлем төлеуді тездетуіңіз керек.
График платежей - закон для нас.
Төлем кестесі - біз үшін заң.
Оплату мы произведем немедленно, сразу же по получении счета.
Төлемді біз шот алған бойда бірден төлейміз.
-
119 Транспортировка
Теперь перейдем к следующему вопросу, который касается пути перевозки грузов.
Енді жүктерді тасымалдау жолдарына қатысты келесі мәселеге көшеміз.
Этот путь будет несколько отличаться от пути перевозки, согласованного в контракте.
Бұл жол келісімшартта келісілген тасымалдау жолынан біраз өзгешелеу болады.
Нам нужно выбрать такой путь, который имел бы наименьшее количество перевалочных пунктов.
Біз жүкті ауыстырып тиейтін мекендердің саны барынша аз болатын жолды таңдауымыз керек.
Я вам объясню по карте такой путь, который будет иметь перевалку лишь на одном контейнерном терминале вместо перевалки на трех пограничных станциях.
Мен сізге карта бойынша шекаралық үш стансадағы жүк ауыстырып тиелетін мекеннің орнына тек бір контейнерлік ыдыспен ғана ауыстырып тиелетін жолды түсіндіремін.
Мы вам сообщили уже по телефону...
Біз сізге телефонмен... хабарладық қой.
- станцию погрузки.
Просим подтвердить факсом...
Факспен... растауыңызды сұраймыз.
- регистрационный номер автомашины (прицепа, полуприцепа)
- автомашинаның (тіркеменің, жартылай тіркеменің) тіркеу нөмірін
- фамилии водителей.
Просим вас сообщать нам регулярно сведения о переходе границы поездами с вашими (нашими) грузами.
Сізден бізге сіздің (біздің) жүктер тиелген пойыздардың шекарадан өткені туралы мәліметтерді ұдайы хабарлап тұруыңызды сұраймыз.
Сіздерде осы тауар бойынша қазан айында шекарадан өткені туралы мәліметтер бар ма?
Сведения о переходе границы мы вам уже сообщили по телеграфу (телексу).
Шекарадан өткені туралы мәліметтерді біз сіздерге телефонмен (телекспен) хабарладық қой.
-
120 чичӓлгӓш
чичӓлгӓш-емГ.1. загорать, загореть; смуглеть, посмуглеть; становиться (стать) смуглым2. перен. темнеть, потемнеть; блёкнуть, поблёкнуть; тускнеть, потускнетьКрофинӓ лӓктӹн шагалеш. Лицӓжӹ мардежеш чичӓлген. Н. Ильяков. Выходит Крофина. Лицо у неё посмуглело от ветра.
Составные глаголы:
См. также в других словарях:
өлгені тіріліп, өшкені таму — (ҚХР) жоғалғаны орнына келу, өшкені жану … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
активтендірілген көмір — (Активированный уголь) сорғыштық қабілетін арттыру үшін арнаулы өңдеуден өткізілген, яғни активтендірілген көмір. Нәтижесінде жақсы А.к. үлкен аумақты сору беті бар көмір (1 г 800 м2 бос беті болады) мен улағыш заттарды және ішінара биологилық… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
түйілген орамал — Орамалмен ойналатын ұлттық ойын. Ойын жүргізуші «бір, екі, үш» деп дауыстағанда, ойыншылар жан жаққа бытырап кетеді. Оның біреуінің қолында түйілген орамал болады. Ойын жүргізуші соны қуалайды. Ал ойыншылар орамалды бір біріне лақтырып,… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
Бёлген — Хлев для коз новотелок в карачаевской усадьбе. (Термины российского архитектурного наследия. Плужников В.И., 1995) … Архитектурный словарь
бөлген — и. Бөлү аркасында туган хәл; зур мохтаҗлык хәле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
күшейтілген радиациялық оқтұмсық — (Боеголовка усиленной радиации) дағдылы атом бомбасына қарағанда өз энергиясын көп мөлшерде нейтронды радиация түрінде босатуға арналған атомдық оқтұмсық. Әдетте, нейтронды бомба деп те аталады. Дағдылы атом бомбасына қарағанда қашықтықтағы әскер … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
қоса берілген артиллерия — (Приданная артиллерия) жауынгерлік міндетті орындау кезінде оларды күшейту үшін жалпы әскери құрамалар мен бөлімдер командирлерінің қол астына уақытша келген артиллериялық бөлімшелер, бөлімдер, құрамалар. Қ.б.а ның бағыныштылықтан шығуы жоғары… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
қоса берілген бөлімдер — (Приданные части, соединения) жауынгерлік міндетті орындау кезінде оларды күшейту үшін жалпы әскери құрамалар мен бөлімдер командирлерінің қол астына уақытша келген бөлімдер (құрамалар). Қ.б.б дің бағыныштылықтан шығуы жоғары бастықтың өкімімен… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
қоса берілген күштер мен құралдар — (Приданные силы и средства) ұрыс тапсырмаларын шешу кезінде оларды күшейту үшін жалпы әскери құрамалар, бөлімдер және бөлімшелердің командирлерінің қол астына уақытша келген бөлімшелер мен бөлімдер. Аға бастық күштер мен құралдар берілетін… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
қоса берілген құрамалар — (Приданные части, соединения) жауынгерлік міндетті орындау кезінде оларды күшейту үшін жалпы әскери құрамалар мен бөлімдер командирлерінің қол астына уақытша келген бөлімдер (құрамалар). Қ.б.б дің бағыныштылықтан шығуы жоғары бастықтың өкімімен… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
төмендетілген траектория — (Сниженная траектория) жерге әдеттегіден өте төмен бұрышпен атылған, осыған сәйкес төмен биікте ұшқан ракетаның ұшу траекториясы. Т.т да ұшатын ракеталардың ұшу уақыты аздау болады және жеке қауіпсіздігі ескерту уақытына тәуелді болатын жерде… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
