-
1 чукмар
сущ.1) ист. булава́, па́лица ( дубина с шарообразным утолщением на конце)кулың күтәрә алмаган чукмарны билеңә такма — (посл.) не бери́ но́шу не по плечу́ (букв. не затыка́й за по́яс булаву́, кото́рую не мо́жешь подня́ть руко́й)
•- чукмар таяк
- чукмар үлән
- чукмар чокыры -
2 чукмар сөяк
вертлю́г || вертлю́жный -
3 чукмар үлән
1) меч-трава́ обыкнове́нная2) диал.; бот. василёк -
4 чукмар
-
5 чукмар
Keule f.; Totschläger m. -
6 чукмар
-
7 чукмар таяк
па́лица, булава́, кисте́нь -
8 чукмар чокыры
вертлю́жная впа́дина -
9 зобани
сущ.1) рел.; миф. а́дское во́инство, че́рти; тот, кто в аду́ нака́зывает гре́шныхутлы чукмар тоткан зобанилар — а́дские че́рти с о́гненными булава́ми в рука́х
2) перен. жесто́кий, бессерде́чный челове́к, пала́чсин зобани, кан эчүче — ты пала́ч, кровопи́йца
-
10 плаун
сущ.; бот.плау́н; ликопо́дийсм. тж. бүре аягыяньчек пла́ун — сплю́щенный плау́н
чукмар пла́ун — дубинообра́зный плау́н
-
11 чәкән
I сущ.поча́токII сущ.кукуруз чәкәне — поча́ток кукуру́зы
вы́шитый узо́р в ви́де цветка́; вид вы́шивки гла́дью; чека́нIII сущ.; ист.1) чека́н ( слесарный инструмент)• -
12 чебен
сущ.му́ха || муши́ныйурман чебене бызылдавы — жужжа́ние лесно́й му́хи
нинди чебен тешләде? — кака́я му́ха укуси́ла?
- чебен даруычебен таплары — муши́ные пя́тна
- чебен кош
- чебен үләне
- чебен чыпчыгы••чебен дә рәнҗетмәс — и му́хи не оби́дит
чебен дә очмасын — чтоб му́ха не пролета́ла
чебен дулап тәрәзә вата алмас — пле́тью о́буха не перешибёшь
чебен очканы да ишетелә — (така́я тишина́, что) слы́шно, как му́ха пролети́т
чебен тимәс чер итәр — недотро́га
чебен тоту — безде́льничать
чебенгә чукмар күтәрү — стреля́ть из пу́шки по воробья́м (букв. подня́ть дуби́ну на му́ху)
чебеннән фил ясау — де́лать из му́хи слона́
См. также в других словарях:
чукмар — 1. тар. Борынгы халыкларда корал булып хезмәт иткән, бер башы йомры кыска авыр күсәк 2. Нәр. б. йомры башы. ЧУКМАР БАШЛЫ – Бер башы йомры булган, йомры башлы. ЧУКМАР СӨЯК – Бот сөягенең югары өлешендә бот мускулларын тоташтыру өчен хезм. итә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гөрзи — 1. Борынгы сугыш коралы: чәнечкеле авыр чукмар башлы таяк; Чукмар 2. дини. Кеше үлгәч, аны җәзалау өчен кулл. торган утлы чукмар … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
томбак — диал. Зур чукмар. с. Шул чукмар формасындагы томбак башлы, зур авызлы этләр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ЧЕКМАРЕВЫ — В дворянах с 1622 году (ОГДР, IX, с. 45). Н.А.Баскаков (1979, с. 224), не сомневаясь в тюркском происхождении фамилии,выводит её из тюркского чукмар ЧЕКМАРЕВЫ чекмар дубина . (Источник: «Татарские, тюркские, мусульманские фамилии». EdwART, 2009.) … Русские фамилии
дөмбе — ГӨМБЕР – Вак һәм сай суларда балык сөзгәндә суга төртә төртә балыкны куып китерә торган чукмар башлы колга яки таяк … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чөмәк — Мичкә һ. б. ш. ның тишекләрен томалау өчен тыгып куела торган бөке. Шул тишек үзе мичкәнең чөмәгеннән бер җамаяк чемердәп торган әче бал агызып алды. ЧӨМӘКЛЕ ТАЯК – Чукмар башлы таяк … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чукмарлау — 1. иск. Чукмар белән кыйнау, сугу 2. күч. Тәнкыйть итү, фаш итү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге