-
1 иркенләп
нареч.1) свобо́дно, разва́листо (сидеть, лежать, делать что-л.)2) вво́лю, вдо́вольиркенләп йөрдек — погуля́ли вво́лю
иркенләп йөрү — ходи́ть свобо́дно, не торопя́сь
иркенләп сөйләшеп утыру — поговори́ть вво́лю, вдо́воль ( на досуге)
3) споко́йно, не спеша́иркенләп чәй эчү — споко́йно пить чай
• -
2 иркенләү
неперех.1) чу́вствовать себя́ свобо́дным, получа́ть/получи́ть свобо́ду2) во́льничать, распусти́ться, не чу́вствовать надзо́рабик иркенлә́дегез әле — о́чень уж ста́ли вы во́льничать, распусти́лись
3) ме́длить, ме́шкатьбик иркенлә́мә, тиздән поезд килә — не ме́дли, ско́ро по́езд придёт
4) почу́вствовать облегче́ние, успока́иваться/успоко́иться ( от тяжёлых переживаний) -
3 иркенләтү
перех.ослабля́ть/осла́бить контро́ль; распуска́ть/распусти́ть -
4 иркенләп
-
5 иркенләү
-
6 иркенләп
нар. 1) свободно, привольно 2) вволю, вдоволь 3) подолгу -
7 иркенләп яту
разле́чься -
8 irkenläp
-
9 иркен
1. прил.1) просто́рный, помести́тельный (кабинет, дом); разва́листый (диван, тарантас)иркен бүлмә — просто́рная ко́мната
2) просто́рный, обши́рный, приво́льный (участок, луг)иркен дала — приво́льная степь
3) приво́льный, свобо́дный, незави́симый, во́льныйиркен тормыш — во́льная жизнь, приво́лье
мин иркен илнең гражданины — я - граждани́н свобо́дной страны́
4) свобо́дный, непринуждённый, разма́шистый (ход, шаг, бег)иркен хәрәкәтләр — разма́шистые движе́ния
5) свобо́дный, тако́й, кото́рый не запо́лнен трудо́м ( день)2.иркенрәк вакытта килеп чыгармын — зайду́ в свобо́дное вре́мя
1) просто́р, во́ля, приво́лье2) свобо́да, приво́лье3. нареч.иркендә яшәү — жить на приво́лье
1) просто́рно (расположиться, поместиться); см. тж. иркенләп2) свобо́дно, во́льногәүдәне иркен тоту — держа́ться свобо́дно
стройда иркен тору — стоя́ть в строю́ во́льно
3) обеспе́ченно, зажи́точно, состоя́тельноиркен яшәү — жить приво́льно, свобо́дно; жить обеспе́ченно
4) свобо́дно, легко́ (двигаться, делать что-л.)французча иркен сөйләшү — свобо́дно говори́ть по-францу́зски
•- иркен һавада••иркен куллы — состоя́тельный, обеспе́ченный
иркен күңелле — доброду́шный, с широ́кой нату́рой
иркен тормышлы — зажи́точный
См. также в других словарях:
иркенләп — Ашыкмыйча, үз уңаена, озаклап 2. күч. Вакытны бушка, тиккә уздыру бик и. утырмагыз 3. рәв. ИРКЕНЛӘП – Иркен һәм уңай булырлык итеп, җайлап и. , җәелеп утырды 4. Үзе теләгәнчә яшәү, эшләү, иркенлек алу. рәв. и. , тармакланып үсә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иркенләү — 1. Ашыкмау, әкрен кыймылдау, үз җае белән эш итү. рәв … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туарылып — Иркенләп, җәелеп, рәхәтләнеп 4. күч. Гадәти нормадан чыгу, үз үзен начар, артык иркен тоту; чыгырдан чыгу. Гомумән бозылу, элекке тәртибен югалту дөнья туарылды да китте 5. Сүлпәнләнү, эшкә ваемсыз карау, эшне үз өстеннән алу; рухи яктан йомшау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тугарылып — Иркенләп, җәелеп, рәхәтләнеп 4. күч. Гадәти нормадан чыгу, үз үзен начар, артык иркен тоту; чыгырдан чыгу. Гомумән бозылу, элекке тәртибен югалту дөнья туарылды да китте 5. Сүлпәнләнү, эшкә ваемсыз карау, эшне үз өстеннән алу; рухи яктан йомшау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
баш-күз — җый. Күзләр һәм баш (бергә алганда). БАШ КҮЗ АЛУ – Эшләрне җайга салу; үзеңне иркен тоя башлау, иркенләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җәелеп — Рәхәтләнеп, иркенләп яки курыкмыйча, тартынмыйча … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җәелү — 1. (Җәю) 2. Киңәю, зур урын алу, агып, саркып күп урынны каплау. Зур урын биләү, еракларга сузылу. Яктылык, караңгылык, төтен, ис, сөрем нур, томан һ. б. ш. күренешләрнең зуррак урынны каплап алуы, ераккарак таралуы тур. 3. Җыйнаклыгын югалту,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җибәрелеп — рәв. Иркенләп, рәхәтләнеп, үзеңне бик иркен тотып берәү дә юк дип җибәрелеп утырам тагы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ипләп — рәв. 1. Кулланырга, эшләргә җиңел, җайлы булырлык итеп чалгысын ипләп тотты. Тәнгә рәхәт булырлык итеп ипләбрәк ятты 2. Берәр эшне җайлап, рәтләп, тиешенчә башкару тур.. Сак кына. Берәр нәрсәне иркенләп, ашыкмыйча эшләү тур. 3. Җайлап, сүз җаен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөзү — 1. Су өстендә, астында хәрәкәт итү 2. Йөзгеч корылмаларда (суднода, көймәдә һ. б.) су өстеннән бару. Суднода хезмәт итү корабта бергә йөздек 3. Сыеклык эчендә булып, батмыйча өскә калкып тору. Берәр төрле сыеклык эчендә булу, яту 4. күч. Һавада… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
котыру — I. Гадәттә хайваннарда була торган йогышлы психик авыру. Психопатия; акылның нормаль булмавы (авыру). II. КОТЫРУ – 1. Котыру чире белән авыру; акыл җую, тилерү; психик авыруга сабышу 2. Ярсып китү, үз үзеңне белештермәү 3. күч. Ярсу, көчәеп китү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге