-
1 лъэбакъуэ
шаг/ Лъакъуэхэм зы зэблэхыгъуэ якIур.Лъэбакъуэ цIыкIу.* Лъэбакъуэ зытхух нэхъ имычу Мурадин гу лъитащ шы лъэужьыщIэм. Къ. Хь.Лъэбакъуэ дэчэн войти внутрь чего-л. (напр. во двор) или, шагнув, оказаться между чем-л.Лъэбакъуэ дэчыкIын шагнуть, ступить откуда-л. (напр. со двора) наружу.Лъэбакъуэ ирагъэчкъым шагу ступить не дают.Лъэбакъуэ ичэн войти куда-л. (напр. во двор). Фызым гъунэгъум я лъапсэм лъэбакъуэиримычэну тхьэ иIуащ.Лъэбакъуэ къэс, лъэбакъуэ пчыху на каждом шагу.Лъэбакъуэ хуэчкъым шагу ступить не может без кого-л.Лъэбакъуэ чын сделать шаг.* Къэбэрдей поэзием и япэ лъэбакъуэр зычар ПащIэ Бэчмырзэщ.Лъэбакъуэ (лъапэ) щIэчыкIын выйти откуда-л. -
2 лъэбакъуэ
шаглъэбакъуэ чын шагать -
3 лъэбакъуэ
кон. шаг -
4 къэчын:лъэбакъуэ
къэчын = лъэбакъуэ чын. -
5 дэчэн
-
6 дэчыкIын
-
7 ичэн
лъэбакъуэ ичэн см. лъэбакъуэ. -
8 щIэчыкIын
лъэбакъуэ {лъапэ} щIэчыкIын см. лъэбакъуэ {лъапэ}. -
9 лъэмбытI мычын
лъэбакъуэ мычын
не делать ни шагу -
10 сэдзэ еуэ
лъэбакъуэ 60 –кIэ япэжыжьэу пхъэбгъум хэтIа сэм и дзэм фочкIэ еуэхэурэ зэпеуэхэт адыгэ нэщанауэхэр
стрельба из ружья или пистолета в лезвие ножа, воткнутого в доску за 60 шагов. Вид стрельбы в мишень, бытовавший у адыгов в недалёком прошлом -
11 ущыIу
лъэбакъуэ щIагъуэ имыIэу цым-цымурэ зекIуэ шы
лошадь с трусцистым, мелким шагом -
12 цымэмэн
лъэбакъуэ цIыкIукIэ, щIэущыхьу зекIуэн
походка трусцой, семенить -
13 чын
I волчок, юла/ Пхъэм е былым бжьакъуэм къыхащIыкI, чынщIопщкIэ кърахуэкIыу цIыкIухэр зэрыджэгу Iэмэпсымэщ.* Хьэблэ цIыкIухэр куэд щIауэ мылым тетт, хэт чын кърихуэкIыу, хэт гъущI лъэрыжэкIэ къижыхьу. Н. З.Чын хьэгуагуэ зехуэн заниматься пустым делом, переливать из пустого в порожнее.II см. къанзидзэ.III:лъэбакъуэ чын см. лъэбакъуэ.ЛъэмбытI мычын см. лъэмбытI. -
14 шаг
м. II (предл. о шаге, в шагу; колич. числ. 2, 3, 4 шага)
1. лъэбакъуэ; до нашего дома два шага ди унэм нэс лъэбакъуитIщ дэлъыр
2. перен. ипэкIэ кIуэтэныгъэ; нерешительный шаг таучэлыншэ лъэбакъуэ
◊ первые шаги зы лэжьыгъэ гуэрым и пэщIэдзэхэр -
15 бэкъуэн
(мэбакъуэ) неперех. гл. шагать/ Лъэбакъуэ чын.ЩIалэр ину мэбакъуэ. -
16 гъущIыкIэ
железные предметы; изделия из железа/ ГъущI Iыхьэ гуэр; гъущIым къыхэщIыкIа (хьэпшып, Iэмэпсымэ с. ху.) гуэр.* Бын лей сиIэкъым сэ гъущIыкIэм хэсыну, зы лъэбакъуэ ичынкъым. Къу. С. -
17 дэбэкъуэн
(добакъуэ) неперех. гл. шагнуть куда-л. во внутрь чего-л., в пространство между чем-л./ ЗыщIыпIэ лъэбакъуэ дэчэн.ПщIантIэм дэбэкъуэн. Дурэшым дэбэкъуэн.* Аргуэру ( уэркъыр) къуакIэм щыдэбакъуэм хьэндыркъуакъуэхэм я щхьэр къыхагъэжри къэджащ... Сов. къэб. ифольк. -
18 екъун
(йокъун) неперех. гл. 1. тянуть что-л./ Зыгуэрым еIэу шэн, лъэфын.* Шыр шыгум екъури лъэбакъуэ хуэмкIэ ежьащ. Iуащхь. Хуарэр дэхуэхмэ, гум йокъу. (погов.)2. переносное податься, потянуться в какую-л. сторону/ Зы лъэнвкъуэкIэ гуэркIэ унэтIын.* Къылышыр мыбэлэрыгъыу мэзымкIэ йокъу. Iуащхь.3. затягиваться, делать затяжки/ Тутыным къыщIэпфыкIыу Iугъуэ зыжьэдэшэн.* Къэзакъхэр папиросхэм ину екъуурэ.. кIуэрт. Iуащхь. Тутын жьэдэлъым тIэу-щэ екъущ, хыфIидзэжри, ину хэщэтыкIа нэужь, къригъэжьащ сызэплъа хъыбарыр. Б. Хь.Екъу адэ, зегъэхь! иди-иди, уходи, убирайся! -
19 зэдэбэкъуэн
(зэдобакъуэ) неперех. гл. шагать вместе/ Зэгъусэу лъэбакъуэ чын.СэлэтитIыр зэдобакъуэ. -
20 зэкIэлъыгъэтIылъын
(зэкIэлъегъэтIылъ) перех. гл. класть что-л. поочередно, одно за другим/ Зыр зым кIэлъыкIуэу зыгуэрхэр гъэтIылъын.* Бэлътоку къом лъэбакъуэ тIощI-тIощI я зэхуакуурэ зэкIэлъагъэтIылъырти, шур жэрыжэм тету здэкIуэм епхъухыурэ къищтэрт. фольк.
Страницы