Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

ūtens

  • 1 utens

    I 1. ūtēns, entis
    part. praes. к utor
    2. adj.
    расходующий, тратящий, потребляющий, т. е. состоятельный, зажиточный C
    II Utēns, entis m.
    Утент, река в Галлии Цизальпинской, впадающая в Адриатическое море (ныне Montone) L

    Латинско-русский словарь > utens

  • 2 Utens

    1.
    ūtens, entis, Part. and P. a. of utor.
    2.
    Utens or Utīs, entis, m., = Outeis, entos, a river in Cisalpine Gaul, now the Montone, Liv. 5, 35, 3; called Vitis, Plin. 3, 15, 20, § 115.

    Lewis & Short latin dictionary > Utens

  • 3 utens

    1.
    ūtens, entis, Part. and P. a. of utor.
    2.
    Utens or Utīs, entis, m., = Outeis, entos, a river in Cisalpine Gaul, now the Montone, Liv. 5, 35, 3; called Vitis, Plin. 3, 15, 20, § 115.

    Lewis & Short latin dictionary > utens

  • 4 utens [1]

    1. ūtēns, entis, PAdi. (utor), gebrauchend, utentior sit, er mag mehr ausgeben, Cic. de off. 2, 71.

    lateinisch-deutsches > utens [1]

  • 5 Utens [2]

    2. Utēns, entis, m., Fluß im zisalpin. Gallien, j. Montone, Liv. 5, 35, 3.

    lateinisch-deutsches > Utens [2]

  • 6 utens

    1. ūtēns, entis, PAdi. (utor), gebrauchend, utentior sit, er mag mehr ausgeben, Cic. de off. 2, 71.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > utens

  • 7 Utens

    2. Utēns, entis, m., Fluß im zisalpin. Gallien, j. Montone, Liv. 5, 35, 3.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Utens

  • 8 utens.

    ( utensile) инструмент; приспособление

    Dizionario italiano-russo Automobile > utens.

  • 9 utens

    utentis (gen.), utentior -or -us, utentissimus -a -um ADJ

    Latin-English dictionary > utens

  • 10 (ūtēns, entis)

       (ūtēns, entis) adj.    [P. of utor], possessing, enjoying.—Only comp: utentior sane sit, i. e. richer in enjoyment (al. opulentior).

    Latin-English dictionary > (ūtēns, entis)

  • 11 utor

    ūtor (old form oetor, oesus, etc., from oitor, oisus, Lex. Thor. lin. 11; inf. parag. oetier, Rogat. Tribun. ap. Fest. p. 246 Müll.; Cic. Leg. 3, 4), ūsus ( inf. utier, Plaut. Cas. 2, 3, 4; Ter. Phorm. 4, 2, 13), 3, v. dep. [etym. dub.].
    I.
    Prop., to use.
    A.
    With abl.
    1.
    To make use of, employ: cave... ne tibi hoc scipione malum magnum dem. Paeg. Jam utere eo, Plaut. Pers. 5, 2, 36: Th. Oh Epidicumne ego conspicor? Ep. Certe oculis utere, Plaut. Ep. 1, 1, 4:

    hoc oculo,

    id. Mil. 4, 7, 25:

    sola potest animi per se natura... durare et sensibus uti,

    Lucr. 3, 560:

    de rebus ipsis utere tuo judicio,

    Cic. Off. 1, 1, 2:

    utinam, quem ad modum oratione sum usurus alienā, sic mihi ore uti liceret alieno,

    id. Rep. 3, 5, 8:

    utor neque perantiquis neque inhumanis ac feris testibus,

    cite, appeal to, id. ib. 1, 37, 58:

    neque enim accusatore muto neque teste quisquam utitur eo, qui de accusatoris subsellio surgit,

    id. Rosc. Am. 36, 104:

    num argumentis utendum in re ejus modi?

    id. Verr. 2, 4, 6, § 11:

    mancipium, quo et omnes utimur, et non praebetur a populo,

    id. ib. 2, 4, 5, §

    9: quo interprete non ad linguam Graecam, sed ad furta et flagitia uti solebat,

    id. ib. 2, 3, 37, §

    84: ut postea numquam dextro (oculo) aeque bene usus sit,

    Nep. Hann. 4, 3:

    si licet exemplis in parvo grandibus uti,

    Ov. Tr. 1, 3, 25:

    viribus utendum est, quas fecimus,

    Luc. 1, 347.—With ad: ad eam rem usus est tuā mihi operā Sa. Utere, ut vis, Plaut. Pers. 2, 5, 27:

    earum (navium) materiā atque aere ad reliquas reficiendas utebatur,

    Caes. B. G. 4, 31:

    administris ad ea sacrificia Druidibus,

    id. ib. 6, 16:

    ut eā potestate ad quaestum uteretur,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 3, § 11:

    ad quam rem (deus) motu mentis ac ratione utatur,

    id. N. D. 1, 37, 104.—With pro:

    utuntur aut aere aut taleis ferreis ad certum pondus examinatis pro nummo,

    Caes. B. G. 5, 12.—
    2.
    Esp.
    a.
    To manage, control, wield:

    bene ut armis, optime ut equis uteretur,

    Cic. Deiot. 10, 28:

    nemo est quin eo ipso (equo), quo consuevit, libentius utatur quam intractato,

    id. Lael. 19, 68.—
    b.
    To spend, use:

    velim cum illā videas ut sit qui utamur (sc. pecunia),

    Cic. Att. 11, 11, 2:

    tantis vectigalibus ad liberalitatem utens,

    id. Fin. 2, 26, 84:

    cum horis nostris nos essemus usi,

    spent, exhausted, id. Verr. 2, 1, 11, § 30.— Absol.:

    notum et quaerere et uti,

    Hor. Ep. 1, 7, 57.—
    c.
    To wear:

    pellibus aut parvis renonum tegimentis utuntur, magnā corporis parte nudā,

    Caes. B. G. 6, 21 fin.:

    ne insignibus quidem regiis Tullus nisi jussu populi est ausus uti,

    Cic. Rep. 2, 17, 31.—
    d.
    To accept, adopt:

    eā condicione, quae a Caesare ferretur, se usuros ostendebant,

    Caes. B. G. 4, 11:

    praeposteris enim utimur consiliis et acta agimus,

    Cic. Lael. 22, 85.—
    e.
    To resort to, consult:

    neque Vectium ad se arcessit, quaestorem suum, cujus consilio uteretur,

    Cic. Verr. 2, 5, 44, § 114:

    oraculo,

    Tac. A. 2, 54.—
    f.
    Of a form or style of speech, sentiment, etc., to make, adopt, employ:

    sermonibus morologis utier,

    Plaut. Ps. 5, 1, 21:

    si provincia loqui posset, hac voce uteretur,

    Cic. Div. in Caecin. 5, 19:

    hac unā defensione,

    id. Verr. 2, 4, 4, § 8:

    haec oratio, quā me uti res publica coëgit,

    id. Rosc. Am. 49, 143:

    cum hortatione non egeas, non utar eā pluribus verbis,

    id. Fam. 11, 5, 3:

    illa criminatio, quā in me absentem usus est,

    id. Agr. 3, 1, 3.—
    g.
    To perform, exercise, practise, etc.:

    crucior, patrem... nunc inprobi viri officio uti,

    Plaut. Stich. 1, 1, 14:

    eādem nos disciplinā utimur,

    id. As. 1, 3, 49; cf.:

    nec vero habere virtutem satis est quasi artem aliquam, nisi utare: etsi ars quidem, cum eā non utare, scientiā ipsā teneri potest,

    Cic. Rep. 1, 2, 2:

    diuturni silentii, quo eram his temporibus usus, finem hodiernus dies attulit,

    observed, kept, id. Marcell. 1, 1:

    eos (senes) ego fortasse nunc imitor et utor aetatis vitio,

    id. Fam. 2, 16, 6:

    ratione utuntur,

    exercise moderation, Plaut. Cas. prol. 27:

    ut anteponantur... ratione utentia rationis expertibus,

    Cic. Top. 18, 69:

    ne tu, leno, postules Te hic fide lenoniā uti: non potis,

    Plaut. Rud. 5, 3, 30:

    viribus uteris per clivos,

    Hor. Ep. 1, 13, 10.—With adverb. acc.:

    ut hoc utimur maxime more moro multum,

    Plaut. Men. 4, 2, 1:

    ita aperte ipsam rem locutus nil circuitione usus es,

    Ter. And. 1, 2, 31.—
    h.
    In gen., to use, enjoy, profit by, take advantage of, etc.: otio qui nescit uti plus negoti habet, quam, etc., Enn. ap. Gell. 19, 20, 12 (Trag. Rel. v. 252 Vahl.): sinite... eodem ut jure uti senem Liceat, quo jure sum usus adulescentior, i. e. enjoy, exercise, Ter. Hec. prol. alt. 2:

    commodius esse opinor duplici spe utier,

    id. Phorm. 4, 2, 13:

    serius a terrā provectae naves neque usae nocturnā aurā in redeundo offenderunt,

    Caes. B. C. 3, 8:

    commoda quibus utimur lucemque quā fruimur ab eo nobis dari,

    Cic. Rosc. Am. 45, 131:

    in maximo meo dolore hoc solacio utor, quod, etc.,

    id. Fam. 11, 26 init.: usus est hoc cupidine, tamdiu, dum, etc., had the use of, i. e. borrowed, id. Verr. 2, 4, 3, § 6; cf.

    I. B. 2. infra: utatur suis bonis oportet et fruatur, qui beatus futurus est,

    id. N. D. 1, 37, 103:

    propter nauticarum rerum scientiam plurimisque maritimis rebus fruimur atque utimur,

    id. ib. 2, 60, 152:

    si fortunā permittitis uti,

    to try, take advantage of, Verg. A. 9, 240:

    nostrā utere amicitiā, ut voles,

    Ter. Hec. 5, 1, 38; cf.:

    decet hunc ordinem... bene utier amicitiā,

    Plaut. Cist. 1, 1, 24:

    libertate modice utantur,

    Liv. 34, 49, 8:

    deorum Muneribus sapienter uti,

    Hor. C. 4, 9, 48:

    Ofellam Integris opibus novi non latius usum Quam nunc accisis,

    id. S. 2, 2, 113:

    quia parvo nesciet uti,

    id. Ep. 1, 10, 41:

    temporibus sapienter utens,

    taking advantage of, Nep. Epam. 3, 1.—Prov.: foro uti, to make one's market, i. e. accommodate one's prices, actions, etc., to circumstances, take advantage of events:

    scisti uti foro,

    Ter. Phorm. 1, 2, 29.— Absol.:

    opportunae sunt divitiae ut utare (sc. eis),

    Cic. Lael. 6, 22.— With adverb. acc.:

    ne Silius quidem quicquam utitur (sc. suis hortis),

    Cic. Att. 12, 22, 3. —
    k.
    Of passions, traits of character, etc., to indulge, practise, exercise, yield to, etc.:

    inter nos amore utemur semper subrepticio?

    Plaut. Curc. 1, 3, 49:

    alacritate ac studio,

    Caes. B. G. 4, 24:

    severitas, quā tu in iis rebus usus es,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 6, § 19:

    usus est ipse incredibili patientiā,

    id. Phil. 1, 4, 9: ego pervicaciam (esse hanc) aio, et eā me uti volo, Att. ap. Non. 433, 1 (Trag. Rel. v. 5 Rib.):

    dementer amoribus usa,

    Ov. M. 4, 259.—With in and acc.:

    ut suā clementiā ac mansuetudine in eos utatur,

    Caes. B. G. 2, 14.—
    1.
    To experience, undergo, receive, enjoy, etc., ne simili utamur fortunā atque usi sumus, Quom, etc., Ter. Phorm. prol. 31:

    hoc honore usi togati solent esse,

    Cic. Phil. 8, 11, 32:

    homines amplissimis usos honoribus,

    id. Fl. 19, 45:

    nobiles amplis honoribus usi,

    Sall. J. 25, 4:

    neminem curuli honore usum praeterierunt,

    Liv. 34, 44, 4:

    primus externorum usus illo honore quem majores Latio quoque negaverint,

    Plin. 7, 43, 44, § 136: quoniam semel est odio civiliter usus, Ov. Tr. 3, 8, 41.—
    m.
    To use as food or medicine, to take, drink, etc.:

    lacte mero veteres usi memorantur et herbis,

    Ov. F. 4, 369:

    aquis frigidis,

    Cels. 1, 1:

    antidoto,

    Scrib. Comp. 171:

    medicamento,

    id. ib. 228:

    vino modice,

    Cels. 8, 11:

    ex altero (loco, i. e. ex lacu) ut pecus uti possit (sc. aquā),

    Varr. R. R. 1, 11, 2.—
    B.
    With the thing used, etc., as direct obj. (class. only in gerund. constr.; v. infra): nuptias abjeci, amicos utor primoris viros, Turp. ap. Non. p. 497, 15 (Com. Rel. v. 164 Rib.):

    facilitatem vulgariam,

    Nov. ib. 481, 21 (Com. Rel. v. 98 ib.):

    res pulchras, quas uti solet,

    id. ib. 500, 16 (Com. Rel. v. 69 ib.):

    ita uti eum oportet libertatem,

    Titin. ib. 481, 19 (Com. Rel. v. 98 ib.):

    cetera quae volumus uti Graecā mercamur fide,

    Plaut. As. 1, 3, 47:

    dic mihi, an boni quid usquam'st, quod quisquam uti possiet,

    id. Merc. 1, 2, 37:

    diutine uti bene licet partum bene,

    id. Rud. 4, 7, 15:

    profecto uteris ut voles operam meam,

    id. Poen. 5, 2, 128:

    mea, quae praeter spem evenere, utantur sine,

    Ter. Ad. 5, 3, 29:

    BALINEVM... QVOD VSI FVERANT AMPLIVS ANNIS XXXX.,

    Inscr. Orell. 202: si quid est, quod utar, utor: si non est, egeo, Cato ap. Gell. 13, 23, 1:

    oleam albam, quam voles uti, condito,

    id. R. R. 118:

    quam rem etiam nomine eodem medici utuntur,

    Varr. R. R. 3, 16, 23:

    ferrum,

    Aur. Vict. Caes. 17, 4.—
    2.
    Hence, esp. gerund. in phrases dare utendum, to lend; recipere or rogare or petere utendum, to borrow, etc. (class.;

    freq. in Plaut.): quod datum utendum'st,

    Plaut. Trin. 5, 2, 7:

    quae utenda vasa semper vicini rogant,

    id. Aul. 1, 2, 18; 2, 4, 32; 2, 9, 4; id. Pers. 1, 3, 47 sq.; id. Mil. 2, 3, 76; id. Rud. 3, 1, 10: auris tibi contra utendas dabo, Enn. ap. Non. 506, 1 (Trag. Rel. v. 364 Vahl.); Ter. Heaut. 1, 1, 81:

    quae bona is Heraclio omnia utenda ac possidenda tradiderat,

    Cic. Verr. 2, 2, 18, § 46:

    te, quod utendum acceperis, reddidisse,

    id. Tusc. 3, 17, 36:

    multa rogant utenda dari, data reddere nolunt,

    Ov. A. A. 1, 433.—
    II.
    Transf. (through the intermediate idea of having and using).
    A. a.
    With abl:

    his Fabriciis semper est usus Oppianicus familiarissime,

    Cic. Clu. 16, 46:

    quā (Caeciliā) pater usus erat plurimum,

    id. Rosc. Am. 11, 27:

    Trebonio multos annos utor valde familiariter,

    id. Fam. 1, 3, 1:

    Lucceius qui multum utitur Bruto,

    id. Att. 16, 5, 3:

    utere Pompeio Grospho,

    Hor. Ep. 1, 12, 22:

    quo pacto deceat majoribus uti,

    id. ib. 1, 17, 2:

    si sciret regibus uti,

    ib. ib. 14:

    ita me verebatur ut me formatore morum, me quasi magistro uteretur,

    Plin. Ep. 8, 23, 2.—
    b.
    With acc.:

    vilica vicinas aliasque mulieres quam minimum utatur,

    Cato, R. R. 143, 1.—
    B.
    To be in possession of a thing, esp. to have, hold, or find a thing in some particular mode or character; with abl.:

    mihi si unquam filius erit, ne ille facili me utetur patre,

    he shall find an indulgent father in me, Ter. Heaut. 2, 1, 5; cf.:

    patre usus est diligente et diti,

    Nep. Att. 1, 2:

    bonis justisque regibus,

    Cic. Rep. 1, 33, 50:

    quae (sc. libertas) non in eo est, ut justo utamur domino, sed ut nullo,

    id. ib. 2, 23, 43; cf. id. Fin. 1, 1, 2:

    hic vide quam me sis usurus aequo,

    id. Verr. 2, 5, 59, § 154:

    ut is illis benignis usus est ad commodandum,

    id. ib. 2, 4, 3, §

    6: ne bestiis quoque immanioribus uteremur,

    id. Rosc. Am. 26, 71:

    me Capitolinus convictore usus amicoque A puero est,

    Hor. S. 1, 4, 95:

    uteris monitoribus isdem,

    id. Ep. 2, 2, 154:

    valetudine non bonā,

    Caes. B. C. 3, 49:

    quo (sc. Philoctete) successore sagittae Herculis utuntur,

    Ov. M. 13, 52.— Absol.:

    nam pol placidum te et clementem eo usque modo ut volui usus sum in alto (= placidum te esse ut volui, sic te usus sum),

    Plaut. Trin. 4, 1, 8.—Hence, P. a.: ūtens, ntis, m., possessing, that possesses:

    utentior sane sit,

    i. e. a larger possessor, richer, Cic. Off. 2, 20, 71.

    Lewis & Short latin dictionary > utor

  • 12 Utis

    1.
    ūtens, entis, Part. and P. a. of utor.
    2.
    Utens or Utīs, entis, m., = Outeis, entos, a river in Cisalpine Gaul, now the Montone, Liv. 5, 35, 3; called Vitis, Plin. 3, 15, 20, § 115.

    Lewis & Short latin dictionary > Utis

  • 13 Vitis

    1.
    ūtens, entis, Part. and P. a. of utor.
    2.
    Utens or Utīs, entis, m., = Outeis, entos, a river in Cisalpine Gaul, now the Montone, Liv. 5, 35, 3; called Vitis, Plin. 3, 15, 20, § 115.

    Lewis & Short latin dictionary > Vitis

  • 14 proprius

    proprius, a, um ( aus *pro-p(a)trios, also ›dem προπάτωρ gehörig, von ihm herstammend‹), jmdm. ausschließlich eigen, eigentümlich, mir ( dir usw.) allein angehörig, I) eig., und zwar a) im Ggstz. zu communis (gemeinschaftlich), tria praedia vel nobilissima Capitoni propria traduntur, Cic.: propriis viribus consiliisque bella gerere, Liv.: ista calamitas communis est utriusque nostrûm, sed culpa mea propria est, Cic.: proprio sumptu ludos edere, Tac.: propriā pecuniā militem iuvare, Tac.: propriā impensā aes alienum omnium solvere, Iustin.: propriā morte obire, eines natürlichen Todes sterben, Ruf. Fest.: u. so propriā morte mori, Firm.: omnia ex proprio usu agere, eigennützig handeln, Vell. – oft mit dem Pronom. poss. verb., proprius et suus, suus et proprius, auch suus proprius, noster proprius, s. Jordan Cic. Caecin. p. 221. Moser und Osann Cic. de rep. 1, 7. – u. proprius aut suus, s. Cic. de rep. 4, 5. – b) im Ggstz. zu aliunde sumptus (entlehnt) u. alienus (einem anderen angehörig, fremd), assumpto aliunde uti bono, non proprio, non suo, Cic.: familia pr., Liv.: horreum pr., Hor.: cultello proprios purgare ungues, Hor.: et propria studia verecunde et aliena callide aestimare, Val. Max. – subst., proprium, iī, n., das Eigene, das Eigentum (Ggstz. alienum), Phaedr., Mart. u.a.: Plur., propria (das Eigentum) retinere, Amm.: ad propria remeare od. reverti, nach Hause zurückehren, Amm.

    II) übtr.: A) im allg., einer einzelnen Person od. Sache eigen, a) eigentümlich, individuell, persönlich, charakteristisch, wesentlich, bei jmd. od. etwas gewöhnlich (Ggstz. communis, universus), at id non proprium est senectutis vitium, sed commune valetudinis, Cic.: sic enim est faciendum, ut contra universam naturam nihil contendamus, eā tamen conservatā propriam naturam sequamur, Cic.: libertas propria Romani et generis et nominis, Cic.: id quod primum atque huius imperii disciplinaeque maiorum proprium est, Cic. – mit Pronom. poss. verb., suā quādam propriā facultate (Ggstz. communi oratorum), Cic.: tua solius et propria consuetudo (Ggstz. nostra, communis), Luccei. in Cic. ep. – m. peculiaris verb., Caesari proprium et peculiare sit clementiae insigne, quod etc., Plin.: propria ac peculiaria huius urbis vitia, Tac. – m. vernaculus verb., haec propria ac vernacula vitia, Tac. – dah. proprium est alcis mit folg. Infin. od. ut u. Konj., es ist jmdm. od. einer Sache eigentümlich = das wesentliche Merkmal, -Kennzeichen jmds., es kennzeichnet jmd. od. etw., fuit hoc proprium populi Romani longe a domo bellare, Cic.: harum virtutum proprium est nihil extimescere, Cic.: Zeno censet artis maxime proprium esse creare et gignere, Cic.: hoc est epistulae proprium, ut is, ad quem scribitur de his rebus, quas ignorat, certior fiat, Cic. – b) besonder, ausschließlich, alleinig, ausdrücklich, nulla est enim in republica causa mea propria; tempus agendi fuit magis mihi proprium quam ceteris, Cic.: pabulatoribus praesidio p oprio (zum besonderen, alleinigen Schutze für die F.) flumen transisse, Caes.: u. so lex pr., Cic.: remedia pr., Scrib. Larg.: propria ipsius veneratio, Curt.: tribuni plebi, quasi proprii (alleinige) iudices et detensores, Eutr.: propriis nominibus incusant vallum, Tac.: offensus urbi propriā irā, hatte einen besonderen Groll auf die St., Tac.: superbo decreto addidit propriam ignominiam, Liv.: nisi fortuna mihi proprium consilium extorsisset, Lentul. in Cic. ep. – dah. c) v. Wörtern, einem Begriffe eigentümlich-, besonders beigelegt, eigentümlich, eigentlich, translatione utens discedebat a verbis propriis rerum ac suis, Cic.: u. so öfter verbum pr., Cic.: nomen pr., Cic. u. (Ggstz. tralaticium) Varro LL. u. (Ggstz. appellativum) Gramm. B) insbes., gleichs. als bleibendes Eigentum angehörig = bleibend, beständig, unvergänglich, a) v. Lebl., munera (Ggstz. diutina), Nep. u. Hor.: quies, Sisenn. fr.: voluptates, Ter.: nil esse proprium quoiquam, Ter. (u. so proprium est nihil, Corp. inscr. Lat. 1, 1010): neque quicquam ulli proprium in vita est, Acc. fr.: verb., quod ut illi proprium sit atque perpetuum optare debetis, Cic.: si illud de duobus consulibus perenne ac proprium manere potuisset, Cic. Vgl. die Auslgg. zu Ter. Andr. 4, 3, 1 (716) u. zu Hor. ep. 2, 2, 172. – b) v. Pers., amator, beständiger, zuverlässiger, Plaut. most. 225. – / Compar., uno verbo propriore usus, Sen. contr. 10, 33, 19 B. (Kießling proprio): propriore vocabulo, Hilar. in psalm. 118, 113.

    lateinisch-deutsches > proprius

  • 15 suasio

    suāsio, ōnis, f. (suadeo), I) das Raten, Ratgeben, der Rat, non tantum praeceptionem, sed etiam suasionem et consolationem et exhortationem necessariam iudicat, Sen. ep. 95, 65: Plur., suasiones malae, Chalcid. Tim. 300: omni suasionum admonitionumque genere utens, Gell. 10, 19, 4. – II) insbes.: a) als publiz. t.t., die Empfehlung eines Gesetzvorschlages, legis Serviliae, Cic. Clu. 140. – b) als rhet. t.t., die anratende od. empfehlende Rede, tales suasiones, qualem fecit Isocrates panegyricum, Cic. or. 37: ea praecepta, quae de suasionibus tradenda sunt et laudationibus, Cic. de or. 2, 333.

    lateinisch-deutsches > suasio

  • 16 beritten

    beritten, equo vehensod. vectus; equo utens od. usus. – das Fußvolk b. machen, milites equis imponere; militibus equos attribuere: schlecht b. sein, minus idoneo equo uti.

    deutsch-lateinisches > beritten

  • 17 Demokrat

    Demokrat, homo oder civis popularis; oder umschr. qui populi causam agit; populi potentiae amicus (Ggstz. optimatium fautor, qui optimatium causam agit). Vgl. Demagog. – die Demokraten. auch bl. populares (Ggstz optimates). – D. sein, populariter agere; populi causam agere: kein D. sein. aversum esse a ratione populari. – D. werden, popularem fieri; popularem esse coepisse: populi causam agere coepisse oder suscipere. Demokratenpartei, factio, quae populi causam agit (Ggstz. factio, quae optimatium causam agit). – populi potentiae amici. populares (die Demokraten, Ggstz. optimates). Demokratie, populi potentia od. imperium. populi potestas omnium rerum (als Regierungsform, Verfassung). – civitas od. res publica popularis. genus rei publicae populare. civitas, in qua in populo sunt omnia. civitas, quae a populo tenetur. civitas, in qua populi potestas summa est. res publica, quae populo oder populi potestate regitur (alle als Staat). – Ist es = Demokratenpartei, s. d. – der D. abgeneigt sein, aversum esse a ratione populari. demokratisch, popularis(Adv.populariter). – qui, quae, quod a popularibus proficiscitur (was von Demokraten ausgeht). – auch durch den Genet. popularium (der Demokraten) od. populi (des. Volks) od. multi tudinis (der großen Menge). – d. Gesinnung, ingenium populare: d. Verfassung, s. Demokratie: ein d. Staat, civitas populari imperio utens: d. Partei, s. Demokratenpartei: d. regiert werden (eine d. Verfassung haben), populi, non regum imperio regi (von einem Volke): d. gesinnt, populi potentiae amicus; qui populi causam agit; auch popularis (volksfreundlich, z.B. civis, homo): nicht d. gesinnt, aversus a populari ratione.

    deutsch-lateinisches > Demokrat

  • 18 durch

    durch, I) von Raum u. Zeit: per. – Doch werden in diesem Falle gew. Zusammensetzungen gebildet, bei denen dann das Nomen als Objekt gew. ohne Präposition erscheint, wie das nach diesem Artikel folgende Verzeichnis beweist. – II) zur Angabe des Mittels: per (bes. wenn ein lebendes Wesen das Mittel ist, seltener, wenn es eine Sache). – Gew. aber bezeichnen die Lateiner das Mittel, wenn es eine Sache ist, durch den bl. Ablat., z.B. durch Schmeicheleien sich anderer Wohlwollen erwerben, aliorum benevolentiam blanditiis colligere. – Daher fallt auch beim Gerundium (als Umschreibung eines Subst.) stets die Präposition weg, z.B. durch Denken und Lernen wird der menschliche Geist genährt, hominis mens discendo alitur et cogitando. – Auch gebrauchen die Lateiner zuw. die Partizipp. utens, usus, z.B. durch glückliche Schlachten, proeliis secundis usus. – III) zur Bezeichnung der Ursache u. Einwirkung: per (überh. zur Angabe der Veranlassung). – ab zur Angabe der unmittelbaren Einwirkung, bes. nach passiven u. intransitiven Verben, z.B. durch jmd. getötet werden, ab alqo occīdi: durch etwas untergehen, interire ab alqa re). – propter (zur Angabe der wirkenden Ursache nach transitiven u. intransit. Verben, z.B. die Sklaven, durch die er lebt, servi, propter quos vivit). – alcis operā (auf jmds. Betrieb, durch jmds. Mühe, Anstrengung etc., z.B. eorum operā plebs concitata est). – alcis od. alcis rei beneficio (durch jmds. Wohltat, durch jmds. od. einer Sache wohltätige Einwirkung = durch jmd. od. etw., z.B. eius beneficio in curiam venerant: u. sie Gyges repente anuli beneficio rex exortus est). – Werden leblose Gegenstände als Ursache einer Wirkung angegeben, so wird dieses Verhältnis gew. durch den Ablat. ohne Präposition ausgedrückt, z.B. durch euere Schuld ist dies geschehen, vestrā culpā hoc accĭdit. – IV) zur Angabe der Ausdehnung in Raum u. Zeit = hindurch: per (z.B. per imperii tui provincias: u. fama per omnem Africam divulgatur). – Auch hier bilden die Lateiner Zusammensetzungen mit per, z.B. das Gift drang od. verbreitete sich durch alle Glieder, venenum cunctos artus pervasit. durch und durch, penitus (bis ins Innerste, ganz, z.B. durchschauen, perspicere: kennen, nosse). – per omnes partes [619]( durch alle Teile). – Auch drücken es dir Lateiner in Zusammensetzungen mit per aus, z.B. durch u. durch erschüttern, percutere: u. mit trans, z.B. durch u. durch stechen, alqm transigere gladio. – In bezug auf eine Person wird es durch totus bezeichnet, jmd. durch u. durch kennen, alqm totum nosse: er ist durch u. durch aus Lug u. Trug zusammengesetzt, totus ex fraude etmendacio factus est.

    deutsch-lateinisches > durch

  • 19 geizig

    geizig, tenax (am Erworbenen zu sehr festhaltend, übertrieben sparsam, Ggstz. profusus). avarus (habsüchtig, Ggstz. liberalis). – sordidus (schmutzig geizig, filzig, Ggstz. lautus). parce utens alqā re (der sparsam mit etwas umgeht, z.B. mit der Zeit). – parcus od. (im üblen Sinne) nimium parcus in alqa re (sparsam, allzu sparsam bei Gewährung von etw., z.B. in largienda civitate). – avidus alcis rei (übh. der gierig nach etw. strebt, z.B. nach Lob, laudis). – g. sein, avarum esse: im hohen Grade, stinkend g. sein, avaritiā ardere: mit etw. g. sein, s. geizen (mit etw.). – g. werden, avarum esse coepisse.

    deutsch-lateinisches > geizig

  • 20 in

    in, I) zur Bezeichnung eines ruhigen Zustandes oder auch einer Tätigkeit in einem Orte, auf die Fragen wo? worin?: in mit Ablat. – Da aber in nur immer einen Teil des Raums bezeichnet, so bleibt es im Lateinischen weg u. es steht der bloße Ablat., wenn man den Raum oder Ort nicht an einem Teile, sondern, was meistens der Fall ist, als allgemeine Angabe zu denken hat. Daher fällt auch in vor totus mit Orts- od. Ländernamen verbunden im klassischen Stil gewöhnlich weg, z.B. in einem Briefe beschuldigt er den Alexander, epistulā quādam Alexandrum accusat (d.i. die Beschuldigung machte den ganzen Inhalt des Briefes aus): er schreibt in dem Briefe etc., perscribit in litteris (er schaltet in dem Briefe [1376] die Notiz ein): ich habe in dem Buche, das Hortensius betitelt ist, das Studium der Philosophie nach meinem besten Vermögen empfohlen, cohortati sumus, ut maxime potuimus, ad philosophiae studium eo libro, qui est inscriptus Hortensius (die ganze Schrift handelte von der Philosophie): welches diese (Pflichten der Gerechtigkeit) sind, ist im vorigen Buche angegeben worden, ea quae essent, dictum est in libro superiore (in einem einzelnen Kapitel desselben): in Griechenland, in Graecia (d.i. hier und da in Gr.); totāGraeciā (d.i. überall in ganz Gr.). – Führt man einen Schriftsteller an, ohne sein Werk zu nennen, so ist das deutsche »in« durch apud, nicht durch in zu geben, z.B. im Xenophon steht geschrieben, apud Xenophontem scriptum est. – Gleichfalls wegfallen muß die Präposition im Latein. bei den Namen der Städte, wobei die, die nach der ersten u. zweiten Deklination gehen u. nur im Singular vorkommen, im Genetiv, die aber, die nach der dritten gehen oder die nur im Plur. vorkommen, im Ablativ stehen. Ebenso wird, wenn kein Adjektiv hinzutritt, domus behandelt. – Soll Ausdehnung u. Verbreitung angedeutet werden, so gebrauchen wir zwar unser »in« mit Dativ, aber die Lateiner bezeichnen diese Richtung nach allen Punkten bin richtiger durch per, z.B. Schulden waren in allen Landen, aes alienum per omnes terras erat. – Nach den Verben des Ankommens (advenire, adventare) muß im Latein. in mit Akk. stehen, z.B. in der Provinz ankommen, advenire in provinciam. – Die übrigen Fälle, wo »in« auf die Frage worin? im Lateinischen nach Verben u. Adjektiven durch einen bloßen Kasus ausgedrückt wird, findet man unter den einzelnen Artikeln angegeben. – Noch merke man, daß die Präposit. mit einem Substantiv häufig umschrieben wird: durch das Partizipium Präsent., z.B. in einer Sänfte (liegend), lecticā cubans: mit dem Stocke in der Hand, baculum manu tenens: Jupiter mit dem Blitze in der Hand, Juppiter fulmen manu tenens od. bl. tenens: du. tadelst mich in der gelindesten, liebevollsten Form nachdrücklich, lenissimis et amantissimis verbis utens me graviter accusas; – bes. durch das Partizip. Präsent. eines der Bedeutung des Subst. entsprechenden Verbums, z.B. im Laufen, currens: in der Hoffnung, sperans: im Sterben, moriens: im Angesicht des Heeres, inspectante exercitu; – oder durch das Partizip. Pers., z.B. in einem Nachen, exceptus od. acceptus scaphā: Stäbe in der Hand, virgae dextris aptatae: Tiere in menschlicher Gestalt, beluae formā hominum indutae; – oder durch Adjektive, z.B. Davus in der Komödie, Davus comicus: Unglück im Hause, malum domesticum; – od. durch Adverbia, z.B. im Ernst, serio: in Wahrheit, vere: im Überflusse, abundanter; – oder die Lateiner wählen eine andere Präposition, z.B. im Scherz, per iocum: in meiner Gegenwart, coram me; – oder den Genetiv, z.B. der Eingang im Pontus, introitus Ponti. – / Bei Angabe des Stoffes in den Verbdgg.: »in barem Geld, in Gold« sagte man (wenigstens [1377] in nachaug. Zeit) wörtlich in pecunia, in auro, s. Suet. Tib. 49; Galb. 8.

    II) zur Angabe der Richtung nach einem Orte hin: in mit Akk. – Bei den Verben des Stellens, Setzens, Legens (ponere, locare, collocare, statuere, constituere) steht gew. in mit Abl. – Nur imponere (wenn es nicht den Dativ des Orts, wohin man etwas stellt etc., nach sich hat) u. reponere haben gew. in mit folg. Akk. nach sich. – Wie die Verba des Stellens etc. werden auch defigere (hineinstoßen), describere u. inscribere (einschreiben), insculpere (eingraben) mit in u. folg. Abl. konstruiert, wenn sie nicht den bloßen Dativ nach sich haben.

    III) bei Zeitbestimmungen, a) auf die Frage wann?: in mit Abl. – Doch ist hier ebenfalls, wie oben unter no. I, zu bemerken, daß in nur den Teil einer Zeit bezeichnet u. daß da, wo im allg., wie es gew. der Fall ist, die ganze Zeit gemeint ist, der bloße Abl. ohne in stehen muß, z.B. in diesem Jahre, hoc anno: in unserem Zeitalter, nostrā aetate. – Ebendeshalb steht auch bei tempus, wenn es = Zeitumstände, Bedrängnis, Not, gew. die Präposition in, sowie übh. bei genauern Zeitbestimmungen. – Bei Altersangaben wird »in« mit einer Ordinalzahl im Latein. entwederdurch den bloßen Ablat. oder durch agens mit Akk. der Jahreszahl ausgedrückt, s. Liv, 39, 40, 12: qui sextum et octogesimum annum agens (in seinem 86. Jahre) causam dixerit...: nonagesimo anno (in seinem 90. Jahre) Ser. Galbam ad populi adduxerit iudicium. – b) auf die Frage während oder binnen welcher Zeit?: in mit Abl. – intra mit Akk. – inter m. Akk. – oft durch bl. Abl. (s. »innerhalb« die genauere Erörterung). – Soll die Dauer durch eine Zeit hindurch bis ans Ende bezeichnet werden, so steht im Latein. per, z.B. in diesen Tagen kam kein Brief von dir an, nulla abs te per hos dies epistula venerat: in der Nacht sieht man die Sterne, per noctem cernuntur sidera.

    deutsch-lateinisches > in

См. также в других словарях:

  • Giusto Utens — or Justus Utens (died 1609) was a Flemish painter who is remembered for the series of Medicean villas in lunette form that he painted for the third grand duke of Tuscany, Ferdinando I, in 1599–1602. [Of seventeen, fourteen have survived, some in… …   Wikipedia

  • Giusto Utens — Palazzo Pitti und der Boboli Garten, Museo di Firenze com era …   Deutsch Wikipedia

  • Giusto Utens — Giusto Utens, nom italianisé de Iustus van Utens, est un peintre flamand (né à Bruxelles, de date incertaine, et mort en 1609), actif principalement en Italie, où ayant vécu à Carrare en 1580, il se marie en 1588 et eut un fils Domenico, lui… …   Wikipédia en Français

  • УТЕНС —    • Utens,          река в цизальпинской Галлии, северная граница сенонов; вероятно, н. река Монтоне, изливающаяся на севере от Равенны в Адриатическое море. Liv. 5, 35 …   Реальный словарь классических древностей

  • Villa médicéenne — Carte récapitulative Médaillon de Gi …   Wikipédia en Français

  • Villa mediceenne — Villa médicéenne Carte récapitulative …   Wikipédia en Français

  • Villas médicéennes — Villa médicéenne Carte récapitulative …   Wikipédia en Français

  • Villa Medici at Cafaggiolo — The Villa Medicea di Cafaggiolo is a villa situated near the Tuscan town of Barberino di Mugello in the valley of the River Sieve, some 25 kilometres north of Florence. It was one of the oldest and most favoured of the Medici family estates,… …   Wikipedia

  • Villa del Trebbio — The Villa del Trebbio is a Medici villa in Tuscany, Italy.The villa is located near San Piero a Sieve in the Mugello region, in the province of Florence, in the area from which the Medici family originated. It was one of the first if not the… …   Wikipedia

  • Villa Demidoff — Giusto Utens Die Medici Villa von Pratolino Die Villa Medici von Pratolino (auch Park oder Villa Demidoff), liegt in der Gemeinde Vaglia, Via Fiorentina 276, Provinz Florenz, Region Toskana, Italien. Geschichte 1568 hat Francesco I. de’ Medici… …   Deutsch Wikipedia

  • Medici villas — For other uses, see Villa Medici (disambiguation). Localization of major and minor Medici villas in Tuscany The Medici villas are a series of rural building complexes near Florence which were owned by members of the Medici family between the 15th …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»