-
1 ансыз
нареч.1)а) без него́ (неё); без его́ (её) уча́стия (соде́йствия, по́мощи, прису́тствия и т. п.) (начать что, провести заседание, совершить сделку, оформить документы)корал кирәк, ансыз эшләп булмый — ну́жен инструме́нт, без него́ невозмо́жно рабо́тать
ярдәмче кирәк, ансыз кыен — ну́жен помо́щник, без него́ (его́ по́мощи) тру́дно
б) при замещении слов, имеющих форму только мн. ч. без нихансыз (күзлексез) укый алмый — без них (очко́в) он не мо́жет чита́ть
шахматны яраткан кеше ансыз ямь тапмый — кто лю́бит ша́хматы, тому́ ску́чно без них
2) без э́того (того́)ансыз да эссе — и без э́того жа́рко
сәүдәдә ансыз ярамый — в торго́вле без э́того нельзя́
ансыз дөнья сансыз — (посл.) без э́того и жизнь не жизнь (т. е. без удовольствий, увлечений и т. п. жить неинтересно)
-
2 җансыз
прил.1) неживо́й, безжи́зненный, мёртвыйҗансыз гәүдә — безжи́зненное те́ло
җансыз чүл — мёртвая пусты́ня
2) до́хлый, издо́хший; па́лый ( о животных); сну́лый3) неживо́й, неоргани́ческийҗансыз табигать — нежива́я приро́да
җансыз әйберләр — неодушевлённые предме́ты
җансыз материя — неодушевлённая мате́рия
5) перен. неживо́й, вя́лый, безжи́зненныйҗансыз караш — неживо́й взгляд
җансыз йөз — безжи́зненное лицо́
6) ту́склый, ску́чный ( о жизни)7) безду́шный, безжа́лостный -
3 ансыз
onsuz, o olmadan -
4 ансыз да
onsuz da, o olmadan da, o olmasa da -
5 җансыз
cansız -
6 ансыз
-
7 җансыз
-
8 ансыз
ohne das; ohne ihn, ohne sie -
9 җансыз
1. unbelebt2. fig. langweilig; uninteressant (Erzählung)3. fig. grausam; herzlos -
10 җансыз
прил. 1) неживой, безжизненный, бездыханный 2) перен.безжизненный, невыразительный 3) тусклый, бессодержательный, серый -
11 җанлы-җансыз
прил.живы́е и неживы́е (объе́кты)җанлы-җансыз нәрсәләр (әйберләр) — живы́е и неживы́е предме́ты (ве́щи)
-
12 cansız
җансыз прил.1) неживой; безжизненный; бездыханный2) перен.безжизненный; невыразительный3) тусклый; бессодержательный; серый. -
13 инвентарь
сущ.инвента́рь || инвента́рныйҗанлы инвентарь — живо́й инвента́рь
җансыз инвентарь — мёртвый инвента́рь
инвентарь кенәгәсе — инвента́рная кни́га
инвентарь төзү — соста́вить инвента́рь
инвентарьга кертү — занести́ в инвента́рь
-
14 ышандыру
перех.1) убежда́ть/убеди́ть, угова́ривать/уговори́ть, увещева́ть/увеща́ть || убежде́ние, угово́р, увеще́ние, внуше́ние мед.ышандыру методы — ме́тод убежде́ния (внуше́ния)
шайтан елап ышандырыр — посл. чёрт улома́ет слеза́ми
бизмән, җансыз булса да, hәркемне ышандыра — погов. безме́н, хотя́ и не живо́й, убежда́ет ка́ждого
2) уверя́ть/уве́рить, заверя́ть/заве́рить || увере́ние, завере́ниесезне ышандыра алам — могу́ вас заве́рить
тикшеренү юнәлешенең дөреслегенә ышандыру — заве́рить в пра́вильности направле́ния иссле́дования
коры ышандыру — пусто́е завере́ние
3) обеща́ть, пообеща́ть, наобеща́ть, сули́ть, посули́ть; обнадёживать/обнадёжить || обеща́ние, обнадёживание; посу́л прост.авыруны ышандыру — обнадёживать больно́го
эшлим дип ышандыруышандырды — пообеща́л сде́лать
•- ышандыра килү
- ышандырып килү
- ышандырып әйтү
- ышандырып кую
- ышандырып маташу -
15 янык
сущ.1) гарь, нага́р(что-л.) горе́лоедары яныгы — порохова́я гарь
шәм яныгы — свечно́й нага́р
2) гарь, пал ( выгоревшее или выжженное место); пепели́щеурмандагы яныклар җансыз булып күренәләр — га́ри в лесу́ име́ют безжи́зненный вид
3) прога́рказан төбендәге янык — прога́р на дне котла́
4) с.-х. огни́ще ( лесной участок после пала) -
16 япан
1. сущ.; диал.степь, откры́тая ме́стность; по́леҗансыз буш япан — безжи́зненная, пусты́нная ме́стность
2. прил.атлар япанда йөри — ко́ни пасу́тся в по́ле
откры́тый, го́лыйяпан кыр — откры́тое по́ле
См. также в других словарях:
җансыз — с. 1. Тереклек иясе булмаган, җаны булмаган, тере булмаган 2. күч. Дәрт, илһам белән яшәми торган, көрәш уты белән янмый торган, сүлпән. Дәрт, өмет, ышаныч һ. б. ш. хисләрне чагылдырмый торган (чырай, күз тур.). әд. Әсәрдә эчке дөньясы ачык… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җанлы-җансыз — с. Дөнья йөзендәге барлык нәрсәләр, тере һәм тере булмаган табигать тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
қарайғансыз — сын. Қарайған еш нәрсе жоқ, аппақ. Ал Хан Тәңірінің батыс түстігі бір қ а р а й ғ а н с ы з ұшы қиыры жоқ мұзтауларға ұласып кете береді екен (Т.Мәмесейіт, Таудан., 308) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
үлек — I. 1. Үлгән кеше, мәет 2. күч. Күңелсез, эчпошыргыч, җансыз, рухсыз булу хәле. күч. Хәрәкәтсез, җансыз нәрсә 3. с. Үлгән, тереклеге беткән, җансыз. күч. Тонык, тәэсирсез, хәлсез үлек тавыш белән сөйләү. II. ҮЛЕК – Эрен (1) шешнең үлеген чыгару … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
коры — с. 1. Юешләнмәгән, чыланмаган, суланмаган. Дымлы түгел, составында су парлары аз булган (һава тур.). Юеш, пычрак түгел (җир, туфрак) 2. Явымсыз, яңгырсыз; аяз, кояшлы (һава торышы тур.). Кышын була торган ачы, зыкы салкын тур. к. суык 3. Үсүдән,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тукталу — 1. Йөрешне, хәрәкәтне вакытлыча өзү; хәрәкәтсез калу 2. Эшләүдән туктау, эшләми башлау. Үз эшен, шөгылен вакытлыча өзү, бүлү 3. Чыкмый башлау, ябылу (вакытлы матбугат тур.) 4. Берәр эш эшләүдән тыелу, үз үзен тотып калу 5. Өзелү, тыну, тәмамлану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әсәр — I. Нин. б. өлкәдә (фән, матур әдәбият, музыка, сәнгатьтә) берәүнең иҗади хезмәте, иҗат җимеше II. ӘСӘР – 1. тарт. форм. гына кулл. Нәрсәне дә булса билгеләргә, ачыкларга мөмкинлек бирә торган күрсәткеч, эз, билге яктылык әсәре юк иде. Нәр. б. бик … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бала — 1. Яңарак туган яки әле үсеп җитмәгән һәрбер җан иясе. Бәби. Үсмерлек чорына кадәр булган малай яки кыз 2. Атага яки анага карата: аннан туган зат (кеше яки хайван). Нин. б. хайваннан, токымнан туган зат аю баласы. күч. Халык яки чорның, социаль… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
елау — Яшь агызу, күзләрне яшьләндерү (авыртудан, кайгыдан, көтелмәгән фаҗигадән һ. б.) 2. күч. Сузынкы эчпошыргыч яки моңлы тавышлар чыгару (җансыз әйберләр тур.) өй түрендә җил елый. Кеше кычкырып елаганга охшаш тавышлар чыгару 3. күч. Зарлану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
елаш — Яшь агызу, күзләрне яшьләндерү (авыртудан, кайгыдан, көтелмәгән фаҗигадән һ. б.) 2. күч. Сузынкы эчпошыргыч яки моңлы тавышлар чыгару (җансыз әйберләр тур.) өй түрендә җил елый. Кеше кычкырып елаганга охшаш тавышлар чыгару 3. күч. Зарлану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җан — 1. Идеалистик, дини карашлар буенча: тәнгә тереклек бирә һәм тәннән башка да яши ала дип каралган, тереклек иясенең психик процессларын чагылдырган мәңгелек башлангыч 2. Кешенең эчке дөньясы: аның табигате, кичерешләре, хисләре, уй фикере,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
