-
1 ՄՈՒՐ
մրի Сажа, копоть. ◊ Մար քսել очернить. -
2 մուր
Հայերեն - անգլերեն բառարան (Armenian-English dictionary) > մուր
-
3 ԹՈՒՔ
թքի 1. Слюна. 2. Плевок. ◊ Թաք ու մուր стыд и срам. Թուքը գնում է՝ վազում է слюнки текут. Թուքը կուլ տալ 1) глотать слюни, 2) проглотить обиду, 3) сдержать гнев. Թուքը կպավ՝ չորացավ 1) душа ушла в пятки, 2) в горле пересохло. -
4 ՃԱԿԱՏ
ի 1. Лоб, чело (устар. и поэт.). 2. Фасад. 3. Фронт. 4. (փխբ.) Фронт (объединение общественных сил). 5. (փխբ.) Фронт (область, отрасль деятельности). ◊ Ճակատ առ ճակատ, Ճակատ ճակատի. Лицом к лицу. Ճակատը բաց, Բաց ճակատով с открытым лицом, Ճակատը դեմ տալ восстать, бороться против чего-либо. Ճակատը կտրված бесстыдник. Ճակատը մուր քսել оклеветать. Ճակատը պինդ 1) твердолобый, 2) выносливый. Ճակատի գիր, տե՛ս Ճակատագիր։ Ճակատին գրված է предначертано. Ճակատ կազմել приготовиться к бою. Ճակատին ասել сказать в лицо, открыто. Ճակատին կպցնել (կամ խփել) дать по лбу. Ճակատ մեկնել идти на фронт. Ճակատ մտնել вступить в бой. Ճակատի քրտինքով в поте лица.* * *[N]лоб (M)фасад (M)фронт (M) -
5 ՑԵԽ
1, ի 1. Грязь. 2. (բժշկ.) Грязи. 3. Вяжущий раствор для строительства. 4. Глина для поделок. 5. Таро, депилляторий (обычно сернистый барий). 6. Грязная, мутная вода. ◊ Ցեխ անել месить, замесить раствор, готовить, приготовить строительный раствор. Ցեխը կոխել ու հանել կոխել հանել сильно покритиковать, разругать. Ցեխի հետ հավասարեցնել смешать с грязью, втоптать в грязь. Ցեխի մեջ խրվել 1) застрять в грязи, 2) опозориться. Ցեխ ու մուր թափել (մեկի վրա) обливать, облить грязью, помоями (кого-л.). Արի, էշը ցեխից հանի оказаться в безвыходном положении. Գիտեմ ինչ ցեխից ես (հեգն.) знаю, из какого ты теста. Մաստակը ցեխն է ընկել (հնց.) дело табак, дело труба. Պատիվը ցեխին խառնել смешать с грязью, обливать, облить грязью, помоями.————————21. տե՛ս Արտադրամաս։ 2. տե՛ս Համքարություն։* * *[N]грязь (F)вода: грязная вода (F) -
6 ՔՍԵԼ
եցի 1. Тереть, потереть. 2. Мазать, помазать. 3. Касаться, коснуться. ◊ Աղտ քսել, Արատ քսել, Մուր քսել порочить, позорить. Երեսը գետնին քսել бить челом. Մեկի հացին յուղ (կամ մեղր) քսել угождать (кому.).* * *[V]теретьпотеретьизмазатьпомазатьперемазатьмазатьмазнутькасатьсякоснуться
См. также в других словарях:
ՄՈՒՐ — (մրոյ.) NBH 2 0300 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 12c, 14c գ. αἱθάλη (այրեցած). fuligo, fumus crassior. (լծ. մառն. որպէս եւ յն. մա՛ւրօս. իտ. մօ՛ռօ, է թուխ. մաւրիտանացի.) Ծուխ թանձր կամ թանձրացեալ. մրուր ծխոյ կամ հրոյ. մուխ, էրուք … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՍԱՄՈՅՐ — (մուր, րաց.) NBH 2 0691 Chronological Sequence: Early classical, 6c գ. ռմկ. սամուր. լտ. mus ponticus. իտ. zibellino. Չորքոտանի նման աքիսի եւ կուզի ( ... ) սեւագոյն փայլուն մորթով. մանաւանդ Մորթն նորա ազնիւ, իբր սամուրենի. սամուր քիւրք. *Սամոյր… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՍԵՒ — (ի, կամ ոյ.) NBH 2 0710 Chronological Sequence: Unknown date, 12c, 13c, 14c ա. Ռամկական բառիս Սեւաւ. *Սեւ սիսոյի: Սեւքդ այդ տանին զքեզ. Վրք. հց. ՟Ժ՟Դ: *Հեթանոսք սեւք եկին յարեցան ʼի քրիստոս: Չգարշեցաւ ʼի մէնջ ʼի սեւոցս եւ ʼի գարշելեացս. Վրդն. երգ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱԾՈՒԽ — (ածխոյ.) NBH 1 0021 Chronological Sequence: Early classical, 7c, 13c գ. ἅνθραξ carbo, ἁσβόλη fuligo Ըստ կրկին թարգմանութեանցս յայլ լեզուս՝ ուղիղ գրի ʼի Հին բռ. *Ածուխ. գործելի, կամ մուրʼʼ: եւ ըստ յետնոյս (տճկ. իս.) է բանն. Ողբ. ՟Դ. 8. *Թխացան քան … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՃԻՒՆ — (ի, կամ ոյ, եւ աճեան կամ ճենի, եամբ.) NBH 1 0050 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 10c, 11c, 12c գ. σποδός, τέφρα, αἱθάλη cinis, fuligo, favilla, pulvis Մոխիր. յաւելուած կրակի կամ այրեցելոց՝ մոխրեալ կամ կայծախառն. գազաղ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՅՐԵՑԱԾ — (ի, իւ. կամ ոյ, ով.) NBH 1 0098 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 7c, 8c գ. Այրեցումն. այրումն. որպէս այրուք, մնացորդ իրին այրեցելոյ, եւ հետք այրման. սպի, խարան. խանձող. մոխիր, աճիւն. եւ այլն. էրուք. ... κατάκαυμα adustio *Եւ մարմնոյ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐԿԱՆԵՄ — (արկի, արկն.) NBH 1 0362 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 9c, 10c, 11c, 12c, 13c ն. βάλλω, ἑμβάλλω, ἑπιβάλλω, προβάλλω եւն. jacio, injicio, projicio, mitto եւն. Ձգել, ընկենուլ. եւ Դնել. նետել. ... *Արկանել… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԾԵՄ — (եցի.) NBH 1 492 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical ն. Բիծ կամ արատ դնել ումեք. բծաւոր ցուցանել. ստգտանել. մուր քսել, մեղադրել. *Մի՛ բծեսցէ զամբիծ աղաւնին. Ճ. ՟Ա.: *Այսր պատասխանի ստուգութիւն նորա. զի մի՛ ոք բծեսցէ զստուգութիւն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԵՂ — I. (ոյ, ոց. եւ եւս ի, ից.) NBH 1 0608 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 10c, 11c, 12c գ. φάρμακον medicina, medicamen, ῤητίνη resina, κολλούριον collyrium Դարման առողջարար հիւանդաց, եւ Սպեղանի վիրաց կամ պատրոյգ. եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՅԾՂԱՆ — ( ) NBH 1 0918 Chronological Sequence: 12c գ. թուի որպէս ʼի ռմկ. խանծիլ. այսինքն Կտաւ խանձողեալ, որլինի աբեթ, եւ պատանք վիրաց. *Խայծղան, եւ ծծումբ եւ մուր: ձիւթ, եւ խայծղան. Վստկ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՅՀՈՅԵՄ — (եցի.) NBH 2 0032 Chronological Sequence: Unknown date, 10c, 12c, 14c ն. (ʼի ձայնէս Հա՛յ հո՛ւյ, յա՛յ յո՛ւ. պրս. հայահույ, հայահայ. իբր ղավղա. կագ) βλασφημέω blasphemo. իբր կագ.) Թշնամանել, անարժան բանիւք անարգել, նախատել զաստուած, կամ զմարդիկ. որ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
