-
1 opitulor
-
2 opitulor
ŏpĭtŭlor, ātus, 1 (old inf. pres. opitularier; v. in the foll.), v. dep. n. [ops-tulo, whence tuli], to bring aid; to help, aid, assist, succor (class.;(β).syn.: adjuvo, subvenio, auxilior, succurro): amanti ire opitulatum,
Plaut. Mil. 3, 1, 27:amicum amico opitularier,
id. Curc. 2, 3, 54:sontibus,
Cic. Fam. 4, 13, 3:inopiae,
to relieve, Sall. C. 33, 2:permultum ad dicendum,
Cic. Inv. 2, 2, 7:frequentatio, quae conjecturalibus causis opitulatur,
Auct. Her. 4, 40, 53.—With contra, to be good against, to relieve; of remedies:contra vanas species opitulari,
Plin. 28, 8, 27, § 103.► Act. collat. form ŏpĭtŭlo, āre (anteclass.): corrige, opitula, Liv. And. ap. Non. 475, 11. -
3 opitulo
ŏpĭtŭlor, ātus, 1 (old inf. pres. opitularier; v. in the foll.), v. dep. n. [ops-tulo, whence tuli], to bring aid; to help, aid, assist, succor (class.;(β).syn.: adjuvo, subvenio, auxilior, succurro): amanti ire opitulatum,
Plaut. Mil. 3, 1, 27:amicum amico opitularier,
id. Curc. 2, 3, 54:sontibus,
Cic. Fam. 4, 13, 3:inopiae,
to relieve, Sall. C. 33, 2:permultum ad dicendum,
Cic. Inv. 2, 2, 7:frequentatio, quae conjecturalibus causis opitulatur,
Auct. Her. 4, 40, 53.—With contra, to be good against, to relieve; of remedies:contra vanas species opitulari,
Plin. 28, 8, 27, § 103.► Act. collat. form ŏpĭtŭlo, āre (anteclass.): corrige, opitula, Liv. And. ap. Non. 475, 11. -
4 auxilior
auxĭlĭor, ātus, 1, v. dep. [auxilium], to give help or aid, to help, aid, assist, succor (syn.: juvo, adjuvo, opitulor, subvenio, succurro).I.In gen. (class. but rare; in Cic. perh. only once in his Epistt.), constr. with dat.:II.alicui,
Plaut. Trin. 2, 2, 102:nonne id flagitiumst te aliis consilium dare, tibi non potis esse auxiliarier?
Ter. Heaut. 5, 1, 50; Cic. Fam. 5, 4; Caes. B. G. 7, 50 fin.; 4, 29; Sall. J. 24, 3; Plin. 10, 8, 9, § 22; Vulg. 4 Reg. 14, 26; ib. Psa. 88, 44; ib. Heb. 2, 18: nihil Numantinis vires corporis auxiliatae sunt, Auct. ad Her. 4, 27.—Esp., of the aid of a physician, to aid, to relieve, heal, cure; constr. with dat. or contra:► a.Nec (medicina) formidatis auxiliatur aquis,
Ov. P. 1, 3, 24:ferulam quibusdam morbis auxiliari dicunt medici,
Plin. 13, 22, 43, § 125:phalangites auxiliantur contra scorpionum ictus,
id. 27, 12, 98, § 124.Act. access. form auxĭlĭo, āre, to give aid, etc.: alicui, Gracch. ap. Diom. p. 395 P.; cf. Prisc. p. 797 P.—b.Auxilior in pass. signif.:a me auxiliatus, Lucil. ap. Prisc. pp. 791 and 927 P.: consonantes sunt in quibus (vox) ab imis auxiliata egrediatur ad aures disertā verborum claritate,
Vitr. 5, 8, 2. -
5 juvo
jŭvo, jūvi, jūtum, 1 (juvaturus, Sall. J. 47, 2; Plin. Ep. 4, 15, 13:I.iuerint,
Cat. 66, 18), v. a. and n. [perh. root div-, to gleam; cf. dies], to help, aid, assist, support, benefit (cf.: auxilior, subvenio, opitulor).In gen.:II.qui se natos ad homines juvandos, tutandos, conservandos arbitrantur,
Cic. Tusc. 1, 14, 32:beatae vitae disciplinam juvare,
id. Fin. 1, 21, 71:aliquem omni suo studio in petitione,
id. Fam. 11, 17, 2:aliquem auxilio laboris,
id. Balb. 9:hostes frumento,
Caes. B. G. 1, 26:juvit facundia causam,
Ov. M. 7, 505:imbres arva juvantes,
id. A. A. 1, 647:(Juppiter) juvat imbribus agros,
id. P. 2, 1, 13:aliquem portuque locoque,
by receiving into harbor and house, id. H. 2, 55:nudum hospitio tectoque,
Juv. 3, 211:pectora alloquio,
Ov. P. 1, 6, 18:audentes deus ipse juvat,
id. M. 10, 586:audentes Fortuna juvat,
Verg. A. 10, 284:aliquem in aliqua re,
Cat. 68, 41.—With two acc.:aliquid Rutulos,
Verg. A. 10, 84. —Of medical assistance:qui salutari juvat arte fessos,
Hor. C. S. 63; Ov. Tr. 2, 270; Plin. 23, 1, 10, § 14: dis juvantibus or deo juvante, with God's help:me, dis juvantibus, ante brumam exspecta,
Cic. Fam. 7, 20, 2; id. N. D. 2, 66, 165; cf.:non denique quicquam aliud nisi juvantibus sacris deligunt,
Plin. 2, 7, 5, § 21.—In pass.:lex Cornelia proscriptum juvari vetat,
Cic. Verr. 2, 1, 47, § 123:viatico a me juvabitur,
Liv. 44, 22:precor, quaeras, qua sim tibi parte juvandus,
Ov. P. 4, 12 fin.:placuit sollertia, tempore etiam juta,
Tac. A. 14, 4 init. (al. adjuta):nec sola (lingua) loquendi munus implere potest, nisi juta, etc.,
Lact. Opif. D. 10, 13.— Impers., juvat, it is of use; with a subject-clause:juvat Ismara Baccho Conserere,
Verg. G. 2, 37:quid docuisse juvabat?
