-
61 көндәлек
1. сущ.1) дневни́к || дневнико́выйкөндәлек алып бару — вести́ дневни́к
сәяхәтче көндәлеге — дневни́к путеше́ственника
юл көндәлеге — путево́й дневни́к
көндәлек язмалары — дневнико́вые за́писи
2) дневни́к ( специально для учащихся)көндәлеккә өй эшләрен язып кую — записа́ть в дневни́к дома́шние зада́ния
2. прил.көндәлектәге билгеләр — оце́нки, проста́вленные в дневнике́
1) ежедне́вный, каждодне́вный, повседне́вный; бу́дничный, обы́чныйкөндәлек эшләр — повседне́вные рабо́ты
көндәлек газета — ежедне́вная газе́та
көндәлек күренеш — обы́чное явле́ние
көндәлек тормыш — бу́дничная (каждодне́вная) жизнь
2) теку́щийкөндәлек планлаштыру — теку́щая планиро́вка
көндәлек мәсьәләләр буенча фикер алышу — обме́н мне́ниями по теку́щим вопро́сам
3) обихо́дный, жите́йскийкөндәлек мәшәкатьләр — жите́йские забо́ты (хло́поты)
көндәлек ихтыяҗлар — обихо́дные ну́жды
•- көндәлек дәфтәр -
62 куелу
страд. от кую 1)-14)алмаштырып куелу — заменя́ться, быть заменённым
алып куела торган тәрәзә — вставны́е о́кна
куелган тешләр — вставны́е зу́бы
арага куелу — вставля́ться (вста́виться)
арага куела торган (рәсемнәр) — вста́вочные (рису́нки)
-
63 довезти
сов.( кого-что) илтеп (алып барып) җиткерү, илтеп кую -
64 отметить
сов.1) ( кого-что) билгеләү, билгеләп кую; тамгалау, тамга салу2) ( кого-что) (заметить) билгеләү, күреп алу, игътибар итү3) ( что) (подчеркнуть значение) билгеләү, искә алу, күрсәтеп китүотметить (чьи-л.) достижения — ( кемнең дә булса) казанышларын искә алып китү
4) ( что), разг. ( отпраздновать) билгеләп үтү, бәйрәм итү -
65 оттащить
-
66 плечо
с1) иңбаш, кулбаш, җилкәнести (что-л.) на плече — берәр әйберне иңбашка салып алып бару
пожимать плечами — иңбашларын сикертеп кую (гаҗәпләнү, ис китү)
2) тех. иңсә•- вывезти на своих плечах
- не по плечу
- плечом к плечу
- с плеч долой
- с чужого плеча -
67 под-
приставка; = подо-; = подъ-1) фигыль ясаганда кулланылып, түбәндәге чаралар ярдәмендә бирелә2) "астына" дигән рәвеш ярдәмендә3) "янына" дигән рәвеш ярдәмендә4) "өстәп" дигән хәл фигыль ярдәмендә5) "бераз" дигән рәвеш ярдәмендә6) "төшү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә7) "астыртын" дигән рәвеш ярдәмендә8) "кушылып" дигән хәл фигыль ярдәмендә9) "җибәрү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә10) кайбер приставкалы фигыльләрнең бары төп фигылен генә тәрҗемә итү юлы белән11) исем һәм сыйфат ясаганда кулланылып, түбәндәге чаралар ярдәмендә тәрҗемә ителә12) "астындагы" дигән сыйфат ярдәмендә13) "янындагы" дигән сыйфат ярдәмендә14) "кече" дигән сыйфат ярдәмендә15) "ярдәмчесе" дигән исем ярдәмендә16) исем ясагыч "...ча" кушымчасы ярдәмендә -
68 провести
сов.1) ( кого-что) үткәрү, уздыру, алып чыгу2) ( чем по чему) сыпыру, сыпырып кую3) ( что) сызу; үткәрү4) ( что) үткәрү5) ( что) үткәрү•
См. также в других словарях:
әзерләү — 1. Нәр. б. файдаланырлык, әзер хәлгә китерү. Берәр очракка багышлап, берәр нәрсә хәстәрләү. Берәр нәрсәне кирәк кадәр күләмдә җайлап, барлап, табып, тутырып кую 2. Нәр. б. үтәү өстендә эшләү, нәр. б. эшкәртү дәрес әзерләргә утырды 3. Ясау дару ә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәзерләү — 1. Нәр. б. файдалануга яраклы хәлгә китерү, ясау, әзерләү 2. Кемне дә булса берәр максат белән укыту, аңа кирәкле белемнәр бирү 3. Нәр. б. үтәү, тормышка ашыру өстендә эшләү проект х. . Нәр. б. өйрәнү 4. Ашау әйберләре, азык тур. : пешерү,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чыгару — 1. Нәрсәне дә булса берәр әйбернең эченнән тышка алу, тышка алып кую. Сыеклыкка батырылган берәр нәрсәне кире алу. Берәр җирдән казып яки тартып алу 2. Каян да булса берәр нәрсәне күтәреп алып чыгу, күчерү 3. Кемне дә булса берәр нәрсәнең эченнән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
билгеләү — 1. Билге, тамга салу. Нин. б. билгесе белән хәтердә калдыру 2. Нин. б. максат белән атап, аерып, бүлеп кую. Кемнең дә булса карамагына, җаваплылыгына, файдалануына бирү, тапшыру 3. Нәр. б. микъдарын яки вакыт күләмен аныклау, шуны рәсмиләштерү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әйләндерү — 1. Нәр. б. үз күчәре тирәсендә хәрәкәткә китерү. Кемне яки нәрсәне төрле яки бору, боргалау 2. Кемне яки нәрсәне бер яктан икенче якка бору, башка якка каратып кую. Нәр. б. астын өскә каратып кую, астын өскә чыгару, түнтәрү 3. Әйбернең сул ягын… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кысу — 1. Нин. б. бер авырлык, көч белән басу, йогынты ясау. Тыгызлау 2. Куллар белән уратып алып тоту. Уч белән каты итеп тоту. 3. күч. Нәр. б. бик нык чикләү, авыр хәлгә кую 4. Кысан, тар булу (кием тур.) 5. Бик нык тарттырып бәйләү, буу 6. (Ишекне һ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төшереш — 1. Югарыдан яки берәр нәрсә өстеннән түбән таба күчерү 2. Нәр. б. үзеннән түбәнрәк торган җиргә алып бару, илтү. Елга агымы буенча агызу 3. күч. (Эшне, язуны һ. б. ш.) үзеннән түбәнрәк баскычта, буйсынуда торган оешмага тапшыру, җибәрү 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төшерү — 1. Югарыдан яки берәр нәрсә өстеннән түбән таба күчерү 2. Нәр. б. үзеннән түбәнрәк торган җиргә алып бару, илтү. Елга агымы буенча агызу 3. күч. (Эшне, язуны һ. б. ш.) үзеннән түбәнрәк баскычта, буйсынуда торган оешмага тапшыру, җибәрү 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
агызу — 1. Агарга юл ачу, юл кую. Савыттан агым белән башка җиргә күчерү, бушату 2. Нәр. б. сыеклык өстеннән яки эченнән агып барырлык итеп җибәрү. Үз агымы белән алып китү 3. күч. Нәр. б. күпләп җибәрү яки үзеңә алу (матди байлыкның кереме яки чыгымы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиткезү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиткерү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге