астрономиялық

См. также в других словарях:

• астрономиялық — сағат. Аспан денелеріне қарап уақытты білу. Темірқазық жұлдыздары қазақ ха лқының түн ке зіндегі әрі құбланамасы (компасы), әрі а с т р о н о м и я л ы қ с а ғ а т ы болған (Қаз. ауыл шаруаш., 1964, 2, 63) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• географиялық бойлық — (Географическая долгота) негізгі географиялық координаттардың (астрономиялық және геодезиялық) бірі. Астрономиялық бойлық Гринвич меридианы жазықтығы мен жер бетіндегі белгілі бір нүктенің астрономиялық меридианы жазықтығы арқылы түзілетін екі… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• компас — (компас (морской компас); итал. compasso, compassare – адымдап өлшеу) бағытты бағдарлап, анықтауға арналған аспап. К. кеме және ұшақ жүргізуде, артиллерияда топографиялық, геодезиялық жұмыстарды жүргізу үшін, жергілікті жерде әскерлердің бағдар… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• теңіз компасы — (компас (морской компас); итал. compasso, compassare – адымдап өлшеу) бағытты бағдарлап, анықтауға арналған аспап. К. кеме және ұшақ жүргізуде, артиллерияда топографиялық, геодезиялық жұмыстарды жүргізу үшін, жергілікті жерде әскерлердің бағдар… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• шоқжұлдыз — зат. астр. 1. Топ топқа бөлінген аспан жұлдыздарының жалпы атауы. Халықаралық астрономиялық одақтың бекітуі бойынша (1970), бүкіл аспан 88 ш о қ ж ұ л д ы з ғ а бөлінген (ҚСҒ, 12, 262). Астрономиялық еңбектерде Ақжұлдыз (Шолпан ), Қо сжұлдыз ,… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• авиасекстант — аспан шырақтарының ұшудағы биіктігін анықтауға арналған авиациялық бұрышөлшейтін оптикалық аспап. А. көмегімен аспан шырақтарының бағыты мен көкжиек жазықтығы арасындағы бұрыш өлшенеді. Екі аспан шырағы биіктігін өлшеу нәтижесінде салынған екі… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• азимут — (араб. ас сумут – жолдар, бағыттар) жер үсті заттарының, аспан денелерінің азимуты. Бақылау нүктесінің меридиан жазықтығы мен осы нүктеден өтетін тік жазықтық және бақылау объектісінің аралығындағы екі қырлы бұрыш. Бұрышты есептеп шығаратын… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• астронавигациялық жүйе — (Астронавигационная система) ұшуды басқарудың автономды жүйесі. Онда ракетаның жер үстіндегі орнын және басқару командаларында өз координаталарын өзгертуін (есептеу шешу құрылғылары көмегімен) анықтау үшін астрономиялық аспаптар қолданылады.… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• дәлдеу — (Визирование; лат. visere қарау) астрономиялық, геодезиялық, бұрыш өлшегіш және басқа аспаптардың дәлдеу сызығын (оптикалық осін) бақылаушы таңдаған алыстағы нүктенің немесе аспандағы жарықтың бағытымен біріктіру …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• оперативтік уақыт — (Оперативное время) жауынгерлік және оперативтік дайындық жаттығуларында (басшылық штабтық жаттығуларда, штабтық жаттықтыруларда, топтық және басқа жаттықтырулар кезінде) пайдаланылатын шартты уақыт (мерзім, сағаттар, минуттар). Ол нақтылы… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• Дао — (tao – қыт. жол немесе сапар) – қытай философиясы мен мәдениетіндегі, Шығыс Азия философияларындағы іргелі (фундаменталды) категориялардың бірі. Этимологиялық, тура мағынасынан басқа даоның контекстілік, яғни мәтіндік, сөйлем құрамында… …   Философиялық терминдердің сөздігі