-
1 ыгы-зыгы күтәрү
-
2 ыгы-зыгы
сущ. собир.1) сумато́ха, сумя́тица, содо́м; су́толока, возня́, беготня́; шум-гам, гвалт; катава́сия прост.юл ыгы-зыгысы — доро́жная суета́
ыгы-зыгы арасында — в сумато́хе
урамда ыгы-зыгы, шау-шу — на у́лице беготня́, шум-гам
2) хло́поты, суета́, возня́көндәлек ыгы-зыгы — повседне́вные хло́поты
тормыш ыгы-зыгысы — суета́ жи́зни
туй алды ыгы-зыгыcы — предсва́дебные хло́поты
3) смяте́ние, па́ника, переполо́х, неразбери́ха, замеша́тельствопассажирлар арасында ыгы-зыгы башланды — среди́ пассажи́ров начала́сь па́ника
дошман штабында ыгы-зыгы — в шта́бе проти́вников замеша́тельство
4) перен. волне́ние, броже́ние, беспоря́док, светопреставле́ние, кутерьма́студентлар арасындагы ыгы-зыгы — волне́ния среди́ студе́нтов
бу ыгы-зыгылар кайчан басылыр икән? — когда́ же прекрати́тся вся э́та кутерьма́?
5) перен. ажиота́ж, лихора́дкабәйрәм ыгы-зыгысы — пра́здничный ажиота́ж
••ыгы-зыгы башланды — загоре́лся сыр-бор; пошла́ писа́ть губе́рния
ыгы-зыгы килә башлау — засуети́ться
ыгы-зыгы килеп йөрү — верте́ться под нога́ми
- ыгы-зыгы куптаруыгы-зыгы китереп чыгару — поро́ть горя́чку
- ыгы-зыгы күтәрү -
3 ыгы-зыгы
hengame, bağrışma, çağrışma -
4 ыгы-зыгы
1. сутолока, суета, сумятица, беготня2. хлопоты, заботы3. смятение, неразбериха, переполох4. перен волнения, беспорядки -
5 ыгы-зыгы
onom. Hin- und Herrennen n.; Wirrwarr m.; Getümmel n. -
6 ыгы-зыгы
сущ. сутолока, суматоха, суета, переполох ▪ ığı-zığı kilergä суетиться -
7 ыгы-зыгы куптару
= ыгы-зыгы күтәрү1) подня́ть сумато́ху (переполо́х), зате́ять беготню́ (возню́)2) встрево́жить, всполоши́ть, переполоши́ть -
8 ыгы-зыгы килү
1) снова́ть, суети́ться; мета́ться, копоши́ться2) встрево́житься, всполоши́ться, переполоши́ться -
9 ığı-zığı
-
10 ду-чат килү
1) см. ыгы-зыгы килү2) шуме́ть, галде́ть -
11 кайнау
1) кипе́ть, вскипа́ть || кипе́ниесөт кайный — молоко́ кипи́т
чәйнек кайнады — ча́йник вскипе́л
2)а) кипе́ть, бурли́ть, клокота́ть || кипе́ние, бурле́ние, клокота́ниесу яр астында котырынып кайный — под бе́регом бе́шено бурли́т вода́
пароход артыннан су кайнап кала — за парохо́дом остаётся бурля́щая вода́
б) кипе́ть, игра́ть, пе́ниться, искри́ться ( о воде и шипучих напитках) || кипе́ниебокалларда шампанское кайный — пе́нится шампа́нское в бока́лах
3) перен. кипе́ть, бурли́ть, кише́ть (о множестве людей, животных и т. п.) || кипе́ние, бурле́ниемәйданда халык кайный — пло́щадь киши́т наро́дом
ындыр кайнап тора — ток бурли́т
4) перен.а) кипе́ть, бурли́ть (о какой-л. деятельности, о жизни) || кипе́ние, бурле́ниекырда эш кайный — в по́ле кипи́т рабо́та
портта көндәлек ыгы-зыгы кайнап тора — в порту́ кипи́т повседне́вная жизнь
б) вскипа́ть/вскипе́ть, клокота́ть, бушева́ть (о чувстве гнева, негодования, о мыслях, страстях и т. п.)дәрт кайный — бушу́ет страсть
