-
1 δεσπότης
δεσπότης, ὁ, acc. δεσπότεα Her. 1, 11. 91, plur. δεσπότεας 1, 111 als v. l., voc. δέσποτα oft comic.; 1) der Gebieter, Hausherr, im Ggstz des Gesindes, der Sclaven, δόμων Aesch. Eum. 60; οἰκίας Plat. Legg. XII, 954 b; = οἰκονόμος Polit. 259 b; Ggstz δοῠλος Parm. 133 d u. öfter; ἐξ οἰκέτου δεσπότης προϊών Luc. Nigr. 20; die Sclaven reden den Herrn an ὦ δέσποτ' ἄναξ, ὦναξ δέσποτα, Ar. Vesp. 875 u. öfter; Ath. XI, 485 a. – 2) Besitzer, Eigenthümer, Herr einer Sache, ἵππου Pind. Ol. 1, 22; μαντευμάτων Aesch. Spt. 27; Ἡρακλείων ὅπλων Soph. Phil. 262; τῆς δυνάμεως Ar. Plut. 201; Xen. Mem. 2, 7, 13 u. Sp. – 3) unumschränkter Herrscher, von den Perserkönigen, Her. 3, 89. Die Griechen nennen nur die Götter so, Eur. Hipp. 88; Xen. An. 3, 2, 8; Οὐλύμπου Pind. N. 1, 13; vgl. Plat. Euthyde 302 Phaed. 65 b; ἔρως Phaedr. 265 c; ἐλευϑερία u. τὸ μηδένα ἔχειν δεσπότην gleich, Dem. 18, 296; das Gesetz ist δεσπότης, Her. 7, 104; ὁ δῆμος δεσπότης καὶ κύριος ἁπάντων Dem. 13, 31. Uebertr., ὕπνος Xen. Ages. 5, 2; ἡδοναί Mem. 4, 5, 4.
-
2 δεσπότης
-
3 δεσπότης
δεσπότης, ου, ὁ (s. prec. entry; Sappho 97, 8 D. [95, 8 EVoigt ’71], Pind., Hdt.+) voc. δέσποτα① one who has legal control and authority over persons, such as subjects or slaves, lord, masterⓐ of slaves (Pla., Parm. 133d, Leg. 757a al.; Paroem. Gr.: Zenob. [Hadrian] 2, 81 τ. ἰδίους δεσπότας et al.; Tat. 4, 1) 1 Ti 6:1f; Tit 2:9; Phlm subscr.; 1 Pt 2:18; Hs 5, 2, 2. A slave metaphor is present in some of the pass. in 1b, AChang, BiblSacra 142, ’85, 52–63.ⓑ of subjects. Ruler of a city Hs 1:6.—Esp. of God (Eur., Hipp. 88; X., An. 3, 2, 13; Pla., Euthyd. 302d and oft. in Gk. writings incl. Herm. Wr. 16:3 [p. 264, 14 Sc.]; OGI 619, 3; UPZ 1, 1 [IV B.C.]; PGM 36, 227 δέσποτα; LXX; TestAbr A I p. 77, 12 [Stone p. 2]; Artapanus: 726 Fgm. 3, 22 Jac. [in Eus., PE 9, 27, 22]; Ezk. Trag. 124; 188 [in Eus., PE 9, 29, 11]; Philo, Rer. Div. Her. 22ff [PKatz, Philo’s Bible, ’50, 59f]; Jos., Bell. 7, 323, Ant. 8, 111; 18, 23; Just., A II, 6, 2 al.) Lk 2:29; Ac 4:24; Rv 6:10; 1 Cl 7:5; 9:4; 11:1; 24:1, 5; 36:2, 4; 40:1 al.; B 1:7; 4:3; Dg 8:7; Hv 2, 2, 4f; Hs 1:9; δ. ἁπάντων (cp. Job 5:8; Wsd. 6:7; 8:3; Sir 36:1; TestJos 1:5; Herm. Wr. 5, 4; PGM 3, 589; 4, 1164; 12, 250; δ. τῶν ὅλων Jos., Ant. 1, 72 and Just., D. 140, 4 [sim. Tat. 12, 4]; τοῦ παντὸς δ. Did., Gen. 99, 22) 1 Cl 8:2; 20:11; 33:2; 52:1; [ὁ τῶν ὅλ]ων δεσπότης Ox 1081, 36f (Coptic SJCh 90, 15); δ. καὶ δημιουργὸς τῶν ὅλων θεός Dg 8:7; τοῦ πάντων δ. GJs 11:2; ὁ δ. μου 23:3 (but s. deStrycker ad loc.). Of Christ Lk 13:25 P75; 2 Pt 2:1; Jd 4 (δεσπ. and κύριος as Jos., Ant. 20, 90).② one who controls a thing, owner of a vessel 2 Ti 2:21; of honey Hm 5, 1, 5.—B. 1330. Schmidt, Syn. 116–24. DELG. M-M. TW. Sv. -
4 δεσποτης
1) (тж. δ. ἄναξ Arph.) господин, (домо)хозяин Aesch., Plat., Arst., Men., Plut., Luc.2) хозяин, обладатель, владелец(Ἡρακλείων ὅπλων Soph.; τῆς δυνάμεως Arph.; τῆς οἰός Xen.)
δ. μαντευμάτων Aesch. = μάντις3) неограниченный монарх, повелитель, властелин(Ὀλύμπου Pind.; Ἥλιος Soph.; ἀνθρωπων Xen.; δ. καὴ κύριος ἁπάντων Dem.)
4) начальник, предводительἑπτὰ δεσπόται Aesch. — семь предводителей, т.е. «семеро против Фив»
-
5 δεσπότης
δεσπότηςmaster: masc nom sgδεσποτέωto be despotically ruled: imperf ind act 2nd sg (doric aeolic) -
6 δεσπότης
δεσπότης ο1) епископ, владыка;2) Владыка (обращение к Богу):ελέησον, Δέσποτα! помилуй, Владыко!
3) именование императора ВизантииЭтим.дргр. δεμ-σ-πότης — сложное слово, состоящее из двух основ, которое, как предполагают исследователи, происходит от санскр. dampati «хозяин дома» -
7 δεσπότης
δεσπότης, - ουGrammatical information: m.Meaning: `master (of the house), lord' (Pi.; on its absence in Homer [ δέσποινα Od.] s. Wackernagel Unt. 209 A. 1).Derivatives: δέσποινα `mistress of the house, lady' (Od.); δεσποινικός `in the service of the queen' ( PMasp. 88, 10, VIp); also δεσπότις `id.' (S.), rare δεσπότειρα (S. Fr. 1040), δεσπότρια (Sch. E. Hek. 397); on the feminin forms Fraenkel Nom. ag. 2, 27; on NGr. δεσποινίς Schwyzer 133. Rare dimin. δεσποτίσκος (E.), δεσποτίδιον (Aristaenet.). - Adj. δεσπόσυνος `beloning to the lord' (Tyrt., h. Cer.), with δεσποσύνη `lordship' (Hdt.); δεσπόσιος `id.' (A.), δεσποτικός (Pl.), δεσπότειος (Lyk.). - Denomin. δεσπόζω `be lord' (Ion.-Att.); δέσποσμα (Man.). δεσποτέω `id.', `obey a δ.' (A.). δεσποτεύω `id.' (LXX); δεσποτεία (Pl.).Etymology: Cf. Skt. dámpati- (also in two words pátir dán), Av. dǝng paitiš `lord'. In Greek it became a fixed compound, which for the i-stem (s. πόσις) became an ā-stem (after old examples, cf. Lat. agricola, ἀγκυλο-μήτης beside μῆτις; Schwyzer 451). δέσποινα from *δεσ-ποτ-νι̯α. - The first part, IE * dems- (from which Gr. δεσ-, Skt. dam-), is the genetive of a word for `house' (s. δόμος). - An old synonym is Lith. viẽšpats; s. οἶκος.Page in Frisk: 1,370-371Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > δεσπότης
-
8 δεσπότης
{сущ., 10}1. господин, хозяин, владелец;2. властелин, владыка, неограниченный монарх, деспот.Ссылки: Лк. 2:29; Деян. 4:24; 1Тим. 6:1, 2; 2Тим. 2:21; Тит. 2:9; 1Пет. 2:18; 2Пет. 2:1; Иуд. 1:4; Откр. 6:10.*▲ ключ.сл.Греческо-русский лексикон Нового Завета с номерами Стронга и греческой Симфонией > δεσπότης
-
9 δεσπότης
{сущ., 10}1. господин, хозяин, владелец;2. властелин, владыка, неограниченный монарх, деспот.Ссылки: Лк. 2:29; Деян. 4:24; 1Тим. 6:1, 2; 2Тим. 2:21; Тит. 2:9; 1Пет. 2:18; 2Пет. 2:1; Иуд. 1:4; Откр. 6:10.*▲ ключ.сл.Греческо-русский лексикон Нового Завета с номерами Стронга и греческой Симфонией > δεσπότης
-
10 δεσπότης
1. господин, хозяин, владелец; 2. властелин, владыка, неограниченный монарх, деспот син. (κύριος); δεσπότης подчеркивает неограниченную власть.Ελληνικά-Ρωσικά λεξικό στα κείμενα της Καινής Διαθήκης (Греческо-русский словарь к текстам Нового Завета) > δεσπότης
-
11 δεσπότης
ὁ δεσπότης, ου ['домохозяин'] хозяин, господин; владыка (ср. лат. potens) (δεμ- + ποτ-) -
12 δεσπότης
ο1) церк, епископ; владыка; 2) властитель; король; царь; 3) господин, хозяин; 4) деспот, тиран, самодур -
13 δεσπότης
Ελληνικά-Ρωσικά λεξικό στα κείμενα της Καινής Διαθήκης (Греческо-русский словарь к текстам Нового Завета) > δεσπότης
-
14 δεσπότης
господин, хозяин -
15 δεσπότης
[дэспотис] ουσ. а. властитель, господин, деспот,Λεξικό Ελληνικά-ρωσική νέα (Греческо-русский новый словарь) > δεσπότης
-
16 δεσπότης
-ου + ὁ N 1 2-1-7-14-36=60 Gn 15,2.8; Jos 5,14; Is 1,24; 3,1lord, master Jos 5,14δέσποτα κύριε master, lord! (semit., rendering MT יהוה אדני) Gn 15,8Cf. BARDY 1910 373-379; 1911 458-459; FISCHER 1958, 132-138; GUILLAND 1959, 52-89; HARL 1986a,52.163; HORSLEY 1987, 144; →TWNT -
17 δεσπότης
[дэспотис] ουσ α властитель, господин, деспот. (εκκλ.) епископ. -
18 δεσπότης
Aδεσπότεα Hdt.1.91
, al., Luc.Syr.D.25:—master, lord, prop. the master of the house,δόμων A.Eu.60
, etc.; : pl., of a family, Id.Ag.32, Ch.53, 82(lyr.); in respect of slaves, Pl.Prm. 133d;δοῦλοι καὶ δ. οὐκ ἄν ποτε γένοιντο φίλοι Id.Lg. 757a
, etc.;δ. καὶ δοῦλος Arist.Pol. 1253b6
, cf. 1278b35;ὦ δέσποτ' ἄναξ Ar. Pax90
(anap.); ὦναξ δέσποτα ib. 389, Fr. 598;δέσποτ' ἄναξ Men. 312.5
.2 despot, absolute ruler, Hdt.3.89, Th.6.77;τύραννος καὶ δ. Pl.Lg. 859a
; of the Roman Emperors, Ph.2.568, D.C.55.12, Hdn.1.6.4;γᾶς καὶ θαλάσσας δ. IG12(2).216
([place name] Mytilene).4 dominant planet, Vett. Val.5.16.II generally, master, lord, owner, κώμου, ναῶν, Pi.O.6.18, P.4.207;μαντευμάτων A.Th.27
;τῶν Ἡρακλείων ὅπλων S.Ph. 262
; ἑπτὰ δεσποτῶν, of the seven Chiefs against Thebes, E.Supp. 636;τοῦ ὄρτυγος Poll.9.108
.—Not in Hom. (for metrical reasons), though he uses δέσποινα in Od. (Prob. for δεμσποτ- 'lord of the house', cf. δόμος.)Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > δεσπότης
-
19 δεσπότης
tyran -
20 φιλο-δεσπότης
φιλο-δεσπότης, ὁ, = Folgdm, Titel einer Comödie des Timostratus, B. A. 80, 12.
См. также в других словарях:
δεσπότης — master masc nom sg δεσποτέω to be despotically ruled imperf ind act 2nd sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεσπότης — Ο κύριος του οίκου, ο οικοδεσπότης, ο αφέντης, ο απόλυτος κύριος και συνεκδοχικά ο βασιλιάς, ο τύραννος· επίσης ο επίσκοπος: «τον δεσπότην και αρχιερέα ημών Κύριε φύλαττε εις πολλά έτη». Στην αρχαιότητα, ο όρος αναφερόταν στον κύριο του σπιτιού,… … Dictionary of Greek
δεσπότης — ο 1. αυτός που έχει την απόλυτη κυριότητα και την εξουσία περιοχής, κύριος, ιδιοκτήτης: Είναι δεσπότης του μεγαλύτερου μέρους του νησιού. 2. επίσκοπος: Στις γιορτές, στην εκκλησία, λειτουργεί ο δεσπότης … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
Δεσπότης νόμος. — δεσπότης νόμος. См. Обычай старше закона … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
δεσπόται — δεσπότης master masc nom/voc pl δεσπότᾱͅ , δεσπότης master masc dat sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
Ορσίνης, Ιωάννης — Δεσπότης της Ηπείρου (1323 35). Ήταν γνωστός και ως Άγγελος Δούκας Κομνηνός. Αδελφός του Ιταλού κόμη της Κεφαλληνιάς Νικόλαου Ορσίνη, ο οποίος, αφού σκότωσε τον θείο του Θωμά Άγγελο, δεσπότη της Ηπείρου, έγινε κύριος του δεσποτάτου. Ο Ο. με τη… … Dictionary of Greek
δεσποτᾶν — δεσπότης master masc gen pl (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεσποτέων — δεσπότης master masc gen pl (epic ionic) δεσποτέω to be despotically ruled pres part act masc nom sg (epic doric ionic aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεσποτῶν — δεσπότης master masc gen pl δεσποτέω to be despotically ruled pres part act masc nom sg (attic epic doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεσπόταιν — δεσπότης master masc gen/dat dual … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεσπόταις — δεσπότης master masc dat pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
