-
1 განმარტება
— (განვმარტებ, განვიმარტები) გაშლა, განვრცობა (ფსალ. 104, 39; იგავ. 23, 5), простирать, устремлять, -ся.— თარგმანება, აღხსნა, толковать, толкование, истолкование, изъяснение.Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > განმარტება
-
2 განმარტება
пояснить, разъяснить; сущ. пояснение, разъяснение -
3 განმარტება
изъяснить истолковать объяснить перетолковать-см. пояснить разъяснить растолковать толковать трактоватьქართულ რუსული ლექსიკონი სიტყვიერი (Грузинско-русский глагольный словарь) > განმარტება
-
4 ახსნა-განმარტება
-
5 თარგმანი
განმარტება წერილთა და ჰაზრთა მათთა აღხსნა, толкование. ს. (?) თარქმან.— გარდაღება ერთის ენიდამ მეორეზედ, перевод.Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > თარგმანი
-
6 პერიჶრასი
განმარტება, ანუ თარგმანება მრავლითა ლექსებითა (დამასკ. 61), περίφρασις.Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > პერიჶრასი
-
7 აღსნა
— განმარტება, თარგმანება, изъяснять.Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > აღსნა
-
8 ბალახში
Ср. ბადახშანიГрузинский толковый словарь с русскими комментариями > ბალახში
-
9 გამოთარგმანება
Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > გამოთარგმანება
-
10 განფენა
განვჰფენ, განვიფინები, განვრცობა, განმარტება, გაშლა (ფსალ. 44, 2 და 61, 8, კუალად 141, 3), излиять, пролиять, -ся.Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > განფენა
-
11 გარდამოცემა
— (გარდამოვსცემ) მოცემა მაღლიდამ, ანუ სწავლის განმარტება, преподавать.Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > გარდამოცემა
-
12 გაშლა
— (გავშლი, გავიშლები) გაფენა ან განმარტება, გახსნა შეკეცილისა, расстилать, растягивать руку, раздвигать.Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > გაშლა
-
13 ზოდიაქო
Ср. ზოდიასიმრგულე მზისა მოქცევისა წელიწდეულად, зодиак, Ζοδιακός, Ζωδιον; ხოლო განიწვალების ესე რიცხჳსაებრ 12 თთვეთა წლისათა, 12 კერზოდ ანუ ბურჯად, რომელთაგან თჳთოეულსა დარქმევია სახელი თანავარსკულავედისა მის, რომელიცა თჳთოეულსა თთვესა შინა მიითუალავს მზესა მიმოქცევასა შინა მისსა. ამათ თანავარსკულავედთადმი მსგავსებისაებრ ცხოველთა და სხუათა ნივთთასაგანკუთნვილ არიან სახელნი და ნიშანნი. ნიშანთა ამათ ეწოდების ზოდიანი ნიშანნი ცისანი, ანუ ნიშანნი ზოდიაქოსანი, რომელთაცა გარეშეთა შინა წერილთა უწოდებენ ბურჯად ანუ ეტლად. შესამეცნებელად ამისა წინადაიდების აქა, შემდგომი ტაბლიცა ჩვენებითურთ სახელთა თთვეთასა, რაოდენობისა დღეთა მათთასა და განკუთნვილთა მათდამი ნიშანთა ზოდიაქოსთა ( ტაბულა). და ესრეთ იანვარსა შინა მიითუალავს მზესა წყლის საქანელი, ფებერვალსა შინა - თევზნი, მარტსა - ვერძი, აპრილსა - კურო და შემდგომნი. კუალად შეისწავე, რამეთუ თჳთოეულსა ოთხსა წელიწადსა შინა ფებერვალსა დაერთვის ერთი დღე და შეიქმნების 29. ამ წელიწადს ეწოდების ნაკისა (იხილე მიზეზი ამისი ლექსსა შინა ნაკი. ხოლო უვრცელესად განმარტება ყოვლისავე ჰპოვო ჶიზიკურსა შინა ასტრონომიასა).Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > ზოდიაქო
-
14 ზოდია
სიმრგwლე მზისა მოქცევისა წელიწდეულად, зодиак, Ζοδιακός, Ζωδιον; ხოლო განიწვალების ესე რიცხჳსაებრ 12 თთვეთა წლისათა, 12 კერზოდ ანუ ბურჯად, რომელთაგან თჳთოეულსა დარქმევია სახელი თანავარსკwლავედისა მის, რომელიცა თჳთოეულსა თთვესა შინა მიითwალავს მზესა მიმოქცევასა შინა მისსა. ამათ თანავარსკwლავედთადმი მსგავსებისაებრ ცხოველთა და სხwათა ნივთთასაგანკუთნვილ არიან სახელნი და ნიშანნი. ნიშანთა ამათ ეწოდების ზოდიანი ნიშანნი ცისანი, ანუ ნიშანნი ზოდიაქოსანი, რომელთაცა გარეშეთა შინა წერილთა უწოდებენ ბურჯად ანუ ეტლად. შესამეცნებელად ამისა წინადაიდების აქა, შემდგომი ტაბლიცა ჩვენებითურთ სახელთა თთვეთასა, რაოდენობისა დღეთა მათთასა და განკუთნვილთა მათდამი ნიშანთა ზოდიაქოსთა ( ტაბულა). და ესრეთ იანვარსა შინა მიითwალავს მზესა წყლის საქანელი, ფებერვალსა შინა - თევზნი, მარტსა - ვერძი, აპრილსა - კურო და შემდგომნი. კwალად შეისწავე, რამეთუ თჳთოეულსა ოთხსა წელიწადსა შინა ფებერვალსა დაერთვის ერთი დღე და შეიქმნების 29. ამ წელიწადს ეწოდების ნაკისა (იხილე მიზეზი ამისი ლექსსა შინა ნაკი. ხოლო უვრცელესად განმარტება ყოვლისავე ჰპოვო ჶიზიკურსა შინა ასტრონომიასა).Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > ზოდია
-
15 თარგმნა
Ср. თარგმანებავსთარგმნი, ვსთარგმანებ განმარტება ან გარდაღება, толковать, или переводить.Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > თარგმნა
-
16 თარგმანება
(ვსთარგმნი, ვსთარგმანებ) განმარტება ან გარდაღება, толковать, или переводить.Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > თარგმანება
-
17 თუ
კავშირი განწვალებითი, ანუ კითხჳთი (იაკობ. 5, 13 და შემდგომი), ли? или?—ზოგჯერ დაერთვის ნაცვალთსახელთა: თუ ვინ, თუ რომელი, ანუ ზმნისზედათა: თუ ვითარ, თუ რაოდენ და სხ. (იხილე განმარტება ამისი ლექსსა თანა იგი). -
18 ი
ქარაგმიანნი ლექსნი: იჳ* - იესო, იე* - იოანე და ძველებურად იჱლი* - ისრაელი, იელიმი* - იერუსალიმი (იხილე შესავალსა შინა ასოთათჳს ჱ და ჳ). ასო ი იხმარების შემოქმედებითთა ზმნათა შინა, რაჟამს მოქმედება მიეჩემების თჳთ მოქმედსავე პირსა და და არა სხუათა. მაგალითად, ვსწერ, ვაშენებ, ესეწ არს საზოგადო, ხოლო მიჩე (მე) ბული თჳთ მოქმედისა პირისადმი, ითქმის: ვიშენებ, ვიწერ, იშენებ, იწერ, იშენებს, იწერს. ეგრეთვე პირნაკლად: მიშენებ, მიშენებს; მიწერ, მიწერს ანუ გიშენებ, გიშენებს; გიწერ, გიწერს. ეგრეთვე ი იხმარების ვნებითთა ზმნათა შინა. მაგალითად, ვიწერები და სხ. (იხილენ ასოთა თანა გ, ე, მ, უ და კუალად შესავალსა შინა ამის წიგნისასა უვრცელესად განმარტება ზმნათა).რომელთამე ლექსთა წინაშე ი დაერთვის ვ: იწრო - ვიწრო და სხ. ( ნახე ვ). კუალად ი დაერთვის ზმნისზედათა: იბედივ, იგურდივ, იმგრძლივ, იმრგულივ და სხ. -
19 მახვილი
I. მკვეთრი საჭურველი (ფსალ. 36, 14 და შემდგომი; ლუკ. 22:36, 49, 52), меч; სახენი ამისნი: დანა, სატევარი, ხანჯალი და სხ. ( ნახე ლექსსა თანა ხრმალი).I. მახვილიიხმარების ზედშესრულადცა და ჰნიშნავს მკვეთრსა, მჭრელსა, გამჭრიახსა. მაგალითად: თვალი მახვილი, ანუ ხედვა მახვილი, სმენამახვილი, გონებამახვილი და სხ., вострый.I. მახვილინიშანი პროსოდიისა, რომელთაცა მარცვალთა ზედა ლექსისათა ამაღლდების ხმა, რომელია ('), ударение в правописание. შეისწავე, რამეთუ ქართულსა ენასა შინა ორმარცულოვანთა და სამმარცულოვანთა ლექსთა შორის პირველსა ზედა მარცვალსა ამაღლდების ხმა. მაგალითად: კ'აცი, მდ'ინარე, ხოლო ოთხმარცულოვანთა და უმეტესთა შორის ამაღლება ხმისა იქნების დაბოლოვებითგან მესამესა ზედა მარცვალსა. მაგალითად: კაც'ისაგან, მდინ'არისა, მდინარ'ისაგან, დ'იდება, დიდ'ებული, დიდებ'ულება, დიდებულ'ებითა, დიდებულებ'ითითა და სხ. ცნობა ამისი ფრიად სახმარ არს შეთხზვასა შინა ლექსთა, ანუ სტიხთასა, რომელსა ეწოდების პოეზია. ხოლო განმარტება ამისი ეკუთნვის ნაწილსა ღრამმატიკისასა, რომელია პროსოდია ანუ ლექსთგამოღება და მოკლედ ჯერ არს შესწავება, ვითარმედ სტიხთა შინა ორნი და სამნი ლექსნი შეერთდებიან ესრეთ, ვითა რთულნი, ანუ ერთი ლექსი მრავალმარცულოვანი დაიდების, ვითა განყოფილი მიხედვითა ხმის ამაღლებისათა. საზომი ამათი ადვილად განისაზღურების ყურადღებითითა წარკითხვითა ძველთა მესტიხეთა წიგნთათა, მაგალითად: რო˘მე˘ ლმაˉ ნ შე˘ ჰქმნა˘ საˉ მყა˘რო˘ ძაˉლი˘ თა მი˘ თ ძლი˘ეˉრი˘თაˉ.Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > მახვილი
-
20 მზის მაქცევი
28 წელიწადი, ე.ი. რიცხჳ ნაკის წელიწადთა 4 და რიცხჳ მსგეფსის დღეთა 4, რა განამრავლო ურთიერთსა ზედა, შეიქმნების 28. შემდგომად მობრუნებისა ესოდენთა წელთათა შვიდეულის დღენი იმავე 12 თთვეთა რიცხვებში მოვლენ, როგორც ყოფილა 28 წელს უწინ (ვრცლად განმარტება ამისი იხილე ქართულის დაბეჭდილის დაბადების ბოლოს), круг солнца.Грузинский толковый словарь с русскими комментариями > მზის მაქცევი
- 1
- 2
См. также в других словарях:
განმარტება — გაშლა … ძველი ქართული სიტყვების ლექსიკონი (Old Georgian words in the dictionary)
გამოთარგმანება — განმარტება … ძველი ქართული სიტყვების ლექსიკონი (Old Georgian words in the dictionary)
თარგმანი, თარგმანება, თარგმნა — განმარტება … ძველი ქართული სიტყვების ლექსიკონი (Old Georgian words in the dictionary)
ძალადობა — • არსებობს ძალადობის ბევრი განმარტება. მათგან ერთ ერთი განიმარტება, როგორც ძალის გამოყენება ფარული ან აშკარა იმ მიზნით, რომ მიიღო ადამიანისაგან ან ჯგუფისაგან ის, რისი მოცემასაც ისინი თავის ნებით არ თანხმდებიან. არსებობს ძალადობის სხვადასხვა ფორმა … Georgian encyclopedia
თვითგამორკვევის უფლება — ჩნდება გაერო ს წესდების 1(2) მუხლში, აგრეთვე, ორივე საერთაშორისო პაქტში. გაერთიანებული ერების ორგანიზაციისათვის და, ამგვარად, ადამიანის საერთაშორისო უფლებებისათვის მას ნამდვილად უდიდესი მნიშვნელობა გააჩნია. ბევრი მიმომხილველის აზრით,… … Georgian encyclopedia
Teimuraz Bagrationi — ( ka. თეიმურაზ ბაგრატიონი) otherwise known as tsarevich Teimuraz Georgievich ( ru. царевич Теймураз Георгиевич) (April 23, 1782 – October 25, 1846) was a Georgian prince (batonishvili) and scholar primarily known as an author of the first… … Wikipedia
გავლენის აგენტი — ტერმინი ,,გავლენის აგენტი“ ამერიკული განმარტებით, შემდეგს ნიშნავს: ,,პირი, რომელიც შეიძლება გამოიყენო უცხოელ წარმომადგენლებთან ფარული გავლენისთვის, რომელიც აყალიბებს საზოგადოებრივ აზრს ორგანიზაციებში, გავლენიან წრეებში, რათა ხელი შეუწყოს თავისი… … Georgian encyclopedia
ოჯახი — • საქართველოს სამოქალაქო სამართლის მიხედვით, ოჯახი ქალისა და მამაკაცის ნებაყოფლობითი კავშირია, რომელიც რეგისტრირებულია სახელმწიფო ორგანოში, რამდენადაც, სამართლებრივი თვალსაზრისით, მხოლოდ ასეთი რეგისტრაცია წარმოშობს მეუღლეთა შორის გარკვეულ… … Georgian encyclopedia
ოჯახური ცხოვრება — • საქართველოს კანონმდებლობით არის განმარტებული, ქორწინება და ოჯახი წარმოადგენს ქალისა და მამაკაცის ნებაყოფლობით კავშირს, თუმცა ამ საკითხის ევროსასამართლოსეული განმარტება გაცილებით რთულია. კერძოდ, სასამართლოს განმარტებით, ოჯახური ცხოვრება… … Georgian encyclopedia
პირადი ცხოვრება — ევროსასამართლოს განმარტებით, პირადი ცხოვრების პატივისცემა გულისხმობს ინდივიდის პირად ცხოვრებაში ჩაურევლობას, მის ხელშეუხებლობას, პირის უფლებას იცხოვროს ისე, როგორც მას სურს. პირადი ცხოვრების პატივისცემა ასევე მოიცავს, გარკვეულ ფარგლებში, სხვა… … Georgian encyclopedia
რასიზმი — • შეიძლება განისაზღვროს მრავალგვარად. ერთ ერთი განმარტება განიხილავს რასიზმს როგორც გააზრებულ ან გაუაზრებელ რწმენას ერთი რასის აღმატებულობის შესახებ მეორის მიმართ. უპირველეს ყოვლისა, ამ განმარტებიდან გამომდინარეობს, რომ „აღმატებულ“ რასას აქვს… … Georgian encyclopedia