Ov. M. 7, 858; cf.:quid juvat esse deum?
id. ib. 13, 965.—In partic., to delight, gratify, please:juvare in utroque (in sensu et in animo) dicitur: ex eoque jucundum,
Cic. Fin. 2, 4, 14. —In this sense rarely as a personal verb: nec umquam quicquam me juvat quod edo domi;Foris... quod gusto id beat,
Plaut. Capt. 1, 2, 34:non omnis arbusta juvant humilesque myricae,
Verg. E. 4, 2:nec me vita juvaret, invisa civibus et militibus meis,
Liv. 28, 27:si nec fabellae te juvant nec fabulae,
Phaedr. 4, 7, 22:multos castra juvant,
Hor. C. 1, 23:aurem juvantia verba,
Ov. A. A. 2, 159.—In pass.:refer ad aures, probabunt: quaere, cur? ita se dicent juvari,
Cic. Or. 48, 159.—More freq. impers., juvat (aliquem), with subject-clause, it delights, pleases, I (thou, he, etc.) am delighted, take pleasure in:juvit me, tibi tuas litteras profuisse,
Cic. Fam. 5, 21, 3:juvat me haec praeclara nomina artificum... concidisse,
id. Verr. 2, 4, 6, § 12:forsan et haec olim meminisse juvabit,
Verg. A. 1, 203:juvat evasisse tot urbes Argolicas,
id. ib. 3, 282:insano juvat indulgere labori,
id. ib. 6, 135:si pereo, hominum manibus periisse juvabit,
id. ib. 3, 606:quae scire magis juvat quam prodest,
Sen. Ep. 106. -
6 opitulatio
ŏpĭtŭlātĭo, ōnis, f. [opitulor], a helping, assisting, help, assistance (post-class.), Arn. 4, 129; Dig. 4, 4, 1; Vulg. 1 Cor. 12. 28. -
7 opitulatus
ŏpĭtŭlātus, ūs, m. [opitulor], a helping, help, aid (post-class.):ejus opitulatu,
Fulg. Myth. 3, 8.
См. также в других словарях:
ՁԵՌՆԿԱԼՈՒ — (ի, աց.) NBH 2 0153 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 12c ա. ՁԵՌՆԿԱԼՈՒ կամ ՁԵՌԸՆԿԱԼՈՒ. ἁντιλαμβανόμενος , ἁντιστηρίζων apprehensor, susceptor, auxiliator, confirmans. Որ կալեալ ունի զձեռանէ այլոյ. ձեռնտու. օգնական.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆՊԱՍՏ — (ի, ից.) NBH 2 0453 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 10c, 11c, 12c, 13c գ. (լծ. ապաստան, եւ հուպ աստ). σύμβλημα (հանգանակ). commissio χρεία (պէտք). opus ἑπιτήδευμα studium, diligentia. եւ բայիւ παρέχω (լծ. պարգեւել).… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՍԱՏԱՐԵՄ — (եցի.) NBH 2 0698 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 13c չ. ἑπικοσμέω auxilior, opitulor. Սատար՝ ձեռնտու՝ գործակից՝ օգնական լինել. նպաստել. միաբան գործել՝ աշխատել. *Եւ կանոնոյն անգամ սատարեալք ըստ իւրեանց տկարութեան. Ագաթ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՕԺԱՆԴԱԿԵՄ — (եցի.) NBH 2 1024 Chronological Sequence: 8c, 10c, 12c, 13c չ. συναντιλαμβάνομαι adjuvo, opitulor χειραγωγέω manuduco. Օգնել, ձեռնտու՝ առաջնորդ եւ սատար լինել. նպաստել. ... ձեռք տալ ... *Ձեռն իմ ասէ օժանդակեսցէ նմա, եւ բազուկ իմ զօրացուսցէ զնա:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)