-
1 щыкъу
I родственники жены по отношению к мужу/ Фызым и дыщ, и унэкъуэщхэр лIым зэрыхущыт.* И щыкъум я хадапхэмкIэ щыблэкIым, Мыхьэмэт макъ гуэр зэхех. Къэрм. Хь.щыкъу адэ тесть/ Фызым и адэр лIым зэрыхущыт.* Къарэбатыр теуэ-тешэкIэ и щыкъу адэм и пщIантIэ къыдашэж. фольк. Си щыкъу адэр щыхъанкIэ сигъэшхын игъуэтынтэкъэ! Дыщэ кI.щыкъу анэ теща/ Фызым и анэр лIым зэрыхущыт.* Хъуэжэ и щыкъу анэр къыщIыхьэри кIийуэ щIидзащ. Хъу. и таур.щыкъу хъыджэбз золовка/ Фызым и шыпхъур лIым зэрыхущыт.щыкъу щIалэ шурин/ Фызым и дэлъхур лIым зэрыхущыт.II см. хьэкъущыкъу. Щыкъу къабзэ.* Унэкум ит Iэнэ кIыхьым цIыхуибл зэрышхэн щыкъу тегъэуват. Iуащхь.III кубано-зеленчукские см. шыкъу.* Сырымэ.. иридэт пыIэ щыкъу дахэхэр. Хэкур м. -
2 балигъ
взрослый/ Сабиигъуэм икIа, лIыпIэ иува (цIыху).* Локъан и ныбжьыр илъэс пщыкIутI ирикъуа къудейт, абы и сабиигъуэр IэщIэзыхыу, ар зы жэщым балигъ зыщIа гузэвэгъуэшхуэ къыщылъыкъуэкIам. КI. Т.Балигъ хъун = балигъыпIэ иувэн.балигъ ныкъуэхъу подросток/ Балигъ мыхъупа цIыху.* И щыкъу адэр зыдэс къуажэм щынэблагъэм, Къарэбэтыр щIалэ балигъ ныкъуэхъу Iууащ. Къэр. Хь. -
3 банкI
1. банка (сосуд)/ ИралъхьэIауэ, иракIэIауэ къагъэсэбэп абдж щыкъу.ЛитритI зэрыхуэ банкI.2. мед. банка; банки/ Iэпкълъэпкъым щыщу жьы уз зыхэтым деж лъыр нэхъ къэгъэкIуэным хуэщIауэ медицинэм къыщагъэсэбэп абдж кумбыгъэ цIыкIу.БанкI тедзэн ставить банки. -
4 бидон
бидон/ Шэ, шатэ, дагъэ, псы сыт хуэдэхэр зэрызэрахьэ, гъущIхэкIым е плостмассэм къыхэщIыкIа, зи щхьэр бгъэбыдэ хъу кумбыгъэ; щыкъу.* ЛъэныкъуэкIэ зэхэтщ бидон хужь гуп, жэмыш къэс щхьэж ейр щхьэхуэу. Къ. Хь. -
5 буршылъэ
перечница/ Бурш зракIутэ щыкъу цIыкIу. -
6 гъущалъэ
посуда, емкость для хранения сухих сыпучих продуктов/ Ерыскъыпхъэхэр (хьэжыгъэ, хугу сыт хуэдэхэр) гъущэу илъын папщIэ, къагъэсэбэп щыкъу, кумбыгъэ. -
7 дагъалъэ
сосуд для хранения масла/ ДагъэхэкI зэрызэрахьэ кумбыгъэ, щыкъу.Дагъалъэм дагъэ къигъэжын. -
8 къипщын
I (къопщ) неперех. гл. всучиться, сделаться вздутым, выпуклым/ Къэпщу зыгуэрым зыкъиIэтын, нэхъ лъагэ, нэхъ ин къэхъун. Ныбэркъипщащ.II (къопщ) неперех. гл. выползти, вылезти изнутри чего-л./ ЗыщIыпIэ упщурэ укъикIын (гъуэ, мащэ с. ху.).* Хъуэжэ псынщIэу мащэм къопщри щыкъу къутахэр еущэб. фольк.Фэм къипщын см. фэ. -
9 къыхэIущIыкIын
а) (къыхеIуIыкI) перех. гл. вытесать что-л. из чего-л./ IущIурэ зыгуэрым зыгуэр къыхэгъэкIын, къыхэхын.* ШыкIэпшынэр езы Къербэч кхъужьей жыг кумылэм къыхиIущIыкIат. КI. Т.б) (къыхэIущIыкIащ) неперех. гл. быть вытесанным/ ЯIущIурэ къыхагъэкIауэ, къыхэхауэ щытын.* Щыкъу гъэувыпIэу ящIа лъэщIэс тIэкIум Биболэт щIилъагъуэр пхъэм къыхэIущIыкIа зы фалъэжьрэ бжэмышхитI-щырэт. КI. Т. -
10 кхъуэщын
1. горшок, кувшин/ Ерыскъы, псы иризэрахьэу ятIагъуэм къыхащIыкI хьэкъущыкъу.* Къантемыр кхъуэщыныр игъэщIейри, и къурмакъей сыджыр ину зекIуэу, нэпсейуэ псыр ирифащ. Ж. Б.2. черепица/ Псэуалъащхьэ ирагъэбыдэу (тралъхьэу) жыпхъэкIэ ягъажьэ ятIагъуэ Iыхьэ пIащIэхэр.Унащхьэм кхъуэщын телъхьэн.кхъуэщын гъэжьапIэ черепичный завод/ Кхъуэщын щащI, щагъажьэ завод.кхъуэщын сэкурэ устар. большая глиняная чаша ( для теста)/ Тхьэв, хупцIынэ ирапщу кхъуэщын щыкъушхуэ.* Щхьэгъубжащхьэм кхъуэщын шынакъ, кхъуэщын сэкурэ, хъуп фIыцIэ, бэлагъ сытхэр тетт. кI. А.кхъуэщын шынакъ глиняная чашка/ Ерыскъы зэрызэрахьэ, зэрышхыкI кхъуэщын щыкъу куу мыин.* Кхъуэщын шынакъым изу шху пцIагъащIэ Iэнэм къытрагъэуващ. фольк.кхъуэщын Iэ лъэныкъуэ глиняный кувшин с одной ручкой/ Зыкъу зытет кхъуэщын мыин.* ЩауэщIитIыр нэщхъейуэ дигъэкIыжри, езыр {Мэлычыпхъу} кхъуэщын Iэ лъэныкъуэкIэ псыхьэ кIуащ. Нарт. -
11 лъэщIэс
широкие полки, приделанные к стене, закрытые или с занавеской/ Пхъэбгъум къыхэщIыкIауэ унэ кIуэцIым и блынхэм ящыщ зым ещIылIа, къат-къатурэ зэтет телъхьэпIэ, Iупхъуэ Iулъу.ТепIэн-щIэлъыныр лIэщIэсым щIэлъхьэн.* Щыкъу гъэувыпIэу ящIа лъэщIэс тIэкIум Биболэт щилъэгъуар зы пхъэ фалъэжьрэ бжэмышхитI-щырэт. КI. Т.ЛъэщIэсым щIэсын прятаться, трусить. -
12 нэрыгъ
упрямый ( о человеке)/ Ерыщ (цIыхум ехьэлIа-уэ).* Тыжь Пакъэ езыр сыт щыгъуи цIыхe нэрыгъ (ерыщ) гуэрт. фольк.Нэрыгъ щIын (хуэхъун) 1) настоять на чем-л.* Анэ шыпхъуми сабийм "Анатэ" фIищыну жеIэри нэрыгъ ещIыр. Лъэб. 2) взять что-л. в постоянную привычку. Къэжыхьыныр нэрыгъ хуэхъун.{И} нэрыгъын = нэрыгъ щIын (хуэхъун) 2.* Хъаныжьым ипхъу нэхъыщIэм.. дунейм и къэушыгъуэм хэгупсысэу хэплъэу щысыну и нэрыгът. Ад. таур.Нэрыгъыу убыдын = нэрыгъ щIын (хуэхъун) 1. Сыт пщIэну? И щыкъу щауэм Ар нэрыгъыу щыбыдащ. Щ. А. -
13 пэгун
ведро/ ГъущIым е къэнжалым къыхэщIыкIауэ псы, шэ, н. зэрызэрахьэ щыкъу, и щIэмкIэ Iузэрэ и щхьэмкIэ быхъуу, къу къэгъэша тетыжу.Псыхьэ хъыджэбзым и дамэм Пагун хужьитIыр щIеупскIэ. Щ. А. -
14 сэмэвар
самовар/ Гъуаплъэм къыхэщIыкIауэ шей зэрагъавэ щыкъу.Сэмэварыр зэщIэгъэнэн. Сэмэварыр къокъуалъэ. -
15 тэбакъ
устар. деревянная миска/ Пхъэм къыхэщIыкIа щыкъу хъурей.* ЩIалэ цIыкIухэр зэбграгъэжри хэт шыуан, хэт тэбакъ къызэхурагъэхьэсащ. фольк. -
16 теуэ-тешэ
праздник, веселье/ ГуфIэгъуэ ин.* Къэрэбатыр теуэ-тешэкIэ и щыкъу адэжьым и пщIантIэм къыдашэж. Ад. таур. -
17 тутынсахуалъэ
пепельница/ Тутынсахуэр, мафIэдз ныкъуэсхэр зралъхьэ щыкъу цIыкIу.тутын сахуэ пепел от сигареты./ Тутын ирафам и сахуэ, яжьэ.Тутын сахуэр пыгъэщэщын. -
18 тхьэщIэпсылъэ
помойное ведро/ ТхьэщIэпс зэрыт щыкъу.ТхьэщIэпсылъэр щIэхын. -
19 фалъэ
чаша, миска/ Щхьэ Iухъуу щIауэ зэрыфыкI, зэрышхыкI щыкъу.* Ефэ-ешхэм Батыр махъсымэ фалъэ къратащ. Къэб. таур. Фалъэм имыт икIутрэ? (погов.) -
20 фошыгъулъэ
сахарница/ Фошыгъу зралъхьэ (зракIутэ) щыкъу.Абдж фошыгъулъэ.
Страницы
- 1
- 2