дзесяць

десятеро учеников — дзесяць вучняў

десятеро девушек — дзесяць дзяўчат

нас было десятеро — шестеро мужчин и четыре девушки — нас было дзесяцера — шэсць мужчын і чатыры дзяўчыны

десятеро детей — дзесяцера дзяцей

десятеро саней — дзесяцера саней

десятеро поросят — дзесяцера парасят

десятью десять — дзесяць у дзесяць

взять книгу с полки — узяць кнігу з паліцы

убрать посуду со стола — прыбраць пасуду са стала

упасть с лестницы — упасці з лесвіцы

спуститься с горы — спусціцца з гары

прийти с работы (со службы, с собрания) — прыйсці з работы (са службы, са сходу)

приехать с Кавказа — прыехаць з Каўказа

письмо с родины — пісьмо з радзімы

прыжок с самолёта — скачок з самалёта

дело началось с пустяков — справа пачалася з дробязі

напасть на врага с тыла — напасці на ворага з тылу

с минуты на минуту — з хвіліны на хвіліну

говорить речь с трибуны — гаварыць прамову з трыбуны

с правой стороны от дороги находилась роща — з правага боку ад дарогі знаходзіўся гай

сдача с рубля — рэшта з рубля

урожай с гектара — ураджай з гектара

брать пример с кого-либо — браць прыклад з каго-небудзь

снимать мерку с кого-либо — здымаць мерку з каго-небудзь

писать портрет с кого-либо — маляваць партрэт з каго-небудзь

рисовать с натуры — рысаваць з натуры

перевести с белорусского языка — перакласці з беларускай мовы

с разрешения начальника — з дазволу начальніка

с вашего согласия — з вашай згоды

устать с дороги — стаміцца з дарогі

писать с большой буквы — пісаць з вялікай літары

взыскать с кого — сыскаць (спагнаць) з каго

взять с бою — узяць з бою

довольно с тебя — даволі з цябе

хватит с вас — хопіць з вас

с детства — з (ад) дзяцінства

с самого утра — з (ад) самай раніцы

с первых же дней — з (ад) першых жа дзён

с утра до вечера — з (ад) раніцы да вечара

с тех пор — з (ад) той пары

с досады — з (ад) прыкрасці (ад злосці)

с горя — з (ад) гора

с перепугу — з (ад) перапалоху

величиной с дом — велічынёй з дом

с вас ростом — з вас ростам

прожить где-либо с месяц — пражыць дзе-небудзь з месяц (каля месяца)

до леса будет с километр — да лесу будзе з кіламетр (каля кіламетра)

собралось человек с десять — сабралася чалавек з дзесяць (каля дзесяці, пад дзесяць)

я иду с тобой — я іду з табой

поговорить с друзьями — пагаварыць з сябрамі

согласиться с кем-либо — згадзіцца (пагадзіцца) з кім-небудзь

читать с удовольствием — чытаць з прыемнасцю (са здавальненнем)

человек с талантом — чалавек з талентам

хлеб с маслом — хлеб з маслам

шапка со звездой — шапка з зоркай

поспешить с отъездом — паспяшацца з ад'ездам

собраться с мыслями — сабрацца з думкамі

с работой обстоит всё благополучно — з работай усё добра

у него плохо с сердцем — у яго дрэнна з сэрцам

что с ним стало? — што з ім сталася?

с годами взгляды меняются — з гадамі погляды мяняюцца

послать с курьером — паслаць з кур'ерам (кур'ерам)

уехать со скорым поездом — паехаць са скорым поездам (скорым поездам)

поживите с моё — пажывіце колькі я

с трудом — насілу (з цяжкасцю)

магазин выручил десять тысяч рублей — магазін утаргаваў (выручыў) дзесяць тысяч рублёў

я свои деньги выручу — я свае грошы вярну

он мне должен десять рублей — ён мне вінен (вінават) дзесяць рублёў

мы не должны бояться трудностей — мы не павінны баяцца цяжкасцей

он скоро должен вернуться — ён хутка мае (павінен) вярнуцца

она должна была прийти ещё вчера — яна мелася (павінна была) прыйсці яшчэ ўчора

она должна была это сделать — яна мусіла (павінна была) гэта зрабіць

насчитывается (имеется, есть) — налічваецца, ёсць

в городе насчитывается десять клубов — у горадзе налічваецца (ёсць) дзесяць клубаў

находить удовольствие в чём-либо — знаходзіць здавальненне ў чым-небудзь

находить причину — знаходзіць прычыну

находить утешение — знаходзіць уцеху

находить поддержку — знаходзіць падтрымку

я не находил в его словах ни тени притворства — я не знаходзіў (не бачыў) у яго словах ні ценю прытворства

находить возможным — знаходзіць (лічыць) магчымым

доктор находит его положение безнадёжным — доктар лічыць яго становішча безнадзейным

его находят умным — яго лічаць разумным

находить виновным — прызнаваць вінаватым

туча находит на солнце — хмара находзіць на сонца

находить на мель — находзіць (трапляць) на мель

на него часто находит тоска — на яго часта находзіць (яго часта апаноўвае) туга

находить десять километров — нахадзіць дзесяць кіламетраў

плыть по морю — плыць па моры

идти по дороге — ісці па дарозе

лазить по горам — лазіць па гарах

книги разложены по всему столу — кнігі разложаны па ўсім стале

по гладкому дну — па гладкім дне

по голому телу — па голым целе

ударить по спине — ударыць па спіне

идти по самому берегу — ісці ўздоўж (каля) самага берага

идти по улице — ісці па вуліцы (вуліцай)

дорога пролегала по болоту — дарога ішла балотам (па балоце)

по Северному Кавказу — па Паўночным Каўказе

ходить по комнате — хадзіць па пакоі

летать по воздуху — лятаць па паветры

приказ по второму полку — загад па другім палку

тепло расходится по всему организму — цяпло разыходзіцца па ўсім арганізме

рассадить всех по местам — рассадзіць усіх па месцах

идти по следу зверя — ісці па следу звера

плыть по течению — плыць па цячэнню

идти по солнцу — ісці па сонцу

по следам противника — па слядах праціўніка

корабль шёл по ветру — карабель ішоў з ветрам

по направлению к городу — у кірунку (напрамку) да горада

по всем направлениям — ва ўсіх кірунках (напрамках)

работать по профсоюзной линии — працаваць па прафсаюзнай лініі

кампания по выборам в Верховный Совет Беларуси — кампанія па выбарах у Вярхоўны Савет Беларусі

дебаты по законопроекту — дэбаты па законапраекту

комиссия по составлению резолюции — камісія па складанню рэзалюцыі

кружок по изучению истории партии — гурток па вывучэнню гісторыі партыі

мероприятия по повышению урожайности — мерапрыёмствы па павышэнню ўраджайнасці

речь по аграрному вопросу — прамова па аграрнаму пытанню

он врач по профессии — ён урач па прафесіі

соревнования по футболу, по лыжам, по шахматам — спаборніцтвы па футболу, па лыжах, па шахматах

по расписанию — па раскладу

по приказу командира — па загаду камандзіра

работать по плану — працаваць па плану

начинать работу по гудку — пачынаць працу па гудку

это нам принадлежит по праву — гэта нам належыць па праву

по выбору — па выбару

по желанию — па жаданню

узнать по голосу, по глазам — пазнаць па голасе (па голасу), па вачах

вызывать по фамилии — выклікаць па прозвішчу

по правилам игры — па правілах гульні

по сообщениям газет — паводле паведамленняў газет

по моему мнению — на маю думку, на мой погляд

по его зову все явились — па яго закліку (на яго заклік) усе з'явіліся

ехать пароходом и по железной дороге — ехаць параходам і па чыгунцы (і чыгункай)

послать по почте — паслаць па пошце (поштай)

сообщить по телеграфу — паведаміць па тэлеграфу (па тэлеграфе, тэлеграфам)

говорить по телефону — гаварыць па тэлефоне

сделать что-либо по ошибке — зрабіць што-небудзь па памылцы

по знакомству — па знаёмству

не явиться на работу по болезни — не з'явіцца на працу па хваробе (з прычыны хваробы)

по разным причинам — па розных прычынах

старший по возрасту — старэйшы па ўзросту

ранний по времени — ранні па часу

добрый по характеру — добры па характару (характарам)

узнать по глазам — пазнаць па вачах

товарищ по университету — таварыш па універсітэту

брат по отцу — брат па бацьку

родственники по жёнам — сваякі па жонках

заниматься по часу в день — займацца па гадзіне ў дзень

по году не писал писем — па году не пісаў пісем

по выходным дням — у выхадныя дні (выхаднымі днямі)

по праздникам — у святы (святамі)

по утрам — раніцамі

я не видел его по целым неделям — я не бачыў яго цэлымі тыднямі

собираться по четвергам — збірацца па чацвяргах (чацвяргамі)

по весне — вясной, увесну

по осени — увосень, восенню

по рублю штука — па рублю штука

дать детям по яблоку — даць дзецям па яблыку

по разу — па разу

стрелять по противнику — страляць па праціўніку (у праціўніка)

стрелять по окопу, по блиндажам — страляць па акопе, па бліндажах

стучать по столу — стукаць па стале

плакать по мужу — плакаць па мужу

скучать по детям — сумаваць па дзецях (аб дзецях)

войти в воду по пояс — увайсці ў ваду па пояс

по сей день — па гэты дзень (да гэтага дня)

по сие время — да гэтага часу

по сегодня — да сённяшняга дня

он пошёл по воду — ён пайшоў па ваду

идти в лес по ягоды — ісці ў лес у ягады

по истечении срока — па сканчэнні тэрміну (пасля заканчэння тэрміну)

по одному человеку в ряд — па адным чалавеку ў рад

по два человека — па два чалавекі

по три рубля — па тры рублі

по четыре километра в час — па чатыры кіламетры ў гадзіну

по пяти, по семи, по десяти — па пяць, па сем, па дзесяць

по двадцати, по сорока, по пятидесяти, по сто — па дваццаць, па сорак, па пяцьдзесят, па сто

по пятисот, по семисот, по девятисот — па пяцьсот, па семсот, па дзевяцьсот

по двое, по трое — па двое, па трое

по полтора, по полторы — па паўтара, па паўтары

десять сантиметров в поперечнике — дзесяць сантыметраў у дыяметры (у папярочніку)

он прослужил десять лет — ён праслужыў дзесяць год

ружьё прослужило охотнику много лет — стрэльба праслужыла паляўнічаму шмат год

просчитаться на десять рублей — аблічыцца на дзесяць рублёў

враги просчитались — ворагі пралічыліся

писать надо так, а не иначе — пісаць трэба так (гэтак), а не іначай

он всё так сделал — ён усё так зрабіў

он не так уж добр — ён не такі ўжо добры

так (настолько) жизненно, так (настолько) выразительно — так жыццёва, так выразна

оставить это дело так нельзя — пакінуць гэту справу так нельга

я сказал это просто так — я сказаў гэта проста так

работу сделал, так можно отдыхать — работу зрабіў, дык можна адпачываць

работать, так работать — працаваць, дык працаваць

так ты мне не веришь? — дык ты мне не верыш?

так согласен? — дык згодзен?

не знаете, так и скажите — не ведаеце, дык так і скажыце

я спешу, так как пора идти на работу — я спяшаюся, таму што час (пара) ісці на работу

так что — так што, такім чынам

жгло солнце, так что выдержать было невозможно — пякло сонца, так што вытрымаць было немагчыма

так, чтобы… — так, каб…

надо выйти пораньше, так, чтобы не опоздать на поезд — трэба выйсці раней, так, каб не спазніцца на поезд

что с вами? — Так, ничего — што з вамі? — Так, нічога

все в сборе? — Так — усе ў зборы? — Так (ага)

так, так, ну и дела! — так, так, ну і справы!

она так вовсе не изменилась — яна дык зусім не змянілася

ну так что же? — ну дык што ж?

там климат очень суровый, так, морозы доходят до сорока градусов — там клімат вельмі суровы, так, маразы даходзяць да сарака градусаў

лет, так (этак), десять тому назад — гадоў, так (гэтак) дзесяць таму назад

и так — і так

и так далее (сокращённо: и т.д.) — і гэтак далей (сокращённо: і г.д.)

когда (если) так — калі так

не так ли? — хіба (ці) не так?

так вот — дык вось

я так и знал! — я так і ведаў!

так и быть — няхай будзе так, (ладно) добра

так и есть — так і ёсць

так и знай(те) — так і ведай(це)

так или иначе — так ці іначай (інакш)

(и) так и сяк — (і) так і сяк

так себе — так сабе

так и так (мол) — так і так

пусть так — няхай так

как же так? — як жа так?

вот так так! — вось дык так!

(и) так и этак — (і) так і гэтак

давно бы так — даўно б так

так точно воен. — так точна

тянуть кабель — цягнуць кабель

растение тянет из почвы влагу — расліна цягне з глебы вільгаць

тянуть в себя воздух — цягнуць у сябе паветра

тянуть дело — цягнуць справу

тянуть песню — цягнуць песню

тянуть серебро спец. — цягнуць серабро

печь хорошо тянет — печ добра цягне

тянет купаться безл. — цягне купацца

тянет холодом безл. — цягне холадам

вот куда он тянет — вось куды ён цягне

тюк тянет десять килограммов — цюк цягне (важыць) дзесяць кілаграмаў

тянуть жилы — цягнуць жылы

тянуть канитель — валаводзіць

тянуть лямку — цягнуць лямку

тянуть резину — марудзіць, валаводзіць

десять лет учительства — дзесяць гадоў (год) настаўніцтва

советское учительство — савецкае настаўніцтва