-
1 начальный
-ая; -ое -
2 зачаточный
-ая; -оебашлангыч хәлендәге, башлангыч ( хәлендә булган); яралгы хәлендәге -
3 исток
м1) чыганак, су башы, елга башы, чишмә башы2) обычно мн. истоки перен. (чего) башлангыч, башлангыч чор; барлыкка килү -
4 начатки
-
5 аз
м1) аз (рус телендә "а" хәрефенең борынгы исеме)2) (мн. азы перен.) башлангыч мәгълүматлар, элементар мәгълүматлар•- ни аза не смыслить -
6 живинка
-
7 зародыш
-
8 зачаток
-
9 низший
-
10 отправной
-ая; -оебашлангыч, башлап китә торган; нигез итеп алынган -
11 первичный
-ая; -ое1) беренчел, беренче2) башлангыч, түбәнге3) төп, нигез, беренчел -
12 первоначальный
-ая; -ое1) баштагы, иң беренче2) башлангыч, беренче -
13 первопечатный
-ая; -ое1) беренче буларак басылган, китап басу эшенең башлангыч чорында басылган2) беренче тапкыр басылган, беренче басма -
14 росток
-
15 элементарный
-ая; -ое1) ( начальный) элементар, башлангыч, төп2) перен. ( простейший) гади, ачык, аңлаешлы3) хим.; физ. элементар -
16 азбука
-
17 дуализм
м; филос.дуализм (дөньяның нигезендә бер-берсенә бәйсез булган ике башлангыч - рух һәм материя ята дип раслый торган идеалистик тәгълимат) -
18 затравка
ж; прост.башлангыч; кызыктыру, башлау (төп эшне, процессны башлау алдыннан) -
19 зерно
с1) ( семя злаков) ашлык бөртеге, орлык, бөртек ( бер бөртек орлык)2) собир. ашлык, иген, бөртекле ашлык3) бөртек4) перен.; книжн. асыл, яралгы, башлангыч -
20 корень
м1) тамыр, төп (үсемлекнең, тешнең, чәчнең һ.б.ш.)2) перен. нигез, башлангыч, чыганак3) грам. тамыр4) мат. тамыр•- в корне- на корню
- пустить корни
- в корень смотреть
- с корнем вырвать
- до корней волос краснеть
- до корней волос покраснеть
- 1
- 2
См. также в других словарях:
башлангыч — с. 1. Беренче, беренчел, баштагы. Өйрәнчек, күнекмәлек б. адымнар 2. Иң түбәнге, беренче баскычтагы. Нин. б. оешманың урындагы бүлеге (буыны) булып торучы 3. и. Башлап җибәрелгән эш яки күренеш; яңалык 4. и. Башланып китүнең төп чыганагы.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
икенчел — Башлангыч булмаган, нәр. б. нәтиҗәсе буларак барлыкка килгән яки үсештә икенче баскычта торган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
беренче — 1. Тәртип саны: бер. рәв. Барысынан да алдарак, башта 2. Санап үтелгәннән соң башкалардан алда аталаган кешене, әйберне һ. б. ш. күрсәтү өчен кулланыла 3. Башлангыч, башлангыч чордагы. Берәрсенең нин. б. башлангыч эше, тәҗрибәсе, уңышы турында.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
рух — 1. Аң, фикерләү, психик сәләт. Дөньяга караш, мәсләк. Материалистик философиядә һәм психологиядә: югары төзелешле материянең аерым бер үзенчәлеге буларак фикерләү, аң. Идеалистик философиядә; барлык әйберләрнең, күренешләрнең нигезендәге… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җил — 1. Һава агымының горизонталь юнәлештәге хәрәкәте. Нәр. б. тиз хәрәкәте белән барлыкка килгән һава хәрәкәте. Шул һава хәрәкәтенең көче 2. Нәр. б. тәэсире, йогынтысы Шүрәле нең җиле китсә тиеп... . Нәр. б. шаукымы, зарары 3. Нин. б. хәлнең, зур… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яралма — Кешедә һәм хайваннарда: организм үсешенең аңа карынында яки йомырка эчендә була торган иң башлангыч чоры; эмбрион. Орлыклы үсемлекләрдә: орлык эчендә аталанганнан соң үсә башлый торган башлангыч организм 2. күч. Берәр нәрсәнең башлангычы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Бекчурин, Мирсалих Мирсалимович — Биксурин Мирсалих Мирсалимович башк. Биксурин Мирсәлих Мөрсәлим улы Дата рождения: 1819 год(1819) Место рождения: Оренбургская губерния, Росси … Википедия
ачу — I. ф. 1. Нәр. б. капкачын, каплаган нәрсәсен күтәреп яки читкә алып, этәреп эчен карарга, әйбер алырга мөмкинлек булдыру. Ябылган, пичәтләнгән нәрсәләрнең капкачын, бөкесен һ. б. ш. алу 2. (Ишек, капка һ. б. ш. ны) як якка яки читкә этәреп,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әүвәл — рәв. 1. Күпмедер вакыт элек. Элек, элекке заманда. с. Элеккеге, борынгы 2. Башта, нин. б. эштән элек 3. Беренче (тапкыр). Беренче булып, башлап. с. Беренче, баштагы, башлангыч … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
башлам — Әдәби әсәрнең башлангыч өлеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
беренчел — с. Нәр. б. үсешендә беренче баскычта торган; башлангыч ноктада булган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге