-
1 бәйләнешле
прил.1) свя́занный с..., относя́щийся к..., сопряжённый с...үткәннәр белән бәйләнешле уйлар — мы́сли, свя́занные с про́шлым
укуга бәйләнешле борчылулар — забо́ты, относя́щиеся к учёбе
2) соотноси́тельныйбәйләнешле төшенчәләр — соотноси́тельные поня́тия
3) спец. после́довательный, свя́занный, логи́ческийбәйләнешле хикәя — после́довательный расска́з
бәйләнешле фикер йөртү — логи́ческое мышле́ние
• -
2 тизләнешле
прил.уско́ренныйтигез тизләнешле хәрәкәт — равноуско́ренное движе́ние
тизләнешле үсеш — уско́ренное разви́тие
-
3 төрләнешле
прил.1) изме́нчивый, переме́нныйтөрләнешле процесс — переме́нный проце́сс
2) грам. изменя́емый ( о словах)төрләнешле сүз төркемнәре — изменя́емые ча́сти ре́чи
-
4 тигезләнешле
-
5 тирбәнешле
-
6 үлчәнешле
-
7 әйләнешле
прил.; см. әйләнмәле -
8 күбүлчәнешле
прил.; см. күбүлчәмле -
9 тигезтизләнешле
прил.; мат.равноуско́ренный -
10 әйләнешле
пр, см әйләнмәле -
11 бәйләнешле
прсвязанный, сопряжённый, соотносительный -
12 тизләнешле
прускоренный -
13 үлчәнешле
призмеримый -
14 бәйләнешле
прил. связанный, сопряжённый, соотносительный -
15 тизләнешле
прил. ускоренныйtigez tizläneşle xäräkät ― равноускоренное движение
-
16 үлчәнешле
прил. измеримый (например, величина) -
17 изолятор
сущ.1) физ. изоля́тор (вещество, не проводящее электрический ток: эбонит, янтарь)2) элек. изоля́тор || изоля́торныйизоля́торлар заводы — изоля́торный заво́д
фарфор изоля́тор — фарфо́ровый изоля́тор
югары көчәнешле изоля́тор — высоково́льтный изоля́тор
3) изоля́тор (особое помещение для душевнобольных, для инфекционных больных и для находящихся под следствием)авыруны изоля́торга салдылар — больно́го положи́ли в изоля́тор
-
18 тигез
1. прил.1) ро́вный; гла́дкийтигез дала — ро́вная степь
тигез су өсте пыяла төсле тигез — пове́рхность воды́ гладка́, сло́вно стекло́
тигез юлдан барганның аягы сынмас — (посл.) на ро́вной доро́ге но́гу не слома́ешь
2) ро́вный; равноме́рный, одина́ковый во всём продолже́ниитигез сулыш — ро́вное, равноме́рное дыха́ние
тигез хәрәкәт — равноме́рное движе́ние
3)а) равны́ ме́жду собо́йкөчләр тигез түгел — си́лы не равны́
бармаклар да тигез түгел — да́же па́льцы не равны́
б) мат. ра́вен чему́тигезләмәнең ике кисәге дә нульгә тигез — о́бе ча́сти уравне́ния равны́ нулю́
в) ра́вный, равнорассма́триваемыйкай җирдә көчле белән көчсез тигез? — где э́то си́льный и сла́бый мо́гут быть ра́вными?
тигез биеклектә — равновысо́кий; равновысо́кие
тигез кырлы — равносторо́нний
тигез зурлыктагы — равновели́кий
2. нареч.тигез тизләнешле — равноуско́ренный
1)а) ро́вно, равноме́рнотигез яну — равноме́рно горе́ть
б) ро́вно, одина́ково (по всей длине, площади, объёму)тигез эрләнгән — ро́вно пря́дено ( о нитке)
тигез юнылган агач — ро́вно обтёсанное де́рево
тигез буялган — ро́вно, одина́ково закра́шенный
2) вро́вень ( с чем)җир белән тигез — вро́вень с землёй
3) дру́жно; сра́зу все вме́сте; см. тж. тиңтигез үсү — дру́жно расти́
тигез шыткан үрентеләр — дру́жно поше́дшие ростки́
•- тигез булу••тигез гомер — счастли́вая супру́жеская жизнь (без преждевременной смерти одного из супругов, без разрывов, разводов и т. п.)
тигез гомер итү — быть счастли́вым в супру́жестве
тигез гомер итегез! — бу́дьте сча́стливы! ( пожелание новобрачным)
тигез хокуклы — см. тиңхокуклы
- тигез күрүтигез холыклы — уравнове́шенный, с уравнове́шенным хара́ктером
- тигез тормыш -
19 тизләнүле
прил.; см. тизләнешлетизләнүле процесслар — ускоря́ющиеся проце́ссы
-
20 тирбәнүле
прил.; см. тирбәнешле
- 1
- 2
См. также в других словарях:
әйләнешле — с. 1. Спираль рәвешендәге, уралма ә. төтен дулкыннары 2. Әйләнә торган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бәйләнешле — Мөнәсәбәтле, кагылышлы, бәйле (4) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тизләнешле — Тизләнеше булган, тизләнеш белән барган (хәрәкәт тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
үлчәнешле — Үлчәнә ала торган ү. микъдар … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
материаль — (МАТЕРИАЛЬЛЕК) – с. 1. Материягә (1) бәйләнешле; аң, фикерләүдән тыш яши торган; физик, матди 2. Материалга (1) бәйләнешле булган 3. Милеккә, эш хакына, табышка, яшәү шартларына бәйләнешле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
техник — I. с. 1. Техникага (1) бәйләнешле 2. Машина һәм механизмнарның эшенә караган, җитештерү процессына бәйләнешле. Техниканы куллану белән бәйләнгән 3. Техникада яки хуҗалык тармакларында чимал итеп файдаланырга яки эшкәртелергә тиешле 4. Нәр. б.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
физик — I. и. 1. Физика белгече 2. Югары уку йортында физика бүлеге студенты. Физика белән кызыксынучы, физика түгәрәгенә йөрүче. II. ФИЗИК – с. 1. Физика күренешләренә бәйләнешле. Физика дәресләре, физиканы өйрәнү өчен кирәк булган, шуның өчен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әдәби — с. 1. Матур әдәбияткә караган, матур әдәбият әсәре булган. Әдәбиятне өйрәнүгә бәйләнешле. Нин. б. әдәбият әсәренә караган, нин. б. әсәрдән алынган әдәби образ 2. Әдәбият, тәнкыйть һәм публицистик әсәрләр иҗат итүгә бәйләнешле әдәби хезмәт. Матур… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әйләнмә — I. с. 1. Әйләнүгә бәйләнешле, әйләнә торган әйләнмә очыш 2. Әйләнеч 3. Җепселләре борылып борылып үскән (агач тур). II. ӘЙЛӘНМӘ – и. лингв. Үзара синтаксик яки семантик бәйләнешле сүзләр тезмәсе фразеологик әйләнмә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бактериологик — с. 1. Бактериологиягә бәйләнешле 2. Бактерияләр куллануга бәйләнешле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
генетик — с. 1. Генетикага бәйләнешле 2. Генезиска, килеп чыгышка бәйләнешле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге