-
1 ԱՐՔՈՒՆԻ
ա. (հնց.) 1. Царский, королевский, принадлежащий царю. 2. Государственный, казённый. 3 Дворцовый. Արքունի դուռ двор, царский двор. -
2 ԴՈՒՌ
դռան 1. Дверь, дверца. Դուռը փակ է дверь заперта. 2. (հնց․) Врата, ворота. 3. (հնց.) Горный проход, ущелье. 4. Двор, хозяйство․ 5. (պատմ.) Двор. Արքունի դուռ царский двор. 6. Выход․ 7. Դռանը у дверей, во дворе․ ◊ Դուռ-դրացի, Դուռ ու դրկից соседи. Դուռը դռան վրա по соседству, в соседстве. Դուռը երեսին փակել захлопнуть дверь (перед кем), не принять, отказать в приёме. Դռները բախել՝ թակել՝ ծեծել стучиться в дверь (за помощью). (Մեկի) դուռը գալ՝ գնալ ходить к кому-нибудь с просьбой․ Դուռ գտնել 1) найти дорогу, 2) найти выход. Դուռը բացվել найти выход, спасение. Դուռը դնել՝ ետ դնել прикрыть дверь. Դուռը կտրել не отходить от дверей, загородить дверь. Դուռը վրան փակել держать под замком, держать взаперти. Դուռը ցույց տալ показать (кому) на дверь. Դռները գցել пустить по миру, разорить. Դռները ընկնել 1) ходить по домам, 2) стучаться во все двери, просить помощи. Դուռը ոտք չդնել՝ չկոխել ни ногой (к кому, куда)․ Բերանին դուռ դնել заткнуть рот (кому)․ Կռվի վեճի դուռ բանալ дать повод к ссоре, вызвать споры. Դռանը չոքել стучаться в дверь, наступать. Շուտով մի դուռ կբացվի скоро найдётся выход.
См. также в других словарях:
ԱՐՔՈՒՆԻ — (նւոյ, նեաց.) NBH 1 0386 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 8c, 12c ա. βασιλικός regius Արքունական. արքայական. թագաւորական. ... *Կալանաւորքն արքունի: Զերկիրն կամ զգործ արքունի: Պատուհաս արքունի: Ճանապարհ զարքունի գնասցուք: Յաթոռոց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐՔՈՒՆԻՔ — (նեաց) NBH 1 0386 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c գ. βασίλειον, βασιλικόν, παλάτιον regia, palatium, δημόσιον, ταμεῖον fiscus, aerarium Պալատն. տուն արքայի. որ եւ ԴՈՒՌՆ ԱՐՔՈՒՆԻ. եւ Գանձ արքունի. ... *Կործանեցան արքունիք:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐՔՈՒՆԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0385 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c βασιλικός, βασιλικώτατος regius, nimis regius Արքունի. արքայական. թագաւորական. *Զօրէնսն կատարիցէք զարքունականս ըստ գրոց. Յկ. ՟Բ. 8. (իբր երկնաւոր թագաւորի … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԵԿԱՐ — (ի.) NBH 1 479 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c գ. (լծ. հյ. բաժ. եւ լտ. վէգդիկալ). τέλος, δασμός vectigal որ եւ ԴԻՄՈՍԱԿԱՆ ՀԱՐԿ. Տուրք արքունի. ... *Զսակ հարկին, եւ զամենայն բեկարս արքունի: Բեկար արքունի. Յհ. կթ.: *Ազատ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՈՍՏԱՆ — (ի.) NBH 2 0522 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 8c, 10c գ. լծ. հյ. Ոստ. (իբր բարձր տեղի, բլուր.) եւ Ազատ, վեստ, վստահ, ապաստան, աստիճան եւ այլն. թ. իւսթիւն, սէթ (վերագոյն. բարձր դիրք). պ. իւսթամ, ուսթամ, ասիթան, ասիթանէ. (սեամ. դուռն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՊԱՐԱՆՔ — (նից կամ նաց.) NBH 1 0274 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 8c, 10c գ. βάρις, βασίλειον, οἱκία palatium, regia, aedes, domus Տուն երեւելի՝ արքունի կամ իշխանական. պալատն. յարկ. բնակարան որմեալ կամ պարսպաւոր. *Ապարանք արքունի, իշխանի,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴՈՒՌՆ — (դրան, դրամբ. Դրունք կամ դուրք, դրանց, դրաց, ի դրունս, առ դուրս, զդրունս, զդուրս, դրամբք, դրօք. ) NBH 1 0639 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c, 13c, 14c գ. յն. թի՛ռա. պ. տէ՛ռ. սանս. տվա՛ռա. θύρα, πύλη … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՐԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0972 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 10c, 12c, 13c, 14c, 15c գ. σκηνή, σκήνωμα tentorium, tabernaculum, scena. Վրան, տաղաւար. կազմաց ʼի կտաւոյ կամ ʼի մորթոյ՝ կառուցեալ ʼի բացի որպէս խուղ կամ տուն շարժական … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՐՀՐԴԱԾՈՒ — (ի, աց.) NBH 1 0977 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c ա. Որպէսմտածու. երկնիչ ʼի սրտի. *Խնդայր չարեացն խորհրդածու. Սիսիան.: Որպէս Խորհրդական. βουλευτής consiliarius. *Ընտրել զսոսա պարւոյն այնմիկ խորհրդածուս:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԻՆԱՅ — (ի, ից.) NBH 2 0098 Chronological Sequence: 8c, 12c գ. Նոյն եւ ռմկ. եւ ար. Դեղ կարմրացուցիչ (որով պատեն զմատունս աղջկանց եւ հարսանց, եւ այլն): Նմանութեամբ՝ Հող մածեալ ʼի մազմզուկս արմատոց: Վստկ.: Ուստի այլով արդեօք նմանութեամբ ասի զյարակցաց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀՐՈՎԱՐՏԱԿ — (ի, աց.) NBH 2 0143 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical գ. ἑπιστολή epistola, litterae βιβλίον libellus μνημοσύνη monumentum σάκρα sacra (լծ. արաբ. հուրուֆ, էհրուֆ, րուքէդ, վէրէքէ եւ հյ. Գրով արտաքս առաքեալ կամ հրատարակեալ.) Գիր … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