5) перен.а) до́лгое вре́мя обща́ться, быва́ть/быть среди́ (кого-л.)б) уча́ствовать в (каких-л.) собы́тиях, быть в гу́ще собы́тийсыйнфый көрәш эчендә кайнау — быть в гу́ще кла́ссовой борьбы́
•- кайнап җитмәгән
- кайнап җитү
- кайнап тора торган
- кайнап торган
- кайнап тору
- кайнап чыгу
- кайный башлау -
12 кимү
неперех.1)а) уменьша́ться/уме́ньшиться, убавля́ться/уба́виться, сокраща́ться/сократи́ться ( о количестве и размерах), убыва́ть/убы́ть ( о количестве и числе), реде́ть, пореде́ть || уменьше́ние, убавле́ние, у́быльтабыш бермә-бер кимеде — дохо́д уме́ньшился наполови́ну
чыгымнар кимеде — сократи́лись расхо́ды
дус-ишләр кимеде — круг друзе́й пореде́л
б) перен. скуде́ть, оскуде́ть/оскудне́ть; та́ять, раста́ятьзапаслар кимеде — запа́сы раста́яли
байлык кимеде — оскуде́ло бога́тство
2) снижа́ться/сни́зиться, понижа́ться/пони́зиться (о ценах, температуре и т. п.) || сниже́ние, пониже́ниебазар бәяләре кимеде — це́ны на база́ре сни́зились
3) па́дать, упа́сть, снижа́ться/сни́зиться, понижа́ться/пони́зиться, сбавля́ться/сба́виться (о степени, темпе, мощности, скорости и т. п.) || спад, сниже́ние, пониже́ниеәкренләп ыгы-зыгы кимеде — потихо́ньку суета́ спа́ла
үргә менгәндә поездның тизлеге кимеде — на подъёме ско́рость по́езда уба́вилась
4) спада́ть/спасть, сбыва́ть/сбыть ( об уровне воды); убыва́ть/убы́ть, убавля́ться/уба́виться (в объёме, уровне, силе чего-л.) || спад, убыва́ние, у́былькичкә таба эсселек кимеде — к ве́черу жара́ спа́ла
кулдагы шеш кимеде — о́пухоль на руке́ спа́ла
елгада су кими — вода́ в реке́ убыва́ет
5) уба́вить (в чём-л.), сба́вить (в чём-л.), похуде́тьбер атнада ике килограммга кимү — за неде́лю сба́вить в ве́се два килогра́мма (похуде́ть на два килогра́мма)
-
13 коточкыч
1. прил.1) ужа́сный, чудо́вищный, стра́шный, опа́сный, кошма́рныйко́точкыч хәбәр — ужа́сное изве́стие; у́жас, кошма́р
ко́точкыч хәлгә тару — попа́сть в стра́шное положе́ние
ко́точкыч давыл — стра́шная бу́ря
ко́точкыч ыгы-зыгы — ужа́сная па́ника
ко́точкыч төш — кошма́рный сон
2) невырази́мый, неопису́емый, неимове́рный, безме́рный; потряса́ющий; стра́шный, жу́ткий, чудо́вищный, зве́рский; а́дскийко́точкыч хәсрәт — невырази́мое го́ре
ко́точкыч көч — неимове́рная си́ла
ко́точкыч явызлык — чудо́вищное злодея́ние
ко́точкыч күренеш — потряса́ющее зре́лище
3) плохо́й, дурно́й, скве́рный, дрянно́й, худо́й2. нареч.ко́точкыч эш эшләгәнсез — вы соверши́ли скве́рное де́ло
1) ужа́сно, стра́шно, чудо́вищно, кошма́рнобашым ко́точкыч сызлый — ужа́сно боли́т голова́
2) перен.; прил. и нареч. кра́йне, сли́шком, чрезме́рно, чересчу́р, не в ме́руко́точкыч авыр — кра́йне тяжело́
ко́точкыч кыен — чересчу́р тру́дно
ко́точкыч матур — не в ме́ру краси́вый
ко́точкыч күп халык — чрезме́рно мно́го наро́ду
-
14 кубу
неперех.1) отлипа́ть/отли́пнуть; откле́иваться/откле́иться, отлепля́ться/отлепи́тьсяпластырь нык ябышкан, купмый — пла́стырь кре́пко прили́п, не отлепля́ется
чүәкнең табаны купкан — откле́илась (отста́ла) подо́шва чувя́ка (дома́шней ту́фли)
2) отстава́ть/отста́ть, отходи́ть/отойти́, отъе́хать прост. ( обои от стены); лупи́ться, облу́пливаться/облупи́ться ( о краске)түшәмнең штукатуркасы куба — с потолка́ отстаёт (отхо́дит) штукату́рка
өстәлнең буявы купкан — кра́ска стола́ облупи́лась
3) отлета́ть/отлете́тьчәйнекнең борыны купкан — но́сик ча́йника отлете́л
аркасы купкан урындык — стул с отлете́вшей спи́нкой
4) шелуши́ться ( о коже), отва́ливаться/отвали́ться, облеза́ть/обле́зть (о коже, краске и т. п.)5) перен. поднима́ться/подня́ться, вска́кивать/вскочи́ть (со стула, со скамьи, с постели)барысы да урыннарыннан куба — все поднима́ются с ме́ста
6) перен. поднима́ться/подня́ться, начина́ться/нача́ться, возника́ть/возни́кнуть (о буре, буране, метели, шуме и т. п.)давыл купты — подняла́сь бу́ря
ыгы-зыгы куты — начала́сь сумато́ха
сугыш кына купмасын — лишь бы не возни́кла (не начала́сь) война́
•- куба башлау
- куба төшү
- кубып бетү
- кубып төшү
- кубып чыгу -
15 өге-җөге
өге-җөге килү — суети́ться
-
16 тыну
неперех.1)а) замолка́ть/замо́лкнутьсөйләде, сөйләде дә тынды — говори́л, говори́л и замо́лк
б) утиха́ть, затиха́ть, стиха́тьурамда тавыш тынды — шум на у́лице сти́х (ути́х)
2) в разн. знач. перестава́ть/переста́ть; прекраща́ться/прекрати́ться || прекраще́ниебуран тынды — бура́н (мете́ль) прекрати́лся
кичке ыгы-зыгы тынгач — по́сле того́, как прекрати́тся вече́рняя сумато́ха
сугыш тына шикелле — ка́жется, война́ прекраща́ется (би́тва стиха́ет)
халык арасында имеш-мимеш тә тынды — прекрати́лась и молва́ в наро́де
кайгы-сагышым тынган кебек иде — каза́лось, прекрати́лись мои́ го́рестные пережива́ния
3) прост.; диал. передохну́ть; останови́ться || остано́вка, переры́вәйдә, беразга тынып алыйк — дава́й остано́вимся ненадо́лго
ул өченче катка тынмыйча күтәрелде — он без переды́шки подня́лся на тре́тий эта́ж
4) успока́иваться/успоко́иться || успокое́ниеэшен бетермичә җаны тынмый — душа́ его́ не успоко́ится, пока́ он не заверши́т рабо́ту
юләрләнде, юләрләнде дә тынды — дури́л, дури́л и успоко́ился
5) освобожда́ться/освободи́ться (от того, что беспокоит, не даёт покоя и т. п.)гаугадан тындым — освободи́лся (наконе́ц) от шу́ма (гва́лта)
сүзеннән тындык — изба́вились от его́ упрёков
авыл бандитлардан тынды — ау́л (дере́вня, село́) освободи́лся от банди́тов
6) в знач. нареч. тынмастан, тынмыйча не перестава́я, беспреста́нно; без у́стали, без о́тдыхатынмый эшләү — рабо́тать без у́стали
-
17 ыбыр-чыбыр килү
1) см. ыгы-зыгы килү2) копоши́ться, верте́ться, суети́ться ( о детворе)
См. также в других словарях:
ыгы-зыгы — 1. Ашыгыч һәм тәртипсез, гадәттә шау шулы хәрәкәт; арлы бирле йөгерешеп йөрү хәле. рәв. Ашыгыч һәм тәртипсез рәвештә; ашыгып, кабаланып хезмәтчеләр ыгы зыгы әйбер ташый 2. Мәшәкатьле, борчулы эш хәл, шөгыль көндәлек ыгы зыгы белән яшәү. Вак төяк… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
айкалышу — Ыгы зыгы килү, болгану, кайнашу, буталышу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гауга — Ыгы зыгы, шау шу, аңлаешсыз тавышлар, тәртипсез кычкырулар. Даулашу, нәр. б. даулап кычкырышу. ГАУГА БАРАБАНЫ – иск. Тревога күтәрү, халыкны аякка бастыру, җыю өчен кулл. тор. барабан … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мәш килү — Ыгы зыгы килү, Нәр. б. б. бик мәшгуль булу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тынычсызлану — 1. Борчылу, дулкынлану, хәвефләнү, шомлану. Эчке кичерешләрнең чагылышы буларак, бертуктаусыз кул тән хәрәкәтләре ясау, ыгы зыгы килү 2. Шау шу килү, ыгы зыгы килү, тәртипсезләнү 3. биол. Тере организм яки аерым әгъзалар тышкы ярсыткыч тәэсиренә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ажиотаж — 1. Нәрсәгә. б. игътибарны арттыру өчен ясалма тудырылган ыгы зыгы, шау шу 2. Табыш алу максатында биржа кәгазьләренең яисә товарларның бәясен ясалма рәв. түбән төшерү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
айкалу — 1. Дулкынлану, көчле чайкалу, болгану. Актарылу, асты өскә килү 2. Ары бире сугылу, йөренү; ыгы зыгы килү, кайнашу 3. Селтәнеп, селкенеп күз алдында буталу 4. күч. Кайнау, буталу (уй фикер тур.) йөрәк айкалып типкән хәлдә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
айкау — 1. Дулкыннар ясап болгату 2. Актарып, астын өскә китереп эзләнү 3. Йөреп чыгу, йөреп күп җирләр, юллар үтү әллә ничә урамны айкап чыктым 4. Нәр. б. селтәү, бутау, болгау. Чайкау, селкү. Актарып ташлагандай ярып, кисеп үтү болытларны айкый елдырым … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әйләнү — Үз күчәре тирәсендә борылу; әйләнә буенча хәрәкәт итү. Берәр нәрсә тирәли йөреп чыгу. күч. Кайда да булса яки кем янында да булса даими йөрү, булу, бөтерелү галимнәр тирәсендә ә. . күч. Нин. б эш белән мәшгуль булу, ыгы зыгы килү 2. Бер яктан… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әйләнү-тулгану — Кайда да булса яки кем янында да булса даими йөрү, булу, бөтерелү. күч. Нин. б. эш белән мәшгуль булу, ыгы зыгы килү көне буе өйдә ә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
базар — 1. Сатучы һәм алучыларның бергә җыелып сәүдә итүе, шул сәүдә урынына җыелган халык. күч. Шау шулы күренеш, ыгы зыгы 2. Базар җыела торган урын, мәйдан 3. Сату алу мөмкин булган географик өлкә яки хуҗалык тармагы; товар әйләнеше сферасы бөтендөнья … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге