пӱсӧ+йоча

Мӧҥгыштыжӧ йоча-влак няням вучен шинчат, а тудо (Микайла) йӱын коштеш. А. Эрыкан. Дома дети ждут хлеба, а Микайла пьянствует.

Составной глагол. Основное слово:

Оврем кугыза «йывыж-йовыж» кынелын, вакшыжым поген налын, йоча почеш писынрак ошкыльо. «У вий» Быстро вскочив и заправив кровать, дед Оврем зашагал за мальчиком.

Оксам йыгылаш клянчить деньги.

А ватем адак угыч йыгылаш пиже: «Кузык, кузык шотыштет кузе?» И. Иванов. А жена стала снова клянчить: «Как насчёт приданого, приданого?».

– «Эй, кочай, ойло-ойло, мо вара коеш? – йыгылаш тӱҥальыч (йоча-влак). А. Филиппов. – Дедушка, говори, говори, что там видно? – начали клянчить дети.

Йоча-влакын чарныде иктымак йыгылымашышт дене шоҥгын вуйжат аҥыргыш. От расспросов детей одного и того же у старика даже голова закружилась.

Нунын (йоча-влакын) йодышышт, тӱрлым йыгылымышт Н. А. Петровым йыгыжтарен огыл, куандарен веле. М. Сергеев. Вопросы детей, разные расспросы не надоедали Н. А. Петрову, а только радовали.

(Йоча-влакын) ачашт ыш чыте, ӱштым руалтен, когыньыштымат йыжок да йыжок лупшале. М.-Азмекей. Отец не выдержал, взяв ремень, хлестнул обоих.

Мый йоча-влакым вурсен ом мошто, йылме ок савырне. П. Корнилов. Я не могу ругать детей, язык не поворачивается.

Идиоматическое выражение. Основное слово:

Идиоматическое выражение. Основное слово:

Шочынак йылмыдыме йоча немой от рождения ребёнок;

йылмыдыме лияш быть немым.

Йылмыдыме ӱдыр, изи куэ воктеке миен, пушкыдо кизаж дене тудын порсын кумыжшым ласкан ниялта. И. Васильев. Немая девушка, подойдя к маленькой берёзе, нежными руками гладит её шёлковую бересту.

(Алима) йылмыдыме еҥлан умылаш лийшашын кидше дене ала-мом ончыктыльо. Ю. Артамонов. Алима показывала рукой так, чтобы можно было понять немому человеку.

Укеланак огыл дыр кугезе марий туштылен ойлен: «Кия гын, шудо дечат ӱлыш, ӱмыл дечат кӱчык, кол дечат йылмыдыме, шогалеш гын, каваш шуэш». К. Васин. Недаром предок-мариец говорил про дорогу загадку: «Лежит – ниже травы, короче тени, безъязычнее рыбы, а встанет – до неба достанет».

Мамаев Колбиным кредит ушем вуйлатышылан шогалташ шона гын, ме сокыр семын, йылмыдыме семын шып шогаш тӱҥалына але шкенан йӱкнам пуэна. М. Шкетан. Если Мамаев намерен поставить Колбина председателем кантонного кредитного товарищества, то напрашивается: или мы должны оставаться слепыми и безмолвными, или же должны поднять свой голос.

Йылмыдыме гай йыштакшогышо калык гыч шырпым шуят. Я. Ялкайн. Из безмолвной толпы протягивают спички.

Йылмыдыме-влаклан школ школа для немых.

Йылманым йылмыдыме туныкта. Калыкмут. Языкастого немой учит.

«Та-ак, – манеш Миллер, – тугеже тый йылмыдыме улат?» Н. Лекайн. «Та-ак, – говорит Миллер, – значит, ты немой?»

Сравни с:

Идиоматические выражения: