-
1 ышкы
ышкы Iар.любовь; желание;ышкым түштү1) мне очень понравилось и я этого желаю;2) я влюбился;ышкы ичине чок болду фольк. любовь в нём огнём горит.ышкы- IIтереть;жыгачты жыгачка ышкыса, от чыгат если потереть дерево о дерево, то появится огонь. -
2 ышкы
сущ.1) руба́нок2) ско́бель || ско́бельныйышкы сабы — ско́бельная ру́чка
ышкы сораганда пычкы бирә — погов. ему́ говоря́т про Фому́, а он - про Ерёму (букв. у него́ про́сят руба́нок, а он даёт пилу́)
3) драч ( вид рубанка) -
3 ышкы
-
4 ышкы
сущ. струг, рубанок, скобель -
5 таҥышкы
повязка -
6 ышкыыр
/ышкы*/ пыхтеть. -
7 ışqı
-
8 аталгы
сущ.; диал.1) см. ышкы2) ско́бель || ско́бельный3) см. чапкы; тя́пка; се́чка4) кру́пный бура́в ( для сверления отверстий в ободьях) -
9 ерту
перех.1) в разн. знач. рвать, разрыва́ть/разорва́ть, порва́ть (бумагу, записку, письмо, платок, рубашку) || разрыва́ниетөнге караңгылыкны ертып, ракета күтәрелде — разорва́в ночну́ю мглу, взвила́сь раке́та
2) разг. паха́ть, борозди́ть; де́лать бо́розду3) дратьышкы үтмәсләнгән, тактаны ерта — руба́нок притупи́лся, дерёт до́ску
••коры кашык авыз ерта — посл. пуста́я ло́жка рот дерёт
4) перен.; разг. драть, ре́зать (уши, глаза, нос)ачы төтен күзләрне ерта — е́дкий дым ре́жет глаза́
көчле тавыш колакны ерта — си́льный шум ре́жет слух
5) перен. срыва́ть/сорва́ть (маску, завесу)•- ертып ату
- ертып ташлау
- ертып бетерү
- ерту ып җибәрү
- ерту ып узу
- ерту ып үтү -
10 өшкә
сущ.; = өшке1) диал. кру́глая стаме́скасм. тж. ышкы2) диал. вид сверла́ ( для обработки стенки отверстия)3) диал. сово́к -
11 айкысыз
южн.очень, безмерно;айкысыз күйдүм ышкыңа фольк. я весь горю любовью к тебе. -
12 новда
ир. южн.,ноода тяньш.1. молодая ветвь, молодой стройный побег дерева;уугуң талдын ноодасы фольк. твои унины (см. уук I) из таловых ветвей;босогоң кайың ноодасы стих. твои босого (см.) из берёзовых ветвей;2. перен. (о человеке, чаще о девушке, молодухе) молодой и стройный;боюң талдын новдасы, бетиң айдын шовласы фольк. стан твой (строен), как молодой побег ветви, лицо твоё, как луч луны;3. перен. любимая, милая;ышкырат улар ак зовда, ышкыңа күйдүм, ак новда фольк. свистит улар на белой скале, я сгораю от любви к тебе, милая (букв. белая ветвь). -
13 ыкшы
ыкшы Iюжн.то же, что ышкы I;ырдаймын ыкшым бар үчүн фольк. пою я, потому что влюблён.ыкшы- II:ыкшып күл- закатиться смехом;ыкшып көпкө чейин күлкүсүн тыя албады он закатился смехом и долго не мог удержаться;ыкшып күлүп калат он вдруг как закатится смехом;ыкшып жөтөл- закашляться;түтүндөн ыкшып жөтөлдү он закашлялся от дыма;андан аркы сөздөрүн айталбай, улам ыкшып жөтөлө берди дальше он не мог говорить, закашлялся и (уже) не переставал кашлять. -
14 ышкыл-
страд. от ышкы- II. -
15 ышкыла-
многокр. от ышкы- II;алаканы мекен чекесин басып, ышкылай баштады он надавил ладонью свой лоб и начал (его) тереть.
См. также в других словарях:
ышкы — Тактаны ышкып, юнып шомарту өчен озынча кысага киң һәм үткен йөзле тимер кисәге куеп ясалган корал … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аталгы — диал. 1. Ышкы 2. Чапкы, тәпке 3. Тәгәрмәч ясаганда бүкәннең эчен ала торган зур борау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
калевка — Такта һәм планкаларның читләрен фигуралап ышкылау өчен кулл. тор. ышкы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
такыл — иск. 1. Зәргәрлек (ювелирлык) эшендә чем (көмеш яки алтын чыбык) сузу өчен кулланылган корал 2. Ырмау ясый торган ышкы 3. Балта эшендә кулланыла торган линейка … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
фуганок — Тактаны тигез, шома итеп ышкылау өчен озын зур ышкы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ышкылау — 1. Ышкы белән шомарту, тигезләү (агачны) 2. (Ышку) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге