-
1 тунау
перех.1) сдира́ть/содра́ть || сдира́ние; снима́ть/снять || сня́тие шку́рыаю туна́у — снять шку́ру медве́дя
2) перен.; разг.а) обдира́ть/ободра́ть (в знач. огра́бить), обира́ть/обобра́тьб) разгра́бить; брать всё без разбо́рабакчаны туна́у — разгра́бить сад ( снимая все фрукты)
3) перен.; разг. бить, лупи́ть || битьё4) в знач. сущ. тунаучы перен. граби́тель; эксплуата́торкеше туна́учы — обдира́тель челове́ка, разбо́йник
-
2 тунау
-
3 тунау
abziehen (Fell, Haut); fig. ausplündern; berauben -
4 тире тунау
см. тунау -
5 арка тунау
см. арка каезлау -
6 тереләй тунау
= тереләй сую обира́ть/обобра́ть; разоря́ть (путём поборов, налогов, обмана и т. п.) -
7 арка
I а́ркасущ.; архит.а́рка (железобетонная, декоративная, триумфальная) || а́рочныйII арка́сущ.1) спина́ (у человека, животных) || спинно́й ( позвонок)арка белән сөялү — прислони́ться спино́й
аркага яту — лечь на спи́ну
арка сөяге — спинно́й хребе́т
2) спи́нка (у ребёнка, мелких животных, птиц; у кресла, дивана, спальни)урындык аркасына терәлеп утыру — сиде́ть, привали́вшись на спи́нку сту́ла
3) запле́чье, зако́рки прост. || запле́чныйарка капчыгы — запле́чный мешо́к
4) спи́нка, спина́ (рубашки, шубы, плаща) || спинно́й ( шов)5) в знач. нареч. аркадан в спи́ну, сза́диҗил аркадан исә — ве́тер ду́ет сза́ди (в спи́ну)
6) возвы́шенность, хребе́т•- арка бөкрәйтү
- арка җелеге
- арка көбәсе
- арка мие
- арка сөяге
- арка чыгару
- арка чыгу
- аркага асмалы
- аркага салу••арка белән сизү (тою) — чу́вствовать (ощуща́ть) спино́й (чей-л. взгляд, отрицательное отношение коллектива к себе)
арка биреп — см. арка куеп
арка бирү — см. аркан әйләнү
арка бөгеп — не разгиба́я спины́ ( выполнять очень тяжёлую работу)
арка бөкресе чыгу — см. бөкре чыгу
арка кашырга (кашырлык) да вакыт юк — поверну́ться (да́же) не́когда
арка кимерүче — захребе́тник прост.
арка кочтыру — брать (взять, посади́ть) на зако́рки
арка кую — см. аркан әйләнү
арка сөяге йомшак булу — бесхребе́тность разг.
арка таянычы (терәге) — опо́ра; опло́т высок.
арка терәп — см. аяк терәп
арка тире агызу — труди́ться в по́те лица́; умыва́ться по́том
арка тиресен тунау (каезлау) — усил.; см. арка тунау
арка чиләндерү (чиләтү) — усил.; см. арка бөгү 2)
аркага ату — книжн.; прям.; перен. стреля́ть (вы́стрел) в спи́ну
аркага менеп атлану — см. аркага атлану 1)
аркадан кагу — (букв. потрепа́ть по спине́) гла́дить (погла́дить) по спи́нке (голо́вке, голове́)
- арка бөгүаркаңда тату — испы́тывать (испыта́ть, пережива́ть/пережи́ть, узнава́ть/узна́ть, чу́вствовать, почу́вствовать) на свое́й со́бственной спине́ (на своём горбу́) (голод, бедность, лишения, унижения)
- арка каезлау
- арка кашу
- арка кимерү
- арка куеп
- арка күрсәтү
- арка кыздыру
- арка кымырҗу
- арка кычыту
- арка сөяксез
- арка тире агызып
- арка тунау
- арка чымырдау
- арка чемердәү
- аркага атлану
- аркага кайнар су койган кебек булу
- аркадан кайнар су койган кебек булу
- аркага кайнар су сипкән кебек булу
- аркага пычак кадау
- аркага хәнҗәр кадау
- аркага салкын су койган кебек булу
- аркага суык су койган кебек булу
- аркага салкын су сипкән кебек булу
- аркага суык су сипкән кебек булу
- аркадан салкын йөгерү
- арка буйлап салкын йөгерү
- аркадан суык йөгерү
- арка буйлап суык йөгерү
- аркадан таракан йөгерү
- аркадан таракан йөгереп үтү
- аркага таракан йөгерү
- аркага таракан йөгереп үтү
- арканы кояш кыздырганчы
- арканы кояш кыздыра башлаганчы -
8 тереләй
нареч.1) за́живо, живьём, в живо́м ви́детереләй күмү — закопа́ть живьём
тереләй бирелмәм — живьём не сда́мся
2) перен. беспоща́дно, неща́дно- тереләй тотып ашаутереләй талау (тунау) — неща́дно гра́бить
- тереләй йоту
- тереләй тотып йоту
- тереләй җир астына керерлек булу
- тереләй тотып ату
- тереләй тунау
- тереләй сую
- тереләй утка ату
- тереләй утта яну -
9 тире
I 1. сущ.1) ко́жа ( внешняя оболочка организма животных) || ко́жныйтире бизләре — ко́жные же́лезы
тире күзәнәге — кле́тка ко́жи
тире асты мае — подко́жный жир; см. тж. чел 2)
2) шку́ра, ко́жа ( необработанная)тире җыю — собира́ть шку́ры
үтерелмәгән аюның тиресен бүлешмиләр — (посл.) шку́ру неуби́того медве́дя не де́лят
2. прил.бер тиредән тун тегелми — (посл.) из одно́й шку́ры шу́ба не шьётся
1) ко́жаный (в знач.: сшитый, сделанный из кожи, шкуры с шерстью)тире бияләй — ко́жаные рукави́цы ( с мехом внутрь)
тире чиләк — ко́жаное ведро́
тире капчык — ко́жаный мешо́к
2) ко́жистыйтире тышча — ко́жистая оболо́чка; ко́жистый чехо́л
•- тире иләү
- тире иеләү
- тире тунау••тире җыеп, күн эшлим — нарочито бессмысленный ответ на вопрос нишлисең? что де́лаешь? (букв. собира́ю шку́ры, де́лаю юфть)
тире дә (белән) сөякләре генә калган (тиресе сөягенә ябышкан; тире эчендә сөякләре генә калган; тиресе сөягенә ябышкан) — ко́жа да ко́сти, худю́щий, о́чень худо́й
тиресе калын — толстоко́жий (о человеке, не реагирующем на критику, либо не понимающем тонкие намёки)
- тиресенә сыймаутиресен тунау — драть (сдира́ть) шку́ру ( с кого)
- тиресеннән чыгардай булу
- тиресеннән чыга язу
- тиресенә сыймас булу II сущ.; лингв.тире́ ( знак препинания) -
10 җиде
1. числ.; колич.1)а) семь, се́меро, семёркаҗиде бала — се́меро дете́й
аңа җиде яшь — ему́ семь лет
сәгать ун минуттан җиде тула — без десяти́ (мину́т) семь (часо́в)
••җиде кат үлчә, бер кат кис — посл. семь раз отме́рь, оди́н раз отре́жь
б) в притяж. ф. җидебез, җидесе се́меро (из нас, из них)укучыларның җидесе - бишлегә — укучылар се́меро из уча́щихся - отли́чники
җидебез дә — мы все всемеро́м
2) как знаменатель дроб. числителя җидедән седьма́я, седьмы́хҗидедән бер өлеш — одна́ седьма́я часть
җидедән биш — пять седьмы́х
3) в мн. ч.; в ф. җиделәрендә в седьмы́х чи́слахмайның җиделәрендә — в седьмы́х чи́слах ма́я
4) в сочет. сущ. на -лы, -лык семи́-, в семи́, за семь, из семи́җиде яшьлек — семиле́тний
җиде көнлек — семидне́вный
җиде литрлы савыт — семилитро́вый сосу́д
җиде бүлмәле квартира — семико́мнатная кварти́ра
2. нареч.җиде сумлык товар — семирублёвый това́р; това́р на семь рубле́й
мно́го, не́сколько разтөненә ул җиде уяна — за ночь он просыпа́ется не́сколько (семь) раз
••җиде бабадан килгән (җиде бабадан калган) — оста́вшийся с незапа́мятных времён
җиде бабасын таныту — показа́ть где ра́ки зиму́ют
җиде башлы дию — семиголо́вая ги́дра
җиде йозак астында — за семью́ замка́ми; за семью́ печа́тями
җиде кат күктә йөрү — вита́ть в облака́х
җиде кат күктән төшү — спуска́ться с небе́с на зе́млю
җиде кат тир чыкканчы — до седьмо́го по́та
җиде кат тиресен тунау (җиде кат тиресен салдыру) — содра́ть семь шкур; согна́ть семь пото́в
җиде кат җир астында — у чёрта на кули́чках
җиде төн уртасы — глубо́кая ночь
җиде ямаулы — ла́таный-перела́таный
- җиде юл чатыҗиде ятып бер төшенә кертмәү — и не ду́мать (о ком-л.)
- җиде ят -
11 тереләй сую
-
12 туналу
-
13 тунату
понуд. от тунаупозволя́ть гра́бить, огра́бить, ободра́ть кого-л.үзеңне тунатма — не позволя́й себя́ обдира́ть
-
14 тунашу
взаимно-совм. от тунау -
15 энә
сущ.1) игла́, иго́лка || иго́льный, иго́лочныйтегү энәсе — шве́йная игла́
камыт энәсе — то́лстая шо́рная (сапо́жная) игла́
хирургия энәсе — хирурги́ческая игла́
патефон энәсе — патефо́нная игла́ (иго́лка)
энә саплау — проде́ть ни́тку в ушко́ иго́лки
энә күзе — иго́льное ушко́
энә чәнечмәсе — иго́лочный уко́л
энә кая, җеп тә шунда — посл. куда́ иго́лка, туда́ и ни́тка
энә дә бүләк, дөя дә бүләк — посл. не до́рог пода́рок, до́рого внима́ние (букв. пода́рок есть пода́рок: хоть иго́лка, хоть верблю́д)
җәяүлегә энә дә йөк — погов. пешехо́ду и иго́лка - но́ша
2) спи́ца ( для вязания), крючо́кчигү энәсе — вяза́льный крючо́к
тамбур энәсе — крючо́к для вяза́ния
3) бот.; зоол. игла́, иго́лка, хво́я, колю́чка, шипсм. тж. тикәнчыршы энәләре — ело́вые и́глы ( хвои)
сырганак энәләре — колю́чки (шипы́) облепи́хи
кактус энәсе — иго́лка (колю́чка) ка́ктуса
керпе энәләре — иго́лки (колю́чки) ежа́
•- энә мендәре
- энә тоткыч••энә белән җеп кебек — как игла́ с ни́ткой
энә белән кое казу — ка́торжная рабо́та, еги́петская рабо́та (об очень изнурительной, кропотливой работе)
энә белән тиресен тунау — спуска́ть/спусти́ть семь шкур
энә буе җир китү — о до́лгом, ме́дленном передвиже́нии
энә җибәрү — пуска́ть (де́лать) шпи́льки
энә күзе кебек (энә күзе чаклы; энә күзе хәтле) — о́чень ма́ленький, ме́лкий
энә күзеннән үткәрү — проверя́ть/прове́рить доскона́льно; разбира́ть/разобра́ть по ко́сточкам
энә өстендә утыру — (сиде́ть) как на иго́лках
энә төртерлек тә урын булмау (энә төртерлек тә урын калмау) — иго́лку (иго́лки) не́где (не́куда) воткну́ть; ступи́ть не́где; я́блоку не́где упа́сть
энә түгел — не иго́лка (найдётся)
энәдән генә чыккан (энәдән-җептән чыккан) — с иго́лочки (иго́лки)
энәдән куркып лом йоту — сня́вши го́лову, пла́кать по волоса́м
энәләре тырпаю — разозли́ться, ощети́ниться прост.
энәсенә дә тимәү (энәсенә дә кагылмау) — не за́риться на чужо́е добро́, быть че́стным
- энә очы кадәр генәэнәсеннән җебенәчә (энәсеннән җебенә кадәр; энәсеннән җебенә чаклы; энәсеннән җебенә хәтле) — доскона́льно, подро́бно, во всех подро́бностях, до мельча́йших подро́бностей, до то́нкости; от доски́ до доски́
- энә очы хәтле генә
- энә очы кадәр дә
- энә очы чаклы да
- энә очы хәтле дә
См. также в других словарях:
Тунау — Коммуна Тунау Tunau Герб … Википедия
тунау — 1. Хайванның тиресен сыдырып төшерү 2. диал. Каезлау, сыдыру мунчала т. 3. күч. гади. Кыйнау. рухи газаплау 4. күч. гади. Кеше мөлкәтен рәхимсез рәв. көчләп алу, талау. Гомумән талау. Берәр нәрсә өчен чамадан тыш артык хак түләргә мәҗбүр итү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Тунау-ам-Камп — … Википедия
Лёррах (район) — Landkreis Lörrach Герб … Википедия
Города Баден-Вюртемберга — … Википедия
Города Нижней Австрии — Это служебный список статей, созданный для координации работ по развитию темы. Его необходимо преобразовать в информационный список или глоссарий или перенести в один из проект … Википедия
Бад-Беллинген — Коммуна Бад Беллинген Bad Bellingen Герб … Википедия
Зальнек — Коммуна Зальнек Sallneck Герб … Википедия
Вембах — У этого термина существуют и другие значения, см. Вембах (значения). Коммуна Вембах Wembach Герб … Википедия
Швёрштадт — Коммуна Швёрштадт Schwörstadt Герб … Википедия
Фишинген (Баден) — У этого термина существуют и другие значения, см. Фишинген. Коммуна Фишинген (Баден) Fischingen (Baden) Герб … Википедия